b. Beban mati
Beban Mati Lantai Bangunan :
2 2
Beton ; 2400 kg/m = 24.0 KN/m
2 2 2
Keramik Per m ; 24 kg/m = 0.24 KN/m
2 2
Spesi Per cm tebal ; 21 kg/m = 0.21 KN/m
2 2
Langit –langit ; 11 kg/m = 0.11 KN/m
2 2 2
Dinding 1/2 batu Per m ; 250 kg/m = 2.50 KN/m
2 2
Penggantung ; 7 kg/m = 0.07 KN/m
2 2
Pasir ; 1600 kg/m = 16.0 KN/m
Natalisio Da Costa
Page 1 10.21.052
1.2 Perencanaan Dimensi Penampang
a. Perencanaan Dimensi Pelat = 0.12 m
Balok Bentang = 4 m
Tinggi Total Balok (L) = 4 m
1 1
h = x L - x L
10 14
1
= x 4 = 0.4 m
10
1
= x 4 = 0.28571 m
14
Dicoba h = 0.4 m
b = 1 x h - 2 x h
2 3
1
b = x 0.4 = 0.20 m
2
2
b = x 0.4 = 0.27 m
3
Dicoba = 0.25 m
Dicoba balok bentang = 4 m dengan dimensi 25/40 cm
Natalisio Da Costa
Page 2 10.21.052
Balok bentang = 6 m untuk balok induk lantai 1, 2 dan 3
1 1
h = x L - x L
10 14
1
= x 6 = 0.6 m
10
1
= x 6 = 0.42857 m
14
Dicoba h = 0.6 m
1 2
b = x h - x h
2 3
1
b = x 0.6 = 0.30 m
2
2
b = x 0.6 = 0.4 m
3
Dicoba = 0.4 m
Dicoba balok bentang = 6 m dengan dimensi 40/60 cm
1 L - 1 x L
h = x
10 14
1
= x 3 = 0.3 m
10
1 = 0.21 m
= x 3
14
Dicoba h = 0.3 m
b = 1 2
x h - x h
2 3
b = 1 0.3 = 0.15 m
x
2
b = 2 0.3 = 0.2 m
x
3
Dicoba = 0.2 m
Dicoba balok bentang = 3 m dengan dimensi 20/30 cm
Natalisio Da Costa
Page 3 10.21.052
BAB II
II PERENCANAAN PLAT LANTAI 1, 2 & 3
2.1. Plat lantai Tipe A
Lx = 1.5 m Ly 3
= = 2
Ly = 3 m Lx 1.5
A Lx= 1.5
2.1.1. Pembebanan
Beban mati
2
Berat sendiri plat = 0.12 x 1 x 24.0 = 2.88 KN/m
2
Berat tegel keramik = 1 x 1 x 0.24 = 0.24 KN/m
2
Berat spesie = 2 x 1 x 0.21 = 0.42 KN/m
2
Berat penggantung = 1 x 0.07 = 0.07 KN/m
2
Berat eternit = 1 x 0.11 = 0.11 KN/m +
2
qd = 3.72 KN/m
Beban Hidup
2
Berat beban guna = 1 x 2.50 = 2.5 KN/m
2
ql = 2.5 KN/m
Natalisio Da Costa
Page 4 10.21.052
2
Mty = 0.001 x qu x Lx x 76
2
= 0.001 x 8.46 x 1.5 x 76
= 1.447 KNm (-)
dx dy
h
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Mux = 1.333 KNm
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
Mux 1.333
Mn = = = 1.666 KNm
φ 0.8
2
0.85 x fc' x b x d 1− 1−
As Perlu = 0.85
fy
2 1.666 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
Natalisio Da Costa
Page 5 10.21.052
0.85 x fc' x β1 600
ρmak = 0.75 x ρb = 0.75 x x
fy 600 + fy
0.85 x 23 x 0.85 600
ρmak = 0.75 x x
240 600 + 240
ρmak = 0.0363
2
As Mak = ρmak x b x d = 0.0363 x 1000 x 95 = 3447.2 mm
As Min = 0.002 x b x h
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
** Tumpuan arah X
Mutx = 2.171 KNm
CC
dx h
Tul. Bagi
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Mutx = 2.171 KNm
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
Natalisio Da Costa
Page 6 10.21.052
fc' < 30 Mpa β1 = 0.85 - (fc' - 30 ) x 0.008
β1 = 0.91 maka yang dipakai = 0.85
fc' = 22.5 Mpa β1 = 0.85
Mutx 2.171
Mn = = = 2.714 KNm
φ 0.8
2
0.85 x fc' x b x d 1− 1−
As Perlu = 0.85
fy
2 2.714 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
As Perlu = 119.98 mm2
0.85 x fc' x β1 600
ρmak = 0.75 x ρb = 0.75 x x
fy 600 + fy
0.85 x 23 x 0.85 600
ρmak = 0.75 x x
240 600 + 240
ρmak = 0.0363
2
As Maks = ρmak x b x d = 0.0363 x 1000 x 95 = 3447.2 mm
As Min = 0.002 x b x h
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
Natalisio Da Costa
Page 7 10.21.052
2 2
As ada = 261.67 mm > As Min = 240 mm
………….. OK
2
Tulangan bagi = Asbagi = 20% x As = 20% x 261.67 = 52.3333 mm
As x b 28 x 1000
As ada = = = 141.30 mm2
jarak 200.00
φ 6- 200 = 141.30 mm
2
> As Perlu = 52.3 mm
2
… OK
2
Jadi dipakai : Tulangan pokok (As ) = φ 10 - 300 = 261.667 mm
2
Tulangan bagi (Ssb) = φ 6- 200 = 141.30 mm
dx dy
h
selimut beton = 20 mm
Muy 0.324
Mn = = = 0.405 KNm
φ 0.8
0.85 x fc' x b x d 2
As Perlu = 1− 1−
fy 0.85
2 0.405 10
As Perlu =
0.85 x 22.5 x 1000 x 85 1− 1−
0.85 22.5 1000 85
240
Natalisio Da Costa
Page 8 10.21.052
As Perlu = 19.867 mm2
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
** Tumpuan arah Y
MutY = 1.447 KNm
CC
dy h
Tul. Bagi
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Muty = 1.447 KNm
fc' = 22.5 Mpa
Natalisio Da Costa
Page 9 10.21.052
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
fc' < 30 Mpa β1 = 0.85 - (fc' - 30 ) x 0.008
β1 = 0.91 maka yang dipakai = 0.85
fc' = 22.5 Mpa β1 = 0.85
Muty 1.447
Mn = = = 1.809 KNm
φ 0.8
0.85 x fc' x b x d 2
As Perlu = 1− 1−
fy 0.85
2 1.809 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
2
As Perlu = 79.77 mm
ρmak = 0.0363
2
As Maks = ρmak x b x d = 0.0363 x 1000 x 95 = 3447.2 mm
As Min = 0.002 x b x h
Natalisio Da Costa
Page 10 10.21.052
As x b 78.5 x 1000
jarak = = = 327.08 mm 300 mm
AS Min 240.00
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
As x b 28 x 1000
As ada = = = 141.30 mm2
jarak 200.00
φ 6- 200 = 141.30 mm
2
> As Perlu = 52.3 mm
2
… OK
2
Jadi dipakai : Tulangan pokok (As ) = φ 10 - 300 = 261.67 mm
2
Tulangan bagi (Ssb) = φ 6- 200 = 141.30 mm
Lx = 3 m Ly 4
= = 1.33
Ly = 4 m Lx 3
B Lx= 3
Kx = 39.3
Tabel momen plat dengan tunpuan
Ky = 19.3
Ly = 4 elastis ( diambil dari SKSNI T-15-
Ktx = 69 1991-03) hal. 91
Tebal Plat = 120 mm Kty = 54.7
2.2.1. Pembebanan
Beban mati
2
Berat sendiri plat = 0.12 x 1 x 24.0 = 2.88 KN/m
2
Berat tegel keramik = 1 x 1 x 0.24 = 0.24 KN/m
2
Berat spesie = 2 x 1 x 0.21 = 0.42 KN/m
Natalisio Da Costa
Page 11 10.21.052
2
Berat penggantung = 1 x 0.07 = 0.07 KN/m
2
Berat eternit = 1 x 0.11 = 0.11 KN/m +
2
qd = 3.72 KN/m
Beban Hidup
2
Berat beban guna = 1 x 2.50 = 2.5 KN/m
2
ql = 2.5 KN/m
dx dy
h
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Mux = 2.996 KNm
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
Natalisio Da Costa
Page 12 10.21.052
selimut beton = 20 mm
Mux 2.996
Mn = = = 3.745 KNm
φ 0.8
0.85 x fc' x b x d 2
As Perlu = 1− 1−
fy 0.85
2 3.745 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
As Perlu = 166.09 mm2
As Min = 0.002 x b x h
Natalisio Da Costa
Page 13 10.21.052
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
** Tumpuan arah X
Mutx = 5.256 KNm
CC
dx h
Tul. Bagi
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Mutx = 5.256 KNm
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
fc' < 30 Mpa β1 = 0.85 - (fc' - 30 ) x 0.008
β1 = 0.91 maka yang dipakai = 0.85
fc' = 22.5 Mpa β1 = 0.85
Mutx 5.256
Mn = = = 6.570 KNm
φ 0.8
0.85 x fc' x b x d 2
As Perlu = 1− 1−
fy 0.85
2 6.570 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
As Perlu = 293.87 mm2
Natalisio Da Costa
Page 14 10.21.052
0.85 x fc' x β1 600
ρmak = 0.75 x ρb = 0.75 x x
fy 600 + fy
0.85 x 23 x 0.85 600
ρmak = 0.75 x x
240 600 + 240
ρmak = 0.0363
2
As Maks = ρmak x b x d = 0.0363 x 1000 x 95 = 3447.2 mm
As Min = 0.002 x b x h
As x b 79 x 1000
As ada = = = 392.50 mm2
jarak 200.00
As x b 28 x 1000
As ada = = = 141.30 mm2
jarak 200.00
φ 6- 200 = 141.30 mm
2
> As Perlu = 78.5 mm
2
… OK
2
Jadi dipakai : Tulangan pokok (As ) = φ 10 - 300 = 261.667 mm
2
Tulangan bagi (Ssb) = φ 6- 200 = 141.30 mm
Natalisio Da Costa
Page 15 10.21.052
2.1.4. Perhitungan Tulangan Lentur Arah Y
** Lapangan Arah Y
Muy = 1.473 KNm
dx dy
h
selimut beton = 20 mm
Muy 1.473
Mn = = = 1.841 KNm
φ 0.8
0.85 x fc' x b x d 2
As Perlu = 1− 1−
fy 0.85
ρmak = 0.0363
2
As Maks = ρmak x b x d = 0.0363 x 1000 x 85 = 3084.33 mm
As Min = 0.002 x b x h
Natalisio Da Costa
Page 16 10.21.052
2
= 78.5 mm
As x b 78.5 x 1000
jarak = = = 327.08 mm 300 mm
AS Min 240.00
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
** Tumpuan arah Y
MutY = 4.164 KNm
CC
dy h
Tul. Bagi
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Muty = 4.164 KNm
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
fc' < 30 Mpa β1 = 0.85 - (fc' - 30 ) x 0.008
β1 = 0.91 maka yang dipakai = 0.85
fc' = 22.5 Mpa β1 = 0.85
Muty 4.164
Mn = = = 5.205 KNm
φ 0.8
2
0.85 x fc' x b x d 1− 1−
As Perlu = 0.85
fy
Natalisio Da Costa
Page 17 10.21.052
2 5.205 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
As Perlu = 231.86 mm2
As Min = 0.002 x b x h
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
As x b 28 x 1000
As ada = = = 141.30 mm2
jarak 200.00
Natalisio Da Costa
Page 18 10.21.052
φ 6- 200 = 141.30 mm
2
> As Perlu = 52.3 mm
2
… OK
2
Jadi dipakai : Tulangan pokok (As ) = φ 10 - 300 = 261.67 mm
2
Tulangan bagi (Ssb) = φ 6- 200 = 141.30 mm
Lx = 3 m Ly 3
= = 1
Ly = 3 m Lx 3
C Lx= 3
Kx = 25
Tabel momen plat dengan tunpuan
Ky = 25
Ly = 3 elastis ( diambil dari SKSNI T-15-
Ktx = 51 1991-03) hal. 91
Tebal Plat = 120 mm Kty = 51
2.2.1. Pembebanan
Beban mati
2
Berat sendiri plat = 0.12 x 1 x 24.0 = 2.88 KN/m
2
Berat tegel keramik = 1 x 1 x 0.24 = 0.24 KN/m
2
Berat spesie = 2 x 1 x 0.21 = 0.42 KN/m
2
Berat penggantung = 1 x 0.07 = 0.07 KN/m
2
Berat eternit = 1 x 0.11 = 0.11 KN/m +
2
qd = 3.72 KN/m
Beban Hidup
2
Berat beban guna = 1 x 2.50 = 2.5 KN/m
2
ql = 2.5 KN/m
Natalisio Da Costa
Page 19 10.21.052
2
Mty = 0.001 x qu x Lx x 51
2
= 0.001 x 8.46 x 3 x 51
= 3.885 KNm (-)
dx dy
h
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Mux = 1.904 KNm
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
As Perlu =
0.85 x fc' x b x d 2
1− 1−
fy 0.85
2 2.381 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
Natalisio Da Costa
Page 20 10.21.052
0.85 x 23 x 0.85 600
ρmak = 0.75 x x
240 600 + 240
ρmak = 0.0363
2
As Mak = ρmak x b x d = 0.0363 x 1000 x 95 = 3447.2 mm
As Min = 0.002 x b x h
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
2 2
As ada = 261.67 mm > As Min = 240 mm
………….. OK
** Tumpuan arah X
Mutx = 3.885 KNm
CC
dx h
Tul. Bagi
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Mutx = 3.885 KNm
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
fc' < 30 Mpa β1 = 0.85 - (fc' - 30 ) x 0.008
β1 = 0.91 maka yang dipakai = 0.85
fc' = 22.5 Mpa β1 = 0.85
Natalisio Da Costa
Page 21 10.21.052
Mutx 3.885
Mn = = = 4.856 KNm
φ 0.8
2
0.85 x fc' x b x d 1− 1−
As Perlu = 0.85
fy
2 4.856 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
As Perlu = 216.08 mm2
As Min = 0.002 x b x h
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
Natalisio Da Costa
Page 22 10.21.052
2
Tulangan bagi = Asbagi = 20% x As = 20% x 261.67 = 52.3333 mm
dx dy
h
selimut beton = 20 mm
Muy 1.904
Mn = = = 2.381 KNm
φ 0.8
0.85 x fc' x b x d 2
As Perlu = 1− 1−
fy 0.85
Natalisio Da Costa
Page 23 10.21.052
0.85 x fc' x β1 600
ρmak = 0.75 x ρb = 0.75 x x
fy 600 + fy
0.85 x 23 x 0.85 600
ρmak = 0.75 x x
240 600 + 240
ρmak = 0.0363
2
As Maks = ρmak x b x d = 0.0363 x 1000 x 85 = 3084.33 mm
As Min = 0.002 x b x h
As x b 78.5 x 1000
jarak = = = 327.08 mm 300 mm
AS Min 240.00
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
Dipakai Tulangan arah Y φ 10 - 300 = 261.67 mm2 > As Min = 240 mm
2
** Tumpuan arah Y
MutY = 3.885 KNm
CC
dy h
Tul. Bagi
selimut beton = 20 mm
b = 1000 mm
h = 120 mm
Muty = 3.885 KNm
Natalisio Da Costa
Page 24 10.21.052
fc' = 22.5 Mpa
fy = 240 Mpa
selimut beton = 20 mm
fc' < 30 Mpa β1 = 0.85 - (fc' - 30 ) x 0.008
β1 = 0.91 maka yang dipakai = 0.85
fc' = 22.5 Mpa β1 = 0.85
Muty 3.885
Mn = = = 4.856 KNm
φ 0.8
0.85 x fc' x b x d 2
As Perlu = 1− 1−
fy 0.85
2 4.857 10
0.85 x 22.5 x 1000 x 95 1 − 1 −
As Perlu = 0.85 22.5 1000 95
240
As Perlu = 216.08 mm2
As Min = 0.002 x b x h
Natalisio Da Costa
Page 25 10.21.052
As x b 78.5 x 1000
jarak = = = 327.08 mm 300 mm
AS Min 240.00
As x b 79 x 1000
As ada = = = 261.67 mm2
jarak 300.00
As x b 28 x 1000
As ada = = = 141.30 mm2
jarak 200.00
φ 6- 200 = 141.30 mm
2
> As Perlu = 52.3 mm
2
… OK
2
Jadi dipakai : Tulangan pokok (As ) = φ 10 - 300 = 261.67 mm
2
Tulangan bagi (Ssb) = φ 6- 200 = 141.30 mm
Natalisio Da Costa
Page 26 10.21.052
BAB III
PERHITUNGAN PERATAAN BEBAN PLAT LANTAI
3.1 Perataan Beban Plat Lantai 1 = Lantai 2 = Lantai 3 & Plat Atap
3.1.1 Perataan Beban Type a
1.5 m
ha
RA T1 RB
3m
1
RA = RB = ( x 3.00 x 1.5 ) x 0.5 = 1.125
2
1
T1 = ( x 3.00 x 2 ) x 0.5 = 1.125
2
1 1 1
Mmax1 = ( RA x x 3 ) - ( T1 x x x 1.50 )
2 3 2
= ( 1.125 x 0.50 x 3.00 ) - ( 1.125 x 0.33 x 1.5 )
= 1.125
1 2
Mmax 2 = x h x L2 = 0.1 x h x 3
8
= 1.125 ha
Mmax1 = Mmax 2
1.125 = 1.125 ha
ha = 1.00 m ≈ 2/3 x h = 2/3 x 1.5
1
RB = ( x 1.5x 1.5) = 1.125
1.5 m 2
1
hb T1 = ( x 1.50 1.5) = 1.125
2
RA T1
1.5 m Mmax1 = ( RA x 2 x 1.50 )
3
= 1.125 x 0.67 x 1.5 )
= 1.125
Natalisio Da Costa
Page 27 10.21.052