SETEMBRO

En galego, o curso enteiro

Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 17 18 19 20 21
Sabucedo
Fitotopónimo que nos dá
noticia da presenza na zona
de numerosos sabugos ou
sabugueiros, en latín, 24 25 26 27 28
sabucum.

Barcia
Moi presente en toda a
xeografía de Galicia, A
Barcia (en zonas de
Castela-León Bárcena, en
Portugal Várzea) é palabra
de orixe indoeuropea e dálle
nome habitualmente a un
terreo chan e fértil á beira
dun río.

O Mesadoiro
Do latín mensam (meseta),
fai referencia a un lugar alto
e plano.
Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo
OUTUBRO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
1 2 3 4 5
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 8 9 10 11 12
A Sobreira
Seguramente fai referencia
a un exemplar vistoso desta
árbore, con nome 15 16 17 18 19
procedente do latín
suberariam. Tamén dan
conta das plantas presentes
no terreo outros topónimos
como Nogueira, Os
Loureiros ou Figueira.
Chámanse fitotopónimos.
22 23 24 25 26

Mourelle
Trátase dun topónimo que
fai referencia ao dono dos
terreos. Neste caso, de
29 30 31
villam Maurelli, do
antropónimo latino
Maurelius.

Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo

NOVEMBRO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
1 2
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 5 6 7 8 9
Pernaviva
Aínda que ten dado lugar a
numerosas historias, a
explicación da orixe deste
topónimo lévanos 12 13 14 15 16
probablemente a unha
derivación do latín petram
nativam. O adxectivo
nativum empregábase,
referido a un mineral, co
significado de en estado
puro.
19 20 21 22 23
Porto
As palabras porto e porta
son moi habituais na
toponimia, xeralmente para
designar un lugar por onde
26 27 28 29 30
un camiño atravesa un límite
ou supera un obstáculo no
relevo.

Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo

DECEMBRO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
3 4 5 6 7
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 10 11 12 13 14
A Somoza
Do latín sub montia, debaixo
dos montes. Descríbenos a
situación orográfica deste
lugar. 17 18 19 20 21
Oca
Deriva do lexema
prerromano auka, que quere
dicir montaña, outeiro.

Picáns
24 25 26 27 28
Deriva de pica, a partir da
palabra prerromana bicc,
que se introduciu no latín
como beccus e evolucionou
en galego a bico e pico.
Faría referencia á altura do
31
sitio. Co sufixo -ans
probablemente se refira aos
habitantes dese lugar en
pendente.
Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo
XANEIRO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
1 2 3 4
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 7 8 9 10 11
Riomao
Formado a partir de dúas
palabras: río e mao. Malia
as aparencias, parece que o
segundo elemento non se 14 15 16 17 18
refire a ruín, senón que se
trata dun hidrónimo
prerromano (omano), O
caso é que ao identificar a
xente mao co adxectivo
común (de mallum), por
contraste, chamáronlle á
21 22 23 24 25
parte onde as augas van
máis acrecentadas Riobó.

A Graña
Vén do latín granus, que
significa gran, cereal. De aí
28 29 30 31
derivou a graniam, que deu
no galego granxa ou graña,
esta última só conservada
na toponimia.
Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo
FEBREIRO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
1
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 4 5 6 7 8
Ouzande
Probablemente proceda de
Ousande, coa evolución a z
a partir do s. XVI. Pénsase
que se formou do sintagma 11 12 13 14 15
Villam Ausendi (a casa
grande de Ausendus, que é
un nome de persoa de orixe
xermánica).

Baloira
Deriva do latín vallem
18 19 20 21 22
auream (val dourado, que en
latín tiña xénero feminino).
Se se mantivese a
etimoloxía,
corresponderíalle comezar
por v.
25 26 27 28
O Castro
Do latín castrum, poboado
fortificado.
Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo
MARZO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
1
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 4 5 6 7 8
A Estrada
Podería proceder do latín via
stratam, en alusión a unha
vía romana, construída con
pedras, é dicir, cuberta con 11 12 13 14 15
croios. Outra ´hipótese é
que derive da propia
acepción do galego estrar
(cubrir de estrume). En
ambos os casos faría
referencia ao feito de ser vía
de comunicación, asentada
18 19 20 21 22
cunha capa de toxo ou de
pedras.

A Pedreira
Do latín petram derivou a
palabra galega pedra, que é
25 26 27 28 29
base deste topónimo. O
sufixo –eira indícanos que a
hai en abundancia nese
lugar.
Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo
ABRIL
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
1 2 3 4 5
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 8 9 10 11 12
O Outeiro
Trátase dun topónimo moi
habitual en Galicia, co
significado que ten na lingua
común outeiro, lugar 15 16 17 18 19
elevado. Vén do latín
altarium.

Codeseda
Como outros topónimos da
zona, como O Codeso, vén
do latín cutissum, que
22 23 24 25 26
designa un arbusto
semellante á xesta. Os
nomes de lugares que fan
referencia á flora chámanse
fitotopónimos.
29 30
Bargo
Do lexema prerromano barg-
creouse este topónimo, co
significado de concavidade.
Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo
MAIO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
1 2 3
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 6 7 8 9 10
Chan da Aldea
O substantivo chan vén do
latín planum; indica, polo
tanto, a característica do
terreo. 13 14 15 16 17
O Pouso
Do latín pausam, pódese
referir a un lugar de parada
ou pousada, ou un sitio
acondicionado para poñer a
carga. En todo caso,
20 21 22 23 24
lémbranos que é bo lugar
para repousar.

Lamas
A palabra prerromana lama
(masa de terra e auga)
27 28 29 30 31
incorporouse ao latín falado
na Gallaecia. Dinos como é
o terreo dese lugar.

Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo

XUÑO
En galego, o curso enteiro
Equipo de Dinamización Lingüística do
IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

De onde vés?
Os topónimos dannos
información valiosa dos
LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
nosos lugares.
Topos é palabra grega
3 4 5 6 7
(lugar) e ónoma vén do latín
(nome). Os nomes que lles
damos aos sitios que
habitamos veñen de vello e
falan do que fomos e do que
somos. 10 11 12 13 14
Ventosela
Topónimo que nos describe
as características
meteorolóxicas desta zona,
un lugar ventoso, con moito 17 18 19 20 21
vento (do latín ventum).

Ancorados
É probable que o lexema –
ancos proceda do latín
angulum. Faría referencia á
orografía sinuosa do terreo.

Brei
Posiblemente, do lexema
céltico brei-, que quere dicir
xunco, espadana.

Elaborado con información extraída de Os nomes da Estrada, de C. Iglesias Cortizo