LAPORAN DESIMINASI AKHIR

PRAKTIK MANAJEMEN KEPERAWATAN

DI RUANG KEMUNING RSUD Dr. SOEGIRI LAMONGAN

Di Susun Oleh:

Ahmad Faris Muntaha, S.Kep. Sofiana, S.Kep.

Farid Tri Nurcahyo S.Kep.
Asri Purwandari, S.Kep.
Ana Choiriyah, S.Kep.
Winda Mardiana, S. Kep.
Anita Fitri Eka Cahyanti, S.Kep.
Aulia Aizzah, S.Kep.
Rose Diana Ayu Fransista, S.Kep.
Akrima Zuzum Isnawati, S.Kep.
Irma Asmaul Husna, S.Kep.
Mahsuna, S.Kep.
Juni Wahyu Utami, S. Kep.
Evi Susanti, S. Kep.

PROGRAM STUDI PROFESI (NERS)

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH LAMONGAN
2019
 “Program Pendidikan Profesi Ners Keperawatan Manajemen”
Program Studi S1 Keperawatan
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH LAMONGAN
Jl. Raya Plalangan Plosowahyu Lamongan Telp/Fax. (0322) 323457
Email: stikesmuhla@yahoo.com

LEMBAR PENGESAHAN

Laporan Praktik Manajemen Keperawatan di Ruang Kemuning RSUD dr. Soegiri

Lamongan

Telah Disetujui Sebagai Tugas Praktik Pendidikan Profesi Ners Departemen

Manajemen Keperawatan Pada Tanggal Maret 2019

Mengetahui,

Pembimbing Klinik Ruang Pembimbing Akademik

Kemuning RSUD dr. Soegiri Lamongan Universitas Muhammadiyah
Lamongan

H. Suyono S.Kep., Ns.S,Psi Virgianti Nur Faridah, S.Kep, Ns , M. Kep

Supervisor Ruang Kemuning

RSUD dr. Soegiri Lamongan

Mustadi, S.Kep., Ns

ii
 KATA PENGANTAR

Puji syukur kami panjatkan kehadirat Allah SWT, karena rahmat dan
hidayah-Nya sehingga kami dapat menyusun laporan praktik manajemen
keperawatandi Ruang Kemuning RSUD dr. Soegiri Lamongan.
Dalam penyusunananya kami mendapatkan banyak pengarahan dan bantuan
dari berbagai pihak, untuk itu penulis tidak lupa mengucapkan terima kasih kepada
yang terhormat Bapak/Ibu :
1. Dr. Moh. Chaidir Annas, M. M.Kes. Selaku Direktur RSUD dr. Soegiri
Lamongan
2. Drs. H. Budi Utomo, Amd Kep., M. M.Kes. selaku Rektor Universitas
Muhammadiyah Lamongan.
3. Suratmi, S. Kep.,Ns. M. M.Kep. selaku Kaprodi S1 Keperawatan Universitas
Muhammadiyah Lamongan
4. Virgianti Nur Faridah, S. Kep, Ns.M. Kep selaku dosen pembimbing
akademik manajemen keperawatan yang telah banyak memberikan petunjuk,
saran dan dorongan moril selama selama penyusunan laporan ini.
5. H. Suyono, S.Kep., Ns. S,Psi selaku Kepala Ruang Kemuning yang telah
banyak memberikan petunjuk, saran dan dorongan moril selama selama
penyusunan laporan ini.
6. Mustadi, S.Kep.,Ns., selaku supervisor praktik manajemen keperawatan di
ruang Kemuning yang telah banyak memberikan petunjuk saran dan
dorongan moril selama penyusunan laporan ini.
7. Semua pihak yang telah memberikan dukungan moril dan materil demi
terselesaikannya laporan ini.
Semoga Allah SWT memberikan balasan pahala atas semua amal kebaikan
yang diberikan. Kami menyadari laporan ini masih banyak kekurangan, untuk itu
segala kritik dan saran yang bersifat membangun sangat kami harapkan, akhirnya
kami berharap agar laporan ini bermafaat bagi kami pada khususnya dan bagi semua
pembaca pada umumnya.

Lamongan, Maret 2019

Penulis

iii
 DAFTAR ISI

Cover....................................................................................................................i
Halaman pengesahan.......................................................................................... ii
Kata pengantar...................................................................................................iii
Daftar isi ..............................................................................................................iv
BAB 1 PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang ......................................................................................... 1
1.2 Tujuan ...................................................................................................... 2
1.2.1 Tujuan Umum .......................................................................................... 2
1.2.2 Tujuan Khusus ......................................................................................... 3
1.3 Manfaat .................................................................................................... 4
1.4 Lokasi, Waktu, dan Tempat ..................................................................... 5
1.5 Pendanaan ................................................................................................ 5
1.6 Pengorganisasian ...................................................................................... 6
BAB 2 PENGKAJIAN
2.1 Visi, Misi, dan Motto ...............................................................................7
2.1.1 RSUD dr. Soegiri .....................................................................................7
2.1.2 Ruang Kemuning ...........................................................................................8
2.2 Pengumpulan Data ...................................................................................9
2.2.1 Ketenagakerjaan (M1-Man) ..................................................................... 9
2.2.2 Sarana dan Prasarana (M2-Material) .......................................................26
2.2.3 Sistem MAKP (M3-Method) ...................................................................32
2.2.4 Keuangan (M4-Money) ............................................................................38
2.2.5 Kualitas Pelayanan Keperawatan (M5-Mutu) ..........................................38
2.3 Analisa SWOT .........................................................................................42
2.4 Identifikasi Masalah ................................................................................. 53
2.5 Diagram Layang ....................................................................................... 56
2.6 Prioritas Masalah ...................................................................................... 57
2.7 Rencana Strategi ....................................................................................... 58
BAB 3 PERENCANAAN
3.1 Pengorganisasian ...................................................................................... 68

iv
3.2 Persiapan Pelaksanaan Kegiatan ................................................................. 75
3.2.1 Model Asuhan Keperawatan Profesional (MAKP) ................................. 75
3.2.2 Supervisi Keperawatan.........................................................................76
3.2.3 Timbang Terima.................................................................................... 80
3.2.4 Ronde Keperawatan......................................................................................84
3.2.5 Sentralisasi Obat......................................................................................88
3.2.6 Discharge Planning.............................................................................91
3.2.7 Penerimaan Pasien baru.................................................................................95
3.2.8 .................................................................................85
3.2.9 Dokumentasi Keperawatan ......................................................................90
BAB 4 PELAKSANAAN
4.1 Penataan Tenaga Keperawatan (M1-Man) ............................................... 98
4.2 Sarana dan Prasarana (M2-Material) ........................................................ 113
4.3 Sistem MAKP (M3-Method) .................................................................... 114
4.3.1 MAKP ....................................................................................................... 114
4.3.2 Penerimaan Pasien Baru ...........................................................................116
4.3.3 Sentralisasi Obat .......................................................................................118
4.3.4 Timbang Terima ....................................................................................... 120
4.3.5 Supervisi Keperawatan .............................................................................122
4.3.6 Discharge Planning.................................................................................. 123
4.3.7 Ronde Keperawatan .................................................................................. 126
4.3.8 Dokumentasi Keperawatan .......................................................................127
4.4 Kualitas Pelayanan Keperawatan (M5-Mutu) .......................................... 129
4.5 Hasil Tindak Lanjut .................................................................................. 135
BAB 5 EVALUASI
5.1 Penataan Tenaga Keperawatan (M1-Man)................................................151
5.2 Sarana dan Prasarana (M2-Material) ........................................................ 151
5.3 Sistem MAKP ...........................................................................................152
5.3.1 MAKP ....................................................................................................... 152
5.3.2 Penerimaan Pasien Baru ...........................................................................153
5.3.3 Sentralisasi Obat .......................................................................................155
5.3.4 Timbang Terima ....................................................................................... 155

v
5.3.5 Supervisi ...................................................................................................156
5.3.6 Discharge Planning..................................................................................157
5.3.7 Ronde Keperawatan ..................................................................................158
5.3.8 Dokumentasi Keperawatan .......................................................................159
5.9 Program Mutu dan Kesehatan Pasien ....................................................... 160
BAB 6 PENUTUP
6.1 Kesimpulan ..............................................................................................162
6.2 Saran .........................................................................................................164
Daftar Pustaka....................................................................................................166

vi