NERACA ENERGI
Q5 = m x cp x ΔT
= 146025 kg x 0.26 kcal/kgᵒC x 1295 ⁰C
= 48396935.24 kcal
Panas Gas Buang (Q7) = Panas gas buang total - panas laten H2O BB
= 21771587.29 - 414,118 kcal
= 21357469.37 kcal
Q8 = m x cp x ΔT
= 5,108.38 kg x 0.2 kcal/kg C x 390 ⁰C
= 438,697 kkal
Entalpi Pembentukan
ΔHf CaCO₃ = -288459 kkal/kmol
ΔHf CaO = -151900 kkal/kmol
ΔHf CO₂ = -94052 kkal/kmol
(Sumber: Hougen, tabel 29 heats of formation and solution, h.397)
Q9 = ΔHᵣ⁰ + Q2 - Q1
= 13523793.78 + 17039892.74 - 1529871.35 kcal
= 29033815.18 kcal
Diketahui
Diameter Kiln (D) = ###
= 4.5 m x (3,2808 ft/1 m)
= ###
Panjang Kiln (I) = 75 m
Panjang per meter (s) = 6 m x 3.2808 ft/m
= 19.7 ft
Temperatur Lingkungan = 86 F
Radiasi Kiln Sepanjang 1 s/d 6 meter
A = 3,14 x D x s = ### ft² 152.09 /m
ɛ = 0.79
σ = 1730 Btu/hr °F
Ts4/1000 = 0.0895260 F
T∞4/1000 = 0.0000547 F
Tabel B.11. Perhitungan Panas Radiasi
Ts4/1000 Q (Panas Radiasi)
I (m) s(ft) A (ft2) Ts
(0F) (Btu) (Kcal)
5 16.404 760.2663 680 ### 266662.39 66665.60
6 3.2808 152.0533 714.2 ### 54082.19 13520.55
7 3.2808 152.0533 669.2 ### 41686.80 10421.70
8 3.2808 152.0533 582.8 ### 23980.21 5995.05
9 3.2808 152.0533 660.2 ### 39489.07 9872.27
10 3.2808 152.0533 581 ### 23685.33 5921.33
11 3.2808 152.0533 604.4 ### 27737.84 6934.46
12 3.2808 152.0533 482 ### 11219.23 2804.81
13 3.2808 152.0533 588.2 ### 24881.41 6220.35
14 3.2808 152.0533 514.4 ### 14553.88 3638.47
15 3.2808 152.0533 496.4 ### 12621.24 3155.31
16 3.2808 152.0533 388.4 ### 4730.33 1182.58
17 3.2808 152.0533 386.6 ### 4643.25 1160.81
18 3.2808 152.0533 350.6 ### 3140.67 785.17
19 3.2808 152.0533 800.6 ### 85395.94 21348.98
20 3.2808 152.0533 800.6 ### 85395.94 21348.98
21 3.2808 152.0533 824 ### 95826.08 23956.52
22 3.2808 152.0533 955.4 ### 173187.21 43296.80
23 3.2808 152.0533 1173.2 ### 393788.55 98447.14
24 3.2808 152.0533 1245.2 ### 499725.28 124931.32
25 3.2808 152.0533 1185.8 ### 410979.97 102744.99
26 3.2808 152.0533 1194.8 ### 423599.78 105899.94
27 3.2808 152.0533 1124.6 ### 332481.27 83120.32
28 3.2808 152.0533 1054.5 ### 257016.62 64254.15
29 3.2808 152.0533 1040 ### 243169.01 60792.25
30 3.2808 152.0533 788 ### 80145.61 20036.40
31 3.2808 152.0533 969.8 ### 183866.91 45966.73
32 3.2808 152.0533 955.4 ### 173187.21 43296.80
33 3.2808 152.0533 930.2 ### 155625.30 38906.33
34 3.2808 152.0533 980.6 ### 192195.15 48048.79
35 3.2808 152.0533 989.6 ### 199348.80 49837.20
36 3.2808 152.0533 1065.2 ### 267608.25 66902.06
37 3.2808 152.0533 10.47 ### 0.00 0.00
38 3.2808 152.0533 1059.8 ### 262222.85 65555.71
39 3.2808 152.0533 1059.8 ### 262222.85 65555.71
40 3.2808 152.0533 1065.2 ### 267608.25 66902.06
41 3.2808 152.0533 1054.4 ### 256919.14 64229.78
42 3.2808 152.0533 892.4 ### 131829.65 32957.41
43 3.2808 152.0533 8667.2 ### ### 293244685.75
44 3.2808 152.0533 1036.4 ### 239819.50 59954.87
45 3.2808 152.0533 1032.8 ### 236504.71 59126.18
46 3.2808 152.0533 1032.8 ### 236504.71 59126.18
47 3.2808 152.0533 1027.4 ### 231597.10 57899.27
48 3.2808 152.0533 1027.4 ### 231540.63 57885.16
49 3.2808 152.0533 885.2 ### 127626.39 31906.60
50 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
51 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
52 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
53 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
54 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
55 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
56 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
57 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
58 3.2808 152.0533 885.2 ### 127626.39 31906.60
59 3.2808 152.0533 870.8 ### 119522.19 29880.55
60 3.2808 152.0533 921.2 ### 149689.24 37422.31
61 3.2808 152.0533 969.8 ### 183866.91 45966.73
62 3.2808 152.0533 973.4 ### 186612.29 46653.07
63 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
64 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
65 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
66 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
67 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
68 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
69 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
70 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
71 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
72 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
73 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
74 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
75 3.2808 152.0533 32 ### 0.22 0.05
Total Panas Hilang Radiasi (Q10) 295139698.31
7 1.1E+12
11 Panas Hilang Akibat Konveksi
Panas konveksi pada Kiln dapat dihitung dengan Rumus,
Q = Hc x A kiln (Ts)/1000 - (T∞)/1000
Sumber: Ozisik, M.C, dan Yildiz Bayazitoglu, Element of Heat Transfer,
Mc Graw-Hill Book Company, 1998.
Keterangan
Q = Panas Radiasi (Btu/hr)
A = Luas Permukaan Kiln
Ts = Temperatur pada dinding Kiln (0C)
T∞ = Temperatur Lingkungan (0C)
Diketahui
Diameter Kiln (D) = ###
Panjang Kiln (I) = 75 m
Panjang per meter (s) = 6 m
Temperatur Lingkungan = 298 K
Konveksi Kiln Sepanjang 1 s/d 6 meter
A = 3,14 x D x s = 0 m² 0.00 /m
Hc = 80.8 C + 287 (H-O2/8) + 22.45 S - 6 H2 O
= 5977.5775 kcal/kg
- O2 Teoritis
mol O2 Teoritis = mol O2 pembakaran C + mol O2 pembakaran H
mol O2 pembakaran S - mol O2 di Batubara
= 277.23 + 60.31 + 1.05 - 22.62
= 315.97 kmol
- Udara Teoritis
mol udara teoritis = mol O2 teoritis x 100%/ 21%
= 315.97 / 0.21
= 1504.620 kmol
- N2 Udara
Mol N2 Udara = Mol udara teoritis - Mol O2 teoritis
= 1504.62 kmol - 315.97 kmol
= 1188.650 kmol
6 1
2
ROTARY KILN 3
7 4
10 9
Cp = A + BxTx10¯⁶ + CxT²x10¯⁹
Q = m x Cp x ΔT
1 Panas Sensibel Kiln Feed masuk Rotary Kiln
Massa Kiln Feed = 150000.00 kg
T = 856.48 ⁰C
ΔT = 826.48 ⁰C
Cp = A + BxTx10¯⁶ + CxT²x10¯⁹
= 0.206 + 101 x 826.48 x 10¯⁶ -37 x 826.48² x 10¯⁹
= 0.26420092 Kcal/Kg.C
Q1 = m x Cp x ΔT
= 150000.00 kg x 0.2642009 Kcal/Kg.C x ### ⁰C
= 32753516.449 Kcal
Q (Laten) = n x λ
= 158.88 kmol x 9,717 Kcal/Kmol
= 1543876.2 Kcal
a. CO2
= 10.483 Kcal/Kmol.K
Q = n x Cp x ΔT
= 365.79 Kmol x 10.483 Kcal/Kmol.x ### oK
= 1476291 Kcal
Dengan mengikuti langkah perhitungan Cp CO2 dan Q CO2 , dapat dicari
Cp dan Q komponen lainnya (H2O, N2. O2, SO2, CO)
Nilai Cp dan Q komponen flue gas dapat dilihat pada tabel B.10
Panas Gas Buang (Q7) = Panas gas buang total - Panas laten H2O BB
= 5,694,860.17 Kcal - 301937.9605 Kcal
= 5,392,922.20 Kcal
Q8 = m x Cp x ΔT
= 5108.38 kg x 0.22 Kcal/Kg.C x ### ⁰C
= 432679.66409 Kcal
Diketahui
Diameter Kiln (D) = 4,5 m
3,2808 ft
= 4,5 m x
1m
= 14.7636 ft
Panjang Kiln (l) = 75 m
Panjang Per meter (s) = 6m x 3.28 ft?m
= 19.68 ft
Temperatur Lingkungan = 86 0F
Radiasi Kiln Sepanjang 1 s/d 6 meter
A = 3,14 x D x s
ɛ = 0.79
σ = 1,730 Btu/hr oF
Ts4/1000 =
T∞ /1000 =
4
0.000054701 oF
Tabel B.11. Perhitungn Panas Radiasi
Ts Ts4/1000 Q (Panas Radiasi)
l (m) s (ft) A (ft2) o
F o
F (Btu) (Kcal)
5 16.404 760.26635 680 0.2138138 222102.16 49972.986
6 3.2808 152.05327 714.2 0.2601833 54056.538 12162.721
7 3.2808 152.05327 669.2 0.2005505 41664.176 9374.4397
8 3.2808 152.05327 582.8 0.1153661 23961.904 5391.4283
9 3.2808 152.05327 660.2 0.1899775 39466.982 8880.071
10 3.2808 152.05327 581 0.1139474 23667.09 5325.0952
11 3.2808 152.05327 604.4 0.1334436 27718.617 6236.6889
12 3.2808 152.05327 482 0.0539744 11204.031 2520.907
13 3.2808 152.05327 588.2 0.1197016 24862.878 5594.1476
14 3.2808 152.05327 514.4 0.0700171 14537.866 3271.0199
15 3.2808 152.05327 496.4 0.0607193 12605.698 2836.2821
16 3.2808 152.05327 388.4 0.0227571 4716.7176 1061.2615
17 3.2808 152.05327 386.6 0.0223382 4629.6576 1041.673
18 3.2808 152.05327 350.6 0.0151094 3127.4433 703.67475
19 3.2808 152.05327 800.6 0.4108302 85362.652 19206.597
20 3.2808 152.05327 800.6 0.4108302 85362.652 19206.597
21 3.2808 152.05327 824 0.4610084 95790.25 21552.806
22 3.2808 152.05327 955.4 0.8331841 173132.52 38954.816
23 3.2808 152.05327 1173.2 1.8944721 393680.07 88578.015
24 3.2808 152.05327 1245.2 2.4041217 499590.96 112407.97
25 3.2808 152.05327 1185.8 1.9771781 410867.29 92445.14
26 3.2808 152.05327 1194.8 2.0378906 423484.02 95283.906
27 3.2808 152.05327 1124.6 1.5995297 332387.74 74787.24
28 3.2808 152.05327 1054.4 1.2360089 256844.03 57789.906
29 3.2808 152.05327 1040 1.1698586 243097.25 54696.882
30 3.2808 152.05327 788 0.3855715 80113.605 18025.561
31 3.2808 152.05327 969.8 0.8845629 183809.62 41357.164
32 3.2808 152.05327 955.4 0.8331841 173132.52 38954.816
33 3.2808 152.05327 930.2 0.7486957 155574.89 35004.351
34 3.2808 152.05327 980.6 0.9246291 192135.82 43230.56
35 3.2808 152.05327 989.6 0.9590445 199287.72 44839.738
36 3.2808 152.05327 1065.2 1.287433 267530.53 60194.37
37 3.2808 152.05327 1047.2 1.2025926 249899.76 56227.445
38 3.2808 152.05327 1059.8 1.2615244 262146.44 58982.95
39 3.2808 152.05327 1059.8 1.2615244 262146.44 58982.95
40 3.2808 152.05327 1065.2 1.287433 267530.53 60194.37
41 3.2808 152.05327 1054.4 1.2360089 256844.03 57789.906
42 3.2808 152.05327 892.4 0.6342175 131785.05 29651.636
43 3.2808 152.05327 867.2 0.5655579 117516.81 26441.281
44 3.2808 152.05327 1036.4 1.1537444 239748.56 53943.425
45 3.2808 152.05327 1032.8 1.1377973 236434.57 53197.779
46 3.2808 152.05327 1032.8 1.1377973 236434.57 53197.779
47 3.2808 152.05327 1027.4 1.1141874 231528.16 52093.837
48 3.2808 152.05327 1027.4 1.1141874 231528.16 52093.837
49 3.2808 152.05327 885.2 0.6139961 127582.81 28706.132
50 3.2808 152.05327 869 0.5702681 118495.64 26661.52
51 3.2808 152.05327 851 0.5244671 108977.67 24519.977
52 3.2808 152.05327 912.2 0.6924051 143877.08 32372.343
53 3.2808 152.05327 885.2 0.6139961 127582.81 28706.132
54 3.2808 152.05327 816.8 0.4451055 92485.438 20809.223
55 3.2808 152.05327 881.6 0.6040687 125519.78 28241.95
56 3.2808 152.05327 890.6 0.629116 130724.9 29413.103
57 3.2808 152.05327 876.2 0.5894039 122472.27 27556.26
58 3.2808 152.05327 885.2 0.6139961 127582.81 28706.132
59 3.2808 152.05327 870.8 0.5750077 119480.59 26883.132
60 3.2808 152.05327 921.2 0.720138 149640.28 33669.063
61 3.2808 152.05327 969.8 0.8845629 183809.62 41357.164
62 3.2808 152.05327 973.4 0.8977706 186554.32 41974.722
63 3.2808 152.05327 978.8 0.9178587 190728.86 42913.994
64 3.2808 152.05327 989.6 0.9590445 199287.72 44839.738
65 3.2808 152.05327 982.4 0.9314368 193550.55 43548.874
66 3.2808 152.05327 991.4 0.9660412 200741.73 45166.888
67 3.2808 152.05327 996.8 0.9872613 205151.5 46159.087
68 3.2808 152.05327 1009.4 1.0381335 215723.31 48537.744
69 3.2808 152.05327 1000.4 1.001601 208131.44 46829.574
70 3.2808 152.05327 1009.4 1.0381335 215723.31 48537.744
71 3.2808 152.05327 1043.6 1.1861409 246480.91 55458.204
72 3.2808 152.05327 959 0.8458131 175756.98 39545.321
73 3.2808 152.05327 982.4 0.9314368 193550.55 43548.874
74 3.2808 152.05327 1032.8 1.1377973 236434.57 53197.779
75 3.2808 152.05327 1005.8 1.0234026 212662.07 47848.965
Total Panas Radiasi (Q9) 2709396
10 Panas
Kalsinasi
a. Panas CaCO3
CaCO3 CaO + O2
88.72369762 Kmol 88.72369762 Kmol 88.72369762 Kmol
Entalpi Pembentukan :
∆Hf CaCO3 = -288,459 kcal/mol
∆Hf CaO = -151,900 kcal/mol
∆Hf CO2 = -94,051.80 kcal/mol
(Sumber : Hougen, 1954:397)
∆Hf 0 = (∆Hf Produk - ∆Hf Reaktan) x mol CaCO3
= (-151.900+(-94.051,80)-(-288.459)) Kcal/ x
88.72369762 Kmol
= 3771395.9595 Kcal
b. Panas MgCO3
MgCO3 MgO + CO2
1.60 Kmol 1.60 Kmol 1.60 Kmol
Entalpi Pembentukan :
∆Hf MgCO3 = -266,000 kcal/mol
∆Hf MgO = -143,840 kcal/mol
∆Hf CO2 = -94,051.80 kcal/mol
(Sumber : Hougen, 1954:397)