Faktor Integrasi: Integrasi Faktor y X F Dy y X Q DX y X P
Faktor Integrasi: Integrasi Faktor y X F Dy y X Q DX y X P
Faktor Integrasi
1 dF 1 ⎛ ∂P ∂Q ⎞
= ⎜⎜ − ⎟⎟ =
1
(6 y − 2 y ) = 2
F dx Q ⎝ ∂y ∂x ⎠ 2 xy x
1 dF 2
= , ln F = 2 ln x , F ( x) = x 2
F dx x
x 2 (4 x + 3 y 2 )dx + x 2 (2 xy )dy = 0
(4 x 3 + 3x 2 y 2 )dx + (2 x 3 y )dy = 0
∂P ∂Q
= 6x2 y = 6x2 y
∂y ∂x
∂P ∂Q
Karena = , maka persamaan tersebut menjadi eksak
∂y ∂x
09/10/2007 Ir. I Nyoman Setiawan, MT. 3
Persamaan Diferensial Linear
Suatu persamaan diferensial orde pertama dikatakan linear,
jika persamaan tersebut dapat dituliskan sebagai :
y '+ p ( x) y = r ( x)
r ( x) = 0 Homogen
r ( x) ≠ 0 Tak homogen
Penyelesaian Homogen
y '+ p ( x) y = 0
dy
= − p ( x)dx, ln y = − ∫ p ( x)dx + c
y
y ( x) = Ae ∫
− p ( x ) dx
A = ec
09/10/2007 Ir. I Nyoman Setiawan, MT. 4
Penyelesaian tak homogen :
( py − r )dx + dy = 0
1 dF
= p( x), ln F = ∫ p ( x)dx
F dx
F ( x) = e h ( x ) dengan h( x) = ∫ p( x)dx
h' = p
e h ( y '+ h' y ) = e h r (e h y )' = e h y '+e h h' y
(e h y )' = e h r dengan mengintegralkan didapat
e h y = ∫ e h rdx + c dibagi dengan e h
[
y ( x) = e − h ∫ e h rdx + c , ] h = ∫ p ( x)dx
09/10/2007 Ir. I Nyoman Setiawan, MT. 5
Contoh :
Selesaikanlah persamaan diferensial linear
y '− y = e 2 x
Penyelesaian :
p = −1, r=e , 2x
h = ∫ pdx = − x
y ( x) = e x
[∫ e −x 2x
] [
e dx + c = e e + c = ce + e x x
] x 2x
Contoh :
Selesaikan xy '+ y + 4 = 0
09/10/2007 Ir. I Nyoman Setiawan, MT. 6
Penyelesaian :
1 4 1 4
y '+ y = − , p= , r=− ,
x x x x
1
h = ∫ pdx = ln x , e = x,
h
e −h
=
x
1 ⎡ ⎛ 4⎞ ⎤ c
y ( x) = ⎢ ∫ x⎜ − ⎟dx + c ⎥ = − 4
x⎣ ⎝ x⎠ ⎦ x
ER = IR
dI
EL = L
dt
1 dQ
EC = Q, I (t ) =
C dt
1
EC = ∫ I (t )dt
C
dI
L + RI = E (t )
dt
Sumber tegangan konstan E (t ) = Eo
⎡E ⎤
I (t ) = e −αt ⎢ o ∫ eαt dt + c ⎥ (α = R / L)
⎣L ⎦
Eo
= + ce − ( R / L )t
R
ωL
sin (ωt − δ )
Eo
I (t ) = ce− ( R / L )t + δ = arc tan
R 2 + ω 2 L2 R