Gempa
Gempa
A. Dead Load
a. Lantai 8:
Kolom rafter = 12 × 0.496 × 4 = 23.808 kN
Kolom = 18 × [24×0.6×0.6×3.5/2] = 272.16 kN
Tangga = 15.4757×2.61+8.4561×1.985 = 57.1769 kN
Balok anak (sb X) = 24× (31)× 0.25×0.6 = 111.6 kN
Balok induk (sb X) = 24×(31-6×0.6)×(0.7-0.14)×0.4×3 = 441.9072 kN
Balok induk (sb Y) = 24×(12-3×0.6)×(0.7-0.14)×0.4×6 = 329.0112 kN
Pelat lantai = 4.56×[31×12 -2.61×4.2-2.8×2.47] = 1614.7963 kN
Dinding atas(1/2 bata) = 4×[2.5×(2×12+2×31)] = 860 kN
Dinding bawah = 0.5×3.5×196 ×2.5 = 857.5 kN
Beban atap = 2.731759 × 12 × 5 = 163.9055 kN +
Beban total = 4731.8651 kN
c. Lantai 1
Kolom = 18 × [24×0.6×0.6×(3.5+3/5)/2] = 544.32 kN
Tangga = 15.4757×2.61+8.4561×1.985 = 57.1769 kN
Balok anak (sb X) = 24× (31)× 0.25×0.6 = 111.6 kN
Balok induk (sb X) = 24×(31-6×0.6)×(0.7-0.14)×0.4×3 = 441.9072 kN
Balok induk (sb Y) = 24×(12-3×0.6)×(0.7-0.14)×0.4×6 = 329.0112 kN
Pelat lantai = 4.56×[31×12 -2.61×4.2-2.8×2.47] = 1614.7963 kN
Dinding (1/2 bata) = 3.5×196× 2.5 = 1715 kN
Balok bordes = 24×0.2×(0.4-0.15)×3.97 = 4.764 kN +
Beban total = 4818.5756 kN
B. Live Load
Untuk perhitungan gempa live load diambil 0 karena live load tidak terikat secara
structural dengan bangunan, kecuali untuk lantai 8 yang dipergunakan sebagai ruang
penyimpanan. Menurut SNI 1726:2012 pasal 7.7.2 dalam daerah yang digunakan
untuk penyimpanan harus ditambah beban hidupnya minimal 25%.
C. Beban Total
a. Lantai 8 = 1.0 DL + LL = 4731.8651 + 84.9893 = 4816.8544 kN
b. Lantai 2-7 = 6 × 1.0 DL = 6× 4875.7526 = 29254.5156 kN
c. Lantai 1 = 1.0 DL = = 4818.5756 kN
Diketahui:
Lokasi bangunan berada di wilayah 3 zona gempa (Jakarta)
Bangunan hotel, jadi kategori risiko bangunan II (Ie = 1)
Diasumisikan kelas situs adalah kelas situs SE (tanah lunak) [SNI 1726:2012
Pasal 6.1.2]
Dari Gambar 9 [SNI 1726:2012 Ss, Gempa maksimum yang dipertimbangkan risiko-
tertarget (MCER),kelas situs SB] didapat nilai SS untuk wilayah Jakarta sebesar 0.681.
Dengan nilai SS = 0.681 dan kelas situs SE maka didapat nilai koefisien situs (Fa)
sebesar 1.339 [SNI 1726:2012 Tabel 4 Koefisien situs, Fa].
2 2
𝑆𝐷𝑆 = 𝑆𝑀𝑆 = 0.911 = 0.607 ≥ 0.5 (𝑘𝑎𝑡𝑒𝑔𝑜𝑟𝑖 𝑑𝑒𝑠𝑎𝑖𝑛 𝑠𝑒𝑖𝑠𝑚𝑖𝑘 𝐷)
3 3
2. Mencari parameter untuk perioda 1 detik
Dengan nilai S1 = 0.299 dan kelas situs SE maka didapat nilai koefisien situs (Fv)
sebesar 2.804 [SNI 1726:2012 Tabel 5 Koefisien situs, Fv].
2 2
𝑆𝐷1 = 𝑆𝑀1 = 0.839 = 0.559
3 3
3. Parameter-Parameter lain:
Koefisien modifikasi respons (Ra) = 8 (rangka beton bertulang pemikul momen
khusus) [SNI 1726:2012 Tabel 9-Fator R, Cd, dan Ω0 untuk system penahan gaya
gempa]
Menghitung gaya lateral ekivalen [SNI 1726:2012 Pasal 7.8]
Wi∙ hik
Lantai Wi (kN) hi (m) Fi (kN)
(kNm)
1 4300.3292 3.5 15051.1522 80.2559388
2 4357.5062 7 30502.5434 162.646037
3 4357.5062 10.5 45753.8151 243.969055
4 4357.5062 14 61005.0868 325.292074
5 4357.5062 17.5 76256.3585 406.615092
6 4357.5062 21 91507.6302 487.938111
7 4357.5062 24.5 106758.9019 569.261129
8 4213.6187 28 117981.3236 629.101464
Σ - - 544816.8117 2905.0789
Perhitungan Momen Inersia (Balok Induk dan Kolom)
𝑦𝑎 = 70 − 40.6 = 29.4 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(40.6 − 28)2 + 90 ∙ 143 + 90 ∙ 14(29.4 − 7)2
12 12
= 1593806.67 𝑐𝑚4 = 1.5938 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 557832.3333 𝑐𝑚4
𝐼 557832.3333
𝑘𝑏1 = = = 929.7206
𝐿 600
𝑦𝑎 = 70 − 44.9355 = 25.0645 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(44.9355 − 28)2 + 150 ∙ 143 + 150 ∙ 14(25.0645 − 7)2
12 12
= 1947428.6 𝑐𝑚4 = 1.9474 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 681600.0108 𝑐𝑚4
𝐼 681600.0108
𝑘𝑏2 = = = 1136
𝐿 600
c. Balok Tepi (L=700 cm,Jarak ke balok sebelahnya = 400cm)
𝑦𝑎 = 70 − 41.3226 = 28.6774 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(41.3226 − 28)2 + 98.3333 ∙ 143 + 98.3333 ∙ 14(28.6774 − 7)2
12 12
= 1652362.54 𝑐𝑚4 = 1.6524 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 578326.8907 𝑐𝑚4
𝐼 578326.8907
𝑘𝑏3 = = = 826.1813
𝐿 600
𝑦𝑎 = 70 − 46.2836 = 23.7164 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(46.2836 − 28)2 + 175 ∙ 143 + 175 ∙ 14(23.7164 − 7)2
12 12
= 2058836.17 𝑐𝑚4 = 2.0588 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 720592.6592 𝑐𝑚4
𝐼 720592.6592
𝑘𝑏4 = = = 1029.4181
𝐿 700
B. Balok Induk Arah Y
a. Balok Tepi (L=400 cm,Jarak ke balok sebelahnya = 600cm)
𝑦𝑎 = 70 − 39 = 31 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(39 − 28)2 + 73.3333 ∙ 143 + 73.3333 ∙ 14(31 − 7)2
12 12
= 1464555.56 𝑐𝑚4 = 1.4646 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 512594.4444 𝑐𝑚4
𝐼 512594.4444
𝑘𝑏5 = = = 1281.4861
𝐿 400
𝑦𝑎 = 70 − 41.4615 = 28.5385 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(41.4615 − 28)2 + 100 ∙ 143 + 100 ∙ 14(28.5385 − 7)2
12 12
= 1663637.95 𝑐𝑚4 = 1.6636 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 582273.2821 𝑐𝑚4
𝐼 582273.2821
𝑘𝑏6 = = = 1455.6832
𝐿 400
c. Balok Tepi (L=800 cm,Jarak ke balok sebelahnya = 600cm)
𝑦𝑎 = 70 − 42 = 28 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(42 − 28)2 + 106.6667 ∙ 143 + 106.6667 ∙ 14(28 − 7)2
12 12
= 1707377.78 𝑐𝑚4 = 1.7074 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 597582.2222 𝑐𝑚4
𝐼 597582.2222
𝑘𝑏7 = = = 746.9778
𝐿 800
d. Balok Tengah (L=800 cm,Jarak ke balok sebelahnya = 600cm)
𝑦𝑎 = 70 − 47.4444 = 22.5556 𝑐𝑚
1 1
𝐼𝑥 = 40 ∙ 563 + 40 ∙ 56(47.4444 − 28)2 + 200 ∙ 143 + 200 ∙ 14(22.5556 − 7)2
12 12
= 2155564.44 𝑐𝑚4 = 2.1556 × 1010 𝑚𝑚4
𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.35 𝐼𝑔 = 754447.5556 𝑐𝑚4
𝐼 754447.5556
𝑘𝑏8 = = = 943.0594
𝐿 800
C. Kolom
Ukuran kolom yang digunakan adalah 60/60
1 1
𝐼𝑥 = 𝑏ℎ3 = 60 ∙ 603 = 1080000 𝑐𝑚4 → 𝐼𝑒𝑓𝑓 = 0.7 𝐼𝑔 = 756000 𝑐𝑚4
12 12
𝐼 756000 60
𝑘𝑐 = = = 2160
𝐿 350
60
D-Value Muto
Denah Bangungan
Portal Arah X
Portal Arah Y
1. D1 kb1 kb2
𝑘𝑏1 +𝑘𝑏2 +𝑘𝑏3 +𝑘𝑏4 k̄
k̄ = 𝑎= 𝐷 = 𝑎 𝑘𝑐 kc
2𝑘𝑐 2+ k̄
kb3 kb4
As A dan As F (Tepi)
2(𝑘𝑏7 + 𝑘𝑏5 ) 2(746.9778 + 1281.4861)
k̄ = = = 0.9391
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.9391
𝑎= = 0.3195
2 + 0.9391
𝐷 = 0.3195 ∙ 2160 = 690.1641
As B, As C, As D, dan As E (Tengah)
2(𝑘𝑏8 + 𝑘𝑏6 ) 2(943.0594 + 1455.6832)
k̄ = = = 1.1105
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
1.1105
𝑎= = 0.357
2 + 1.1105
As 1 dan As 3 (Tepi)
o Potongan As B dan As E
2(𝑘𝑏1 + 𝑘𝑏1 ) 2(929.7206 + 929.7206)
k̄ = = = 0.8609
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.8609
𝑎= = 0.3009
2 + 0.8609
𝐷 = 0.3009 ∙ 2160 = 649.9605
o Potongan As C dan As D
2(𝑘𝑏1 + 𝑘𝑏3 ) 2(929.7206 + 826.1813)
k̄ = = = 0.8129
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.8129
𝑎= = 0.289
2 + 0.8129
𝐷 = 0.289 ∙ 2160 = 624.228
As 2 (Tengah)
o Potongan As B dan As E
2(𝑘𝑏2 + 𝑘𝑏2 ) 2(1136 + 1136)
k̄ = = = 1.0519
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
1.0519
𝑎= = 0.3447
2 + 1.0519
o Potongan As C dan As D
2(𝑘𝑏2 + 𝑘𝑏4 ) 2(1136 + 1029.4181)
k̄ = = = 1.0025
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
1.0025
𝑎= = 0.3339
2 + 1.0025
As A dan As F (Tepi)
𝑘𝑏7 + 𝑘𝑏5 746.9778 + 1281.4861
k̄ = = = 0.9391
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.9391
𝑎= = 0.4896
2 + 0.9391
𝐷 = 0.4896 ∙ 2160 = 1057.6231
As B, As C, As D, dan As E (Tengah)
𝑘𝑏8 + 𝑘𝑏6 943.0594 + 1455.6832
k̄ = = = 1.1105
𝑘𝑐 2160
0.5 + 1.1105
𝑎= = 0.5178
2 + 1.1105
As 1 dan As 3 (Tepi)
o Potongan As B dan As E
𝑘𝑏1 + 𝑘𝑏1 929.7206 + 929.7206
k̄ = = = 0.8609
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.8609
𝑎= = 0.4757
2 + 0.8609
𝐷 = 0.4757 ∙ 2160 = 1027.47
o Potongan As C dan As D
𝑘𝑏1 + 𝑘𝑏3 929.7206 + 826.1813
k̄ = = = 0.8129
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.8129
𝑎= = 0.4667
2 + 0.8129
0.5 + 1.0519
𝑎= = 0.5085
2 + 1.0519
𝐷 = 0.5085 ∙ 2160 = 1098.3495
o Potongan As C dan As D
𝑘𝑏2 + 𝑘𝑏4 1136 + 1029.4181
k̄ = = = 1.0025
𝑘𝑐 2160
0.5 + 1.0025
𝑎= = 0.5004
2 + 1.0025
3. D3 kb1
𝑘𝑏1 +𝑘𝑏2 k̄
k̄ = 𝑎= 𝐷 = 𝑎 𝑘𝑐 kc
2𝑘𝑐 2+ k̄
kb2
As A dan As F (Tepi)
o Potongan As 1
2𝑘𝑏7 2 ∙ 746.9778
k̄ = = = 0.3458
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.3458
𝑎= = 0.1474
2 + 0.3458
o Potongan As 3
2𝑘𝑏5 2 ∙ 1281.4861
k̄ = = = 0.5933
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.5933
𝑎= = 0.2288
2 + 0.5933
0.4366
𝑎= = 0.1792
2 + 0.4366
𝐷 = 0.1792 ∙ 2160 = 387.0388
o Potongan As 3
2𝑘𝑏6 2 ∙ 4159.095
k̄ = = = 0.6739
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.6739
𝑎= = 0.252
2 + 0.6739
𝐷 = 0.252 ∙ 2160 = 544.3989
As 1 dan As 3 (Tepi)
2𝑘𝑏1 2 ∙ 929.7206
k̄ = = = 0.4304
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.4304
𝑎= = 0.1771
2 + 0.4304
As 2 (Tengah)
2𝑘𝑏2 2 ∙ 1136
k̄ = = = 0.5259
2𝑘𝑐 2 ∙ 2160
0.5259
𝑎= = 0.2082
2 + 0.5259
4. D4 kb1
𝑘𝑏1 0.5+k̄
k̄ = 𝑎= 𝐷 = 𝑎 𝑘𝑐 kc
𝑘𝑐 2+ k̄
As A dan As F (Tepi)
o Potongan As 1
𝑘𝑏7 746.9778
k̄ = = = 0.3458
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.3458
𝑎= = 0.3606
2 + 0.3458
o Potongan As 3
𝑘𝑏5 1281.4861
k̄ = = = 0.5933
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.5933
𝑎= = 0.4216
2 + 0.5933
As B, As C, As D, dan As E (Tengah)
o Potongan As 1
𝑘𝑏8 943.0594
k̄ = = = 0.4366
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.4366
𝑎= = 0.3844
2 + 0.4366
o Potongan As 3
𝑘𝑏6 4159.095
k̄ = = = 0.6739
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.6739
𝑎= = 0.439
2 + 0.6739
As 1 dan As 3 (Tepi)
𝑘𝑏1 929.7206
k̄ = = = 0.4304
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.4304
𝑎= = 0.3828
2 + 0.4304
As 2 (Tengah)
𝑘𝑏2 1136
k̄ = = = 0.5259
𝑘𝑐 2160
0.5 + 0.5259
𝑎= = 0.4062
2 + 0.5259
𝐷 = 0.4062 ∙ 2160 = 877.3021