1) 5 MPa basınç ve 500C sıcaklıktaki su buharı bir lüleye 80 m/s hızla girmekte, 2 MPa

basınç ve 400oC sıcaklıkta çıkmaktadır. Akış süreklidir. Lülenin kesit alanı 50 cm 2 olup,
çevreye 90 kJ/s ısı kaybı vardır. (a) Akışın kütle debisini, (b) Akışın çıkış hızını, (c)
Lülenin çıkış kesit alanını hesaplayınız.
ÇÖZÜM

Açık sistem (Kontrol hacmi) : Lüle (SASA)

Giriş hali : P1=5 MPa, T1=500oC, V1=80 m/s 90 kJ/s
Çıkış hali : P2=2 MPa, T2=400oC

1 buhar 2
(a) Buhar tablosundan

P1  5MPa  v1  0.06857m3 / kg
 
T1  500 C  h1  3433kJ / kg
ve

P2  2MPa  v2  0.15120m3 / kg
 
T2  400 C  h2  3247.6kJ / kg
Buradan buharın kütlesel debisi
 
m
1
V1 A1 
1
 
 80m / s  50  10  4 m 2  5.833kg/s
v1 0.06857 m 3 / kg

(b) Çıkış hızı için sürekli akışlı sürekli açık sistemde Termo.nun birinci yasasından
 V 2  V12 
Q  W 0  m  h2  h1  2  pe 0 
 2 
 V22  ( 30m / s ) 2  1kJ / kg 
 90kJ / s   5.833kg / s  3247.6  3433.8 
 
 1000m 2 / s 2


 2
  
V2 = 585.2 m/s

(c) Lüle çıkış kesit alanı

1 m v 2  5.833kg / s   0.1512m 3 / kg 
m  V2 A2 
 A2    15.1  10  4 m 2
v2 V2 585.2m / s
2) 80 kPa basınç ve 127oC sıcaklıktakı hava sürekli akışlı adyabatik bir yayıcıya 6000 kg/h
debiyle girmekte, 100 kPa basınçta çıkmaktadır. Hava akımının hızı yayıcıda 230 m/s’den 30
m/s’ye düşmektedir. (a) Havanın çıkış sıcaklığını, (b) yayıcının çıkış kesit alanını hesaplayın.

ÇÖZÜM

Açık sistem (Kontrol hacmi) : Yayıcı (SASA)

Giriş hali : P1=80 kPa, T1=127oC, V1=230 m/s Çıkış hali : P2=100 kPa, T2=400oC, V2=30 m/s

(a) Hava mükemmel gaz kabul edilirse, enerji denkleminden

V22  V12
q 0  w0  h2  h1   pe 0
2
veya,
V22  V12  30m / s    230m / s 
2 2
 1kJ / kg


  426.98kJ / kg
h2  h1   400.98kJ / kg   1000m 2 / s 2 
2 2  
Tablo A-17, T2 = 425.6 K

(b) özgül hacim

RT2  0.287kPa  m 3 / kg  K  425.6 K  1 HAVA 2

v2    1.221m 3 / kg
P2 100kPa 
Kütlenin korunumundan

1  v 2  6000 3600kg / s  1.221m 3 / kg 

m
m  A2 V2 
 A2    0.0678m 2
v2 V2 30m / s

3) Soğutucu akışkan-134a, adyabatik bir kompresöre doymuş buhar olarak –20oC sıcaklıkta
girmekte ve 0.7 MPa basınca sıkıştırıldıktan sonra kompresörden 70 oC sıcaklıkta çıkmaktadır.
Soğutucu akışkanın debisi 1.2 kg/s’dir. (a) Kompresörü bu şartlarda çalıştırmak için gerekli
gücü, (b) soğutucu akışkanın kompresör girişindeki hacimsel debisini hesaplayın.

ÇÖZÜM

Açık sistem (Kontrol hacmi) : Kompresör (SASA)

Giriş hali : T1=-20oC, x1=1.0
Çıkış hali : P2=0.7 MPa, T2=70oC
2
(a) Tablodan

T1  20C  v1  0.1464m3 / kg R-134a


doymuş buhar h1  235.31kJ / kg
P2  0.7MPa  1

h2  307.01kJ / kg
T2  70 C 


Termo.nun birinci yasası (sasa için)

 
Q 0  W  m h2  h1  ke 0  pe 0 
  h 2  h1 
W  m
 1.2kg / s  307.01  235.31 kJ / kg
 86.04kJ/s
(b) Girişteki hacimsel debi


V1  m v1  1.2kg / s  0.1464m 3 / kg  0.176m 3 /s 
4) Boruda akan 1 MPa basınç ve 80oC sıcaklıktaki soğutucu akışkan-134a, bir yoğuşturucuda
borular üzerinden geçirilen hava ile 1 MPa basınç ve 30oC sıcaklığa soğutulmaktadır. 800
m3/dakika debisindeki hava yoğuşturucuya 100 kPa basınç ve 27 oC sıcaklıkta girmekte, 95 kPa
basınç ve 60oC sıcaklıkta çıkmaktadır. Soğutucu akışkanın kütle debisini hesaplayın.

ÇÖZÜM Kinetik ve potansiyel enerjiyi ihmal edersek, ısı değiştiricisi için kütle ve enerjinin korunumu denklemleri
aşağıdaki gibi ifade edilir
HAVA
Kütle: �m&  �m&
i e ��
� m&1  m&2  m&a ve m&3  m&4  m&R
3
R-134a
1
Enerji: Q 0  W 0   m
 e he   m
 i hi 
 m
 1 h1  m
 3 h3  m
 2 h2  m
 4 h4

2
İki denklemi birleştirirsek, m a  h2  h1   m R  h3  h4  4

h2  h1 C p  T2  T1 
m
 R için çözersek: m R  m a  m a
h3  h4 h3  h4

Havayı oda sıcaklığında özgül ısısı sabit ideal gaz olarak kabul ettik C p = 1.005 kJ/kg·C. Giriste havanın özgül
hacmi

RT1  0.287 kPa � K   300 K 

m3 / kg �
v1    0.861 m3 / kg
P1 100 kPa
Böylece,
V& 800 m3 / dak
m& 1
  929.2 kg / dak
v1 0.861 m3 / kg
Sogutucu akışkan tablosundan,

P3  1MPa 
 h3  313.20kJ / kg
T3  80 C 


P4  1MPa 
 h4  h f @30C  91.49kJ / kg
T4  30  C 

m
 R denklenminde yerine yazarsak,

 1.005 kJ / kg �C   60  27 
o o
C
m&   929.2 kg / dak   139.0kg / dak
R
 313.20  91.49  kJ / kg