Α΄γυμνασίου
Άλγεβρα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο
Περιέχει :
Θεωρία – Εφαρμογές
Ασκήσεις – Επαναληπτικές ασκήσεις
Ερωτήσεις Θεωρίας
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ
Σχολικό έτος:2010-11
http://www.kesaris.edu.gr/
Αντί προλόγου
Να παρουσιάσει στους μαθητές την θεωρία κάθε μαθήματος χωρίς να χάνουν χρόνο
αντιγράφωντας από τον πίνακα σε κάθε παράδοση.
Να λύσουν στην τάξη αρκετές εφαρμογές ώστε να κατανοήσουν την έννοια(ες) του
κάθε μαθήματος.
Να βρούν πιο οργανωμένη την θεωρία για να την διαβάσουν καθώς και να κατανοήσουν
τον τρόπο που θα ερωτηθούν στην τάξη ή στις προαγωγικές εξετάσεις.
Για το σκοπό αυτό στο τέλος κάθε κεφαλαίου υπάρχουν ερωτήσεις θεωρίας.
Οι μαθητές πρέπει:
Να το φέρνουν όποτε έχουν μαθηματικά.
Να μην σημειώνουν από το σπίτι τις ασκήσεις επόμενων μαθημάτων που δεν έχουν
διδαχθεί.
Να σημειώνουν τις απορίες τους (βάζοντας ένα ερωτηματικό και αφήνωντας χώρο για την
εξήγηση ή ένα παράδειγμα).
Για την δική σας διευκόλυνση κρατάτε συγκεντρωμένα όλα τα βιβλιοτετράδια για να
έχετε την ύλη, ώστε εύκολα να κάνετε την γενική επανάληψη στο τέλος του έτους.
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 2
http://www.kesaris.edu.gr/
ΑΛΓΕΒΡΑ
KEΦΑΛΑΙΟ 1ο
Περιεχόμενα
Επαναληπτικές ασκήσεις..............................................................................................Σελ:28
Ερωτήσεις θεωρίας.......................................................................................................Σελ:29
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 3
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 1η
α) Να γράψετε έξι φυσικούς αριθμούς , δύο διψήφιους, δύο τριψήφιους και δύο τριψήφιους.
Απάντηση:
β)Να συμπληρώσετε τον πίνακα:
Προηγούμενος Αριθμός Επόμενος
17
234
0
12
947
Εφαρμογή 2η
α) Να γράψετε όλους τους άρτιους αριθμούς από 31 μέχρι 43:
Απάντηση:
β) Να γράψετε σε φυσική γλώσσα τον αριθμό 9.030
Απάντηση:
γ) Να γράψετε με ψηφία τον αριθμό « χίλια εκατό»
Απάντηση:
δ) Να γράψετε μετά το βελάκι με ψηφία τους αριθμούς:
« τρεις χιλιάδες τρία » → . . . , « τρεις χιλιάδες δέκα τρία » → . . .
« τρεις χιλιάδες εκατόν τρία » → . . . , « τρεις χιλιάδες εκατον δέκα τρία » → . . .
ε) Τι παριστάνει το ψηφίο 7 στον αριθμό 176.565
Απάντηση:
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 4
http://www.kesaris.edu.gr/
Δραστηριότητα
Με τα φηφία 4, 6 και 7 να βρεις έξι διαφορετικούς τριψήφιους αριθμούς που προκύπτουν όταν
εναλλάξεις τα ψηφία.
α) Αριθμοί:
β) Να γράψεις το μικρότερο:
γ) Να γράψεις το μεγαλύτερο:
δ) Να τους γράψεις σε αύξουσα σειρά , δηλαδή από το μικρότερο στο μεγαλύτερο:
Σύγκριση δύο αριθμών σημαίνει να βρούμε αν αυτοί οι αριθμοί είναι ίσοι ή όχι.
Στην περίπτωση που δεν είναι ίσοι, βρίσκουμε το μεγαλύτερο από τους δύο.
Έχουμε τις ανισότητες:
α > β (Ο αριθμός α είναι μεγαλύτερος του β)
α < β (Ο αριθμός α είναι μικρότερος του β)
α ≤ β (Ο αριθμός α είναι μεγαλύτερος ή ίσοςτου β)
α ≥ β (Ο αριθμός α είναι μικρότερος ή ίσοςτου β)
Εφαρμογή 3η
α) Να τοποθετήσετε το κατάλληλο > , < ή = ανάμεσα στους αριθμούς:
456 . . . 465 , 1.302 . . . 1230 , 12.340 . . . 012.340
β) Να γράψεις τους αριθμούς 398 , 389 , 893 , 1234 , 4235 , 4523 , 5423 , 5432
στα παρακάτω κενά:
... < ... < ... < ... < ... < ... < ... < ...
... > ... > ... > ... > ... > ... > ... > ...
γ) Να γράψεις τους αριθμούς που αντιστοιχούν στα σημεία στους παρακάτω άξονες:
Α→... , Β→ . . .
Γ→ . . .
Δ→ . . .
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 5
http://www.kesaris.edu.gr/
Δραστηριότητα
Η μέση ημερήσια κυκλοφορία 5 εφημερίδων την περασμένη εβδομάδα ήταν:
Εφημερίδα Α Β Γ ∆ Ε
Αριθμός φύλλων 67123 71283 25785 32124 9734
α) Να συμπληρώσετε τον πίνακα στρογγυλποιώντας τον αριθμό των φύλλων στις χιλιάδες:
Εφημερίδα Α Β Γ ∆ Ε
Αριθμός φύλλων
β) Να κατατάξετε τις εφημερίδες ανάλογα με την κυκλοφορία τους , αρχίζοντας από αυτή με τη
μικρότερη κυκλοφορία:
Εφημερίδα . . . → Φύλλα
Εφημερίδα . . . → Φύλλα
Εφημερίδα . . . → Φύλλα
Εφημερίδα . . . → Φύλλα
Εφημερίδα . . . → Φύλλα
Εφαρμογή 4η
α) Στρογγυλοποιούνται οι αριθμοί των τηλεφώνων;
Απάντηση:
β) Στρογγυλοποιούνται οι αριθμοί του «ταχυδρομικού κώδικα»
Απάντηση:
γ) Να γράψετε τους παρακάτω αριθμούς στρογγυλοποιημένους στην υπογραμμισμένη τάξη:
234 → , 1426 → , 1426 → , 124776 →
542739 → , 849929 → , 799932 →
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 6
http://www.kesaris.edu.gr/
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1) Ο πληθυσμός της Γης τον Ιούλιο του 2002 ήταν 6.233.529.144
α) Τι δηλώνουν τα ψηφία 3 και 4 στις δύο διαφορετικές θέσεις που βρίσκονται;
β) Να στρογγυλοποιήσετε τον αριθμό σε εκατοντάδες εκατομμύρια.
2) Να γράψετε τους άρτιους αριθμούς που βρίσκονται μεταξύ των αριθμών 930 και 943
3) Να γράψετε τους περιττούς αριθμούς που βρίσκονται μεταξύ των αριθμών 930 και 943
5) Ποιος είναι ο μεγαλύτερος και ποιος ο μικρότερος φυσικός αριθμός που μπορεί να
σχηματιστεί με τα ψηφία 0 , 6 και 5 αν κάθε ψηφίο χρησιμοποιηθεί μόνο μια φορά.
7) ∆ίνεται ο αριθμός: 3 57
Να βρείτε τον αριθμό αν η στρογγυλοποίησή του στην πλησιέστερη εκατοντάδα είναι 3900
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 7
http://www.kesaris.edu.gr/
Δραστηριότητα
Σε κάποιο σημείο της Εθνικής Οδού κοντά στην Καλαμπάκα βρεθήκαμε
μπροστά στην πινακίδα του διπλανού σχήματος.
Να βρείτε την απόστασεις:
Ιωάννινα – Τρίκαλα
Ιωάννινα – Καρδίτσα
Καρδίτσα – Τρίκαλα
Πρόσθεση φυσικών
Ιδιότητες
Αντιμεταθετική ιδιότητα: α + β = β + α
Προσεταιριστική ιδιότητα: (α + β) + γ = α + (β + γ) = α + β + γ
Το μηδέν είναι ουδέτερο στοιχείο: α + 0 = 0 + α = α
Πολλαπλασιασμός φυσικών
Ιδιότητες
Αντιμεταθετική ιδιότητα: α ⋅β = β ⋅ α
Προσεταιριστική ιδιότητα: (α⋅β)⋅γ = α⋅(β⋅γ) = α⋅β⋅γ
Το ένα είναι ουδέτερο στοιχείο: α⋅1 = 1⋅α = α
Επιμεριστική ιδιότητα: α⋅(β+γ) = α⋅β + α⋅γ , α⋅(β−γ) = α⋅β − α⋅γ
Εφαρμογή 1η
Να κάνετε τις παρακάτω πράξεις:
α) 126 + 324 – 279 =
β) 12 + 87 + 41 – 50 =
γ) 32 – (123 – 99) =
δ) (65 – 34) – (123 – 109) =
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 8
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 2η
Να κάνετε τις παρακάτω πράξεις:
α) 47⋅10 =
β) 47⋅100 =
γ) 47⋅1000 =
δ) 47⋅100000 =
Προτεραιότητα πράξεων
Πρώτα κάνουμε τις πράξεις στις παρανθέσεις
κατόπιν κάνουμε τους πολλαπλασιασμούς
τέλος τις προσθέσεις και αφαιρέσεις με τη σειρά που σημειώνονται
Εφαρμογή 3η
Να κάνετε τις παρακάτω πράξεις:
α) 2 + 3 + 5 + 4 =
β) 2⋅3 + 5⋅4 =
γ) 2 + 3⋅5 + 4 =
δ) (2⋅3 + 5) + 4 =
ε) 2⋅(3 + 5) + 4 =
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 9
http://www.kesaris.edu.gr/
Επιμεριστική ιδιότητα
του πολλαπλασιασμού ως προς την πρόσθεση : α⋅(β + γ) = α⋅β + α⋅γ
του πολλαπλασιασμού ως προς την αφαίρεση : α⋅(β − γ) = α⋅β − α⋅γ
Εφαρμογή 4η
Να συμπληρώσετε τις προτάσεις:
α) Το συνολικό εμβαδό του διπλανού σχήματος
εκφράζεται με την ισότητα:
..................................................... ,
που είναι η ....................................ιδιότητα ως προς
την ...................
Εφαρμογή 5η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 10
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 6η
3x + 5x =
7α −2α =
4ω + ω =
6μ + 5μ – 2μ =
12 ψ+ 11ψ – 15ψ =
Εφαρμογή 7η
Α = 2α + 2β =
Β = 7α + 7β =
Γ = 15α + 15β =
Δ = 7α + 7β + 15 =
Ε = 3α + 10β + 4α – 3β =
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 11
http://www.kesaris.edu.gr/
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1) Να βρείτε το άθροισμα 55 + 47 + 19 + 35 + 11 + 123 χρησιμοποιώντας τις ιδιότητες της
πρόσθεσης φυσικών αριθμών.
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 12
http://www.kesaris.edu.gr/
Ορισμός δύναμης:
Δύναμη με βάση α και εκθέτη το φυσικό ν λεγεται το
γινόμενο α⋅α⋅α⋅⋅⋅α που έχει ν παράγοντες ίσους με α .
Εφαρμογή 1η
21 = 31 =
22 = 32 =
23 = 33 =
24 = 34 =
25 = 42 =
26 = 43 =
10 = 52 =
18 = 53 =
1100 = 62 =
12011 = 63 =
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 13
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 2η
Εφαρμογή 3η
α+α+α= α⋅α⋅α=
α+α+α+α= α⋅α⋅α⋅α=
x+x+x+x+x= x⋅x⋅x⋅x⋅x=
α+α+α+β+β= α⋅α⋅α⋅β⋅β =
μ+μ+μ+ν+ν+ν= μ⋅μ⋅μ⋅ν⋅ν⋅ν =
κ+κ+κ+κ+κ+κ+λ+λ+λ+λ+λ = κ⋅κ⋅κ⋅κ⋅κ⋅κ⋅λ⋅λ⋅λ⋅λ⋅λ =
Εφαρμογή 4η
23 =
345 =
1.234 =
12.365 =
980.675 =
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 14
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 5η
Να κάνετε τις πράξεις αφού υπολογίσετε πρώτα τις δυνάμεις , έπειτα τους πολλαπλα-
σιασμούς και τέλος τις προσθέσεις και αφαιρέσεις με την σειρά που σημειώνονται:
α) 23 + 32 + 5⋅7 – 42 =
β) 53 – 52 + 62⋅3 – 72 =
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 15
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 6η
Α = 6 ⋅ 24 – 23 + 25 – 53 : 25 + 90
Α=
Α=
Α=
Α=
Εφαρμογή 7η
Β=
Β=
Β=
Β=
Β=
Β=
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 16
http://www.kesaris.edu.gr/
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Γ = 25⋅22 – 21 + 2⋅5
∆ = 2⋅11 – 110 + 5⋅3 - 2⋅32:9
Ε = 2⋅7 – 23 : 4 + 22⋅3 + 43
Ζ = 62 : 32 + 25 ⋅ 3 – 43 : 8
Η = 102 – (52 – 42)
Θ = (13 – 4 ⋅ 3)5 + 5⋅ (22 – 1)2
Ι = 2⋅(5 + 23):80 – 22⋅5 – (123 + 712)0
Κ = (3 ⋅24 – 62 – 2 ⋅ 5)5⋅ 3 – (72 – 22⋅ 10)2 : 33 – (32 – 5)
Λ = 25 : 8 + 4⋅ 3 – 18 : 32 + ( 42 – 24)⋅5 + 15 :(22+1)
Μ = 53 – 42 + (32 – 3) – 24 – (32 – 7) + 5⋅6:2 – 25
[Απαντήσεις: Γ=108 , ∆=34 , Ε=88 , Ζ=92, Η=91 , Θ=46 , Ι = 5 , Κ= 89 , Μ=80 ]
Κ = (α + β : γ)⋅(δ – ε)
4) Αν x + y = ( 33 – 52 + 22) : 3 , τότε
Ι) να υπολογίσετε το άθροισμα x + y
ΙΙ) να υπολογίσετε τα αθροίσματα 2x + 2y και 15x + 15y .
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 17
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 1η
Να κάνετε την ευκλείδεια διαίρεση 127:8 και να γράψετε την ισότητα της διαίρεσης.
Λύση:
Εφαρμογή 2η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 18
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 3η
Εφαρμογή 4η
Εφαρμογή 5η
Ένας αριθμός διαιρείται με το 9 δίνει πηλίκο 13 και υπόλοιπο 5. Ποιος είναι ο αριθμός;
Λύση:
Εφαρμογή 6η
Ένας αριθμός διαιρείται με το 3 δίνει πηλίκο 12 και υπόλοιπο υ. Ποιος μπορεί να είναι ο αριθμός;
Λύση:
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 19
http://www.kesaris.edu.gr/
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
2) Να εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω ισότητες παριστάνουν Ευκλείδειες διαιρέσεις και ποιες.
α) 79 = 12⋅6 + 7 , β) 322 = 17⋅18 + 16 , γ) 209 = 13⋅15 + 14 , δ) 37 = 6⋅5 + 7
ε) 173 = 17⋅9 + 20 , στ) 192 = 16⋅12 , ζ) 65 = 7⋅9 + 2
3) Το πηλίκο της διαίρεσης ∆:23 είναι 25 και το υπόλοιπο 12. Να βρείτε το φυσικό αριθμό ∆.
4) Ένας αριθμός αν διαιρεθεί με το 15 δίνει πηλίκο 20 και υπόλοιπο 13. Ποιος είναι ο αριθμός;
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 20
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 1η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 21
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 2η
Εφαρμογή 3η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 22
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 4η
Εφαρμογή 5η
Εφαρμογή 6η
Να συμπληρώσετε τα ψηφία στο κενά του αριθμού 3 1 ώστε να διαιρείται με τους 5 και 9.
Λύση:
Εφαρμογή 7η
Να συμπληρώσετε τα ψηφία στο κενά του αριθμού 7 0 ώστε να διαιρείται με τους 3 και 25.
Λύση:
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 23
http://www.kesaris.edu.gr/
Πολλαπλάσια ενός φυσικού αριθμού α είναι οι αριθμοί που προκύπτουν από τον
πολλαπλασιασμό του με όλους τους φυσικούς αριθμούς.
Τα πολλαπλάσια του α είναι: 0 , α , 2α , 3α , 4α , . . .
Εφαρμογή 1η
Εφαρμογή 2η
Εφαρμογή 3η
Κάθε φυσικός αριθμός που έχει διαιρέτες τον εαυτό του και τη μονάδα λέγεται πρώτος
Κάθε φυσικός αριθμός που δεν είναι πρώτος λέγεται σύνθετος
Εφαρμογή 4η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 24
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 5η
Εφαρμογή 6η
Εφαρμογή 7η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 25
http://www.kesaris.edu.gr/
Εφαρμογή 8η
Να αναλύσετε τον αριθμό 504 σε γινόμενο πρώτων παραγόντων και να τον γράψετε ως γινόμενο
δυνάμεων αυτών των παραγόντων.
Λύση:
Εφαρμογή 9η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 26
http://www.kesaris.edu.gr/
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
α) με το 3 , β) με το 9.
4) Τοποθετήστε στα κενά τα ψηφία, ώστε ο αριθμός 5 να διαιρείται συγχρόνως δια 2 και 5.
5) Τοποθετήστε στα κενά τα ψηφία, ώστε ο αριθμός 71 να διαιρείται συγχρόνως δια 2 και 3.
δια 2 , 3 και 5.
11) Το τμήμα Α1 έχει 24 μαθητές και το Α2 18 μαθητές. Πόσες το πολύ ομάδες μαθητών μπορούμε να
φτιάξουμε, ώστε η κάθε ομάδα να έχει το ίδιο πλήθος μαθητών από τα δύο τμήματα και πόσους μαθητές
έχει η κάθε ομάδα από το Α1 και Α2;
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 27
http://www.kesaris.edu.gr/
6) Ένας αγρότης έχει στο κτήμα του κότες και κουνέλια. Οι κότες είναι λιγότερες από τα
κουνέλια. Τόσο ο αριθμός από τις κότες όσο και ο αριθμός από τα κουνέλια είναι διψήφιοι
πρώτοι αριθμοί. Αν αντιστρέψουμε τα ψηφία των αριθμών αυτών προκύπτουν αριθμοί που
διαιρούνται με το 5. Πόσες κότες και πόσα κουνέλια έχει ο αγρότης;
7) Αν ΜΚ∆(α,β,γ) =12 και οι αριθμοί α,β,γ είναι μικρότεροι του 40, να βρείτε ποιοι μπορεί να
είναι οι αριθμοί αυτοί.
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 28
http://www.kesaris.edu.gr/
Ερώτηση 1η
Ερώτηση 2η
Ποιο σύστημα λέγεται δεκαδικό σύστημα αρίθμησης, ποια δυνατότητα μας δίνει και γιατί;
Απάντηση: (σελ. 11)
Ερώτηση 3η
Ερώτηση 4η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 29
http://www.kesaris.edu.gr/
Ερώτηση 5η
Ερώτηση 6η
Ερώτηση 7η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 30
http://www.kesaris.edu.gr/
Ερώτηση 8η
Ερώτηση 9η
Ερώτηση 10η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 31
http://www.kesaris.edu.gr/
Ερώτηση 11η
Ερώτηση 12η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 32
http://www.kesaris.edu.gr/
Ερώτηση 13η
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙΣΑΡΗ 33