Anda di halaman 1dari 9

06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

Guaraní/Anexo/Lista Swadesh
multilingüe
< Guaraní | Anexo
Lista Swadesh en guaraní, español, inglés y esperanto.
Índice de la sección
En desarrollo: colabore con la parte fonética. «Anexo»

Presentamos aquí la Lista Swadesh de 207 palabras en guaraní. Esta tabla


ha sido tomada del Wikiccionario. Se dejaron solo las columnas de las Historia del guaraní
lenguas más relevantes para este libro. El guaraní científico
Lista Swadesh multilingüe
Presentación Términos lingüísticos
El Alfabeto Paso Puku 1867
Para mayor información, lea el artículo Swadesh list de la Wikipedia en Gramáticos y guaranistas
inglés. Academia de la Lengua
Guaraní
La lista de palabras Swadesh, desarrollada por el lingüista Morris
Swadesh, se usa como una herramienta para el estudio de la evolución de las lenguas. Contiene un inventario de
palabras básicas que pueden encontrarse en cualquer lengua.

Hay varias versiones creadas, en particular:

Una versión completa de 207 palabras, en la cual alguna de las palabras no se encuentran en todos los
contextos (por ejemplo “snake” y “snow” en inglés).
Una versión reducida de 100 palabras.
Esta listado de palabras no debe ser considerado como un léxico elemental para comunicarse con los hablantes de una
lengua dada. Para este propósito son más útiles la serie de numerosos léxicos Wikitravel existentes en varias lenguas.

En guaraní existen diccionarios bilingües y trilingües en línea, donde se puede consultar fácilmente el vocabulario.

Diccionarios impresos: hay gran cantidad de diccionarios impresos, en especial bilingües español-guaraní y viceversa,
pero también inglés-guaraní, francés-guaraní, alemán-guaraní y otros. Numerosos términos y partículas están
también en Wikiccionario y en la Wikipedia guaraní, Vikipetã.

El único objetivo de esta lista es dar una idea muy general y a grandes rasgos de la lengua, mostrando su léxico.

En guaraní están agregados, en algunas palabras, varios sinónimos que se usan indistintamente. Considere la primera
como la básica.

Hay algunos términos que en guaraní deben desdoblarse, como Ñande (plural inclusivo de primera persona) y Ore
(plural excluyente de 1a persona), que son los que corresponden a nosotros en español.

Ñande es el equivalente al plural de primera persona equivalente a estos. Las palabras alternantes, o de inicial
variable, están consignadas con sus dos o tres iniciales usuales. La inicial con T o S o Vocal es el término genérico.
Ejemplo: téra, héra. réra (nº 207), que equivale a nombre en español.

Con respecto a los verbos, estos son vocablos polifuncionales o “comodín” que pueden tener varios oficios, tales como
work en inglés, que puede ser nombre o verbo.

https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 1/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

Para los verbos, se indica la desinencia prefija de la primera persona singular de la conjugación respectiva. (a) significa
verbo areal; (ai) verbo aireal; (che) verbo chendal o atributivo; (vi) verbo irregular. Por ejemplo (a) ñembo’y (a) pu’ã
→ levantarse (nº 125).

Estas mismas palabras, sin el prefijo verbal, indican estado.

Si le precede un determinante nominal, se convierte en sustantivo. El determinante vacío prefijo o Ø es el que


determina su sentido genérico.

El determinante verbal o desinencia prefija lo convierte en verbo.

Se ha mantenido la numeración del artículo original, tomando la tabla del Wikicionario correspondiente en inglés y
agregando la columna en guaraní, para facilitar la ubicación de los términos. Como en el guaraní paraguayo se utilizan
hispanismos, se han incluido algunos de uso corriente.

Lista

https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 2/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

Número Guaraní Español Inglés Esperanto

chewikt
1 yowikt Iwikt miwikt
[ʃe]

youwikt
ndewikt túwikt, voswikt, viwikt
2 (singular),
[ⁿde] ustedwikt (singular)
thouwikt

ha'ewikt élwikt, ellawikt, hewikt, liwikt, ŝiwikt,


3
[haʼʔe] ellowikt shewikt, itwikt ĝiwikt

ñandewikt (inclusivo), orewikt nosotroswikt,


4 wewikt niwikt
(exclusivo) nosotraswikt

vosotroswikt,
youwikt
5 peẽwikt vosotraswikt, viwikt (plural)
(plural)
ustedeswikt

ha'ekuérawikt, hikuáiwikt
6 elloswikt, ellaswikt theywikt iliwikt
(posverbal)
7 kowikt, kóawikt estewikt thiswikt ĉi tiuwikt
8 pewikt, upewikt esewikt, aquelwikt thatwikt tiuwikt
9 ko'apewikt aquíwikt, acáwikt herewikt ĉi tiewikt
10 upépewikt ahíwikt, allíwikt therewikt tiewikt
11 mávawikt, mávapawikt quienwikt, quiénwikt whowikt kiuwikt
12 mba'ewikt, mba'épawikt quewikt, quéwikt whatwikt kiowikt
13 moõwikt, moõpawikt dondewikt, dóndewikt wherewikt kiewikt

cuandowikt,
14 araka'ewikt, araka'epawikt whenwikt kiamwikt
cuándowikt
15 mba'eichawikt, mba'éichapawikt comowikt, cómowikt howwikt kielwikt

nahániriwikt, ỹhỹwikt, aniwikt,


16 nowikt notwikt newikt
nd...iwikt, nd...iriwikt, na'ãngawikt
17 opawikt, pavẽwikt todowikt allwikt ĉiuwikt
18 hetawikt muchowikts manywikt multajwikt
19 mbovywikt algunoswikt somewikt kelkajwikt
20 mbovywikt, sa'iwikt pocowikt fewwikt malmultawikt
21 ambuewikt otrowikt otherwikt aliawikt
22 peteĩwikt unowikt onewikt unuwikt
23 mokõiwikt doswikt twowikt duwikt
24 mbohapywikt treswikt threewikt triwikt
25 irundywikt cuatrowikt fourwikt kvarwikt
26 powikt cincowikt fivewikt kvinwikt
27 tuichawikt, guasuwikt, usuwikt grandewikt bigwikt grandawikt
28 pukuwikt largowikt longwikt longawikt
29 pewikt anchowikt widewikt larĝawikt
https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 3/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

30 kyrawikt gordowikt thickwikt dikawikt


31 pohýiwikt pesadowikt heavywikt pezawikt

malgrandawikt,
32 michĩwikt pequeñowikt smallwikt
etawikt

mallongawikt,
33 mbykywikt cortowikt shortwikt
malaltawikt
34 po'iwikt, pyKa'iwikt estrechowikt narrowwikt mallarĝawikt

delgadowikt,
35 pererĩwikt, po'iwikt thinwikt maldikawikt
flacowikt

virinowikt,
36 kuñawikt mujerwikt womanwikt
inowikt

manwikt
37 kuimba'ewikt hombrewikt virowikt, ulowikt
(varón adulto)

manwikt (ser
38 tekovewikt, yvypórawikt, avawikt hombrewikt homowikt
humano)
39 mitãwikt, mitã'iwikt niñowikt childwikt infanowikt

esposawikt,
40 tembirekowikt wifewikt edzinowikt
mujerwikt

esposowikt,
41 ménawikt husbandwikt edzowikt
maridowikt
42 sywikt madrewikt motherwikt patrinowikt
43 túawikt, ruwikt padrewikt fatherwikt patrowikt

bestowikt,
44 mymbawikt animalwikt animalwikt
animalowikt
45 pirawikt pezwikt, pescadowikt fishwikt fiŝowikt
46 guyrawikt pájarowikt birdwikt birdowikt
47 jaguawikt perrowikt dogwikt hundowikt
48 kywikt piojowikt lousewikt pedikowikt
49 mbóiwikt serpientewikt snakewikt serpentowikt
50 sevo'iwikt gusanowikt wormwikt vermowikt
51 yvyrawikt, yvyra-mátawikt árbolwikt treewikt arbowikt
52 ka'aguywikt bosquewikt forestwikt arbarowikt
53 yvyrawikt palowikt stickwikt bastonowikt
54 yvawikt, 'awikt frutawikt fruitwikt fruktowikt
55 ra'ỹiwikt semillawikt seedwikt semowikt
56 toguewikt, roguewikt, hoguewikt hojawikt leafwikt foliowikt
57 tapowikt, rapowikt, hapowikt raízwikt rootwikt radikowikt
58 pirewikt cortezawikt barkwikt ŝelowikt
59 yvotywikt florwikt flowerwikt florowikt
60
https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 4/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

kapi'iwikt hierbawikt grasswikt herbowikt


61 sãwikt, tukumbowikt cuerdawikt ropewikt ŝnurowikt
62 pirewikt pielwikt skinwikt haŭtowikt
63 so'owikt carnewikt meatwikt viandowikt
64 tuguywikt, ruguywikt, huguywikt sangrewikt bloodwikt sangowikt
65 kanguewikt huesowikt bonewikt ostowikt
66 kyrawikt grasawikt fatwikt grasowikt
67 tupi'awikt huevowikt eggwikt ovowikt
68 tatĩwikt, ratĩwikt, hatĩwikt cuernowikt hornwikt kornowikt
69 tuguáiwikt, ruguáiwikt, huguáiwikt colawikt tailwikt vostowikt
70 guyra-raguewikt plumawikt featherwikt plumowikt
71 ávawikt, akaranguewikt cabellowikt hairwikt harowikt
72 akãwikt cabezawikt headwikt kapowikt
73 nambiwikt orejawikt earwikt orelowikt
74 tesawikt, resawikt, hesawikt ojowikt eyewikt okulowikt
75 tĩwikt narizwikt nosewikt nazowikt
76 juruwikt bocawikt mouthwikt busowikt
77 táĩwikt dientewikt toothwikt dentowikt
78 kũwikt lenguawikt tonguewikt langowikt

pyapẽwikt (de la mano), pysãpẽwikt


79 uñawikt fingernailwikt ungowikt
(del pie)
80 pywikt piewikt footwikt piedowikt

krurowikt,
81 tetymawikt, retymawikt, hetymawikt piernawikt legwikt
gambowikt

tenypy'awikt, renypy'awikt,
82 rodillawikt kneewikt genuowikt
henymy'awikt
83 powikt manowikt handwikt manowikt
84 pepowikt alawikt wingwikt flugilowikt
85 tygewikt, rygewikt, hygewikt barrigawikt bellywikt ventrowikt
86 tyekuewikt, ryekuewikt, hyekuewikt tripawikts gutswikt intestojwikt
87 ajúrawikt cuellowikt neckwikt nukowikt
88 atukupewikt espaldawikt backwikt dorsowikt

brustowikt,
89 pyti'awikt pechowikt breastwikt
mamowikt
90 ñe'ãwikt corazónwikt heartwikt korowikt
91 ígadowikt hígadowikt liverwikt hepatowikt
92 y'uwikt beberwikt, tomarwikt drinkwikt trinkiwikt
93 (a)karuwikt (intransitivo), (vi)'uwikt comerwikt eatwikt manĝiwikt
https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 5/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

(transitivo)
94 su'uwikt morderwikt bitewikt mordiwikt
95 pytewikt chuparwikt suckwikt suĉiwikt
96 escupirwikt escupirwikt spitwikt kraĉiwikt
97 gue'ewikt vomitarwikt vomitwikt vomiwikt
98 pejuwikt soplarwikt blowwikt bloviwikt

pytuhẽwikt, pytũsẽwikt,
99 respirarwikt breathewikt spiriwikt
pytummokõwikt/pytumoingewikt
100 pukawikt reírwikt laughwikt ridiwikt
101 hechawikt verwikt seewikt vidiwikt
102 tenduwikt, henduwikt, renduwikt oírwikt hearwikt aŭdiwikt
103 kuaawikt saberwikt knowwikt sciiwikt
104 mo'ãwikt pensarwikt thinkwikt pensiwikt
105 hetũwikt olerwikt smellwikt flariwikt
106 kyhyjewikt temerwikt fearwikt timiwikt
107 kewikt dormirwikt sleepwikt dormiwikt
108 jeikovewikt, jeikowikt vivirwikt livewikt viviwikt
109 manowikt morirwikt diewikt mortiwikt
110 jukawikt matarwikt killwikt mortigiwikt
111 ñoraĩrõwikt pelearwikt fightwikt bataliwikt
112 moñuhãwikt cazarwikt huntwikt ĉasiwikt
113 mbotawikt, nupawikt golpearwikt hitwikt trafiwikt
114 kytĩwikt cortarwikt cutwikt tondiwikt
115 jokawikt partirwikt splitwikt fendiwikt
116 kysekutuwikt apuñalarwikt stabwikt pikiwikt

arañarwikt,
117 karáĩwikt scratchwikt gratiwikt
rascarwikt
118 jo'owikt cavarwikt digwikt fosiwikt
119 ytawikt nadarwikt swimwikt naĝiwikt
120 vevewikt volarwikt flywikt flugiwikt
121 guatawikt caminarwikt walkwikt marŝiwikt
122 juwikt venirwikt comewikt veniwikt
123 tywikt, jeitywikt echarwiktse liewikt kuŝiwikt
124 guapywikt sentarwiktse sitwikt sidiwikt
125 (a)ñembo'ywikt, (a)pu'ãwikt estar de piewikt standwikt stariwikt
126 (a)jerewikt, (a)mbojerewikt voltearwikt turnwikt turniwikt
127 (ho)'awikt, japarowikt caerwikt fallwikt faliwikt
https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 6/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

128 me'ẽwikt darwikt givewikt doniwikt


129 jokowikt sostenerwikt holdwikt teniwikt
130 jopywikt apretarwikt squeezewikt pinĉiwikt
131 pichywikt frotarwikt rubwikt frotiwikt
132 johéiwikt, mopotĩwikt lavarwikt washwikt laviwikt
133 johéiwikt, mopotĩwikt limpiarwikt wipewikt balaiwikt
134 myatãwikt, tirawikt tirarwikt pullwikt tiriwikt
135 muañawikt empujarwikt pushwikt pusiwikt
136 japiwikt, ra'ãwikt tirarwikt throwwikt ĵetiwikt
137 ñapytĩwikt, jokuawikt atarwikt tiewikt alligiwikt
138 mbovyvywikt coserwikt sewwikt kudriwikt
139 papawikt contarwikt countwikt nombriwikt
140 he'iwikt, ñe'ẽwikt, 'ewikt decirwikt saywikt diriwikt
141 purahéiwikt cantarwikt singwikt kantiwikt

ha'ãwikt, ñembojaruwikt,
142 jugarwikt playwikt ludiwikt
ñembosaráiwikt
143 vevýiwikt flotarwikt floatwikt ŝvebiwikt
144 syrywikt fluirwikt flowwikt fluiwikt
145 (o)elawikt, hypy'aratãwikt helarwikt freezewikt frostiwikt

ŝveliwikt,
146 (o)mbovuwikt, (o)vuwikt hincharwiktse swellwikt
aeriwikt
147 kuarahywikt solwikt sunwikt sunowikt
148 jasywikt lunawikt moonwikt lunowikt
149 mbyjawikt estrellawikt starwikt stelowikt
150 ywikt aguawikt waterwikt akvowikt
151 amawikt lluviawikt rainwikt pluviwikt
152 ysyry guasuwikt ríowikt riverwikt riverowikt
153 ypawikt lagowikt lakewikt lagowikt
154 parawikt, paraguasuwikt marwikt seawikt marowikt
155 jukywikt salwikt saltwikt salowikt
156 itawikt piedrawikt stonewikt ŝtonowikt
157 yvyku'iwikt arenawikt sandwikt sablowikt
158 yvyku'itumiwikt polvowikt dustwikt polvowikt
159 yvywikt tierrawikt earthwikt terowikt
160 araiwikt nubewikt cloudwikt nubowikt
161 tatachinawikt, araiwikt nieblawikt fogwikt nebulowikt
162 yvágawikt cielowikt skywikt aerowikt
https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 7/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

163 yvytuwikt vientowikt windwikt ventowikt

yrypy'aru'ũwikt, yrypy'a vevewikt,


164 nievewikt snowwikt neĝowikt
niévewikt
165 yrypy'awikt, amndáuwikt (granizo) hielowikt icewikt glaciowikt
166 tatatĩwikt humowikt smokewikt fumowikt
167 tatawikt fuegowikt firewikt fajrowikt
168 tanimbuwikt cenizawikts asheswikt cindrowikt
169 hapywikt, rapywikt quemarwikt burnwikt bruliwikt
170 tapewikt caminowikt roadwikt vojowikt
171 yvytywikt montañawikt mountainwikt montowikt
172 pytãwikt, virawikt rojowikt redwikt rugawikt
173 tovy (rogueicha)wikt verdewikt greenwikt verdawikt
174 juwikt amarillowikt yellowwikt flavawikt
175 morotĩwikt blancowikt whitewikt blankawikt
176 hũwikt negrowikt blackwikt nigrawikt
177 Plantilla:Wik'''t nochewikt nightwikt noktowikt
178 arawikt díawikt daywikt tagowikt
179 arywikt, ara'ro'ywikt añowikt yearwikt jarowikt
180 hakuwikt cálidowikt warmwikt varmawikt
181 ro'ỹwikt, ho'ysãwikt fresco, fríowikt coldwikt malvarmawikt
182 henyhewikt, tenyhewikt, renyhewikt llenowikt fullwikt plenawikt
183 pyahuwikt nuevowikt newwikt novawikt
184 tujawikt viejowikt oldwikt maljunawikt
185 Plantilla:'''wikt buenowikt goodwikt bonawikt
186 vaiwikt, ñañawikt malowikt badwikt malbonawikt
187 tujuwikt podridowikt rottenwikt putrawikt
188 ky'awikt suciowikt dirtywikt malpurawikt
189 yviwikt, kare'ỹwikt rectowikt straightwikt rektawikt
190 apu'awikt redondowikt roundwikt rondawikt

agudowikt, akrawikt,
191 hakuawikt sharpwikt
afiladowikt akutawikt

pewikt, mbewikt, hakua'ỹwikt,


192 romowikt dullwikt malakrawikt
taimbe'ỹwikt
193 hu'ũ asywikt suavewikt smoothwikt glatawikt
194 he'õwikt mojadowikt wetwikt malsekawikt
195 kãwikt secowikt drywikt sekawikt
196 hekopetewikt, porãwikt correctowikt correctwikt korektawikt
https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 8/9
06/03/2019 Guaraní/Anexo/Lista Swadesh multilingüe - Wikilibros

197 ag̃uĩwikt cercawikt nearwikt apudwikt,


proksimewikt
198 mombyrywikt lejoswikt farwikt forwikt
199 akatúawikt, akatúapewikt derechawikt rightwikt dekstrowikt
200 asuwikt, asúapewikt izquierdawikt leftwikt maldekstrowikt
201 pewikt, gotowikt, rehewikt awikt, enwikt atwikt alwikt
202 pypewikt enwikt inwikt enwikt

-ndivewikt (sufijo), -rehevewikt


203 conwikt withwikt kunwikt
(sufijo)
204 hawikt ywikt, ewikt andwikt kajwikt
205 -ramowikt (sufijo), -rirewikt (sufijo) siwikt ifwikt sewikt
206 upévarehewikt porquewikt becausewikt ĉarwikt
207 terawikt, rerawikt, herawikt nombrewikt namewikt nomowikt

Obtenido de «https://es.wikibooks.org/w/index.php?title=Guaraní/Anexo/Lista_Swadesh_multilingüe&oldid=302763»

Esta página se editó por última vez el 9 abr 2016 a las 01:15.

El texto está disponible bajo la Licencia Creative Commons Atribución-CompartirIgual 3.0; pueden aplicarse términos
adicionales. Véase Términos de uso para más detalles.

https://es.wikibooks.org/wiki/Guaran%C3%AD/Anexo/Lista_Swadesh_multiling%C3%BCe 9/9

Anda mungkin juga menyukai