Anda di halaman 1dari 6

PEDOMAN PENGGUNAAN ANTIBIOTIKA ILMU PENYAKIT DALAM

No. Diagnosis Kuman Penyebab Rekomendasi Antibiotik Dosis Interval Durasi


Pemberian Pemberian
1. Diare Akut  Campylobacter I. Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
II. Ciprofloxacin oral  2x500 mg  12 jam  5 hari
 Clostridium difficile I. Vancomycin oral  4x125 mg  6 jam  7-10 hari
 Salmonella typhi or I. Ceftriaxone IV  1x1 g  24 jam  5 hari
paratyphi II. Ciprofloxacin oral  2x500 mg  12 jam  7 hari
III. Ampicillin oral  4x1 g  6 jam  14 hari
TMP- SMX oral  2x80 mg/400 mg  12 jam  7 hari
Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
 Shigella I. Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
Ciprofloxacin oral  2x500 mg  12 jam  5 hari
Ceftriaxone IV  1x1 g  24 jam  5 hari
II. TMP-SMX oral  2x80 mg/400 mg  12 jam  5 hari
Ampicillin oral  4x1 g  6 jam  7 hari
 Vibrio cholerae I. Doxycycline oral  1x100 mg  24 jam  7 hari
II. Ciprofloxacin oral  2x500 mg  12 jam  5 hari
Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
Ceftriaxone IV  1g  24 jam  5 hari
2. Demam Tifoid  Salmonella typhi or I. Ceftriaxone IV  1g  24 jam  5 hari
paratyphi Ciprofloxacin oral  2x500 mg  12 jam  7 hari
II. Ampicillin oral  4x 1 g  6 jam  14 hari
TMP- SMX oral  2x80 mg/400 mg  12 jam  7 hari
Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
3. Leptospirosis  Leptospira ringan I. Doxycycline  2x100 mg  12 jam  5-7 hari
II. Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  5-7 hari
Ampicillin oral  4x500-750 mg  6 jam  5-7 hari
Amoxicillin oral  4x500 mg  6 jam  5-7 hari
 Leptospira berat I. Penicillin IV  4x1,5 juta U  6 jam  5-7 hari
II. Ceftriaxone IV  1x1 g  24 jam  5-7 hari
4. Infeksi Oportunistik  Pneumonia I. TMP-SMX oral  2x160 mg/800 mg  12 jam  21 hari
HIV Pneumocystis II. Clindamycin oral +  3x450 mg +  8 jam +  21 hari
jiroveci (PCP) Primaquine oral 1x15 mg 24 jam

1
 Toksoplasmosis I. Pirimetamine oral +  1x100 lanjut 1x50 mg  24 jam +  6 minggu
Serebral Clindamycin oral + + 4x600 mg + 6 jam +
Folinate Acid oral 15 mg 48 jam
 Mycobacterium I. Azitromycin oral  1x500 mg  24 jam  6 minggu
Avium Complex II. Clarithromycin oral +  2x500 mg +  12 jam +  6 minggu
(MAC) Etambutol oral + 1x15 mg/kgBB + 24 jam +
Levofloxacin oral 1x500 mg 24 jam
5. Pneumonia RS  Gram-Positive I. Vancomycin IV  3x15 mg/kg  8 jam  7-10 hari
Antibiotics With
MRSA Activity II. Linezolid IV  2x600 mg  12 jam  7-10 hari
 Gram-Negative I. Piperacillin-tazobactam IV  4x4.5 g  6 jam  5-14 hari
Antibiotics With II. Cefepime IV  3x2 g  8 jam  5-14 hari
Antipseudomonal Ceftazidime IV 3x2 g 8 jam 5 hari
Activity: ß-Lactam III. Imipenem IV  4x500 mg  6 jam  5 hari
Based Agents Meropenem IV 3x1 g 8 jam 5 hari
IV. Aztreonam IV  3x2 g  8 jam  5 hari
 Gram-Negative I. Ciprofloxacin IV  3x400 mg  8 jam  5 hari
Antibiotics With Levofloxacin IV 1x750 mg 24 jam 5 hari
Antipseudomonal II. Amikacin IV  1x15-20 mg/kg  24 jam  5 hari
Activity: Non-ß- Gentamicin IV 1x5-7 mg/kg 24 jam 5 hari
Lactam–Based Tobramycin IV 1x5-7 mg/kg 24 jam  5 hari
Agents III. Colistin IV  2x2.5 mg/kg  12 jam  5-14 hari
IV. Polymyxin B IV  2.5-3.0 mg/kg  48 jam  5-14 hari
6. Pneumonia  Streptococcus I. Penicillin G IV  4x1-2 g  6 jam  5 hari
Komuniti pneumonia Amoxicillin IV 3x1 g 6 jam 5 hari
Penicillin II. Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  3-5 hari
nonresistant Cefuroxime oral 2x500 mg 12 jam 5 hari
Ceftriaxone IV 1x1-2 g 24 jam 5 hari
Clindamycin oral 4x150-300 mg 6 jam 5 hari
Doxycyline oral 1x100 mg 24 jam 5 hari
Levofloxacin oral 1x500 mg 24 jam 5 hari
 Streptococcus I. Cefotaxime IV  3x1-2 g  8 jam  5-7 hari
pneumonia Ceftriaxone IV 1x1-2 g 24 jam 5-7 hari
Penicillin resistant Levofloxacin oral 1x500 mg 24 jam 5 hari
II. Vancomycin IV  3x15 mg/kg  8 jam  5 hari
Linezolid IV 2x600 mg 12 jam 5 hari
2
 Haemophilus I. Amoxicillin oral  4x500 mg  6 jam  5 hari
influenzae II. Levofloxacin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
Non–Beta- Doxycycline oral 1x100 mg 24 jam 5 hari
lactamase Azithromycin oral 1x500 mg 24 jam 5 hari
producing Clarithromycin oral 2x500 mg 12 jam 5 hari
 Haemophilus I. Ceftriaxone IV  1x1-2 g  24 jam  5 hari
influenzae Beta- Amoxicillin-clavulanate IV 3x1 g 8 jam 5 hari
lactamase II. Levofloxacin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
producing Doxycycline oral 1x100 mg 24 jam 5 hari
Azithromycin oral 1x500 mg 24 jam 5 hari
Clarithromycin oral 2x500 mg 12 jam 5 hari
 Mycoplasma I. Azithromycin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
pneumoniae/ Doxycycline oral 1x100 mg 24 jam 5 hari
Chlamydophila II. Levofloxacin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
pneumoniae
 Legionella species I. Levofloxacin oral  1x500 mg  24 jam  5 hari
Azithromycin oral 1x500 mg 24 jam 5 hari
II. Doxycyline oral  1x100 mg  24 jam  5 hari
 Enterobacteriaceae I. Ceftriaxone IV  1x1-2 g  24 jam  5 hari
Meropenem IV 3x1 g 8 jam 5 hari
II. Amoxicillin-clavulanate IV  3x1 g  8 jam  5 hari
Levofloxacin IV 1x750 mg 24 jam 5 hari
 Pseudomonas I. Ceftazidime IV +  3x2 g +  8 jam +  5-7 hari
aeruginosa Levofloxacin IV 1x750 mg 24 jam 5-7 hari
II. Amikacin IV +  1x15-20 mg/kg +  24 jam +  5-7 hari
Levofloxacin IV 1x750 mg 24 jam 5-7 hari
 Acinetobacter I. Meropenem IV  3x1 g  8 jam  5-7 hari
species II. Ceftriaxone IV +  1x1-2 g +  24 jam +  5-7 hari
Amikacin IV 1x15-20 mg/kg 24 jam 5-7 hari
Ampicillin-Sulbactam IV 4x1.5 g 6 jam 5-7 hari
Colistin IV 2x2.5 mg/kg 12 jam 5-7 hari
 Methicillin- I. Ampicillin-Sulbactam IV  4x1.5 g  6 jam  5-7 hari
susceptible II. Cefazolin IV  3x2 g  8 jam  5-7 hari
Staphylococcus Clindamycin oral 4x300 mg 6 jam 5-7 hari
aureus (MSSA)

3
 Methicillin-resistant I. Vancomycin IV  3x15 mg/kg  8 jam  5 hari
Staphylococcus II. Linezolid IV  2x600 mg  12 jam  5 hari
aureus (MRSA) III. TMP-SMX oral  2x160/800 mg  12 jam  5-7 hari
7. Luka Diabetes  Methicillin- I. Dicloxacillin oral  4x250 mg  6 jam  7-10 hari
Derajat Ringan susceptible S. II. Clindamycin oral  4x300 mg  6 jam  7-10 hari
aureus (MSSA) Cephalexin oral 2x500 mg 12 jam 7-10 hari
 Streptococcus spp III. Levofloxacin oral  1x500 mg  24 jam  7-10 hari
Amoxicillin-clavulanate oral 3x625 mg 8 jam 7-10 hari
 Methicillin-resistant I. Doxycycline oral  1x100 mg  24 jam  7-10 hari
S. aureus (MRSA) II. TMP-SMX oral  2x160/800 mg  12 jam  7-10 hari
8. Luka Diabetes  Methicillin- I. Levofloxacin IV  1x750 mg  24 jam  7-14 hari
Derajat Berat susceptible S. II. Ceftriaxone IV  1x2 g  24 jam  7-14 hari
aureus (MSSA) Ampicillin-sulbactam IV 4x1.5 g 6 jam 7-14 hari
 Streptococcus spp III. Moxifloxacin IV  1x400 mg  24 jam  7-14 hari
 Enterobacteriace Ertapenem IV 1x1 g 24 jam 7-14 hari
Tigecycline IV 2x50 mg 12 jam 7-14 hari
 Methicillin-resistant I. Linezolid IV  2x600 mg  12 jam  7-14 hari
S. aureus (MRSA) II. Daptomycin IV  1x200 mg  24 jam  7-14 hari
III. Vancomycin IV  3x15 mg/kg  8 jam  7-14 hari
 Pseudomonas I. Piperacillin-tazobactam IV  3x4.5 g  8 jam  5 hari
aeruginosa
9. Infeksi Saluran  E. coli with I. Fosfomycin IV  1x3 g  24 jam  1 hari
Kemih Bawah Extended Spectrum Nitrofurantoin oral 2x100 mg 12 jam 5-7 hari
(Cystitis) Non Beta-Lactamase II. Ciprofloxacin oral  2x250 mg  12 jam  3 hari
Komplikata (ESBL) Levofloxacin oral 1x250 mg 24 jam 3 hari
Ofloxacin oral 2x250 mg 12 jam 3 hari
III. Cefadroxil oral  2x500 mg  12 jam  5 hari
TMP- SMX oral 2x160/800 mg 12 jam 3 hari
10. Infeksi Saluran  E. coli with I. Ciprofloxacin oral  2x500-750 mg  12 jam  5-7 hari
Kemih Atas Extended Spectrum Levofloxacin oral 1x500 mg 24 jam 5-7 hari
(Pyelonephritis) Beta-Lactamase II. TMP-SMX oral  2x160/800 mg  12 jam  3 hari
Non Komplikata (ESBL) Amoxicillin-clavulanate oral 3x0.5/0.125 g 8 jam 7-10 hari
III. Cefotaxime IV  3x2 g  8 jam  7-10 hari
Ceftriaxone IV 1x1-2 g 24 jam 7-10 hari
Cefepime IV 2x1-2 g 12 jam 7-10 hari
Meropenem IV 3x1 g 8 jam 7-10 hari
4
11. Infeksi Saluran  E. coli I. Levofloxacin IV  1x750 mg  24 jam  5 hari
Kemih Komplikata  Proteus sp. Ampicillin-sulbactam IV 4x1.5 g 6 jam 5 hari
 Pseudomonas sp. Ceftriaxone IV 1x2 g 24 jam 5 hari
 Klebsiella II. Piperacillin-tazobactam IV  3x4.5 g  8 jam  5 hari
Ceftazidime IV 3x2 g 8 jam 5 hari
Meropenem IV 3x1 g 8 jam 5 hari
12. Sepsis  Pneumonia RS I. Piperacillin-tazobactam IV  3x4.5 g  8 jam  7-10 hari
II. Meropenem IV (risiko ESBL)  3x1 g  8 jam  7-10 hari
III. Cefepime IV  3x2 g  8 jam  7-10 hari
IV. Aztreonam IV  3x2 g  8 jam  7-10 hari
 Infeksi Saluran I. Piperacillin-tazobactam IV  3x4.5 g  8 jam  7-10 hari
Kemih RS Meropenem IV (risiko ESBL)  3x1 g  8 jam  7-10 hari
II. Aztreonam IV  3x2 g  8 jam  7-10 hari
 Infeksi Intra I. Piperacillin-tazobactam IV  3x4.5 g  8 jam  7-10 hari
Abdominal RS II. Meropenem IV (risiko ESBL)  3x1 g  8 jam  7-10 hari
III. Cefepime IV + Metronidazole IV  3x2 g + 3x500 mg  8 jam  7-10 hari
IV. Aztreonam IV + Metronidazole IV  3x2 g + 3x500 mg  8 jam  7-10 hari
 Infesi Kulit RS I. Vancomycin IV  3x15 mg/kg  8 jam  5-7 hari
 Pneumonia I. Ceftriaxone IV + Azithromycin IV  1x2 g + 1x500mg  24 jam + 24 jam  5-7 hari
Komuniti II. Ceftriaxone IV + Doxycycline IV  1x2 g + 2x100mg  24 jam + 12 jam  5-7 hari
III. Levofloxacin IV  1x750 mg  24 jam  5-7 hari
 Infeksi Saluran I. Ertapenem IV  1x1 g  24 jam  5-7 hari
Kemih Komuniti II. Aztreonam IV  3x2 g  8 jam  5-7 hari
 Infeksi Intra I. Piperacillin-tazobactam IV  3x4.5 g  8 jam  5-7 hari
Abdominal II. Ertapenem IV  1x1 g  24 jam  5-7 hari
Komuniti III. Aztreonam IV + Metronidazole IV  3x2 g + 3x500mg  8 jam  5-7 hari
 Infeksi Kulit I. Cefazolin IV  3x2 g  8 jam  5-7 hari
Komuniti

Keterangan
MRSA : Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus
MSSA : Methicillin-Susceptible Staphylococcus aureus
ECBL : Extended Spectrum Beta-Lactamase
BLI : Beta-Lactamase Inhibitor

5
Kebijakan Khusus Antibiotik

No. Kategori Jenis Antibiotik Penanggung Jawab


1. Lini A  Aminoglikosida: Gentamisin  Dokter Umum
 Flurokuinolon generasi 2: Ciprofloxacin, Ofloxacin  Dokter Spesialis
 Makrolid generasi 1: Eritromisin
 Metronidazole
 Penisilin
 Sefalosporin generasi 1: Sefadroksil, Sefaleksin, Sefazolin
 Sefalosporin generasi 2: Sefuroksim, Sefotiam,
Sefamandol, Sefaklor
 Inhibitor Pirimidin: Trimetoprim/Sulfametoksazol
2. Lini B  Flurokuinolon generasi 3: Levofloxacin, Moxifloxacin  Dokter Spesialis
 Fosfomisin
 Makrolid generasi 2: Azitromisin, Klaritromisin
 Sefalosporin generasi 3: Sefotaksim, Sefiksim, Seftriakson,
Seftazidim, Sefoperazon
 Monobaktam: Aztreonam
3. Lini C  Antibiotik pro eradikasi ESBL  Berdasarkan klinis dan kultur
 Beta Lactamase Inhibitor: Sulbaktam, Asam dan persetujuan tim PRA
Klavulanat,Tazobaktam
 Aminoglikosida: Amikasin
 Karbapenem grup I: Ertapenem
 Antibiotik pro eradikasi MRSA/E
 Glikopeptida: Vankomisin, Teikoplanin
 Oxazolindinon: Linezolid
 Antibiotik pro eradikasi MDR Pseudomonas sp.
 Karbapenem grup II: Imipenem, Doripenem, Meropenem
 Aminoglikosida: Amikasin
 Flurokuinolon generasi 3: Levofloxacin, Moxifloxacin
 Sefalosporin generasi 4: Sefepim, Sefpirom
 Antibiotik pro eradikasi XDR Acinebacter sp.
 Tigecyclin
 Polymixin B
 Colistin

Anda mungkin juga menyukai