Anda di halaman 1dari 171

Tugas Merancang Kapal IV 2019

Ship Stability

BAB I
DASAR TEORI

1.1. Stabilitas
1.1.1. Pengertian Dasar
Sebuah kapal dapat mengoleng disebabkan karena kapal mempunyai kemampuan
untuk menegak kembali sewaktu kapal menyenget yang dikarenakan oleh adanya
pengaruh luar yang bekerja pada kapal. Beberapa contoh pengaruh luar yang dimaksud
adalah : arus, ombak, gelombang, angin dan lain sebagainya. Dari sifat olengnya apakah
sebuah kapal mengoleng terlau lamban, ataukah kapal mengoleng dengan cepat atau
bahkan terlau cepat dengan gerakan yang menyentak-nyentak, atau apakah kapal
mengoleng dengan enak.

Gambar 1.1: Pengaruh angin terhadap stabilitas kapal

Dibawah ini diterangkan karakteristik umum dari stabilitas sebuah kapal.


1. Sebuah kapal yang mengoleng terlalu lamban, maka hal ini menandakan bahwa
kemampuan untuk menegak kembali sewaktu kapal menyenget adalah terlalu kecil.
Kapal yang pada suatu saat mengoleng demikian dikatakan bahwa stabilitas kapal itu
kurang atau kerap kali juga disebut bahwa kapal itu “langsar“.
2. Sebuah kapal yang mengoleng secara cepat dan dengan menyentak-nyentak, maka hal
itu menandakan bahwa kapal kemampuannya untuk menegak kembali sewaktu kapal
menyenget adalah terlalu besar atau kelewat besar. Kapal yang dalam keadaan demikian
itu dikatakan bahwa stabilitas kapal itu terlalu besar atau seringkali disebut bahwa kapal
itu “kaku“.
3. Sebuah kapal yang mengoleng dengan “enak“ maka hal itu menandakan bahwa
kemampuannya untuk menegak kembali sewaktu kapal menyenget adalah sedang.
Kapal yang dalam keadaan demikian itu sering kali disebut sebuah kapal yang
mempunyai stabilitas yang “baik“

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 1
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Sebuah kapal yang stabilitasnya terlalu kecil atau yang disebut langsar itu untuk
keadaan-keadaan tertentu mungkin berakibat fatal, sebab kapal dapat terbalik.
Kemungkinan demikian dapat terjadi, oleh karena sewaktu kapal akan menegak kembali
pada waktu kapal menyenget tidak dapat berlangsung, hal itu dikarenakan misalnya oleh
adanya pengaruh luar yang bekerja pada kapal, sehingga kapal itu akan menyenget lebih
besar lagi. Apabila proses semacam itu terjadi secara terus menerus, maka pada suatu saat
tertentu kapal sudah tidak memiliki kemampuan lagi untuk menegak kembali. Jelaslah
kiranya bahwa apabila hal itu terjadi, maka sudah dapat dipastikan bahwa kapal akan
terbalik. Sebuah kapal yang kaku dapat berakibat :
1. Kapal “ tidak nyaman “ sebagai akibat dari berolengnya kapal yang secara cepat dan
menyentak-nyentak itu, sehingga mungkin sekali terjadi semua awak kapalnya
(terlebih-lebih para penumpang) menjadi mabok, sebab dapat dikatakan bahwa tidak
ada satu saatpun kapal itu dalam keadaan “ tenang “
2. Sebagai akibat dari gerakannya yang menyentak-nyentak dan dengan cepat itu maka
konstruksi kapal dibangunan-bangunan atasnya akan sangat dirugikan, misalnya
sambungan-sambungan antara suku-suku bagian bangunan atas akan menjadi longgar,
sebab paku-paku kelingnya atau las-lasannya akan menjadi longgar.
Akibat lain yang mungkin juga terjadi adalah longsornya muatan yang dipadat
didalam ruang-ruang dibawah. Longsornya muatan itu dapat membawa akibat yang sangat
fatal (kapal dapat terbalik).
Sebuah kapal yang stabilitasnya kecil atau yang disebut langsar yang disebabkan
karena bobot diatas kapal dikonsentrasikan dibagian atas kapal.
Sebuah kapal dapat bersifat kaku, oleh karena pemadatan muatan dikapal itu
dilakukan secara tidak benar, yakni bobot-bobot dikonsentrasikan di bawah, sehingga
kedudukan titik beratnya terlalu rendah.
Pada pokoknya, stabilitas kapal dapat digolongkan didalam 2 jenis stabilitas yaitu :
1. Stabilitas kapal dalam arah melintang (stabilitas melintang)
2. Stabilitas kapal dalam arah membujur (stabilitas membujur)

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 2
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 1.2: Stabilitas memanjang

Gambar 1.3: Stabilitas melintang

1.1.2. Stabilitas Awal


Stabilitas awal sebuah kapal adalah kemampuan dari kapal itu untuk kembali
kedalam kedudukan tegaknya semula sewaktu kapal menyenget pada sudut-sudut kecil ( =
6° ). Pada umumnya stabilitas awal ini hanya terbatas pada pembahasan pada stabilitas
melintang saja.
Stabilitas kapal dipengarhui oleh tiga titik, antara lain :
1. Titik berat kapal (G / Gravity)
Definisi : Titik berat kapal adalah sebuah titik di kapal yang merupakan titik
tangkap dari Resultan semua gaya berat yang bekerja di kapal itu, dan
dipengaruhi oleh konstruksi kapal.
Arah kerja : Arah bekerjanya gaya berat kapal adalah tegak lurus kebawah.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 3
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Kedudukan : Titik berat kapal dari suatu kapal yang tegak terletak pada bidang
simetris kapal yaitu bidang yang dibuat melalui linggi depan, linggi
belakang, dan lunas kapal.
Sifat : Letak / kedudukan titik berat kapal suatu kapal akan tetap bila tidak
terdapat penambahan, pengurangan, atau penggeseran bobot diatas kapal
dan akan berpindah tempatnya bila terdapat penambahan, pengurangan,
atau penggeseran bobot di kapal itu.
2. Titik tekan (B / Bouyancy)
Definisi : Titik tekan = titik apung = centre of buoyency sebuah titik di kapal yang
merupakan titik tangkap Resultan semua gaya tekanan keatas air yang
bekerja pada bagian kapal yang terbenam didalam air.
Arah kerja : Arah bekerjanya gaya tekan adalah tegak lurus keatas.
Kedudukan :Kedudukan titik tekan sebuah kapal senantiasa berpindah pindah searah
dengan menyengetnya kapal, maksudnya bahwa kedudukan titik tekan itu
akan berpindah kearah kanan apabila kapal menyenget ke kanan dan akan
berpindah ke kiri apabila kapal menyenget ke kiri, sebab titik berat bagian
kapal yang terbenam berpindah-pindah sesuai dengan arah sengetnya
kapal.
Jadi dengan berpindah-pindahnya kedudukan titik tekan sebuah kapal sebagai akibat
menyengetnya kapal tersebut akan membawa akibat berubah-ubahnya stabilitas kapal
tersebut.
3. Titik metasentrum (M / Metacentre)
Definisi : Titik Metasentrum sebuah kapal adalah sebuah titik dikapal yang
merupakan titik putus yang busur ayunannya adalah lintasan yang dilalui
oleh titik tekan kapal.
Arah kerja : Titik Metasentrum sebuah kapal dengan sudut-sudut senget kecil terletak
pada perpotongan garis sumbu dan arah garis gaya tekan keatas sewaktu
kapal menyenget.
Kedudukan : Untuk sudut-sudut senget kecil kedudukan metasentrum dianggap tetap,
sekalipun sebenarnya kedudukan titik itu berubah-ubah sesuai dengan
arah dan besarnya sudut senget. Oleh karena perubahan letak yang sangat
kecil, maka dianggap tetap.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 4
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 1.4: Posisi titik B, G, dan M sebelum dan sesudah rolling

Dengan berpindahnya kedudukan titik tekan B dari kedudukannya semula yang


tegak lurus dibawah titik berat G itu akan menyebabkan terjadinya sepasang koppel, yakni
dua gaya yang sama besarnya tetapi dengan arah yang berlawanan, yang satu merupakan
gaya berat kapal itu sendiri sedang yang lainnya adalah gaya tekanan keatas yang
merupakan resultan gaya tekanan keatas yang bekerja pada bagian kapal yang berada
didalam air yang titik tangkapnya adalah titik tekan. Dengan terbentuknya sepasang koppel
tersebut akan terjadi momen yang besarnya sama dengan berat kapal dikalikan jarak antara
gaya berat kapal dan gaya tekanan keatas.

Gambar 1.5: Momen kopel

Besarnya kemampuan untuk menegak kembali kapal itu adalah sebesar = W x GZ.
Atau jika dituangkan dalam bentuk rumus akan berbentuk :
Mp = W x GZ
Dimana :
Mp adalah Momen penegak
Ditinjau dari hubungan-hubungan yang ada antara kedudukan titik berat (G) dan
Metasentrumnya (M), sebuah kapal mungkin memiliki stabilitas sebagai berikut :
1. Stabilitas mantap (stabilitas positif), apabila kedudukan metasentrumnya (M) lebih
tinggi dari pada kedudukan titik beratnya (G), Sebuah kapal yang memiliki stabilitas

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 5
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
mantap sewaktu kapal menyenget, kapal memiliki kemampuan untuk menegak
kembali.
2. Stabilitas goyah (stabilitas negatif), apabila kedudukan metasentrumnya (M) lebih
rendah dari pada kedudukan titik beratnya (G). Sebuah kapal yang memiliki stabilitas
goyah (stabilitas negatif) ini sewaktu kapal menyenget. Kapal tidak memiliki
kemampuan untuk menegak kembali, tetapi bahkan sengetnya semakin besar.
3. Stabilitas netral, apabila kedudukan titik beratnya berimpit dengan kedudukan
metasentrumnya. Sebuah kapal yang memiliki stabilitas netral ini sewaktu menyenget,
kapal tidak memiliki kemampuan untuk menegak kembali demikian pula tidak
bertambah menyenget lagi.
Perbedaan terhadap jenis stabilitas sebagaimana tersebut diatas hanya berlaku
didalam hal stabilitas awal saja. Mengapa demikian, sebab sudah jelas bahwa kapal yang
menyenget dengan sudut-sudut yang besar, pada akhirnya kapal akan menjadi goyah dan
terbalik.

1.2. Metode-Metode Perhitungan Stabilitas


1.2.1. Metode Integrator Dari Fellows - Schulz
K adalah jarak titik keel ke garis kerja gaya tekan ke atas atau dapat kita katakan k
adalah jarak horizontal dari titik tekan B 𝝋 ke garis UU untuk suatu sudut oleng tertentu.
Pada prinsipnya harga k ini dapat diperoleh sebagai berikut. Kita tinjau suatu kapal
dengan sudut oleng = 𝜑 . Untuk tiap-tiap perubahan garis air akan mengakibatkan
perubahan ∆ dan letak titik tekan B 𝜑.
Sehingga untuk tiap – tiap sudut 𝜑 yang berlainan kita dapatkan harga k yang
berlainan. Harga k atau NK sin 𝜑 ini dapat dicari bila mengetahui momen dari pada
volume di bawah tiap garis terhadap garis sumbu UU serta volume displasementnya.
K = momen 𝛁 terhadap UU
𝛁
Momen volume terhadap sumbu UU dan volumenya dapat diperoleh dengan
mempergunakan alat integrator.
Pelaksanaan :
Tiap – tiap station menurut pembagian Tchebycheff atau simpson kita gambarkan
utuh pada selembar kertas kalkir. Untuk memudahkan melihatnya, maka antara station di
depan dan di belakang midship di bedakan, misalnya untuk station yang didepan midship

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 6
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
digambar dengan garis penuh, dan untuk yang dibelakang midship dengan garis putus –
putus.
Garis air penuh WL memotong sumbu tegak dititik 0. Dengan pusat K buatlah busur
lingkaran diluar gambar station – station tersebut dan pada busur lingkaran itu tentukan
sudut 10O, 20O, 30O, 40O, 50O, 60O.
Pada sumbu OK kita bagi menjadi empat bagian yang sama yaitu KA, AB, BC, CO.
Lalu pada kertas putih yang terpisah kita gambarkan garis sumbu UU, kira-kira sepanjang
mistar dari integrator. Kertas putih ini dapat digeser dibawah gambar station – station pada
kertas kalkir, sehingga sumbu UU akan melalui titik K dan membentuk sudut oleng yang
dikehendaki.
Kemudian kita tarik dengan pensil pada kertas kalkir sebuah garis air yang tegak
lurus sumbu UU dan melalui titik K, A, B, C, O dan D.
Garis air yang dilalui D harus mempunyai volume dibawah garis air yang tidak lebih
kecil dari volume kapal dibawah garis air muatan penuh (WL) pada saat kapal tegak.
Bila hal ini terjadi, maka jarak OD akan kita perbesar. Pelaksanaan di atas ini hanya
sesuai untuk perhitungan stabilitas dengan sudut-sudut oleng sampai 60o atau 75o..
Karena untuk sudut oleng yang lebih besar dari 60oatau 75o kita akan mendapatkan
harga-harga k untuk beberapa harga ⧍ yang terlalu berdekatan, sedangkan untuk sudut
oleng 90o hanya menghasilkan satu harga K karena garis K, A, B, C, O, D yang tegak lurus
sumbu UU akan terletak pada satu garis sehingga hanya terbentuk satu garis air saja.

1.2.2. Metode Planimeter Dari Doyere, Middendorf Dan Liddell.


Panjang kapal (Lpp) kita bagi atas beberapa penampang melintang (station). Tiap –
tiap station kita gambar secara utuh dalam satu gambar body plan. Ukur kertas kita
sedemikian sehingga pada saat planimeter digunakan, roda planimeter tidak keluar dari
kertas gambar.
Bagian kapal yang ada dibawah garis air kita bagi menjadi beberapa bagian
memanjang yang tegak lurus garis air tersebut menurut garis tegak lurus O,A,B,C dan D.
Dari bagian O-A, O-B, O-C dan O-D kita hitung luas stationnya dengan
menggunakan alat planimeter, sehingga mendapat volume bagian O-A,O-B,O-C,O-D.
Volume bagian O – B kita gambarkan sebagian ordinat pada titik B tegak lurus absis
W𝜑L𝜑.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 7
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Hal yang saat kita lakukan untuk setiap pembagian volume. Ordinat titik awal di O
mempunyai volume bagian nol meter kubik.
Sedangkan ordinat D (ordinat akhir), merupakan volume bagian kapal yang ada
dibawah garis air W 𝜑 L 𝜑 . Lengkung volume dari O-D dapat dihitung dengan

menggunakan plani meter dan dengan membagi hasil tersebut dengan volume kapal
dengan dibawah garis air.
Untuk ini dapat kita ulangi lagi dengaan cara yang sama untuk setiap sudut oleng
dan beberapa garis air, sehingga didapat beberapa hubungan antara K, ⍢ dan 𝜑. Hubungan

– hubungan tersebut dapat kita gambarkan dalam suatu diagram panto carane.

1.2.3. Metode Krylov


Metode ini mula-mula akan dicari bukan harga K, tetapi I = NB sin α. Untuk
mendapatkan I = NB sin α untuk sudut-sudut lanjut pada metode ini didasarkan pada
displacement yang tetap. Maka untuk setiap sudut oleng yang digambar harus dikoreksi
garis airnya, sehingga garis air pada setiap sudut oleng mempunyai displacement yang
sama. Untuk menggambarkan garis air tersebut, ada 2 cara salah satunya adalah sebagai
berikut :
Untuk membuat garis air pada sudut oleng dα yang sebenarnya pertama-tama kita
lukis garis air bantu pada sudut oleng kemiringan dα yaitu garis air W1’L1’. Garis air W1’L1’
ini memotong garis air W0’L0’ menurut sumbu memanjang kapal yang melalui titik berat
F dari garis air W0’L0’
Kemudian baru dilukiskan garis air pada kemiringan dα yang sebenarnya yaitu
W1’L1’ dimana garis air ini sejajar garis air W1 L1 pada jarak t. Jadi displacement kapal
dibawah garis air W1’L1’ adalah sama dengan displacement kapal di bawah garis air
W0’L0’.
Volume lapisan antara W1’L1’ dan W1’L1’ = txAw
t = tebal lapisan antara W1’L1’ dan W1 L1
Aw= luas garis air
Dimana volume lapisan antara W1’L1’ dan W1 L1 adalah sama dengan selisih volume
baja dan baja keluar = V1 – V2
V1= Volume baja yang masuk ke dalam air
V2= Volume baja yang keluar dari air
Jadi : t x Aw = V1 – V2

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 8
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
V1 – V2
t=
𝐴𝑤

Atau secara singkat di dalam perhitungan dengan cara metode ini kita dapat
menggunakan tabel III.7 ; III.8; dan III.9. Dimana tabel III.7 berguna untuk menghitung
titik berat garis air yang baru terhadap sumbu putar yaitu e dan MBα.
Tabel III.8 berguna untuk menghitung harga lengan stabilitas bentuk I. Dan dari
harga-harga I dapat digambar lengan stabilitas bentuk. Dimana diagram lengan stailitas
bentuk ini akan digunakan untuk menentukan lengan stabilitas untuk displacement yang
sesuai dan harga ini dimasukan ke dalam tabel 3.9.
Tabel III.9 berguna untuk menghitung lengan stabilitas statis h dan lengan stabilitas
dynamis d.
Dan harga-harga h dan d untuk bermacam-macam sudut oleng dapat oleng dapat kita
gambarkan lengkung lengan stabilitas statis dan lengkung lengan stabilitas dinamis.

1.3. Langkah Perhitungan Stabilitas


1.3.1. Metode Krylov
Dalam pengerjaan metode ini ada beberapa langkah perhitungan, diantaranya :
1. Perhitungan LWT kapal dan titik berat bagian LWT kapal, sehingga akan di dapat sarat
kapal kosong.
2. Perhitungan Ya dan Yb.
3. Perhitungan Volume tangki.
4. Penentuan kondisi dan grafik LC.

1.3.2. Metode Software Maxsurf


Metode numerik yang di gunakan adalah dengan menggunakan software Hydromax.
Tahapan- tahapan pengerjaannya adalah :
1. Pembuatan model.
2. Pembuatan input tangki.
3. Penentuan loadcase.
4. Penentuan sudut oleng.
5. Running stabilitas analisis.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 9
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
BAB II

PERHITUNGAN UMUM

Sebelum perhitungan-perhitungan stabilitas sebuah kapal mulai dikerjakan, kedudukan


titik berat (G) kapal dalam kedaan kosong atau kedudukan titik berat pada saat itu, tergantung
pada keadaan sebelum perhitungan-perhitungan itu dilakukan. Kedudukan titik berat setiap
muatan yang dibongkar atau yang muat dikapal harus diketahui secara tepat (disamping harus
diketahui juga bobot setiap muatan yang dimuat atau yang dibongkar itu, sebab setiap adanya
perubahan bobot di kapal akan mengakibatkan berubahnya kedudukan titik berat kapal
semula (sebelum dilakukan kegiatan bongkar-muat). Didalam praktek, pada umumnya tidak
mungkin dapat mengetahui baik bobot maupun kedudukan titik berat setiap muatan yang
dimuat maupun yang dibongkar secara tepat benar. Sekalipun demikian, kita harus dapat
memperkirakan kedudukan titik berat setiap muatan (bobot) yang dimuat dan dibongkar itu
sedemikan rupa, sehingga nilai-nilainya yang diperkirakan itu sedekat mungkin mendekati
kebenaran, sebab apabila nilai-nilainya yang diperkirakan itu jauh dari kenyataannya, maka
akan mengakibatkan salah perhitungan yang sangat berarti, sehingga kesalahan yang terjadi
tidak dapat diabaikan.

2.1. Perhitungan LWT


2.1.1. Pengertian Umum
Merupakan berat komponen kapal yang bersifat tetap. Pada umumnya dapat dibagi
menjadi tiga bagian besar, yaitu :
a. Berat baja badan kapal (berat korpus) yaitu berat badan kapal, bangunan atas
(superstructure) dan perumahan geladak (deck house).
b. Berat peralatan yaitu berat dari seluruh peralatan antara lain jangkar, rantai jangkar,
mesin jangkar, tali temali, capstan, mesin kemudi, mesin winch, derrick boom, mast,
ventilasi, alat-alat navigasi, life boat, davit, perlengkapan dan peralatan dalam kamar-
kamar, dll.
c. Berat mesin pnggerak beserta instalasi pembantunya yaitu berat motor induk, motor
Bantu, ketel, pompa-pompa, separator, botol angin, cooler, intermediate shaft, propeller
shaft, bantalan-bantalan poros, reduction gear, dan keseluruhan peralatan yang ada di
kamar mesin.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 10
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Perhitungan berat kapal kosong (LWT) pada saat kapal akan diluncurkan meliputi :
a. Berat baja kapal dari lunas sampai geladak teratas.
b. Berat superstructure.
c. Berat forecastle deck dan permesinan utamanya.
d. Berat kamar mesin.
e. Berat baling-baling dan poros diluar kamar mesin.
Perhitungan penyerabaran berat dengan metode Lloyd’s Register 1964, dibagi menjadi dua
bagian, yaitu :
a. Penyebaran berat sampai geladak teratas.
b. Penyebaran berat bagian khusus.

2.1.2. Perhitungan LWT Kapal


Data kapal :
Type : Fishing Vessel
Lpp : 68.94 m
Lwl : 70.7 m
B : 13.5 m
H : 7.61 m
T : 5.72 m
Cb : 0,53
Vs : 14.89 knot
Berat kapal kosong (Light Weight Tonnage) pada saat akan diluncurkan meliputi :
a. Berat baja kapal dari lunas sampai geladak teratas.
b. Berat poop deck.
c. Berat forecastle.
d. Berat mesin.
e. Berat baling – baling dan poros diluar kamar mesin.
Perhitungan penyebaran berat dengan Metode Lloyd’s Register 1964, dibagi menjadi dua
bagian yaitu:
a. Penyebaran berat sampai geladak teratas.
b. Penyebaran berat bagian khusus.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 11
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.1.2.1.Berat Baja Kapal Dari Lunas Sampai Geladak Teratas
Penyebaran berat kapal sampai dengan geladak teratas terdiri dari dua bagian
yaitu :
a. Penyebaran berat pada AP sampai dengan FP.
b. Penyebaran berat pada bagian luar pada bagian AP sampai dengan FP.

2.1.2.2.Berat Antara AP Sampai FP


( berdasarkan LR 1964 hal : 70 )
didapatkan rumus :
4
m = 43.4 x H x ( Lpp/10 ) [ ton / m ]
dimana :
H = ( c1 x B ) + ( c2 x D ) + ( c3 x d ) + ( c4 x Wo x Nt ) + c5 ( 2.5 x h )
( sesuai dengan LR 1964 hal : 72 gambar I-b diperoleh )
c1= 1,40 ; c2 = 1,10
c3 = 1,05 ; c4 = 1,10
c5= 0,20 ( sesuai dengan LR 1964 hal : 72 gambar 2 )
Wo= 0,26 ( sesuai dengan LR 1964 hal : 72 gambar 1a )
Nt= 4 ( jumlah sekat )
D= H ( tinggi kapal kapal sampai geladak utama )
d= T ( sarat kapal penuh )
h= tinggi dasar ganda ( sesuai dengan BKI 2013 Volume II )
= B = 13,50
20 20
= 0,68 [ m]
= 1,0 [ m]
maka :
H = ( 1,40 x 13,50) + ( 1,10 x 7,61 )+ ( 1,05 x 5,72 )
+ (1,10 x 0,26 x 4) + ( -0,2)+( 2,5 x 0,68)
= 37,12
sehingga :
4
m= 43.4 x H x ( Lpp / 10 )
= 43.4 x 37,121 x ( 68,94/ 104 )
= 11,107 [ ton / m ]
Dari harga m yang diperoleh dengan membuat table dimana harga m
dikalikan dengan harga a ( harga a sesuai dengan LR 1964 hal : 74 – 75
gambar 3 dan 4 ), hasilnya disimsonkan. Maka diperoleh berat kapal
kosong dan AP- FP dan titik berat terhadap midship kapal.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 12
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel .I. Perhitungan berat antara AP dan FP
Station a q = m.a s q.s n q.s.n
0 0,000 0,00 1,00 0,00 -10,00 0,00
1 0,480 5,33 4,00 21,32 -9,00 -191,92
2 0,590 6,55 2,00 13,11 -8,00 -104,85
3 0,690 7,66 4,00 30,65 -7,00 -214,58
4 0,780 8,66 2,00 17,33 -6,00 -103,96
5 0,840 9,33 4,00 37,32 -5,00 -186,59
6 0,890 9,88 2,00 19,77 -4,00 -79,08
7 0,940 10,44 4,00 41,76 -3,00 -125,28
8 1,000 11,11 2,00 22,21 -2,00 -44,43
9 1,000 11,11 4,00 44,43 -1,00 -44,43
10 1,000 11,11 2,00 22,21 0,00 0,00
11 0,980 10,88 4,00 43,54 1,00 43,54
12 0,950 10,55 2,00 21,10 2,00 42,21
13 0,910 10,11 4,00 40,43 3,00 121,28
14 0,860 9,55 2,00 19,10 4,00 76,41
15 0,800 8,89 4,00 35,54 5,00 177,71
16 0,720 8,00 2,00 15,99 6,00 95,96
17 0,600 6,66 4,00 26,66 7,00 186,59
18 0,470 5,22 2,00 10,44 8,00 83,52
19 0,300 3,33 4,00 13,33 9,00 119,95
20 0,140 1,55 1,00 1,55 10,00 15,55
S1 = 497,80 S2 = -132,39

W dari AP-FP = 1/3 x h x S1


= 1/3x (68,94/20) x 497,797
= 571,9691 ton
LCG = ( S2 / S1 ) x Lpp/20
= -132,391 / 497,797 x 181,54/ 20
= -0,91674 ( dibelakang midship )
KG = 0.6 x H
= 0,6 x 7,61
= 4,57

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 13
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
L1 = 0,5 5,75 m
atas
h1 tengah
2,100 m bawah
h2=
h2=
0,500 m
h3=
1,98 m

- Berat dari AP ke buritan


W = 0.01133 x m x Lpp
= 0,01133 x 11,107 x 68,94
= 8,675 ton
- Titik berat dari AP ke buritan
LCG = - Lpp/ 2 - {[ A1 x G1] + [ A2 x G2] + [A3 x G3]} / { A1 + A2 + A3)
Dimana : A1= P x H
= 5,75 x 2,100
2
= 12,08 m
A2= 1/2 x L1 x h
= 1/2 x 0,5 x 2,10
2
= 0,525 m
G1 = Titik berat A1 terhadap AP
= 1/2 x 5,75
2,875 m
G2 = Titik berat A2 terhadap AP
= ( 1/3 x 0,5000 ) + 5,7500
= 5,917 m
A3= Luas A3
= 2/3 x 5,75 x 0,500
2
= 1,917 m
G3 = Titik berat A3 terhadap AP
= 2/3 x 5,75
= 3,833 m
LCG = -37,581534 m ( dibelakang midship )
KG = {[ A1 x ( h+h2 +h1 /2)] + [ A2 x (h+2/3h2 } / { A1 + A2 }
= 3,36 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 14
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
L= 5,895 m atas
tengah
bawah
t= 3,50 m

h= 9,27 m

- Berat dari FP ke haluan


W = 0,00175 x m x Lpp
= 0,00175 x 11,107 x 68,94
= 1,340 ton
- Titik berat dari FP ke haluan
LCG = Lpp/ 2 + 1/3 x L
= 36,44 m
KG = 2/3 x t +h
= 11,60

2.1.2.3.Berat Poop Deck

tengah
bawah

AP
Untuk menghitung berat poop deck, maka tinggi dari poop deck dibagi
menjadi tiga bagian dan panjang poop deck dibagi empat, perhitungan
luas masing-masing bagian disajikan dalam bentuk tabel sebagai
berikut:

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 15
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel II.1. Perhitungan luas poop deck bagian bawah
No B/2 FS B/2.FS
1 5,762 1 5,7615 Panjang = 14,76 m
2 5,940 4 23,7592 DL = 1,845 m
3 6,117 2 12,2346 Luas = 2/3 x DL x 152,418
2
4 6,280 4 25,118 = 187,474 m
5 6,416 2 12,832
6 6,527 4 26,1088
7 6,597 2 13,1934
8 6,665 4 26,66
9 6,750 1 6,75
S1 = 152,4175

Tabel II.2. Perhitungan luas poop deck bagian tengah


No B/2 FS B/2.FS
1 5,9476 1 5,9476 Panjang = 14,76 m
2 6,1708 4 24,6832 DL = 1,845 m
3 6,3477 2 12,6954 Luas = 2/3 x DL x 156,22
2
4 6,4797 4 25,9188 = 192,15 m
5 6,5918 2 13,1836
6 6,6589 4 26,6356
7 6,7078 2 13,4156
8 6,7475 4 26,99
9 6,7500 1 6,75
S1 = 156,2198

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 16
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Tabel II.3. Perhitungan luas poop deck bagian atas


No B/2 FS B/2.FS
1 6,1337 1 6,1337 Panjang = 14,76 m
2 6,2877 4 25,1508 DL = 1,845 m
3 6,4403 2 12,8806 Luas = 2/3 x DL x 157,682
2
4 6,5606 4 26,2424 = 193,949 m
5 6,6435 2 13,287
6 6,6990 4 26,796
7 6,7288 2 13,4576
8 6,7460 4 26,984
9 6,7500 1 6,75
S1 = 157,7

Tabel II.4. Perhitungan volume poop deck


Bagian Luas (A) FS A.FS
Atas 187,4735 1 187,4735 Tinggi = 2 m
Tengah 192,1504 4 768,6014 DT = 1 m
Bawah 193,9490 1 193,9490 Volume = 1/3 xDT x 1150,02
S1 = 1150,0239 = 383,341 m3

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 17
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
- Berat poop deck :
Wv = 01292 x Volume [ ton ]
= 0,1292 x 383,3 [ ton ]
= 49,527697 [ ton ]
- Titik berat poop deck :
Lpoop = 14,76 m
Qd = 4 x Qb
Wv = ( Qd + Qb ) x Lpoop/2
= ( 5 Qb) x 11.91
14,76/2 / 2
dimana:
Qb = 2 Wv / ( 5 Lpoop )
= 1,342 [ ton / m ]
Luas dan titik berat segiempat :
A1 = Lpoop x Qb
= 14,76 x 1,342
2
= 19,811079 [ m ]
G1 = Lpoop / 2
= 14,76 / 2
= 7,38 [ m]
Luas dan titik berat segitiga :
A2 = ( Lpoop / 2 ) x 3 x Qb
= 29,716618 [ m2 ]
G2 = Lpoop / 3
= 14,76 / 3
= 4,92 [ m]
Titik berat trapesium :
G = (( A1 x G1 ) + ( A2 x G2 )) / (A1 +A2 )
= 5,904 [ m]
Jarak titik berat ke midship :
LCG = -((Lpp/2) + 4,5) + ( Lpoop – G )
= -30 [ m]
KG = 1/2 x t +H
=1/2 x 2 + 7,61
= 8,61 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 18
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.1.2.4.Berat Forecastle Deck

atas
tengah
bawah

Untuk menghitung berat forecastle deck, maka tinggi dari forecastle deck dibagi
menjadi tiga bagian dan panjang forecastle deck dibagi delapan, perhitungan
luas masing-masing bagian disajikan dalam bentuk tabel sebagai
berikut:
Tabel III.1. Perhitungan luas forecastle deck bagian bawah
No B/2 FS B/2.FS
1 2,6522 1 2,652 Panjang = 7,32 m
2 2,2316 4 8,926 DL = 0,9147 m
3 1,7875 2 3,575 Luas = 2/3 x DL x S1
4 1,3445 4 5,378 = 15,22 m2
5 0,9338 2 1,868
6 0,5556 4 2,222
7 0,1693 2 0,339
8 0 4 0
9 0 1 0
S1 = 24,96

Tabel III.2. Perhitungan luas forecastle deck bagian tengah


No B/2 FS B/2.FS
1 2,9821 1 2,982 Panjang = 8,18 m
2 2,5758 4 10,3 DL = 1,0225 m
3 2,1466 2 4,293 Luas = 2/3 x DL x S1
2
4 1,6998 4 6,799 = 21,439 m
5 1,2612 2 2,522
6 0,8474 4 3,39
7 0,4513 2 0,903
8 0,0646 4 0,258
9 0 1 0
S1 = 31,45

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 19
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Tabel III.3. Perhitungan luas forecastle deck bagian atas


No B/2 FS B/2.FS
1 3,2961 1 3,2961 Panjang =9,13 m
2 2,903 4 11,612 DL = 1,14 m
3 2,4896 2 4,9792 Luas = 2/3 x DL x S1
2
4 2,0497 4 8,1988 = 29,63 m
5 1,6028 2 3,2056
6 1,1701 4 4,6804
7 0,7582 2 1,5164
8 0,3689 4 1,4756
9 0 1 0
S1 = 38,964

Tabel III.4. Perhitungan volume forecastle deck


Bagian Luas (A) FS A.FS
Atas 15,2199 1 15,22 Tinggi = 2,00 m
Tengah 21,4389 4 85,756 DT = 1,0 m
Bawah 29,6332 1 29,633 Volume = 1/3 x DT x 130,61
3
S1 = 130,61 = 44 m

- Berat forecastle deck :


W = 0.0892 x Volume [ ton ]
= 0,09 x 44 [ ton ]
= 3,88 [ ton ]

- Titik berat poop deck :


LCG = ( Lpp/2 + ls ) – ( 2/3 + lf )
Dimana : ls = panjang FP sampai sekat tubrukan
= 4,74 m (TR III Profile Construction )
lf = 7,32 m
LCG = 34,3 m
KG = 1/2 x t +H
= 1/2 x 2,00 + 7,6
= 8,6 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 20
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

2.1.2.5.Berat Mesin Dan Kamar Mesin


Untuk menghitung berat kamar mesin adalah sebagai berikut :
1. Perhitungan tahanan kapal. (TR III General Arrangement )
2. Perhitungan daya dorong motor pengerak utama (TR III General Arrangement )
3. Penentuan spesifikasi dan berat mesin.

2.1.2.5.1. Penentuan spesifikasi dan berat mesin


Berdasarkan BHP dari kapal kita dapat memilih spesikasi mesin yang
dikeluarkan Pabrik mesin sebagai berikut :
Daya : 1800 Hp Tinggi : 1,59 m
Berat : 3,152 ton Lebar : 1,53 m
Panjang : 2,28 m

2.1.2.5.2. Penentuan berat mesin dan kamar mesin


- Berat kamar mesin :
W = Wm + Wae + ( 0.044 Lpp - 1.17 ) x le P= 2,3
Wm = berat mesin L= 1,5
= 3,152 [ ton] T= 1,6
Wae = berat mesin bantu
0.7
= 0.56 x ( BHP )
0,7
= 0,56 x 1800
= 106,38 [ ton]
le = panjang kamar mesin
= 8 [ m]
W= 124 [ ton]
- Titik berat kamar mesin :
Distribusi berat berbentu segi empat
LCG = ( a + 1/2 le ) - Lpp/2
Dimana a = jarak sekat kamar mesin ke AP
= 12 [ m]
LCG = -18,47

KG = H/2
= 1,59 /2
= 0,795 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 21
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.1.2.6.Berat Baling-Baling Dan Poros Diluar Kamar Mesin
- Berat baling-baling dan poros :
W = Ls x ( 0.0164 x Lpp + S )
Ls = panjang poros diluar kamar mesin
= 2,11 [ m ]
S = merupakan fungsi ( Ls / L ) ( LR hal 76 gambar 5a )
L = panjang kapal ( Lpp )
Ls / L = 0,0306
S = 0,09
W '= 2,575 [ ton]
- Titik berat baling-baling dan poros :
Distribusi berat berbentu segi empat
LCG = ( a + 1/2 ls ) - Lpp/2
= -21,4 m
KG = 2,00 m

2.1.2.7.Berat Ruangan Dibawah Boat Deck

t = 0,0

a = 0,00 m L= 0,00 m
AP
Lebar Boat Deck (b)= 0 m
Distribusi berbentuk segi tiga
V= Lxtxb
=0 m2
W = 0.1185 x V
=0 ton

LCG = a + l/2 -Lpp/2


= -34,47 m
KG = H + t + t/2
= 7,61 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 22
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.1.2.8.Berat Ruangan Dibawah Bridge Deck

t = 2,2 m

a= 2,00 m L= 12 m
AP

Lebar Bridge Deck (b) = 10 m


V= Lxtxb
2
= 264 m
W = 0.1185 x V
= 31,284 ton
LCG = a + l/2 -Lpp/2
= -26,47 m
KG = H + 2t + t/2
= 13,11 m
2.1.2.9.Berat Ruangan Dibawah Navigation Deck

t= 2,20 m
a= 0,00m 10,00 m
AP
Lebar Navigation Deck (b) = 10,00 m
Distribusi berbentuk segi tiga
V= Lxtxb
= 220 m2
W= 0.1185 x V
= 26,07 ton
LCG = a + l/2 -Lpp/2
= -29,47 m
KG = H + 3t + t/2
= 15,31 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 23
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.1.2.10. Berat Ruangan Dibawah Top Deck

t= 2,4 m

a= 0,00 m L= 10,00 m
AP
Lebar Top Deck (b) = 10,79 m
Distribusi berbentuk segi tiga
V= Lxtxb
2
= 258,96 m
W = 0.1185 x V
= 30,68676 ton
LCG = a + l/2 -Lpp/2
= -29,47 m
KG = H + 4t + t/2
= 18,41 m

2.1.2.11. Berat Peralatan Diujung Depan


w = 43.75 x Lpp2
4
1 x 10

= 20,793 ton
Distribusi berbentuk segi empat sepanjang 0.02xLpp
LCG = Lpp/2+0.035 Lpp
= 36,8829 m
KG = H +2+ t/2
= 10,225 m
2.1.2.12. Berat Peralatan Diujung Belakang

w = 10.94 x Lpp2
1 x 104
= 5,199 ton
Distribusi berbentuk segi empat sepanjang 0.02xLpp
LCG = -Lpp/2
= -34,470 m
KG = H + t + t/2
= 8,81 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 24
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

2.1.2.13. Berat Tanki Ceruk Haluan

L= 7,318 m

H = 8,03 m

L = 5,662 m
NO a S AxS
1 20,4808 1 20,4808
2 15,703 4 62,812
3 11,4427 2 22,8854
4 8,032 4 32,128
5 5,6118 2 11,2236
6 1,8387 4 7,3548
7 0,9661 2 1,9322
8 3,9871 4 15,9484
9 13,9339 1 13,9339
S = 188,699
Distribusi berbentuk segi tiga
V =( 1/3) x L/8 x S
= 57,538 m
W = 0.0538 x V
= 3,09551753 ton
LCG = L/2 +Lpp/2
= 38,1 m
KG = (H x 2/3)+Db
= 6,86 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 25
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.1.2.14. Berat Tanki Ceruk Buritan

L= 6,75 m

H= 4,31 m

AP
NO a S AxS
1 82,9459 1 82,9459
2 79,4626 4 317,85
3 73,8613 2 147,723
4 65,9862 4 263,945
5 55,5916 2 111,183
6 42,22 4 168,884
7 24,47 2 48,9338
8 18,0432 4 72,1728
9 12,233 1 12,233
S = 1225,87
Distribusi berbentuk segi tiga
V = ( 1/3) x l/8 x S
= 344,776 m
W = 0.0538 x V
= 18,549 ton
LCG = (l/2L-Lpp/2)
= -31,095
KG = 2,6465 + (H x 2/3)
= 5,52 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 26
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
I.14. PERHITUNGAN BERAT TOTAL

Berdasarkan perhitungan berat dan titik berat yang telah dihitung diatas
kita dapat menghitung berat kapal yang akan sebagai berikut:
Tabel IV. Perhitungan berat kapal yang akan
No Bagian Berat LCG Momen KG Momen
1 Badan AP- FP 571,969 -0,917 -524,346 4,566 2611,611
Belakang AP 8,675 -37,582 -326,029 3,364 29,186
Depan FP 1,340 36,435 48,821 11,604 15,549
2 Poop deck 49,528 -30,114 -1491,477 8,610 426,433
3 Forecastle deck 3,883 34,332 133,325 8,610 33,436
4 Mesin dan Kamar Mesin 124,443 -18,470 -2298,471 0,795 98,933
5 Propeler dan Poros 2,575 -21,415 -55,154 2,000 5,151
6 Dibawah Boat Deck 0,000 -34,470 0,000 7,610 0,000
7 Dibawah Bridge Deck 31,284 -26,470 -828,087 13,110 410,133
8 Dibawah navigator deck 26,070 -29,470 -768,283 15,310 399,132
9 dibawah top deck 30,687 -29,470 -904,339 18,410 564,943
10 peralatan diujung depan 20,793 36,883 766,912 10,225 212,610
11 peralatan diujung belakang 5,199 -34,470 -179,226 8,810 45,807
12 tanki ceruk haluan 3,096 38,129 118,029 6,863 21,246
13 tanki ceruk buritan 18,549 -31,095 -576,780 5,520 102,387
14 hatch cover 10,000 0,609 6,090 1,023 10,230
15 peralatan kapal 5,000 0,432 2,160 2,345 11,725

S1 = 913,092 S2 = -6879,015 S3 = 4998,513


LWT = 913,09 Ton
LCG = S2/S1 = -7,534 m
KG = S3/S1 = 5,4743 m
Berdasarkan berat yang diperoleh, maka sarat rata-rata kapal kosong dapat ditentukan dengan
membaca kurva hidrostatik, dan diperoleh besar sarat kapal kosong adalah T = 1,43 m
2.1.2.15. Perhitungan Berat Total

LPP = 68.94 m
Skala Dis.Hidrostatic = 8000 ton
Massa Jenis Air Laut = 1,025 ton/ m3
Panjang garis di LPP = 7,8685 m

2.2. Perhitungan Ya Dan Yb


2.2.1. Pengertian Umum
Merupakan Metode pengukuran sudut oleng kapal yang ditinjau biasanya meliputi
10̊, 20̊, 30̊, 40̊, 50̊, 60̊, 70̊, 80̊, dan 90̊.Diawali dengan menentukan harga 1 = NB sin φ.
Untuk mendapatkan 1 = NB sin φ untuk setiap sudut-sudut lanjut pada metode ini
Samuel Pardomuan Sitorus
21090116120041 27
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
didasarkan pada displacement yang tetap (constant). Maka untuk setiap sudut oleng yang
digambar harus dikoreksi garis airnya, sehingga garis air pada setiap sudut oleng
mempunyai displacement yang sama Perhitungan Ya & Yb.

Gambar 2.1: Lines plan

Gambar 2.2: Contoh perhitungan Ya dan Yb

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 28
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Berikut langkah pengerjaan metode ini:
1. Panjang kapal (Lpp) kita bagi atas beberapa penampang melintang (station) menurut
dalil Simpson atau Tchebycheff. Menurut pembagian di atas, tiap-tiap station kita
gambar secara utuh dalam satu gambar bodyplan.

Gambar 2.3: Gambar body plan digambar secara utuh


2. Untuk pembuatan lengan stabilitas bentuk dengan ordinat sama dengan 1 = NB sin φ,
maka paling sedikit dibutuhkan empat keadaan displacement. Displacement ini dapat
dipilih pada sarat dimana kapal dengan muatan penuh, sarat pada saat kapal kosong ,
dan dua sarat lagi yang terletak di antara kedua sarat penuh dan kosong.

Gambar 2.4 :Penentuan empat keadaan kapal

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 29
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
3. Biasanya sudut oleng yang ditinjau biasanya meliputi 10̊, 20̊, 30̊, 40̊, 50̊, 60̊, 70̊, 80̊, dan
90̊. Untuk memperoleh perhitungan yang lebih teliti sudut oleng dapat diambil tiap
perbedaan 5̊. Maka untuk menentukan titik berat garis air yang merupakan sumbu putar
dan harga MBφ untuk suatu keadaan tertentu digunakan tabel perhitungan untuk :

a. Luas garis air


b. Momen statis
c. Momen inersia
d. Titik berat garis air
e. Momen inersia garis air

4. Setelah penggunaan tabel perhitungan diatas atau sebelumnya (butir 3), maka sekarang
akan kita terangkan cara mengukur Ya dan Yb. Untuk ini akan lebih jelas kalau kita melihat
contoh gambar-gambar dibawah ini untuk beberapa macam keadaan.

Gambar 2.5: Gambar contoh-contoh pembacaan Ya ; Yb ; Ya’ : Yb’

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 30
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Hasil pengukuran Ya Yb kita masukan dalam perhitungan tabel. Nantinya kita akan
mendapatkan harga MBφ. Untuk kapal yang dalam kedudukan tegak harga e = 0. Dari
hasil perhitungan tabel ini maka kita dapat memperoleh untuk notasi II suatu harga e.

Gambar 2.6: Gambar penggambaran garis air pada displacement yang sebenarnya
Dari titik berat garis air W0L0, yaitu O kita ukurkan OB = ½ e pada WoLo (lihat gambar
diatas). Bila harga e positif maka OB diukurkan ke arah bagian yang masuk (ke
kanan/kearah Ya), sedang bila harga e negative maka OB diukurkan ke bagian yang keluar
(ke kiri/kearah Yb) bila letak Ya dan Yb seperti tertera pada gambar.

Gambar 2.7: Gambar penggambaran garis air bantu


Kita gambarkan garis air bantu W1 ‘L1 ‘ yang membentuk sudut 10̊ dengan W0 L0 pada
titik O. Dari titik O ini kita lakukan pengukuran harga Ya dan Yb untuk setiap station dan
dimasukan didalam tabel perhitungan untuk sudut 10̊. Tarik garis air W1L1 melalui B
sejajar garis air bantu W1’L1’. Ukurkan OC sama dengan e dan tarik CO’ ┴ W1’L1’
sehingga memotong W1L1 di O’. Tarik garis air bantu W2’L2’ melalui O’ membentuk 10̊

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 31
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
dengan garis air W1L1. Hal tersebut diatas kita ulangi lagi hingga semua garis air sampai
dengan sudut 90̊. Perhitungan MBφ ini kita lakukan untuk keempat macam keadaan sarat
yang telah dipilih pada butir 2. Untuk satu sarat kita gunakan 10 buah tabel yaitu untuk 0̊
sampai dengan 90̊. Jadi untuk empat macam keadaan dibutuhkan 40 lembar tabel
perhitungan.

Gambar 2.8: Gambar garis air bantu dan garis air sebenarnya untuk suatu displacement
yang tertentu dari 0̊ sampai dengan 90̊

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 32
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.2.2. Perhitungan Ya dan Yb Kapal
Tabel 2.11: Tabel Ya Yb Sudut 0° sarat 1.43 m (Belakang -Depan)
LWT = 913,09 Ton
SUDUT = 0 SARAT = 1,43 m Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 0,55 0,55 2,19 2,19 1,20 1,20 0,66 0,66
B5 2 1,33 1,33 2,67 2,67 3,56 3,56 4,75 4,75
B6 4 2,06 2,06 8,23 8,23 16,95 16,95 34,88 34,88
B7 1 2,76 2,76 2,76 2,76 7,59 7,59 20,92 20,92
15,84 15,84 29,29 29,29 61,20 61,20
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 25,985
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 33,454

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 2,76 2,76 2,76 2,76 7,59 7,59 20,92 20,92
T2 4 4,10 4,10 16,42 16,42 67,40 67,40 276,67 276,67
T3 2 4,71 4,71 9,42 9,42 44,34 44,34 208,76 208,76
T4 4 4,54 4,54 18,16 18,16 82,48 82,48 374,50 374,50
T5 2 3,45 3,45 6,91 6,91 23,86 23,86 82,39 82,39
T6 4 2,30 2,30 9,22 9,22 21,25 21,25 48,97 48,97
T7 1 1,48 1,48 1,48 1,48 2,18 2,18 3,22 3,22
64,36 64,36 249,09 249,09 1015,43 1015,43
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 377,5651733
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1985,736549

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 1,48 1,48 1,48 1,48 2,18 2,18 3,22 3,22
D2 4 1,32 1,32 5,26 5,26 6,93 6,93 9,11 9,11
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
6,74 6,74 9,11 9,11 12,33 12,33
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 16,443
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 10,030
e= 0,000 m e/2 = 0.0 m
Io = 2029,221 m4
Ikor = 0,000 m4
Io-Ikor = 2029,221 m4
MBj = 2,278 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 33
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.12: Tabel Ya Yb Sudut 0° sarat 2.86 m (Belakang- Depan)
Panjang di Hidrostatik = 9,9448 m
LWT= 2191,2085 Ton
SUDUT = 0 SARAT = 2,8600 m Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,10 0,10 0,40 0,40 0,04 0,04 0,00 0,00
B3 2 1,62 1,62 3,25 3,25 5,27 5,27 8,57 8,57
B4 4 2,99 2,99 11,96 11,96 35,78 35,78 107,03 107,03
B5 2 4,03 4,03 8,07 8,07 32,53 32,53 131,21 131,21
B6 4 4,78 4,78 19,11 19,11 91,29 91,29 436,15 436,15
B7 1 1,77 1,77 1,77 1,77 3,14 3,14 5,57 5,57
44,56 44,56 168,07 168,07 688,54 688,54
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 73,080
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 376,401

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 1,77 1,77 1,77 1,77 3,14 3,14 5,57 5,57
T2 4 5,93 5,93 23,71 23,71 140,52 140,52 832,85 832,85
T3 2 6,42 6,42 12,83 12,83 82,33 82,33 528,23 528,23
T4 4 6,00 6,00 23,98 23,98 143,77 143,77 861,93 861,93
T5 2 4,64 4,64 9,29 9,29 43,14 43,14 200,34 200,34
T6 4 2,51 2,51 10,06 10,06 25,28 25,28 63,56 63,56
T7 1 0,59 0,59 0,59 0,59 0,35 0,35 0,21 0,21
82,23 82,23 438,53 438,53 2492,69 2492,69
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 482,4336
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 4874,593215

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,59 0,59 0,59 0,59 0,35 0,35 0,21 0,21
D2 4 0,05 0,05 0,20 0,20 0,01 0,01 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,80 0,80 0,36 0,36 0,21 0,21
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 1,940
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,171
e= 0,000 m e/2 = 0.0 m
Io = 5251,17 m4
Ikor = 0,000 m4
Io-Ikor = 5251,17 m4
MBj = 2,456 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 34
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.13: Tabel Ya Yb Sudut 0° sarat 4.29 m (Belakang- Depan)
Panjang di Hidrostatik = 17,8953 m
LWT= 3942,99879 Ton
SUDUT = 0 SARAT = 4,2900 m Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,11 0,11 0,44 0,44 0,05 0,05 0,01 0,01
B3 2 1,75 1,75 3,50 3,50 6,14 6,14 10,76 10,76
B4 4 3,45 3,45 13,80 13,80 47,63 47,63 164,37 164,37
B5 2 4,64 4,64 9,27 9,27 43,01 43,01 199,46 199,46
B6 4 5,37 5,37 21,47 21,47 115,25 115,25 618,66 618,66
B7 1 5,80 5,80 5,80 5,80 33,69 33,69 195,52 195,52
54,30 54,30 245,77 245,77 1188,76 1188,76
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 89,049
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 649,856

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 5,80 5,80 5,80 5,80 33,69 33,69 195,52 195,52
T2 4 6,55 6,55 26,19 26,19 171,54 171,54 1123,32 1123,32
T3 2 6,74 6,74 13,49 13,49 90,94 90,94 613,24 613,24
T4 4 6,60 6,60 26,40 26,40 174,23 174,23 1149,88 1149,88
T5 2 5,47 5,47 10,94 10,94 59,87 59,87 327,57 327,57
T6 4 3,13 3,13 12,54 12,54 39,30 39,30 123,16 123,16
T7 1 0,65 0,65 0,65 0,65 0,43 0,43 0,28 0,28
96,02 96,02 569,99 569,99 3532,97 3532,97
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 563,2944533
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 6908,911327

Fore Body (L3 = 3,6593


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,65 0,65 0,65 0,65 0,43 0,43 0,28 0,28
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,65 0,65 0,43 0,43 0,28 0,28
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 1,591
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,226
e= 0,000 m e/2 = 0.0 m
Io = 7558,993 m4
Ikor = 0,000 m4
Io-Ikor = 7558,993 m4
MBj = 1,965 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 35
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.14: Tabel Ya Yb Sudut 0° sarat 3,39 m (Belakang-Depan)
Panjang di Hidrostatik = 26,2189 m
LWT= 5776,996805 Ton
SUDUT = 0 SARAT = 5,72 m Volume = 5636,094444 m3 5776,9968
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 2,24 2,24 8,96 8,96 20,07 20,07 44,95 44,95
B3 2 3,79 3,79 7,59 7,59 28,79 28,79 109,21 109,21
B4 4 4,81 4,81 19,23 19,23 92,41 92,41 444,20 444,20
B5 2 5,55 5,55 11,09 11,09 61,52 61,52 341,19 341,19
B6 4 6,04 6,04 24,15 24,15 145,75 145,75 879,78 879,78
B7 1 6,32 6,32 6,32 6,32 39,96 39,96 252,64 252,64
77,33 77,33 388,50 388,50 2071,95 2071,95
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 126,825
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 1132,667

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 6,32 6,32 6,32 6,32 39,96 39,96 252,64 252,64
T2 4 6,75 6,75 27,00 27,00 182,25 182,25 1230,19 1230,19
T3 2 6,75 6,75 13,50 13,50 91,13 91,13 615,09 615,09
T4 4 6,75 6,75 27,00 27,00 182,25 182,25 1230,19 1230,19
T5 2 6,10 6,10 12,21 12,21 74,53 74,53 455,01 455,01
T6 4 4,09 4,09 16,36 16,36 66,88 66,88 273,47 273,47
T7 1 1,41 1,41 1,41 1,41 1,98 1,98 2,78 2,78
103,79 103,79 638,98 638,98 4059,37 4059,37
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 608,9165867
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 7938,319849

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 1,41 1,41 1,41 1,41 1,98 1,98 2,78 2,78
D2 4 0,23 0,23 0,94 0,94 0,22 0,22 0,05 0,05
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
2,34 2,34 2,20 2,20 2,83 2,83
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 5,719
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 2,300
e= 0,000 m e/2 = 0.0 m
Io = 9073,287 m4
Ikor = 0,000 m4
Io-Ikor = 9073,287 m4
MBj = 1,610 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 36
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.15: Tabel Ya Yb Sudut 10° sarat 1.43 m (Belakang-Depan)

SUDUT = 10 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3


After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 0,62 0,51 2,46 2,03 1,52 1,03 0,93 0,52
B5 2 1,66 1,15 3,32 2,30 5,51 2,65 9,15 3,05
B6 4 2,79 1,68 11,15 6,71 31,05 11,25 86,53 18,86
B7 1 3,90 2,12 3,90 2,12 15,20 4,49 59,24 9,51
20,83 13,16 53,28 19,42 155,85 31,94
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 27,868
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 13,884
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 51,329

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,90 2,12 3,90 2,12 15,20 4,49 59,24 9,51
T2 4 5,63 3,01 22,53 12,03 126,95 36,17 715,15 108,77
T3 2 6,27 3,39 12,54 6,78 78,65 22,96 493,17 77,81
T4 4 5,79 3,41 23,15 13,66 134,00 46,63 775,61 159,19
T5 2 4,20 2,84 8,39 5,68 35,20 16,11 147,66 45,74
T6 4 2,44 2,14 9,76 8,56 23,80 18,31 58,06 39,17
T7 1 1,38 1,55 1,38 1,55 1,90 2,41 2,63 3,75
81,65 50,37 415,69 147,09 2251,51 443,95
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 387,266
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 393,955
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2635,561265

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 1,38 1,55 1,38 1,55 1,90 2,41 2,63 3,75
D2 4 1,20 1,41 4,81 5,65 5,78 7,99 6,95 11,29
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
6,19 7,21 7,68 10,40 9,58 15,04
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 16,339
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -1,658
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 10,010
e= 0,941 m e/2 = 0,47
Io = 2696,900 m4
Ikor = 382,371 m4
Io-Ikor = 2314,529 m4
MBj = 2,598 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 37
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.16: Tabel Ya Yb Sudut 10° sarat 2,86 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 10 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,11 0,09 0,22 0,19 0,02 0,02 0,00 0,00
B4 4 2,09 1,40 8,36 5,59 17,48 7,82 36,55 10,93
B5 2 3,86 2,49 7,72 4,98 29,77 12,42 114,88 30,94
B6 4 5,01 3,32 20,03 13,30 100,26 44,20 501,92 146,95
B7 1 5,64 3,99 5,64 3,99 31,80 15,89 179,35 63,34
41,97 28,05 179,34 80,35 832,71 252,16
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 57,411
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 40,588
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 296,531

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 5,64 3,99 5,64 3,99 31,80 15,89 179,35 63,34
T2 4 6,55 5,10 26,21 20,39 171,78 103,97 1125,75 530,07
T3 2 6,83 5,57 13,67 11,15 93,42 62,15 638,46 346,47
T4 4 6,62 5,30 26,48 21,20 175,32 112,36 1160,68 595,51
T5 2 5,26 4,18 10,52 8,35 55,37 34,88 291,36 145,64
T6 4 2,69 2,49 10,75 9,94 28,89 24,70 77,63 61,39
T7 1 0,57 0,66 0,57 0,66 0,32 0,43 0,18 0,28
93,84 75,68 556,90 354,38 3473,41 1742,71
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 497,2569067
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 297,032
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 5100,203165

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,57 0,66 0,57 0,66 0,32 0,43 0,18 0,28
D2 4 0,05 0,05 0,19 0,22 0,01 0,01 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,76 0,87 0,33 0,44 0,18 0,28
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 1,991
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -0,069
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,189
e= 0,606 m e/2 = 0,30
Io = 5396,92 m4
Ikor = 204,69 m4
Io-Ikor = 5192,24 m4
MBj = 2,429 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 38
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.17: Tabel Ya Yb Sudut 10° sarat 4.29 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 10 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,12 0,10 0,49 0,41 0,06 0,04 0,01 0,00
B3 2 2,35 1,45 4,69 2,89 11,00 4,18 25,80 6,04
B4 4 4,37 2,85 17,49 11,41 76,49 32,53 334,48 92,75
B5 2 5,39 3,95 10,78 7,90 58,07 31,20 312,87 123,21
B6 4 6,00 4,76 24,02 19,05 144,22 90,73 865,95 432,11
B7 1 6,35 5,32 6,35 5,32 40,26 28,31 255,49 150,59
63,81 46,98 330,10 186,98 1794,60 804,71
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 90,849
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 58,678
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 710,477

Middle Body (L2= 8,8000 m)


. S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 6,35 5,32 6,35 5,32 40,26 28,31 255,49 150,59
T2 4 6,85 6,22 27,40 24,87 187,65 154,64 1285,23 961,55
T3 2 6,85 6,65 13,71 13,30 93,95 88,45 643,91 588,21
T4 4 6,86 6,28 27,44 25,14 188,23 157,98 1291,26 992,87
T5 2 6,08 5,05 12,16 10,10 73,94 51,01 449,60 257,58
T6 4 3,56 2,90 14,26 11,61 50,80 33,67 181,05 97,69
T7 1 0,72 0,62 0,72 0,62 0,52 0,38 0,37 0,24
102,03 90,95 635,36 514,44 4106,91 3048,72
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 566,07056
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 177,340
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 6996,617759

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,72 0,62 0,72 0,62 0,52 0,38 0,37 0,24
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,72 0,62 0,52 0,38 0,37 0,24
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 1,632
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,083
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,248
e= 0,359 m e/2 = 0,18
Io = 7707,342 m4
Ikor = 84,646 m4
Io-Ikor = 7622,696 m4
MBj = 1,982 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 39
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.18: Tabel Ya Yb Sudut 10° sarat 5.72 m (Belakang- Depan)
SUDUT = 10 SARAT = 5,72 m Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 2,34 0,00 2,34 0,00 5,47 0,00 12,78 0,00
B2 4 3,97 1,57 15,89 6,28 63,09 9,86 250,57 15,47
B3 2 4,79 3,08 9,59 6,15 45,95 18,92 220,22 58,20
B4 4 5,51 4,30 22,05 17,20 121,59 73,96 670,38 318,05
B5 2 6,10 5,14 12,20 10,29 74,37 52,93 453,49 272,29
B6 4 6,44 5,73 25,76 22,92 165,89 131,29 1068,31 752,18
B7 1 6,65 6,08 6,65 6,08 44,16 36,99 293,43 224,94
94,46 68,92 520,51 323,95 2969,18 1641,14
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 133,973
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 80,590
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 1260,152

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 6,65 6,08 6,65 6,08 44,16 36,99 293,43 224,94
T2 4 6,86 6,72 27,44 26,89 188,17 180,72 1290,64 1214,73
T3 2 6,85 6,85 13,71 13,71 93,97 93,94 644,11 643,82
T4 4 6,85 6,76 27,38 27,05 187,48 182,96 1283,48 1237,42
T5 2 6,39 5,79 12,78 11,58 81,73 66,99 522,42 387,75
T6 4 4,58 3,68 18,31 14,73 83,84 54,26 383,83 199,82
T7 1 1,56 1,31 1,56 1,31 2,45 1,71 3,83 2,23
107,84 101,34 681,79 617,57 4421,74 3910,70
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 613,5846933
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 94,189
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 8147,278006

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 1,56 1,31 1,56 1,31 2,45 1,71 3,83 2,23
D2 4 0,26 0,22 1,05 0,88 0,27 0,19 0,07 0,04
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
2,61 2,18 2,72 1,90 3,90 2,27
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 5,844
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,502
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 2,508
e= 0,233 m e/2 = 0,1163
Io = 9409,938 m4
Ikor = 40,780 m4
Io-Ikor = 9369,159 m4
MBj = 1,662 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 40
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.19: Tabel Ya Yb Sudut 20° sarat 1.43 m (Belakang- Depan)
SUDUT = 20 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 0,00 1,37 0,00 5,49 0,00 7,55 0,00 10,37
B5 2 0,83 1,85 1,66 3,69 1,38 6,82 1,15 12,60
B6 4 2,72 2,19 10,88 8,75 29,59 19,12 80,48 41,81
B7 1 4,17 2,44 4,17 2,44 17,40 5,94 72,56 14,47
16,71 20,37 48,37 39,43 154,18 79,25
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 30,408
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 3,663
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 63,805

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,17 2,44 4,17 2,44 17,40 5,94 72,56 14,47
T2 4 5,63 2,96 22,51 11,84 126,68 35,03 712,94 103,64
T3 2 6,11 3,18 12,22 6,36 74,64 20,25 455,95 64,45
T4 4 5,73 3,15 22,90 12,61 131,15 39,74 750,96 125,24
T5 2 3,94 3,01 7,89 6,01 31,10 18,06 122,62 54,27
T6 4 1,57 2,70 6,30 10,79 9,92 29,11 15,61 78,51
T7 1 0,47 2,42 0,47 2,42 0,22 5,86 0,10 14,17
76,46 52,47 391,10 153,98 2130,75 454,76
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 378,1723733
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 347,783
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2528,05361

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,47 2,42 0,47 2,42 0,22 5,86 0,10 14,17
D2 4 0,28 2,33 1,13 9,33 0,32 21,77 0,09 50,80
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
1,60 11,75 0,54 27,63 0,19 64,97
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 16,286
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -16,522
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 26,496
e= 0,788 m e/2 = 0,39
Io = 2618,354 m4
Ikor = 264,022 m4
Io-Ikor = 2354,332 m4
MBj = 2,643 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 41
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.20: Tabel Ya Yb Sudut 20° sarat 2,86 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 20 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,67 0,00 1,34 0,00 0,90 0,00 0,61
B4 4 2,14 1,81 8,57 7,23 18,34 13,08 39,27 23,66
B5 2 4,43 2,70 8,86 5,40 39,21 14,56 173,58 39,27
B6 4 5,38 3,34 21,53 13,36 115,88 44,60 623,72 148,92
B7 1 5,85 3,86 5,85 3,86 34,22 14,94 200,19 57,73
44,80 31,19 207,65 88,08 1036,76 270,19
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 62,315
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 49,025
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 357,233

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 5,85 3,86 5,85 3,86 34,22 14,94 200,19 57,73
T2 4 6,52 4,72 26,07 18,89 169,90 89,24 1107,24 421,50
T3 2 6,54 5,07 13,09 10,13 85,67 51,35 560,69 260,20
T4 4 6,55 5,04 26,18 20,17 171,35 101,74 1121,47 513,13
T5 2 5,46 4,32 10,93 8,64 59,72 37,33 326,33 161,25
T6 4 2,37 3,19 9,47 12,76 22,40 40,72 53,02 129,92
T7 1 0,00 1,57 0,00 1,57 0,00 2,46 0,00 3,85
91,58 76,04 543,26 337,77 3368,94 1547,59
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 491,6835733
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 301,375
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 4807,276991

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 1,57 0,00 1,57 0,00 2,46 0,00 3,85
D2 4 0,00 0,83 0,00 3,33 0,00 2,78 0,00 2,31
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 4,90 0,00 5,23 0,00 6,17
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 5,978
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -3,192
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 2,507
e= 0,620 m e/2 = 0,31
Io = 5167,02 m4
Ikor = 215,28 m4
Io-Ikor = 4951,73 m4
MBj = 2,316 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 42
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.21: Tabel Ya Yb Sudut 20° sarat 4.29 m (Belakang- Depan)
SUDUT = 20 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,44 0,00 1,77 0,00 0,79 0,00 0,35
B3 2 3,21 1,56 6,42 3,11 20,61 4,84 66,18 7,52
B4 4 4,93 2,78 19,74 11,12 97,41 30,90 480,69 85,87
B5 2 5,79 3,78 11,59 7,57 67,13 28,63 388,89 108,30
B6 4 6,26 4,55 25,05 18,20 156,87 82,84 982,34 376,98
B7 1 6,52 5,12 6,52 5,12 42,48 26,22 276,89 134,24
69,31 46,89 384,50 174,20 2195,00 713,27
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 95,289
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 86,221
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 794,925

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 6,52 5,12 6,52 5,12 42,48 26,22 276,89 134,24
T2 4 6,80 6,09 27,20 24,36 184,97 148,33 1257,78 903,24
T3 2 6,80 6,50 13,60 13,01 92,48 84,61 628,89 550,37
T4 4 6,79 6,22 27,16 24,90 184,43 154,96 1252,35 964,47
T5 2 6,28 5,12 12,56 10,23 78,88 52,33 495,39 267,70
T6 4 3,93 3,17 15,72 12,67 61,76 40,11 242,68 127,02
T7 1 0,39 0,96 0,39 0,96 0,15 0,93 0,06 0,89
103,15 91,24 645,16 507,49 4154,05 2947,93
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 570,2200533
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 201,916
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 6944,165089

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,39 0,96 0,39 0,96 0,15 0,93 0,06 0,89
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,39 0,96 0,15 0,93 0,06 0,89
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 1,652
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -0,471
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,387
e= 0,431 m e/2 = 0,22
Io = 7739,477 m4
Ikor = 124,035 m4
Io-Ikor = 7615,442 m4
MBj = 1,980 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 43
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.22: Tabel Ya Yb Sudut 20° sarat 5.72 m (Belakang)
SUDUT = 20 SARAT = 5,72 m Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,87 0,00 4,87 0,00 23,67 0,00 115,15 0,00
B2 4 5,47 1,45 21,88 5,79 119,65 8,38 654,42 12,14
B3 2 5,89 2,82 11,78 5,64 69,35 15,91 408,38 44,89
B4 4 6,37 4,02 25,48 16,07 162,30 64,57 1033,80 259,45
B5 2 6,68 4,93 13,37 9,86 89,33 48,61 597,04 239,68
B6 4 6,74 5,58 26,95 22,33 181,52 124,63 1222,82 695,64
B7 1 6,49 6,05 6,49 6,05 42,14 36,56 273,51 221,05
110,80 65,74 687,96 298,67 4305,13 1472,85
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 144,764
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 159,608
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 1579,313

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 6,49 6,05 6,49 6,05 42,14 36,56 273,51 221,05
T2 4 5,85 6,85 23,40 27,41 136,92 187,84 801,09 1287,25
T3 2 5,51 7,26 11,01 14,52 60,62 105,46 333,73 765,79
T4 4 5,55 6,92 22,19 27,69 123,14 191,70 683,26 1327,11
T5 2 6,13 5,76 12,25 11,51 75,06 66,29 459,86 381,67
T6 4 4,89 3,69 19,55 14,77 95,52 54,57 466,75 201,55
T7 1 1,53 1,47 1,53 1,47 2,33 2,15 3,56 3,15
96,42 103,43 535,73 644,57 3021,76 4187,56
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 586,2284267
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -159,632
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 7049,11487

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 1,53 1,47 1,53 1,47 2,33 2,15 3,56 3,15
D2 4 0,02 0,43 0,08 1,71 0,00 0,73 0,00 0,31
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
1,60 3,17 2,33 2,88 3,56 3,46
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 5,822
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -0,331
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 2,853
e= -0,000482 m e/2 = -0,00024
Io = 8631,281 m4
Ikor = 0,000 m4
Io-Ikor = 8631,281 m4
MBj = 1,531 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 44
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.23: Tabel Ya Yb Sudut 30° sarat 1.43 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 30 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 -1,64 2,18 -6,55 8,71 10,74 18,95 -17,60 41,26
B5 2 -0,21 2,47 -0,41 4,93 0,09 12,17 -0,02 30,01
B6 4 3,40 2,64 13,58 10,56 46,13 27,89 156,68 73,65
B7 1 4,54 2,76 4,54 2,76 20,66 7,60 93,88 20,94
11,16 26,96 77,61 66,61 232,94 165,86
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 31,259
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 4,512
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 109,005

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,54 2,76 4,54 2,76 20,66 7,60 93,88 20,94
T2 4 5,68 2,99 22,70 11,95 128,85 35,73 731,30 106,78
T3 2 5,83 3,08 11,65 6,16 67,88 18,99 395,43 58,49
T4 4 5,73 3,06 22,93 12,24 131,40 37,43 753,08 114,50
T5 2 3,97 3,04 7,93 6,09 31,48 18,52 124,88 56,35
T6 4 0,83 2,96 3,32 11,83 2,76 35,01 2,29 103,56
T7 1 -0,33 2,90 -0,33 2,90 0,11 8,40 -0,04 24,35
72,75 53,93 383,13 161,67 2100,83 484,97
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 371,59496
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 324,806
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2528,339377

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -0,33 2,90 -0,33 2,90 0,11 8,40 -0,04 24,35
D2 4 -0,48 0,98 -1,92 3,92 0,92 3,84 -0,44 3,76
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-2,25 6,82 1,03 12,24 -0,48 28,11
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 5,574
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -6,838
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 11,236
e= 0,790 m e/2 = 0,39
Io = 2648,581 m4
Ikor = 254,619 m4
Io-Ikor = 2393,962 m4
MBj = 2,687 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 45
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.24: Tabel Ya Yb Sudut 30° sarat 2.86 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 30 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 3,00 2,34 11,98 9,36 35,91 21,91 107,59 51,28
B5 2 4,92 3,06 9,83 6,12 48,32 18,74 237,54 57,36
B6 4 5,64 3,55 22,56 14,20 127,29 50,44 718,08 179,09
B7 1 5,99 3,91 5,99 3,91 35,93 15,31 215,33 59,92
50,37 33,60 247,45 106,40 1278,54 347,64
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 68,859
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 57,833
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 444,491

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 5,99 3,91 5,99 3,91 35,93 15,31 215,33 59,92
T2 4 6,41 4,76 25,63 19,06 164,20 90,81 1052,07 432,65
T3 2 6,41 4,52 12,81 9,05 82,10 40,95 526,03 185,29
T4 4 6,40 4,77 25,59 19,08 163,68 90,97 1047,05 433,80
T5 2 5,72 4,45 11,44 8,89 65,49 39,55 374,73 175,89
T6 4 2,14 3,88 8,54 15,52 18,24 60,20 38,96 233,55
T7 1 -0,64 3,03 -0,64 3,03 0,41 9,16 -0,27 27,70
89,37 78,53 530,06 346,94 3253,91 1548,80
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 492,5101867
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 268,569
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 4695,989134

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -0,64 3,03 -0,64 3,03 0,41 9,16 -0,27 27,70
D2 4 -1,08 2,66 -4,33 10,62 4,68 28,20 -5,06 74,88
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-4,97 13,65 5,09 37,36 -5,33 102,58
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 10,583
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -19,675
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 39,541
e= 0,536 m e/2 = 0,27
Io = 5180,02 m4
Ikor = 164,49 m4
Io-Ikor = 5015,53 m4
MBj = 2,346 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 46
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.25: Tabel Ya Yb Sudut 30° sarat 4.29 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 30 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 -0,89 0,90 -3,56 3,61 3,17 3,26 -2,82 2,95
B3 2 4,92 1,79 9,84 3,59 48,43 6,43 238,29 11,52
B4 4 5,89 2,92 23,54 11,68 138,54 34,10 815,35 99,58
B5 2 6,45 3,85 12,90 7,70 83,22 29,61 536,85 113,92
B6 4 6,69 4,51 26,77 18,03 179,22 81,28 1199,66 366,37
B7 1 6,86 5,02 6,86 5,02 47,08 25,17 323,00 126,29
76,36 49,62 499,66 179,85 3110,33 720,64
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 103,303
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 131,122
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 1047,130

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 6,86 5,02 6,86 5,02 47,08 25,17 323,00 126,29
T2 4 6,62 5,83 26,46 23,32 175,04 135,96 1157,90 792,70
T3 2 6,38 6,16 12,76 12,31 81,38 75,77 519,12 466,35
T4 4 6,41 6,08 25,63 24,31 164,28 147,73 1052,76 897,78
T5 2 6,44 5,30 12,88 10,60 82,94 56,17 534,16 297,67
T6 4 4,35 3,74 17,42 14,97 75,83 56,00 330,16 209,52
T7 1 -0,09 1,46 -0,09 1,46 0,01 2,12 0,00 3,10
101,91 91,98 626,55 498,93 3917,09 2793,42
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 568,7566133
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 187,185
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 6561,386118

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -0,09 1,46 -0,09 1,46 0,01 2,12 0,00 3,10
D2 4 0,24 0,00 0,96 0,00 0,23 0,00 0,06 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,87 1,46 0,24 2,12 0,05 3,10
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 2,833
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -1,150
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 1,282
e= 0,470 m e/2 = 0,23
Io = 7609,798 m4
Ikor = 149,044 m4
Io-Ikor = 7460,754 m4
MBj = 1,939 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 47
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.26: Tabel Ya Yb Sudut 30° sarat 5.72 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 30 SARAT = 5,72 m Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 5,54 0,00 5,54 0,00 30,75 0,00 170,48 0,00
B2 4 5,33 1,29 21,34 5,14 113,81 6,61 607,11 8,51
B3 2 5,12 2,55 10,25 5,11 52,52 13,05 269,11 33,34
B4 4 4,92 3,67 19,67 14,69 96,77 53,93 475,98 198,03
B5 2 4,72 4,56 9,44 9,11 44,59 41,52 210,54 189,19
B6 4 4,54 5,26 18,15 21,04 82,38 110,62 373,89 581,76
B7 1 4,37 5,77 4,37 5,77 19,12 33,33 83,63 192,39
88,77 60,86 439,95 259,07 2190,73 1203,21
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 122,701
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 74,160
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 927,68

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,37 5,77 4,37 5,77 19,12 33,33 83,63 192,39
T2 4 4,00 6,67 16,01 26,67 64,08 177,84 256,46 1185,84
T3 2 3,77 7,06 7,53 14,11 28,37 99,57 106,84 702,57
T4 4 3,80 6,77 15,18 27,08 57,63 183,37 218,74 1241,54
T5 2 4,19 5,66 8,38 11,33 35,13 64,14 147,21 363,24
T6 4 5,02 3,65 20,08 14,58 100,84 53,16 506,30 193,82
T7 1 1,84 1,45 1,84 1,45 3,37 2,09 6,19 3,03
73,40 101,00 308,54 613,51 1325,38 3882,43
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 511,5577867
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -447,30
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 5092,080708

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 1,84 1,45 1,84 1,45 3,37 2,09 6,19 3,03
D2 4 0,02 0,42 0,08 1,70 0,00 0,72 0,00 0,30
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
1,91 3,14 3,37 2,81 6,19 3,34
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 6,167
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,341
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 3,873
e= -0,582 m e/2 = -0,29
Io = 6023,633 m4
Ikor = 217,009 m4
Io-Ikor = 5806,624 m4
MBj = 1,030 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 48
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.27: Tabel Ya Yb Sudut 40° sarat 1.43 m (Belakang)
SUDUT = 40 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 3,15 3,17 12,62 12,68 39,80 40,19 125,54 127,37
B5 2 3,07 3,18 6,13 6,36 18,80 20,20 57,64 64,21
B6 4 4,24 3,18 16,97 12,73 72,00 40,52 305,44 128,96
B7 1 4,94 3,19 4,94 3,19 24,38 10,15 120,38 32,32
40,66 34,95 154,97 111,05 609,00 352,86
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 61,999
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 18,007
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 262,908

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,94 3,19 4,94 3,19 24,38 10,15 120,38 32,32
T2 4 5,65 3,19 22,59 12,76 127,57 40,71 720,41 129,90
T3 2 5,65 3,19 11,30 6,38 63,80 20,38 360,32 65,06
T4 4 5,56 3,19 22,25 12,77 123,75 40,75 688,33 130,05
T5 2 4,32 3,19 8,64 6,38 37,29 20,37 161,01 65,03
T6 4 0,00 3,19 -0,02 12,76 0,00 40,71 0,00 129,90
T7 1 -1,18 3,19 -1,18 3,19 1,40 10,18 -1,66 32,46
68,51 57,43 378,19 183,25 2048,80 584,72
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 369,4201867
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 285,902
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2574,994654

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -1,18 3,19 -1,18 3,19 1,40 10,18 -1,66 32,46
D2 4 -1,35 3,19 -5,39 12,76 7,26 40,69 -9,78 129,79
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-6,57 15,95 8,66 50,87 -11,44 162,25
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 11,435
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -25,740
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 61,316
e= 0,628 m e/2 = 0,31
Io = 2899,220 m4
Ikor = 174,726 m4
Io-Ikor = 2724,494 m4
MBj = 3,058 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 49
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.28: Tabel Ya Yb Sudut 40° sarat 2,86 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 40 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 4,44 2,92 17,75 11,68 78,75 34,11 349,43 99,62
B5 2 5,75 3,48 11,49 6,96 66,06 24,21 379,64 84,22
B6 4 6,22 3,82 24,88 15,28 154,76 58,36 962,66 222,90
B7 1 6,47 4,04 6,47 4,04 41,86 16,32 270,81 65,90
60,59 37,96 341,43 132,99 1962,55 472,64
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 80,811
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 85,460
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 665,619

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 6,47 4,04 6,47 4,04 41,86 16,32 270,81 65,90
T2 4 6,60 4,43 26,41 17,71 174,34 78,39 1150,98 347,02
T3 2 6,60 4,57 13,20 9,14 87,17 41,80 575,49 191,08
T4 4 6,60 4,55 26,40 18,19 174,26 82,74 1150,19 376,34
T5 2 6,05 4,47 12,10 8,94 73,15 39,95 442,43 178,53
T6 4 2,22 4,25 8,88 17,00 19,73 72,26 43,81 307,13
T7 1 -1,20 4,00 -1,20 4,00 1,45 15,98 -1,74 63,88
92,26 79,02 571,96 347,44 3631,97 1529,88
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 502,4163467
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 329,303
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 5047,148768

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -1,20 4,00 -1,20 4,00 1,45 15,98 -1,74 63,88
D2 4 -1,55 3,91 -6,20 15,62 9,62 61,00 -14,92 238,21
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-7,41 19,62 11,07 76,98 -16,67 302,09
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 14,894
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -40,197
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 116,051
e= 0,626 m e/2 = 0,31
Io = 5828,82 m4
Ikor = 234,57 m4
Io-Ikor = 5594,25 m4
MBj = 2,617 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 50
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.29: Tabel Ya Yb Sudut 40° sarat 4.29 m (Belakang-Deapan)
SUDUT = 40 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 5,89 0,00 5,89 0,00 34,69 0,00 204,29 0,00
B2 4 5,93 0,00 23,74 0,00 140,84 0,00 835,76 0,00
B3 2 5,77 2,13 11,54 4,27 66,54 9,11 383,82 19,43
B4 4 5,61 3,27 22,42 13,07 125,69 42,69 704,57 139,44
B5 2 5,45 4,41 10,90 8,81 59,41 38,81 323,78 170,95
B6 4 5,31 4,65 21,22 18,60 112,58 86,49 597,26 402,18
B7 1 5,17 5,06 5,17 5,06 26,78 25,59 138,57 129,42
100,88 49,80 566,53 202,67 3188,05 861,41
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 123,559
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 149,181
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 1106,85

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 5,17 5,06 5,17 5,06 26,78 25,59 138,57 129,42
T2 4 4,83 5,68 19,34 22,71 93,47 128,91 451,81 731,84
T3 2 4,65 5,91 9,30 11,82 43,25 69,81 201,10 412,43
T4 4 4,67 5,92 18,69 23,69 87,35 140,31 408,20 831,03
T5 2 4,98 5,52 9,96 11,03 49,61 60,86 247,09 335,72
T6 4 4,85 4,66 19,39 18,64 94,04 86,88 455,97 404,88
T7 1 -0,81 2,22 -0,81 2,22 0,66 4,92 -0,53 10,91
81,05 95,17 395,15 517,28 1902,20 2856,23
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 516,8894133
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -179,117
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 4652,687529

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -0,81 2,22 -0,81 2,22 0,66 4,92 -0,53 10,91
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-0,81 2,22 0,66 4,92 -0,53 10,91
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 1,715
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -2,598
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 4,218
e= -0,051 m e/2 = -0,03
Io = 5763,759 m4
Ikor = 1,648 m4
Io-Ikor = 5762,110 m4
MBj = 1,498 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 51
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.30: Tabel Ya Yb Sudut 40° sarat 5.72 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 40 SARAT = 5,72 Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,76 0,00 4,76 0,00 22,69 0,00 108,05 0,00
B2 4 4,60 0,63 18,39 2,53 84,51 1,60 388,48 1,01
B3 2 4,43 1,88 8,86 3,75 39,26 7,04 173,97 13,20
B4 4 4,27 2,93 17,07 11,72 72,87 34,36 311,05 100,72
B5 2 4,11 3,79 8,23 7,58 33,83 28,75 139,14 109,03
B6 4 3,97 4,46 15,87 17,82 62,98 79,40 249,89 353,72
B7 1 3,84 4,95 3,84 4,95 14,73 24,48 56,51 121,13
77,02 48,35 330,87 175,62 1427,08 698,80
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 102,805
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 63,651
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 581,074

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,84 4,95 3,84 4,95 14,73 24,48 56,51 121,13
T2 4 3,50 5,78 13,99 23,11 48,90 133,55 171,00 771,68
T3 2 3,31 6,11 6,63 12,21 21,95 74,55 72,72 455,17
T4 4 3,34 5,96 13,34 23,86 44,51 142,31 148,48 848,80
T5 2 3,64 5,08 7,29 10,15 26,55 51,56 96,71 261,79
T6 4 4,29 3,14 17,16 12,57 73,58 39,50 315,55 124,11
T7 1 3,26 0,88 3,26 0,88 10,63 0,78 34,67 0,69
65,50 87,74 240,85 466,72 895,64 2583,36
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 449,4808267
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -331,29
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 3401,691421

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 3,26 0,88 3,26 0,88 10,63 0,78 34,67 0,69
D2 4 0,92 -0,16 3,67 -0,65 3,36 0,11 3,08 -0,02
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
6,93 0,23 13,99 0,89 37,75 0,67
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 8,729
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 7,993
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 15,623
e= -0,463 m e/2 = -0,23
Io = 3998,388 m4
Ikor = 120,166 m4
Io-Ikor = 3878,222 m4
MBj = 0,688 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 52
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.31: Tabel Ya Yb Sudut 50° sarat 1.43 m (Belakang –Depan)
SUDUT = 50 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B5 2 3,71 -1,71 7,42 -3,42 27,53 5,86 102,14 -10,03
B6 4 5,07 1,17 20,30 4,68 103,01 5,47 522,75 6,40
B7 1 5,55 2,12 5,55 2,12 30,78 4,49 170,76 9,51
33,27 3,37 161,32 15,82 795,64 5,88
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 30,045
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 59,655
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 219,083

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1,00 5,55 2,12 5,55 2,12 30,78 4,49 170,76 9,51
T2 4,05 5,93 2,77 24,02 11,21 142,32 31,00 843,44 85,74
T3 4,05 5,93 2,89 24,02 11,73 142,32 33,94 843,44 98,24
T4 4,05 5,91 2,87 23,97 11,62 141,75 33,34 838,41 95,63
T5 4,05 5,12 2,84 20,77 11,51 106,41 32,68 545,26 92,78
T6 4,05 -0,86 2,64 -3,47 10,71 2,97 28,30 -2,55 74,79
T7 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
94,84 58,89 566,56 163,74 3238,76 456,68
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 450,950645
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 590,790
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 3613,319796 3,21

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,000
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,000
e= 1,352 m e/2 = 0,68
Io = 3832,402 m4
Ikor = 879,591 m4
Io-Ikor = 2952,811 m4
MBj = 3,315 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 53
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.32: Tabel Ya Yb Sudut 50° sarat 2.86 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 50 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 6,10 -3,18 12,21 -6,37 74,49 20,28 454,63 -64,58
B4 4 5,97 3,79 23,86 15,17 142,37 57,55 849,40 218,29
B5 2 5,84 4,13 11,67 8,26 68,12 34,12 397,56 140,90
B6 4 5,71 4,29 22,86 17,17 130,63 73,72 746,48 316,46
B7 1 5,61 4,39 5,61 4,39 31,42 19,24 176,10 84,41
76,21 38,62 447,03 204,91 2624,16 695,48
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 94,159
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 99,271
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 907,368

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 5,61 4,39 5,61 4,39 31,42 19,24 176,10 84,41
T2 4 5,32 4,55 21,28 18,20 113,17 82,78 601,97 376,59
T3 2 5,16 4,61 10,33 9,21 53,35 42,42 275,56 195,37
T4 4 5,18 4,59 20,74 18,37 107,50 84,34 557,32 387,27
T5 2 5,44 4,59 10,88 9,17 59,23 42,05 322,35 192,80
T6 4 3,41 4,54 13,65 18,15 46,58 82,31 158,93 373,39
T7 1 -1,90 4,50 -1,90 4,50 3,60 20,29 -6,83 91,36
80,58 81,98 414,85 373,43 2085,40 1701,19
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 476,85968
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 60,752
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 3702,444829

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -1,90 4,50 -1,90 4,50 3,60 20,29 -6,83 91,36
D2 4 -2,15 4,48 -8,59 17,92 18,46 80,32 -39,64 359,95
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-10,49 22,43 22,05 100,61 -46,47 451,31
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 14,564
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -47,910
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 164,605
e= 0,191 m e/2 = 0,10
Io = 4774,42 m4
Ikor = 21,46 m4
Io-Ikor = 4752,95 m4
MBj = 2,223 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 54
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.33: Tabel Ya Yb Sudut 50° sarat 4.29 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 50 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 5,16 -2,08 5,16 -2,08 26,58 4,31 137,03 -8,95
B2 4 5,02 -1,36 20,06 -5,42 100,64 7,35 504,79 -9,96
B3 2 4,88 2,09 9,75 4,19 47,57 8,76 231,97 18,34
B4 4 4,74 3,28 18,96 13,14 89,89 43,16 426,09 141,76
B5 2 4,61 4,03 9,22 8,05 42,50 32,44 195,93 130,64
B6 4 4,49 4,47 17,95 17,88 80,58 79,92 361,69 357,26
B7 1 4,38 4,76 4,38 4,76 19,17 22,63 83,96 107,64
85,49 40,52 406,93 198,57 1941,46 736,73
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 103,324
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 85,427
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 732,037

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,38 4,76 4,38 4,76 19,17 22,63 83,96 107,64
T2 4 3,94 5,21 15,75 20,84 62,05 108,53 244,41 565,29
T3 2 4,09 2,37 8,19 4,74 33,50 11,25 137,13 26,69
T4 4 3,96 5,36 15,83 21,43 62,66 114,78 248,02 614,83
T5 2 4,22 5,21 8,43 10,43 35,55 54,35 149,87 283,35
T6 4 4,76 4,86 19,03 19,43 90,54 94,33 430,75 458,12
T7 1 -1,02 4,07 -1,02 4,07 1,05 16,55 -1,08 67,33
70,59 85,68 304,53 422,42 1293,05 2123,24
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 458,3949333
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -172,905
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 3340,374755

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -1,02 4,07 -1,02 4,07 1,05 16,55 -1,08 67,33
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-1,02 4,07 1,05 16,55 -1,08 67,33
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 3,712
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -9,453
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 26,938
e= -0,171 m e/2 = -0,09
Io = 4099,350 m4
Ikor = 16,617 m4
Io-Ikor = 4082,733 m4
MBj = 1,061 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 55
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.34: Tabel Ya Yb Sudut 50° sarat 5.72 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 50 SARAT = 5,72 Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,34 -0,66 4,34 -0,66 18,86 0,44 81,90 -0,29
B2 4 4,20 0,23 16,81 0,91 70,66 0,21 297,01 0,05
B3 2 4,06 1,40 8,13 2,80 33,03 3,92 134,24 5,48
B4 4 3,93 2,43 15,71 9,74 61,70 23,71 242,35 57,72
B5 2 3,80 3,30 7,59 6,59 28,84 21,74 109,49 71,69
B6 4 3,68 3,92 14,70 15,67 54,04 61,40 198,61 240,58
B7 1 3,57 4,38 3,57 4,38 12,72 19,17 45,35 83,92
70,86 39,43 279,85 130,58 1108,95 459,15
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 90,431
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 61,200
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 428,614

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,57 4,38 3,57 4,38 12,72 19,17 45,35 83,92
T2 4 3,28 5,07 13,12 20,28 43,03 102,80 141,15 521,17
T3 2 3,13 5,32 6,25 10,64 19,54 56,63 61,09 301,31
T4 4 3,15 5,31 12,58 21,24 39,57 112,76 124,44 598,68
T5 2 3,40 4,98 6,81 9,95 23,16 49,52 78,82 246,40
T6 4 3,94 2,91 15,78 11,64 62,25 33,86 245,55 98,52
T7 1 4,80 0,44 4,80 0,44 23,03 0,19 110,54 0,08
62,90 78,56 223,30 374,93 806,94 1850,09
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 414,9663467
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -222,39
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2597,983886

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 4,80 0,44 4,80 0,44 23,03 0,19 110,54 0,08
D2 4 2,14 -0,67 8,56 -2,68 18,32 1,80 39,20 -1,20
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
13,36 -2,24 41,35 1,99 149,74 -1,12
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 13,559
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 24,007
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 60,427
e= -0,264 m e/2 = -0,13
Io = 3087,025 m4
Ikor = 36,262 m4
Io-Ikor = 3050,763 m4
MBj = 0,541 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 56
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.35: Tabel Ya Yb Sudut 60° sarat 1.43 m (Belakang- depan)
SUDUT = 60 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B4 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B5 2 4,90 -0,53 9,80 -1,06 48,02 0,56 235,27 -0,30
B6 4 5,39 1,27 21,55 5,10 116,10 6,50 625,46 8,28
B7 1 5,29 2,23 5,29 2,23 27,99 4,98 148,08 11,10
36,64 6,27 192,10 12,03 1008,80 19,08
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 35,187
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 73,829
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 280,956

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 5,29 2,23 5,29 2,23 27,99 4,98 148,08 11,10
T2 4 5,04 3,13 20,15 12,52 101,51 39,19 511,33 122,68
T3 2 4,90 3,36 9,80 6,71 48,04 22,54 235,46 75,68
T4 4 4,92 3,34 19,67 13,35 96,75 44,52 475,86 148,54
T5 2 4,91 3,11 9,82 6,22 48,18 19,33 236,45 60,10
T6 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T7 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
64,73 41,03 322,47 130,56 1607,18 418,10
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 310,2305067
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 281,458
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1980,276131

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,000
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,000
e= 1,029 m e/2 = 0,5143
Io = 2261,232 m4
Ikor = 365,439 m4
Io-Ikor = 1895,793 m4
MBj = 2,128 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 57
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.36: Tabel Ya Yb Sudut 60° sarat 2.86 m (Belakang -Depan)
SUDUT = 60 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 5,49 -3,68 5,49 -3,68 30,14 13,53 165,45 -49,78
B2 4 5,37 -2,96 21,47 -11,85 115,19 35,12 618,14 -104,04
B3 2 5,24 -1,75 10,49 -3,49 54,98 6,10 288,28 -10,64
B4 4 5,12 0,74 20,49 2,98 104,96 2,22 537,69 1,65
B5 2 5,01 3,82 10,01 7,64 50,14 29,22 251,08 111,66
B6 4 4,89 4,19 19,56 16,76 95,64 70,20 467,63 294,11
B7 1 4,80 4,27 4,80 4,27 23,07 18,19 110,79 77,60
92,31 12,62 474,12 174,57 2439,06 320,56
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 86,044
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 122,814
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 754,296

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,80 4,27 4,80 4,27 23,07 18,19 110,79 77,60
T2 4 4,55 4,34 18,20 17,35 82,80 75,24 376,74 326,31
T3 2 4,41 4,35 8,83 8,71 38,96 37,90 171,93 164,97
T4 4 4,43 4,35 17,72 17,40 78,52 75,66 347,87 329,07
T5 2 4,66 4,35 9,32 8,70 43,41 37,82 202,22 164,48
T6 4 5,14 4,34 20,55 17,35 105,59 75,24 542,49 326,31
T7 1 -2,23 4,33 -2,23 4,33 4,96 18,77 -11,04 81,34
77,19 78,09 377,30 338,82 1740,99 1470,07
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 455,5088267
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 56,425
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 3139,705226

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -2,23 4,33 -2,227 4,333 4,958 18,773 -11,039 81,340
D2 4 -2,42 4,33 -9,691 17,306 23,478 74,871 -56,880 323,922
D3 1 0,00 0,00 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000
-11,917 21,638 28,436 93,644 -67,919 405,262
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 11,857
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -39,770
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 137,160
e= 0,2520 e/2 = 0,13
Io = 4031,16 m4
Ikor = 35,15 m4
Io-Ikor = 3996,01 m4
MBj = 1,87 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 58
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.37: Tabel Ya Yb Sudut 60° sarat 4.29 m (Belakang- Depan)
SUDUT = 60 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,70 -1,75 4,70 -1,75 22,08 3,07 103,76 -5,38
B2 4 4,58 -1,15 18,30 -4,58 83,74 5,25 383,18 -6,01
B3 2 2,55 3,84 5,10 7,68 13,02 29,52 33,21 113,41
B4 4 4,33 3,35 17,33 13,40 75,08 44,87 325,25 150,29
B5 2 4,22 3,98 8,43 7,96 35,56 31,65 149,93 125,88
B6 4 4,11 4,30 16,44 17,20 67,54 73,96 277,50 318,03
B7 1 4,01 4,48 4,01 4,48 16,10 20,09 64,58 90,05
74,31 44,39 313,11 208,41 1337,42 786,28
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 97,334
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 42,928
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 580,476

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,01 4,48 4,01 4,48 16,10 20,09 64,58 90,05
T2 4 3,76 4,77 15,04 19,09 56,52 91,10 212,48 434,75
T3 2 3,62 4,87 7,25 9,74 26,25 47,42 95,09 230,90
T4 4 3,64 4,85 14,56 19,40 52,99 94,09 192,88 456,34
T5 2 3,87 4,82 7,74 9,63 29,92 46,41 115,74 223,53
T6 4 4,35 4,69 17,39 18,75 75,59 87,93 328,59 412,25
T7 1 -1,14 4,53 -1,14 4,53 1,30 20,52 -1,48 92,94
64,84 85,63 258,67 407,55 1007,89 1940,76
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 441,36576
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -218,357
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2883,122054

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -1,14 4,53 -1,14 4,53 1,30 20,52 -1,48 92,94
D2 4 -1,94 4,46 -7,75 17,83 15,02 79,45 -29,11 354,06
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-8,89 22,36 16,32 99,96 -30,59 446,99
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 16,425
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -51,013
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 169,306
e= -0,41 m e/2 = -0,20
Io = 3632,904 m4
Ikor = 92,368 m4
Io-Ikor = 3540,535 m4
MBj = 0,920 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 59
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.38: Tabel Ya Yb Sudut 60° sarat 5.72 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 60 SARAT = 5,72 Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,05 -0,81 4,05 -0,81 16,44 0,66 66,66 -0,54
B2 4 3,93 -0,03 15,72 -0,13 61,81 0,00 242,98 0,00
B3 2 3,81 1,15 7,62 2,30 29,00 2,64 110,44 3,04
B4 4 3,69 2,19 14,75 8,78 54,39 19,26 200,55 42,26
B5 2 3,57 3,07 7,14 6,15 25,52 18,90 91,15 58,08
B6 4 3,46 3,66 13,86 14,63 48,01 53,50 166,32 195,68
B7 1 3,37 4,08 3,37 4,08 11,34 16,62 38,19 67,75
66,51 34,98 246,51 111,59 916,29 366,27
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 83,225
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 55,318
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 350,565

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,37 4,08 3,37 4,08 11,34 16,62 38,19 67,75
T2 4 3,11 4,66 12,46 18,65 38,80 87,00 120,86 405,72
T3 2 2,98 4,87 5,96 9,74 17,74 47,43 52,83 231,00
T4 4 3,00 4,88 11,98 19,53 35,89 95,36 107,49 465,60
T5 2 3,22 4,50 6,45 8,99 20,78 40,42 66,98 181,72
T6 4 3,70 3,15 14,81 12,61 54,84 39,76 203,04 125,36
T7 1 0,18 4,46 0,18 4,46 0,03 19,88 0,01 88,62
-11,69 55,20 78,06 179,42 346,47 589,40 1565,77
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 390,915
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -245,00
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2107,28

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,18 4,46 0,183 4,458 0,034 19,877 0,006 88,621
D2 4 -1,04 3,92 -4,151 15,692 4,307 61,560 -4,470 241,499
D3 1 0,00 0,00 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000
-3,968 20,150 4,341 81,437 -4,464 330,120
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 19,739
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -47,020
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 132,408
e= -0,48 m e/2 = -0,24
Io = 2590,249 m4
Ikor = 113,445 m4
Io-Ikor = 2476,804 m4
MBj = 0,439 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 60
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.39: Tabel Ya Yb Sudut 70° sarat 1.43 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 70 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
B3 2 4,38 -3,78 8,76 -7,56 38,36 28,59 168,00 -108,10
B4 4 4,27 -2,43 17,07 -9,72 72,88 23,64 311,07 -57,45
B5 2 4,16 0,14 8,32 0,29 34,64 0,04 144,19 0,01
B6 4 4,06 1,50 16,25 6,01 66,03 9,03 268,27 13,56
B7 1 3,97 2,37 3,97 2,37 15,79 5,62 62,74 13,31
54,38 -8,62 227,70 66,91 954,26 -138,67
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 37,527
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 65,922
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 222,931

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,97 2,37 3,97 2,37 15,79 5,62 62,74 13,31
T2 4 3,74 3,36 14,96 13,44 55,97 45,13 209,34 151,60
T3 2 3,61 3,64 7,23 7,28 26,13 26,47 94,47 96,29
T4 4 3,63 3,65 14,52 14,61 52,72 53,37 191,41 194,97
T5 2 3,84 2,95 7,68 5,90 29,50 17,38 113,32 51,22
T6 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T7 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
48,37 43,59 180,11 147,97 671,27 507,39
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 269,742
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 47,146
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1152,472072

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,000
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,000
e= 0,368 m e/2 = 0,184
Io = 1375,403 m4
Ikor = 41,607 m4
Io-Ikor = 1333,796 m4
MBj = 1,497 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 61
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.40: Tabel Ya Yb Sudut 70° sarat 2.86 m (Belakang-Depan)
SUDUT = 70 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,84 -2,75 4,84 -2,75 23,44 7,54 113,45 -20,72
B2 4 4,73 -2,24 18,91 -8,94 89,39 19,99 422,54 -44,68
B3 2 4,61 -1,15 9,23 -2,31 42,57 2,66 196,43 -3,07
B4 4 4,50 0,67 18,01 2,67 81,09 1,78 365,13 1,19
B5 2 4,40 2,40 8,79 4,80 38,65 11,53 169,94 27,67
B6 4 4,30 3,26 17,19 13,02 73,86 42,41 317,41 138,07
B7 1 4,21 3,59 4,21 3,59 17,71 12,86 74,51 46,13
81,18 10,08 366,71 98,76 1659,41 144,60
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 74,835
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 109,860
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 493,095

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,21 3,59 4,21 3,59 17,71 12,86 74,51 46,13
T2 4 3,97 3,95 15,90 15,80 63,20 62,38 251,21 246,37
T3 2 3,85 4,04 7,70 8,08 29,63 32,66 114,05 131,99
T4 4 3,86 4,02 15,46 16,09 59,75 64,71 230,91 260,25
T5 2 4,08 4,00 8,15 8,00 33,21 32,01 135,35 128,08
T6 4 4,52 3,88 18,07 15,52 81,60 60,22 368,57 233,66
T7 1 -2,86 3,64 -2,86 3,64 8,18 13,27 -23,40 48,32
66,62 70,72 293,28 278,11 1151,20 1094,79
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 402,8616533
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 22,245
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2196,075079

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 -2,86 3,64 -2,86 3,64 8,18 13,27 -23,40 48,32
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-2,86 3,64 8,18 13,27 -23,40 48,32
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,954
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -3,101
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 10,130
e= 0,270 m e/2 = 0,135
Io = 2699,301 m4
Ikor = 34,769 m4
Io-Ikor = 2664,532 m4
MBj = 1,246 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 62
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.41: Tabel Ya Yb Sudut 70° sarat 4.29 m (Belakang- Depan)
SUDUT = 70 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,68 -1,84 4,68 -1,84 21,91 3,37 102,56 -6,18
B2 4 4,57 -1,21 18,27 -4,85 83,43 5,88 381,02 -7,13
B3 2 4,45 0,88 8,91 1,76 39,67 1,55 176,67 1,37
B4 4 4,34 3,35 17,37 13,40 75,43 44,89 327,55 150,37
B5 2 4,24 3,83 8,47 7,65 35,89 29,28 152,03 112,06
B6 4 4,14 4,01 16,55 16,05 68,46 64,40 283,22 258,43
B7 1 4,05 4,11 4,05 4,11 16,38 16,86 66,32 69,24
78,29 36,29 341,17 166,24 1489,37 578,16
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 93,957
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 71,723
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 565,124

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 4,05 4,11 4,05 4,11 16,38 16,86 66,32 69,24
T2 4 3,81 4,25 15,26 17,00 58,20 72,25 222,03 307,04
T3 2 3,69 4,29 7,38 8,59 27,22 36,87 100,40 158,29
T4 4 3,70 4,28 14,82 17,14 54,90 73,41 203,37 314,47
T5 2 3,91 4,28 7,83 8,56 30,65 36,63 120,00 156,75
T6 4 4,36 4,24 17,43 16,97 75,92 71,95 330,73 305,18
T7 1 4,11 2,72 4,11 2,72 16,92 7,40 69,60 20,15
70,87 75,07 280,19 315,37 1112,44 1331,13
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 428,1062133
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -51,599
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2389,26555

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 4,11 2,72 4,11 2,72 16,92 7,40 69,60 20,15
D2 4 -1,69 4,20 -6,76 16,79 11,43 70,47 -19,33 295,78
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
-2,65 19,51 28,35 77,87 50,27 315,93
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 20,567
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -30,202
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 148,892
e= -0,019 m e/2 = -0,0093
Io = 3103,282 m4
Ikor = 0,187 m4
Io-Ikor = 3103,094 m4
MBj = 0,807 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 63
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.42: Tabel Ya Yb Sudut 70° sarat 5.72 (Belakang - Depan)
SUDUT = 70 SARAT = 5,72 Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,16 -1,19 4,16 -1,19 17,28 1,43 71,83 -1,71
B2 4 4,04 -0,53 16,17 -2,10 65,39 1,11 264,36 -0,58
B3 2 3,93 0,69 7,86 1,38 30,89 0,95 121,37 0,66
B4 4 3,82 1,79 15,27 7,15 58,32 12,77 222,71 22,81
B5 2 3,71 2,71 7,42 5,42 27,56 14,69 102,30 39,81
B6 4 3,61 3,27 14,45 13,10 52,22 42,87 188,65 140,36
B7 1 3,52 3,65 3,52 3,65 12,42 13,29 43,76 48,46
68,86 27,39 264,07 87,11 1014,99 249,82
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 78,927
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 72,552
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 345,714

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,52 3,65 3,52 3,65 12,42 13,29 43,76 48,46
T2 4 3,29 4,15 13,16 16,60 43,31 68,89 142,52 285,91
T3 2 3,16 4,32 6,33 8,64 20,03 37,35 63,40 161,40
T4 4 4,32 3,83 17,26 15,33 74,49 58,75 321,43 225,17
T5 2 4,10 3,39 8,20 6,78 33,62 23,00 137,84 77,98
T6 4 3,42 3,18 13,68 12,72 46,80 40,46 160,06 128,70
T7 1 4,53 -0,37 4,53 -0,37 20,51 0,13 92,90 -0,05
66,69 63,36 251,18 241,88 961,93 927,58
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 381,47
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 13,64
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1847,51

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 4,53 -0,37 4,53 -0,37 20,51 0,13 92,90 -0,05
D2 4 4,86 -1,81 19,45 -7,25 94,57 13,16 459,82 -23,86
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
23,98 -7,62 115,08 13,29 552,72 -23,91
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 19,953
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 62,080
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 215,009
e= 0,309 m e/2 = 0,15
Io = 2408,237 m4
Ikor = 45,765 m4
Io-Ikor = 2362,472 m4
MBj = 0,419 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 64
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.43: Tabel Ya Yb Sudut 80° sarat 1.43 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 80 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,05 -3,25 4,05 -3,25 16,43 10,55 66,60 -34,26
B2 4 3,94 -2,82 15,78 -11,29 62,25 31,85 245,57 -89,89
B3 2 3,84 -2,39 7,67 -4,79 29,44 11,45 112,95 -27,41
B4 4 3,73 -1,27 14,92 -5,07 55,67 6,43 207,68 -8,14
B5 2 3,63 0,33 7,26 0,66 26,34 0,22 95,59 0,07
B6 4 3,53 1,40 14,14 5,61 49,97 7,87 176,64 11,05
B7 1 3,45 2,17 3,45 2,17 11,90 4,72 41,04 10,25
67,27 -15,95 252,00 73,09 946,08 -138,34
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 42,086
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 73,354
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 220,780

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,45 2,17 3,45 2,17 11,90 4,72 41,04 10,25
T2 4 3,23 3,19 12,91 12,75 41,65 40,63 134,41 129,49
T3 2 3,11 3,49 6,22 6,98 19,35 24,33 60,20 84,83
T4 4 3,13 3,48 12,51 13,92 39,14 48,42 122,42 168,46
T5 2 3,32 2,29 6,65 4,58 22,08 10,48 73,36 23,99
T6 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T7 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
41,74 40,39 134,12 128,57 431,43 417,02
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 240,9020533
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 8,135
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 829,5942731

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,000
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,000
e= 0,288 m e/2 = 0,14
Io = 1050,374 m4
Ikor = 23,465 m4
Io-Ikor = 1026,909 m4
MBj = 1,153 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 65
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.44: Tabel Ya Yb Sudut 80° sarat 2.86 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 80 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,37 -2,17 4,37 -2,17 19,09 4,70 83,42 -10,19
B2 4 4,26 -1,74 17,04 -6,97 72,62 12,15 309,41 -21,16
B3 2 4,15 -0,75 8,31 -1,50 34,49 1,12 143,22 -0,84
B4 4 4,05 0,72 16,19 2,87 65,50 2,07 265,05 1,48
B5 2 3,95 2,02 7,89 4,04 31,13 8,16 122,80 16,49
B6 4 3,85 2,73 15,40 10,90 59,31 29,71 228,36 80,96
B7 1 3,77 3,27 3,77 3,27 14,18 10,66 53,38 34,82
72,96 10,45 296,31 68,56 1205,64 101,56
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 68,396
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 93,376
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 357,302

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,77 3,27 3,77 3,27 14,18 10,66 53,38 34,82
T2 4 3,54 3,77 14,17 15,09 50,21 56,95 177,88 214,91
T3 2 3,42 3,92 6,85 7,84 23,43 30,72 80,21 120,40
T4 4 3,44 3,90 13,75 15,60 47,28 60,82 162,53 237,17
T5 2 3,64 3,80 7,28 7,60 26,48 28,90 96,35 109,83
T6 4 4,06 3,35 16,24 13,40 65,93 44,88 267,69 150,35
T7 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
62,05 62,80 227,51 232,94 838,05 867,48
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 366,2202133
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -7,965
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1667,627775

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,000
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,000
e= 0,197 m e/2 = 0,098
Io = 2024,930 m4
Ikor = 16,785 m4
Io-Ikor = 2008,145 m4
MBj = 0,939 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 66
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.45: Tabel Ya Yb Sudut 80° sarat 4.29 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 80 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,48 -1,71 4,48 -1,71 20,11 2,91 90,21 -4,96
B2 4 4,38 -1,04 17,51 -4,15 76,61 4,30 335,26 -4,46
B3 2 4,27 0,68 8,54 1,37 36,43 0,93 155,50 0,64
B4 4 4,16 3,54 16,65 14,14 69,29 49,99 288,38 176,74
B5 2 4,06 4,10 8,12 8,19 32,98 33,55 133,90 137,43
B6 4 3,97 4,14 15,86 16,57 62,92 68,68 249,53 284,57
B7 1 3,88 4,16 3,88 4,16 15,06 17,31 58,45 72,04
75,04 38,58 313,40 177,68 1311,22 662,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 93,170
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 55,645
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 539,348

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,88 4,16 3,88 4,16 15,06 17,31 58,45 72,04
T2 4 3,66 4,18 14,63 16,73 53,53 69,96 195,84 292,60
T3 2 3,54 4,19 7,08 8,38 25,04 35,08 88,60 146,89
T4 4 3,55 4,19 14,21 16,75 50,51 70,10 179,47 293,48
T5 2 3,75 4,19 7,51 8,37 28,19 35,05 105,81 146,72
T6 4 4,18 4,18 16,70 16,73 69,74 69,96 291,18 292,60
T7 1 3,57 3,47 3,57 3,47 12,76 12,05 45,59 41,83
67,59 74,58 254,82 309,52 964,93 1286,16
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 417,0314133
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -80,220
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2201,065887

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 3,57 3,47 3,57 3,47 12,76 12,05 45,59 41,83
D2 4 0,00 4,18 0,00 16,72 0,00 69,85 0,00 291,91
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
3,57 20,19 12,76 81,90 45,59 333,74
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 28,981
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = -42,169
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 154,230
e= -0,124 m e/2 = -0,062
Io = 2894,644 m4
Ikor = 8,262 m4
Io-Ikor = 2886,383 m4
MBj = 0,750 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 67
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.46: Tabel Ya Yb Sudut 80° sarat 5.72 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 80 SARAT = 5,72 Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 3,68 -0,87 3,68 -0,87 13,54 0,75 49,82 -0,65
B2 4 3,57 -0,22 14,28 -0,89 51,01 0,20 182,17 -0,04
B3 2 3,46 1,09 6,93 2,17 23,98 2,36 83,05 2,56
B4 4 3,36 2,32 13,43 9,26 45,07 21,46 151,30 49,69
B5 2 3,26 3,31 6,51 6,63 21,19 21,95 68,99 72,73
B6 4 3,16 3,84 12,64 15,34 39,96 58,85 126,31 225,73
B7 1 3,08 4,12 3,08 4,12 9,46 17,00 29,09 70,07
60,55 35,77 204,22 122,56 690,74 420,09
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 78,980
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 33,482
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 303,627

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,08 4,12 3,08 4,12 9,46 17,00 29,09 70,07
T2 4 2,85 4,51 11,41 18,06 32,56 81,52 92,90 368,03
T3 2 2,73 4,64 5,47 9,27 14,94 43,01 40,84 199,42
T4 4 2,75 4,62 10,99 18,47 30,21 85,31 83,02 394,01
T5 2 2,95 4,55 5,90 9,09 17,39 41,36 51,28 188,07
T6 4 3,37 4,29 13,48 17,18 45,43 73,77 153,12 316,81
T7 1 4,03 -1,90 4,03 -1,90 16,28 3,59 65,69 -6,81
54,36 74,31 166,28 345,56 515,94 1529,61
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 377,42
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -262,95
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 2000,09

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 4,03 -1,90 4,03 -1,90 16,28 3,59 65,69 -6,81
D2 4 4,35 -0,04 17,41 -0,16 75,79 0,01 329,89 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
21,45 -2,06 92,07 3,60 395,58 -6,81
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 23,652
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 53,956
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 158,069
e= -0,366 m e/2 = -0,18
Io = 2461,788 m4
Ikor = 64,171 m4
Io-Ikor = 2397,617 m4
MBj = 0,425 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 68
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.47: Tabel Ya Yb Sudut 90° sarat 1.43 m (Belakang – Depan )
SUDUT = 90 SARAT = 1,43 Volume = 890,821725 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 3,71 -2,50 3,71 -2,50 13,77 6,24 51,09 -15,58
B2 4 3,60 -2,10 14,41 -8,39 51,94 17,60 187,18 -36,92
B3 2 3,50 -1,71 6,99 -3,42 24,46 5,84 85,53 -9,98
B4 4 3,39 -0,75 13,57 -2,99 46,04 2,23 156,19 -1,67
B5 2 3,29 0,46 6,59 0,92 21,70 0,43 71,46 0,20
B6 4 3,20 1,35 12,80 5,40 40,95 7,28 131,01 9,82
B7 1 3,12 2,04 3,12 2,04 9,71 4,15 30,24 8,45
61,19 -8,94 208,56 43,77 712,71 -45,68
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 42,847
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 67,565
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 182,319

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,12 2,04 3,12 2,04 9,71 4,15 30,24 8,45
T2 4 2,80 3,07 11,19 12,27 31,28 37,64 87,48 115,44
T3 2 2,78 3,41 5,56 6,82 15,44 23,23 42,90 79,16
T4 4 2,79 3,29 11,17 13,16 31,21 43,33 87,17 142,59
T5 2 2,99 1,86 5,98 3,72 17,89 6,94 53,50 12,92
T6 4 3,41 -2,24 13,62 -8,97 46,40 20,10 158,02 -45,07
T7 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
50,64 29,04 151,92 135,38 459,31 313,49
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 233,728
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 24,264
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 755,6303021

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,000
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,000
e= 0,098 m e/2 = 0,05
Io = 937,950 m4
Ikor = 2,651 m4
Io-Ikor = 935,299 m4
MBj = 1,050 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 69
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.48: Tabel Ya Yb Sudut 90° sarat 2.86 m (Belakang- Depan)
SUDUT = 90 SARAT = 2,86 Volume = 2137,7644 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,11 -1,81 4,11 -1,81 16,88 3,28 69,38 -5,93
B2 4 4,00 -1,43 16,01 -5,71 64,06 8,15 256,38 -11,64
B3 2 3,90 -0,49 7,79 -0,98 30,35 0,48 118,24 -0,24
B4 4 3,79 0,77 15,16 3,07 57,49 2,35 217,97 1,81
B5 2 3,69 1,86 7,38 3,71 27,25 6,89 100,58 12,78
B6 4 3,60 2,59 14,39 10,37 51,79 26,89 186,33 69,73
B7 1 3,51 3,07 3,51 3,07 12,35 9,44 43,40 28,99
68,36 11,72 260,18 57,48 992,28 95,51
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 65,671
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 83,106
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 297,330

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,51 3,07 3,51 3,07 12,35 9,44 43,40 28,99
T2 4 3,30 3,66 13,18 14,64 43,43 53,56 143,11 195,97
T3 2 3,18 3,85 6,35 7,69 20,19 29,57 64,13 113,71
T4 4 3,19 3,84 12,77 15,36 40,75 58,98 130,05 226,46
T5 2 3,39 3,59 6,78 7,19 22,98 25,82 77,88 92,77
T6 4 3,80 1,10 15,22 4,38 57,89 4,80 220,23 5,26
T7 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
57,81 52,33 197,58 182,16 678,80 663,15
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 323,07
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 22,617
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1312,135495

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D2 4 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 0,000
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 0,000
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 0,000
e= 0,272 m e/2 = 0,14
Io = 1609,47 m4
Ikor = 28,752 m4
Io-Ikor = 1580,713 m4
MBj = 0,739 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 70
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.49: Tabel Ya Yb Sudut 90° sarat 4.29 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 90 SARAT = 4,29 Volume = 3846,82809 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 4,53 -1,75 4,53 -1,75 20,55 3,08 93,16 -5,40
B2 4 4,43 -1,00 17,70 -3,99 78,36 3,98 346,86 -3,98
B3 2 4,32 0,49 8,64 0,98 37,32 0,48 161,20 0,23
B4 4 4,22 2,20 16,86 8,82 71,07 19,44 299,58 42,87
B5 2 4,12 3,17 8,23 6,33 33,87 20,04 139,38 63,45
B6 4 4,02 3,49 16,09 13,97 64,71 48,77 260,27 170,28
B7 1 3,94 3,63 3,94 3,63 15,51 13,21 61,08 48,01
76,00 27,98 321,39 109,00 1361,52 315,47
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 85,260
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 87,081
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 458,377

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,94 3,63 3,94 3,63 15,51 13,21 61,08 48,01
T2 4 3,72 3,83 14,88 15,30 55,33 58,54 205,77 223,94
T3 2 3,60 3,88 7,20 7,76 25,93 30,10 93,39 116,78
T4 4 3,62 3,87 14,46 15,47 52,30 59,81 189,09 231,30
T5 2 3,81 3,86 7,63 7,72 29,08 29,80 110,91 115,05
T6 4 4,23 3,81 16,91 15,24 71,52 58,05 302,40 221,16
T7 1 3,39 3,25 3,39 3,25 11,49 10,53 38,92 34,19
68,41 68,37 261,15 260,05 1001,56 990,43
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 401,2137067
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = 1,613
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1947,725304

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 3,39 3,25 3,39 3,25 11,49 10,53 38,92 34,19
D2 4 3,25 0,66 12,99 2,64 42,18 1,74 136,96 1,15
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
16,38 5,88 53,66 12,28 175,88 35,34
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 27,155
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 25,241
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 85,879
e= 0,222 m e/2 = 0,11
Io = 2491,982 m4
Ikor = 25,273 m4
Io-Ikor = 2466,708 m4
MBj = 0,641 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 71
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.50: Tabel Ya Yb Sudut 90° sarat 5.72 m (Belakang - Depan)
SUDUT = 90 SARAT = 5,72 Volume = 5636,094444 m3
After Body (L1 = 2,46 m)
Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
B1 1 3,98 -1,25 3,98 -1,25 15,86 1,55 63,18 -1,93
B2 4 3,88 -0,66 15,50 -2,62 60,09 1,72 232,89 -1,13
B3 2 3,77 0,78 7,54 1,56 28,41 1,22 107,10 0,96
B4 4 3,66 2,28 14,66 9,10 53,72 20,71 196,88 47,13
B5 2 3,56 3,37 7,13 6,75 25,42 22,77 90,60 76,85
B6 4 3,47 3,82 13,89 15,26 48,21 58,25 167,37 222,29
B7 1 3,38 4,02 3,38 4,02 11,46 16,15 38,78 64,91
66,08 32,83 243,17 122,38 896,80 409,07
Area = 1/3 (Sya + Syb)L1 = 81,109
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L1 = 49,522
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L1 = 356,938

Middle Body (L2= 8,8000 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
T1 1 3,38 4,02 3,38 4,02 11,46 16,15 38,78 64,91
T2 4 3,17 4,29 12,67 17,15 40,16 73,54 127,26 315,35
T3 2 3,05 4,37 6,10 8,73 18,61 38,11 56,78 166,35
T4 4 3,07 4,35 12,26 17,39 37,59 75,64 115,22 328,93
T5 2 3,26 4,33 6,53 8,66 21,29 37,52 69,48 162,49
T6 4 3,68 4,14 14,71 16,56 54,11 68,52 199,02 283,59
T7 1 1,82 3,53 1,82 3,53 3,32 12,49 6,04 44,16
57,48 76,05 186,54 321,97 612,58 1365,77
Area = 1/3 (Sya + Syb)L2 = 391,6833067
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L2 = -198,635
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L2 = 1934,385462

Fore Body (L3 = 3,6593 m)


Station S Ya Yb Sya Syb Sya2 SYb2 Sya3 SYb3
D1 1 1,82 3,53 1,82 3,53 3,32 12,49 6,04 44,16
D2 4 1,82 0,18 7,26 0,70 13,18 0,12 23,94 0,02
D3 1 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
9,08 4,24 16,50 12,62 29,98 44,18
Area = 1/3 (Sya + Syb)L3 = 16,247
M.statis = 1/6 (Sya2-Syb2)L3 = 2,369
M.inersia = 1/9 (Sya3+Syb3)L3 = 30,150
e= -0,300 m e/2 = -0,15
Io = 2321,473 m4
Ikor = 44,033 m4
Io-Ikor = 2277,441 m4
MBj = 0,404 m

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 72
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.51: Tabel perhitungan LC sarat 1.43 m
Volume = 890,8217255 m3 Sarat = 1,43
j MBj cos j MBj cosj INT ( y ) sin j MBj sinj INT yj zj- zc yj .cosj (zj- zc)sinj Lc ym Zm - Zc
rad 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
0,0000 0 2,278 1,000 2,278 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 2,278
0,1745 10 2,598 0,985 2,559 4,837 0,174 0,451 0,451 0,423 0,039 0,417 0,007 0,424 -0,028 2,598
0,3490 20 2,643 0,940 2,484 9,879 0,342 0,904 1,806 0,864 0,158 0,812 0,054 0,866 -0,039 2,641
0,5235 30 2,687 0,866 2,327 14,690 0,500 1,343 4,053 1,285 0,354 1,113 0,177 1,290 -0,058 2,681
0,6980 40 3,058 0,766 2,343 19,361 0,643 1,966 7,362 1,694 0,642 1,298 0,413 1,711 -0,272 2,985
0,8725 50 3,315 0,643 2,131 23,835 0,766 2,539 11,867 2,086 1,035 1,341 0,793 2,134 -0,453 3,166
1,0470 60 2,128 0,500 1,064 27,030 0,866 1,843 16,248 2,365 1,418 1,183 1,228 2,411 0,522 2,482
1,2215 70 1,497 0,342 0,512 28,607 0,940 1,407 19,498 2,503 1,701 0,857 1,598 2,455 1,096 2,214
1,3960 80 1,153 0,174 0,200 29,320 0,985 1,135 22,040 2,565 1,923 0,446 1,894 2,340 1,430 2,123
1,5705 90 1,050 0,000 0,000 29,521 1,000 1,050 24,225 2,583 2,114 0,001 2,114 2,114 1,533 2,114

Tabel 2.52: Tabel perhitungan LC sarat 2,86 m


Volume = 2137,764438 m3 Sarat = 2,86
j MBj cos j MBj cosj INT ( y ) sin j MBj sinj INT yj zj- zc yj .cosj (zj- zc)sinj Lc ym Zm - Zc
rad 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
0,0000 0 2,456 1,000 2,456 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 2,456
0,1745 10 2,429 0,985 2,392 4,848 0,174 0,422 0,422 0,424 0,037 0,418 0,006 0,424 0,003 2,429
0,3490 20 2,316 0,940 2,177 9,417 0,342 0,792 1,635 0,824 0,143 0,774 0,049 0,823 0,032 2,319
0,5235 30 2,346 0,866 2,032 13,626 0,500 1,173 3,600 1,192 0,314 1,033 0,157 1,190 0,019 2,346
0,6980 40 2,617 0,766 2,005 17,662 0,643 1,682 6,455 1,545 0,563 1,184 0,362 1,546 -0,136 2,568
0,8725 50 2,223 0,643 1,429 21,097 0,766 1,703 9,840 1,846 0,859 1,187 0,658 1,844 0,143 2,288
1,0470 60 1,869 0,500 0,935 23,461 0,866 1,619 13,161 2,053 1,148 1,027 0,994 2,021 0,434 2,083
1,2215 70 1,246 0,342 0,427 24,822 0,940 1,171 15,951 2,172 1,392 0,743 1,308 2,051 1,001 1,818
1,3960 80 0,939 0,174 0,163 25,412 0,985 0,925 18,047 2,224 1,575 0,387 1,551 1,937 1,299 1,738
1,5705 90 0,739 0,000 0,000 25,576 1,000 0,739 19,712 2,238 1,720 0,001 1,720 1,721 1,498 1,720

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 73
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.53: Tabel perhitungan LC sarat 4.29 m
Volume = 3846,828086 m3 Sarat = 4,29
j MBj cos j MBj cosj INT ( y ) sin j MBj sinj INT yj zj- zc yj .cosj (zj- zc)sinj Lc ym Zm - Zc
rad 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
0,0000 0 1,965 1,000 1,965 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 1,965
0,1745 10 1,982 0,985 1,951 3,916 0,174 0,344 0,344 0,343 0,030 0,337 0,005 0,343 -0,001 1,981
0,3490 20 1,980 0,940 1,860 7,728 0,342 0,677 1,365 0,676 0,119 0,635 0,041 0,676 -0,001 1,979
0,5235 30 1,939 0,866 1,680 11,268 0,500 0,970 3,012 0,986 0,263 0,854 0,131 0,985 0,016 1,942
0,6980 40 1,498 0,766 1,148 14,096 0,643 0,963 4,944 1,233 0,431 0,945 0,277 1,222 0,271 1,579
0,8725 50 1,061 0,643 0,682 15,925 0,766 0,813 6,719 1,393 0,586 0,896 0,449 1,345 0,581 1,269
1,0470 60 0,920 0,500 0,460 17,068 0,866 0,797 8,329 1,493 0,727 0,747 0,629 1,376 0,696 1,187
1,2215 70 0,807 0,342 0,276 17,805 0,940 0,758 9,884 1,558 0,862 0,533 0,810 1,343 0,800 1,138
1,3960 80 0,750 0,174 0,130 18,211 0,985 0,739 11,381 1,593 0,993 0,277 0,978 1,255 0,855 1,123
1,5705 90 0,641 0,000 0,000 18,342 1,000 0,641 12,761 1,605 1,113 0,000 1,113 1,114 0,964 1,114

Tabel 2.54: Tabel perhitungan LC sarat 5.72 m


Volume = 5636,094444 m3 Sarat = 5,72
j MBj cos j MBj cosj INT ( y ) sin j MBj sinj INT yj zj- zc yj .cosj (zj- zc)sinj Lc ym Zm - Zc
rad 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
0,0000 0 1,610 1,000 1,610 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 1,610
0,1745 10 1,662 0,985 1,637 3,247 0,174 0,289 0,289 0,284 0,025 0,280 0,004 0,284 -0,005 1,662
0,3490 20 1,531 0,940 1,439 6,323 0,342 0,524 1,101 0,553 0,096 0,520 0,033 0,553 0,030 1,535
0,5235 30 1,030 0,866 0,892 8,655 0,500 0,515 2,140 0,757 0,187 0,656 0,093 0,749 0,242 1,079
0,6980 40 0,688 0,766 0,527 10,074 0,643 0,442 3,097 0,881 0,270 0,675 0,174 0,849 0,439 0,797
0,8725 50 0,541 0,643 0,348 10,949 0,766 0,415 3,954 0,958 0,345 0,616 0,264 0,880 0,543 0,693
1,0470 60 0,439 0,500 0,220 11,517 0,866 0,381 4,749 1,008 0,414 0,504 0,359 0,863 0,627 0,634
1,2215 70 0,419 0,342 0,143 11,880 0,940 0,394 5,523 1,040 0,482 0,356 0,453 0,809 0,646 0,625
1,3960 80 0,425 0,174 0,074 12,098 0,985 0,419 6,336 1,059 0,553 0,184 0,544 0,728 0,640 0,627
1,5705 90 0,404 0,000 0,000 12,172 1,000 0,404 7,159 1,065 0,625 0,000 0,625 0,625 0,661 0,625

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 74
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.55: Tabel LC diagram

LC Diagram
Volume Displacement
j
890,82 2137,76 3846,83 5636,09
0 0,000 0,000 0,000 0,000
10 0,424 0,424 0,343 0,284
20 0,866 0,823 0,676 0,553
30 1,290 1,190 0,985 0,749
40 1,711 1,546 1,222 0,849
50 2,134 1,844 1,345 0,880
60 2,411 2,021 1,376 0,863
70 2,455 2,051 1,343 0,809
80 2,340 1,937 1,255 0,728
90 2,114 1,721 1,114 0,625

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 75
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.56: Tabel interpolasi
TABEL INTERPOLASI

KONDISI KAPAL
Deraj I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI
at VOLUME DISPLACEMENT
2200,09 2085,55 114,55 1222,00 1740,13 890,82 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
10 0,40 0,40 0,52 0,42 0,42 0,48 0,53 0,53 -0,61 0,53 0,53 0,53 0,53 0,53 0,42 0,42
20 0,79 0,80 1,00 0,85 0,84 0,93 1,01 1,01 -1,19 1,01 1,01 1,01 1,01 1,01 0,90 0,90
30 1,20 1,22 1,43 1,26 1,22 1,34 1,45 1,45 -1,61 1,45 1,45 1,45 1,45 1,45 1,36 1,36
40 1,57 1,59 1,93 1,67 1,60 1,78 1,95 1,95 -1,83 1,95 1,95 1,95 1,95 1,95 1,83 1,83
50 1,77 1,80 2,44 2,06 1,94 2,21 2,47 2,47 -1,89 2,47 2,47 2,47 2,47 2,47 2,34 2,34
60 1,85 1,88 2,78 2,31 2,15 2,49 2,83 2,83 -1,86 2,83 2,83 2,83 2,83 2,83 2,69 2,69
70 1,84 1,87 2,89 2,35 2,18 2,57 2,94 2,94 -1,74 2,94 2,94 2,94 2,94 2,94 2,74 2,74
80 1,74 1,77 2,75 2,23 2,07 2,44 2,79 2,79 -1,57 2,79 2,79 2,79 2,79 2,79 2,63 2,63
90 1,56 1,60 2,44 2,01 1,85 2,16 2,48 2,48 -1,34 2,48 2,48 2,48 2,48 2,48 2,40 2,40

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 76
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 2.9: Gambar Diagram panto carene

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 77
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.3. Perhitungan Tangki Dan Ruang Muat
2.3.1. Pengertian umum
Merupakan suatu bagian ruangan (compartement) dimana ruangan tersebut dapat
berupa ruang muat yang berfungsi untuk menyimpan muatan yang di angkut kapal
tersebut. Selain itu terdapat tangki tangki pada kapal, contohnya :
a. Tangki Ballast : berfungsi untuk menyeimbangkan kapal saat mengangkut muatan
penuh maupun tidak penuh. Tangki ballast diisi dengan air laut.
b. Tangki Fresh Water : berfungi menyimpan air bersih untuk konsumsi awak kapal.
c. Tangki FOT, DOT, LOT : berfungsi menyimpan bahan bakar main engine, mesin bantu,
dan menyimpan minyak pelumas.
d. Tangki AP dan FP : merupakan tangki yang letaknya di bagian buritan dan haluan kapal.

2.3.2. Perhitungan tangki dan ruang muat


Tangki-tangki dan ruang muat yang dihitung adalah :
a. FOT (Fuel Oil Tank)
b. DOT (Diesel Oil Tank)
c. LOT (Lubrication Oil Tank)
d. FWT (Fresh Water Tank)
e. WBT (Water Ballast Tank)
f. AP Tank
g. FP Tank
h. Hatch Cover
Masa jenis dari fuel oil diambil 0,98 ton/m3, untuk diesel oil diambil 0,90 ton/m3,
untuk lubrication oil diambil 0,90 ton/m3, untuk fresh water tank diambil 1,00 ton/m3,
untuk massa jenis muatan 0,40 ton/m3 untuk hatch cover I-VI dan untuk AP dan FP tank
diambil 1,025 ton/m3.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 78
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Posisi Tangki Dan Ruang Muat

AFTER PEAK FRESH WATER RUANG MUAT FORE PEAK


TANK TANK TANK

FUEL OIL DIESEL OIL LUBRICATION OIL WATER BALLAST


TANK TANK TANK TANK

Gambar 2.10: Posisi tanki dan ruang muat di kapal

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 79
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.57: Perhitungan Lubricant Oil Tank (1)
LUBRICATION OIL TANK
No Faktor Faktor 0 mWL 0,1667 mWL 0,3333 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,000 0,00 0,531 0,53 2,12 1,050 1,05 3,174 3,174 0,000 1,103 1,158
B 1 4 0,000 0,00 0,536 2,14 2,14 1,060 4,24 3,204 12,816 12,816 4,494 4,764
C 2 2 0,000 0,00 0,542 1,08 2,17 1,071 2,14 3,239 6,478 12,956 2,294 2,457
D 3 4 0,000 0,00 0,547 2,19 2,19 1,081 4,32 3,269 13,076 39,228 4,674 5,053
E 4 1 0,000 0,00 0,553 0,55 2,21 1,092 1,09 3,304 3,304 13,216 1,192 1,302
Sys 0,000 6,500 12,848 16,190 38,848 78,216 13,76 14,734
s' 1 4 1
S( ys )s' 0,000 26,000 12,848 38,848
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 26,000 25,696 51,696

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,150 m


Tinggi sarat (d) = 0,000 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,167 m
Berat jenis muatan (g) = 0,900 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -16,770 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK LUMAS
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 0,216 m3
W =Vxg = 0,194 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -17,072 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,222 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 0,491 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 1,285 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 0,688 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,535 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 0,123 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 0,246 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 80
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

0 mWL ~ 0,33 mWL


Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0 mWL ~ 0,33 mWL 0,194 0,222 0,043 -17,072 -3,317

Total 0,194 0,043 -3,317

KG = 0,222 m
OG = -17,072 m
Ixx = 0,246 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 81
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.58: Perhitungan Lubricant Oil Tank (2)
LUBRICATION OIL TANK
No Faktor Faktor 0,3333 mWL 0.5 mWL 0,6667 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 1,05 1,05 1,549 1,55 6,196 2,021 2,02 9,267 9,267 0,000 4,084 8,255
B 1 4 1,06 4,24 1,563 6,25 6,252 2,037 8,15 9,349 37,396 37,396 16,597 33,809
C 2 2 1,07 2,14 1,577 3,15 6,308 2,052 4,10 9,431 18,862 37,724 8,421 17,281
D 3 4 1,08 4,32 1,590 6,36 6,360 2,068 8,27 9,509 38,036 114,108 17,106 35,376
E 4 1 1,09 1,09 1,604 1,60 6,416 2,083 2,08 9,591 9,591 38,364 4,339 9,038
Sys 12,848 18,919 24,628 47,147 113,152 227,592 50,549 103,759
s' 1 4 1
S( ys )s' 12,848 75,676 24,628 113,152
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 75,676 49,256 124,932

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,150 m


Tinggi sarat (d) = 0,333 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,167 m
Berat jenis muatan (g) = 0,900 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -16,770 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK LUMAS
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 0,629 m3
W =Vxg = 0,566 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -17,072 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,517 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 3,459 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 2,463 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 2,527 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,026 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 0,865 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 1,730 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 82
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

0 mWL ~ 0,6667 mWL


Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0 mWL ~ 0,33 mWL 0,194 0,222 0,043 -17,072 -3,317
0,333 mWL ~ 0,6667 mWL 0,566 0,517 0,293 -17,072 -9,660
Total 0,760 0,336 -12,977

KG = 0,442 m
OG = -17,072 m
Ixx = 1,730 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 83
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.59: Perhitungan Lubricant Oil Tank (3)
LUBRICATION OIL TANK
No Faktor Faktor 0,6667 mWL 0,8333 mWL 1,0 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 2,02 2,02 2,460 2,46 9,84 2,863 2,86 14,724 14,724 0,000 8,197 23,467
B 1 4 2,04 8,15 2,477 9,91 9,91 2,880 11,52 14,825 59,300 59,300 33,178 95,551
C 2 2 2,05 4,10 2,494 4,99 9,98 2,897 5,79 14,925 29,850 59,700 16,785 48,627
D 3 4 2,07 8,27 2,510 10,04 10,04 2,914 11,66 15,022 60,088 180,264 33,966 98,976
E 4 1 2,08 2,08 2,536 2,54 10,14 2,930 2,93 15,157 15,157 60,628 8,585 25,154
Sys 24,628 29,932 34,763 74,653 179,119 359,892 100,710 291,775
s' 1 4 1
S( ys )s' 24,628 119,728 34,763 179,119
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 119,728 69,526 189,254

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,150 m


Tinggi sarat (d) = 0,667 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,167 m
Berat jenis muatan (g) = 0,900 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -16,770 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK LUMAS PERHITUNGAN VOLUME TOTAL = 1,840
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 0,995 m3
W =Vxg = 0,896 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -17,071 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,843 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3s) = 9,726 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 3,476 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 5,036 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,449 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 2,432 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 4,864 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 84
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0 mWL ~ 1,0 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,6667 mWL 0,760 0,442 0,336 -17,072 -12,977
0,66 mWL ~ 1,0 mWL 0,896 0,843 0,755 -17,071 -15,292
Total 1,656 1,091 -28,269

KG = 0,659 m
OG = -17,072 m
Ixx = 4,864 m4

Gambar 2.11: Perhitungan lubricant oil tank

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 85
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.60: Perhitungan After Peak Tank (1)
AFTER PEAK TANK
No Faktor Faktor 4,29 Mel 4,965 Mwl 5,64 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,000 0,00 0,000 0,00 0,00 0,000 0,00 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000
B 1 4 0,000 0,00 0,000 0,00 0,00 0,445 1,78 0,445 1,780 1,780 0,792 0,352
C 2 2 0,000 0,00 0,000 0,00 0,00 1,114 2,23 1,114 2,228 4,456 2,482 2,765
D 3 4 0,000 0,00 0,256 1,02 1,02 1,743 6,97 2,767 11,068 33,204 12,15 21,18
E 4 1 0,122 0,12 0,898 0,90 3,59 2,314 2,31 6,028 6,028 24,112 5,355 12,391
Sys 0,122 1,186 1,922 4,744 13,294 10,354 21,104 63,552 20,78 36,689
s' 1 4 1
S( ys )s' 0,122 7,688 13,294 21,104
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 7,688 26,588 34,276

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,690 m


Tinggi sarat (d) = 4,290 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,675 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -35,850 m
PERHITUNGAN AFTER PEAK TANK
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 2,184 m3
W =Vxg = 2,239 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -37,928 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 5,386 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 5,626 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 6,115 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 4,780 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,782 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 1,890 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 3,780 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 86
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
4,29 mWL ~ 5,64 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
4,29 mWL ~ 5,64 mWL 2,239 5,386 12,059 -37,928 -84,916

Total 2,239 12,059 -84,916

KG = 5,386 m
OG = -37,928 m
Ixx = 3,780 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 87
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.61: Perhitungan After Peak Tank (2)
AFTER PEAK TANK
No Faktor Faktor 5,64 mWL 6,315 mWL 6,991 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,00 0,00 2,807 2,81 5,61 4,192 4,19 9,806 9,806 0,000 17,573 73,665
B 1 4 0,45 1,78 3,012 12,05 6,02 4,337 17,35 10,806 43,224 43,224 75,238 326,308
C 2 2 1,11 2,23 3,225 6,45 6,45 4,485 8,97 12,049 24,098 48,196 40,230 180,434
D 3 4 1,74 6,97 3,458 13,83 6,92 4,640 18,56 13,299 53,196 159,588 86,12 399,59
E 4 1 2,31 2,31 3,721 3,72 7,44 4,805 4,81 14,561 14,561 58,244 23,09 110,94
Sys 13,294 38,858 53,875 60,521 144,885 309,252 242,25 1090,93
s' 1 4 1
S( ys )s' 13,294 155,432 53,875 222,601
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 155,432 107,750 263,182

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,690 m


Tinggi sarat (d) = 5,640 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,675 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -35,850 m
PERHITUNGAN AFTER PEAK TANK
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 14,996 m3
W =Vxg = 15,370 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -37,323 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 6,438 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 167,277 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 24,783 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 55,717 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 2,248 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 42,011 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 84,023 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 88
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
4,29 mWL ~ 6,991 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
4,29 mWL ~ 5,64 mWL 2,239 5,386 12,059 -37,928 -84,916
5,64 mWL ~ 6,991 mWL 15,370 6,438 98,956 -37,323 -573,669
Total 17,609 111,015 -658,585

KG = 6,304 m
OG = -37,400 m
Ixx = 84,023 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 89
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.62: Perhitungan After Peak Tank (3)
AFTER PEAK TANK
No Faktor Faktor 6,991 mWL 7,666 mWL 8,341 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 4,19 4,19 5,112 5,11 10,22 5,671 5,67 20,087 20,087 0,000 32,160 182,381
B 1 4 4,34 17,35 5,218 20,87 10,44 5,749 23,00 20,522 82,088 82,088 132,20 760,04
C 2 2 4,49 8,97 5,324 10,65 10,65 5,828 11,66 20,961 41,922 83,844 67,93 395,90
D 3 4 4,64 18,56 5,432 21,73 10,86 5,907 23,63 21,411 85,644 256,932 139,57 824,44
E 4 1 4,81 4,81 5,541 5,54 11,08 5,986 5,99 21,873 21,873 87,492 35,83 214,49
Sys 53,875 63,901 69,937 104,854 251,614 510,356 407,70 2377,26
s' 1 4 1
S( ys )s' 53,875 255,604 69,937 379,416
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 255,604 139,874 395,478

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,690 m


Tinggi sarat (d) = 6,991 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,675 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -35,850 m
PERHITUNGAN AFTER PEAK TANK Perhitungan volume total = 43,222
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 26,042 m3

W =Vxg = 26,693 ton


OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -37,250 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 7,695 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3s) = 364,513 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 32,171 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 93,771 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 2,915 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 91,195 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 182,390 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 90
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
4,29 mWL ~ 8,341 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
5,64 mWL ~ 6,991 mWL 17,609 6,304 111,015 -37,400 -658,585
6,991 mWL ~ 8,341 mWL 26,693 7,695 205,392 -37,250 -994,306
Total 44,302 316,407 -1652,891

KG = 7,142 m
OG = -37,309 m
Ixx = 182,390 m4

Gambar 2.12: Perhitungan after peak tank

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 91
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.63: Perhitungan Fore Peak Tank (1)
FORE PEAK TANK
No Faktor Faktor 1,5 mWL 2,804 mWL 4,108 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 1,240 1,24 0,020 0,02 0,08 0,000 0,00 1,320 1,320 0,000 0,000 0,000
B 1 4 1,281 5,12 0,068 0,27 0,27 0,000 0,00 1,553 6,212 6,212 0,000 0,000
C 2 2 1,325 2,65 0,171 0,34 0,68 0,077 0,15 2,086 4,172 8,344 0,012 0,001
D 3 4 1,376 5,50 0,360 1,44 1,44 0,442 1,77 3,258 13,032 39,096 0,781 0,345
E 4 1 1,447 1,45 0,617 0,62 2,47 0,803 0,80 4,718 4,718 18,872 0,645 0,518
Sys 15,965 2,691 2,725 12,935 29,454 72,524 1,438 0,864
s' 1 4 1
S( ys )s' 15,965 10,764 2,725 29,454
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 10,764 5,450 16,214

Jarak ordinat horisontal (a) = 1,035 m


Tinggi sarat (d) = 1,500 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,304 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 32,400 m
PERHITUNGAN FORE PEAK TANK
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 8,834 m3
W =Vxg = 9,055 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 34,948 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 2,218 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 0,199 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 1,880 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 0,496 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,264 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 0,068 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 0,136 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 92
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,5 mWL ~ 4,108 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
1,5 mWL ~ 4,108 mWL 9,055 2,218 20,082 34,948 316,447

Total 9,055 20,082 316,447

KG = 2,218 m
OG = 34,948 m
Ixx = 0,136 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 93
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.64: Perhitungan Fore Peak Tank (2)
FORE PEAK TANK
No Faktor Faktor 4,108 mWL 5,412 mWL 6,717 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,00 0,00 0,000 0,00 0,00 0,189 0,19 0,189 0,189 0,000 0,036 0,007
B 1 4 0,00 0,00 0,216 0,86 0,86 0,623 2,49 1,487 5,948 5,948 1,553 0,967
C 2 2 0,08 0,15 0,501 1,00 2,00 1,044 2,09 3,125 6,250 12,500 2,180 2,276
D 3 4 0,44 1,77 0,870 3,48 3,48 1,448 5,79 5,370 21,480 64,440 8,387 12,144
E 4 1 0,80 0,80 1,241 1,24 4,96 1,846 1,85 7,613 7,613 30,452 3,408 6,291
Sys 2,725 6,587 12,407 17,784 41,480 113,340 15,563 21,685
s' 1 4 1
S( ys )s' 2,725 26,348 12,407 41,480
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 26,348 24,814 51,162

Jarak ordinat horisontal (a) = 1,035 m


Tinggi sarat (d) = 6,270 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,304 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 32,400 m
PERHITUNGAN FORE PEAK TANK
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 12,441 m3
W =Vxg = 12,752 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 35,228 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 7,878 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 4,987 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 8,561 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 5,369 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,627 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 1,620 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 3,240 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 94
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,5 mWL ~ 6,717 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
1,5 mWL ~ 4,108 mWL 9,055 2,218 20,082 34,948 316,447
4,108 mWL ~ 6,717 mWL 12,752 7,878 100,463 35,228 449,217
Total 21,806 120,544 765,665

KG = 5,528 m
OG = 35,112 m
Ixx = 3,240 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 95
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.65: Perhitungan Fore Peak Tank (3)
FORE PEAK TANK
No Faktor Faktor 6,717 mWL 8,021 mWL 9,325 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,19 0,19 0,645 0,65 2,58 1,103 1,10 3,872 3,872 0,000 1,217 1,342
B 1 4 0,62 2,49 1,053 4,21 4,21 1,528 6,11 6,363 25,452 25,452 9,339 14,270
C 2 2 1,04 2,09 1,473 2,95 5,89 1,196 2,39 8,132 16,264 32,527 2,860 3,420
D 3 4 1,45 5,79 1,908 7,63 7,63 2,389 9,56 11,469 45,876 137,628 22,829 54,539
E 4 1 1,85 1,85 2,345 2,35 9,38 2,795 2,80 14,021 14,021 56,084 7,812 21,835
Sys 12,407 17,780 21,958 43,857 105,485 251,691 44,057 95,406
s' 1 4 1
S( ys )s' 12,407 71,120 21,958 105,485
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 71,120 43,915 115,035

Jarak ordinat horisontal (a) = 1,035 m


Tinggi sarat (d) = 10,130 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,304 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 32,400 m
PERHITUNGAN FORE PEAK TANK Jumlah volume total = 52,911
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 31,637 m3
W =Vxg = 32,428 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 34,870 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 11,552 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3s) = 21,943 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 15,151 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 15,200 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,003 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 6,695 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 13,389 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 96
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,5 mWL ~ 9,325 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
4,108 mWL ~ 6,717 mWL 21,806 5,528 120,544 35,112 765,665
6,717 mWL ~ 9,325 mWL 32,428 11,552 374,609 34,870 1130,745
Total 54,234 495,153 1896,410

KG = 9,130 m
OG = 34,967 m
Ixx = 13,389 m4

Gambar 2.13: Perhitungan fore peak tank

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 97
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.66: Perhitungan Diesel Oil Tank (1)
DIESEL OIL TANK
No Faktor Faktor 0 mWL 0,1667 mWL 0,3333 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,000 0,00 0,466 0,47 0,93 0,927 0,93 1,859 1,859 0,000 0,859 0,797
B 1 4 0,000 0,00 0,477 1,91 0,95 0,947 3,79 1,901 7,604 7,604 3,587 3,397
C 2 2 0,000 0,00 0,487 0,97 0,97 0,968 1,94 1,942 3,884 7,768 1,874 1,814
D 3 4 0,000 0,00 0,498 1,99 1,00 0,988 3,95 1,984 7,936 23,808 3,905 3,858
E 4 1 0,000 0,00 0,509 0,51 1,02 1,009 1,01 2,027 2,027 8,108 1,018 1,027
Sys 0,000 5,849 11,612 9,713 23,310 47,288 11,243 10,893
s' 1 4 1
S( ys )s' 0,000 23,396 11,612 35,01
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 23,396 23,224 46,62

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,300 m


Tinggi sarat (d) = 0,000 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,167 m
Berat jenis muatan (g) = 0,900 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -18,270 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK DIESEL
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 0,259 m3
W =Vxg = 0,233 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -18,879 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,222 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 0,726 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 2,322 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) 2
= 1,124 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,484 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 0,182 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 0,364 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 98
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,33 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 0,233 0,222 0,052 -18,879 -4,401

Total 0,233 0,052 -4,401

KG = 0,222 m
OG = -18,879 m
Ixx = 0,364 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 99
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.67: Perhitungan Diesel Oil Tank (2)
DIESEL OIL TANK
No Faktor Faktor 0,3333 mWL 0.5 mWL 0,6667 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,93 0,93 1,377 1,38 2,75 1,816 1,82 5,497 5,497 0,000 3,298 5,989
B 1 4 0,95 3,79 1,407 5,63 2,81 1,852 7,41 5,613 22,452 22,452 13,720 25,409
C 2 2 0,97 1,94 1,436 2,87 2,87 1,888 3,78 5,728 11,456 22,912 7,129 13,460
D 3 4 0,99 3,95 1,465 5,86 2,93 1,922 7,69 5,840 23,360 70,080 14,776 28,400
E 4 1 1,01 1,01 1,493 1,49 2,99 1,956 1,96 5,951 5,951 23,804 3,826 7,484
Sys 11,612 17,230 22,644 28,629 68,716 139,248 42,749 80,741
s' 1 4 1
S( ys )s' 11,612 68,920 22,644 103,18
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 68,920 45,288 114,21

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,300 m


Tinggi sarat (d) = 0,333 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,167 m
Berat jenis muatan (g) = 0,900 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -18,270 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK DIESEL
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 0,765 m3
W =Vxg = 0,689 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -18,878 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,518 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 5,383 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 4,529 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 4,275 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,944 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 1,348 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 2,695 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 100
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,6667 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 0,233 0,222 0,052 -18,879 -4,401
0,33 mWL~ 0,66 mWL 0,689 0,518 0,357 -18,878 -12,998
Total 0,922 0,408 -17,400

KG = 0,443 m
OG = -18,878 m
Ixx = 2,695 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 101
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.68: Perhitungan Diesel Oil Tank (3)
DIESEL OIL TANK
No Faktor Faktor 0,6667 mWL 0,8333 mWL 1,0 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 1,82 1,82 2,229 2,23 4,46 2,619 2,62 8,893 8,893 0,000 6,859 17,964
B 1 4 1,85 7,41 2,271 9,08 4,54 2,664 10,66 9,058 36,232 36,232 28,388 75,625
C 2 2 1,89 3,78 2,311 4,62 4,62 2,707 5,41 9,217 18,434 36,868 14,656 39,673
D 3 4 1,92 7,69 2,351 9,40 4,70 2,748 10,99 9,372 37,488 112,464 30,206 83,006
E 4 1 1,96 1,96 2,389 2,39 4,78 2,788 2,79 9,522 9,522 38,088 7,773 21,671
Sys 22,644 27,728 32,469 46,062 110,569 223,652 87,881 237,939
s' 1 4 1
S( ys )s' 22,644 110,912 32,469 166,03
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 110,912 64,938 175,85

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,300 m


Tinggi sarat (d) = 0,667 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,167 m
Berat jenis muatan (g) = 0,900 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -18,270 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK DIESEL PERHITUNGAN VOLUME TOTAL = 2,253
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 1,229 m3
W =Vxg = 1,106 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -18,877 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,844 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3s) = 15,863 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 6,494 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 8,788 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,353 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 3,969 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 7,939 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 102
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 1,0 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0 mWL~ 0,66 mWL 0,922 0,443 0,408 -18,878 -17,400
0,66 mWL~ 1,00 mWL 1,106 0,844 0,933 -18,877 -20,876
Total 2,028 1,341 -38,276

KG = 0,661 m
OG = -18,877 m
Ixx = 7,939 m4

Gambar 2.14: Perhitungan diesel oil tank

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 103
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.69: Perhitungan Fuel Oil Tank (1)
FUEL OIL TANK
No Faktor Faktor 0 mWL 0,1667 mWL 0,3333 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,000 0,00 0,334 0,33 0,67 0,667 0,67 1,335 1,335 0,000 0,445 0,297
B 1 4 0,000 0,00 0,363 1,45 0,73 0,724 2,90 1,450 5,800 5,800 2,097 1,518
C 2 2 0,000 0,00 0,414 0,83 0,83 0,779 1,56 1,607 3,214 6,428 1,214 0,945
D 3 4 0,000 0,00 0,418 1,67 0,84 0,833 3,33 1,669 6,676 20,028 2,776 2,312
E 4 1 0,000 0,00 0,445 0,45 0,89 0,885 0,89 1,775 1,775 7,100 0,783 0,693
Sys 0,000 4,731 9,338 7,84 18,800 39,356 7,314 5,765
s' 1 4 1
S( ys )s' 0,000 18,924 9,338 28,26
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 18,924 18,68 37,60

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,750 m


Tinggi sarat (d) = 0,000 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 0,980 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -20,970 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK B. BAKAR
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 0,533 m3
W =Vxg = 0,522 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -22,540 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,226 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 0,96 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 4,669 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 1,829 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,392 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 0,24 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 0,49 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 104
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,33 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 0,522 0,226 0,118 -22,540 -11,766

Total 0,522 0,118 -11,766

KG = 0,226 m
OG = -22,540 m
Ixx = 0,490 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 105
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.70: Perhitungan Fuel Oil Tank (2)
FUEL OIL TANK
No Faktor Faktor 0,3333 mWL 0.5 mWL 0,6667 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,67 0,67 0,998 1,00 2,00 1,328 1,33 3,991 3,991 0,000 1,764 2,342
B 1 4 0,72 2,90 1,081 4,32 2,16 1,436 5,74 4,322 17,288 17,288 8,248 11,845
C 2 2 0,78 1,56 1,162 2,32 2,32 1,542 3,08 4,645 9,290 18,580 4,756 7,333
D 3 4 0,83 3,33 1,241 4,96 2,48 1,644 6,58 4,959 19,836 59,508 10,811 17,773
E 4 1 0,89 0,89 1,318 1,32 2,64 1,742 1,74 5,263 5,263 21,052 3,035 5,286
Sys 9,338 13,928 18,474 23,18 55,668 116,428 28,613 44,579
s' 1 4 1
S( ys )s' 9,338 55,712 18,474 83,52
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 55,712 36,95 92,66

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,750 m


Tinggi sarat (d) = 0,333 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 0,980 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -20,970 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK B. BAKAR
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 1,577 m3
W =Vxg = 1,546 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -22,539 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,522 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y s) 3
= 7,43 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 9,237 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 7,15 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,774 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 1,89 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 3,78 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 106
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,6667 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 0,522 0,226 0,118 -22,540 -11,766
0,33 mWL~ 0,66mWL 1,546 0,522 0,806 -22,539 -34,838
Total 2,068 0,924 -46,604

KG = 0,447 m
OG = -22,539 m
Ixx = 3,781 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 107
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.71: Perhitungan Fuel Oil Tank (3)
FUEL OIL TANK
No Faktor Faktor 0,6667 mWL 0,8333 mWL 1,0 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y 2s y 3s
(n) (s) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 1,33 1,33 1,649 1,65 3,30 1,969 1,97 6,595 6,595 0,000 3,877 7,634
B 1 4 1,44 5,74 1,779 7,12 3,56 2,119 8,48 7,113 28,452 28,452 17,961 38,059
C 2 2 1,54 3,08 1,905 3,81 3,81 2,263 4,53 7,615 15,230 30,460 10,242 23,178
D 3 4 1,64 6,58 2,026 8,10 4,05 2,398 9,59 8,094 32,376 97,128 23,002 55,158
E 4 1 1,74 1,74 2,141 2,14 4,28 2,525 2,53 8,549 8,549 34,196 6,376 16,098
Sys 18,474 22,820 27,088 37,97 91,202 190,236 61,457 140,127
s' 1 4 1
S( ys )s' 18,474 91,280 27,088 136,84
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 91,280 54,18 145,46

Jarak ordinat horisontal (a) = 0,750 m


Tinggi sarat (d) = 0,667 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 0,980 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -20,970 m
PERHITUNGAN TANGKI MINYAK B. BAKAR PERHITUNGAN VOLUME TOTAL = 4,694
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 2,584 m3
W =Vxg = 2,532 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -22,534 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,848 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3s) = 23,35 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 13,544 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2s) = 15,36 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,134 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y 2 ) = 5,93 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 11,85 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 108
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 1,0 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0 mWL ~ 0,66 mWL 2,068 0,447 0,924 -22,539 -46,604
0,66 mWL ~ 1,00 mWL 2,532 0,848 2,147 -22,534 -57,066
Total 4,600 3,071 -103,670

KG = 0,668 m
OG = -22,536 m
Ixx = 11,851 m4

Gambar 2.15: Perhitungan fuel oil tank

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 109
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.72: Perhitungan Ballast Tank I (1)
BALLAST TANK I
No Faktor Faktor 0 mWL 0,1667 mWL 0,3333 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,000 0,00 0,755 0,76 1,51 1,449 1,45 2,959 2,959 0,000 2,100 3,042
B 1 4 0,000 0,00 0,734 2,94 1,47 1,357 5,43 2,825 11,300 11,300 7,366 9,995
C 2 2 0,000 0,00 0,653 1,31 1,31 1,126 2,25 2,432 4,864 9,728 2,536 2,855
D 3 4 0,000 0,00 0,601 2,40 1,20 1,031 4,12 2,233 8,932 26,796 4,252 4,384
E 4 1 0,000 0,00 0,560 0,56 1,12 0,921 0,92 2,041 2,041 8,164 0,848 0,781
Sys 0,000 7,961 14,174 12,490 30,096 55,988 17,101 21,058
s' 1 4 1
S( ys )s' 0,000 31,844 14,174 46,018
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 31,844 28,348 60,192

Jarak ordinat horisontal (a) = 5,400 m


Tinggi sarat (d) = 0,000 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 19,530 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST I
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 6,14 m3
W = Vxg = 6,29 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 29,58 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,22 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 25,27 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 51,03 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2 s) = 30,78 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,60 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 6,70 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 13,40 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 110
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,33 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 6,293 0,222 1,399 29,576 186,122

Total 6,293 1,399 186,122

KG = 0,222 m
OG = 29,576 m
Ixx = 13,399 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 111
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.73: Perhitungan Ballast Tank I (2)
BALLAST TANK I
No Faktor Faktor 0,3333 mWL 0,5 mWL 0,6667 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 1,45 1,45 2,048 2,05 6,14 2,561 2,56 10,154 10,154 0,000 6,559 16,797
B 1 4 1,36 5,43 1,827 7,31 5,48 2,195 8,78 9,033 36,132 36,132 19,272 42,302
C 2 2 1,13 2,25 1,542 3,08 4,63 1,835 3,67 7,587 15,174 30,348 6,734 12,358
D 3 4 1,03 4,12 1,333 5,33 4,00 1,553 6,21 6,583 26,332 78,996 9,647 14,982
E 4 1 0,92 0,92 1,154 1,15 3,46 1,317 1,32 5,700 5,700 22,800 1,734 2,284
Sys 14,174 18,926 22,540 39,057 93,492 168,276 43,947 88,723
s' 1 4 1
S( ys )s' 14,174 75,704 22,540 112,418
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 75,704 45,080 120,784

Jarak ordinat horisontal (a) = 5,400 m


Tinggi sarat (d) = 0,333 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 19,530 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST I
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 19,07 m3
W = Vxg = 19,55 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 29,25 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,52 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 106,47 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 81,14 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2 s) = 79,10 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,97 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 29,35 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 58,70 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 112
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,6667 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 6,293 0,222 1,399 29,576 186,122
0,33 mWL ~ 0,66 mWL 19,549 0,516 10,081 29,249 571,803
Total 25,842 11,480 757,925

KG = 0,444 m
OG = 29,329 m
Ixx = 58,703 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 113
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.74: Perhitungan Ballast Tank I (3)
BALLAST TANK I
No Faktor Faktor 0,6667 mWL 0.8333 mWL 1 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 2,56 2,56 2,988 2,99 5,98 3,335 3,34 11,872 11,872 0,000 11,122 37,093
B 1 4 2,20 8,78 2,496 9,98 4,99 2,750 11,00 9,937 39,748 39,748 30,250 83,188
C 2 2 1,84 3,67 2,065 4,13 4,13 2,242 4,48 8,207 16,414 32,828 10,053 22,539
D 3 4 1,55 6,21 1,716 6,86 3,43 1,833 7,33 6,818 27,272 81,816 13,440 24,635
E 4 1 1,32 1,32 1,431 1,43 2,86 1,503 1,50 5,682 5,682 22,728 2,259 3,395
Sys 22,540 25,397 27,654 42,516 100,988 177,120 67,124 170,849
s' 1 4 1
S( ys )s' 22,540 101,588 27,654 151,782
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 101,588 55,308 156,896

Jarak ordinat horisontal (a) = 5,400 m


Tinggi sarat (d) = 0,667 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 19,530 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST I Jumlah Volume total = 45,814
3
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 20,60 m
W = Vxg = 21,12 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 29,00 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,84 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 205,02 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 99,55 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2 s) = 120,82 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,21 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 58,38 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 116,77 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 114
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 1,0 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0 mWL ~ 0,66 mWL 25,842 0,444 11,480 29,329 757,925
0,66 mWL ~ 1,00 mWL 21,117 0,843 17,796 29,001 612,400
Total 46,959 29,275 1370,325

KG = 0,623 m
OG = 29,181 m
Ixx = 116,767 m4

Gambar 2.16: Perhitungan Ballast Tank I


Samuel Pardomuan Sitorus
21090116120041 115
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.75: Perhitungan Ballast Tank II (1)
BALLAST TANK II
No Faktor Faktor 0 mWL 0,1667 mWL 0,3333 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,000 0,00 0,599 0,60 1,20 1,174 1,17 2,372 2,372 0,000 1,378 1,618
B 1 4 0,000 0,00 0,799 3,20 1,60 1,513 6,05 3,111 12,444 12,444 9,157 13,854
C 2 2 0,000 0,00 0,921 1,84 1,84 1,722 3,44 3,564 7,128 14,256 5,931 10,212
D 3 4 0,000 0,00 1,867 7,47 3,73 1,653 6,61 5,387 21,548 64,644 10,930 18,067
E 4 1 0,000 0,00 0,755 0,76 1,51 1,450 1,45 2,960 2,960 11,840 2,103 3,049
Sys 0,000 13,860 18,732 17,394 46,452 103,184 29,498 46,800
s' 1 4 1
S( ys )s' 0,000 55,440 18,732 74,172
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 55,440 37,464 92,904

Jarak ordinat horisontal (a) = 6,000 m


Tinggi sarat (d) = 0,000 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -3,270 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST II
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 10,53 m3
W = Vxg = 10,79 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 10,06 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,21 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 62,40 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 74,93 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2 s) = 59,00 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 0,79 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 15,95 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 31,90 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 116
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,33 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 10,792 0,213 2,298 10,058 108,548

Total 10,792 2,298 108,548

KG = 0,213 m
OG = 10,058 m
Ixx = 31,899 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 117
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.76: Perhitungan Ballast Tank II (2)
BALLAST TANK II
No Faktor Faktor 0,3333 mWL 0,5 mWL 0,6667 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 1,17 1,17 1,709 1,71 3,42 2,198 2,20 6,790 6,790 0,000 4,831 10,619
B 1 4 1,51 6,05 2,117 8,47 4,23 2,624 10,50 8,371 33,484 33,484 27,542 72,269
C 2 2 1,72 3,44 2,380 4,76 4,76 2,921 5,84 9,403 18,806 37,612 17,064 49,845
D 3 4 1,65 6,61 2,334 9,34 4,67 2,918 11,67 9,239 36,956 110,868 34,059 99,384
E 4 1 1,45 1,45 2,048 2,05 4,10 2,561 2,56 8,107 8,107 32,428 6,559 16,797
Sys 18,732 26,321 32,769 41,910 104,143 214,392 90,055 248,914
s' 1 4 1
S( ys )s' 18,732 105,284 32,769 156,785
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 105,284 65,538 170,822

Jarak ordinat horisontal (a) = 6,000 m


Tinggi sarat (d) = 0,333 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -3,270 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST II
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 23,61 m3
W = Vxg = 24,20 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 9,08 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,52 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 331,89 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 131,08 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2 s) = 180,11 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,37 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 84,40 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 168,80 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 118
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 0,6667 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0,00 mWL ~ 0,33 mWL 10,792 0,213 2,298 10,058 108,548
0,33 mWL ~ 0,66 mWL 24,196 0,518 12,539 9,082 219,742
Total 34,988 14,837 328,289

KG = 0,424 m
OG = 9,383 m
Ixx = 168,799 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 119
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.77: Perhitungan Ballast Tank II (3)
BALLAST TANK II
No Faktor Faktor 0,6667 mWL 0.8333 mWL 1 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 2,20 2,20 2,643 2,64 5,29 3,049 3,05 10,533 10,533 0,000 9,296 28,345
B 1 4 2,62 10,50 3,067 12,27 6,13 3,477 13,91 12,235 48,940 48,940 48,358 168,141
C 2 2 2,92 5,84 3,389 6,78 6,78 3,814 7,63 13,513 27,026 54,052 29,093 110,961
D 3 4 2,92 11,67 3,411 13,64 6,82 3,826 15,30 13,566 54,264 162,792 58,553 224,024
E 4 1 2,56 2,56 2,988 2,99 5,98 3,335 3,34 11,872 11,872 47,488 11,122 37,093
Sys 32,769 38,321 43,224 61,719 152,635 313,272 156,423 568,564
s' 1 4 1
S( ys )s' 32,769 153,284 43,224 229,277
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 153,284 86,448 239,732

Jarak ordinat horisontal (a) = 6,000 m


Tinggi sarat (d) = 0,667 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,170 m
Berat jenis muatan (g) = 1,025 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -3,270 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST II Jumlah volume tangki = 68,732
3
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 34,597 m
W = Vxg = 35,462 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 9,045 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 0,845 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 758,086 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 172,896 m2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y 2 s) = 312,846 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,809 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 192,007 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 384,014 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 120
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
0,00 mWL ~ 1,0 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
0 mWL ~ 0,66 mWL 34,988 0,424 14,837 9,383 328,289
0,66 mWL ~ 1,00 mWL 35,462 0,845 29,957 9,045 320,740
Total 70,450 44,794 649,029

KG = 0,636 m
OG = 9,213 m
Ixx = 384,014 m4

Gambar 2.17: Perhitungan Ballast Tank II

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 121
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.78: Perhitungan Fresh Water Tank (1)
FRESH WATER TANK
No Faktor Faktor 4,29 mWL 4,965 mWL 5,64 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 0,122 0,12 0,898 0,90 2,69 2,314 2,31 5,130 5,130 0,000 5,355 12,391
B 1 4 0,827 3,31 1,770 7,08 5,31 3,009 12,04 9,146 36,584 36,584 36,216 108,975
C 2 2 1,576 3,15 2,587 5,17 7,76 3,605 7,21 12,942 25,884 51,768 25,992 93,701
D 3 4 2,361 9,44 3,310 13,24 9,93 4,081 16,32 16,372 65,488 196,464 66,618 271,869
E 4 1 3,071 3,07 3,913 3,91 11,74 4,504 4,50 19,314 19,314 77,256 20,286 91,368
Sys 19,097 30,305 42,388 62,904 152,400 362,072 154,467 578,304
s' 1 4 1
S( ys )s' 19,097 121,220 42,388 182,705
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 121,220 84,776 205,996

Jarak ordinat horisontal (a) = 1,000 m


Tinggi sarat (d) = 4,290 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,675 m
Berat jenis muatan (g) = 1,000 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -32,470 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST III
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 22,860 m3
W = Vxg = 22,860 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -30,094 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 5,051 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 128,512 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 28,259 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 51,489 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,822 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 34,696 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 69,391 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 122
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

4,29 mWL ~ 5,64 mWL


Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
4,29 mWL ~ 5,64 mWL 22,860 5,051 115,467 -30,094 -687,953

Total 22,860 115,467 -687,953

KG = 5,051 m
OG = -30,094 m
Ixx = 69,391 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 123
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.79: Perhitungan Fresh Water Tank (2)
FRESH WATER TANK
No Faktor Faktor 5,64 mWL 6,315 mWL 6,991 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 2,31 2,31 3,721 3,72 11,16 4,805 4,81 18,282 18,282 0,000 23,088 110,938
B 1 4 3,01 12,04 4,161 16,64 12,48 5,063 20,25 20,555 82,220 82,220 102,536 519,139
C 2 2 3,61 7,21 4,543 9,09 13,63 5,302 10,60 22,536 45,072 90,144 56,222 298,091
D 3 4 4,08 16,32 4,847 19,39 14,54 5,505 22,02 24,127 96,508 289,524 121,220 667,317
E 4 1 4,50 4,50 5,108 5,11 15,32 5,671 5,67 25,499 25,499 101,996 32,160 182,381
Sys 42,388 53,947 63,352 110,999 267,581 563,884 335,227 1777,866
s' 1 4 1
S( ys )s' 42,388 215,788 63,352 321,528
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 215,788 126,704 342,492

Jarak ordinat horisontal (a) = 1,000 m


Tinggi sarat (d) = 5,640 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,675 m
Berat jenis muatan (g) = 1,000 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -32,470 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST III
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 40,137 m3
W = Vxg = 40,137 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -30,363 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 6,359 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 395,081 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 42,235 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 111,742 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 2,646 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 99,440 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 198,879 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 124
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
4,29 mWL ~ 6,991 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
4,29 mWL ~ 5,64 mWL 22,860 5,051 115,467 -30,094 -687,953
5,64 mWL ~ 6,991 mWL 40,137 6,359 255,233 -30,363 -1218,671
Total 62,997 370,700 -1906,624

KG = 5,884 m
OG = -30,265 m
Ixx = 198,879 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 125
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.80: Perhitungan Fresh Water Tank (3)
FRESH WATER TANK
No Faktor Faktor 6,991 mWL 7,666 mWL 8,341 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 4,81 4,81 5,541 5,54 16,62 5,986 5,99 27,414 27,414 0,000 35,832 214,492
B 1 4 5,06 20,25 5,702 22,81 17,11 6,101 24,40 28,270 113,080 113,080 148,889 908,371
C 2 2 5,30 10,60 5,854 11,71 17,56 6,209 12,42 29,073 58,146 116,292 77,103 478,735
D 3 4 5,51 22,02 5,992 23,97 17,98 6,307 25,23 29,788 119,152 357,456 159,113 1003,526
E 4 1 5,67 5,67 6,109 6,11 18,33 6,397 6,40 30,395 30,395 121,580 40,922 261,776
Sys 63,352 70,134 74,433 144,940 348,187 708,408 461,859 2866,898
s' 1 4 1
S( ys )s' 63,352 280,536 74,433 418,321
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 280,536 148,866 429,402

Jarak ordinat horisontal (a) = 1,000 m


Tinggi sarat (d) = 8,341 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 0,675 m
Berat jenis muatan (g) = 1,000 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -32,470 m
PERHITUNGAN TANGKI BALLAST III Jumlah volume total = 115,225
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 52,228 m3
W = Vxg = 52,228 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = -30,435 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 9,034 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 637,088 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 49,622 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 153,953 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 3,103 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 159,447 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 318,894 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 126
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
4,29 mWL ~ 8,341 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
5,64 mWL ~ 6,991 mWL 62,997 5,884 370,700 -30,265 -1906,624
6,991 mWL ~ 8,341 mWL 52,228 9,034 471,822 -30,435 -1589,584
Total 115,225 842,521 -3496,208

KG = 7,312 m
OG = -30,342 m
Ixx = 318,894 m4

Gambar 2.18: Perhitungan Ballast Tank III

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 127
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.81: Perhitungan Hatch Cover I (1)
HATCH COVER I
No Faktor Faktor 1,0 mWL 2,102 mWL 3,203 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 3,335 3,34 4,641 4,64 9,28 5,499 5,50 18,116 18,116 0,000 30,239 166,284
B 1 4 2,765 11,06 3,766 15,06 7,53 4,588 18,35 14,885 59,540 59,540 84,199 386,305
C 2 2 2,270 4,54 2,818 5,64 5,64 3,223 6,45 11,129 22,258 44,516 20,775 66,959
D 3 4 1,859 7,44 1,932 7,73 3,86 1,853 7,41 7,576 30,304 90,912 13,734 25,450
E 4 1 1,531 1,53 1,168 1,17 2,34 0,680 0,68 4,547 4,547 18,188 0,462 0,314
Sys 27,902 34,237 38,389 56,253 134,765 213,156 149,410 645,313
s' 1 4 1
S( ys )s' 27,902 136,948 38,389 203,239
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 136,948 76,778 213,726

Jarak ordinat horisontal (a) = 5,250 m


Tinggi sarat (d) = 1,000 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,102 m
Berat jenis muatan (g) = 0,500 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 19,230 m
PERHITUNGAN TANGKI MUAT I
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 173,26 m3
W = Vxg = 86,63 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 27,53 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 2,16 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 752,86 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 134,36 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 261,47 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 1,95 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 244,05 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 488,09 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 128
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,0 mWL ~ 3,203 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
1,0 mWL ~ 3,203 mWL 86,631 2,159 187,025353 27,534 2385,29733

Total 86,631 187,025353 2385,29733

KG = 2,159 m
OG = 27,534 m
Ixx = 488,095 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 129
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.82: Perhitungan Hatch Cover I (2)
HATCH COVER I
No Faktor Faktor 3,203 mWL 4,305 mWL 5,407 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 5,50 5,50 6,144 6,14 12,29 6,568 6,57 24,355 24,355 0,000 43,139 283,334
B 1 4 4,59 18,35 5,211 20,84 10,42 5,766 23,06 20,776 83,104 83,104 132,987 766,803
C 2 2 3,22 6,45 3,812 7,62 7,62 4,491 8,98 15,338 30,676 61,352 40,338 181,159
D 3 4 1,85 7,41 2,346 9,38 4,69 3,048 12,19 9,593 38,372 115,116 37,161 113,267
E 4 1 0,68 0,68 0,847 0,85 1,69 1,441 1,44 3,815 3,815 15,260 2,076 2,992
Sys 38,389 44,843 52,247 73,877 180,322 274,832 255,702 1347,556
s' 1 4 1
S( ys )s' 38,389 179,372 52,247 270,008
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 179,372 104,494 283,866

Jarak ordinat horisontal (a) = 5,250 m


Tinggi sarat (d) = 3,203 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,102 m
Berat jenis muatan (g) = 0,500 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 19,230 m
PERHITUNGAN TANGKI MUAT I
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 231,83 m3
W = Vxg = 115,92 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 27,23 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 4,36 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 1572,15 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 182,86 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 447,48 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 2,45 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 477,15 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 954,30 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 130
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,0 mWL ~ 5,407 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
1,0 mWL ~ 3,203 mWL 86,631 2,159 187,025353 27,534 2385,29733
3,203 mWL ~ 5,407 mWL 115,917 4,362 505,5788585 27,232 3156,60741
Total 202,548 692,6042115 5541,90474

KG = 3,419449973 m
OG = 27,36088766 m
Ixx = 954,301 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 131
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.83: Perhitungan Hatch Cover I (3)
HATCH COVER I
No Faktor Faktor 5,407 mWL 6,508 mWL 7,61 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 6,57 6,57 6,660 6,66 13,32 6,675 6,68 26,563 26,563 0,000 44,556 297,409
B 1 4 5,77 23,06 6,062 24,25 12,12 6,212 24,85 24,102 96,408 96,408 154,356 958,858
C 2 2 4,49 8,98 5,031 10,06 10,06 5,367 10,73 19,920 39,840 79,680 57,609 309,190
D 3 4 3,05 12,19 3,706 14,82 7,41 4,149 16,60 14,609 58,436 175,308 68,857 285,687
E 4 1 1,44 1,44 1,982 1,98 3,96 2,444 2,44 7,849 7,849 31,396 5,973 14,598
Sys 52,247 57,776 61,297 93,043 229,096 382,792 331,351 1865,742
s' 1 4 1
S( ys )s' 52,247 231,104 61,297 344,648
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 231,104 122,594 353,698

Jarak ordinat horisontal (a) = 5,250 m


Tinggi sarat (d) = 5,407 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,102 m
Berat jenis muatan (g) = 0,500 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = 19,230 m
PERHITUNGAN TANGKI MUAT I Jumlah Volume total = 699,638
3
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 294,54 m
W = Vxg = 147,27 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 28,00 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 6,54 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 2176,70 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 214,54 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 579,86 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 2,70 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 609,43 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 1218,85 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 132
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,0 mWL ~ 7,61 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
3,203 mWL ~ 5,407 mWL 202,548 3,419 692,6042115 27,361 5541,90474
5,407 mWL ~ 6,38 mWL 147,271 6,538 962,8455562 28,002 4123,88774
Total 349,819 1655,449768 9665,79248

KG = 4,732304137 m
OG = 27,63084126 m
Ixx = 1218,851 m4

Gambar 2.19: Perhitungan Cargo Hold I

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 133
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.84: Perhitungan Hatch Cover II (1)
HATCH COVER II
No Faktor Faktor 1,0 mWL 2,102 mWL 3,203 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 3,049 3,05 5,054 5,05 10,11 6,033 6,03 19,19 19,19 0,00 36,40 219,58
B 1 4 3,477 13,91 5,484 21,94 10,97 6,348 25,39 20,79 83,17 83,17 161,19 1023,22
C 2 2 3,814 7,63 5,836 11,67 11,67 6,633 13,27 22,12 44,24 88,48 87,99 583,66
D 3 4 3,826 15,30 5,583 22,33 11,17 6,349 25,40 21,34 85,36 256,09 161,24 1023,71
E 4 1 3,335 3,34 4,641 4,64 9,28 5,499 5,50 18,12 18,12 72,46 30,24 166,28
Sys 43,22 65,64 75,59 101,56 250,08 500,20 477,06 3016,46
s' 1 4 1
S( ys )s' 43,22 262,54 75,59 381,35
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,00 262,54 151,17 413,71

Jarak ordinat horisontal (a) = 6,000 m


Tinggi sarat (d) = 1,000 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,102 m
Berat jenis muatan (g) = 0,500 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -3,270 m
PERHITUNGAN TANGKI MUAT II
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 367,45 m3
W = Vxg = 183,73 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 8,73 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 2,20 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 4021,95 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 302,34 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 954,11 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 3,16 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 1011,03 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 2022,05 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 134
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,0 mWL ~ 3,203 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
1,0 mWL ~ 3,203 mWL 183,725 2,196 403,3724309 8,731 1604,11704

Total 183,725 403,3724309 1604,11704

KG = 2,196 m
OG = 8,731 m
Ixx = 2022,051 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 135
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.85: Perhitungan Hatch Cover II (2)
HATCH COVER II
No Faktor Faktor 3,203 mWL 4,305 mWL 5,407 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 6,03 6,03 6,474 6,47 12,95 6,670 6,67 25,651 25,651 0,000 44,489 296,741
B 1 4 6,35 25,39 6,680 26,72 13,36 6,750 27,00 26,458 105,832 105,832 182,250 1230,188
C 2 2 6,63 13,27 6,730 13,46 13,46 6,730 13,46 26,823 53,646 107,292 90,586 609,642
D 3 4 6,35 25,40 6,665 26,66 13,33 6,750 27,00 26,429 105,716 317,148 182,250 1230,188
E 4 1 5,50 5,50 6,144 6,14 12,29 6,468 6,47 24,255 24,255 97,020 41,835 270,589
Sys 75,586 79,458 80,598 129,616 315,100 627,292 541,410 3637,347
s' 1 4 1
S( ys )s' 75,586 317,832 80,598 474,016
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 317,832 161,196 479,028

Jarak ordinat horisontal (a) = 6,000 m


Tinggi sarat (d) = 3,203 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,102 m
Berat jenis muatan (g) = 0,500 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -3,270 m
PERHITUNGAN TANGKI MUAT II
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 462,99 m3
W = Vxg = 231,49 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 8,67 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 4,32 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 4849,80 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 322,39 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 1082,82 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 3,36 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 1212,93 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 2425,85 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 136
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,0 mWL ~ 5,407 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
1,0 mWL ~ 3,203 mWL 183,725 2,196 403,372 8,731 1604,117
3,203 mWL ~ 5,407 mWL 231,493 4,317 999,277 8,675 2008,120
Total 415,219 1402,649 3612,237

KG = 3,3780956 m
OG = 8,699595527 m
Ixx = 2425,852 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 137
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.86: Perhitungan Hatch Cover II (3)
HATCH COVER II
No Faktor Faktor 5,407 mWL 6,508 mWL 7,61 mWL S S S
Ord Moment Simp s' = 1 s' = 4 s' = 1 ys' (ys')s (ys')sn y2s y3s
(n ) (s ) y = ys' ys y ys ys' y = ys' ys
A 0 1 6,67 6,67 6,722 6,72 13,44 6,750 6,75 26,864 26,864 0,000 45,563 307,547
B 1 4 6,75 27,00 6,750 27,00 13,50 6,750 27,00 27,000 108,000 108,000 182,250 1230,188
C 2 2 6,73 13,46 6,736 13,47 13,47 6,742 13,48 26,944 53,888 107,776 90,909 612,909
D 3 4 6,75 27,00 6,750 27,00 13,50 6,750 27,00 27,000 108,000 324,000 182,250 1230,188
E 4 1 6,47 6,47 6,660 6,66 13,32 6,750 6,75 26,538 26,538 106,152 45,563 307,547
Sys 80,598 80,854 80,984 134,346 323,290 645,928 546,534 3688,378
s' 1 4 1
S( ys )s' 80,598 323,416 80,984 484,998
n' 0 1 2
S( ys )s'n' 0,000 323,416 161,968 485,384

Jarak ordinat horisontal (a) = 6,000 m


Tinggi sarat (d) = 5,407 m
Jarak ordinat vertikal (b) = 1,102 m
Berat jenis muatan (g) = 0,500 ton/m3
Jarak sekat ke midship (e) = -3,270 m
PERHITUNGAN TANGKI MUAT II Jumlah volume tangki = 1305,459
3
V = 2/9 x a x b x S(ys')s = 475,02 m
W = Vxg = 237,51 ton
OG = S(ys')sn / S(ys')s x a+e = 8,72 m
KG = S(ys)s'n' / S(ys)s' x b + d = 6,51 m
Ixx = 2 x 1/3 x 1/3 x a x S(y 3 s) = 4917,84 m4
A = 2/3 x a x S(ys) = 323,94 m2
2
Sx = 2 x 1/2 x 1/3 x a x S(y s) = 1093,07 m3
Jarak titik berat Y = Sx /A = 3,37 m
Momen Inersia Permukaan Cairan pada Tangki :
Ix'x' = Ixx - ( A x Y2 ) = 1229,46 m4
Ixx kiri dan kanan = 2 x Ix'x' = 2458,92 m4

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 138
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
1,0 mWL ~ 7,61 mWL
Garis air Berat Vertikal Horizontal
KG Momen OG Momen
3,203 mWL ~ 5,407 mWL 415,219 3,378 1402,649 8,700 3612,237
5,407 mWL ~ 6,38 mWL 237,510 6,510 1546,163 8,718 2070,592
Total 652,729 2948,813 5682,828

KG = 4,517665454 m
OG = 8,706255811 m
Ixx = 2458,920 m4

Gambar 2.20: Perhitungan Cargo Hold II

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 139
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
2.4. Perhitungan LC Diagram Kapal
2.4.1. Pengertian umum
Jarak antara gaya berat kapal (berat benaman kapal) dan gaya tekanan keatas itu
disebut Lengan Koppel. Moment koppel adalah sepasang gaya yang sama besarnya tetapi
dengan arah yang berlawanan. Apabila pada sebuah benda bekerja sepasang koppel, maka
benda tersebut akan berputar. Besarnya kemampuan benda itu berputar ditentukan oleh
hasil perkalian antara gaya yang membentuk koppel itu dan jarak antara kedua gaya
tersebut. Apabila sebuah kapal menyenget, pada kapal tersebut akan terjadi sepasang
koppel yang menyebabkan kapal itu memiliki kemampuan untuk menegak kembali atau
bahkan bertambah menyenget lagi.

Gambar 2.21: Gambar moment kopel pada kapal

Dibawah ini merupakan contoh LC gambar, dan dijadikan sebagai referensi


pembanding dalam perhitungan LC gambar pada laporan ini.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 140
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 2.22: Contoh output perhitungan LC

2.4.2. Perhitungan LC diagram kapal


Pada perhituangan ini, kapal dikondisikan menjadi 6 kondisi, dengan rincian sebagai
berikut :
KONDISI KAPAL : I KONDISI KAPAL : II
KONDISI MUATAN DAN TANGKI-TANGKI KONDISI MUATAN DAN TANGKI-TANGKI
LOAD : 100 % LOAD : 100 %
FUEL OIL : 100 % FUEL OIL : 100 %
LUB. OIL : 100 % LUB. OIL : 100 %
DIESEL OIL : 100 % DIESEL OIL : 100 %
AP DAN FP : 100 % AP DAN FP : 100 %
FRESH WATER : 100 % FRESH WATER : 100 %
BALLAST WATER : 100 % BALLAST WATER : 0%

KONDISI KAPAL : III KONDISI KAPAL : IV


KONDISI MUATAN DAN TANGKI-TANGKI KONDISI MUATAN DAN TANGKI-TANGKI
LOAD : 0% LOAD : 0%
FUEL OIL : 0% FUEL OIL : 100 %
LUB. OIL : 0% LUB. OIL : 100 %
DIESEL OIL : 0% DIESEL OIL : 100 %
AP DAN FP : 0% AP DAN FP : 100 %
FRESH WATER : 0% FRESH WATER : 100 %
BALLAST WATER : 100 % BALLAST WATER : 100 %

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 141
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
KONDISI KAPAL : V KONDISI KAPAL : VI
KONDISI MUATAN DAN TANGKI-TANGKI KONDISI MUATAN DAN TANGKI-TANGKI
LOAD : 60 % LOAD : 0%
FUEL OIL : 100 % FUEL OIL : 0%
LUB. OIL : 100 % LUB. OIL : 0%
DIESEL OIL : 100 % DIESEL OIL : 0%
AP DAN FP : 100 % AP DAN FP : 0%
FRESH WATER : 100 % FRESH WATER : 0%
BALLAST WATER : 40 % BALLAST WATER : 0%

Tabel 2.87: Tabel perhitungan kondisi kapal I

Bagian Berat FG Momen KG Momen I g Ig


(ton) (m) (ton.m) (m) (ton.m) (m4 ) (ton/m3 ) (ton.m)
Kapal Kosong 913,09 -7,53 -6879,01 5,47 4998,51 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover I 349,82 27,63 9665,79 4,73 1655,45 1218,85 0,50 609,43
Hatch Cover II 652,73 8,71 5682,83 4,52 2948,81 2458,92 0,50 1229,46
Hatch Cover III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IX 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Fuel Oil 4,60 -22,54 -103,67 0,67 3,07 11,85 0,98 11,61
T. Diesel Oil 2,03 -18,88 -38,28 0,66 1,34 7,94 0,90 7,15
T. Lub. Oil 1,66 -17,07 -28,27 0,66 1,09 4,86 0,90 4,38
T. Air Tawar 115,23 -30,34 -3496,21 7,31 842,52 318,89 1,00 318,89
T. Ballast I 46,96 29,18 1370,32 0,62 29,28 116,77 1,025 119,69
T. Ballast II 70,45 9,21 649,03 0,64 44,79 384,01 1,025 393,61
T. Ballast III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. After Peak 44,30 -37,31 -1652,89 7,14 316,41 182,39 1,025 186,95
T. Fore Peak 54,23 9,13 495,15 9,13 495,15 13,39 1,025 13,72
S1 = 2255,10 S2 = 5664,80 S3 = 11336,43 S4 = 2894,89

Lpp = 47,640 m. B= 8,540 m. FG = S2 / S1


Displacement = 2255,095 ton. DT = 4,262 m. Ta = Tr + DTa
FG = 2,512 m. Dta = -2,497 m. Tf = Tr - DTf
Tr = 4,660 m. Ta = 2,163 m. DTa = (Lpp/2 - FF)(DT/Lpp)
FF = -4,086 m. DTf = -1,765 m. DTf = (Lpp/2+ FF)(DT/Lpp)
FB = -2,148 m. Tf = 6,425 m. ∆T = ((ΦG-ΦB)*Disp)/MTC x 100
MTC = 24,657 ton.m. T= 4,294 m. T = (Ta + Tf) / 2

Displacement = 2255,10 ton.


Momen = S3 11336,43 ton.m.

Ta = 2,163 m. KG = S3 / Displ 5,027 m.


Tf = 6,425 m. a= KG -KB 2,618 m.
Tr = 4,660 m. GG' = SIg/gV = S4/Displ 1,284 m.
TKM = 6,629 m. a' = a + GG' 3,901 m.
KB = 2,409 m. MG = KM - KG 1,602 m.
MG' = MG - GG' 0,318 m.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 142
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
PERHITUNGAN LENGKUNG STABILITAS .
I j 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
II sin j 0 0,174 0,342 0,500 0,643 0,766 0,866 0,940 0,985 1,000
III Lc 0 0,397 0,790 1,203 1,566 1,773 1,849 1,836 1,740 1,564
IV a' sin j 0 0,06886281 0,270114793 0,601289 1,00632358 1,3579435 1,601135 1,725087798 1,71310919 1,563882
V h = III - IV 0 0,328 0,520 0,601 0,559 0,415 0,248 0,111 0,026 0,000
VI Integral V 0 0,328 1,175 2,296 3,457 4,430 5,093 5,451 5,588 5,615
VII d=(dj/2)VI 0 0,029 0,103 0,200 0,302 0,387 0,444 0,476 0,488 0,490

Derajat 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Stabilitas Statis 0 0,328 0,520 0,601289 0,559237991 0,415 0,247696 0,110712292 0,02642747 0
Stabilitas Dinamis 0 0,029 0,102542685 0,200363 0,301638038 0,387 0,44444 0,475716726 0,48768443 0,4899907
rad 57,300 57,300
MG' 0,318 0

Gambar 2.23: Gambar kondisi lengan kopel kondisi kapal I

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 143
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.88: Tabel perhitungan kondisi kapal II
Bagian Berat FG Momen KG Momen I g Ig
4 3
(ton) (m) (ton.m) (m) (ton.m) (m ) (ton/m ) (ton.m)
Kapal Kosong 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover I 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover II 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IX 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Fuel Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,98 0,00
T. Diesel Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,90 0,00
T. Lub. Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,90 0,00
T. Air Tawar 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast I 46,96 29,18 1370,32 0,62 29,28 116,77 1,025 119,69
T. Ballast II 70,45 9,21 649,03 0,64 44,79 384,01 1,025 393,61
T. Ballast III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. After Peak 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
T. Fore Peak 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
S1 = 117,41 S2 = 2019,35 S3 = 74,07 S4 = 513,30

Lpp = 47,640 m. B= 8,540 m. FG = S2 / S1


Displacement = 117,409 ton. DT = 1,534 m. Ta = Tr + DTa
FG = 17,199 m. Dta = -0,679 m. Tf = Tr - DTf
Tr = 13,588 m. Ta = 12,909 m. DTa = (Lpp/2 - FF)(DT/Lpp)
FF = 2,730 m. DTf = -0,855 m. DTf = (Lpp/2+ FF)(DT/Lpp)
FB = 3,611 m. Tf = 14,443 m. ∆T = ((ΦG-ΦB)*Disp)/MTC x 100
MTC = 10,399 ton.m. T= 13,676 m. T = (Ta + Tf) / 2

Displacement = 117,409 ton.


Momen = S3 74,069 ton.m.

Ta = 12,909 m. KG = S3 / Displ 0,631 m.


Tf = 14,443 m. a= KG -KB 0,201 m.
Tr = 13,588 m. GG' SIg/gV = S4/Displ 4,372 m.
TKM = 5,296 m. a' = a + GG' 4,573 m.
KB = 0,430 m. MG = KM - KG 4,665 m.
MG' = MG - GG' 0,293 m.

PERHITUNGAN LENGKUNG STABILITAS …


I j 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
II sin j 0 0,174 0,342 0,500 0,643 0,766 0,866 0,940 0,985 1,000
III Lc 0 0,521 0,997 1,431 1,929 2,436 2,785 2,889 2,745 2,439
IV a' sin j 0 0,09041 0,341003756 0,715742 1,240172037 1,8657895 2,41148 2,714419519 2,70343 2,43867
V h = III - IV 0 0,430 0,656 0,716 0,689 0,570 0,373 0,174 0,042 0,000
VI Integral V 0 0,430 1,516 2,888 4,293 5,552 6,495 7,042 7,258 7,300
VII d=(dj/2)VI 0 0,038 0,132 0,252 0,375 0,485 0,567 0,615 0,633 0,637

Derajat 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Stabilitas Statis 0 0,430 0,656 0,715742 0,68919315 0,570 0,37306 0,174205398 0,0417 0
Stabilitas Dinamis 0 0,038 0,132336333 0,252046 0,374649336 0,485 0,5668 0,614559313 0,6334 0,63704
rad 57,300 57,300
MG' 0,293 0

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 144
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 2.24: Gambar kondisi lengan kopel kondisi kapal II

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 145
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.89: Tabel perhitungan kondisi kapal III
Bagian Berat FG Momen KG Momen I g Ig
4 3
(ton) (m) (ton.m) (m) (ton.m) (m ) (ton/m ) (ton.m)
Kapal Kosong 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover I 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover II 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IX 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Fuel Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,98 0,00
T. Diesel Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,90 0,00
T. Lub. Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,90 0,00
T. Air Tawar 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast I 46,96 29,18 1370,32 0,62 29,28 116,77 1,025 119,69
T. Ballast II 70,45 9,21 649,03 0,64 44,79 384,01 1,025 393,61
T. Ballast III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Ballast VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. After Peak 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
T. Fore Peak 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
S1 = 117,41 S2 = 2019,35 S3 = 74,07 S4 = 513,30

Lpp = 47,640 m. B= 8,540 m. FG = S2 / S1


Displacement = 117,409 ton. DT = 1,534 m. Ta = Tr + DTa
FG = 17,199 m. Dta = -0,679 m. Tf = Tr - DTf
Tr = 13,588 m. Ta = 12,909 m. DTa = (Lpp/2 - FF)(DT/Lpp)
FF = 2,730 m. DTf = -0,855 m. DTf = (Lpp/2+ FF)(DT/Lpp)
FB = 3,611 m. Tf = 14,443 m. ∆T = ((ΦG-ΦB)*Disp)/MTC x 100
MTC = 10,399 ton.m. T= 13,676 m. T = (Ta + Tf) / 2

Displacement = 117,409 ton.


Momen = S3 74,069 ton.m.

Ta = 12,909 m. KG = S3 / Displ 0,631 m.


Tf = 14,443 m. a= KG -KB 0,201 m.
Tr = 13,588 m. GG' SIg/gV = S4/Displ 4,372 m.
TKM = 5,296 m. a' = a + GG' 4,573 m.
KB = 0,430 m. MG = KM - KG 4,665 m.
MG' = MG - GG' 0,293 m.

PERHITUNGAN LENGKUNG STABILITAS …


I j 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
II sin j 0 0,174 0,342 0,500 0,643 0,766 0,866 0,940 0,985 1,000
III Lc 0 0,521 0,997 1,431 1,929 2,436 2,785 2,889 2,745 2,439
IV a' sin j 0 0,09041 0,341003756 0,715742 1,240172037 1,8657895 2,41148 2,714419519 2,70343 2,43867
V h = III - IV 0 0,430 0,656 0,716 0,689 0,570 0,373 0,174 0,042 0,000
VI Integral V 0 0,430 1,516 2,888 4,293 5,552 6,495 7,042 7,258 7,300
VII d=(dj/2)VI 0 0,038 0,132 0,252 0,375 0,485 0,567 0,615 0,633 0,637

Derajat 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Stabilitas Statis 0 0,430 0,656 0,715742 0,68919315 0,570 0,37306 0,174205398 0,0417 0
Stabilitas Dinamis 0 0,038 0,132336333 0,252046 0,374649336 0,485 0,5668 0,614559313 0,6334 0,63704
rad 57,300 57,300
MG' 0,293 0

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 146
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 2.25: Gambar kondisi lengan kopel kondisi kapal III

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 147
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.90: Tabel perhitungan kondisi kapal IV
Bagian Berat FG Momen KG Momen I g Ig
4 3
(ton) (m) (ton.m) (m) (ton.m) (m ) (ton/m ) (ton.m)
Kapal Kosong 913,09 -7,53 -6879,01 5,47 4998,51 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover I 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover II 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IX 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Fuel Oil 4,60 -22,54 -103,67 0,67 3,07 11,85 0,98 11,61
T. Diesel Oil 2,03 -18,88 -38,28 0,66 1,34 7,94 0,90 7,15
T. Lub. Oil 1,66 -17,07 -28,27 0,66 1,09 4,86 0,90 4,38
T. Air Tawar 115,23 -30,34 -3496,21 7,31 842,52 318,89 0,000 0,00
T. Ballast I 46,96 29,18 1370,32 0,62 29,28 116,77 1,025 119,69
T. Ballast II 70,45 9,21 649,03 0,64 44,79 384,01 1,025 393,61
T. Ballast III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. After Peak 44,30 -37,31 -1652,89 7,14 316,41 182,39 1,025 186,95
T. Fore Peak 54,23 9,13 495,15 9,13 495,15 13,39 1,025 13,72
S1 = 1252,55 S2 = -9683,82 S3 = 6732,17 S4 = 737,11

Lpp = 47,640 m. B= 8,540 m. FG = S2 / S1


Displacement = 1252,547 ton. DT = -4,609 m. Ta = Tr + DTa
FG = -7,731 m. Dta = 2,215 m. Tf = Tr - DTf
Tr = -9,632 m. Ta = -7,417 m. DTa = (Lpp/2 - FF)(DT/Lpp)
FF = 0,927 m. DTf = 2,394 m. DTf = (Lpp/2+ FF)(DT/Lpp)
FB = 1,900 m. Tf = -12,026 m. ∆T = ((ΦG-ΦB)*Disp)/MTC x 100
MTC= 26,174 ton.m. T= -9,721 m. T = (Ta + Tf) / 2

Displacement = 1252,54708 ton.


=
Momen = S3 6732,166985 ton.m.

Ta = -7,417 m. KG = S3 / Displ 5,375 m.


Tf = -12,026 m. a= KG -KB 3,531 m.
Tr = -9,632 m. GG' = SIg/gV = S4/Displ 0,588 m.
TKM = 6,690 m. a' = a + GG' 4,120 m.
KB = 1,844 m. MG = KM - KG 1,316 m.
MG' = MG - GG' 0,727 m.

PERHITUNGAN LENGKUNG STABILITAS ….


I j 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
II sin j 0 0,174 0,342 0,500 0,643 0,766 0,866 0,940 0,985 1,000
III Lc 0 0,424 0,855 1,263 1,667 2,057 2,307 2,348 2,233 2,010
IV a' sin j 0 0,073585 0,292337552 0,63167 1,07149197 1,57572702 1,99805 2,206214328 2,19902 2,0098
V h = III - IV 0 0,350 0,562 0,632 0,595 0,481 0,309 0,142 0,034 0,000
VI Integral V 0 0,350 1,263 2,457 3,684 4,761 5,551 6,002 6,177 6,211
VII d=(dj/2)VI 0 0,031 0,110 0,214 0,321 0,415 0,484 0,524 0,539 0,542

Derajat 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Stabilitas Statis 0 0,350 0,562 0,63167 0,59545362 0,481 0,3091 0,141589921 0,03392 0
Stabilitas Dinamis 0 0,031 0,110196009 0,2144 0,32148568 0,415 0,48441 0,523744724 0,53906 0,54202
rad 57,300 57,300
MG' 0,727 0

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 148
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 2.26: Gambar kondisi lengan kopel kondisi kapal IV

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 149
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.91: Tabel perhitungan kondisi kapal V
Bagian Berat FG Momen KG Momen I g Ig
(ton) (m) (ton.m) (m) (ton.m) (m4 ) (ton/m3 ) (ton.m)
Kapal Kosong 913,09 -7,53 -6879,01 5,47 4998,51 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover I 209,89 16,58 3479,69 2,84 595,96 731,31 0,00 0,00
Hatch Cover II 391,64 5,22 2045,82 2,71 1061,57 1475,35 0,00 0,00
Hatch Cover III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IX 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Fuel Oil 4,60 -22,54 -103,67 0,67 3,07 11,85 0,98 11,61
T. Diesel Oil 2,03 -18,88 -38,28 0,66 1,34 7,94 0,90 7,15
T. Lub. Oil 1,66 -17,07 -28,27 0,66 1,09 4,86 0,90 4,38
T. Air Tawar 115,23 -30,34 -3496,21 7,31 842,52 318,89 0,000 0,00
T. Ballast I 18,78 11,67 219,25 0,25 4,68 46,71 1,025 47,87
T. Ballast II 28,18 3,69 103,84 0,25 7,17 153,61 1,025 157,45
T. Ballast III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. After Peak 44,30 -37,31 -1652,89 7,14 316,41 182,39 1,025 186,95
T. Fore Peak 54,23 9,13 495,15 9,13 495,15 13,39 1,025 13,72
S1 = 1783,63 S2 = -5854,57 S3 = 8327,48 S4 = 429,13

Lpp = 47,640 m. B= 8,540 m. FG = S2 / S1


Displacement = 1783,630 ton. DT = -3,768 m. Ta = Tr + DTa
FG = -3,282 m. Dta = 1,795 m. Tf = Tr - DTf
Tr = -5,337 m. Ta = -3,542 m. DTa = (Lpp/2 - FF)(DT/Lpp)
FF = 1,129 m. DTf = 1,973 m. DTf = (Lpp/2+ FF)(DT/Lpp)
FB = 2,054 m. Tf = -7,310 m. ∆T = ((ΦG-ΦB)*Disp)/MTC x 100
MTC = 25,261 ton.m. T= -5,426 m. T = (Ta + Tf) / 2

Displacement 1783,630472 ton.


Momen = S3 8327,483434 ton.m.

Ta = -3,542 m. KG = S3 / Displ 4,669 m.


Tf = -7,310 m. a= KG -KB 2,347 m.
Tr = -5,337 m. GG' = SIg/gV = S4/Displ 0,241 m.
TKM = 6,501 m. a' = a + GG' 2,587 m.
KB = 2,322 m. MG = KM - KG 1,832 m.
MG' = MG - GG' 1,591 m.

PERHITUNGAN LENGKUNG STABILITAS …..


I j 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
II sin j 0 0,174 0,342 0,500 0,643 0,766 0,866 0,940 0,985 1,000
III Lc 0 0,424 0,837 1,222 1,599 1,937 2,145 2,180 2,066 1,846
IV a' sin j 0 0,073626 0,286215625 0,61081252 1,027500834 1,483583932 1,85791 2,048428291 2,03431 1,84613
V h = III - IV 0 0,350 0,551 0,611 0,571 0,453 0,287 0,131 0,031 0,000
VI Integral V 0 0,350 1,251 2,413 3,595 4,619 5,359 5,778 5,941 5,972
VII d=(dj/2)VI 0 0,031 0,109 0,211 0,314 0,403 0,468 0,504 0,518 0,521

Derajat 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Stabilitas Statis 0 0,350 0,551 0,61081252 0,571006695 0,453 0,28742 0,131463565 0,03138 0
Stabilitas Dinamis 0 0,031 0,109201728 0,21055609 0,31368927 0,403 0,46768 0,504235924 0,51845 0,52119
rad 57,300 57,300
MG' 1,591 0

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 150
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 2.27: Gambar kondisi lengan kopel kondisi kapal V

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 151
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Tabel 2.92: Tabel perhitungan kondisi kapal VI
Bagian Berat FG Momen KG Momen I g Ig
(ton) (m) (ton.m) (m) (ton.m) (m4 ) (ton/m3 ) (ton.m)
Kapal Kosong 913,09 -7,53 -6879,01 5,47 4998,51 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover I 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover II 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Hatch Cover IX 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
T. Fuel Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,98 0,00
T. Diesel Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,90 0,00
T. Lub. Oil 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,90 0,00
T. Air Tawar 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast I 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
T. Ballast II 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
T. Ballast III 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast IV 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast V 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VI 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. Ballast VIII 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000 0,00
T. After Peak 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
T. Fore Peak 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,025 0,00
S1 = 913,09 S2 = -6879,01 S3 = 4998,51 S4 = 0,00

Lpp = 47,640 m. B= 8,540 m. FG = S2 / S1


Displacement = 913,092 ton. DT = -3,629 m. Ta = Tr + DTa
FG = -7,534 m. Dta = 2,006 m. Tf = Tr - DTf
Tr = -7,652 m. Ta = -5,646 m. DTa = (Lpp/2 - FF)(DT/Lpp)
FF = -2,512 m. DTf = 1,623 m. DTf = (Lpp/2+ FF)(DT/Lpp)
FB = 0,118 m. Tf = -9,275 m. ∆T = ((ΦG-ΦB)*Disp)/MTC x 100
MTC = 19,254 ton. T= -7,461 m. T = (Ta + Tf) / 2

Displacement = 913,092 ton.


Momen = S3 4998,513 ton.m.

Ta = -5,646 m. KG = S3 / Displ 5,474 m.


Tf = -9,275 m. a= KG -KB 3,967 m.
Tr = -7,652 m. GG' = SIg/gV = S4/Displ 0,000 m.
TKM = 6,784 m. a' = a + GG' 3,967 m.
KB = 1,507 m. MG = KM - KG 1,310 m.
MG' = MG - GG' 1,310 m.

PERHITUNGAN LENGKUNG STABILITAS ……


I j 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
II sin j 0 0,174 0,342 0,500 0,643 0,766 0,866 0,940 0,985 1,000
III Lc 0 0,484 0,930 1,339 1,782 2,209 2,492 2,567 2,435 2,163
IV a' sin j 0 0,08398 0,3181798 0,6693398 1,145620076 1,692011296 2,15782 2,412428379 2,3982 2,16313
V h = III - IV 0 0,400 0,612 0,669 0,637 0,517 0,334 0,155 0,037 0,000
VI Integral V 0 0,662 2,521 5,131 7,933 10,627 13,186 15,533 17,297 18,141
VII d=(dj/2)VI 0 0,058 0,220 0,448 0,692 0,927 1,151 1,356 1,509 1,583

Derajat 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Stabilitas Statis 0 0,400 0,612 0,6693398 0,636648373 0,517 0,33382 0,15482428 0,037 0
Stabilitas Dinamis 0 0,058 0,220007443 0,4477304 0,692264724 0,927 1,15066 1,35552554 1,50943 1,58313
rad 57,300 57,300
MG' 1,310 0

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 152
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 2.28: Gambar kondisi lengan kopel kondisi kapal VI

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 153
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

BAB III
PEMBAHASAN

3.1. Metode Krylov


Dalam perhitungan stabilitas untuk kapal MV. MRZ 9197 menggunakan metode Krylov
dimana metode ini digunakan pada tahun 2016. Dalam perhitungan stabilitas nya dapat di
analisa bahwa :

3.1.1. Perhitungan LWT

Dalam perhitungan LWT yang di dapat yaitu sebesar 7899,89 ton. Dalam
perhitungan LWT pada stabilitas terdapat koreksi < -2,46 %. Perbedaan nilai LWT antara
Hydrostatik, perencanaan dan stabilitas terjadi karena perbedaan metode yang di gunakan.
Koreksi di bawah -2,46% maka LWT memenuhi.
Selain hasil LWT pada perhitungan LWT juga di dapatkan nilai LCG sebesar -5,692
m dari midship dan KG sebesar 8,5013 m dari base line. Nilai tersebut di dapat untuk kapal
pada saat keadaan kapal kosong.
Dari LWT yang di dapatkan sebesar 7899,89 ton, menggunakan kurva Hydrostatik
maka di dapatkan sarat kapal kosong sebesar 3,315 m. Sarat kapal kosong yang di dapat
di gunakan untuk perhitungan Ya dan Yb.

3.1.2. Perhitungan Ya dan Yb

Dari perhitungan Ya dan Yb akan di dapatkan grafik panto carene, dari grafik yang
di dapat untuk sudut oleng selain pada sudut 0⁰ tiap kenaikan displacement pada tiap sarat
maka panjang lengan kopel akan semakin pendek. Itu di sebabkan karena pada saat
penambahan displacement menyebabkan jarak antara G dan B semakin pendek. Untuk
sudut oleng 0⁰ panjang lengan kopel tidak berubah dan panjang lengan kopel = 0.
Untuk kenaikan sudut oleng pada sudut 0⁰-50⁰ jarak lengan kopel relative semakin
besar dan pada sudut 50⁰ - 90⁰, lengan kopel relative memendek. Dan lengan kopel
maksimum di dapat pada saat kapal oleng pada sudut 50⁰ dan pada saat sarat awal (To) /
kapal kosong.
Pada grafik panto carene juga akan di dapat garis-garis LC untuk tiap kenaikan sudut
oleng. Dari grafik tersebut garis – garis diperbolehkan memotong atau bersinggungan.

3.1.3. Perhitungan volume tangki

Dalam perhitungan tanki yang di ukur yaitu volume dari tanki : FOT, LOT, DOT,
Fresh Water Tank, AP Tank, FP Tank, Ballast (1-5) dan Hatch Cover (1-5). Perhitungan
tanki kemudian akan di kurangi oleh perhitungan kontruksi profil, sehingga akan di dapat
nilai mutlak volume tanki nya. Perhitungan tanki di bagi kedalam 3 perbedaan tinggi yaitu
1/3, 2/3 dan 1 kali dari tanki tersebut.
Dari perhitungan tanki-tanki akan di dapatkan grafik berat, KG, OG dan Ixx. Untuk
semua tanki yang di hitung, pada setiap kenaikan tinggi tanki akan di dapatkan nilai berat,
KG dan Ixx yang semakin besar juga. Karena tiap kenaikan tingi tanki akan berbanding
lurus dengan nilai- nilai tersebut. Untuk nilai OG tidak berpengaruh pada kenaikan sarat
karena OG hanya berpengaruh dalam jarak titik pusat berat benda terhadap midship.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 154
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

3.1.4. LC Gambar

Grafik “LC gambar” di analisa dalam 10 kondisi tanki. Dari tiap kondisi akan di
dapat grafik stabilitas statis dan stabilitas dinamis, untuk tiap kenaikan sudut oleng sebesar
10⁰ dari 0⁰ hingga 90⁰. Grafik MG untuk kondisi 57,3⁰ dan MG’ untuk kondisi 0 dan 57,3⁰.
Untuk tiap kondisi grafik memiliki karakter masing-masing. Berikut karakter untuk tiap-
tiap kondisi :

a. Kondisi I
Kondisi I memiliki karakteristik stabilitas yang mendekati buruk, meskipun untuk nilai
stabilitas statis dan stabilitas dinamis memiliki nilai yang positive sampai sudut 90⁰,
akan tetapi nilai lengan kopelnya bernilai negative yang menunjukkan bahwa kapal
tersebut berada dalam keadaan stabilitas positif tetapi nilainya sangat kecil yaitu 0,088
m dimana titik M berada diatas titik G. Dari kondisi tersebut dapat di simpulkan bahwa
kapal berada dalam kondisi hampir kritis, karena semua tanki penuh.
b. Kondisi II
Kondisi II memiliki karakteristik stabilitas relatif buruk, meskipun untuk nilai stabilitas
statis dan stabilitas dinamis memiliki nilai yang positive sampai sudut 90⁰, akan tetapi
nilai lengan kopelnya bernilai positif tetapi nilainya sangat kecil yaitu 0,256 m dimana
titik M berada diatas titik G, tetapi nilai ini lebih baik daripada pada saat kondisi I. Hal
tersebut terjadi karena tanki ballast tidak diisi sehingga kapal tidak memiliki
keseimbangan yang cukup baik.
c. Kondisi III
Kondisi III memiliki karakteristik stabilitas yang baik, karena nilai stabilitas statis dan
stabilitas dinamis memiliki nilai yang positive sampai sudut 90⁰, dan nilai lengan
kopelnya bernilai positive yang menunjukkan bahwa kapal tersebut berada dalam
keadaan stabilitas positive dimana titik G berada dibawah titik M. Hal tersebut terjadi
karena semua tanki tidak diisi, hanya tanki ballast yang diisi penuh sehingga kapal
memiliki gaya dan nilai free surface moment yang sedikit untuk kembali keposisi
semula.
d. Kondisi IV
Kondisi IV memiliki karakteristik stabilitas yang baik, karena nilai stabilitas statis dan
stabilitas dinamis memiliki nilai yang positive sampai sudut 90⁰, dan nilai lengan
kopelnya bernilai positive yang menunjukkan bahwa kapal tersebut berada dalam
keadaan stabilitas positive dimana titik G berada dibawah titik M. Hal tersebut terjadi
karena tanki ruang muat kosong namun tanki yang lain terisi penuh sehingga kapal
memiliki gaya dan nilai free surface moment yang sedikit untuk kembali keposisi
semula.
e. Kondisi V
Kondisi V memiliki karakteristik stabilitas yang baik, karena nilai stabilitas statis dan
stabilitas dinamis memiliki nilai yang positive sampai sudut 90⁰, dan nilai lengan
kopelnya bernilai positive yang menunjukkan bahwa kapal tersebut berada dalam
keadaan stabilitas positive dimana titik G berada dibawah titik M. Hal tersebut terjadi
karena tanki ruang muat terisi 60% dan tanki ballast 40% namun tanki yang lain terisi
penuh sehingga kapal memiliki gaya dan nilai free surface moment yang sedikit untuk
kembali keposisi semula.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 155
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

f. Kondisi VI
Kondisi VI memiliki karakteristik stabilitas yang baik, karena nilai stabilitas statis dan
stabilitas dinamis memiliki nilai yang positive sampai sudut 90⁰, dan nilai lengan
kopelnya bernilai positive yang menunjukkan bahwa kapal tersebut berada dalam
keadaan stabilitas positive dimana titik G berada dibawah titik M. Hal tersebut terjadi
karena semua tanki tidak diisi sehingga kapal memiliki gaya dan nilai free surface
moment yang sedikit untuk kembali keposisi semula.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 156
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
3.2. Analisa Stabilitas Menggunakan Maxsurf Dan Hydromax
3.2.1. Model kapal pada maxsurf

Gambar 3.1: 3D lambung kapal

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 157
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.2: body plan kapal

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 158
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.3: halfbreadth plan kapal

Gambar 3.4: sheer plan kapal

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 159
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
3.2.2. Analisa Stabilitas Menggunakan Hydromax

Gambar 3.5: analisa displacement untuk nilai KN Value

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 160
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.6: analisa derajat kemiringan kapal

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 161
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.7: gambar panto carene pada hydomax

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 162
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.8: perencanaan ruang muat dan tanki

Gambar 3.9: hasil perencanaan ruang muat dan tanki

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 163
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.10: bentuk 3D ruang muat dan tanki

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 164
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.11: gambar analisa tank calibration

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 165
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

Gambar 3.12: contoh gambar analisa large angle stability (LC diagram) pada muatan penuh

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 166
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
BAB IV
KESIMPULAN

Dari hasil perhitungan dapat disimpulkan sebagai berikut :


1. LWT yang didapat dari hasil perhitungan yaitu 7899,89 ton dan didapat sarat awal (To)
sebesar 3,315 meter.
2. Dari perhitungan Ya dan Yb dihasilkan grafik panto carene untuk setiap sarat pada sudut 0⁰-
90⁰ dengan kenaikan sebesar 10⁰. Grafik yang dihasilkan telah memenuhi ketentuan
dikarenakan garis boleh berpotongan atau bersinggungan, serta setiap kenaikan
displacement jarak lengan kopel semakin pendek.
3. Dari perhitungan volume tanki diperoleh Berat, KG, OG ,dan lxx. Akan membentuk grafik
dalam setiap tinggi tanki yang dihitung.
4. Dari perhitungan stabilitas diperoleh grafik lengan kopel untuk stabilitas dinamis, stabilitas
statis, MG, dan MG’ untuk setiap sudut oleng berdasarkan kondisi-kondisi yang telah
direncanakan. Dalam setiap kondisi grafik yang diperoleh menunjukkan stabilitas kapal
dalam keadaan yang cukup baik apabila muatan tidak terisi penuh.
5. Dari perhitungan software di dapat hasil analisa stabilitas untuk setiap kondisi. Dari kondisi-
kondisi yang di analisa di dapat grafik stabilitas yang cukup baik.
6. Perbandingan Metode Krylov dengan Metode Penggunaan Maxsurf hampir mendekati
hanya terdapat sedikit perbedaan.
7. Pada LC diagram untuk kondisi muatan penuh dimana pada metode software Hydromax di
gambarkan mulai labil pada 700, sedangkan untuk metode Krylov kapal mulai labil pada
900. Untuk kondisi yang lain memiliki stabilitas relative sama.
8. Perbedaan tersebut terjadi karena adanya perbedaan dalam metode yang di pakai, dalam
kondisi kapal penuh (100%) kapal berada pada titik kritis dalam stabilitasnya, sehingga
kapal relative labil.
9. Sebuah kapal yang mengoleng terlalu lamban, maka hal ini menandakan bahwa kemampuan
untuk menegak kembali sewaktu kapal menyenget adalah terlalu kecil. Kapal yang pada
suatu saat mengoleng demikian dikatakan bahwa stabilitas kapal itu kurang atau kerap kali
juga disebut bahwa kapa l itu “langsar “. Sebuah kapal yang mengoleng secara cepat dan
dengan menyentak - nyentak, maka hal itu menandakan bahwa kapal kemampuannya untuk
menegak kembali sewaktu kapal menyenget adalah terlalu besar. Kapal yang dalam keadaan
demikian itu dikatakan bahwa stabilitas kapal itu terlalu besar atau sering kali disebut bahwa
kapal itu “Kaku“. Sebuah kapal yang mengoleng dengan “enak“ maka hal itu menandakan
Samuel Pardomuan Sitorus
21090116120041 167
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
bahwa kemampuannya untuk menegak kembali sewaktu kapal menyenget adalah sedang.
Kapal yang dalam keadaan demikian itu sering kali disebut sebuah kapal yang mempunyai
stabilitas yang “ baik“
10. Kapal “tidak nyaman“ sebagai akibat dari olengnya kapal yang secara cepat dan
menyentak–nyentak itu, sehingga mungkin sekali terjadi semua awak kapalnya (terlebih –
lebih para penumpang) menjadi mabok, sebab dapat dikatakan bahwa tidak ada satu
saatpun kapal itu dalam keadaan “tenang“. Sebagai akibat dari gerakannya yang
menyentak-nyentak dan dengan cepat itu maka konstruksi kapal dibangunan– bangunan
atasnya akan sangat dirugikan, misalnya sambungan-sambungan antara suku-suku bagian
bangunan atas akan menjadi longgar, sebab paku–paku kelingnya atau las-lasannya akan
menjadi longgar.
11. Maka perhitungan stabilitas untuk kapal MV. MRZ-9197 sudah memenuhi sarat yang
ditentukan.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 168
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

INDEKS

LPP : Panjang antara kedua garis tegak buritan dan garis tegak haluan yang diukur pada
garis air muat.
LWL : Jarak mendatar antara ujung garis muat (garis air), yang diukur dari titik potong
dengan linggi buritan sampai titik potongnya dengan linggi haluan dan diukur pada
bagian luar linggi buritan dan linggi haluan.
B : Lebar kapal.
H : Tinggi kapal diukur dari lunas sampai geladak utama.
T : Sarat kapal.
Cb : koefisien block.
Vs : kecepatan service.
AP : Garis tegak buritan ( After perpendicular).
FP : garis tegak haluan (Fore perpendicular).
M : titik putus yang berfungsi untuk mengetahui arah gerak tekan kapal (metasentra).
G : titik berat (gravity).
B : titik bouyancy (titik tekan ke atas).
LCG : longitudinal center of bouyancy, titik tekan keatas yang diukur dari midship kapal.
KG : jarak titik berat dari keel.
KB : jarak titik tekan keatas dari keel.
W : berat muatan.
LWT : light weight tonnage, berat kapal saat keadaan kosong.
e : jarak titik berat ke sumbu perhitungan.
Io : momen inersia.
Ikor : koreksi dari momen inersia.
MBj : jarak metasentra dari bouyancy pada sudut tertentu.
Ta : trim buritan.
Tf : trim haluan.
g/γ : berat jenis muatan.
TKM : Transverse of Keel to Metacenter, titik metasentra melintang terhadap lunas kapal
untuk tiap-tiap water linenya.
MTC : Moment to change Trim one Centimeter, momen yang diperlukan untuk mengadakan
trim sebesar 1 cm. Satuannya dalam Ton meter.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 169
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability
Lc : lengan koppel.
Ixx : momen inersia.
OG : jarak titik berat dari midship.
Tr : perbandingan antara displacement dengan perkalian Cb, LPP, B.
ØG : longitudinal centre of gravity, jarak titik berat ke midship.
ØF : longitudinal centre of floatation, Jarak titik berat luas garis air teratas ke midship.
ØB : longitudinal centre of bouyancy, Jarak titik tekan keatas ke midship.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 170
Tugas Merancang Kapal IV 2019
Ship Stability

DAFTAR PUSTAKA

Biro Klasifikasi Indonesia, Rules For The Clasification and Construction of Seagoing Stell
Ships: Rules For Hull V.2. 2006. Jakarta : Biro Klasifikasi Indonesia.

Guldhammer, H. E., “FORMDATA: Some Systematically Varried Ship Forms and their
Hydrostatic Data”. 1962. Denmark : Danish Technical Press.

Santoso, I Gusti Made, Sudjono, Joswan Jusuf. 1983.“Teori Bangunan Kapal 1”. Indonesia :
Direktorat Pendidikan Menengah Kejuruan Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.

Sofi’i, Moch., Djaja, Indra Kusna. 2008.“Teknik Konstuksi Kapal Baja Jilid 1 untuk SMK”.
Jakarta : Direktorat Pembinaan Sekolah Menengah Kejuruan, Direktorat Jenderal Manajemen
Pendidikan Dasar dan Menengah, Departemen Pendidikan Nasional.

Sudjono, Joswan Jusuf. 1983. “Teori Bangunan Kapal II”. Indonesia : Direktorat Pendidikan
Menengah Kejuruan Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.

Samuel Pardomuan Sitorus


21090116120041 171

Anda mungkin juga menyukai