L’ accento fonico ha la proprietà di chiudere o aprire un suono. In grafia per distinguere l’ accento fonico si
usano due segni:
suono chiuso o acuto il segno grafico va obliquamente da sinistra verso destra e dal basso verso l’ alto:
´accento acuto
suon aperto o grave va da destra verso sinistra e dal basso verso l’ alto:
`accento grave
L’ accento tonico : tra le sillabe che compongono una parola ce n’è sempre una la cui vocale si pronuncia
con una intensità maggiore, nella quale la voce si alza di tono e alla quale sembra appoggiarsi:
Ora facciamo degli esempi con l’ italiano e il cimbro prendendo in considerazione é/è, ò/ó.
è
leggèndo Ghèl
Vicènza Ghènebe
tèsi pèrg
avènte èkke
vèngo lèzan
dièci prèchtan
brève bèdara
bène pèero
pèsca khèztle
rè (nota musicale) khèar
pésca Sléghe
tré bar ségansich
bére hénna
dolceménte pérch
scémo khésta
vérde ghéel
réte bénne
mé - té ébane
ré ( sovrano) énte
ò
ròba bròst
pòco ròat
respònso hòltz
òrbo billagòas
bòsco Ròtz
buòno Ròan
tòrto mòrgont
nònno khòpf
ò
sógno bóol
trómba lóofan
velóce órna sàit
enórme órnes hòizle
dóno hóllar
pastóre khóolar
In italiano la consonante Z si pronuncia sorda come “bellezza” , corrisponde al cimbro “ tz “ come “spitz”.
Z Sorda -tz-
stanza kratzan
grazia khatza
pozzo tzimbris
zucchero hitze
zucche Ròtz
zampa sbantz
zitto piitz
lenza mintzig
S sorda -s-
sasso sunga
sole haus
sazio sèera
bis sant
orso sait
rosso groas
senza saafar
falso bais
sapere suul
ho hòltz
hai hòam
ha haazo
herpes hüppes
handicappato huunig
hanseatico hèmmest
Minimal pairs
Au ≠ Hau su / vanga