Μάθημα 3ο

Ηράκλειος (7ος αι.)

Ποια ήταν η κατάσταση στο Βυζάντιο τον 7ο αιώνα;

► Το Βυζάντιο ήταν σε κρίση > δηλαδή;

► Λοιμοί, κακές σοδειές, σεισμοί, εισβολές

► Αποτέλεσμα όλων αυτών;

► α. εγκατάλειψη ή παρακμή πόλεων

► β. μείωση πληθυσμού

► γ. υποχώρηση εμπορίου & νομισματικής κυκλοφορίας

► δ. παραμέληση του στρατού

Ποιοι επωφελούνται; Σλάβοι & Πέρσες

► Ποια ανάγκη προκύπτει;

► Α. μεταρρύθμιση Β. αντεπίθεση

► Ποιος αναλαμβάνει το έργο αυτό;

► Ο Ηράκλειος > στρατηγός-αυτοκράτορας

► Τι έκανε;

► Ι) αναδιοργάνωση στρατεύματος

► ΙΙ) εκστρατεία κατά Περσών

► ΙΙΙ) ανάκτηση ανατολικών επαρχιών

Πολιορκία Κωνσταντινούπολης από Αβάρους & Σλάβους

► Πότε; Το 626

► Αποτέλεσμα; Ήττα Αβάρων & Σλάβων

► Γιατί οι εκστρατείες του Ηράκλειου προσέλαβαν θρησκευτικό χαρακτήρα;

► Τίμιος Σταυρός

► Όμως και πάλι πρόσκαιρες οι στρατιωτικές επιτυχίες :

Α. πού αλλού το συναντήσαμε αυτό;

Β. γιατί ήταν πρόσκαιρες;

1
Διοίκηση

► Νέο διοικητικό σύστημα

► Γιατί;

Α. αραβικές κατακτήσεις

Β. αμυντικές ανάγκες

Γι’ αυτό το λόγο : θεματική οργάνωση

Τι ήταν τα θέματα;

► =διοικητικές περιφέρειες με δικό τους στρατό

► Ποιοι υπηρετούσαν στον θεματικό στρατό;

ελεύθεροι καλλιεργητές που λάμβαναν από

το κράτος τα στρατιωτόπια

► Στρατιωτόπια = στρατιωτικά κτήματα

Οι στρατιώτες των θεμάτων > ουσιαστικά ήταν στρατιώτες-καλλιεργητές

► Τι έκαναν αυτοί;

1. Συντηρούσαν τις οικογένειές τους

2. Αγόραζαν τον οπλισμό τους

3. Κάλυπταν τα έξοδα της εκστρατείας

► Αποτέλεσμα; Βοήθησαν αποφασιστικά στην άμυνα του κράτους

► Και γι’ αυτό : γενικεύτηκε ο θεσμός των θεμάτων

Τι άλλο αλλάζει στη διοίκηση;

► Ο στρατηγός του θέματος :

► Συγκεντρώνει και ασκεί την ανώτατη εξουσία μέσα στα όρια του θέματος

► Γιατί; Αποτελεσματικότητα, επιτελικότητα, δύσκολες συνθήκες στη μεθόριο του

Βυζαντίου

► Θυμάστε ποιος θέσπισε τη διάκριση πολιτικής & στρατιωτικής εξουσίας;

Χαρακτηριστικά διοίκησης

► Εξελληνισμός

► Επίσημη γλώσσα : η ελληνική και ελληνικοί τίτλοι, π.χ. βασιλεύς

2
3