LEMBAR KERJA SISWA

MATA PELAJARAN EKONOMI

KELAS XI ILMU PENGETAHUAN SOSIAL
KELAS : ............................

Paraf Guru NILAI

Materi Pembelajaran : Pembangunan dan Pertumbuhan Ekonomi

A. Kompetensi Inti
1. Menghayatidan mengamalkan ajaranagamayang dianutnya
2. Menghayatidanmengamalkan perilakujujur, disiplin, tanggungjawab, peduli (gotong royong,
kerjasama, toleran, damai),santun, responsifdan pro-aktif dan menunjukkan sikap sebagai bagian
darisolusi atas berbagai permasalahan dalam berinteraksi secaraefektif dengan lingkungan sosial
dan alam sertadalam menempatkan diri sebagai cerminan bangsadalam pergaulan dunia.
3. Memahami, menerapkan,dan menganalisispengetahuan faktual, konseptual, prosedural, dan
metakognitif berdasarkan rasaingin tahunyatentangilmu pengetahuan, teknologi, seni, budaya,
dan humanioradengan wawasan kemanusiaan, kebangsaan, kenegaraan,dan peradaban
terkaitpenyebab fenomenadan kejadian, serta menerapkan pengetahuan prosedural
padabidangkajian yangspesifik sesuai dengan bakat dan minatnyauntuk memecahkan masalah.
4. Mengolah, menalar, dan menyajidalam ranah konkret dan ranahabstrak terkait dengan
pengembangan dari yangdipelajarinyadi sekolah secaramandiri, bertindak secara efektif
dankreatif,serta mampu menggunakan metoda sesuai kaidah keilmuan.

B. Kompetensi Dasar
1.1 Mensyukuri pembangunan dan pertumbuhan ekonomi di Indonesia untuk kesejahteraan rakyat
1.2 Mengamalkan nilai-nilai agama dalam peranannya sebagai pelaku ekonomi

2.1 Bersikap jujur, disiplin, tanggung jawab, peduli, kreatif, dan mandiri dalam upaya mengatasi
permasalahan pembangunan di Indonesia
2.2 Menunjukkan perilaku jujur, disiplin, tanggung jawab, peduli, dan kritis sebagai pelaku ekonomi

3.1 Mendeskripsikan konsep pembangunan ekonomi, pertumbuhan ekonomi, permasalahan dan cara
mengatasinya
Indikator Pencapaian :
3.1.1 Menjelaskan tentang pengertian pembangunan ekonomi, perencanaan pembangunan
ekonomi, indikator keberhasilan pembangunan ekonomi, faktor-faktor yang memengaruhi
pembangunan ekonomi, masalah-masalah pembangunan ekonomi di negara berkembang,
kebijakan dan strategi pembangunan

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 1
 3.1.2 Menjelaskan tentang pengertian pertumbuhan ekonomi, perbedaan pembangunan ekonomi
dengan pertumbuhan ekonomi, cara mengukur pertumbuhan ekonomi, dan teori
pertumbuhan ekonomi
3.1.3 Mentabulasikan data dan informasi tentang pengertian pembangunan ekonomi, indikator
keberhasilan pembangunan ekonomi, perencanaan pembangunan ekonomi, faktor-faktor
yang memengaruhi pembangunan ekonomi, masalah-masalah pembangunan ekonomi di
negara berkembang, kebijakan dan strategi pembangunan, pengertian pertumbuhan
ekonomi, perbedaan pembangunan ekonomi dengan pertumbuhan ekonomi, cara mengukur
pertumbuhan ekonomi, dan teori pertumbuhan ekonomi melalui berbagai sumber yang
relevan (bila mungkin melalui internet)
3.1.4 Menganalisis informasi dan data-data yang diperoleh dari bacaan maupun dari sumber-
sumber terkait serta membuat hubungannya
3.1.5 Mendapatkan kesimpulan dan menemukan cara mengatasi masalah pembangunan dan
pertumbuhan ekonomi
4.1 Menyajikan temuan permasalahan pembangunan ekonomi dan pertumbuhan ekonomi serta cara
mengatasinya.
Indikator
4.1.1. Melaporkan hasil analisis dan temuan dalam bentuk tulisan tentang cara mengatasi
masalah pembangunan dan pertumbuhan ekonomi

Kerjakanlah soal-soal berikut ini dengan penuh kesungguhan!

1. Jelaskan pengertian pembangunan ekonomi menurut para ahli!

a) Menurut Adam Smith :

…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

b) Sadono Sukirno :

…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

c) Carilah kembali menurut ahli ekonomi lainnya :

…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 2
 2. Jelaskan tentang konsep perencaaan pembangunan, tujuan dan manfaat
perencanaan pembangunan :
………………………………………………………………………………………
…
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
3. Deskripsikan indikator-indikator keberhasilan pembangunan!

a)
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 3
 …………………………………………………………………………………………
b)

…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

c)
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

4. Faktor-faktor apa saja yang memengaruhi keberhasilan pembangunan ekonomi?

Jelaskan!
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

5. Faktor-faktor apa sajakah yang dapat menghambat pembangunan ekonomi?

Jelaskan!
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 4
 ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

6. Upaya-upaya apakah yang dilakukan pemerintah dalam pembangunan untuk

meningkatkan kualitas sumber daya manusia Indonesia?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

7. Kestabilan politik dan keamanan akan memberikan manfaat bagi pembangunan

pada umumnya dan khususnya di bidang ekonomi! Jelaskan manfaat-manfaat
tersebut!
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 5
 ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

8. Faktor-faktor apa sajakah yang yang memengaruhi tinggi rendahnya serapan

anggaran yang berdampak pada capaian pembangunan ekonomi dan
pertumbuhan ekonomi!
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

9. Masalah-masalah apa sajakah yang dihadapi Negara-negara berkembang dalam

pembangunan ekonomi? Jelaskan!

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 6
 10. Bagaimanakah strategi dan kebijakan yang dapat dilakukan pemerintah dalam
pembangunan ekonomi?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

11. Apakah yang dimaksud dengan pertumbuhan ekonomi?

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
12. Faktor-faktor apa sajakah yang mempengaruhi pertumbuhan ekonomi suatu
Negara? Jelaskan!
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 7
 ………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

13. Carilah berita/wacana yang berhubungan dengan masalah pertumbuhan dan

pembangunan ekonomi! Setelah Anda mendapatkan wacana/berita tersebut,
maka :
a) Identifikasilah masalah-masalah yang di alami oleh negara dalam
pertumbuhan dan pembangunan ekonomi!
b) Bagamanakah cara-cara mengatasi masalah-masalah yang muncul dalam
kehidupan ekonomi suatu negara pada wacana/berita yang Anda
peroleh?

Jawab :

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 8
 ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

KELOMPOK : ..................... KELAS : .................................

ANGGOTA KELOMPOK :

1. ................................................ NO. ABSEN : ....................

2. ................................................ NO. ABSEN : ....................

3. ................................................ NO. ABSEN : ....................

4. ................................................ NO. ABSEN : ....................

5. ................................................ NO. ABSEN : ....................

6. ................................................ NO. ABSEN : ....................

Nana Sudiana, S.Pd./LKS Ekonomi Kelas XI IPS /SMAN 34 Jakarta/Smt Ganjil TP 2018-2019 Page 9