Anda di halaman 1dari 14
ANG DISKURSONG PATRIARKAL SA WIKA AT PANITIKANG-BAYAN Lilia Quindoza Santiago balangkas ng tang Ketikang hind! makaisang-panig sa in ng sala, mahalga ag vspin na wk. Sapa Wika pgunahing insirumento ng manurilt st makat, kalangang, ‘ang insrumento ay matalas 0 mapural, Kung anghop © ‘Kallangang bungkalinsa waka ang mga ramipikasyon ng imoling slksikin ang pinagmumulan ng mga Kahulugan ‘akaangkas o iniangkas na pakahulogan ng. maramning ketural na magpahanggang ngayo'ynagiging bagahe at st mas maaliwalas na pagpapalaganap ng angkop na pag: Sa madaling sb kalangang upatin ng mga pinagmulan, at salalayan ng machismo at sekslsmo ra malinaw na mga ng pagina ng Kultrang pacakal sa liponang Pie tmaaaring simulan ang pagrus sa wika at kultrang ‘mga usapin ag kasaran Kasarian at mga Wika sa Pilipinas susurin ang mga wika s Pilipinas, sa lantay na chserbas- ‘mahalaga ang usapin ng kasaran. Kung thahambing sa hlimbawa na may sexual bifurcation sa panghalip 9 panauhan hird person, animate)ang /e/ela oka Ingles, ang he/she, sa Tagalog, to-ay simpleng /iya/ ay simpleng /ist sana. ‘mga pangngalan ang wala ring ty na kasarian, ha th” Ca) o“kabsat” Ok), anak” at walang katury- ‘Oster sa wikang Ingles, bagamat may “tho” Iiram sa Espanyol. Ai Lope K: Santos na muling nllmnbag noon 1956, Pagalskay st kasarian ng mg pangngalan. Dit, paghahambingin din ang mga sistema ng panghalip sa mga Plipnas, masisabing lahat ng mga ito} di nagtataglay ng "Ang ako, kaw’, /stya Tagalog ay katumbas ng sik? Sa lok, di yc kung ang mga to ay Ialaki o babae. Fibscerce: keislenty walt sing Larerian angiigs Dbansig. Halimbawa'y manggagamor, katumbas ng dok- hilt, Manananggo, gu. Ngunt may paglalapi sa mga hiram na kadalasang gumagamit ng 0 at & kaya may doktor, abogado o abogad, muestra 0 maestro, arkitekto | inhinyero 0 sahinyersGanito an ang ginagawa kapag ‘ay ero. era, gaya ng basagulero o basaguler, palikero Palengero 0 palengkers. sa mga obserbasyong, to na ang ilang pangngalan ay in kaugnay ng relasyon se pagpapamilya. Ang. mga ‘ay wala at yaong mga pangngalan na hiram ay nangh- ‘ng paglalap flo na sa Espanyol na o at '0 670 at end ppag-bahin ang lalaki at babae. tay dito, maasring sabihin 8 malakas na dablan ng micogin (misogyny — kstagang Ingles na ang big sabihin ay kalslangan sa persepsyon dail isang panig na paninging panghasarian) sa wikang Pilipino wks Pipinas aya" pa, ang mga obserbasyong fo ang siyang ginagamit patibay na hindi lantarang seksst © misogynous ang wikang, at mga wika sa Pilipinas sit kung ang pog-aaral at pananaliksik sa leksikograpiya ng 52 Plipinas, lio na sa sistema ng pangngalan at panghalip patibay na walang Ickskal na batayan ang misogin, mast hang hind! scksist © hind bukas sm seksiemo ang wikang 6 loko, at a gayon, hind! rin gaanong bukas sa seksismo kan ng mga wikang to? ang Tagalog at ba pang wika sa Pipinas ay di nagbibigay kal na atayan para maging seksis, maaari pa nn bang ig ciskutsong pattaral sa pantakar? if sagot dto'y mazar. Paghat Karaniwang ang pagpapaka- ‘3 maraming pangagalan kahit walang dang kasatan ay © patlalak. Iuing fa lamang gag halimbawa ng isang haing Tagalog na sian sa Ingles? ‘Ang maralang bayans ‘Nagstsaua ag bul sinasabi ni Santos na “Yandisang masasabi na ang mga pang ay walang kasarian” sa wikang Tagalog, At, “upang,fsipakiioe pagkalalaki o pagkababae ng wo, hajop'o halaman’ et ibs Dagay, ang pangngalan ay" sinasamahan og saltang “llake “babae,” malian sa lang sa ganang sari ay nagpapaluala nay Dabae olalak! ang to, hayop o iba pa! Kaugnay ng ikalawang abserbasyon, ang pagkalkaroon ng flan "sa ganang sari” ay naglsa ng lang pangngalan na mst rang kasarian, gaya ng Ina, ama, dalaga, bina, tyo, ty, loo, Sa mga hayop, may lang katswagan na nag-anghin ra ‘sariling kasarian, halimbawa'y ang sumusunod: or Jealakyan—kalabaw na lala ‘andang 0 tayaw—manck na lala ‘bulugan—ialaking hyop na nangangasaw ‘nahin—babaeng hayop oa nanganganak bogama'tkadalas

Anda mungkin juga menyukai