ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η µελέτη των µηχανικών χαρακτηριστικών µετά
από θέρµανση, σε θερµοκρασίες µεταξύ 100 και 800oC, χαλύβων οπλισµού που παράγονται µε
διάφορες µεθόδους. Αποδείχθηκε ότι, οι χάλυβες που εξετάσθηκαν, προσφέρουν πολύ
ικανοποιητικά επίπεδα ασφάλειας µιας και ικανοποιούν στις περισσότερες περιπτώσεις τις
(κανονιστικές) απαιτήσεις µέχρι και θέρµανση στους 550οC. Εξαίρεση αποτελεί η συµπεριφορά
των χαλύβων ψυχρής ολκής ιδιαίτερα στην περίπτωση ποσοστού ψυχρής παραµόρφωσης
µεγαλύτερο από 3,5%, στη θερµοκρασιακή περιοχή 100-300οC. Όλοι οι χάλυβες που έχουν
διαµορφωθεί εν ψυχρώ (ολκή) εµφανίζουν µετά από θέρµανση µέχρι και τους 500οC φαινόµενα
γήρανσης τα οποία είναι εντονότερα µε αύξηση του βαθµού ψυχρής πλαστικής παραµόρφωσης
(ολκή). Τέλος, η µικροκραµάτωση µε βανάδιο στους χάλυβες µε διαφορετικό βαθµό ψυχρής ολκής
(που εξετάσθηκαν) δεν επαρκεί να εξαλείψει φαινόµενα γήρανσης που συνοδεύονται από µείωση
της ολκιµότητας των χαλύβων.
1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Tempcore 10 79,6 563 560 654 651 1,16 1,16 12,4 13,5
V_Initial 10 81,9 499 499 627 645 1,29 1,29 15,2 15,3
V_1,3% 10 80,5 497 521 634 659 1,31 1,26 14,4 11,0
V_2,0% 10 80,3 495 524 636 658 1,31 1,25 12,9 10,4
V_3,7% 10 79,0 552 592 655 679 1,19 1,15 11,1 8,0
W.H_3,5% 10 81,9 542 547 632 637 1,17 1,16 10,5 8,2
* Πρίν την Γήρανση, ** Μετά από Γήρανση
Από τις δοκιµές εφελκυσµού προσδιορίσθηκαν το όριο διαρροής (Re), το όριο θραύσης (Rm), ο
λόγος κράτυνσης (όριο θραύσης προς το όριο διαρροής, Rm/Re) και η οµοιόµορφη παραµόρφωση
στο µέγιστο φορτίο (Agt). Η µεταβολή των µηχανικών χαρακτηριστικών των χαλύβων οπλισµού
σκυροδέµατος µετά από θέρµανση σε διάφορες θερµοκρασίες παρουσιάζονται συγκεντρωτικά στις
Εικ.1-4. Για κάθε είδος χάλυβα, µέγεθος και θερµοκρασία έλεγχου σηµειώνεται η µέση τιµή που
προκύπτει από 5 δοκιµές.
Η µεταβολή του ορίου διαρροής (Εικ.1) µετά από θέρµανση διαφέρει µεταξύ χαλύβων που
παράγονται µε διαφορετική παραγωγική διαδικασία. Τόσο στους χάλυβες Tempcore όσο και στους
µικροκραµατωµένους χάλυβες µε βανάδιο (V_Initial) δεν παρατηρείται σηµαντική µεταβολή του
ορίου διαρροής µετά από θέρµανση σε θερµοκρασίες µέχρι περίπου 500οC και 600οC αντίστοιχα.
Οι παραπάνω µεταβολές συµβαδίζουν µε αυτές που αφορούν στην εφελκυστική αντοχή των
χαλύβων µε αποτέλεσµα ο λόγος κράτυνσης (Rm/Re) να παραµένει πρακτικά σταθερός µέχρι και
τους 600οC. Ο λόγος κράτυνσης αποτελεί ένα έµµεσο τρόπο για την περιγραφή της ολκιµότητας
των χαλύβων οπλισµού. Ουσιαστικά καθορίζει την ασφάλεια που προσφέρει ένας χάλυβας καθώς
αρχίζει να παραµορφώνεται πλαστικά µέχρι το φορτίο θραύσης του (εφελκυστική αντοχή). Όσον
αφορά στην οµοιόµορφη παραµόρφωση στο µέγιστο φορτίο (Agt) δεν παρατηρείται σηµαντική
πτώση µέχρι θέρµανση των χαλύβων στους 400οC και 500οC για τους χάλυβες Tempcore και τους
µικροκραµατωµένους µε βανάδιο χάλυβες, αντίστοιχα. Παρατηρείται επίσης ότι, οι χάλυβες
Tempcore, παρά την πτώση του ορίου διαρροής µετά τους 5000C, λόγω της αυξηµένης αρχικής
αντοχής τους, εξακολουθούν να ικανοποιούν (κανονιστικά) τις απαιτήσεις του Προτύπου ΕΛΟΤ
1421(2005) για την κατηγορία B500C, µέχρι και τους 600οC. Η µεταβολή του ορίου διαρροής
στους χάλυβες που έχουν διαµορφωθεί (σε διαφορετικό βαθµό) πλαστικά εν ψυχρώ παρουσιάζει
αρκετές οµοιότητες αν και διαφέρει σε απόλυτες τιµές λόγω της διαφοράς που παρατηρείται στην
αρχική αντοχή των ράβδων. Στους µικροκραµατωµένους χάλυβες µε βανάδιο µε επακόλουθη
ψυχρή διαµόρφωση παρατηρείται αύξηση του ορίου διαρροής µετά από θέρµανση µέχρι τους
300οC. Θέρµανση στους 500οC επαναφέρει το όριο διαρροής στις αρχικές τιµές και πέραν των
500οC παρατηρείται συνεχής πτώση.
Αύξηση του ορίου διαρροής παρατηρείται και στην περίπτωση των χαλύβων ψυχρής
διαµόρφωσης (W.H_3,5%) µε κύρια διαφορά ότι πέραν της θερµοκρασίας των 200οC εµφανίζεται
συνεχής πτώση. Σύγκριση του χάλυβα αυτού µε τον µικροκραµατωµένο χάλυβα και επακόλουθη
ολκή 3,7% (V_3,7%) υποδεικνύει ότι η µικροκραµάτωση µε βανάδιο σταθεροποιεί την
συµπεριφορά των χαλύβων ψυχρής ολκής, εξασφαλίζοντας µικρότερες µεταβολές και µεγαλύτερη
650
600
550
Όριο ∆ιαρροής, Re (MPa)
450
Tempcore
400 V_Initial
V_1.3%
V_2.0%
350 V_3.7%
W.H_ 3.5%
300
0 100 200 300 400 500 600 700 800
o
Θερµοκρασία ( C)
Εικόνα 1. Όριο ∆ιαρροής (Re) χαλύβων οπλισµού σκυροδέµατος που παράγονται µε διάφορες
µεθόδους στην αρχική τους κατάσταση και µετά από θέρµανση σε διάφορες θερµοκρασίες για µία
ώρα.
750
Tempcore
700 V_Initial
V_1.3%
Εφελκυστική Αντοχή, Rm (MPa)
V_2.0%
650
V_3.7%
W.H_ 3.5%
600
550
500
450
400
0 100 200 300 400 500 600 700 800
o
Θερµοκρασία ( C)
µέγιστο όριο
1,3
1,2
ελάχιστο όριο
1,1
1,0
0 100 200 300 400 500 600 700 800
Θερµοκρασία (oC)
24%
Tempcore
22% V_Initial
Οµοιόµορφη Παραµόρφωση, Agt (%)
V_1.3%
20% V_2.0%
V_3.7%
18%
W.H_ 3.5%
16%
14%
12%
10%
8%
ελάχιστο όριο
6%
0 100 200 300 400 500 600 700 800
Θερµοκρασία (oC)
Εικόνα 4. Οµοιόµορφη παραµόρφωση στο µέγιστο φορτίο (Agt) χαλύβων οπλισµού σκυροδέµατος
που παράγονται µε διάφορες µεθόδους στην αρχική τους κατάσταση και µετά από θέρµανση σε
διάφορες θερµοκρασίες για µία ώρα.
Αύξηση του ορίου διαρροής µε ταυτόχρονη µείωση της ολκιµότητας στους χάλυβες που έχουν
υποστεί ψυχρή ολκή, υποδεικνύει την εµφάνιση φαινοµένων γήρανσης. Είναι γενικά αποδεκτό ότι
τα φαινόµενα γήρανσης εµφανίζονται σε χάλυβες που έχουν υποστεί ψυχρή πλαστική
παραµόρφωση και σχετίζονται µε την παρουσία στοιχείων όπως του άνθρακα (C) και αζώτου (Ν).
Τα άτοµα των στοιχείων αυτών αλληλεπιδρούν µε τις διαταραχές του κρυσταλλικού πλέγµατος
(ατµόσφαιρες Cottrel) και η δράση τους εξαρτάται κυρίως από την διαλυτότητα τους στο
Εικόνα 6. Σχέση µεταξύ ποσοστού µεταβολής ορίου διαρροής (Re) και ανηγµένης οµοιόµορφης
παραµόρφωσης (Agt) στους µικροκραµατωµένους χάλυβες µε βανάδιο µετά από θέρµανση σε
διάφορες θερµοκρασίες.
Εικόνα 7. Σχέση µεταξύ ποσοστού µεταβολής ορίου διαρροής (Re) και ανηγµένης οµοιόµορφης
παραµόρφωσης (Agt) στους µικροκραµατωµένους χάλυβες µε βανάδιο και ψυχρή ολκή σε
ποσοστό 1,3% µετά από θέρµανση σε διάφορες θερµοκρασίες.
Εικόνα 9. Σχέση µεταξύ ποσοστού µεταβολής ορίου διαρροής (Re) και ανηγµένης οµοιόµορφης
παραµόρφωσης (Agt) στους µικροκραµατωµένους χάλυβες µε βανάδιο και ψυχρή ολκή σε
ποσοστό 3,7% µετά από θέρµανση σε διάφορες θερµοκρασίες.
Εικόνα 10. Σχέση µεταξύ ποσοστού µεταβολής ορίου διαρροής (Re) και ανηγµένης οµοιόµορφης
παραµόρφωσης (Agt) στους χάλυβες ψυχρής ολκής σε ποσοστό 3,5% µετά από θέρµανση σε
διάφορες θερµοκρασίες.
4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
• Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η µελέτη της συµπεριφοράς µετά από θέρµανση σε
θερµοκρασίες µεταξύ 100 και 800oC, χαλύβων οπλισµού που παράγονται α) µε θερµή έλαση
ακολουθούµενη από θερµική κατεργασία (Tempcore), β) µε θερµή έλαση και µικροκραµάτωση
ΑΝΑΦΟΡΕΣ