MONOGRAF

WARGA EMAS

RFN
KANDUNGAN
MUKA SURAT
 PENGENALAN 1
 FASA KAJIAN SEMULA DAN TEMPOH PELAKSANAAN DOKUMEN RFN 2
 MASYARAKAT MENUA 3
 DEFINISI WARGA EMAS 4

 RANCANGAN FIZIKAL NEGARA KE-2 (RFN2)

- Latar Belakang Penduduk RFN Dan RFN Ke-2 5
- Latar Belakang Pelan Spatial RFN Ke-2 6
- Asas Perancangan – Demografi 7
- Perubahan Struktur Demografi Dan Gaya Hidup Masyarakat 8

 RANCANGAN FIZIKAL NEGARA KE-3 (RFN3)

- Kandungan Utama RFN KE-3 9
- Data Populasi Dan Penduduk Tahun 2017 10
- Penduduk : Sasaran Dan Kapasiti 11
- Unjuran Penduduk Tahun 2020-2040 12
- Memastikan Persekitaran Kehidupan Lengkap Dan Berkualiti 13
- Persekitaran Komuniti Berdaya Huni 14-15
- Pembentukan Komuniti Inklusif Dan Berdaya Huni 16
- Menyediakan Perumahan Yang Sesuai Di Lokasi Yang Sesuai 17
- Meningkatkan Akses Kepada Kemudahan Masyarakat Berkualiti 18-19
- Prinsip-Prinsip Kejiranan dan Komuniti Inklusif 20
- Menjadikan Ruang Awam Sebagai Ruang Aktif Integrasi Komuniti 21
- Mengarus Perdanakan Gaya Hidup Sihat Dan Bersih 22
- Penduduk Menua Sebagai Pemangkin / Peneraju Golongan Muda Di Dalam Komuniti 23

 LAMPIRAN : DOKUMEN SOKONGAN BERKAITAN WARGA EMAS

- Keratan Akhbar – Bina Pusat Komuniti Warga Emas 24-26
- Dasar Warga Emas Negara 27
- Pelan Tindakan 28
PENGENALAN
 Monograf Warga Emas ini merupakan ringkasan berkaitan dasar dan strategi berkenaan
warga emas yang terkandung di dalam Rancangan Fizikal Negara (RFN).

 Ianya secara khusus menggariskan informasi berkenaan warga emas untuk kegunaan
Kementerian, Jabatan dan Agensi yang berkaitan dalam menggunapakai RFN dalam
konteks warga emas.

 Aspek Warga Emas ini menjadi isu utama dalam RFN Ke-3 kerana Malaysia dijangka
menjadi Negara Menua pada tahun 2030. RFN dan RFN2 tidak menyatakan secara jelas
berkaitan Masyarakat Menua kerana isu ini belum ketara dalam ciri-ciri demografi
negara.

Info Tambahan:
Sub Seksyen 6B (4) Akta 172 – Keperluan Rancangan Fizikal Negara (RFN) untuk dikaji
semula tiap-tiap 5 tahun selaras dengan kajian semula Rancangan Malaysia Lima
Tahun atau apabila diarahkan oleh Majlis Perancang Fizikal Negara (MPFN).

Nota :
Aspek Khusus Warga Emas hanya di dalam RFN Ke-3 kerana Malaysia akan menjadi Negara Menua pada Tahun 2030.
1
 Fasa Kajian Semula Dan Tempoh Pelaksanaan Dokumen RFN

2005 2010 2015

RFN Pertama RFN Ke-2 RFN Ke-3

Diluluskan oleh Jemaah Menteri Diluluskan oleh Jemaah Menteri Diluluskan oleh Jemaah Menteri
dan MPFN pada April 2005 dan MPFN pada Ogos 2010 dan MPFN pada Julai 2016

Pemakaian Pemakaian Pemakaian

Semenanjung Malaysia Semenanjung Malaysia Semenanjung Malaysia, Sabah Dan WP Labuan.
Bagi Negeri Sarawak, perkara-perkara strategik
merentas sempadan sahaja diambil kira

Tempoh Perancangan Tempoh Perancangan Tempoh Perancangan

2020 2020 2040

Tempoh Pelaksanaan Tempoh Pelaksanaan Tempoh Pelaksanaan

2006 – 2010 2011 – 2015 2016 – 2020
2
 MASYARAKAT MENUA

Berdasarkan unjuran Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB), Malaysia dijangka

1 menjadi sebuah negara menua pada tahun 2030 apabila penduduk berumur 60
tahun dan ke atas mencapai 15 peratus daripada jumlah penduduk negara.

Penuaan penduduk menyentuh setiap aspek hidup individu, masyarakat dan

2 negara. Situasi kehidupan di peringkat tua bergantung kepada perjalanan
dan perancangan hidup pada peringkat awal lagi.

Beberapa Persidangan Di Peringkat Antarabangsa Telah Memberi Fokus Kepada Isu Berkaitan Dengan
Penuaan Penduduk Dunia

1 2 3 4 5 6

Vienna Principles for International The Copenhagen Agenda for Action Macao
International Older Persons, Conference on Declaration on Social on Social Declaration and
Plan of Action, 1991 Population and Development, Development in the Plan of Action on
1982 Development, 1995 ESCAP Region, Ageing for Asia
1994 revised 1997 and the Pacific,
1999
7 8 9 10 11

Shanghai Millennium Madrid WHO Active United Nations Guide to the

Implementation Development International Plan Ageing National Implementation of
Strategy, 1999 Goals, 2000 of Action on Framework, the Madrid International Plan
Ageing (MIPAA), 2002 of Action on Ageing, 2008
2002
3
 DEFINISI WARGA EMAS

Merujuk kepada individu yang berumur 60 tahun dan ke atas seperti yang diterima pakai dalam
Warga Emas United Nations World Assembly on Ageing di Vienna (PBB, 1982) dan dalam kalangan negara-
negara ASEAN.

Penuaan sihat merujuk kepada usaha ke arah gaya hidup sihat dan membentuk sistem
Penuaan Sihat kesihatan yang lebih baik serta mewujudkan persekitaran dan komuniti yang mengutamakan
kesihatan.

Penuaan aktif merujuk kepada proses mengoptimumkan peluang dan penglibatan warga emas
Penuaan Aktif dalam keluarga dan masyarakat ke arah mendayaupayakan warga emas untuk meningkatkan
kesejahteraan hidup. Aspek ini merangkumi kuantiti, kualiti dan skop jaringan sosial, peranan
timbal balik dan hubungan antara generasi yang wujud sepanjang hayat.

Penuaan produktif merujuk kepada kapasiti penglibatan warga emas untuk menyumbang dalam
Penuaan Produktif bentuk aktiviti kerja bergaji atau sukarela yang dapat memberi makna dan kepuasan.

Penuaan positif merujuk kepada pegangan kepercayaan dan nilai positif yang menjadi tunjang
Penuaan Positif kehidupan dan jati diri warga emas sebagai panduan dalam kehidupan serta sikap dan
pandangan positif terhadap penuaan.

Penuaan menyokong merujuk kepada persekitaran dalaman dan luaran yang mesra warga emas
bagi membolehkan warga emas berfungsi dengan baik. Persekitaran yang memboleh dan
Penuaan Menyokong membantu dapat mengurangkan ketidakupayaan yang dialami individu dan akan menggalakkan
penglibatan warga emas dalam masyarakat. Aspek ini juga mengambil kira penggunaan
teknologi bagi membantu warga emas hidup berdikari.

Kesejahteraan Warga Kesejahteraan dalam konteks dasar ini merangkum 5 dimensi utama iaitu dimensi kesihatan
(penuaan sihat), sosial (penuaan aktif), ekonomi (penuaan produktif), kerohanian (penuaan
Emas positif) dan persekitaran (penuaan menyokong). Warga emas akan hidup dengan sejahtera
apabila dapat menikmati keseimbangan dalam kelima-lima dimensi ini.

34
RFN LATAR BELAKANG PENDUDUK RFN DAN RFN2
RFN2
RFN RFN2
Sasaran Sasaran Penduduk
Penduduk Penduduk
Penduduk Semenanjung
Semenanjung Malaysia, (2000)
Semenanjung Malaysia, (2020)
Malaysia, (2000) 23.27 juta orang
Malaysia, (2000) 26.81 juta orang 18.52 juta orang
18.52 juta orang

Sasaran Penduduk Sasaran

Malaysia, (2000) Penduduk Sasaran Penduduk Semenanjung
18.38 juta orang Malaysia, (2020) Malaysia, (2020)
23.27 juta orang 27.68 juta orang

Jadual : Peratusan Penduduk Warga Emas

Semenanjung Malaysia Tahun Tahun
(2000) (2020)

Bandar 65.4 % 34.6 %

Luar Bandar 75.0 % 25.0%
45
 LATAR BELAKANG PELAN SPATIAL
RFN2 LATAR BELAKANG PELAN SPATIAL RFN KE-2
RANCANGAN FIZIKAL NEGARA KE – 2 (RFN2)

MATLAMAT RFN2
KE ARAH MENCAPAI STATUS NEGARA MAJU DAN
BERPENDAPATAN TINGGI MENJELANG TAHUN 2020

18.52 Juta orang

Semenanjung Malaysia
5 Merasionalisasikan dan
memperkukuhkan rangka kerja
perancangan spatial

Pembangunan Infrastruktur
yang Strategik

Mengoptimumkan
Tahun Tahun
23.27 Juta orang Penggunaan Sumber
2000 2020 Tanah/Asli

64.5% 75.0% Pembangunan Wilayah

yang Seimbang

Meningkatkan Kualiti
27.68 Juta orang Spatial Persekitaran,
Kepelbagaian &
Keselamatan
Tahun Tahun
Mengintegrasikan
2000 2020 Hubungan Antara Negeri &
Peruntukan Ruang Awam
34.6% 25.0%
6
 RFN2 ASAS PERANCANGAN – DEMOGRAFI

Unjuran Penduduk
Berdasarkan Trend
Perubahan Semula Jadi 2015 2020 2040
31.4 juta 33.8 juta 41.5 juta
(Unjuran Jabatan Perangkaan Orang Orang Orang
Malaysia) (Malaysia) (Malaysia) (Malaysia)

69.1% 69.4% 66.9%

KPPT
1.12%

Asas Perancangan
berteraskan kepada kapasiti
penghuni
Sasaran RFN Ke-3
Tahun 2040 Sehingga
Tahun
2040
46.1 Juta
Orang
(Malaysia)
(Berdasarkan Unjuran KPPT
Rancangan Struktur
Negeri) 1.67%

7
 PERUBAHAN STRUKTUR DEMOGRAFI DAN GAYA
RFN2 HIDUP MASYARAKAT
Warga Emas dan Isu Taraf Hidup dan Kemudahan dan Industri dan
1 Rumah 2 Persekitaran 3 Keperluan 4 Tenaga Kerja

Perubahan struktur Keperluan Peningkatan jumlah Kesediaan tenaga kerja

demografi warga emas memperoleh taraf warga tua menandakan yang rendah pula
yang tinggi dan hidup dan keperluan untuk bermakna aktiviti
pembentukan isi rumah persekitaran yang membina lebih banyak perlu diubah daripada
baru yang bertambah di lebih baik, termasuk rumah orang tua dan pengeluaran
negara ini mempunyai bandar yang lebih kemudahan rawatan di berorientasikan tenaga
implikasi spatial yang selesa untuk didiami, kawasan luar bandar. kerja kepada aktiviti
ketara terhadap pelbagai pilihan lokasi dan industri
peluang pekerjaan, dan jenis perumahan, menggunakan mesin.
keperluan perumahan serta kemudahan
dan kemudahan sosial. awam dan prasarana
yang berkualiti.

8
RFN3 KANDUNGAN UTAMA RFN KE-3

SENARIO TAHUN 2020 & 2040

Sasaran Liputan
Penduduk Hutan

Tahun Tahun Tahun Tahun

2020 2040 2020 2040
Kekal
33.8 46.1 50%
Juta Juta 50%

Kadar Tahap Sara Diri

Urbanisasi (Pengeluaran Padi)

Tahun Tahun Tahun Tahun

2020 2040 2020 2040
Tidak melebihi Minima
77% 85% 70% 70%
Pembangunan
Tahun 2020 Pengangkutan Tahun 2040
• Lebuhraya Pan Borneo
• Central Spine Road dan • Pembangunan HSR Fasa 2 (KL –
Lebuhraya Kuala Krai Ipoh – Penang)
• Lebuhraya Pesisir Pantai • Pembangunan Laluan Kereta
• Pembangunan HSR Fasa 1 (KL – Api Wilyah Pantai Timur
JB – Singapura) Pembangunan • Pembangunan MRT Fasa 2 dan
Keratapi Elektrik daripada Fasa 3
Gemas ke Johor Bharu • Pembangunan Kereta Api di
• Pembangunan MRT Fasa 1 Negeri Sabah
9
 RFN3 DATA POPULASI DAN PENDUDUK TAHUN 2017
181.1
142.6
Umur
85+
335.0
1084.8 80-84
75-79
70-74
528.1 65-69
60-64

816.0
PERLIS KEDAH
KELANTAN
- (1000)
32.2 (12.92%) 243.8 (11.36%) 174.00 (9.50%)
15.2 (6.03%) 113.6 (5.30%) 79.6 (4.35%)
17.4 (6.89%) 130.25 (6.06%) 94.4 (5.15%)
TERENGGANU
102.5 (8.49%)
PULAU PINANG 49.4 (4.09%)
128.7 (12.30%) 53.1 (4.40%)
102.2 (5.85%) PAHANG SARAWAK
112.2 (6.42%)
168.5 (10.22%) 292.7 (10.57%)
W.P LABUAN
84.6 (5.13%) 149.3 (5.40%)
83.9 (5.09%) 143.4 (5.17%) 6.3 (6.8%)
PERAK SABAH 3.2 (3.73.%)
NEGERI SEMBILAN
360.8 (14.45%) 205.9 (5.32%) 3.0 (3.07%)
173.1 (6.93%) 128.8 (11.52%) 105.9 (2.73%)
187.7 (7.52%) 62 (5.55%) 100 (2.59%)
66.8 (5.97%)
SELANGOR JOHOR
489.6 (7.67%) 380.7 (10.28%)
243.2 (3.81%) 190.5 (5.15%)
246.4 (3.86%) 190 (5.14%)

KUALA LUMPUR W.P PUTRAJAYA MELAKA

179 (9.99%) 2.9 (3.33%) 106.0 (11.60%)
90.2 (5.03%) 1.5 (1.72%) 50.1 (5.50%)
88.8 (4.96%) 1.4 (1.61%) 55.8 (6.10%) Sumber : Data Populasi Penduduk tahun 2017,
Jabatan Stastistik Malaysia 10
 RFN3 PENDUDUK : SASARAN DAN KAPASITI
Unjuran penduduk menjelang 2040 - 41.5 juta penduduk (Jabatan Perangkaan Malaysia)
- 46.1 juta penduduk mengikut sasaran RFN Ke-3.
Unjuran Penduduk, 2010-2040 (Jabatan Perangkaan Malaysia) Unjuran RFN3
Negeri SASARAN RSN
2015 2020 2030 2040 2040
Perlis 0.25 0.26 0.30 0.5 0.38 0.35 (2030)
Kedah 2.07 2.21 2.48 2.84 2.84 2.36 (2020)
Pulau Pinang 1.66 1.75 1.88 2.11 2.34 2.30 (2035)
Kelantan 1.72 1.86 2.23 2.70 2.49 1.84 (2020)
Terengganu 1.15 1.27 1.56 2.01 2.35 1.60 (2020)
Perak 2.48 2.59 2.83 3.16 3.07 2.68 (2020)
Selangor 5.87 6.21 6.63 7.05 9.13 9.0 (2035)

W.P. K. Lumpur 1.77 1.84 1.93 2.16 2.36 2.20 (2020)

W.P. Putrajaya 0.09 0.10 0.11 0.30 0.41 0.35 (2025)
Pahang 1.62 1.76 2.04 2.47 2.36 1.80 (2020)
Negeri Sembilan 1.10 1.17 1.32 1.61 2.75 2.95 (2045)
Melaka 0.87 0.93 1.04 1.30 1.58 1.54 (2035)
Johor 3.55 3.74 4.02 4.37 4.68 4.18 (2020)
Sabah 3.54 3.84 4.41 5.11 5.96 5.52 (2033)
W.P. Labuan 0.10 0.11 0.12 0.31 0.14 0.13 (2030)
Sarawak 2.64 2.79 3.08 3.45 3.27 Tiada data
Malaysia 30.5 32.4 36.0 41.5 46.1

Sumber: Rancangan-rancangan Struktur Negeri dan Unjuran Penduduk, 2010-2040 (Nov 2012), Jabatan Perangkaan Malaysia, Unjuran Penduduk 2010-2040 (November 2013) 11
 RFN3 UNJURAN PENDUDUK TAHUN 2020 - 2040

Penduduk Malaysia (Tahun 2040)

dijangka mengalami peningkatan
Penduduk Menua seperti mana Tren
Negara di dunia
19.8% dari 41.6 juta
adalah Warga Emas
(Dasar Warga Emas Negara 1995 mendefinisikan
mereka yang berusia 60 tahun dan
ke atas sebagai warga emas)

1
FAKTOR KESELESAAN
KEHIDUPAN BERKELUARGA
Saiz rumah Lokasi Fasiliti yang Disediakan Perlu Lengkap,
Bersepadu, Mesra Pengguna dan Sesuai
Penyediaan Kemudahan Dengan Gaya Hidup Golongan Ini
Sokongan

Penyediaan perumahan
2
mengambilkira keperluan 1.Elemen 2.Kemudahan 3.Daya
4.Keselamatan 5.Kecemasan
Penduduk Menua pada Keselesaan Sokongan Huni
masa hadapan
12
 MEMASTIKAN PERSEKITARAN KEHIDUPAN LENGKAP
RFN3 DAN BERKUALITI

Warga Bekerja Peningkatan golongan aktif memerlukan

Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu
1 penyediaan ruang kehidupan iaitu
(PBB) : merupakan mereka yang
berumur di antara 15 tahun hingga perumahan, ruang bekerja dan kawasan
64 tahun beriadah.
66.9%
(Tahun 2040)

Penduduk Belia Penduduk belia pula memerlukan

Berumur 15 tahun hingga 29 tahun perumahan mampu milik, perumahan transit
mengikut Dasar Belia Malaysia 2 atau perumahan untuk sewa sebagai
2015
alternatif disebabkan sumber kewangan
20.7%
(Tahun 2040)
yang tidak kukuh.

Saiz isi rumah di Malaysia

Fungsi penyediaan ruang di dalam suatu
4.3% 3.8% lokasi strategik yang mempunyai akses
3
(Tahun 2010) mudah merupakan dimensi berpotensi
(Tahun 2040)
Kadar kelahiran yang menurun, perkahwinan diketengahkan pada masa hadapan.
lewat dan jumlah penduduk tua yang semakin
meningkat

13
 RFN3 PERSEKITARAN KOMUNITI BERDAYA HUNI

Persekitaran Kehidupan Lengkap Dan Berkualiti, Persekitaran Komuniti Berdaya Huni serta Keterlibatan
dan Kolaborasi Komuniti adalah Penting bagi Pembentukan Komuniti Inklusif dan Berdaya Huni.

Kemudahan masyarakat yang sesuai juga perlu MATLAMAT PEMBANGUNAN MAMPAN

ditempatkan pada kawasan yang menjadi (Sustainable Development Goals (SDGs)
tumpuan orang ramai seperti:

Perpustakaan di kompleks membeli-belah dan nod

pengangkutan awam

Pusat jagaan kanak-kanak dan ruang perbincangan bagi

orang dewasa di kawasan komersil seperti pejabat dan
pembangunan bercampur dan di kawasan perumahan
berdensiti tinggi

Kompleks sukan di kawasan kompleks sekolah agar dapat SASARAN 11

digunakan sepenuh masa Menjadikan bandar dan petempatan manusia
inklusif, selamat, berdaya tahan dan mampan.

Kemudahan sukan dan taman di atas tempat SASARAN 16

letak kereta
Fasiliti yang disediakan perlu lengkap,
bersepadu, mesra pengguna dan sesuai dengan
gaya hidup golongan ini.
Menggalakkan masyarakat aman dan inklusif untuk
pembangunan mampan, menyediakan akses kepada
keadilan kepada semua dan membina insititusi yang
berkesan,bertanggjungjawab dan inklusif di semua
peringkat.
14
 RFN3 PERSEKITARAN KOMUNITI BERDAYA HUNI

Elemen daya huni dan kesepaduan komuniti bertujuan untuk memupuk komuniti
yang progresif, prihatin dan aktif dalam agenda pembangunan setempat dan negara

1 Tujuan
• Menjadikan ruang awam, budaya dan
warisan setempat sebagai nadi Persekitaran yang berkualiti
sesebuah komuniti. Perhubungan antara komuniti dan
alam sekitar.
• Menguatkan sense of belonging dan
perpaduan antara komuniti berasaskan
identiti, warisan dan budaya yang
dikongsi bersama.

2
Ruang Kejiranan berkualiti, selesa, selamat
dan mempunyai kemudahsampaian yang baik
bagi komuniti setempat

15
 PEMBENTUKAN KOMUNITI INKLUSIF DAN
RFN3 BERDAYA HUNI

Indeks Kebahagian : 61 dari 158 negara

Matlamat Indeks Pembangunan Manusia : 62 (2013) kepada 10 (2040)

KI1 : PERSEKITARAN KEHIDUPAN LENGKAP

DAN BERKUALITI
Keperluan asas : tempat tinggal selesa, selasa, cukup,
bersesuaian.
TIGA (3) DIMENSI UTAMA
Isirumah B40 (2.7 juta) – 63.3 % di bandar. INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA

Kehidupan yang Sihat dan Umur yang Panjang

KI1.1 : Menyediakan perumahan yang dijayakan oleh:
sesuai di lokasi yang sesuai • Kelangsungan hidup di waktu kelahiran
40 % isirumah 2.7 juta dan 63.3 % di bandar
– gaya hidup berbeza – keperluan, permintaan, rumah Berilmu dan Berpengetahuan
mampu milik di lokasi sesuai dan selesa.
Dijayakan oleh:
• Tahun bersekolah; jangkaan tahun bersekolah
KI1.1D : Menyediakan perumahan bagi
kumpulan sasar khusus beserta reka bentuk
dan kemudahan yang bersesuaian. Taraf Hidup yang Selesa
Dijayakan oleh:
OKU (322,700 berdaftar), Warga Emas (8.8 % - • Pendapatan Kasar Perkapita
60 tahun) dan Ibu Tunggal penyediaan 1 % dari
Rumah Mampu milik.
16
 MENYEDIAKAN PERUMAHAN YANG SESUAI DI
RFN3 LOKASI YANG SESUAI

KI1 - PERSEKITARAN KEHIDUPAN LENGKAP DAN BERKUALITI

Tindakan KI1.1D
Menyediakan perumahan bagi kumpulan sasar khusus beserta reka bentuk dan kemudahan yang
bersesuaian

Penyediaan perumahan
bagi kumpulan sasar khusus
seperti orang kurang upaya
(OKU), warga emas, ibu
tunggal dan isi rumah B40.

Warga Emas 8.8% daripada

penduduk berusia 60 tahun
ke atas

Penekanan perlu diberikan kepada tahap kemudahsampaian terhadap kemudahan awam, kualiti, lokasi dan reka
bentuk perumahan bagi kumpulan sasar khusus ini.
17
 MENINGKATKAN AKSES KEPADA KEMUDAHAN
RFN3 MASYARAKAT BERKUALITI
Tindakan KI1.2A
Menyediakan kemudahan masyarakat bersepadu mengikut keperluan komuniti setempat di
lokasi yang mudah akses oleh anggota masyarakat
KI1.2B
Bangunan kemudahan masyarakat perlu
Mereka bentuk kemudahan komuniti yang
dirancang dan direka bentuk berdasarkan
berkualiti tinggi, tanpa halangan dan
faktor-faktor perbezaan kumpulan umur
mudah diselenggarakan
dan latar belakang kebudayaan komuniti.
Kaedah pembangunan kompleks kejiranan Ciri-ciri : • Akses yang Mudah
bersepadu atau kemudahan kejiranan di • Keterbukaan
lokasi yang menyediakan kemudahan • Reka Bentuk yang Mampan
lengkap, pelbagai dan berkualiti serta
mempunyai kapasiti sesuai untuk
menampung penggunaannya.
Faktor-faktor

Reka bentuk tanpa halangan bagi menggalakkan penggunaan oleh golongan warga emas dan orang
1 kurang upaya (OKU).

Kos pengurusan dan penyelenggaraan dikurangkan dengan menggunakan sistem penuaian air hujan,
2 sistem green roof, pengurusan sampah setempat serta sumber tenaga alternatif seperti solar dan
sebagainya.

3 Berdekatan dengan kawasan taman yang boleh digunakan sebagai ruang awam pelbagai guna.
18
 MENINGKATKAN AKSES KEPADA KEMUDAHAN
RFN3 MASYARAKAT BERKUALITI

PENYEDIAAN HAB KOMUNITI

 Menyediakan pelbagai ruang yang  Penyediaan pelbagai kemudahan berkualiti di

terletak dalam satu kluster di lokasi atau
bangunan yang sama.
 Memberi perkhidmatan kepada
kawasan tadahan kejiranan, kawasan
perbandaran mahupun wilayah bandar.
dalam satu bangunan komuniti dan boleh
dikongsi bersama oleh semua lapisan masyarakat.
 Mengoptimumkan penggunaan tanah bagi
reruang bersama termasuklah tempat letak
kereta, infrastruktur, utiliti, ruang legar dan
sebagainya.

ELEMEN DAN FUNGSI HAB KOMUNITI

19
 PRINSIP-PRINSIP KEJIRANAN DAN
RFN3 KOMUNITI INKLUSIF

Prinsip utama bagi penyediaan kemudahan
1 masyarakat adalah akses yang mudah pada
semua golongan komuniti. Kemudahan
masyarakat perlu disediakan di pelbagai
kawasan tempatan dan kejiranan yang
mempunyai tahap kemudahsampaian yang
baik.
Laluan hijau merujuk kepada koridor ekologi
2 sedia ada yang berkaitan dengan persekitaran
bandar seperti jalan yang dibarisi pokok-pokok,
taman awam, tanah lapang, kawasan rekreasi
dan sebagainya. Laluan biru pula merujuk
kepada badan air seperti sungai-sungai dan
tasik yang terdapat di sesuatu kawasan.

20
 MENJADIKAN RUANG AWAM SEBAGAI RUANG AKTIF
RFN3 INTEGRASI KOMUNITI

Tindakan KI2.1D
Meningkatkan keluasan dan kualiti kawasan lapang dan kawasan rekreasi sebagai nadi
masyarakat sihat

Meningkatkan Meningkatkan kesihatan Menggalakkan interaksi Mengurangkan kos

kesejahteraan dan mental bagi sosial bagi meningkatkan kesihatan bagi
kesihatan fizikal bagi membentuk keyakinan kemahiran dan rankaian meningkatkan kesihatan
mengurangkan risiko dan imej diri, sosial, perhubungan fizikal dan hubungan
penyakit, kadar mengurangkan tekanan, awam, perpaduan kekeluargaan serta
kelangsungan dan meningkatkan tumpuan, masyarakat dan komuniti komuniti yang akan
kualiti hidup yang lebih memori dan proses yang lebih selamat. mengurangkan kos
tinggi, serta pembelajaran individu. kesihatan dan kos
pertumbuhan dan intervensi sosial.
perkembangan kanak-
kanak yang lebih sihat.

21
 MENGARUS PERDANAKAN GAYA HIDUP SIHAT
RFN3 DAN BERSIH

1 2 3
Penyertaan komuniti dalam Taman ini dikendali sendiri oleh Program Adopt-a-Park dan Park
projek-projek berkebun di komuniti yang terdiri daripada Watch memberi peluang
tapak persendirian, sekolah, masyarakat setempat, pelajar, kepada sukarelawan untuk
mahupun taman awam di kakitangan awam dan melibatkan diri dalam anjuran
hospital. sukarelawan di setiap kawasan. aktiviti komuniti seperti guided
walks serta persembahan
kesenian dan kebudayaan di
taman rekreasi ini.

22
 PENDUDUK MENUA SEBAGAI PEMANGKIN / PENERAJU
RFN3 GOLONGAN MUDA DI DALAM KOMUNITI

KI3.1: Mempergiatkan Penglibatan Komuniti

Penglibatan awam kebanyakannya tertumpu

1 dalam aktiviti sosial terutama dalam memberi
bantuan kepada golongan yang memerlukan.

Pemimpin tempatan digalakkan untuk

bekerjasama dengan badan bukan kerajaan dan
2 masyarakat untuk menganjurkan program
kesedaran kepada masyarakat setempat

23
 LAMPIRAN : KERATAN AKHBAR – BINA PUSAT KOMUNITI WARGA EMAS

Bercadang Mewujudkan Di Setiap Kawasan Kediaman 2040

Pusat Komuniti Warga Di Bandar Menjelang
Emas

Jumlah Warga Emas Yang Tinggal Di

Bandar Akan Meningkat 16%

24
LAMPIRAN : KERATAN AKHBAR –PUSAT KOMUNITI WARGA EMAS DI BANDAR

Berita Harian – Selasa, 28 Februari 2017

25
LAMPIRAN : KERATAN AKHBAR – WARGA EMAS DI MALAYSIA

26
 LAMPIRAN : DASAR WARGA EMAS NEGARA
01
Dasar Warga Emas Negara (DWEN)
dan Pelan Tindakan Warga Emas
Negara (PTWEN) telah diluluskan
oleh kerajaan pada 5 Januari 2011.
03
Matlamat Dasar Warga Emas Negara
adalah untuk mendayaupayakan
individu, keluarga dan masyarakat
dengan menyediakan perkhidmatan
mesra warga emas yang cekap dan
berkesan serta membangunkan
persekitaran yang membantu warga
emas hidup sejahtera.
02
DWEN dan PTWEN merupakan komitmen
kerajaan untuk mewujudkan warga emas
yang berdikari, bermartabat diri, dan
dihormati dengan mengoptimumkan
potensi diri melalui penuaan sihat, positif,
aktif, produktif, dan menyokong untuk
meningkatkan kesejahteraan hidup dalam
pembangunan negara.
04
Pelaksanaan Dasar Warga Emas
Negara dan Pelan Tindakan Warga
Emas Negara perlu menjadi agenda
tetap dalam Mesyuarat Majlis
Penasihat dan Perundingan Warga
Emas Negara.
27
 LAMPIRAN : PELAN TINDAKAN

MENYEDIAKAN GENERASI MEMENUHI KEPERLUAN MENINGKATKAN AKSES DAN MEMPERKUKUHKAN TADBIR

MUDA UNTUK MENGHADAPI KEWANGAN DI HARI TUA LIPUTAN PERKHIDMATAN URUS YANG BERKESAN DAN
HARI TUA BERKUALITI UNTUK WARGA EMAS BERSEPADU

• Menyah sterotaip warga • Memberi bantuan • Menyediakan kemudahan dan perkhidmatan

yang memenuhi keperluan warga emas yang • Memperkukuhkan struktur
emas kewangan warga emas berdikari (no care) tadbir urus Dasar Warga Emas
miskin dan tidak
• Membuat persediaan upaya/sakit berasaskan • Menyediakan kemudahan dan perkhidmatan • Mengkaji kebolehlaksanaan
kewangan untuk hari tua kepada Pangkalan Data yang memenuhi keperluan warga emas yang perubahan peranan kerajaan
semi berdikari (low care) sebagai pembekal
Warga Emas
• Mengukuhkan hubungan perkhidmatan kepada peranan
• Menyediakan kemudahan dan perkhidmatan
pengawalselia Negara (DWEN)
kekeluargaan dan • Meningkat pendapatan yang memenuhi keperluan warga emas yang
komuniti dalam kalangan warga tidak berupaya (high care)
• Mewujudkan model
emas miskin dan mampu • Mempertingkatkan sistem pemantauan dan pembiayaan untuk
• Membudayakan gaya bekerja kawalan pembekal perkhidmatan perkhidmatan dan kemudahan
hidup lestari warga emas
• Menambah baik • Meningkatkan pengetahuan
kemahiran pengurusan penjagaan warga • Melonjakkan penyelidikan
kecekapan pengurusan emas dalam kalangan masyarakat
kewangan warga emas penuaan
yang tidak miskin • Memberi pengiktirafan profesion/kemahiran
penjagaan warga emas • Memperkasakan peranan
kerajaan tempatan
• Menetapkan syarat menyediakan
kemudahan rekabentuk universal (universal • Memantapkan sistem
design) yang ergonomik kepada infrastruktur kewangan dan kelestarian
(bangunan, pengangkutan) yang akan dibina model perkhidmatan warga
emas

28
 Disediakan oleh

Jabatan Perancangan Bandar dan Desa

Kementerian Kesejahteraan Bandar, Perumahan dan Kerajaan Tempatan
Jalan Cenderasari, 50646 Kuala Lumpur

Maklumat Lanjut
Bahagian Rancangan Fizikal Negara
Tel : 03 – 2264 6004 Faks: 03 – 2273 9680
www.towplan.gov.my