BAB III
LANDASAN TEORI
3.1 Umum
Bangunan teknik sipil yang khusus untuk menahan gaya
lateral adalah dinding penahan tanah. Gaya lateral adalah
tekanan tanah arah horisontal yang disebabkan oleh massa
tanah dalam keadaan diam atau bergerak. Dalam keadaan
bergerak tanah menuju pada keruntuhan plastis yaitu
kondisi dimana setiap titik dalam tanah menuju keruntuhan.
Pada kondisi keruntuhan plastis tanah menghasilkan tekanan
aktif dan pasif.
Teori yang mencari besarnya tekanan tanah lateral
antara lain adalah teori Rankine dan Coulomb. Kedua teori
ini memperhitungkan gaya lateral dengan asumsi yang berbe
da, yang tentunya akan menghasilkan besar gaya lateral
yang berbeda.
I:
I:
_J
10
1
11
I'~ t·::,::~:'~:: ~ .~ ~
\ ... t
\
.: .....
\
\
·~/:.'· .
/I
III.- .,
"')"'c.: .
J
~.,:.
I ::;J;:':
!!..
] i\
'
.
. ;'::."
I::'
I.; .....
r .
J .../
1 --.
:. ::-?-.;"';';;:.:: , , - - . " ..
--.f\,'.
1:' .
4~
'"'12~'''''''
t''''' . /\ + 2 .
.
'" \ '( ,~ .'?':'...;::... :"' .;.. ::: " '~":::""''':''':''':'''''''':':T-'
'V":;:':'::-:;::::::'::"·:·"j··.,· '. -; .'j''' . '.'." ';:';.;~
\ . .
4S - !......
2
l.. . .
....
. - 7 .f
. -:~ ~~ ·.-::·.:·.7:·:":;:·;:>"":~:/ lJ::ri' .. -It··.::::;
7
""". . ....: ...
rrz':i"," IIII
r
'
T
. 11.
J
-h~
--
1I
I
II I
C
l
N
'~ , :.~
.
_____ ,.. < " :> :: 2
I ....../
I . /'
I .... II
I ./
... 1 II ....
t,J~ I ."
G1mbar 3.2 Sudut geser pada kond1s1 pas1f daD. per11aku b1daDg nmtub.
(s..ber : BraJa.l1.lJaB"lIeksnl lra TlHIBb)
I,
J
_ _ _ _ _ _ _ •......Y
13
sampal 2_/3.
Pa w
-
sin (,'-pl) sin (18o-a-rt'J+6)
atau
w. sin (,tJ -pi)
Pa = - - - - - - (3-2)
sin ( 180-~-a+pI+(J)
W
9" .. Ai. $IVI (,",-V) \..t't.t'/~
A~ =- H /~I'" p(.. ...~ ,,\
'I'. . l{--t
'fl
{1
Gaillbar 3-3:
dPB./d,. = 0
T.IP sinZ(a+fl/)
Pa - ---
2 sin z a. sin (a-6) [1
• [Sin (1/1+6) • sin (I/I-(J)
+VI
p(3-4)
z
. . sin(a-6).sln(a+(J)
aktif.
i
I
I
iI:
I
i
~.
16
'.
r
tJ~,.(.-f
c.v
H
r~p-¢
J'
Gwba,.. ~4:
(a) lforJd1s1-Jrorrdfsl uutuk Jregaga].an, (b) JlernmJukkan babJ1a
Pcmdasi)
~
Sln(fI/+6 )s1n (/iI-fj~
s1n z a.sln(a-6){1+ 1z
oJ.n (a-6)s1n (a-ffj
r ~.
&~
I'l
.-<-t ¥
Y"'j1f()
'
\~
Gam~ 3-5:
(a)BaJi /regagalan dan gaya-gaya YBDll bekerJa untuk tekalJaD. ].)BBif
(b) PolJ.son gaya untuk perld.tuDgan telranan ].)BBif.
(Sumber:Josep1J_E.BowleB~ArIalisa dan Disai.rJ PondaBi)
dianggap adalah
T.lF s1n(a+(J)
W =- sin(a+f) (3-7)
2 sin (!-/J)
dan dengan menggunakan hukum sinus maka dari segi tiga
gaya diperoleh
sin (/+/11)
Pp = f{ - - - - - - (3-8)
B1n(180-!-pl-6-a)
Dengan membuat turunan dP,P/d, = 0 maka diperoleh harga
minimum daripada Pp sebagai
T.lF s1n z (a-pi)
Pp =- (3-9)
2 ~ sin (/11+6) • sin (fl/+/J~
sinza. sin(a+6) Cl- lZ
sin(a+6).sin(a+/J
-- -----l
18
TIP
Pp=-Kp dengan
2
B1DZ(~/lI}(8_11}
/Cp = z
.rrS.flJ(I1+6JS.flJ(II+01 J'
B1n a. s1n(a+6}[1-V [-Sin (a+6}s1D (a+OP
pada analisanya.
tanah pasif.
19
I;r-" t
fI ~
:
k
.;.. --0-:- +
Ih- s
T r~
or ""f \I
d:
I \1 'i ~'r>
(q)
f·1 rffo:r-A. 1
(b)
tr1
~~[1',. ~ )K~
-.J
20
o J,c I \ I 9'
I
t1i tf1 cr
+- ff"1 oj. ('~ ---+
'Z. (4 )
/) ,.........-- I ", ,
<1"1
<r., if'
cr,' ... cf"1
4 (1))
Gi:upb;tr3-7:
£lng1ra ran IIolJr rmtuk k.ond1.s1 alrt1f dan pasH pada tana1J ZJOlI kobes1f~
peZWJk.aan datar deDgsn kedaltmllUl b. (a) kondJ.s1 alrt1f (b) kondi.s1
pas1f
21
l-sinpJ l-sinl/l
03= 0 1 - - - - = r.h----- (a)
l+sinl/l l+sinl/l
l+sinfl/ 1+s1nl/l
0'''3= 0'1 = r.h (b)
l-s1D.I/I l-s1D.I/I
1H
22
-~-
LCla$ A&C,..L. l-I • S",t1 (9J' -,..LSb1(~P~)
2-
S'''' ( f - <6)
J fl~r. r
(I). W 00
c; ~I" (/'-15)
(J.) . f'eI .,. W. S"ln (I' - ¢ )
S'1l"1 (9D"-;>+f/> +iJ)
w·
i
.\
j If=~-p
<.~1 (j,) .
Gaebar 3-9 :
(a) Slste. stzvktur taDab untuk ~ RanJdne pad« a=9O••
(b) Segltlga gaya dlda1aa ~ Ranlrfne
Pa~
Pa
T.EP
= -- cos/3
co8/3-i (cos2IJ-co~fl/)' 1
T.EP.Ka (3-16)
2 COS/3+i( co~IJ-co~fl/}' 2
23
dengan
coso-v(coSI' /3-coSI'Ill) •
Ka = cosO ----;===========~
cosn+V(COCZO-coSI'llI) ,
(3-:-17)
dengan
cosn+ ~(coSI'O-coSI'Ill) ,
Kp = cos8--~;::::=======...
COSO-V(coSI'13-coSI'Ill) ,
(3-19)
a =c + a.tan {if
dengan,
c : kohesi (t/ma )
--------------
24
s
H.
rr .
<f,!>
t I 4"'"1 +c{~ -+
C . col (J
-2.-.
(u.1-u3) /2 u1 - u3
sin /II = ----------
(u1+u3)/2 + c cot /II u1 + u3 + 2 c cot /II
l-siD/II ] coB/ll ]
u3= 0'1 [
l+siDJI/
- 2C.[ 1 (a)
tf!ltapi~
l+s1D/II
- ~ [ - 1+s1n/ll
l-sin/ll ] •!'rl-s.1nII]
2c ~ [-l+sin/ll
u3= ul [
l+sin/ll -
maka.
u3 =r.h tan Z (45-/II/2)-2.c tan(45-/II/2)
atau
l+sin/ll ] coB/ll ]
u3= u1 [ (b)
l-sin/ll - 2c [ 1 _ sin/ll
tets.pi
coB/ll
= _fr[ l+
sin
/ll]
l-sin/ll ~ 1- l-sin/ll
l+sin/ll
u3= u1 [. l-sinpJ
]
- 2c . {[= l+sin/ll ]
l-sinp
,nI
-~ ---- _.. _-- . I
26
malea
atau
t\eblklln fetisi"
/ -2cVK.
,., ,,,.,-El~"
TI-.,'............ -~I----..,',...\-=.:..I,...:..;::.....
\
"=.;. Zq~ \
\
11 I - Oj~d.I\!1 j)e!'2It1et1