Anda di halaman 1dari 16

TUGAS HIDROLOGI

CYNTHIA SUBAIR
412 18012
2 D-IV JASA KONSTRUKSI

JURUSAN TEKNIK SIPIL


POLITEKNIK NEGERI UJUNG PANDANG
2018/2019
DATA IKLIM DAN LOKASI

Provinsi : Sulawesi Selatan

Kota/Kabupaten : Bittuang

Kecamatan :

Letak Lintang : 0 Lintang Utara

KECEPATAN KECERAHAN
KELEMBABAN TEMPERATUR
BULAN ANGIN (U) MATAHARI (n/N)
RELATIF (RH) % (t)°C
m/det %
JAN 40 27 6.00 47.5
FEB 40 27.1 6.00 47.5
MAR 40 25.1 6.00 47.5
APR 40 29.6 6.00 47.5
MEI 40 26.6 6.00 47.5
JUN 40 27.7 6.00 47.5
JUL 40 29.1 6.00 47.5
AGT 40 28.4 6.00 47.5
SEP 40 28.6 6.00 47.5
OKT 40 30.7 6.00 47.5
NOV 40 29.6 6.00 47.5
DES 40 27.6 6.00 47.5
A. ANALISA EVAPOTRANSPIRASI
1. Blaney Criddle
Diketahui :
a. LL = 0 LU, didapatkan nilai P = 0,27 (Tabel BC.1)
b. T (°C) = 27,0
c. Nilai C (untuk bulan Januari) = 0,8 (Tabel BC.2)
Penyelesaian :
Eto* = P *(0,457 x T + 8,13)
= 0,27 * (0,457 x 27,0 + 8,13)
= 5,52663 mm/hari

Eto = Eto* x C
= 5,52663 x 0,8
= 4,421304 mm/hari
Untuk bulan selanjutnya, dilakukan dengan cara yang sama. Dapat
dilihat dalam tabel berikut ini.

Eto* Eto
NO BULAN T (°C) P C
(mm/hari) (mm/hari)

1 JAN 27 0.27 5.52663 0.8 4.421304


2 FEB 27.1 0.27 5.538969 0.8 4.4311752
3 MAR 25.1 0.27 5.292189 0.75 3.96914175
4 APR 29.6 0.27 5.847444 0.7 4.0932108
5 MEI 26.6 0.27 5.477274 0.7 3.8340918
6 JUN 27.7 0.27 5.613003 0.7 3.9291021
7 JUL 29.1 0.27 5.785749 0.7 4.0500243
8 AGT 28.4 0.27 5.699376 0.75 4.274532
9 SEP 28.6 0.27 5.724054 0.8 4.5792432
10 OKT 30.7 0.27 5.983173 0.8 4.7865384
11 NOV 29.6 0.27 5.847444 0.8 4.6779552
12 DES 27.6 0.27 5.600664 0.8 4.4805312

2. Radiasi
Diketahui :
a. LL = 0 LS, didapatkan nilai P = 0,27 didapatkan nilai
Rɣ (mm/hr) = 15 (Tabel R.2)
b. T (°C) = 27 didapatkan nilai W = 0,765 (Tabel R.2)
c. n/N (%) = 47,5
d. Nilai C untuk bulan Januari = 0,8 (Tabel PN.3)
Penyelesaian :

Rs = (0,25+0,54 x n/N)Rɣ

= (0,25+0,54 x 47,5/100 )15

= 7,5975
Eto* = W x Rs
= 0,765 x 7,5975
= 5,81209 mm/hari
Eto = Eto* x C
= 5,81209 x 0,8
= 4,64967 mm/hari
Untuk bulan selanjutnya, dilakukan dengan cara yang sama. Dapat
dilihat dalam tabel berikut ini.
Rɣ Rs Eto* Eto
NO BULAN T (°C) n/N (%) W C
(mm/hr) (mm/hr) (mm/hr) (mm/hr)
1 JAN 27 47.5 0.765 15 7.5975 5.812088 0.80 4.64967
2 FEB 27.1 47.5 0.766 15.5 7.85075 6.013675 0.80 4.81094
3 MAR 25.1 47.5 0.746 15.7 7.95205 5.932229 0.75 4.449172
4 APR 29.6 47.5 0.791 15.3 7.74945 6.129815 0.75 4.597361
5 MEI 26.6 47.5 0.761 14.4 7.2936 5.55043 0.75 4.162822
6 JUN 27.7 47.5 0.772 13.9 7.04035 5.43515 0.75 4.076363
7 JUL 29.1 47.5 0.786 14.1 7.14165 5.613337 0.75 4.210003
8 AGT 28.4 47.5 0.799 14.8 7.4962 5.989464 0.80 4.791571
9 SEP 28.6 47.5 0.781 15.3 7.74945 6.05232 0.80 4.841856
10 OKT 30.7 47.5 0.802 15.4 7.8001 6.25568 0.80 5.004544
11 NOV 29.6 47.5 0.791 15.1 7.64815 6.049687 0.80 4.839749
12 DES 27.6 47.5 0.771 14.8 7.4962 5.77957 0.80 4.623656

3. Penman
Diketahui :
a. LL = 0 LS, diperoleh nilai Rɣ (mm/hr) = 15 (Tabel R.2)
b. RH (%) = 40%
c. T (°C) = 27 diperoleh nilai εɣ = 35,66, W = 0,765, f(t) = 15,60 (Tabel
PN.1)
d. n/N (%) = 47,5
e. U (m/det) = 6,0
f. Nilai C untuk bulan Januari = 1,10 (Tabel PN.3)
Penyelesaian :
εd = εɣ x RH /100
= 35,66 x 40/100
= 14,264

f(εd) = 0,34-(0,044 x √ε d )
= 0,34-(0,044 x √ 14,264 )
= 0,17382

f(U) = 0,27 x (1+0,864 x U)


= 0,27 x (1+0,864 x 6,0)
= 1,66968

Rs = (0,25+0,54*n/N /100)*Rɣ
= (0,25+0,54*47,5/100)*15
= 7,5975

f(n/N) = 0,1+0,9 x n/N/100


= 0,1+0,9 x 47,5/100
= 0,5275

Rn1 = f(t) x f(εd) x f(n/N)


= 15,60 x 0,17382 x 0,5275
= 1,43038

Eto* = W x ((0,75 x Rs)-Rn1) + ((1-W) x f(U) x ( εɣ - εd))


= 0,765 x ((0,75 x 7,5975) – 1,43038) + ((1-0,765) x
1,66968 x (35,66 – 14,264))
= 11,6601 mm/hari

Eto = Eto* x C
= 11,6601 x 1,10
= 12,8261 mm/hari

Untuk bulan selanjutnya, dilakukan dengan cara yang sama. Dapat


dilihat dalam tabel berikut ini
4. Perbandingan (Blaney Criddle, Radiasi, Penman)

Eto C Eto*
NO BULAN
BC R P BC R P BC R P
1 JAN 4.421304 4.64967 12.82608 0.8 0.80 1.10 5.52663 5.812088 11.66007
2 FEB 4.431175 4.81094 12.96613 0.8 0.80 1.10 5.538969 6.013675 11.78739
3 MAR 3.969142 4.449172 12.57513 0.75 0.75 1.10 5.292189 5.932229 11.43194
4 APR 4.093211 4.597361 10.67901 0.7 0.75 0.90 5.847444 6.129815 11.86557
5 MEI 3.834092 4.162822 10.23281 0.7 0.75 0.90 5.477274 5.55043 11.36979
6 JUN 3.929102 4.076363 10.20415 0.7 0.75 0.90 5.613003 5.43515 11.33794
7 JUL 4.050024 4.210003 10.33454 0.7 0.75 0.90 5.785749 5.613337 11.48283
8 AGT 4.274532 4.791571 11.1243 0.75 0.80 1.00 5.699376 5.989464 11.1243
9 SEP 4.579243 4.841856 13.19476 0.8 0.80 1.10 5.724054 6.05232 11.99524
10 OKT 4.786538 5.004544 13.23872 0.8 0.80 1.10 5.983173 6.25568 12.0352
11 NOV 4.677955 4.839749 13.19465 0.8 0.80 1.10 5.847444 6.049687 11.99513
12 DES 4.480531 4.623656 10.51387 0.8 0.80 0.90 5.600664 5.77957 11.68208
B. ESTIMASI DATA HUJAN YANG HILANG

DATA HUJAN STASIUN (mm)


TAHUN
A B C D
2007 289,0 262,0 232,6 206,1
2008 263,0 238,4 187,5
2009 292,0 301,4 267,0 236,9
2010 269,0 268,1 232,4 210,3
2011 286,0 263,9 233,8 207,4
2012 241,0 239,5 212,2 188,8
2013 196,0 302,5 268,2
2014 230,0 269,2 233,6 211,6
2015 276,0 261,6 231,4 204,9
2016 278,0 237,2 109,6 186,3
2017 232,0 300,2 265,8 235,7
2018 266,9 231,2 209,1
Rata-rata 259,3 267,6 228,9 207,7

Catatan : Data Hujan yang Hilang

Diketahui :

Perhitungan untuk tahun 2018 pada Stasiun A


a. Data Stasiun B tahun 2011 = 266,9 mm
b. Data Stasiun C tahun 2011 = 231,2 mm
c. Data Stasiun D tahun 2011 = 209,1 mm
Penyelesaian :
1 ´
DB ´ ´
DA 2018 =
3 (
( DB 2011 x
´
DA)(
+ DC 2011 x
DC
´
DA )(
+ DD 2011 x
DD
´
DA
)
)
1 267,6 228,9 207,7
=
3 (
( 266,9 x
259,3 )(
+ 231,2 x
259,3 )(
+ 209,1 x
259,3 )
)
= 215,7 mm
Untuk data stasiun selanjutnya, dilakukan dengan cara yang sama. Dapat
dilihat DATA HUJAN STASIUN (mm) dalam tabel
TAHUN
berikut A B C D ini.
2007 289,0 262,0 232,6 206,1
2008 263,0 238,4 247,5 187,5
2009 292,0 301,4 267,0 236,9
2010 269,0 268,1 232,4 210,3
2011 286,0 263,9 233,8 207,4
2012 241,0 239,5 212,2 188,8
2013 196,0 302,5 268,2 309,6
2014 230,0 269,2 233,6 211,6
2015 276,0 261,6 231,4 204,9
2016 278,0 237,2 109,6 186,3
2017 232,0 300,2 265,8 235,7
2018 215,7 266,9 231,2 209,1
Rata-rata 255,6 267,6 230,4 216.2

C. UJI KONSISTENSI (LENGKUNG MASSA GANDA)


1. Lengkung Massa Stasiun A

RERATA KOM RERATA


KOM A
TAHUN HUJAN TAHUNAN (mm) ST B,C,D B,C,D
A B C D
2007 289.0 262.8 232.6 206.1 233.8 233.8 289.0
2008 263.0 238.4 309.6 187.5 245.2 479.0 552.0
2009 292.0 301.4 267.0 236.9 268.4 747.4 844.0
2010 269.0 268.1 232.4 210.3 236.9 984.4 1113.0
2011 286.0 263.9 233.8 207.4 235.0 1219.4 1399.0
2012 241.0 239.5 212.2 188.8 213.5 1432.9 1640.0
2013 196.0 302.5 268.2 309.6 293.4 1726.3 1836.0
2014 230.0 269.2 233.6 211.6 238.1 1964.4 2066.0
2015 276.0 261.6 231.4 204.9 232.6 2197.1 2342.0
2016 278.0 237.2 109.6 186.3 177.7 2374.8 2620.0
2017 232.0 300.2 265.8 235.7 267.2 2642.0 2852.0
2018 215.7 266.9 231.2 209.1 235.7 2877.7 3067.7
Gambar Grafik :

Lengkung Massa A
3500.0
3000.0
2500.0
2000.0 Lengkung Massa A
Kom A

Linear (Lengkung Massa


1500.0 A)
1000.0
500.0
0.0
0.0 1000.0 2000.0 3000.0 4000.0
Kom Rerata B,C,D

2. Lengkung Massa Stasiun B

RERATA ST KOM RERATA


KOM B
TAHUN HUJAN TAHUNAN (mm) A,C,D A,C,D
A B C D
2007 289.0 262.8 232.6 206.1 242.6 242.6 262.8
2008 263.0 238.4 309.6 187.5 253.4 495.9 501.2
2009 292.0 301.4 267.0 236.9 265.3 761.2 802.6
2010 269.0 268.1 232.4 210.3 237.2 998.5 1070.7
2011 286.0 263.9 233.8 207.4 242.4 1240.9 1334.6
2012 241.0 239.5 212.2 188.8 214.0 1454.9 1574.1
2013 196.0 302.5 268.2 309.6 257.9 1712.8 1876.6
2014 230.0 269.2 233.6 211.6 225.1 1937.8 2145.8
2015 276.0 261.6 231.4 204.9 237.4 2175.3 2407.4
2016 278.0 237.2 109.6 186.3 191.3 2366.6 2644.6
2017 232.0 300.2 265.8 235.7 244.5 2611.1 2944.8
2018 215.7 266.9 231.2 209.1 218.7 2829.7 3211.7

Gambar Grafik :
Lengkung Massa B
3000.0

2500.0

2000.0
Lengkung Massa B
KOM B

1500.0 Linear (Lengkung Massa


B)
1000.0

500.0

0.0
0.0 1000.0 2000.0 3000.0 4000.0
Kom Rerata A,C,D

3. Lengkung Massa Stasiun C

HUJAN TAHUNAN (mm) KOM


TAHUN RERATA RERATA KOM C
A B C D ST A,B,D A,B,D
2007 289.0 262.8 232.6 206.1 252.6 252.6 232.6
2008 263.0 238.4 309.6 187.5 229.6 482.3 542.2
2009 292.0 301.4 267.0 236.9 276.8 759.0 809.2
2010 269.0 268.1 232.4 210.3 249.1 1008.2 1041.6
2011 286.0 263.9 233.8 207.4 252.4 1260.6 1275.4
2012 241.0 239.5 212.2 188.8 223.1 1483.7 1487.6
2013 196.0 302.5 268.2 309.6 269.4 1753.1 1755.8
2014 230.0 269.2 233.6 211.6 236.9 1990.0 1989.4
2015 276.0 261.6 231.4 204.9 247.5 2237.5 2220.8
2016 278.0 237.2 109.6 186.3 233.8 2471.3 2330.4
2017 232.0 300.2 265.8 235.7 256.0 2727.3 2596.2
2018 215.7 266.9 231.2 209.1 230.6 2957.9 2827.4

Gambar Grafik :
Lengkungan Massa C
3500.0
3000.0
2500.0
2000.0 Lengkungan Massa C
Kom C

Linear (Lengkungan Massa


1500.0 C)
1000.0
500.0
0.0
0.0 1000.0 2000.0 3000.0
Kom Rerata A,B,D

4. Lengkung Massa Stasiun D

HUJAN TAHUNAN (mm) KOM


TAHUN RERATA ST RERATA KOM D
A B C D A,B,C A,B,C
2007 289.0 262.8 232.6 206.1 261.5 261.5 206.1
2008 263.0 238.4 309.6 187.5 270.3 531.8 393.6
2009 292.0 301.4 267.0 236.9 286.8 818.6 630.5
2010 269.0 268.1 232.4 210.3 256.5 1075.1 840.8
2011 286.0 263.9 233.8 207.4 261.2 1336.3 1048.2
2012 241.0 239.5 212.2 188.8 230.9 1567.2 1237.0
2013 196.0 302.5 268.2 309.6 255.6 1822.8 1546.6
2014 230.0 269.2 233.6 211.6 244.3 2067.1 1758.2
2015 276.0 261.6 231.4 204.9 256.3 2323.4 1963.1
2016 278.0 237.2 109.6 186.3 208.3 2531.7 2149.4
2017 232.0 300.2 265.8 235.7 266.0 2797.7 2385.1
2018 215.7 266.9 231.2 209.1 237.9 3035.6 2594.2

Gambar Grafik :
Lengkungan Massa D
3500.0
3000.0
2500.0
2000.0 Lengkungan Massa D
Kom D

Linear (Lengkungan
1500.0 Massa D)
1000.0
500.0
0.0
0.0 1000.0 2000.0 3000.0
Kom Rerata A,B,C

D. ANALISA HUJAN HARIAN DAERAH MAKSIMUM TAHUNAN


1. Curah Hujan Maksimum
DATA HUJAN STASIUN (mm)
TAHUN
A B C D
2007 289,0 262,8 232,6 206,1
2008 263,0 238,4 247,5 187,5
2009 292,0 301,4 267,0 236,9
2010 269,0 268,1 232,4 210,3
2011 286,0 263,9 233,8 207,4
2012 241,0 239,5 212,2 188,8
2013 196,0 302,5 268,2 309,6
2014 230,0 269,2 233,6 211,6
2015 276,0 261,6 231,4 204,9
2016 278,0 237,2 109,6 186,3
2017 232,0 300,2 265,8 235,7
2018 215,7 266,9 231,2 209,1
Rata-rata 3067,7 3211,7 2765,3 2594,2
Max 292,0 302,5 268,2 309,6

2. Polygon Thiessen
Contoh perhitungan tahun 2007 pada Stasiun hujan A
Diketahui :
a. Curah hujan(Ri) (mm) = 289,0 mm
b. Pembagian luas (Ai) (Km²) = 6,6987 Km²
c. Luas area total (Km²) = 58,3768 Km²
Penyelesaian :
Ai
Rasio luas/bobot (Wi) =
Luas areatotal
6,6987
=
58,3768
= 0,114749352

Wi x Ri = 0,114749352 x 289,0
= 33,16 mm

Untuk tahun selanjutnya, dilakukan dengan cara yang sama. Dapat


dilihat dalam tabel berikut ini.

STASIUN A B C D
PEMBAGIAN LUAS Ai (Km²) 6.6987 18.4223 15.2814 17.9744 58.3768
RASIO LUAS/BOBOT (Wi) 0.114749352 0.315575708 0.2617718 0.30790314 1

DATA HUJAN STASIUN (mm) HUJAN


TAHUN WILAYAH
A B C D (mm)
2007 33,16 82,93 60,89 63,46 240,44
2008 30,18 75,23 64,80 57,73 227,94
2009 33,51 95,11 69,89 72,94 271,46
2010 30,87 84,61 60,84 64,75 241,06
2011 32,82 83,28 61,20 63,86 241,16
2012 27,65 75,58 55,55 58,13 216,92
2013 22,49 95,46 70,21 95,31 283,47
2014 26,39 84,95 61,15 65,15 237,65
2015 31,67 82,55 60,57 63,09 237,89
2016 31,90 74,85 28,69 57,36 192,81
2017 26,62 94,74 69,58 72,57 263,51
2018 24,75 84,23 60,52 64,38 233,88

3. Rata-Rata Aljabar
Contoh perhitungan untuk tahun 2007
Diketahui :
a. Curah hujan Stasiun A = 289,0 mm
b. Curah hujan Stasiun B = 262,8 mm
c. Curah hujan Stasiun C = 232,6 mm
d. Curah hujan Stasiun D= 206,1 mm
Ditanyakan :
Curah hujan daerah = ….mm
Penyelesaian :

Curah hujan2007 A+ B+C + D


Rata-Rata Curah Hujan =
4
289,0+ 262,8+232,6+206,1
=
4
= 247,6 mm

Untuk tahun selanjutnya, dilakukan dengan cara yang sama. Dapat


dilihat dalam tabel berikut ini.
HUJAN TAHUNAN (mm)
TAHUN RATA- RATA
A B C D
2007 289.0 262.8 232.6 206.1 247.6
2008 263.0 238.4 309.6 187.5 249.6
2009 292.0 301.4 267.0 236.9 274.3
2010 269.0 268.1 232.4 210.3 245.0
2011 286.0 263.9 233.8 207.4 247.8
2012 241.0 239.5 212.2 188.8 220.4
2013 196.0 302.5 268.2 309.6 269.1
2014 230.0 269.2 233.6 211.6 236.1
2015 276.0 261.6 231.4 204.9 243.5
2016 278.0 237.2 109.6 186.3 202.8
2017 232.0 300.2 265.8 235.7 258.4
2018 215.7 266.9 231.2 209.1 230.7

4. Perbandingan Polygon Thiessen dengan Rata-Rata Aljabar

METODE
TAHUN
POLIGON THIESSEN RATA-RATA
2007 240.44 247.63
2008 227.94 249.61
2009 271.46 274.33
2010 241.06 244.95
2011 241.16 247.78
2012 216.92 220.38
2013 283.47 269.06
2014 237.65 236.10
2015 237.89 243.48
2016 192.81 202.78
2017 263.51 258.43
2018 233.88 230.73

Anda mungkin juga menyukai