NOMENKLATUR

Q =1,33M3/det
A = 0,52M2
B = 2,35 M
h = 0,52M BBS C
I = 0.0004M

LEGENDA

SIMBOL KETERANGAN

BENDUNG
Q = 0,160 M3/det
SALURAN PRIMER A = 0,54M2
B = 2,36M
h = 0,52M
SALURAN SEKUNNDER I = 0.0004M

B
BANGUNAN BAGI SADAP
B TERSIER A
S A =108 Ha
BANGUNAN SADAP
A

Q = 0,180 M3/det
A = 0,72 M2
B = 2,60M
h =0,60M
I = 0.0002 M BS
B
TERSIER B
A=135 Ha
 TERSIER C BS D TERSIER D
BBS C
A=99 Ha Q=0,108 A=117 Ha Q=0,156

Q = 0,156M3/det
A = 0,6M2
B = 2,48 M
h = 0,56M
I = 0.0003M

TERSIER A
Q= 0,130

TERSIER B
Q=0,162
 EFISIENSI KESELURUHAN

Ketetapan Efisiensi Saluran

- SALURAN PRIMER = 0.9 L/Det
- SALURAN SEKUNDER = 0.9 L/Det
- SALURAN TERSIER = 0.8 L/Det
e = 0.9 * 1000 = 900 M³/Det
e = 0.9 * 1000 = 900 M³/Det
e = 0.8 * 1000 = 800 M³/Det

Rumus Debit Q = NFR * A * C

e

TERSIER A Q = 0.93 * 72 * 1
0.8
= 83.70 M³/Det

TERSIER B Q = 0.93 * 90 * 1
0.8
= 104.63 M³/Det

Perh. Saluran Primer

Bendung

A BBS1 = 27
BBS2 = 18
BB1 = 0
BS1 = 45
B BS 1= 99
 TINGGI MERCU BENDUNG

1. Elevasi mercu bendung ditentukan oleh:

1. Elevasi sawah tertinggi yang akan diairi.
2. Tinggi air di sawah.
3. Kehilangan tekanan pada alat-alat ukur
4. Kehilangan tekanan pada pemasukan saluran.
5. Persendian tekanan akibat eksploitasi.
6. Kehilangan-kehilangan di bangunan lain bila ada.

2. Perencanaan elevasi dasar saluran primer

Bendung direncanakan terletak pada elevasi = 50.40 m

- Elevasi sawah tertinggi = 54.88 m

- Tinggi genangan air di sawah = 0.10 m
- Kehilangan tekanan dari saluran kuarter ke sawah = 0.10 m
- Kehilangan tekanan dari saluran tersier ke kuarter = 0.10 m
- Kehilangan tekanan dari saluran sekunder ke tersier = 0.15 m
- Kehilangan tekanan dari saluran primer ke sekunder = 0.20 m
- Kehilangan tekanan dari sungai ke saluran primer = 0.25 m
- Kehilangan tekanan di pintu-pintu = 0.15 m
- Kehilangan tekanan di boq kwarter = 0.05 m
- Kehilangan tekanan di box tersier = 0.05 m
- Kehilangan tekanan pada intake = 0.20 m
- Kehilangan tekanan karena eksploitasi = 0.10 m
- Kehilangan tekanan pada alat ukur debit = 0.40 m +
Jadi elevasi muka air di hulu saluran primer adalah = 56.73 m

Maka tinggi mercu bendung = 56.73 - 50.40

= 6.33 m
A. PERENCANAAN SALURAN PEMBAWA

Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Primer

Ar NFR Q V A h b
No. Saluran c e k m n
(Ha) lt/dtk/Ha m3/dtk m/dtk Q/V m m
1 BENDUNG- BBS1A 72 0.930 1 0.65 0.103 35 1 1 0.284 0.4 0.4 0.4

2 BENDUNG- BBS1 C 126 0.930 1 0.65 0.181 35 1 1 0.310 0.6 0.5 0.5

Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Sekunder

Ar NFR Q V A h b
No. Saluran c e k m n
(Ha) lt/dtk/Ha m /dtk
3
m/dtk Q/V m m
1 BBS1A- BS1B 90 0.930 1 0.72 0.116 35 1 1 0.289 0.4 0.4 0.4

1 BBS1C- BS1D 117 0.930 1 0.72 0.151 35 1 1 0.300 0.5 0.5 0.5
r

P W B R T I
DEBIT
m m m m m m
0.103 0.300 0.500 0.200 -0.197
1.6 0.4 2.1 0.2 1.3 0.0005

0.181 0.300 0.500 0.200 -0.119

2.1 0.4 2.4 0.3 1.6 0.0004

er

P W B R T I
DEBIT
m m m m m m
0.116 0.300 0.500 0.200 -0.184
1.7 0.4 2.1 0.2 1.3 0.0005

0.151 0.300 0.500 0.200 -0.149

1.9 0.4 2.3 0.3 1.5 0.0004
1.000 1.200 0.200 0.803 0.103 0.000 0.150 0.150 0.103 0.250

1.000 1.200 0.200 0.881 0.181 0.150 0.300 0.150 0.031 0.300

1.000 1.200 0.200 0.816 0.116 0.000 0.150 0.150 0.116 0.250

1.000 1.200 0.200 0.851 0.151 0.150 0.300 0.150 0.001 0.300
0.300 0.050 0.284

0.350 0.050 0.310

0.300 0.050 0.289

0.350 0.050 0.300

a. Analisa Saluran Primer
1. Perencanaan saluran Primer (A) : BENDUNG- BBS1A
Dik: A = 72 Ha
NFR = 0.93 lt/dtk/Ha
e = 0.65
C = 1

• Debit aliran terencana (Q)

A . NFR . C 72 x 0.93 x 1
Q = = = 0.103 m3/dtk
e 0.65

• Dari tabel parameter perhitungan kemiringan saluran diperoleh:

Q = 0.103 m3/dtk
m = 1 Harga-harga kemiringan talut untuk saluran pasangan 81 (Tabel 1 Lampiran 1)
n = 1 hasil interpolasi → n = b/h → b = 1 h
V = 0.284 hasil interpolas(Tabel 2 Lampiran 1)
k = 35 Harga – harga keepatan maksimum dan k (Strickler) untuk pasangan Beton KP 03 Hal

• Rumus Saluran Trapesium

A = ( b + m.h ) h 0.363
→ h2 =
= ( 1 h + 1 h) h 2
= 2 h 2 h = 0.426
Q 0.103
A = = = 0.4 m2
V 0.284

• Luas Penampang Basah (A)

A = 2 h 2 = 2 x 0.426 2 = 0.4 m2

• Lebar Dasar Saluran (b)

b = 1 h = 1 x 0.426 = 0.4 m

• Keliling penampang basah

P = b + 2 h m 2+ 1
= 0.4 + 2 x 0.426 1 2 + 1
= 1.6 m

• Tinggi Muka Air Jagaan (W)

Q = 0.103 maka nilai W
W = 0.4 Berdasarkan tabel Tinggi jagaan minimum untuk saluran tanah KP 03 Hal 48

• Lebar Atas Saluran (B)

 B = b + 2 m (h + W) = 0.4 + 2 x 1 ( 0.426 + 0.4 )
= 2.1 m

• Lebar Muka Air (T)

T = b + 2mh
= 0.4 + 2 x 1 x 0.426
= 1.3 m

• Jari-jari Hidrolis (R)

A 0.4
R = =
P 1.6
= 0.2 m

• Kemiringan Saluran (l)

V 2 0.3 2
l = = = 0.0005 m
k R 2/3 35 0.2 2/3

T = 1.28 m
W

b = 0.43 m

B = 2.08 m

2 Perencanaan saluran Primer (B) : BENDUNG-BBSI C

Dik: A = 126 Ha
NFR = 0.93 lt/dtk/Ha
e = 0.65
C = 1

• Debit aliran terencana (Q)

A . NFR . C 126 x 0.93 x 1
Q = = = 0.181 m3/dtk
e 0.65

• Dari tabel parameter perhitungan kemiringan saluran diperoleh:

Q = 0.181 m3/dtk
m = 1 Harga-harga kemiringan talut untuk saluran pasangan 81 (Tabel 1 Lampiran 1)
n = 1 hasil interpolasi → n = b/h → b = 1 h
V = 0.310 hasil interpolas(Tabel 2 Lampiran 1)
k = 35 Harga – harga keepatan maksimum dan k (Strickler) untuk pasangan Beton KP 03 Hal
• Rumus Saluran Trapesium
A = ( b + m.h ) h 0.583
→ h2 =
= ( 1 h + 1 h) h 2
= 2 h 2 h = 0.540
Q 0.181
A = = = 0.6 m2
V 0.310

• Luas Penampang Basah (A)

A = 2 h 2 = 2 x 0.540 2 = 0.6 m2

• Lebar Dasar Saluran (b)

b = 1 h = 1 x 0.540 = 0.5 m

• Keliling penampang basah

P = b + 2 h m 2+ 1
= 0.5 + 2 x 0.540 1 2 + 1
= 2.1 m

• Tinggi Muka Air Jagaan (W)

Q = 0.181 maka nilai W
W = 0.4 Berdasarkan tabel Tinggi jagaan minimum untuk saluran tanah KP 03 Hal 48

• Lebar Atas Saluran (B)

B = b + 2 m (h + W) = 0.5 + 2 x 1 ( 0.540 + 0.4 )
= 2.4 m

• Lebar Muka Air (T)

T = b + 2mh
= 0.5 + 2 x 1 x 0.540
= 1.6 m

• Jari-jari Hidrolis (R)

A 0.6
R = =
P 2.1
= 0.3 m

• Kemiringan Saluran (l)

V 2 0.3 2
l = = = 0.0004 m
k R 2/3 35 0.3 2/3
 T = 1.62 m
W

b = 0.54 m

B = 2.42 m
el 1 Lampiran 1)

angan Beton KP 03 Hal 93

= 0.182

h KP 03 Hal 48
 = 0.40 m

= 0.43 m

92

el 1 Lampiran 1)

angan Beton KP 03 Hal 93

 = 0.291

h KP 03 Hal 48
= 0.40 m

= 0.54 m
b. Analisa Saluran Sekunder
1. Perencanaan saluran Sekunder ( Tersier A) : BBS1A- BS1A
Dik: A = 90 Ha
NFR = 0.93 lt/dtk/Ha
e = 0.72
C = 1

• Debit aliran terencana (Q)

A . NFR . C 90 x 0.93 x 1
Q = = = 0.116 m3/dtk
e 0.72

• Dari tabel parameter perhitungan kemiringan saluran diperoleh:

Q = 0.116 m3/dtk
m = 1 Harga-harga kemiringan talut untuk saluran pasangan 81 (Tabel 1 Lampiran 1)
n = 1 hasil interpolasi → n = b/h → b = 1 h
V = 0.289 hasil interpolas(Tabel 2 Lampiran 1)
k = 35 Harga – harga keepatan maksimum dan k (Strickler) untuk pasangan Beton KP 03 Ha

• Rumus Saluran Trapesium

A = ( b + m.h ) h 0.403
→ h2 =
= ( 1 h + 1 h) h 2
= 2 h 2 h = 0.449
Q 0.116
A = = = 0.4 m2
V 0.289

• Luas Penampang Basah (A)

A = 2 h 2 = 2 x 0.449 2 = 0.4 m2

• Lebar Dasar Saluran (b)

b = 1 h = 1 x 0.449 = 0.4 m

• Keliling penampang basah

P = b + 2 h m 2+ 1
= 0.4 + 2 x 0.449 1 2 + 1
= 1.7 m

• Tinggi Muka Air Jagaan (W)

Q = 0.116 maka nilai W
W = 0.4 Berdasarkan tabel Tinggi jagaan minimum untuk saluran tanah KP 03 Hal 48

• Lebar Atas Saluran (B)

 B = b + 2 m (h + W) = 0.4 + 2 x 1 ( 0.449 + 0.4 )
= 2.1 m

• Lebar Muka Air (T)

T = b + 2mh
= 0.4 + 2 x 1 x 0.449
= 1.3 m

• Jari-jari Hidrolis (R)

A 0.4
R = =
P 1.7
= 0.2 m

• Kemiringan Saluran (l)

V 2 0.3 2
l = = = 0.0005 m
k R 2/3 35 0.2 2/3

T = 1.35 m
W

h
b = 0.45 m

B = 2.15 m
el 1 Lampiran 1)

angan Beton KP 03 Hal 93

= 0.201

h KP 03 Hal 48
= 0.40 m

= 0.45 m
 Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Tersier "A"

A NFR Q k m n V
No. Saluran c e
(Ha) lt/dtk/Ha m3/dtk m/dtk
1 BBS1-BTA1 72 0.930 1 0.8 0.084 35 1 1 0.278
2 BTA1-BTA2 54 0.930 1 0.8 0.063 35 1 1 0.271
3 BTA2-BTA4 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
4 BTA4-BKA2 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253
5 BTA2-BTA3 27 0.930 1 0.8 0.031 35 1 1 0.260
6 BTA5-BKA3 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253
7 BTA1-BKA1 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253

Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Tersier "B"

A NFR Q k m n V
No. Saluran c e
(Ha) lt/dtk/Ha m3/dtk m/dtk
1 BS1-BTB1 90 0.930 1 0.8 0.105 35 1 1 0.285
2 BTB1-BTB2 45 0.930 1 0.8 0.052 35 1 1 0.267
3 BTB2-BTB4 36 0.930 1 0.8 0.042 35 1 1 0.264
4 BTB4-BTB6 27 0.930 1 0.8 0.031 35 1 1 0.260
5 BTB6-BTB8 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
6 BTB8-BKB2 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253
7 BTB1-BTB3 36 0.930 1 0.8 0.042 35 1 1 0.264
8 BTB3-BTB5 27 0.930 1 0.8 0.031 35 1 1 0.260
9 BTB5-BTB7 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
10 BTB7-BKB1 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253

Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Tersier "C"

A NFR Q k m n V
No. Saluran c e
(Ha) lt/dtk/Ha m3/dtk m/dtk
1 BS2-BTB2 126 0.930 1 0.8 0.146 35 1 1 0.299
2 BTC1-BTC2 63 0.930 1 0.8 0.073 35 1 1 0.274
3 BTC2-BTC4 54 0.930 1 0.8 0.063 35 1 1 0.271
4 BTC4-BTC6 45 0.930 1 0.8 0.052 35 1 1 0.267
5 BTC6-BTC8 36 0.930 1 0.8 0.042 35 1 1 0.264
6 BTC8-BTC10 27 0.930 1 0.8 0.031 35 1 1 0.260
7 BTC10-BTB12 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
8 BTC12-BKC2 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253
9 BTC1-BTC3 54 0.930 1 0.8 0.063 35 1 1 0.271
10 BTC3-BTC5 45 0.930 1 0.8 0.052 35 1 1 0.267
11 BTC5-BTC7 36 0.930 1 0.8 0.042 35 1 1 0.264
12 BTC7-BTC9 27 0.930 1 0.8 0.031 35 1 1 0.260
13 BTC9-BTC11 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
14 BTC11-BKC1 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253

Tabel Perhitungan Dimensi Saluran Tersier "D"

A NFR Q k m n V
No. Saluran c e
(Ha) lt/dtk/Ha m3/dtk m/dtk
1 BS2-BTB2 117 0.930 1 0.8 0.136 35 1 1 0.295
2 BTD1-BTD2 90 0.930 1 0.8 0.105 35 1 1 0.285
3 BTD2-BTD5 36 0.930 1 0.8 0.042 35 1 1 0.264
4 BTD5-BTD7 27 0.930 1 0.8 0.031 35 1 1 0.260
5 BTD7-BTD9 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
6 BTD9-BKD2 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253
7 BTD2-BTD3 45 0.930 1 0.8 0.052 35 1 1 0.267
8 BTD6-BTD8 27 0.930 1 0.8 0.031 35 1 1 0.260
9 BTD8-BTD10 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
10 BTD10-BKD3 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253
11 BTD1-BTD4 18 0.930 1 0.8 0.021 35 1 1 0.257
12 BTD4-BKD1 9 0.930 1 0.8 0.010 35 1 1 0.253
i Saluran Tersier "A"

A h b P W B R T I
DEBIT
Q/V m m m m m m m m
0.301 0.4 0.4 1.5 0.4 2.0 0.2 1.2 0.0005 0.084
0.232 0.3 0.3 1.3 0.4 1.8 0.2 1.0 0.0006 0.063
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010
0.121 0.2 0.2 0.9 0.4 1.5 0.1 0.7 0.0009 0.031
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010

i Saluran Tersier "B"

A h b P W B R T I
DEBIT
Q/V m m m m m m m m
0.367 0.4 0.4 1.6 0.4 2.1 0.2 1.3 0.0005 0.105
0.196 0.3 0.3 1.2 0.4 1.7 0.2 0.9 0.0007 0.052
0.159 0.3 0.3 1.1 0.4 1.6 0.1 0.8 0.0007 0.042
0.121 0.2 0.2 0.9 0.4 1.5 0.1 0.7 0.0009 0.031
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010
0.159 0.3 0.3 1.1 0.4 1.6 0.1 0.8 0.0007 0.042
0.121 0.2 0.2 0.9 0.4 1.5 0.1 0.7 0.0009 0.031
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010

i Saluran Tersier "C"

A h b P W B R T I
DEBIT
Q/V m m m m m m m m
0.490 0.5 0.5 1.9 0.4 2.3 0.3 1.5 0.0004 0.146
0.267 0.4 0.4 1.4 0.4 1.9 0.2 1.1 0.0006 0.073
0.232 0.3 0.3 1.3 0.4 1.8 0.2 1.0 0.0006 0.063
0.196 0.3 0.3 1.2 0.4 1.7 0.2 0.9 0.0007 0.052
0.159 0.3 0.3 1.1 0.4 1.6 0.1 0.8 0.0007 0.042
0.121 0.2 0.2 0.9 0.4 1.5 0.1 0.7 0.0009 0.031
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010
0.232 0.3 0.3 1.3 0.4 1.8 0.2 1.0 0.0006 0.063
0.196 0.3 0.3 1.2 0.4 1.7 0.2 0.9 0.0007 0.052
0.159 0.3 0.3 1.1 0.4 1.6 0.1 0.8 0.0007 0.042
0.121 0.2 0.2 0.9 0.4 1.5 0.1 0.7 0.0009 0.031
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
 0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010

i Saluran Tersier "D"

A h b P W B R T I
DEBIT
Q/V m m m m m m m m
0.461 0.5 0.5 1.8 0.4 2.2 0.3 1.4 0.0005 0.136
0.367 0.4 0.4 1.6 0.4 2.1 0.2 1.3 0.0005 0.105
0.159 0.3 0.3 1.1 0.4 1.6 0.1 0.8 0.0007 0.042
0.121 0.2 0.2 0.9 0.4 1.5 0.1 0.7 0.0009 0.031
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010
0.196 0.3 0.3 1.2 0.4 1.7 0.2 0.9 0.0007 0.052
0.121 0.2 0.2 0.9 0.4 1.5 0.1 0.7 0.0009 0.031
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010
0.081 0.2 0.2 0.8 0.4 1.4 0.1 0.6 0.0011 0.021
0.041 0.1 0.1 0.5 0.4 1.2 0.1 0.4 0.0017 0.010
0.300 0.500 0.200 -0.216 1.000 1.200 0.200 0.784 0.084
0.300 0.500 0.200 -0.237 1.000 1.200 0.200 0.763 0.063
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010
0.300 0.500 0.200 -0.269 1.000 1.200 0.200 0.731 0.031
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010

0.300 0.500 0.200 -0.195 1.000 1.200 0.200 0.805 0.105

0.300 0.500 0.200 -0.248 1.000 1.200 0.200 0.752 0.052
0.300 0.500 0.200 -0.258 1.000 1.200 0.200 0.742 0.042
0.300 0.500 0.200 -0.269 1.000 1.200 0.200 0.731 0.031
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010
0.300 0.500 0.200 -0.258 1.000 1.200 0.200 0.742 0.042
0.300 0.500 0.200 -0.269 1.000 1.200 0.200 0.731 0.031
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010

0.300 0.500 0.200 -0.154 1.000 1.200 0.200 0.846 0.146

0.300 0.500 0.200 -0.227 1.000 1.200 0.200 0.773 0.073
0.300 0.500 0.200 -0.237 1.000 1.200 0.200 0.763 0.063
0.300 0.500 0.200 -0.248 1.000 1.200 0.200 0.752 0.052
0.300 0.500 0.200 -0.258 1.000 1.200 0.200 0.742 0.042
0.300 0.500 0.200 -0.269 1.000 1.200 0.200 0.731 0.031
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010
0.300 0.500 0.200 -0.237 1.000 1.200 0.200 0.763 0.063
0.300 0.500 0.200 -0.248 1.000 1.200 0.200 0.752 0.052
0.300 0.500 0.200 -0.258 1.000 1.200 0.200 0.742 0.042
0.300 0.500 0.200 -0.269 1.000 1.200 0.200 0.731 0.031
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010

0.300 0.500 0.200 -0.164 1.000 1.200 0.200 0.836 0.136

0.300 0.500 0.200 -0.195 1.000 1.200 0.200 0.805 0.105
0.300 0.500 0.200 -0.258 1.000 1.200 0.200 0.742 0.042
0.300 0.500 0.200 -0.269 1.000 1.200 0.200 0.731 0.031
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010
0.300 0.500 0.200 -0.248 1.000 1.200 0.200 0.752 0.052
0.300 0.500 0.200 -0.269 1.000 1.200 0.200 0.731 0.031
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010
0.300 0.500 0.200 -0.279 1.000 1.200 0.200 0.721 0.021
0.300 0.500 0.200 -0.290 1.000 1.200 0.200 0.710 0.010
0.000 0.150 0.150 0.084 0.250 0.300 0.050 0.278
0.000 0.150 0.150 0.063 0.250 0.300 0.050 0.271
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253
0.000 0.150 0.150 0.031 0.250 0.300 0.050 0.260
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253

0.000 0.150 0.150 0.105 0.250 0.300 0.050 0.285

0.000 0.150 0.150 0.052 0.250 0.300 0.050 0.267
0.000 0.150 0.150 0.042 0.250 0.300 0.050 0.264
0.000 0.150 0.150 0.031 0.250 0.300 0.050 0.260
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253
0.000 0.150 0.150 0.042 0.250 0.300 0.050 0.264
0.000 0.150 0.150 0.031 0.250 0.300 0.050 0.260
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253

0.000 0.150 0.150 0.146 0.250 0.300 0.050 0.299

0.000 0.150 0.150 0.073 0.250 0.300 0.050 0.274
0.000 0.150 0.150 0.063 0.250 0.300 0.050 0.271
0.000 0.150 0.150 0.052 0.250 0.300 0.050 0.267
0.000 0.150 0.150 0.042 0.250 0.300 0.050 0.264
0.000 0.150 0.150 0.031 0.250 0.300 0.050 0.260
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253
0.000 0.150 0.150 0.063 0.250 0.300 0.050 0.271
0.000 0.150 0.150 0.052 0.250 0.300 0.050 0.267
0.000 0.150 0.150 0.042 0.250 0.300 0.050 0.264
0.000 0.150 0.150 0.031 0.250 0.300 0.050 0.260
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253

0.000 0.150 0.150 0.136 0.250 0.300 0.050 0.295

0.000 0.150 0.150 0.105 0.250 0.300 0.050 0.285
0.000 0.150 0.150 0.042 0.250 0.300 0.050 0.264
0.000 0.150 0.150 0.031 0.250 0.300 0.050 0.260
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253
0.000 0.150 0.150 0.052 0.250 0.300 0.050 0.267
0.000 0.150 0.150 0.031 0.250 0.300 0.050 0.260
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253
0.000 0.150 0.150 0.021 0.250 0.300 0.050 0.257
0.000 0.150 0.150 0.010 0.250 0.300 0.050 0.253
c. Analisa Saluran Tersier
1. Perencanaan saluran Tersier (A) : BBS1-BTA1
Dik: A = 72 Ha
NFR = 0.75 lt/dtk/Ha
e = 0.8
C = 1

• Debit aliran terencana (Q)

A . NFR . C 72 x 0.75 x 1
Q = = = 0.068 m3/dtk
e 0.8

• Dari tabel parameter perhitungan kemiringan saluran diperoleh:

Q = 0.068 m3/dtk
m = 1 Harga-harga kemiringan talut untuk saluran pasangan 81 (Tabel 1 Lampiran 1)
n = 1 hasil interpolasi → n = b/h → b = 1 h
V = 0.284 hasil interpolas(Tabel 2 Lampiran 1)
k = 35 Harga – harga keepatan maksimum dan k (Strickler) untuk pasangan Beton KP 03 Hal

• Rumus Saluran Trapesium

A = ( b + m.h ) h 0.237
→ h2 =
= ( 1 h + 1 h) h 2
= 2 h 2 h = 0.344
Q 0.068
A = = = 0.2 m2
V 0.284

• Luas Penampang Basah (A)

A = 2 h 2 = 2 x 0.344 2 = 0.2 m2

• Lebar Dasar Saluran (b)

b = 1 h = 1 x 0.344 = 0.3 m

• Keliling penampang basah

P = b + 2 h m 2+ 1
= 0.3 + 2 x 0.344 1 2 + 1
= 1.3 m

• Tinggi Muka Air Jagaan (W)

Q = 0.068 maka nilai W
W = 0.4 Berdasarkan tabel Tinggi jagaan minimum untuk saluran tanah KP 03 Hal 48

• Lebar Atas Saluran (B)

 B = b + 2 m (h + W) = 0.3 + 2 x 1 ( 0.344 + 0.4 )
= 1.8 m

• Lebar Muka Air (T)

T = b + 2mh
= 0.3 + 2 x 1 x 0.344
= 1.0 m

• Jari-jari Hidrolis (R)

A 0.2
R = =
P 1.3
= 0.2 m

• Kemiringan Saluran (l)

V 2 0.3 2
l = = = 0.0007 m
k R 2/3 35 0.2 2/3

T = 1.033 m
W

b = 0.3 m

B = 1.8 m

2. Perencanaan saluran Tersier (B) : BBS1-BTB1

Dik: A = 126 Ha
NFR = 0.75 lt/dtk/Ha
e = 0.8
C = 1

• Debit aliran terencana (Q)

A . NFR . C 126 x 0.75 x 1
Q = = = 0.118 m3/dtk
e 0.8

• Dari tabel parameter perhitungan kemiringan saluran diperoleh:

Q = 0.118 m3/dtk
m = 1 Harga-harga kemiringan talut untuk saluran pasangan 81 (Tabel 1 Lampiran 1)
n = 1 hasil interpolasi → n = b/h → b = 1 h
V = 0.310 hasil interpolas(Tabel 2 Lampiran 1)
k = 35 Harga – harga keepatan maksimum dan k (Strickler) untuk pasangan Beton KP 03 Hal
• Rumus Saluran Trapesium
A = ( b + m.h ) h 0.381
→ h2 =
= ( 1 h + 1 h) h 2
= 2 h 2 h = 0.436
Q 0.118
A = = = 0.4 m2
V 0.310

• Luas Penampang Basah (A)

A = 2 h 2 = 2 x 0.436 2 = 0.4 m2

• Lebar Dasar Saluran (b)

b = 1 h = 1 x 0.436 = 0.4 m

• Keliling penampang basah

P = b + 2 h m 2+ 1
= 0.4 + 2 x 0.436 1 2 + 1
= 1.7 m

• Tinggi Muka Air Jagaan (W)

Q = 0.118 maka nilai W
W = 0.4 Berdasarkan tabel Tinggi jagaan minimum untuk saluran tanah KP 03 Hal 48

• Lebar Atas Saluran (B)

B = b + 2 m (h + W) = 0.4 + 2 x 1 ( 0.436 + 0.4 )
= 2.1 m

• Lebar Muka Air (T)

T = b + 2mh
= 0.4 + 2 x 1 x 0.436
= 1.3 m

• Jari-jari Hidrolis (R)

A 0.4
R = =
P 1.7
= 0.2 m

• Kemiringan Saluran (l)

V 2 0.3 2
l = = = 0.0006 m
k R 2/3 35 0.2 2/3
 T = 1.309 m
W

b = 0.4 m

B = 2.1 m

3. Perencanaan saluran Tersier (C) : BBS2-BTC2

Dik: A = 90 Ha
NFR = 0.75 lt/dtk/Ha
e = 0.8
C = 1

• Debit aliran terencana (Q)

A . NFR . C 90 x 0.75 x 1
Q = = = 0.084 m3/dtk
e 0.8

• Dari tabel parameter perhitungan kemiringan saluran diperoleh:

Q = 0.084 m3/dtk
m = 1 Harga-harga kemiringan talut untuk saluran pasangan 81 (Tabel 1 Lampiran 1)
n = 1 hasil interpolasi → n = b/h → b = 1 h
V = 0.289 hasil interpolas(Tabel 2 Lampiran 1)
k = 35 Harga – harga keepatan maksimum dan k (Strickler) untuk pasangan Beton KP 03 Hal

• Rumus Saluran Trapesium

A = ( b + m.h ) h 0.292
→ h2 =
= ( 1 h + 1 h) h 2
= 2 h 2 h = 0.382
Q 0.084
A = = = 0.3 m2
V 0.289

• Luas Penampang Basah (A)

A = 2 h 2 = 2 x 0.382 2 = 0.3 m2

• Lebar Dasar Saluran (b)

b = 1 h = 1 x 0.382 = 0.4 m

• Keliling penampang basah

P = b + 2 h m 2+ 1
 = 0.4 + 2 x 0.382 1 2 + 1
= 1.5 m

• Tinggi Muka Air Jagaan (W)

Q = 0.084 maka nilai W
W = 0.4 Berdasarkan tabel Tinggi jagaan minimum untuk saluran tanah KP 03 Hal 48

• Lebar Atas Saluran (B)

B = b + 2 m (h + W) = 0.4 + 2 x 1 ( 0.382 + 0.4 )
= 1.9 m

• Lebar Muka Air (T)

T = b + 2mh
= 0.4 + 2 x 1 x 0.382
= 1.1 m

• Jari-jari Hidrolis (R)

A 0.3
R = =
P 1.5
= 0.2 m

• Kemiringan Saluran (l)

V 2 0.3 2
l = = = 0.0006 m
k R 2/3 35 0.2 2/3

T = 1.147 m
W

b = 0.4 m

B = 1.9 m

4. Perencanaan saluran Tersier (D) : BBS2-BTD2

Dik: A = 117 Ha
NFR = 0.75 lt/dtk/Ha
e = 0.8
C = 1

• Debit aliran terencana (Q)

 A . NFR . C 117 x 0.75 x 1
Q = = = 0.110 m3/dtk
e 0.8

• Dari tabel parameter perhitungan kemiringan saluran diperoleh:

Q = 0.110 m3/dtk
m = 1 Harga-harga kemiringan talut untuk saluran pasangan 81 (Tabel 1 Lampiran 1)
n = 1 hasil interpolasi → n = b/h → b = 1 h
V = 0.300 hasil interpolas(Tabel 2 Lampiran 1)
k = 35 Harga – harga keepatan maksimum dan k (Strickler) untuk pasangan Beton KP 03 Hal

• Rumus Saluran Trapesium

A = ( b + m.h ) h 0.365
→ h2 =
= ( 1 h + 1 h) h 2
= 2 h 2 h = 0.427
Q 0.110
A = = = 0.4 m2
V 0.300

• Luas Penampang Basah (A)

A = 2 h 2 = 2 x 0.427 2 = 0.4 m2

• Lebar Dasar Saluran (b)

b = 1 h = 1 x 0.427 = 0.4 m

• Keliling penampang basah

P = b + 2 h m 2+ 1
= 0.4 + 2 x 0.427 1 2 + 1
= 1.6 m

• Tinggi Muka Air Jagaan (W)

Q = 0.110 maka nilai W
W = 0.4 Berdasarkan tabel Tinggi jagaan minimum untuk saluran tanah KP 03 Hal 48

• Lebar Atas Saluran (B)

B = b + 2 m (h + W) = 0.4 + 2 x 1 ( 0.427 + 0.4 )
= 2.1 m

• Lebar Muka Air (T)

T = b + 2mh
= 0.4 + 2 x 1 x 0.427
= 1.3 m
• Jari-jari Hidrolis (R)
A 0.4
R = =
P 1.6
= 0.2 m

• Kemiringan Saluran (l)

V 2 0.3 2
l = = = 0.0005 m
k R 2/3 35 0.2 2/3

T = 1.282 m
W

b = 0.4 m

B = 2.1 m
el 1 Lampiran 1)

angan Beton KP 03 Hal 93

= 0.119

h KP 03 Hal 48
 = 0.4 m

= 0.344 m

el 1 Lampiran 1)

angan Beton KP 03 Hal 93

 = 0.190

h KP 03 Hal 48
 = 0.4 m

= 0.436 m

el 1 Lampiran 1)

angan Beton KP 03 Hal 93

= 0.146

m
h KP 03 Hal 48

= 0.4 m

= 0.382 m
el 1 Lampiran 1)

angan Beton KP 03 Hal 93

= 0.183

h KP 03 Hal 48
= 0.4 m

= 0.427 m