B0118058
Sastra Daerah III B
UAS Kemahiran Bahasa Jawa III
Serat Wulangreh
Kinanthi
1. Padha gulangên ing kalbu Latihlah di dalam hati
Ing sasmita amrih lantip Agar menjadi peka
Aja pijêr mangan nendra Janganlah banyak makan dan tidur
Ing kaprawiran dèn kèsthi Dengan niat yang bulat
Pêsunên sariranira Badan jasmaniah
Cêgahên dhahar lan guling Cegahlah makan dan tidur
3. Yèn wis tinitah wong agung Kalau sudah dititahkan oleh raja
Aja sira gunggung dhiri Janganlah kamu congkak
Aja lêkêt lan wong ala Jangan bergaul dengan orang yang buruk
Kang ala lakunirèki Yang buruk perilakunya
Nora wurung ngajak-ajak Yang mana akan mengajak
Satêmah anênulari Akan menulari
5. Yèn wong anom pan wis tamtu Jika anak muda sudah pasti
Manut marang kang ngadhêpi Menurut apa yang dihadapi
Yèn kang ngadhêp akèh bangsat Jika bertemu banyak bangsat
Datan wurung bisa juti Tidak lain akan jadi buruk
Yèn kang ngadhêp kèh durjana Jika bertemu banyak orang jahat
Nora wurung bisa maling Tidak lain akan bisa mencuri
13. Akèh wong kang sugih wuwus Banyak orang yang banyak bicara
Nanging dèn sampar pakolih Tetapi tidak ada manfaatnya
Amung badane priyôngga Hanya badannya saja
Kang dèn pakolihkên ugi Yang mendapatkannya
Panastène kang dèn umbar Amarahnya yang diumbar
Tan anganggo sawatawis Tidak digunakan sementara
Analisis :
1. Tembung Plutan :
Jro
Na
Mring
Keh
Wruh
wong
2. Unsur kebahasaan yang paling banyak ditemukan dalam teks pupuh Kinanthi dari
Serat Wulangerh diatas adalah bahasa kawi, seperti :
Kalbu
Nendra
Kesthi
Sarira
Lawan
Prayitna
Satemah
Misil
edir
singgah
sira
ingsun
poma