Αμαρτωλοί και δολοφόνοι
Out of the Past (1947)
Χώρα: Η.Π.Α. | Είδος: Film-Noir
Διάρκεια: 97’ | Σκηνοθεσία: Jacques Tourneur
Η ταινία
Ο Ρόμπερτ Μίτσαμ υποδύεται ένα φαινομενικά
φιλήσυχο ιδιοκτήτη βενζινάδικου στην Καλιφόρνια,
ο οποίος αλλάζει, όταν δέχεται μια απρόσμενη
επίσκεψη από ένα φάντασμα του παρελθόντος, που
ξυπνά σκοτεινές και βίαιες θύμησες.
Μέσω της τεχνικής του φλας-μπακ ενημερωνόμα-
στε για την ταυτότητα του ήρωα, ο οποίος ως
πρώην ντετέκτιβ είχε ερωτευτεί τη σύζυγο γκάν-
γκστερ σε μία ιστορία καταδίωξης και εξαπάτησης.
Δεν είναι τυχαίο πως το Out of the past, ή στα καθ’
ημάς «Αμαρτωλοί και δολοφόνοι» (εναλλακτικός
τίτλος: Αμάρτημα του παρελθόντος) θεωρείται ένα
από τα πιο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα φιλμ
νουάρ καθώς συγκεντρώνει τα πιο βασικά χαρακτη-
ριστικά του είδους: γυναίκες-αράχνες, φόνοι, ντε-
ντέκτιβ, επιβλητική μουσική και σκιώδη πλάνα. Ο
Jacques Tourneur χτίζει μια πλοκή που τα έχει όλα
-και σε μεγάλες ποσότητες-, κρατώντας σε εγρή-
γορση τον θεατή, καλώντας τον να ασπαστεί έναν
κόσμο γεμάτο έρωτα, φθόνο και φόνο.
Μέσα από τις εναλλαγές των σκηνικών και τα
γυρίσματα της πλοκής, η ένταση διατηρείται σε όλη
την διάρκεια της ταινίας: οι θύτες γίνονται θύματα,
ενώ ο ένας φόνος διαδέχεται τον άλλον. Η ζήλια και
η υποκρισία δημιουργούν ανεξέλεγκτες καταστά-
σεις, ενώ απώτεροι σκοποί παραμένουν το χρήμα
και ο έρωτας, που συχνά αλληλοσπαράσσονται
προκειμένου να παρθεί εκδίκηση. Τα τσιγάρα που
ανάβουν και σβήνουν από πλάνο σε πλάνο ασταμά-
τητα, με τον καπνό τους υφαίνουν ένα πέπλο
ομίχλης γύρω από τα τελευταία λεπτά του έργου.
Αυτό που σ’ όλη του τη διάρκεια υπογραμμίζεται
είναι πως «το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο».
Στο πλευρό του Ρόμπερτ Μίτσαμ λάμπουν η Τζέιν
Γκριρ στον ρόλο της femme fatale που ξεδιπλώνει
το ντόμινο του χαμού και ο επιβλητικός Κερκ
Ντάγκλας.
Το «Out of the past» βασίζεται σε νουβέλα του
Daniel Mainwaring και αποτέλεσε, χρόνια αργότε-
ρα, μία από τις σπουδαιότερες επιρροές για το «A
history of violence» του David Cronenberg.
Πηγές: evensi.gr | cine.gr | filmnoir.gr | aiff.gr
[* η βιογραφία του σκηνοθέτη είναι κείμενο της Νίνας Βελιγράδη για τις Νύχτες Πριεμιέρας]
site: http://cinediadromes.weebly.com | e-mail: cinediadromes@gmail.com | facebook: cineδιαδρομές
Ο σκηνοθέτης [*]
Ο σκηνοθέτης που δεν απέρριψε ποτέ κανένα σενά-
ριο που του δόθηκε, που καταπιάστηκε με όλα τα
κινηματογραφικά είδη: το γουέστερν, τον τρόμο, το
υπερφυσικό, το νουάρ, το γκανγκστερικό φιλμ. Εκεί
όπου το κλασικό Χόλιγουντ παραπλανεί, ο Τουρνέρ
αρνείται οποιοδήποτε χειραγώγηση στην κινηματο-
γραφική αφήγηση.
Γεννημένος το 1904 στο Παρίσι, μαθήτευσε δίπλα
στον πατέρα του, Μορίς Τουρνέρ, έναν από τους
θεμελιωτές της κινηματογραφικής βιομηχανίας του
βωβού κινηματογράφου, αδιαμφισβήτητο πλεονέ-
κτημα της εκμάθησης της κινηματογραφικής
τέχνης. Σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του
δηλώνει πως ό,τι ξέρει το οφείλει σ’ αυτόν. Περνώ-
ντας από τον χώρο των λεγόμενων b-movies δεν
άργησε να δημιουργήσει το δικό του προσωπικό
στυλ και να σημαδέψει ανεξίτηλα το σινεμά του
φανταστικού, με τις ταινίες του να γίνονται σύγχρο-
να ριμέικ.
Κυρίαρχη προβληματική η έννοια του μύθου και της
πραγματικότητας που σε πολλές περιπτώσεις
δίνεται με φολκλόρ τρόπο, σε ένα περίεργό μείγμα
όπου το ορθολογικό συνυπάρχει με το άλογο. Ο
ίδιος πίστευε βαθιά στο μεταφυσικό και απέδίδε τον
τρόμο με απόλυτη κινηματογραφική οικονομία και
το δράμα με επιβλητικό λυρισμό, διατηρώντας την
απόσταση που απαιτείται για να δημιουργήσει μία
απόκοσμη ηρεμία ακόμα και στις πιο κρίσιμες
στιγμές βίας και σύγχυσης. Η σκηνοθεσία του πάντα
υπαινικτική, αποδίδεται με έντονες φωτοσκιάσεις
που εντείνουν ακόμα περισσότερο την αντίθεση
λογική / παράλογο. Ο μυστικισμός που αποπνέουν
οι ταινίες του, όπως το «Cat People» και το γοτθικό
«I Walked with a Zombie» ταιριάζει απόλυτα στο
μυστήριο της υπαρξιακής αναζήτησης των ηρώων
σε μία ιδεολογική έκφραση του διφορούμενου και
του αμφίσημου.
Επιλεκτική φιλμογραφία
Cat People (1942), I Walked with a Zombie (1943)
The Leopard Man (1943), Experiment Perilous
(1944), Berlin Express (1948), Nightfall (1956), Night
of the Demon (1957)