FOLIUM

1. Srobilanthi Folium
Nama lain : Daun kejibeling,
Tanaman asal : Strobilanthes cripus L., Sericocalyx crispus L.
Famili : Acanthaceae
Zat berkhasiat : Kalium, silikat
Kegunaan : Diuretika

2. Piperis Folium
Nama lain : Daun sirih
Tanaman asal : Piper betle L.
Famili : Piperaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri yang mengandung fenol khas : betelfenol.
Kegunaan : Antisariawan, antiseptic
3. Psidii Folium
Nama lain : Daun jambu biji
Tanaman asal : Psidium guajava L.
Famili : Myrtaceae
Zat berkhasiat : Zat penyamak 9%, minyak atsiri kehijauan yang berisi eugenol
Kegunaan : Antidiare, adstringensia

4. Abri Folium
Nama lain : Daun saga
Tanaman asal : Abrus precatorius L.
Famili : Papilonaceae
Zat berkhasiat : Glisirizin sampai 10%, Ca-Oksalat
Kegunaan : Obat sariawan dan Obat batuk
5. Sennae Folium
Nama lain : Daun sena
Tanaman asal : Cassia acutifolia Del.
Famili : Leguminosae
Zat berkhasiat : Rhein, aloe-emodin dan asam krisofanat
Kegunaan : Pencahar

6. Orthosiphonis Folium
Nama lain : Daun Kumis Kucing, daun remujung, Java tea
Tanaman asal : Orthosiphon aristatus BL., disebut juga Orthosiphon
grandiflorus Bold., dan Orthosiphon stamineus Benth.
Famili : Lamiaceae
Zat berkhasiat : Garam kalium, glukosida orthosiphon, minyak atsiri dan saponin.
Kegunaan : Diuretika
7. Nerii Folium
Nama lain : Daun Oleander
Tanaman asal : Nerium oleander
Famili : Apocynaceae
Zat berkhasiat : Saponin, Flavonoid dan Polifenol
Kegunaan : Membantu pengobatan borok

8. Melaleucae Folium
Nama lain : Daun Kayuputih
Tanaman asal : Melaleuca leucadendra L.
Famili : Myrtaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri
Kegunaan : Karminativa
 RHIZOMA
1. Galangae Rhizoma
Nama lain : Lengkuas
Tanaman asal : Alpinia galangal L., Languatis galanga L.
Famili : Zingiberaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, metilsinamat, sineol, kamfer dan galangol
Kegunaan : Bumbu, karminatif, antifungi

2. Zingiberis Rhizoma
Nama lain : Jahe
Tanaman asal : Zingiber officinale Roscoe.
Famili : Zingiberaceae
Zat berkhasiat : Pati, damar, oleoresin, gingerin, minyak atsiri yang mengandung
zingeron, zingiberon, zingiberol, zingiberin, borneol, kamfer,
sineol dan felandren.
Kegunaan : Karminativa, Stimulansia, Diaforetika
3. Curcumae Rhizoma
Nama lain : Temulawak
Tanaman asal : Curcumae xanthorrhiza
Famili : Zingiberaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri mengandung felandren & tumerol, kurkumin, pati
Kegunaan : Kolagoga, antispasmodika

4. Curcumae domesticae Rhizoma

Nama lain : Kunyit, kunir
Tanaman asal : Curcuma domestica Val.
Famili : Zingiberaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, pati, kurkumin, damar
Kegunaan : Karminativa, antidiare, kolagoga, skabisida
 LIGNUM

1. Sappan Lignum
Nama lain : Kayu secang
Tanaman asal : Caesalpinia sappan L.
Famili : Caesalpiniaceae
Zat berkhasiat : Brazilin, zat warna merah sappan, asam tanat, asam galat.
Kegunaan : Astringensia

2. Ligustrinae Lignum
Nama lain : Kayu bidara laut
Tanaman asal : Sthrychnos ligustrina
Famili : Loganiaceae
Zat berkhasiat : Alkaloda brucine, strichnine.
Kegunaan : Amara, Antirematik, obat luar (bisul, kurap, radang kulit
bernanah), sakit perut.
3. Santali Lignum
Nama lain : Kayu cendana
Tanaman asal : Santalum album L.
Famili : Santalaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, harsa, zat penyamak
Kegunaan : Diuretika, karminativa, antispasmodic
 HERBA
1. Phyllanthi Herba
Nama lain : Herba Meniran
Tanaman asal : Phyllanthus niruri L.
Famili : Euphorbiaceae
Zat berkhasiat : Zat pahit filantin, damar, mineral, zat penyamak
Kegunaan : Diuretika

2. Centellae Herba
Nama lain : Herba Pegagan, daun kaki kuda
Tanaman asal : Centella asiatica L.
Famili : Apiaceae
Zat berkhasiat : Campuran damar dan minyak atsiri yang disebut velarin, mineral,
zat samak, glucosida (asiatikosida)
Kegunaan : Diuretik, Amara, Tonikum, Astringensia, Obat Sariawan
3. Thymi Herba
Nama lain : Herba Thimi
Tanaman asal : Thymus vulgaris L.
Famili : Lamiaceae / Labiatae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri yang mengandung timol, terdapat pula karvakol,
pinen, linalool dan bornil acetat.
Kegunaan : Obat batuk (ekspektoransia)

4. Rutae Herba
Nama lain : Herba Inggu
Tanaman asal : Ruta angustifolia L.
Famili : Rutaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri yang mengandung metil-nonilketon, pinen,
limonen, asam rutinat, quersetin, flavenol, xanthotoxin.
Kegunaan : Antideman, Influenza, Kejang pada anak, Amenore, Antidotum.
 FLOS
1. Caryophylli Flos
Nama lain : Bunga cengkeh
Tanaman asal : Eugenia caryophyllata Thumb., Syzygium aromaticum L.,
Eugenia aromatica L.
Famili : Myrtaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri yang mengandung egenol. Zat serupa damar,
hablurnya berbentuk jarum yang disebut kriofilin.
Kegunaan : Stimulansia, Obat mulas, menghilangkan rasa mual dan muntah
 FRUCTUS
1. Coriandri Fructus
Nama lain : Ketumbar
Tanaman asal : Coriandrum sativum L.
Famili : Apiaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri yang mengandung koriandrol, minyak lemak
Kegunaan : Bumbu masak, karminativa

2. Cardamomi Fructus
Nama lain : Kapulaga
Tanaman asal : Amomum cardamomum, Amomum compactum
Famili : Zingiberaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri 8% dengan isi utama sineol
Kegunaan : Bumbu masak, bahan pewangi, karminativa, dibuat tingtur
3. Cubebae Fructus
Nama lain : Buah lada ekor, kemukus
Tanaman asal : Piper cubeba L.
Famili : Piperaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, asam kubeba, kubebin, piperin, minyak lemak
Kegunaan : Obat radang selaput lendir saluran kemih

4. Foeniculi Fructus
Nama lain : Buah adas
Tanaman asal : Foeniculum vulgare Mill.
Famili : Apiaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri yang mengandung anetol, fenkon, metal khavikol,
anisaldehida, minyak lemak
Kegunaan : Karminatif, obat mulas, obat gosok anak
5. Retrofracti Fructus
Nama lain : Cabe jawa, lada panjang, cabe jamu
Tanaman asal : Piper retrofractum Vahl.
Famili : Piperaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, piperin, damar, pati
Kegunaan : Stimulansia, diaforetika, karminativa

6. Anisi stellati Fructus

Nama lain : Adas bintang
Tanaman asal : Illicium verum Hook.
Famili : Magnoliaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, felandren, pinen, hidrokinon.
Kegunaan : korigens bau, karminatif stimulans, bumbu masak.
 RADIX
1. Imperatae Radix
Nama lain : Akar Alang-alang
Tanaman asal : Imperata cylindrica Beauv.
Famili : Poaceae
Zat berkhasiat : Asam kersik, damar, logam alkali
Kegunaan : Diuretika, Antipiretika

2. Rhei Radix
Nama lain : Kelembak
Tanaman asal : Rheum palmatum, Rheum officinale
Famili : Polygonaceae
Zat berkhasiat : Antraglukosida yang pada penguraiannya memberikan emodin,
rhein, aloe emodin dan asam krisofanat. Terdapat pula tanin,
pectin, katekhin, pati, kalsium oksalat
Kegunaan : Laksatif
3. Liquiritae Radix
Nama lain : Akar manis, Glycyrrhizae Radix
Tanaman asal : Glycyrrhiza glabra varietas typical, Glycyrrhiza glabra varietas
glandulifera dan jenis Glycyrrhiza lainnya.
Famili : Papilionaceae
Zat berkhasiat : Glycsirisin dengan kadar 5-10%, sebagai garam K dan Ca dari
asam glisirizat, pati, gula, asparagin
Kegunaan : Antitusiv, dalam bentuk serbuk untuk pengisi pil.

4. Vetiveriae zizanioides Radix

Nama lain : Akar wangi
Tanaman asal : Vetiverae zizanoides
Famili : Poaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, hars, zat pahit
Kegunaan : Bahan pewangi (dalam oleum), diaforetika
 CORTEX
1. Alyxiae Cortex
Nama lain : Pulasari
Tanaman asal : Alyxia stellata Roomset Schult., Alyxia reinwarditii BL.
Famili : Apocynaceae
Zat berkhasiat : Alkaloida zat pahit, kumarin, zat penyamak, minyak atsiri, asam
organik.
Kegunaan : Bahan pewangi, karminatif, anti demam.

2. Parameriae Cortex
Nama lain : Kulit kayu rapet, Pegatsih
Tanaman asal : Parameria laevigata Juss., Parameria barbata
Famili : Apocynaceae
Zat berkhasiat : Tanin
Kegunaan : Pengelat (astringensia)
3. Cinnamomi Cortex
Nama lain : Kulit kayu manis
Tanaman asal : Cinnamomum zeylanicum BL.
Famili : Lauraceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri yang mengandung eugenol, sinamilaldehida, zat
samak, pati, lendir
Kegunaan : Karminatif, menghangatkan badan
 SEMEN
1. Arecae Semen
Nama lain : Biji pinang
Tanaman asal : Areca catechu
Famili : Arecaceae
Zat berkhasiat : Alkaloid berupa arecolin, tanin, lemak
Kegunaan : Memperkecil pupil mata, obat cacing khususnya cacing pita.

2. Parkiae Semen
Nama lain : Biji kedawung, Biglobosae Semen
Tanaman asal : Parkia roxburghii G.Don. atau Parkia biglobosa Bentha.
Famili : Mimosaceae
Zat berkhasiat : Glukosida dan damar, hidrat arang, tannin, garam alkali
Kegunaan : Antidiare, adstringen
3. Coffeae Semen
Nama lain : Biji kopi
Tanaman asal : Coffea arabica Linden ex de Wilden disebut juga Coffea
canephora Piere ex Frohner varietas Robusta dan beberapa spesies
Coffea lainnya.
Famili : Rubiaceae
Zat berkhasiat : Kofein, asam kofeotanat, ksantin.
Kegunaan : Penawar racun (antidota), antipiretik, diuretika

4. Colae Semen
Nama lain : Biji kola
Tanaman asal : Cola nitida dan Cola acuminata Scott et. Endl.
Famili : Sterculiaceae
Zat berkhasiat : Kofeina, zat penyamak, kolatin, kolatein, theobromin, kolalipase,
kolaoksidase, zat warna merah kola.
Kegunaan : Minuman yang menyegarkan seperti teh, kopi, guarana.
5. Foenigraeci Semen
Nama lain : Biji klabet
Tanaman asal : Trigonella foenumgraecum L.
Famili : Papilionaceae
Zat berkhasiat : Minyak atsiri, alkaloida trigonelin, lendir, minyak lemak, zat pahit,
zat warna kuning
Kegunaan : Bahan pewangi