KANDUNGAN

Kata Kunci xiii

BAB 1 BAHASA MELAYU DALAM ERA GLOBALISASI

Objektif Bab 1
1.1 Pengenalan 1
1.2 Definisi Bahasa 2
1.3 Fungsi Bahasa 3
1.4 Bahasa Melayu dalam Era Globalisasi 6
1.5 Bahasa Melayu sebagai Bahasa Ilmu 7
1.6 Bahasa Melayu dalam Pengurusan Organisasi 10
1.7 Kesimpulan 10
Jawapan Soalan dalam Teks 10

BAB 2 KOMUNIKASI DALAM ORGANISASI

Objektif Bab 13
2.1 Pengenalan 13
2.2 Definisi Komunikasi 13
2.3 Fungsi Komunikasi 14
2.3.1 Pengawalan 14
2.3.2 Meningkatkan Dorongan Bekerja 15
2.3.3 Meluahkan Perasaan 15
2.3.4 Membuat Keputusan 15
2.4 Proses Komunikasi 16
2.4.1 Penghantar 17
2.4.2 Penerima 18
2.4.3 Mesej 19
2.4.4 Saluran 21
2.4.5 Maklum Balas 21
2.5 Halangan-Halangan kepada Komunikasi yang Berkesan 22
2.5.1 Halangan Organisasi 23
2.5.2 Halangan Individu 25
2.6 Langkah-Langkah Mengatasi Gangguan Komunikasi 27
2.6.1 Kawal Aliran Mesej 27
2.6.2 Galakan Maklum Balas 27
2.6.3 Permudahkan Bahasa yang Digunakan 28
2.7 Kesimpulan 29
Jawapan Soalan dalam Teks 29

v
BAB 3 KOMUNIKASI PENGURUSAN BERKESAN
MELALUI SENI ‘MENYATAKAN TIDAK’
Objektif Bab 33
3.1 Pengenalan 33
3.2 Sebab-Sebab Perlu ‘Menyatakan Tidak’ 34
3.2.1 Untuk Mengekalkan Prestasi Kerja 34
3.2.2 Membangunkan Keyakinan Diri 35
3.2.3 Supaya Tidak Mudah Dikongkong oleh Penilaian
Orang Lain 35
3.2.4 Agar Orang Lain Menghormati Pendapat Anda 35
3.2.5 Bagi Memenuhi Kehendak Diri 35
3.2.6 Terlalu Sukar untuk Memenuhi Kehendak Semua
Orang 36
3.2.7 Kekangan Masa 36
3.2.8 Ambil Kira Pengalaman Lalu 37
3.2.9 Kenal Pasti Alasan untuk Mengatakan ‘Ya’ 37
3.3 Strategi-Strategi untuk ‘Menyatakan Tidak’ 38
3.3.1 Memilih Lokasi yang Sesuai untuk Memulakan
Perbincangan 38
3.3.2 Menyediakan Keselesaan Fizikal 38
3.3.3 Jarak Masa Percakapan 39
3.3.4 Menguatkan Keyakinan Diri 39
3.3.5 Pemilihan Masa 39
3.3.6 Strategi Memulakan Perbincangan 40
3.4 Situasi yang Memerlukan ‘Menyatakan Tidak’ 41
3.4.1 Antara Pengurus dengan Pengurus 41
3.4.2 Perhubungan antara Pengurus dengan Pekerja 48
3.5 Teknik-Teknik ‘Menyatakan Tidak’ Secara Berkesan 53
3.5.1 Ringkas dan Spesifik 53
3.5.2 Pernyataan dan Bukan Pertanyaan 53
3.5.3 Menggunakan Perkataan Saya 54
3.5.4 Meneruskan Keyakinan 54
3.5.5 Sandarkan kepada Pihak lain 54
3.6 Menolak Permintaan atau Memberitahu Berita yang
Kurang Baik 55
3.6.1 Pendekatan Langsung 55
3.6.2 Pendekatan Tidak Langsung 56
3.7 Situasi untuk ‘Menyatakan Tidak’ 57
3.7.1 Menolak Permohonan Kerja 57
3.7.2 Menolak Jemputan 59
3.7.3 Menolak Tuduhan 60
3.7.4 Menolak Kredit 60
3.8 Kesimpulan 62
Jawapan Soalan dalam Teks 63

vi
BAB 4 PENGUCAPAN AWAM

Objektif Bab 67
4.1 Pengenalan 67
4.2 Tujuan Ucapan 67
4.3 Definisi Pengucapan Awam 68
4.4 Ciri-Ciri Pengucapan Awam yang Berkesan 68
4.4.1 Ketahui Khalayak Kita 68
4.4.2 Ambil Kira Kefahaman Khalayak 68
4.4.3 Buat Persediaan 69
4.5 Peningkatan Persepsi Imej 69
4.5.1 Persepsi Keyakinan Diri 69
4.5.2 Kewibawaan Penceramah 69
4.6 Kaedah 70
4.6.1 Langkah 1 – Membuat Persediaan Bahan yang
Akan Diperkatakan 70
4.6.2 Langkah II – Menganalisis Penonton 70
4.6.3 Langkah III – Menulis Ucapan 71
4.6.4 Langkah IV – Membuat Latihan 71
4.6.5 Langkah V – Penyampaian 71
4.6.6 Panduan-Panduan Lain 72
4.7 Kesalahan-Kesalahan 72
4.8 Latihan Berucap 73
Jawapan Soalan dalam Teks 74

BAB 5 VARIASI KOMUNIKASI

Objektif Bab 75
5.1 Pengenalan 75
5.2 Kesantuan Bahasa 75
5.2.1 Pemilihan Kata 76
5.2.2 Matlamat Penggunaan Bahasa dalam Pertuturan
Awam 76
5.2.3 Penggunaan Gaya Bahasa dalam Tutur Awam 76
5.2.4 Beberapa Petua Pemilihan Perkataan 81
5.3 Bahasa Sapaan 82
Jawapan Soalan dalam Teks 83

BAB 6 LARAS BAHASA

Objektif Bab 85
6.1 Pengenalan 85
6.2 Definisi dan Konsep Laras Bahasa 86
6.3 Ciri-Ciri Laras 87
6.3.1 Ciri-Ciri Keperihalan 87

vii
 6.3.2 Ciri-Ciri Linguistik 89
6.4 Kepentingan Laras 91
6.5 Laras Bahasa Melayu 93
6.5.1 Laras Bahasa Ekonomi 93
6.5.2 Laras Bahasa Iklan 94
6.5.3 Laras Surat Rasmi 94
6.5.4 Laras Bahasa Laporan 96
6.5.5 Laras Minit Mesyuarat 96
Jawapan Soalan dalam Teks 98

BAB 7 DOKUMEN-DOKUMEN PENGURUSAN

Objektif Bab 101

7.1 Pengenalan 101
7.2 Surat 101
7.3 Jenis-Jenis Surat 102
7.3.1 Surat Rasmi Tidak Peribadian 103
7.3.2 Surat Rasmi Peribadian 103
7.3.3 Surat Tidak Rasmi (Surat Peribadi) 103
7.4 Cara Menulis Surat 104
7.4.1 Perancangan 104
7.4.2 Reka Bentuk 104
7.4.3 Isi Surat 104
7.4.4 Butiran 104
7.4.5 Persembahan 105
7.5 Format Surat Rasmi 105
7.6 Memo 108
7.6.1 Kepentingan Memo 108
7.6.2 Kandungan/Format Memo 108
7.7 Iklan 110
7.7.1 Kepentingan Iklan 110
7.7.2 Penulisan Iklan 111
7.7.3 Pendekatan Iklan 111
7.8 Resume 114
7.8.1 Langkah-Langkah Penyediaan Resume 115
Jawapan Soalan dalam Teks 118

BAB 8 PENYEDIAAN TEKS KATA ALU-ALUAN, PRAKATA

DAN TEKS UCAPAN

Objektif Bab 121

8.1 Pengenalan 121
8.2 Kata Alu-Aluan 121
8.2.1 Ciri-Ciri Umum Kata Alu-Aluan 124
8.3 Prakata 129

viii
8.4 Teks Ucapan 131
8.4.1 Cara Penyampaian 131
8.5 Tahap Penyediaan Teks Ucapan 132
8.5.1 Prapenulisan 132
8.5.2 Penulisan 136
8.5.3 Penyuntingan 137
Jawapan Soalan dalam Teks 146

BAB 9 DOKUMENTASI

Objektif Bab 149

9.1 Pengenalan 149
9.2 Definisi 149
9.3 Kepentingan Dokumentasi 150
9.4 Apakah Tanggungjawab Anda Sebagai Penulis? 151
9.5 Contoh Sistem Dokumentasi 151
9.6 The American Psychological Associatan (APA, 1994) 152
9.7 Bolehkah Anda Membuat Pengubahsuaian? 153
9.8 Apakah Pandangan APA tentang Pengubahsuaian Ini? 154
9.9 Definisi Istilah 154
9.9.1 Rujukan 155
9.9.2 Bibliografi 155
9.9.3 Nota Kaki Kandungan 156
9.10 Panduan Ringkas untuk Menyediakan Senarai Rujukan 156
9.10.1 Terbitan Berkala 158
9.11 Format Elektronik Stail APA 164
9.11.1 Format untuk Buku 164
9.11.2 Format untuk Ulasan Buku 164
9.11.3 Format untuk Artikel Ensiklopedia, Online 164
9.11.4 Format untuk Artikel Ensiklopedia, CD-ROM 164
9.12 Kutipan 164
9.12.1 Kutipan Sumber-Sumber 164
9.12.2 Panduan Merakam Kutipan 165
9.13 Panduan Tambahan 167
9.13.1 Penggunaan et al 167
9.13.2 Beberapa Petua Asas untuk Menaip 167
9.13.3 Birai 168
9.14 Kesimpulan 169
Jawapan Soalan dalam Teks 169

BAB 10 PENYEDIAAN LAPORAN

Objektif Bab 171

10.1 Pengenalan 171
10.2 Kategori Laporan 172

ix
10.3 Laporan Kajian 172
10.3.1 Bahagian Laporan Sebenar Laporan Ilmiah 174
10.3.2 Lampiran Laporan Ilmiah 174
10.4 Rujukan 175
10.5 Laporan Syarikat 175

BAB 11 PENGURUSAN MESYUARAT

Objektif Bab 177

11.1 Pengenalan 177
11.2 Kepentingan Mesyuarat 178
11.2.1 Menjimatkan Masa 178
11.2.2 Peluang untuk Mendengar Pelbagai Pandangan 178
11.2.3 Menggalakkan Komunikasi 178
11.2.4 Berkongsi Pendapat 178
11.2.5 Menilai Sokongan 178
11.2.6 Ketelitian Penerangan atau Justifikasi 179
11.2.7 Perkongsian Pintar 179
11.2.8 Pembahagian Tugas 179
11.2.9 Hubungan Kerja 180
11.2.10 Merangsang Pemikiran 180
11.2.11 Keseragaman Sikap dan Tindakan 180
11.2.12 Keyakinan Diri dan Kreativiti 181
11.3 Jenis-Jenis Mesyuarat 182
11.3.1 Mesyuarat untuk Menyampaikan Maklumat 182
11.3.2 Mesyuarat untuk Mencari Maklumat 182
11.3.3 Mesyuarat Perundingan atau Umum 182
11.3.4 Mesyuarat Penyelesaian Masalah dan Membuat
Keputusan 183
11.3.5 Mesyuarat Sumbang Saran 183
11.3.6 Mesyuarat Taklimat Pasukan 183
11.4 Tiga Peringkat Proses Mesyuarat 184
11.4.1 Persediaan 184
11.4.2 Kos Mesyuarat 184
11.5 Pelaksanaan Mesyuarat 185
11.6 Pasca Mesyuarat 185
11.6.1 Minit Mesyuarat 186
11.7 Format Minit Mesyuarat 186
11.8 Masa untuk Menyediakan Minit 190
11.8.1 Panduan Umum untuk Mengadakan Mesyuarat
Secara Berkesan 191
Jawapan Soalan dalam Teks 192

x
BAB 12 PENGURUSAN TEMU DUGA

Objektif Bab 197

12.1 Pengenalan 197
12.2 Kepentingan Temu Duga 198
12.3 Pendekatan Temu Duga 199
12.3.1 Temu Duga Beritahu dan Jual 199
12.3.2 Temu Duga Beritahu dan Dengar 201
12.3.3 Temu Duga Penyelesaian Masalah 203
12.4 Garis Panduan untuk Temu Duga yang Berkesan 205
12.4.1 Pengurusan Kendiri 205
12.4.2 Menggalakkan Penglibatan 206
12.4.3 Bersedia untuk Memuji Pekerja 206
12.4.4 Meminimumkan Kritikan 207
12.4.5 Ubah Gelagat Bukan Pekerja 207
12.4.6 Tumpukan kepada Penyelesaian Masalah 207
12.4.7 Bersedia untuk Membantu 208
12.4.8 Bangunkan Matlamat 208
12.4.9 Membuat Susulan Seikhlas Mungkin 209
12.5 Kriteria Temu Duga yang Berkesan 209
12.5.1 Tahap Kerjasama Semasa Proses Temu Duga
Dijalankan 209
12.5.2 Pengurus Hendaklah Mempunyai Sikap yang
Positif dan Sedia Menolong 209
12.5.3 Penetapan Matlamat 210
12.5.4 Pengetahuan Pengurus tentang Pekerja dan
Pekerjaan yang Dinilai 210
12.6 Sebab-Sebab Kegagalan Temu Duga yang Berpunca
daripada Pengurus 210
12.7 Tindakan-Tindakan yang Perlu Diambil bagi
Meningkatkan Keberkesanan Temu Duga 211
12.8 Kesimpulan 212
Jawapan Soalan dalam Teks 212

xi
xii
 KATA KUNCI

Terdapat beberapa lambang yang akan anda lihat di dalam modul ini.
Lambang tersebut memberi maksud tertentu seperti yang dinyatakan di
bawah. Lambang ini disediakan bagi membimbing dan melengkapkan
proses pengajaran dan pembelajaran anda.

Soalan Dalam Teks (SDT) adalah soalan latihan yang

merujuk kepada perbincangan dalam teks yang dipelajari.
Contoh jawapan disediakan di akhir setiap bab.

Anda boleh menyemak jawapan latihan anda dengan

cadangan/skema jawapan yang disediakan di akhir bab
atau modul kursus.

xiii