NM
NM
NERACA MASSA
= 1515,15 kg/jam
Kapasitas Diethyl Ether dengan kemurnian 95% untuk operasi 1 jam
kg 95
= 1515,15 ×
jam 100
= 1439,39 kg/jam
4. Reaksi yang berlangsung di Reaktor (R-101)
Al2 O3 ∙SiO2
C2 H5 OH → (C2 H5 )2 O + H2 O
Konversi : 95%
5. Berat molekul masing-masing komponen
Berat molekul dari masing-masing komponen dapat dilihat pada Tabel B.1
Tabel B.2 Laju Aliran Masuk dan Keluar pada Unit Tangki Penyimpanan (V-101)
Aliran Keluar Aliran Keluar
Komponen F1 F2
kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam
Etanol 1982,84 43,10 1982,84 43,10
Dietil Eter 0 0 0 0
Air 40,83 2,26 40,83 2,26
Total 2023,68 45,37 2023,68 45,37
Tabel B.3 Laju Aliran Masuk dan Keluar pada Unit Proses Pompa (P-101)
Aliran Masuk Aliran Keluar
Komponen F2 F3
kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam
C3H5OH 1982,84 43,10 1982,84 43,10
(C2H5)2O 0 0 0 0
H2O 40,83 2,26 40,83 2,26
Total 2023,68 45,37 2023,68 45,37
Tabel B.4 Laju Aliran Masuk dan Keluar pada Unit Proses Vaporizer (E-101)
Aliran Masuk Aliran Keluar
Komponen F3 F4
kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam
C3H5OH 1982,84 43,10 1982,84 43,10
(C2H5)2O 0 0 0 0
H2O 40,83 2,26 40,83 2,26
Total 2023,68 45,37 2023,68 45,37
B.5 Neraca Massa di Unit Reaktor (R-101)
F4 =2023,68 kg/jam
y C2H5OH.4 = 0,98
y (C2H5)2O.4 = 0
y H2O.4 = 0,02
P4 = 5 Bar
F5 =2023,68 kg/jam
y C2H5OH.5 = 0,04
y (C2H5)2O.5 = 0,74
y H2O.5 = 0,20
P5 = 5 Bar
Al2 O3 ∙SiO2
Reaksi : 2C2 H5 OH → (C2 H5 )2 O + H2 O
Kapasitas Diethyl Ether dengan kemurnian 95% untuk operasi 1 jam
kg 95 kg
= 1515,15 × ÷74 = 19,45kmol/jam
jam 100 kmol
Al2 O3 ∙SiO2
2C2 H5 OH → (C2 H5 )2 O + H2 O
kmol/jam 40,95 20,47 20,47
kg/jam 1883,70 1515,15 368,55
Mula – mula kmol/jam 100
40,95×
95
= 43,10
kg/jam 1982,84
Bereaksi kmol/jam 40,95 20,47 20,47
kg/jam 99,14 1515,15 368,55
Sisa kmol/jam 43,10 – 40,95
20,47 20,47
= 2,15
kg/jam 99,14 1515,15 368,55
Neraca Massa Total
F4 = F5
F5 = 2023,68 kg/jam
Neraca Massa Komponen
a. Etanol (C2H5OH)
𝑦𝐶2 𝐻5 𝑂𝐻,4 ∙ 𝐹4 = 𝑦𝐶2 𝐻5 𝑂𝐻,5 ∙ 𝐹5
0,98 x 2023,68 kg/jam = (43,105 - 40,95) kmol/jam x 46 kg/kmol
1982,84 kg/jam = 99,14 kg/jam
b. Dietil Eter ((C2H5)2O)
𝑦(𝐶2 𝐻5 )2 𝑂,4 ∙ 𝐹4 = 𝑦(𝐶2 𝐻5 )2 𝑂,5 ∙ 𝐹5
0 x 2023,68 kg/jam = 0
c. Air (H2O)
0,05 0,05
× 𝑦𝐻2 𝑂,4 ∙ 𝐹4 = (𝑦𝐻2 𝑂,5 + ( × 𝑦𝐻2 𝑂,4 )) ∙ 𝐹5
0,95 0,95
Tabel B.5 Komposisi Aliran Masuk dan Keluar pada Unit Proses Reaktor (R-101)
Aliran Masuk Aliran Keluar
Komponen F4 F5
kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam
C2H5OH 1982,84 43,10 99,14 2,15
(C2H5)2O 0 0 1515,15 20,47
H2O 40,83 2,26 409,38 22,74
Total 2023,68 45,37 2023,68 45,37
Tabel B.6 Laju Aliran Masuk dan Keluar pada Unit Proses Condensor (E-102)
Aliran Masuk Aliran Keluar
Komponen F5 F6
kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam
C2H5OH 99,14 2,15 99,14 2,15
(C2H5)2O 1515,15 20,47 1515,15 20,47
H2O 409,38 22,74 409,38 22,74
Total 2023,68 45,37 2023,68 45,37
B.7 Neraca Massa di Unit Menara Distilasi (T-101)
F7 = 1515,15kg/jam
F6 = 2023,68 kg/jam y C2H5OH.7 = 0,003
x C2H5OH.6 = 0,05 (Heavykey) y (C2H5)2O.7 = 0,995
x (C2H5)2O.6 = 0,75(Lightkey) y H2O.7 = 0,001
x H2O.6 = 0,2
F10 =500,953kg/jam
z C2H5OH.10 = 0,18
z (C2H5)2O.10 = 0
z H2O.10 = 0,81
10
1515,15kg/jam = 5,303kg/jam ×0,95 + F(C 2 H5 )2 OH
10
F(C 2 H5 )2 OH
= 0 kg/jam
c. Air (H2O)
FH6 2 O = FH7 2 O + FH
10
2O
10
kg/jam = 0,0015 kg/jam × 0,0015 + FH 2O
10
FH 2O
= 407,11 kg/jam
Tabel B.7 Komposisi Aliran Masuk dan Keluar pada Unit Proses Distilasi(T-101)
Aliran Masuk Aliran Keluar
Komponen F6 F7 F10
kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam
C2H5O 99,14 2,15 5,30 0,11 93,83 2,03
(C2H5)2O 1515,15 20,47 1507,57 20,37 0 0
H2O 409,38 22,74 2,27 0,12 407,11 22,61
Total 2023,68 45,37 1515,15 20,61 500,95 24,65
0 kg/jam = 0kg/jam
12
F(C 2 H5 )2 OH
= 0 kg/jam
c. Air (H2O)
11 12
FH 2O
= FH 2O
405,27kg/jam =1,83kg/jam
12
FH 2O
= 0kg/jam
Tabel B.8 Komposisi Aliran Masuk dan Keluar pada Unit Proses Distilasi (T-
102)
Aliran Masuk Aliran Keluar
Komponen F11 F12
kg/jam kmol/jam kg/jam kmol/jam
C2H5O 4,69 0,10 89,14 1,93
(C2H5)2O 0 0 0 0
H2O 405,27 22,51 1,83 0,10
Total 409,97 22,61 90,98 2,03