le/fnf] e"ld
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷!
$
# hu 6fO{ lad
@
58nfO{ t]lts} e'O{df g/fVg] sf7sf] kmNofs dfly /flv Knf;l6s jf lqkfnn] 5f]Kg' kb5{ .
Affn'jf
;kmf, v;|f], df6f], h}ljs kbf{y gldl;Psf
kfgL l7s dfqfdf k'u]sf]
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷&
$= lardf vfN8f] agfO{ kflg xfn]/ /fDf|l/ d':g] %Þ s+ls|6sf] u'0f:t/ hf+r ug]{ – lul§Psf] s+ls|6
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷*
qm+ls|6 ld>0fdf kfgL w]/} x'bfsf c;/x?
;fdfGoto s+lqm6 9nfg ubf{ vfbg gk/f];, ;lhnf] / rf8f]sf] nflu w]/} kfgL xfNg] rng 5, o;/L sfd ubf{ s+lqm6sf] ef/
jxg Ifdtf sd x'g hfG5 .
kfgL w]/} eof] eg,] s+lqm6 hDbf leq kfgLsf kmf]sf a:g uO{ vf]sf]| x'G5, h;n] ef/ jxg Ifdtf sd u/fp5 .
kflg w]/} eof] eg,] l;d]G6sf] emf]n hlt r'lxP/ jf au]/ uO{ dfx'/L rfsf h:tf] vf]sf]| x'G5, h;n] e/ jxg Ifdtf sd u/fp5 .
kflg w]/} eof] eg] s+lqm6 ;ld>0f lau|G5 / Ps?ktf sfod /xGg / s+lqm6sf] sfo{Ifdtf sd x'G5 / sfd ug{ ufXf] x'G5 .
kflg w]/} eof] eg] s+lqm6sf] dflyNnf] txdf l;d]G6 sf] t/ a:guO{ kfk|f plSsg] x'G5.
;fdfGo 9nfg ldS; -gf]ldgn ldS;_ df l;d]G6 afn'jf / lu§L sf] cg'kft lkn/df h'6 af]/f k|of]u u/]sf]
u|]8 cg'kft l;d]G6M afn'jfM lu§L kfgL÷l;d]G6 cfg'kt
Pd !)(M10) ! M # M ^ )=* jf $) ln= kfgL k|lt %)
-kL=;L=;L_ s]=lh jf]/f
Pd @)(M20) ! M !=% M # )=% jf @% ln= kfgL k|lt %)
-cf/=;L=;L_ s]=lh jf]/f
! af]/f l;d]G6sf] d;nfsf] ld>0fdf nueu @%–#) ln6/ kfgL /fVg'kb{5 .
lu§L -/f]8f_
k|fs[lts uf]nf] k'm6fPsf] lu§Lsf] r]K6f],r''Rr] -ˆNofsL_ s8f, cfsf/ ldn]sf] Dff6f] / h}
lu§Lsf] agfj6 agfj6 Msf]0ff cfsf/ lu§Lsf] agfj6 ljs ;fdfu|Laf6 d'Qm r]K6f] jf
nfDrf] gePsf] 5t 9nfgdf kflg
9nfgsf] So'l/+u !$ lbg ug{‘ kb{5
Go"gtd dfkb08 jf
s'gf lkn/ :jLs[t gS;f cg';f/
cufl8 lkn/ lk=l;=l;=
lar lkn/
Ps ;n O§f
lkn/
hu 6fO{ lad
hu
jlu{s/0f ljj/0f
;fdfGo s'/f xflQkfO{n] husf] vf8n Ps} ;txdf lgdf{0f ug'{k5{ .
husf] ulx/fO{ husf] ulx/fO{ slDtdf %Ú x'g'k5{ .
hu cfsf/ k|sf/ df6f]sf] k|sf/ rf}8fO{ -ld_ df]6fO -O{Gr_ 808L
s'gf sdhf]/ df6f] slDtdf @=@ x @=@ !@ !! – !@ ld=ld
g/d df6f] slDtdf !=% x !=% !@ & – !@ ld=ld
dWod df6f] slDtdf !=@% x !=@% !@ ^ – !@ ld=ld
s8f df6f] slDtdf !=! x !=! !@ % – !@ ld=ld
cufl8 sdhf]/ df6f] slDtdf @=$ x @=$ !@ !) – !@ ld=ld
g/d df6f] slDtdf !=^% x !=^% !@ * – !@ ld=ld
dWod df6f] slDtdf !=$ x !=$ !@ & – !@ ld=ld
s8f df6f] slDtdf !=@ x !=@ !@ ^ – !@ ld=ld
lar sdhf]/ df6f] slDtdf # x # !^ !$ – !@ ld=ld
g/d df6f] slDtdf @=! x @=! !^ !) – !@ ld=ld
dWod df6f] slDtdf !=& x !=& !^ * – !@ ld=ld
s8f df6f] slDtdf !=% x !=% !^ & – !@ ld=ld
hu 6fO{ lad hudf xfQLkfO{n]sf ;txdf jf To;eGbf 7Ls dfly ;a} lkn/sf xfQLkfO{n]x?nfO{ (Æ X (Æ hu 6fO{
ladn] hf]8\g' kb{5 . o:tf ladx?df $ j6f !@ ld=ld= sf] 808L /fVg' kb{5 .
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷!@
hu, 6fO{ lad, s';L{ ;tx l8=lk=l; lad
kmdf{
sf7sf]÷afF; kmdf{ KnfO{sf] kmdf{ kmnfdsf] 6]sf
!@Æ
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷!%
lkn/
Jflu{s/0f ljj/0f
;fdfGo s'/f lkn/x? Pp6} nfO{gdf kg]{ u/L /fVg' kb{5 . b'O{j6f lkn/sf] s]G› /]vfsf] b'/L !$Ú (Æ
eGbf al9 x'g'x'b}g / ;a} lkn/nfO{ ladn] hf]8]sf] x'g' kb{5 . lkn/, lad eGbf 7'nf] /
fVg' kb{5 .
808L o:tf lkn/x?df $ j6f !@ ld=ld= / $ j6f !^ ld=ld= sf] 808L /fVg' kb{5 .
l/Ë o:tf lkn/x?df slDtdf ^Æ sf] b'/Ldf slDtdf * ld=ld= sf] l/Ë /fVg' kb{5 . hf]
gL{sf] 5]p5fpdf / 808Lsf] hf]8fO{df $Æ sf] b'/Ldf slDtdf * ld=ld= sf] l/Ë /fVg'
kb{5 . l/Ë /fVbf !#% l8lu|sf] #Æ nfdf] x's /fVg' kb{5 .
808Lsf] hf]8fO{ lkn/df 808LnfO{ 5]paf6 @Ú 5f]8/] lardf kg]{ u/L hf]8g\ ' kb{5 . 808L hf]8\
bf Ps}7fpFdf %) k|ltzt eGbf al9 hf]8\g' x'b}g . 808L hf]8\bf slDtdf 808Lsf]
df]6fO{sf] ^) u'0ff vlK6g]ul/ hf]8\g' kb{5 .
lad
Jflu{s/0f ljj/0f
;fdfGo s'/f ladx?sf] hf]lg{ lkn/ ePsf] :yfgdfg} kfg'{ kb{5 . ladsf] ;fO{h lkn/sf] eGbf sd xg'' kb{5 .
lkn/ / lad larsf] hf]lg{ laGb Ps dxTjk"0f{ efUf xf]. oP efUfdf sfo{ Ufbf{ lgDg pNn]lvt k|ls|ofx/" cKgfpg' kb{5 .
r'/L $Æ r'/L ^Æ
b"/L df b"/L df
lkn/
r/0f !M lkn/ 9nfg Ufbf{, lkn/ r/0f @M lrqdf b]vfP h:t}, r/0f #M r/0fa¢ k|ls|of cKgfO{,
sf] cfjZos prfO{ ;Dddf dfq lad–lkn/sf] /8x/' dfkb08 sls|6 d;nf eg'xf];\.
sls|6 d;nf eg'{xf];\. cg';f/ ldnfP/
/f]Vg'xf];.
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷@)
km\nf]/÷5fgf
Jflu{s/0f ljj/0f
gfk 5fgf 9nfg sDtLdf %Æ df]6fO{sf] /fVg' kb{5 .
808L o:tf 9nfg] 5fgfx?df * ld=ld= sf] 808L ^Æ sf] km/sdf /fVg' kb{5 . cfjZstf cg';f/sf] yk 808L /fVg' kb{5 .
lad
nDafO nDafO
nDafO{ / $ nDafO{ / $
tNnf] 808L
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷@!
5Hhf se/
sxfF se/ slt
5Hhf hu @Æ
lkn/ !=%Æ
lad !Æ
#Ú
5t !÷@Æ
se/ Ans
!=%Æ
Jflu{s/0f ljj/0f
;fdfGo s'/f ladnfO{ lkn/eGbf ;fgf] agfpg' k5{ tfls ladsf] 808L lkn/sf] 808L leqaf6 l5/f]; .
aGwg ladsf] dflysf] 808LnfO{ tn / tnsf] 808LnfO{ dfly kmsf{P/ slFDtdf 808Lsf] df]6fO{sf] ^) u'0ff j/fj/sf]
nDafO{ k'Ug] ul/ lkn/df l5/fpg' kb{5 .
l/Ë lad / lkn/sf] hf]lg{df slDtdf @ j6f l/Ë /fVg' kb{5 .
u}/;+/rgfTds uf/f]
jlu{s/0f ljj/0f
;fdfGo s'/f uf/f] b'a} lbzfdf a/fa/ ldnfP/ nufpg' kb{5 . st} k'/} uf/f] / st} Efm\ofn
9f]sfsf] v'nf efu w]/} x'g'xb' }g . uf/f]x? 3G6L ldnfP/ l;wf 7f8f] x'g] u/L
nufpg'k5{ . uf/f]x?sf] 7f8f] hf]lg{x/m Pp6} ;Lwf /]vfdf kg{ glbg hf]lg{x/mnfO{
5n]/ nufpg'k5{ .
df]6fO{ uf/f]sf] df]6fO{ @#) jf !!) ld=ld= -(Æ jf $Æ _ x'g'k5{ .
hf]gL{ hf]gL{x/msf] d;nfsf] df]6fO{ @) ld=ld= eGbf a9L / !) ld=ld= eGbf sd x'g'
x+'b}g .
Efm\ofn 9f]sf Efm\ofn 9f]sf /fVbf lkn/nfO{ 5f]6f] gagfpmg] ul/ lkn/;Fu g6fl; /fVg' k5{
Efm\ofn d'lgsf] k§L ÷ Efm\ofn 9f]sf Efm\ofnsf] d'lg / em\ofn 9f]sfsf] dfly k6\6L ;txdf 9nfg k§L /flvG5 .
dflysf] k§L o;sf] Go"gtd df]6fO &% ld=ld= -#Æ_ x'G5 / o;df * ld= ld= sf] @ j6f
808L /flv ;f]lx gfk ePsf] l/Ë k|To]s Æ sf] b'/Ldf /fVg' kb{5 . of] 9nfg k§L
lkn/;+u afFWg' k5{ .
/fdf|] ;+u kmdf{ gnufO{Psf]n] se/ gk'u]sf s+lqm6 vf]qmf] eP/ s+lqm6sf]
s+lqm6sf] u'0f:t/df x|f; cfPsf] u'0f:t/df x|f; cfPsf]
kmdf{ /fVbf Wofg glbPsf] h'+u] lkn/ /fVbf /8 w]/} leq /fv] s+lqm6df se/ gk'u]sf] / kmdf{ /fd|f] gx'gfn]
sfn] lkn/ kmf]g{‘ k/]sf] d;nfsf] /; r'lxP/ s+lqm6 vf]qmf] ePsf]
lkn/jfnf ejg lgdf{0f nflUf rflxg] Go"gtd dfkb08÷@%
lu§L afn'jf ;w} ;kmf k|of]u ug{‘ kb{5÷ %Ü eGbf w/} df6f] dfOsf l;d]G6 sf] ;q' xf]= l;d]G6 / dfOsf 6f;Lb}g÷ df6f]
ld;]sf] afn'jf k|of]u ug{‘ x'b}g÷ w]/} dfOsf 6lNsg] ePsf] n] d;nf s+lqm6nfO{ sdhf]/ agfp5÷ ;kmf wf]Psf] afn'jf
afn'jf k|of]u Ufg{ x'b}g k|of]u ug]{
Afn'jf / lu§L sf] ld>0fdfM afn'jf sf] dfqf Ufg{ x'b}g Afn'jfsf] dfqf w]/} k|of]u eof] eg] s+ls|6sf] -9nfg_ alnof]
kgf 36\b5 .
%) s]lh l;d]G6 sf] nflu #) s]hL eGbf w/} kflg gfld;f- l;d]G6 d;nf tyf 9nfg s+lqm6 df cjZostf eGbf Afl9
pg]÷ kflg xfn]df sfd ug{ t ;lhnf] xf]nf t/ l;d]G6 d;nf tyf
s+lqm6 9nfg sf] alnof]kgf sDhf]/x'G5
tof/ d;nf s+lqm6 #) b]vL $% ldg]6 leq k|of]u ul/ ;s] s8f e;s]sf] d;nfdf xfO8«];g k|lqmof yfln;s]sf] x'gfn]
sf] x'g' kb{5÷ s8f e};s]sf] l;d]G6 Affn'jf d;nfnfO{ slx- km]l/ kfgL ldnfp+bf l;d]G6 jfn'jf aLrsf] hf]8fOnfO{ sdhf]/
No} k|of]u gug'{ = l;d]G6 M jfn'jfsf] d;nf rf8} g} ;]l6Ë x'g] ug]{ sfd dfq x'g]5. h'g zlQm km]l/ k|fKt ug{ ;lsGg.
x'+bf Ps} k6s w]/} d;nf gagfpg ;'emfj ub{5f}+.
;a} OF6f Psgf;sf] cfsf/, ;a} 5]px¿ kf6f k/]sf], sf]0f OF6fsf] vFlbnf]kg– ;fwf/0ftof Ps ld6/ prfOaf6 v;fNbf
s'gf ldn]sf] / glalu|Psf] x'g'k5{ .OF6f 7f]lSsFbf cfpg] cfafh cyjf sfd ul//xFbf xftaf6 km'l:sP/ embf{ gkm'6\g] x'g'k5{
-b'O{ OF6fnfO{ Psfk;df 7f]Sbf_ s'g} s8f wft' 7f]lSsFbf cfpg] . vFlbnf] / /fd|/L kfs]sf] 5 ls 5}g eGg] o;}af6 yfxf
h:tf] x'g'k5{ .OF6fn] kfgL ;f]:g]– /fd|f] u'0f:t/sf] OF6fn] kfpg;lsG5 . gªn] sf]tf{bf OF6fdf bfu a:g' x'Fb}g .
cfkm\gf] tf}nsf] @) k|ltzteGbf sd kfgL ;f];]sf] x'g'k5{ .
of] k'l:tsf ;fwf/0f n]vk9 ug{ ;Sg] tyf z}lIfs of]Uotf sd ePsf ld:qLx?nfO{ lrqsf] dfWodaf6 ;lhn} ;+u a'‰g] ;lsg] ul/ tof/ kfl/
Psfn] ;'/lIft ejg lgdf{0f sfo{ k|efasf/L x'g] laZjf; ul/Psf] 5 . of] k'l:tsf lkn/jfnf ejg lgdf{0f ubf{ e"sDk k|lt/f]wL k|lalw k|of]u u/]/ hu
b]lv 5t ;Ddsf] ljleGg aGwg Pad uf/f] nufpg] tl/sf ;d]t ;lrq pNn]v ul/Psf] 5 .
of] k'l:tsf o'= Pg 8L kL / cf]= 8L= cf/= ;L n] ;+o'Qm ?kdf ;'/lIft ejg k'glgdf{0f sf] nflu tof/ kfl/Psf] xf] . o; k'l:tsfdf s]lx sld
sdhf]/L cf}NofO{ cfufdL cÍnfO{ cem kl/:s[t agfpg cd'No ;'emfa lbg'x'g]5 eGg] ck]Iff ub{5f} .