BAB VIII
SONDIR
(CONE PENETRATION)
58
MEKANIKA TANAH II
59
MEKANIKA TANAH II
60
MEKANIKA TANAH II
SONDIR
(CONE PENETRATION)
C C+F LF TF C+F LF TF
Kedalaman (m) FR Kedalaman (m) C (kg/cm2 ) FR
(kg/cm2 ) (kg/cm2 ) (kg/cm2 ) (kg/cm2 ) (kg/cm2 ) (kg/cm2 ) (kg/cm2 )
0,00 0,0 0,0 0,0 0 0 10,00 0,8 1,3 1 62 6
0,20 0,5 1,0 1,0 0 10 10,20 1,0 1,4 0,8 63 4
0,40 1,0 1,0 0,0 2 0 10,40 1,0 1,3 0,6 64 3
0,60 0,5 1,4 1,8 3 18 10,60 1,0 1,5 1 64 5
0,80 1,0 1,5 1,0 5 5 10,80 1,2 1,5 0,6 65 3
1,00 1,0 2,0 2,0 7 10 11,00 0,9 1,3 0,8 66 4
1,20 1,0 2,2 2,4 8 12 11,20 1,0 1,4 0,8 67 4
1,40 1,0 1,5 1,0 9 5 11,40 1,0 1,5 1 69 5
1,60 1,0 1,5 1,0 10 5 11,60 1,0 1,9 1,8 70 9
1,80 0,5 1,0 1,0 11 10 11,80 1,1 1,9 1,6 71 7
2,00 0,8 1,2 0,8 12 5 12,00 1,3 1,9 1,2 73 5
2,20 0,8 1,2 0,8 14 5 12,20 1,0 1,8 1,6 74 8
2,40 0,5 1,4 1,8 16 18 12,40 1,0 1,5 1 75 5
2,60 1,0 2,0 2,0 17 10 12,60 1,0 1,3 0,6 76 3
2,80 0,5 1,1 1,2 18 12 12,80 1,0 1,8 1,6 77 8
3,00 1,5 2,0 1,0 21 3 13,00 1,0 1,6 1,2 78 6
3,20 1,0 2,4 2,8 22 14 13,20 1,0 1,4 0,8 79 4
3,40 1,0 1,5 1,0 23 5 13,40 1,0 1,6 1,2 80 6
3,60 1,0 1,5 1,0 24 5 13,60 1,0 1,3 0,6 82 3
3,80 0,5 1,0 1,0 26 10 13,80 1,0 1,8 1,6 83 8
4,00 1,0 2,0 2,0 28 10 14,00 1,0 1,7 1,4 85 7
4,20 1,5 2,5 2,0 29 7 14,20 1,0 1,8 1,6 85 8
4,40 2,0 2,5 1,0 30 3 14,40 1,5 1,9 0,8 86 3
4,60 1,0 1,5 1,0 31 5 14,60 1,5 2,0 1 87 3
4,80 0,5 1,0 1,0 32 10 14,80 1,0 1,5 1 89 5
5,00 1,0 1,5 1,0 33 5 15,00 1,0 2,0 2 91 10
5,20 1,0 1,5 1,0 34 5 15,20 1,0 2,0 2 94 10
5,40 1,0 1,5 1,0 36 5 15,40 1,0 2,1 2,2 96 11
5,60 1,0 2,0 2,0 37 10 15,60 1,0 2,1 2,2 98 11
5,80 1,0 1,5 1,0 37 5 15,80 1,0 2,3 2,6 100 13
6,00 1,0 1,2 0,4 38 2 16,00 1,3 2,1 1,6 102 6
6,20 1,0 1,5 1,0 39 5 16,20 1,5 2,5 2 104 7
6,40 1,0 1,5 1,0 41 5 16,40 1,0 2,0 2 105 10
6,60 1,0 2,0 2,0 42 10 16,60 1,5 2,1 1,2 107 4
6,80 0,6 1,0 0,8 42 7 16,80 1,5 2,2 1,4 108 5
7,00 1,0 1,2 0,4 44 2 17,00 1,3 2,0 1,4 110 5
7,20 1,0 2,0 2,0 45 10 17,20 1,5 2,5 2 112 7
7,40 1,0 1,5 1,0 48 5 17,40 2,0 3,0 2 114 5
7,60 1,2 2,4 2,4 49 10 17,60 2,0 3,0 2 116 5
7,80 1,0 1,5 1,0 50 5 17,80 1,3 2,5 2,4 118 9
8,00 1,0 1,5 1,0 51 5 18,00 2,0 3,0 2 119 5
8,20 1,0 1,8 1,6 52 8 18,20 2,0 2,5 1 123 3
8,40 1,0 1,3 0,6 53 3 18,40 2,0 4,0 4 128 10
8,60 1,0 1,5 1,0 54 5 18,60 2,0 4,5 5 133 13
8,80 0,8 1,5 1,4 55 9 18,80 2,5 5,0 5 138 10
9,00 1,0 1,5 1,0 56 5 19,00 2,5 5,0 5 144 10
9,20 1,0 1,5 1,0 57 5 19,20 2,5 5,5 6 150 12
9,40 1,3 1,8 1,0 59 4 19,40 3,0 6,0 6 157 10
9,60 0,8 1,8 2,0 60 13 19,60 3,0 6,5 7 163 12
9,80 0,8 1,3 1,0 61 6 19,80 3,5 6,5 6 170 9
10,00 0,8 1,3 1,0 62 6 20,00 3,7 7,0 6,6 170 9
61
MEKANIKA TANAH II
Conus
Conus
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0
0
8
Kedalaman
9 Conus
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
62
MEKANIKA TANAH II
Total Friction
Total Friction
-50 0 50 100 150 200 250 300 350 400
0
8
Kedalaman
9 Conus
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
63
MEKANIKA TANAH II
conus
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0
0.00
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
6.00
7.00
8.00
Kedalaman (m)
c
9.00
tf
10.00
11.00
12.00
13.00
14.00
15.00
16.00
17.00
18.00
19.00
20.00
-20 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180
64
MEKANIKA TANAH II
Kedalaman (m) QC TF
3 1,5 21,00
6 1,0 38,00
9 1,0 56,00
12 1,3 73,00
15 1,0 91,00
18 2 119,00
20 3,7 170,00
LINGKARAN
Diameter = 25 cm
1
A = x x d² Keliling Lingkaran = x d
4
1
= x 3,14 x (25)² = 3,14 x 25
4
= 490,625 cm2 = 78,5 cm
Kedalaman 3 m Kedalaman 6 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1,5×490,625 21×78,5 1×490,625 38 ×78,5
= + = +
3 5 3 5
65
MEKANIKA TANAH II
Kedalaman 9 m Kedalaman 12 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1 ×490,625 56 ×78,5 1,3×490,625 73 ×78,5
= + = +
3 5 3 5
Kedalaman 15 m Kedalaman 18 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1 × 490,625 91 × 78,5 2×490,625 119 ×78,5
= + = +
3 5 3 5
Kedalaman 20 m
Qc. A Tf .Ko
Qa =
3 5
3,7 × 490,625 170 × 78,5
= +
3 5
= 605,10 + 2669
= 3274,1 kg
66
MEKANIKA TANAH II
SEGITIGA
Sisi = 25 cm; t = 21,65 cm
1
A= xaxt Keliling Segitiga = 3 x sisi
2
1
= x 25 x 21,65 = 3 x 25
2
= 270,65 cm² = 75 cm
Kedalaman 3 m Kedalaman 6 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1,5 x 270,65 21x 75 1x 270,65 38x 75
= + = +
3 5 3 5
= 135,32 + 315 = 90,21 + 570
= 450,32 kg = 660,21 kg
Kedalaman 9 m Kedalaman 12 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1x 270,65 56x 75 1,3 x 270,65 73x 75
= + = +
3 5 3 5
= 90,21 + 840 = 117,28 + 1095
= 930,21 kg = 1212,28 kg
67
MEKANIKA TANAH II
Kedalaman 20 m
Qc. A Tf .Ko
Qa =
3 5
3,7 x 270,65 170x 75
= +
3 5
= 333,80 + 2550 kg
= 2883,8 kg
Kedalaman 3 m Kedalaman 6 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1,5 ×400 21 × 80 1 ×400 38 × 80
= + = +
3 5 3 5
Kedalaman 9m Kedalaman 12 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1 × 400 56 × 80 1,3×400 73 ×80
= + = +
3 5 3 5
68
MEKANIKA TANAH II
Kedalaman 15 m Kedalaman 18 m
Qc. A Tf .Ko Qc. A Tf .Ko
Qa = Qa =
3 5 3 5
1 × 400 91 × 80 2 × 400 119 × 80
= + = +
3 5 3 5
Kedalaman 20 m
Qc. A Tf .Ko
Qa =
3 5
3,7 × 400 170 × 80
= +
3 5
= 493,33 + 2720
= 3213,33 kg
69
MEKANIKA TANAH II
6 1 270,65 38 75 660,21
9 1 270,65 56 75 930,21
15 1 270,65 91 75 1455,21
1 400 38 741
6 80
1 400 56 1029
9 80
1 400 91 1589
15 80
70
MEKANIKA TANAH II
VIII.6 KESIMPULAN
1. Sondir dilakukan untuk mengetahui jenis tanah yang terdapat pada suatu
lokasi tertentu.
2. Dari hasil penyondiran dilapangan pada kedalaman 20 meter, ternyata
didapat bahwa rata-rata dari nilai konus (Qs) adalah 3,7 kg/cm2, sedangkan
Total Friction (TF) = 124 kg/cm2. Pada lapisan-lapisan tanah tersebut
didapat konsistensi tanah berdasarkan tekanan konus ,yaitu :
Tekanan Konus Konsistensi
0-5 Sangat Lembek
5-10 Lembek
10-20 Teguh
20-40 Kenyal
40-80 Sangat Kenyal
80-100 Keras
VIII.7 SARAN
1. Dalam melakukan pengamatan hendaknya mahasiswa mengerti akan
percobaaan yang hendak dilakukan dengan membaca terlebih dahulu
modul atau referensi – referensi yang berhubungan dengan percobaan.
71
MEKANIKA TANAH II
72