September 7, 2017 – Discipline and Ideas in Social nagkakaiba’t-ibang pangkat etniko ng Pilipinas ay ang

Sciences bumubuo sa tinutukoy na Sikolohiya ng mga Pilipino.

GAS-IA (2:30-3:30 PM) Lecture
SIKOLOHIYANG PILIPINO
Kahulugan
 Sikolohiyang bunga ng karanasan, kaisipan, at
oryentasyong Pilipino, batay sa kabuuang
paggamit ng kultura at wikang Pilipino.
Kasaysayan
Pagdating ng mga Amerikano
-- ibinahagi nila ang edukasyon
-- nagsagawa ng mga IQ test, personality test sa mga
Pilipino
3. Sikolohiyang Pilipino
Nilalayong anyo ng sikolohiya sa Pilipinas.
Sikolohiyang bunga ng KARANASAN, KAISIPAN AT
ORYENTASYONG PILIPINO. (KKO)
Halimbawa: Ang isang kulturang ipinaiiral ng
isang pamilya sa kanilang tahanan ay ang batayan sa
Sikolohiyang Pilipino na nagbibigay ng matatag na
katunayan sa pagkakaroon ng sariling kultura na
tinutukoy dito.
Sa maikling salita
Sikolohiya sa Pilipinas
-- bisita sa bahay

Virgilio Enriquez Sikolohiya ng mga Pilipino

-- a.k.a Doc E. -- tao sa bahay
-- itinuturing na Ama ng Sikolohiyang Pilipino
-- nag-aral ng post-graduate studies sa ibang bansa Sikolohiyang Pilipino
-- taong 1970s ng bumalik sa Pilipinas -- maybahay

Tatlong anyo ng Sikolohiya

 Sikolohiya sa Pilipinas
 Sikolohiya ng mga Pilipino
 Sikolohiyang Pilipino
1. Sikolohiya sa Pilipinas
Lahat ng mga pag-aaral, libro (texbook), at
sikolohiyang makikita sa Pilipinas, banyaga man o
makapilipino.
Halimbawa:Ang aklat na galing sa ibang bansa
at inilagay sa isang silid-aklatan dito sa Pilipinas ay
maaring maging isang bahagi na ng silid-aklatang iyon.
Kaya ito ay may kinalaman sa kabuuang sikolohiya ng
ating bansa kasama na ang mag sariling sikolohiya at
ang sikolohiya na nadala ng dayuhan sa bansang
Pilipinas maging ito man ay sa anong paraan at anyo.
Pangunahing-aral ng Sikolohiyang Pilipino
a. Core Value or Kapwa
na tumutukoy sa Kapwa, nangangahulugang
'togetherness', ang nangunguna sa pangunahing-aral
ng Sikolohiyang Pilipino. Kapwa ay tumutukoy sa
pamayanan; na hindi ka nag-iisa sa paggawa. Ang
Kapwa ay mayroong dalawang uri. Ang una ay Ibang
Tao (other people).
Ibang Tao ("outsider") Binubuo ng limang saklaw:
Pakikitungo: civility
Pakikisalamuha: act of mixing
Pakikilahok: act of joining
Pakikibagay: conformity
Pakikisama: being united with the group.

2. Sikolohiya ng mga Pilipino Hindi Ibang Tao ("one-of-us") Binubuo ng tatlong

Lahat ng mga pag-aaral, pananaliksik at mga konsepto saklaw:
sa sikolohiya na may kinalaman sa mga Pilipino. Pakikipagpalagayang-loob: act of mutual trust
Halimbawa: Ang Pilipinas ay binubuo ng iba’t Pakikisangkot: act of joining others
ibang pangkat etniko kung saan may kanyan-kanyang Pakikipagkaisa: being one with others
nakaugaliang mga kultura kung kaya’t itong
b. Pivotal interpersonal value
Pakiramdam: Ibahagi ang sariling kaisipan. Ang mga
Pilipino ay gumagamit ng damdam, o ang sariling
kaisipan sa damdamin ng iba, bilang pangunahing
kasangkapan sa kanyang pakikitungo sa kapwa tao.
c. Linking socio-personal value
Kagandahang-Loob: Ang pagbabahagi sa
sangkatauhan. Tumutukoy ito sa kakayahang tumulong
sa kapwa tao sa panahon ng kanilang pangangailan
dahil sa kanilang pagkakaunawa na ang pagiging
magkasama ay bahagi na ng isang pagiging Pilipino.
d. Accommodative surface values
Hiya: kadalasan naiuugnay bilang “Kahihiyan” ng mga
Kanluraning Sikologo, katunayan ang ‘Hiya’ ay
“naaangkop na pag-uugali”.
Utang na Loob: “Norm of Reciprocity” sa Ingles. Ang
mga Pilipino ay inaasaha ng kapwa na gumanti sa
pabor na natanggap — ito man ay hiningi o hindi — o
ito man ay kailangan o ginusto.
Pakikisama and Pakikipagkapwa: “Smooth
Interpersonal Relationship (SIR)”, na likha ni Lynch
(1961 and 1973). Ang saloobin na ito una sa lahat ay
pinatnubayan na alinsunod sa nakararami.
e. Confrontative surface values
Bahala Na: Ang saloobin na ito ay kadalasang
naiuugnay sa Ingles bilang “'fatalistic passiveness”, na
katunayan ay tumutukoy sa pamamaraan ng
pamumuhay ng mga Pilipino na siya ay determinadong
gawin ang abot ng kanyang makakaya, kaya umusbong
ang salating bahala na, na katunayang nanggaling sa
salitang bathalan na, na ang kahulugan ay “Gagawin ko
ang lahat sa abot ng aking makakaya, at ang Diyos na
ang gagawa sa nalalabi”.
Lakas ng Loob: Ang saloobin na ito ay inilalarawan sa
pagkakaroon ng buo na loob sa kabila ng mga suliranin
at pag-aalinlangan.
Pakikibaka: Ito ay nangangahulugang “concurrent
clashes” sa Ingles. Tumutukoy sa kakayahan ng mga
Pilipino na magsagawa ng mga rebolusyon at pag-aalsa
laban sa palasak na katunggali.
f. Societal values
Karangalan: kadalasan nauugnay sa dignidad, na sa
katunayan ay nangangahulugan na kung ano amg
palagay ng ibang tao sa kapwa at paano nila ginagamit
ang kaalamang ito sa pagkilala at paghusga sa kanyang
buong pagkatao at kahalagahan.
Puri: ito ay ang panlabas ng aspeto ng dangal na
tumutukoy sa kung paanon natin hinuhusgahan ang
buong pagkatao at kahalagahan ng kapwa.
Dangal: ito ay ang panloob na aspeto ng dangal na
tumutukoy sa kung paano niya hinuhusgahan kanyang
pagkatao at kahalagahan.
Katarungan: kadalasan ito ay nauugnay sa katarungan
o hustisya, na sa katunayan ay nangangahulugan na
ang pagkamakataong makapagbibigay gantimpala sa
kapwa.
Kalayaan: Ito ay nangangahulugang “Freedom and
mobility” sa Ingles. Sa makatuwid ito ay
magkakasalungat sa hindi gaanong mahalaga na pag-
uugali na pakikisama or pakikibagay.
Ang kaalaman natin sa iba’t-ibang kultura ay
humubog sa atin upang luminang pa ang kaisipan at
pag-unawa.
September 6, 2017 – Discipline and Ideas in Social
Sciences
GAS-IA (2:30-3:30 PM)
ACTIVITY:
Editorial Cartooning
Create an editorial cartoon showing Gender
Ideology
 September 6, 2017 – Introduction to the Philosophy
of the Human Person
ICT-IB (3:30-4:30 PM) Lecture

Freedom of Choice and Its Consequences

 The power or right to act, speak, or think as you

want without hindrance or restraint is
called freedom.
 The ability to exercise one's freedom in any
manner is called freedom of choice. By law, all
human beings are entitled to make decisions for
themselves in whatever way they choose to.

 The only exception to this rule is when an absolute

choice harms or delimits the self and others.
It can be compared to a cause and effect
relationship where a decision concludes with a
corresponding effect on the person or the
environment.

Demonstrating Prudence in All Choices

Prudence is an act of making good judgment that

allows a person to avoid risks. It is important to be
prudent at all times to prevent any harm that a
decision may cause.
In making a decision, it is critical to determine the
adverse effects beforehand to avoid greater risks.

The Consequences of Making Choices

Before coming up with a final decision, it is important
to first weigh the contributions and consequences that
may arise upon choosing a certain option.
Nevertheless, all choices result in a particular effect
that you, as a decision maker, should be ready to face.