Dalam perhitungan Balok Induk, Balok Tepi dibuat sama dengan Balok Tengah
0,05m
0,3 m
0,2 m
0,05 m
1,4 m 0,70 m
0,1 m
0,35 m
540 mm
Fc’ = 31 Mpa
Fy = 370 Mpa
Tebal selimut beton = 40 mm
1. Pembebanan
Akibat beban mati
Beban Merata
Beban Aspal = 0,115 m x 1 m x 22 kN/m3 x 2 = 5,060 kN/m
Lantai Kendaraan = 0,20 m x 1m x 24 kN/m3 x 1,3 = 6,240 kN/m
Berat Lantai Trotoar = 0,5 m x 1 m x 24 KN/m3 x 1,3 = 15,6 kN/m
Berat Tiang Sandaran = Berat Total Tiang Sandaran = 3,3784 kN/m
Berat Air Hujan = 0,05 m x 1 m x 9,8 kN/m3 x 2 = 0,980 kN/m
Total =31,258 kN/m
53
Struktur Beton Jembatan
Berat Sendiri
= 57,731 kN/m
Beban Terpusat434
pd pd pd pd pd pd
qu
1 2 3 4 5 6 7 8 9
467,4 467,4 467,4 467,4 467,4
54
Struktur Beton Jembatan
Berat Diafragma = Luas Balok x Bj Beton
= 9,922 kN
= 656,147 kN
DA = RA - Pd
= 656,147 kN – 9,922 kN
= 646,225 kN
D1-1 = RA – pd – qu . 2,170 m
= 520,949 kN
= 395,672 kN
= 385,750 kN
= 260,474 kN
= 135,198 kN
55
Struktur Beton Jembatan
D4-4kanan = RA – 3pd – ( qu . 8,680 m )
= 656,147 kN – (3 . 9,922 kN ) – (57,731 kN/m x 8,680 m)
= 125,276 kN
D 5-5 = RA – 3pd – ( qu . 10,850 m )
= 656,147 kN – (3 . 9,922 kN ) – (57,7312 kN/m x 10,850 m)
= 0 kN
Momen akibat beban mati
MA =0
1
M1-1 = (Ra . 2,170 m) – (Pd . 2,17 m) – (2 . qu. 2,17² m)
1
= (656,147 kN. 2,170 m) – (9,922 kN. 2,17 m) - ( 2 . 57,731 kN/m. 2,17² m)
= 1266.384 kN m
1
M2-2 = (Ra . 4,34m) – (Pd . 4,34 m) – (Pd . 0) – (2 . qu. 4,342 m )
1
= (656,14952 kN. 4,34 m) - (9,922 kN. 4,34 m) - (9,922 kN.0) - ( 2. 57,7312 kN/m.
4,34² m)
= 2260.919 kN m
1
M3-3 = (Ra . 6,510 m) – (Pd . 6,510 m) – (Pd . 2,170 m) – ( 2 . qu. 6,5102 m )
1
= (656,14952 kN. 6,510 m) - (9,922kN. 6,510 m) - (9,922 kN. 2,170 m ) - ( 2 . 57,7312
kN/m. 6,510² m)
= 2962.074 kN m
1
M4-4 = (Ra . 8,680 m) – (Pd . 8,680 m) – (Pd . 4,34 m) – (Pd . 0) – ( 2 . qu. 8,6802 m )
= (656,14952 kN. 8,680 m) - (9,922 kN. 8,680m) - (9,922 kN. 4,34 m ) - (9,922 kN. 0)
1
- ( 2 . 57,7312 kN/m. 8,680² m)
= 3391.371 kN m
1
M5-5= (Ra. 10,850 m) – (Pd . 10,85 m) – (Pd . 6,510 m) – (Pd. 2,17 m ) – ( 2 .qu. 10,8502 m )
= 3527.291 kN m
56
Struktur Beton Jembatan
Akibat beban hidup
a b
A B
23,37
19,3 m
ΣMb = 0
Ra. L – p (L – x) = 0
p (L – x)
Ra = L
Dimana :
p (L – x) 1(21,7 – 0)
X=0 Ra = L
== 21,7
=1
57
Struktur Beton Jembatan
p (L – x) 1(21,7 – 21,7)
X = 21,7 m Ra = == =0
l 21,7
Pd Pd Pd Pd Pd Pd
qu
A B
1 2 3 4 5
4,674
3,86 4,674
3,86 4,674
3,86 4,674
3,86 4,674
3,86
1,0
GP Gaya Lintang
x 2,17
GP D1 kiri (0≤ x ≤ 21,7 m) =-𝐿 =- = - 0,1
21,7
x 4,34
GP D2 kiri (0 m ≤ x ≤ 4,34 m) = - 𝐿 = - 21,7 = - 0,2
x 6,510
GP D3 kiri (0 m ≤ x ≤ 6,510 m) =-𝐿 =- = - 0,3
21,7
x 8,68
GP D4 kiri (0 m ≤ x ≤ 8,680 m) = - 𝐿 = - 21,7 = - 0,4
x 10,85
GP D5 kiri (0 m ≤ x ≤ 10,850 m) =-𝐿 =- = - 0,5
21,7
L-x 21,7−10,85
GP D5 kanan (10,850 m ≤ x ≤ 21,7 m) = = = 0,5
𝐿 21,7
58
Struktur Beton Jembatan
Tabel 3.2 Rekapitulasi GP Gaya Lintang
Garis Pengaruh X Y
D1-1 Kiri (0≤ x ≤ 21,7 m) -0,1
D1
D1-1 Kanan (2,17 m ≤ x ≤ 21,7 m ) 0,9
D2-2 Kiri (0 m ≤ x ≤ 4,34 m) -0,2
D2
D2-2 Kanan (4,34 m ≤ x ≤ 21,7 m) 0,8
D3-3 Kiri (0 m ≤ x ≤ 6,510 m) -0,3
D3
D3-3 Kanan (6,510 m ≤ x ≤ 21,7 m) 0,7
D4-4 Kiri (0 m ≤ x ≤ 8,680 m) -0,4
D4
D4-4 Kanan (8,680 m ≤ x ≤ 21,7 m) 0,6
D5-5 Kiri (0 m ≤ x ≤ 10,850 m) -0,5
D5
D5-5 Kanan (10,850 m ≤ x ≤ 21,7 m ) 0,5
Pd Pd Pd Pd Pd Pd
qu
A B
1 2 3 4 5
4,674
3,86
4,674
3,86
4,674
3,86
4,674
3,86
4,674
3,86
0,1
(-) 0
0 GP D1
(+)
0,9 0,2
(-)
0 0 GP D2
(+)
0,8
0,3
(-)
0 0 GP D3
(+)
0,7
0,4
(-)
0 0 GP D4
(+)
0,6
0,5
(-)
0 0 GP D5
(+)
59
0,5
Struktur Beton Jembatan
Gambar 3.17 Garis Pengaruh Gaya Lintang
D = P. Y + q . A
GP Momen
a b
A B
23,37
19,3 m
x (L – x ) 0 (21,7 – 0 )
Ma = = = 0 kNm
L 21,7
60
Struktur Beton Jembatan
Tabel 3.4 Rekapitulasi GP Momen
Pd Pd Pd Pd Pd Pd
qu
A B
1 2 3 4 5
4,674 4,674 4,674 4,674 4,674
3,86 3,86 3,86 3,86 3,86
GP M1
2,103
GP M2
3,739
GP M3
4,908
GP M4
5,609
GP M5
5,843
Mu = P.Y + q.A
Kombinasi Pembebanan
D = DDL + DLL
Mu = MDL + MLL
62
Struktur Beton Jembatan
2. Penulangan
bef ≤ ¼ x L
≤ ¼ x 21700 mm = 5425 mm
bef ≤ bw + 16 hf
≤ 570+ 16 ( 200 ) = 3770 mm
bef ≤ Jarak antara As balok ke As balok
≤ 1500 mm
Untuk nilai bef didapat dari persamaan diatas dengan diambil nilai terkecil yaitu bef =
1,5 m
Potongan 1-1
b eff = 1500 mm
h = 1550 mm
Mu = 1850.818 KNm
d = h - p – (0,5 x d) – d sengkang
d = 1484 mm
Mr = Ø ( 0,85 f’c ) b . hf ( d – ½ hf )
= 8834,628 KN.m
63
Struktur Beton Jembatan
Rasio Penulangan
𝑓𝑦 2 Mu
ρ2 - ρ fy + ( )
1,7 .fc′ ∅ b d2
ρ1 = 0,141
ρ2 = 0,002
1,4 1,4
ρ min = fy = 370 =0,00378
0,85𝑓𝑐′ 𝛽1 600
𝐴𝑠 𝑚𝑎𝑥 =
𝑓𝑦
𝑥 600+𝑓𝑦 𝑥0,75 xbxd
0,85.31 𝑀𝑃𝑎.0,842 600
= 370
𝑥 600+370 𝑥0,75 𝑥 1500 𝑚𝑚 𝑥 1477 𝑚𝑚
= 62034 𝑚𝑚2
𝐴𝑠 8414,28 𝑚𝑚²
Jumlah, 𝑛 = 1⁄ 2 = 1⁄ 𝜋322 = 10,462 𝑏𝑢𝑎ℎ ~ 11 𝑏𝑢𝑎ℎ
4𝜋𝑑 4
𝑏 1500 𝑚𝑚
Jarak, 𝑛
= 11
= 136,36 𝑚𝑚 ~ 125 mm
64
Struktur Beton Jembatan
Untuk menjamin agar balok tersebut bersifat daktail dan sebagai pengaku, maka
tulangan tekan dipasang 4 D32.
D 12
540
Gambar 3.20 Penulangan Balok T Pot. 1-1
Potongan 2-2
b eff = 1000 mm
h = 1550 mm
Mu = 3299,912 KNm
65
Struktur Beton Jembatan
Tulangan pokok = D32
d = h - p – (0,5 x d) – d sengkang
d = 1484 mm
Mr = Ø ( 0,85 f’c ) b . hf ( d – ½ hf )
= 8834,628 KN.m
Rasio Penulangan
𝑓𝑦 2 Mu
ρ2 - ρ fy + ( )
1,7 .fc′ ∅ b d2
ρ1 = 0,139
ρ2 = 0,0035
1,4 1,4
ρ min = fy = 370 =0,00378
66
Struktur Beton Jembatan
0,85𝑓𝑐′ 𝛽1 600
𝐴𝑠 𝑚𝑎𝑥 = 𝑓𝑦
𝑥 600+𝑓𝑦 𝑥0,75 xbxd
0,85.31 𝑀𝑃𝑎.0,842 600
= 370
𝑥 600+370 𝑥0,75 𝑥 1500 𝑚𝑚 𝑥 1477 𝑚𝑚
= 62034 𝑚𝑚2
𝐴𝑠 8414,28 𝑚𝑚²
Jumlah, 𝑛 = 1⁄ 2 = 1⁄ 𝜋322 = 10,462 𝑏𝑢𝑎ℎ ~ 11 𝑏𝑢𝑎ℎ
4𝜋𝑑 4
𝑏 1500 𝑚𝑚
Jarak, 𝑛
= 11
= 136,36 𝑚𝑚 ~ 125 mm
Untuk menjamin agar balok tersebut bersifat daktail dan sebagai pengaku, maka
tulangan tekan dipasang 4 D32.
67
D12
Struktur Beton Jembatan
Potongan 3-3
b eff = 1500 mm
h = 1550 mm
Mu = 4325,749 KNm
d = h - p – (0,5 x d) – d sengkang
d = 1484 mm
Mr = Ø ( 0,85 f’c ) b . hf ( d – ½ hf )
= 8834,628 KN.m
68
Struktur Beton Jembatan
Rasio Penulangan
𝑓𝑦 2 Mu
ρ2 - ρ fy + ( )
1,7 .fc′ ∅ b d2
ρ1 = 0,138
ρ2 = 0,0046
1,4 1,4
ρ min = fy = 370 =0,00378
0,85𝑓𝑐′ 𝛽1 600
𝐴𝑠 𝑚𝑎𝑥 = 𝑓𝑦
𝑥 600+𝑓𝑦 𝑥0,75 xbxd
0,85.31 𝑀𝑃𝑎.0,842 600
= 370
𝑥 600+370 𝑥0,75 𝑥 1500 𝑚𝑚 𝑥 1477 𝑚𝑚
= 62034 𝑚𝑚2
𝐴𝑠 10239,60 𝑚𝑚²
Jumlah, 𝑛 = 1⁄ 2 = 1⁄ 𝜋322 = 12,73 𝑏𝑢𝑎ℎ ~13 𝑏𝑢𝑎ℎ
4𝜋𝑑 4
𝑏 1500 𝑚𝑚
Jarak, = = 115,385 𝑚𝑚 ~ 100 mm
𝑛 13
69
Struktur Beton Jembatan
Bmin
Dipasang 3 lapis, 5 buah tulangan , 5 buah tulangan dan 3 buah tulangan
b perlu= (2.P) + (2.Ø sengkang) + (n.Ø Tul.Tarik) + ((n – 1) .x)
= (2 . 40 mm) + (2 . 10 mm) + (5 .32 mm) + ((5 – 1) .32)
= 388 mm < b = 550 mm..........................................................Ok
S = bw – 2p – 2Øsengkang – (n x Øtulangan pokok) – ((n – 1 ) x Øtulangan pokok )
= 550 – (2 . 40 mm) + (2 . 10 mm) + (5 .32 mm) + ((5 – 1) .32)
= 162 mm > 32 mm..........Ok
Untuk menjamin agar balok tersebut bersifat daktail dan sebagai pengaku, maka tulangan tekan
dipasang 5 D32.
D12
11 D40
540
Potongan 4 -4
b eff = 1500 mm
h = 1550 mm
Mu = 4949,868 KNm
70
Struktur Beton Jembatan
Tulangan pokok = D32
d = h - p – (0,5 x d) – d sengkang
d = 1484 mm
Mr = Ø ( 0,85 f’c ) b . hf ( d – ½ hf )
= 8834,628 KN.m
Rasio Penulangan
𝑓𝑦 2 Mu
ρ2 - ρ fy + ( )
1,7 .fc′ ∅ b d2
ρ1 = 0,137
ρ2 = 0,005
1,4 1,4
ρ min = fy = 370 =0,00378
71
𝑓𝑐 ′ Struktur
𝛽1 . 600 . 𝑑 Beton Jembatan
𝐴𝑠 𝑚𝑎𝑥 = 0,75 . 0,85 . 𝑓𝑦
. ( 𝑏. ℎ𝑓 +( 600+𝑓𝑦
. −ℎ𝑓 ) . 𝑏𝑤)
27,5 0,85 . 600 . 1328
= 0,75 . 0,85 . 375
. ( 2000 . 200 +( 600+375
. −200 ) . 540)
= 31187,342 𝑚𝑚2
𝐴𝑠 11130 𝑚𝑚²
Jumlah, 𝑛 = 1 = 1⁄ 𝜋322 = 13,839 𝑏𝑢𝑎ℎ ~14 𝑏𝑢𝑎ℎ
⁄4𝜋𝑑 2 4
𝑏 1500 𝑚𝑚
Jarak, = = 107,143 𝑚𝑚 ~ 100 mm
𝑛 14
Untuk menjamin agar balok tersebut bersifat daktail dan sebagai pengaku, maka tulangan tekan
dipasang 6 D32.
72
Struktur Beton Jembatan
D12
13 D40
540
Potongan 5 -5
b eff = 1500 mm
h = 1550 mm
Mu = 5150,718 KNm
d = h - p – (0,5 x d) – d sengkang
d = 1484 mm
Mr = Ø ( 0,85 f’c ) b . hf ( d – ½ hf )
= 8834,628 KN.m
73
Struktur Beton Jembatan
Rasio Penulangan
𝑓𝑦 2 Mu
ρ2 - ρ fy + ( )
1,7 .fc′ ∅ b d2
ρ1 = 0,137
ρ2 = 0,005
1,4 1,4
ρ min = fy = 370 =0,00378
= 31187,342 𝑚𝑚2
𝐴𝑠 11130 𝑚𝑚²
Jumlah, 𝑛 = 1⁄ 2 = 1⁄ 𝜋322 = 13,839 𝑏𝑢𝑎ℎ ~14 𝑏𝑢𝑎ℎ
4𝜋𝑑 4
𝑏 1500 𝑚𝑚
Jarak, 𝑛
= 14
= 107,143 𝑚𝑚 ~ 100 mm
74
Struktur Beton Jembatan
Untuk menjamin agar balok tersebut bersifat daktail dan sebagai pengaku, maka tulangan tekan
dipasang 6 D32.
D12
13 D40
540
75
Struktur Beton Jembatan
Tulangan Geser
1031,787
844,598
661,561
473,960
299,263
119,966
ØVc = Ø . (0,17𝜆√𝑓𝑐′).bw.d
= 579412,182N
= 579,412 KN
76
Struktur Beton Jembatan
Vu > Ø Vc
Vu - ØVc
Vs = Ø
945,475 KN - 579,412 KN
= 0,75
= 488,084 KN
2
= 3 . √31 . 550 mm . 1484 mm . 10ˉ³
= 3029,606 KN
Vs max > Vs
1 1
3
√fc' . bw . d = 3 √31 . 550 mm . 1484 mm . 10ˉ³ = 1514,803 KN
1
Vs < 3 √fc' . bw . d → 488,084 KN < 1514,803 KN, maka
d 1484 mm
S max = 2 = = 742 mm
2
S max ≤ 700 mm
Maka , S = 700 mm
bw . s
Av min = 3 . fy
550 mm . 700 mm
= 3 . 370
= 346,847 mm²
77
Struktur Beton Jembatan
Tulangan Geser A
Vu = 945,475 KN
Panjang = 2170 mm
ØVc = Ø . (0,17𝜆√𝑓𝑐′).bw.d
= 579412,182N
= 579,412 KN
Vu > Ø Vc
ØVc = Ø . (0,17𝜆√𝑓𝑐′).bw.d
= 579412,182N
= 579,412 KN
Vu > Ø Vc
78
Struktur Beton Jembatan
Vu - ØVc 774,463 KN - 579,412 KN
Vs = = = 260,068 KN
Ø 0,75
ØVc = Ø . (0,17𝜆√𝑓𝑐′).bw.d
= 579412,182N
= 579,412 KN
Vu > Ø Vc
ØVc = Ø . (0,17𝜆√𝑓𝑐′).bw.d
= 579412,182N
= 579,412 KN
Vu > Ø Vc
433,045 KN < 579,412KN......................... Tidak Diperlukan Tulangan Geser
ØVc = Ø . (0,17𝜆√𝑓𝑐′).bw.d
= 579412,182N
= 579,412 KN
Vu > Ø Vc
272,563 KN < 579,412KN......................... Tidak Diperlukan Tulangan Geser
ØVc = Ø . (0,17𝜆√𝑓𝑐′).bw.d
= 579412,182N
= 579,412 KN
80
Struktur Beton Jembatan
Vu > Ø Vc
105,691 KN < 579,412 KN.........................Tidak Diperlukan Tulangan Geser
Fy = 370 Mpa
Beban Mati
= 7,2 KN/m
= 0,75 KN/m
= 3,795 KN/m
= 0,5 m x 1 m x 24 KN/m³
= 12 KN/m
=2,879 KN/m
= 26,624 KN/m
81
Struktur Beton Jembatan
Beban terpusat (pd)
pd pd pd pd pd pd
qu
1 2 3 4 5 6 7 8 9
4,674 4,674 4,674 4,674 4,674
386 386 386 386 386
1 1
Ra = 2 . (Qu . l + 5 . pd) = 2 . (26,624 KN/m. 21,70 m + 5 . 9,922 KN) = 313,675KN
=274,866 KN
D 2-2 kiri = Ra – pd – Qu . 4,340 m
= 313,675KN - 9,922 KN – 26,624 KN/m . 4,340 m
= 188,205 KN
D 2-2 kanan = Ra – 2pd – Qu . 4,340 m
= 313,675KN – 2. 9,922 KN – 26,624 KN/m . 4,340 m
= 178,283KN
D 3-3 = Ra – 2pd – Qu (4,340 m + 2,170 m)
= 313,675KN – 2. 9,922 KN –26,624 KN/m. (4,340 m + 2,170 m)
= 120,509 KN
D 4-4 kiri = Ra – 2pd – Qu (4,340 m + 4,340 m)
= 313,675KN – 2. 9,922 KN –26,624 KN/m. (4,340 m + 4,340 m)
82
Struktur Beton Jembatan
= 62,735KN
D 4-4 kanan = Ra – 3pd – Qu (4,340 m + 4,340 m)
= 313,675KN – 3. 9,922 KN –26,624 KN/m. (4,340 m + 4,340 m)
= 52,813 KN
83