PENATALAKSANAAN VACUM EKSTRASI

No.Dokmen :
No. Revisi :
SOP Tgl.Terbit :
Halaman :

UPT PUSKESMAS
H. Didi Supriyadi, SKM
KECAMATAN
NIP. 19600824 1980! 1 001
CIKANDE

Pengertian "a#$m %kstrasi a&ala' s$at$ (ersalinan b$atan &engan (rinsi( anatara ke(ala )anin
&an alat (enarik mengik$ti gerakan alat va#$m ekstraktor.
T$)$an *ebagai a#$an (enera(an langka'+langka' $nt$k bi&an menganli ka(an &i(erl$kan
ekstraksi vak$m, melak$kan se#ara benar &alam memberikan (ertolongan
(ersalinan &engan memastikan keamanann-a bagi ib$ &an )aninn-a.
ebi)akan e($t$san e(ala /PT P$skesmas e#amatan ikan&e
No.............................. tentang "a#$m %kstrasi.

Reerensi *arono3 Ilm$ ebi&anan3 81

Persia(an lat &an a. Tim Pone& mem(ersia(kan alat
5a'an 5ak Instr$men *teril berisi:
Part$s set
Han&s#oon steril 2 (asang,
angk$k7#$( vak$m
"ak$m ekstraksi 1 set
lem ov$m 2 b$a'
$nam tam(on 2 b$a'
*($it  ## 2 b$a'
*(e#$l$m sims * ata$  2 b$a'
ateter karet 1 b$a'
ona$ral stetosko( 1 b$a'
Tensimeter 1 b$a'
Peng'isa( len&ir 1 b$a'
assa steril
Doek steril 2 b$a'

PD
*#ort
asker
Pen$t$( ke(ala
a#amata (elin&$ng
*e(at$ boot
;a&a' lar$tan klorin &an air DTT
<bat =obatan
<ksitosin
%rgomet'rin
i&o#aine
5et'a&ine
In$se set
#airan in$se

6. Prose&$r &an 1. Tim Pone& memastikan kelengka(an alat &an ba'an.

angka' angka' 2. Tim Pone& men-amb$t (asien &engan rama'
. Tim Pone& memberikan sen-$m, salam, sa(a (a&a (asien
4. Tim Pone& melak$kan namnesa ke(a&a (asien ata$ (en&am(ing (asien.
. Tim Pone& melak$kan (emeriksaan isik se(erti tan&a+tan&a vital, (emeriksaan

6. kebi&anan
Tim Pone&&an
kema)$an (ersalinan.
melak$kan kolaborasi &engan &okter )aga $nt$k tin&akan selan)$tn-a
&an (emberian tera(i. &vis &okter lak$kan tin&akan vak$m &an (erbaikan /
(asien.
!. Tim Pone& men)elaskan 'asil (emeriksaan &an a&vis &okter ke(a&a (asien ata$
 (en&am(ing (asien.
8. Tim Pone& memberikan lembar inorme& #onsent ke(a&a (asien ata$ (en&am(ing
(asien $nt$k &iba#a &an &iset$)$i.
. Persia(an Pasien:
a. Tim Pone& memberita'$ (asien $nt$k (osisi litotomi
b. Tim Pone& melak$kan (emberian in$s (a&a (asien
#. Tim Pone& mengosongkan kan&$ng kemi' (a&a (asien.
&. Tim Pone& membersi'kan (er$t bagian baa' &an li(at (a'a &engan air
sab$n.
5. Persia(an Penolong:
a. Tim Pone& memakai PD se(erti se(at$ boot &an s#ort
b. Tim Pone& men#$#i tangan sam(ai sik$ &engan sab$n &i baa' air
mengalir.
#. Tim Pone& mengeringkan tangan &engan 'an&$k.

TINDN
9. Tim Pone& emakai 'an&s#oen steril
10. Tim Pone& memasang &oek steril (a&a bokong &an (er$t ib$
11. Tim Pone& mengInstr$ksikan asisten $nt$k men-ia(kan ekstraktor vak$m
12. Tim Pone& melak$kan (emeriksaan &alam $nt$k memastikan ter(en$'in-a
(ers-aratan ekstraksi vak$m >(ersentasi belakang ke(ala, (emb$kaan lengka(,
ket$ban negative, (en$r$nan ke(ala Ho&ge I"7&asar (angg$l?.
1. Tim Pone& as$kkan tangan ke&alam a&a' -ang mengan&$ng klorin 0,@.
e(askan se#ara terbalik &an ren&am &alam lar$tan terseb$t.
14. Tim Pone& memakai sar$ng tangan DTT7steril -ang bar$

P%*NAN NA< "/

1. Tim Pone& memas$kkan mangkok vak$m melal$i introit$s vagina se#ara miring
&an (asang (a&a ke(ala ba-i &engan titik tenga' mangkok (a&a s$t$ra sagitalis B
1 #m anterior &ari $b$n+$b$n ke#il.
16. Tim Pone& melak$kan (emeriksaan &isekeliling te(i mangkok, $nt$k memastikan
ti&ak a&a bagian vagina ata$ (ortio -ang ter)e(it.
1!. Tim Pone& menginstr$ksikan asisten $nt$k m$lai menaikkan tekanan negative
&alam mangkok se#ara berta'a(.
18. Tim Pone& elak$kan (om(a 'ingga tekanan skala 10 >silastik? ata$ negative =
0,2 kg7#mC >(a&a )enis malmstorm? setela' 2 menit, naikkan 'ingga skala 60
>silastik? ata$ =0,6 kg7#mC >(a&a )enis malmstorm?, (eriksa a(likasi mangkok &an
t$ngg$ 2 menit. Periksa a(aka' a&a )aringan vagina -ang ter)e(it, )ika a&a
t$r$nkan tekanan &an le(askan )aringan -ang ter)e(it >ingat )angan mengg$nakan
tekanan maksimal (a&a ke(ala ba-i 8 menit?.
19. Tim Pone& *ambil men$ngg$ His, men)elaskan (a&a (asien ba'a (a&a 'is
($n#ak >ase a#me? (asien 'ar$s menge&an sek$at &an selama m$ngkin, tarik li(at
l$t$t &engan li(at sik$ agar ab&omen men)a&i lebi' eekti.

P%NRIN
20. Pa&a ase a#me >($n#ak? &ari 'is, Tim Pone& menga)$rkan (asien $nt$k
menge&an se(erti terseb$t &iatas, lak$kan (enarikan &engan (engait mangkok,
&engan ara' se)a)ar lantai >tangan kanan menarik (engait, ib$ )ari tangan kiri
mena'an mangkok, tel$n)$k &an )ari tenga' (a&a k$lit ke(ala ba-i?.
21. Tim Pone& 5ila bel$m ber'asil (a&a tarikan (ertama, $langi lagi (a&a tarikan
ke&$a.%(isiotom- >(a&a (rimi ata$ (asien &engan (erine$m kak$?.Dilak$kan (a&a
saat ke(ala men&orong (erine$m. 5ila tarikan ke&$a &ilak$kan &engan benar &an
ba-i bel$m la'ir, sebaikn-a (asien &ir$)$k.
22. Pa&a *aat s$b+o##i($t bera&a &ibaa' sim(isis Tim Pone& mengara' tarikan ke
atas 'ingga la'ir bert$r$t+t$r$t &a'i, m$ka &an &ag$.

%HIRN %P
2. Tim Pone& memegang e(ala ba-i &i(egang se#ara bi(arietal, gerakkan kebaa'
$nt$k mela'irkan ba'$ &e(an, kem$&ian gerakkan keatas $nt$k mela'irkan ba'$
belakang, kem$&ian la'irkan ba-i.
24. Tim Pone& membersi'kan m$ka >'i&$ng &an m$l$t? ba-i &engan kain bersi',

(otong tali ($sat &an sera'kan ba-i (a&a (et$gas bagian neonat$s.
%HIRN P%NT
2. Tim Pone& T$ngg$ tan&a le(asn-a (la#enta, la'irkan (la#enta &engan menarik tali
($sat &an men&orong $ter$s keara' &orso+#ranial.
26. Tim Pone& (eriksa kelengka(an (la#enta >(er'atikan bila ter&a(at bagian+bagian

Persia(an lat
 -ang le(as ata$ ti&ak lengka(?

%*P<R*I EN HIR

2!. Tim Pone& memas$kkan s(e#$l$m sims  &i baa' (a&a vagina
28. Tim Pone& mem(er'atikan a(aka' ter&a(at robekan (er(an)angan l$ka e(isiotom-
ata$ robekan (a&a &in&ing vagina &item(at lain.
29. Tim Pone& mengambil klem ov$m seban-ak 2 b$a', lak$kan (en)e(itan se#ara
bergantian keara' sam(ing. *eara' )ar$m )am, (er'atikan a&a ti&akn-a robekan
(ortio.
0. Tim Pone& 5ila ter)a&i robekan &i l$ar l$ka e(isiotom-, lak$kan (en)a'itan.

D%<NTIN*I T
2. Tim Pone& *ementara masi' mengg$nakan sar$ng tangan, k$m($lkan
instr$ment &an mas$kkan ke &alam a&a' -ang berisi lar$tan klorin 0,@.
. Tim Pone& memas$kkan sam(a' ba'an 'abis (akai ke &alam tem(at
-ang tela' &ise&iakan.
4. Tim Pone& n 5en&a ata$ bagian -ang ter#emar &ara' ata$ #airan t$b$',
&ib$b$'i &engan lar$tan lorin 0,.
. Tim Pone& memas$kkan tangan ke&alam a&a' -ang mengan&$ng
lar$tan klorin 0,@, bersi'kan &ara' &an #airan t$b$' (asien -ang melekat (a&a
sar$ng tangan, le(askan se#ara terbalik &an ren&am &alam a&a' terseb$t.

/I TNAN P* TINDN

6. Tim Pone& men#$#i tangan &an lengan >'ingga sik$? &engan sab$n,
&ibaa' air mengalir.
!. Tim Pone& mengeringkan tangan &engan 'an&$k kering.

P%R;TN P* TINDN

8. Tim Pone& melak$kan (emeriksaan kembali vital sign (asien, lak$kan
tin&akan &an beri instr$ksi lan)$t bila &i(erl$kan.
9. Tim Pone& men#atat kon&isi (asien (as#a tin&akan &an b$at la(oran
tin&akan (a&a kolom -ang terse&ia &alam stat$s (asien.
40. Tim Pone& memberita'$kan (a&a (asien ba'a tin&akan tela' selesai
&ilak$kan &an (asien masi' memerl$kan (eraatan lan)$tan.

!. /nit Terkait Tim Pone&

Dokter
8. 5agan 7 Diagram
lir en-ia(kan
lat &an elengka(an lat en-amb$t en-amb$t
(asien (asien

emberikan
elak$kan elak$kan sen-$m, salam,
(emeriksaan namnesa ke(a&a sa(a (a&a (asien
isik (asien

elak$kan
en)elaskan emberikan
kolaborasi
'asil lembar inorme&
&engan &okter
(emeriksaan #onsent
a a

engInstr$ksikan
asisten $nt$k
emasang
emakai &oek steril men-ia(kan ekstraktor
'an&s#oen vak$m
 emakai sar$ng $#i tangan elak$kan
tangan DTT7steril &an (emeriksaan
-ang bar$ mele(askan &alam

enginstr$ksika
elak$kan
emas$kka n asisten $nt$k
(emeriksaan
n mangkok m$lai menaikkan
&isekeliling te(i
vak$m mangkok tekanan ne ative

5ila bel$m ber'asil en)elaskan elak$ka

(a&a tarikan ke(a&a (asien n (om(a
(ertama, $langi lagi $nt$k menge&an "a#$m
a&a tarikan ke&$a

engara' tarikan ke emegang embersi'kan

atas 'ingga la'ir e(ala ba-i m$ka >'i&$ng

bert$r$t+t$r$t
m$ka &an &ag$&a'i, &i(egang se#ara
bi arietal &an m$l$t?
&engan ba-i
kain

emas$kkan Periksa
T$ngg$ tan&a
s(e#$l$m kelengka(an
le(asn-a
la#enta

5ila ter)a&i robekan

elak$kan
em(er'atikan &i l$ar l$ka
(en)e(itan se#ara
a(aka' ter&a(at e(isiotom-, lak$kan
bergantian keara'
robekan (en)a'itan
sam in

e(askansar$ng emas$kkan as$kkan alat ke

tangan se#ara sam(a' ba'an 'abis &alam a&a' -ang
terbalik &an (akai ke &alam berisi lar$tan klorin
ren&am &alam tem(at -ang tela' 0,@.
a&a' terseb$t.

engeringkan elak$kan
en#$#i tangan
tangan &engan (emeriksaan
&i air mengalir
'an&$k kerin kembali vital

en#atat kon&isi
(asien (as#a
tin&akan &an b$at
la(oran tin&akan
 emberita'$kan (a&a (asien ba'a
tin&akan tela' selesai

9. Dok$men terkait 1. Partogra

2. 5$k$ #$an Nasional Pela-anan ese'atan aternal &an Neonatal

. 5$k$ *ino(sis <bstetri )ili& 2
 Standard Operasina! Pr"edure #SOP$
PENATALAKSANAAN VACUM EKSTRASI

N%r :

Re&isi Ke :

'er!a(u T)! :

Ditetap(an
Kepa!a UPTD Pus(es%as Ke"a%atan Ci(ande

H. Didi Supriyadi, SKM

NIP. 19600824 1980! 1 001

PEMERINTAH KA'UPATEN SERAN*

DINAS KESEHATAN

UPT PUSKESMAS KECAMATAN CIKANDE

El. Ra-a Eakarta = *erang . 2! ikan&e,*erang 5anten
o&e Pos 42186, Tel( >024? 4018!
%mail : pkmcikande@yahoo.co.id