Pengalaman Penulis diawali dari kesenangan terlibat dalam organisasi yang bernuansa sosial, ekonomi dan budaya. Untuk
mengembangkan intlektual penulis pada tahun 1992 mengawali kariernya sebagai seorang ketua Lembaga Perkreditan
Desa ( LPD ) Desa Adat Pancasari. Tahun 1997 penulis mengikuti seminar keagamaan yang bertopik Laba Pura dan Harta
Pusaka menurut Hukum Hindu serta Peranan Keluarga sebagai Wahana Pembentukan Jati Diri Umat Hindu di Sekolah
Tinggi Keguruan dan Ilmu Pendidikan Agama Hindu Singaraja. Tahun 1998 penulis mengikuti seminar Pemerdayaan
Lembaga Perkreditan Desa dalam Peningkatan Pembangunan di Pedesaan di Pakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik
Universitas Panji Sakti Singaraja. Untuk mengembangkan Produktivitas hasil para petani penulis melaksanakan proses
pembentukan Organisasi Kelompok Wredhi Tani Pancasari pada tahun 1997. Pada tahun 2004 penulis mengikuti Loka
Karya yang bertemakan : Setrategi Pengembangan Hortikultura di Bali dengan Dinas Pertanian dan Tanaman Pangan
Provinsi Bali yang terselenggara di Universitas Udayana Kampus Bukit Jimbaran Denpasar yang kemudian penulis terpilih
menjadi Staf Managerial Sub Terminal Agribisnis Mitra Praja Wredhi Murthi Pancasari selanjutnya mengikuti JAKARTA
AGRO & FORESTRY EXPO 2004 sebagai EXHIBITOR mewakili Daerah Provinsi Bali. Pada tahun 2006 penulis diberikan
kehormatan sebagai tim penilai hasil karya melukis tingkat anak-anak ke 4 (empat) Sekolah Dasar Negeri yang ada di desa
Pancasari, oleh Sanggar Seni Aktif Kreatif pimpinan Drs Mohammad Suharto.
Sekalipun di bidang Organisasi Sosial, Ekonomi dan Budaya namun penulis juga menyenangi dunia sepiritual dan berguron-
guron didalam Upakara / Upacara pada Sang Sulinggih * Ida Pandita Mpu Samyoga Tanaya * Griya Kasturi Agung *
Jembrana – Negara lan * Ida Pandita Sri Bhagawan Dwija Sandhi Witharaga * Griya Taman Sari, Desa Sepang – Singaraja,
untuk meningkatkan kemampuan intlektual pribadi guna mempertahankan Adat dan Budaya yang dilihat dari Tri Hita
Karana.
i.
Purwaning Atur.
Rahajeng Dirga Yusa katur pinaka astun karan tityang ring para pameos, sang ledang arsa ngemiletin inggian
kewentenan buku alit puniki sane unggahang tityang parindikan “Ageman Kepemangkuan” ngelintihang pemargi lan
paridabdab. Merarapan saking Asung Waranugraha Ida Bhatara-Bhatari Sedaya, Prasida antuk tityang ngaryanin buku
puniki. Saking pemargi kedroponan lan kebanda antuk manah pamrih tan mrasa ring padewekan kelintang tambet, wyakti
doh banget ring kedyatmikan, sampun mejanten buku puniki makweh kirang nyane ring tata-titi, semerti, pemargi lan
nudonang pemargi upakara inucap.
Saking mageng manah tityang sekadi tan merasa kemad ring sejeroning manah purun ngaryanin buku puniki sane
majudul Ageman Kepemangkuan mangda wenten anggen tityang geguat utawi pemargi ritatkala ngemarginin Upacara /
Upakara inucap.
Inggih sekadi punika atur wakian tityang, tan mari ngelungsur agung rena pangampura inggian kirang langkung
tityang ngemarginin mekarya buku alit puniki sane mebentuk artikel Simpel dan Praktis.
Penuntun :
Ida Pandita Sri Bhagawan Dwija Sandhi Witharaga, Griya Tamansari Ashrama – Desa Sepang, Singaraja - Bali.
Sumber Sastra :
ii.
iii.
Daging Buku :
D A F T A R I S I :
1. Ageman Kepengangkuan 1.
2. Gentha 3.
3. Pepalihan Pemangku 6.
iv.
v.
AGEMAN PEMANGKU
Tata cara ngadegang pemangku sekadi sane lumrah kelaksanayang inggih punika :
1. Keturunan.
2. Pemilihan
1. Pemangku ring Pura-pura : Sad Kahyangan, Kahyangan Tiga Desa, Dang Kahyangan / Kahyangan Jagat.
2. Pemangku Pemongmong / Mangku Pembantu tatkala nudonang eedan upakara lan ngewantu ngemargiang tugas
pemangku pemokok.
4. Pemangku Cungkup / Pemangku r4ing Sanggah utawi Merajan sane medaging pelinggih lintang ring 10 { Dasa } Pelinggih /
Bebaturan.
6. Pemangku Pinandita / Pemangku sane meduwe wewenang Ngeloka Pala Sraya antuk Batas-batas sane ketentuang manut
panugrahan Nabe / Sulinggih { Pandita }.
11. Pemangku Tukang / Pemangku sane nelebang Linggih Ida Sang Hyang Wiswa Karma : Undagi, Sangging, Tukang Wadah.
Tugas Kepemangkuan :
2. Nganteb Banten Piodalan ring Pura / Sanggah utawi Merajan sane kaemong nyantos bates ayaban sane dados
kemargianng.
3. Nganteb Banten ring lingkungan keluarga antuk nunas tirta pemuput ring Sang Pandita / Sang sane sampun Madwijati.
4. Ngelaksanakan pemargi penganten upakara kesedaan / kematian nyantos penguburan utawi mapendem.
5. Membantu pemangku ring Pura-pura antuk seijin nyane saking mangku pemokok.
6. Nganggen Gentha.
7. Nganggen Puja Wedha lan Memudra / Astra Mudra : Yaning sampun mewinten antuk Banten Mebebangkit utawi sampun
mepenabean ring Sang Pandita utawi Sang Sampun Madwijati.
1.
Kewajiban Pemangku :
1. Nudonang Upakara lan Ngemargian Upakara ring Sanggah / Merajan utawi Pura-pura manut ageman pemangku suang-
suang.
3. Nyaga kesucian Sanmggah / Merajan, Pura-pura Utawi genah sane sampun keanggap / sampun kesuciang.
4. Nitenin Sang sane nuntun / Nabe meyadnya antuk sakesidan inggihan : Ketreptian Penuntun / Nabe sekadi : kesehatan lan
kesukertaan.
3. Nerima hasil Pelaba Pura – yaning wenten manut ring awig-awig Desa Pakraman.
1. Nyaga kesucian Lahir lan Bathin / kesucian raga ritatkala jagi ngemargiang swadharmaning kepemangkuan.
3. Medruwe serana-praserana pemuspaan : Gentha, Dulang, Pengasepan, Pegalihan / genah Basma, Tetabuhan, Kekasang lan
Genitri.
4. Kecuntakaan Pemangku :
5. Yaning kawin / menikah sepatutnyane masepuh malih paten sekadi Pawintenan sane rihin sareng Istri utawi Suami – Istri
manut tingkatan Ayaban sane jagi kasungkemin.
6. Pemangku sane ngemargiang tingkah tan manut ring ageman pemangku / ngemargiang tindakan riminal patut
kewusanang dodos pemangku.
7. Layon Pemangku nenten kedadosang kependem sepatutne ngelantur di aben manut lelintihan Upakara Pengabenan.
Negen.
Nyuwun.
Mabuk-mabukan, tingkah manut Tri Kaya Parisudha lan ten dados keungkulin.
2.
GENTHA.
1. Gentha puniki kerap keanggen oloih para sulinggih lan pemangku kegambel antuk tangan kiwa. Ttaler sulinggih nelebang
ring kediyatmikan Ciwa – Budha kerawosan serana puniki ketah meparab Bajra. Gentha lan Bajra puniki serana sane banget
Sakral – Magis.
2. Manut ring Rontal Kusuma Dewa, Pemangku patut ngangge Gentha ritatkala ngemargiang / nganteb upakara lan rikala
nguncarang Puja Wedha.
Manah / Pikiran pinaka Tri Guna ritatkala pemangku memuja Ida Hyang Widhi Wasa taler tatkala Prabawan Ida maraga
Dewa-dewi, Bhatara-bhatari – Bhuta-bhuti, Khala-khali.
Upakara Dewa Yadnya : Lembu mangan rumput – suwara sekadi keroncongan sampi.
Upakara Manusa Yadnya, Pitra Yadnya, Resi Yadnya : Brahmara Ngisep Sari.
4. Tata cara ngambel Gentha sami mebinyayan, nika mahawinan kembangang ngeraga – kembangkanlan secara pribadi
masing-masing.
5. Memilih Gentha sane becik yaning masuwara ngalun-ngalun lan panjang taler masuwara ning. Wantah suwara ning sane
nyujuh swarga loka pinaka ning pikayunan lan las cariya meyadnya Suci Nirmala tan peleteh ring Ida Hyang Widhi Wasa
manut Prabawan Ida.
7. Ritatkala Pemangku jagi memuja Weda sepatutnyane Gentha inucap kesuciang antuk Astra Mudra utawi Ngaskara Gentha.
3.
4.
1. Ngarga tirtha wantah dudonan paling rihin kelaksanayang ayat jagi ngaturang Bhakti / memuja Ida Hyang Widhi Wasa
manut Prabhawan Ida.
2. Tirtha manut semertinnyane wantah toya suci sane sampun medaging yonin ida Hyang Widhi Wasa manut Prabhawan Ida
utawi percikan anugrah roh-roh suci para Dewata lan Bhatara-bhatari Sedaya.
Roh punika wenten manut ring tingkatan suang-suang manut tugas lan Fungsinnyane nyaga kelestarian Alam Semesta -
Bhuana Alit lan Bhuana Agung.
Roh punika antuk kemampuan / Jenana Khusus nyidayang nyingak lan nyatua utawi mebawosan, pinaka dasar utama
wantah pemusatan pikayunan sane bersih terah mangkine kebawosang “ Meditasi – Yoga “.
Roh punika Tunggal nanging secara undagannyane wenten 5 / limang sekadi : Bhuta, Pitra, Manusa, Resi lan Dewa.
Manut tatwa ring sejeroning Sesane patut imanusa Bhakti ring Roh lan ningkata status Roh punika antuk Tirtha Amertha
menados Roh Suci. Sekadi Roh Bhuta Kala kalukat antuk tirtha amertha manadi Dewa.
Kurma / Api
Niaga / Air
Harum-haruman / Sedap-sedapan
3. Eedan utawi tahapan jagi manggihin Amertha puniki wantah kedasari antuk jiwa ketulusan lan kesucian para Sulunggih /
Pandita sane ngemedalan utawi ngarga tirtha Amertha inucap. Makin tulus-ikhlas lan suci, makin tinggi nilai / yoni tirtha
amertha punika.
4. Eedan utawi tahapan ngarga tirtha inucap ngemerluwang pikiran / jenana sane becik lan puja wedha sane tepat, mejanten
tirtha amertha sane kepuputang ageng Yoninnyane utawi rawos torah mangkine “ Mempunyai Kwalitas “ yang tinggi.
5.
PEPALIHAN PEMANGKU .
6.
YA NAMAH
PHAT
7.
Astra Mudra :
8.
9.
Genahang Bunga + Bija ring Sangku, tumuli ambil Sesirat, Gentha : Siratang Tirtha ke Ajeng / Upakara ( Bebanten ).
10.
Penyucian Diri :
SWAHA.
Ngayabang Banten ;
Genahang Bunga + Bija ring Sangku raris siratang ring Upakara / Banten.
11.
Ngayabang Segehan :
12.
Ngayabang Peras :
Riwus punika ngelantur ngemargiang panca sembah….. nunas panugrahan lan mesirat tirtha lan mabija.
13.
Om… Indah tekita Sang Bhuta Tiga Sakti, ring madya desan ira, keliwon panca waran ira, Bhatara Ciwa Dewan ira, iki
tadah sajin ira, penek manca warna, miwak ayam brumbun ingolah winangun urip, katakana saruntutan ipun, ajak sawa
dwa kalan ira, wulung siki, manawi wenten luput kakirangan ipun, den agen sampurnaen sang adruwe caru.
OM …… HING NAMAH.
Om … Sang bhuta raja rama saking wetan, sang bhuta bhanaspati saking kidul, sang bhuta denawa sakin kulon, sang
bhuta bali lan sang bhuta jawa sakin lor, sang bhuta salah rupa saking madya,….. ndaweg ta iki manusan ira angaturi iki
tadah saji manusan ira, Pakulun asunangken dwara, manusan ipun ; … ( Sang Yajamana ) ………. Manawi tan sakalai darsana,
Pukulun sang suku tunggal, sapaweh ira, pangawen ira kidul, pagawen ira kulon, pagawen ira lor, pagawen ira ring tengah.
Wus den ira punika, iki tadah sajin ira, walyiyakna tadah saluwiring pra caru kabeh.
Ngayabang caru :
Om…. Bhuktiyantu Durgha katarah, bhuktiyantu kalam ewamca, bhuktiyantu sarwa bhutanam, bhuktiyantu pisaca
saghnam.
Om ….. Sang bhuta jangitan purwa, Sang bhuta langkir daksina, Sang bhuta lembu kere / kanya pascima, Sang bhuta
taruna utara, Sang bhuta tiga sakti madya, mapupul ta kita kabeh, yan wus ta sira amangan anginum, pamantuka sira,
angarenana urip waras, teguh timbul bhujana kulit, akulit tembaga, otot kawat, mangkana den ira wehana nugraha ri sang
adruwe caru, ….. Om, Sang, Bang, Tang, Ang, Ing, Nang, Mang, Sing, Wang, Yang, Ang, Ung, Mang…. Om….. Ang kang
kasatkaya Isana swasti-swasti, sarwa bhuta suka pradana yanam namah swaha. Ri wus sira pamuktya caru pamuliha sira
ring pasebetan ira suwang-suwang, wehana urip waras, dhirga yusa,……. OM… SIDDHIRASTU SWAHA.
14.
Om ….. Pukulun Sang hyang Ibu Pretiwi hulun aminta nugraha, hulun angeruwak aken
Pretiwi menge hyamh Ibu, ayua miruda wong akarya upakara ring hyang Ibu :
o Canang Wangi, Daksina, Saji, muang ring pemali agung katur sege / segehan nasi kojongan, angingsir lunga saking riki
15.
Om …. Ang Mang Dewa Siksa, Sang Hyang Guru gurungan ira.
16.
1. Mereresik
2. Mapiuning
3. Mecaru
6. Mekala Yas
8. Pemuspaan
10. Parama Shanti.
Paweweh Semerti :
1. Yaning eedan acara inucap tinggkat sederhana / biasa, kerap kebawosang alit. Upakara sane nenten nganggen Pedatengan
lan nengten ngangge ayaban Catur Niri….. Punggel rawos eedan acara puniki pengambile alit / nista.
2. Odalalan tingkat Sederhana / biasa keaksiang upakara sane munggah ring sangar Surya wantah Suci asoroh. Upakara ring
pelinggih sane sewosan wantah Nyesuaiyang {Menyesuaikan) taler yaning pengambile agak malitan malih kedik, … upakara
sane munggah ring sanggar Surya wantah Teg-teg, Daksina, Peras, Ajuman naler Upakara sane munggah ring pelinggih
sane sewosan wantah Nyesuaiyang (Menyesuaikan).
3. Tingkat Piodalan Ageng pengambile upakara sane ageng taler sekadi : Pesaksi marepa Catur Niri, taler upakara inucap
patut kawewehih malih sekadi :
Sedurung acara piodalan jagi kelaksanayang patut wenten acara “ Nyuci “ tetuwek ipun Ngingsah beras ngelantur mekarya
sanganan Suci / Nyamuh.
Sewosan Piodalan kegelar acara Ngelemekin, Masidha Karya, mecaru lan Makebat Don.
4. Upakara Ngenteg Linggih ngangge upakara Piodalan Agung, kawewehin malih antuk :
Memangguh, Memirah, sedurung Mecaru lan Memakuh, Melaspas, Nguri-ngurip, Mendem Pedagingan, masang Orti,
Pulakerti, Bagia, ulap-ulap, ngulap-ngambe.
17.
Sanggah / Pemerajan :
Manut ring kecaping Sang Hyang Aji Sastra kewentenan imanusa patut Bhakti majeng Ida Hyang Widhi Wasa
kategesang ring Cakepan “ Bhagawadgita “ maritatasang inggian imanusa paut bhakti lan ngemargiang Yadnya majeng ring
Ida Hyang Widhi Wasa manut Prabhawan ida antuk dasar nyungkemin taler nelebang daging sastra agama sumangdene
sida wegi nyomiyang / mengharmoniskan Bhuana Alit lan Bhuana Agung nemu kesukertaan.
18.
Sanggah / Merajan :
Bawos Sanggah kekawitin antuk Bahasa Kawi inggih punika “ Sanggar “ sane semertin ipun wantah Genah Sane Suci lan
Merajan kekawitin antuk Bahasa Kawi “ Praja “ sane semertin ipun wantah Keturunan utawi keluarga ( Trah ).
Dadosnyane Sanggah utawi Merajan medruwe Semerti Genah Suci sane keempon / kecungkemin olih keturunan / trah /
kelompok keluarga pada mesewosan. Pelinggih pokok sane ketangiyang inggih punika “ Kemulan “ tater kejangkepin
antuk pelinggih – pelinggih sane sewosan manut kabuatang, sekadi :
Taksu : Wantah Pelinggih kepaica panugrahan ring Ida Sang Hyang Aji Saraswati, Sakti saking Prabhawan Ida Bhatara
Brahma antuk Bhiseka Yhang Taksu. ( Kawignam Ida : Taksu Pengenter, Taksu Swaguna ).
Pangerurah : Wantah Pelinggih Bhatara Kala, putraqn Bhatara Ciwa antuk Bhiseka Ratu Ngurah sane katugasan ngambel
wewidangan Sanggah utawi Merajan.
Sri Sedana / Rambhut Sedana : Wantah Pelinggih Sri Sedana, Sakti Saking Prabhawa Ida Bhatara Wisnu, antuk Bhiseka Sri
Sedana utawi Limas Catu –sering kerawosang Pelinggih Gedong Catu.
19.
Padma : Wantah Pelinggih Ida Hyang Widhi Wasa antuk Prabhawan Ida Ciwa Raditya taler kedadosang genah nuans tirtha
pesaksi ring Bhatara Sang Hyang Surya – Candra.
Manjangan Saluwang : Wantah Pelinggih Dewa Resi Mpu Kuturan antuk Bhiseka Limas Pahit. Penyebar agama Hindhu ring
Bali kaab Abad ke 10 Masehi.
Gedong Maprucut : Pelinggih Danghyang Nirartha antuk Bhiseka Limas Cari. Penyebar agama Hindhu ring Bali kaab Abad ke
15 Masehi.
Gedong Limas / Gedong Meru Tumpang Siki, Tiga, Lima, Pitu, Siya, Solas : Wantah Pelinggih Bhatara Kawitan utawi Ida
Bhatara Lelangit sesuhunan keluarga / Trah.
Bhabhaturan : Wantah Pelinggih Bhatara Ananthabhoga antuk Bhiseka Sapta Patala, Sakti Sang Hyang Pretiwi / Dewa
Bhumi.
Bhabhaturan : Wantah Pelinggih Bhatara Bharuna, antuk Bhiseka Lebuh. Sakti Bhatara Wisnu / Dewa Laut. Pelinggih Lebuh
puniki taler kedadosang genah ngayat Ida Bhatara Make Idering Bhuana lan Mesandekan Ida Bhatari Durgha antuk
Prabhawan Ida Hyang Bhatari Durgha Laya sedurung ayat malinggih lan kasiniwi ring Bale Agung.
20.
Bhabhaturan : Wantah Palinggih Ida Bhatara Indra antuk Bhiseka Ida Bhatara Luhuring Akasa. Sakti Bhatara Brahma,
Prabhawa Ida Hyang Widhi Wasa nguwasai Angkasa / Dewa Langit.
Gedong Limas : Wantah Pelinggih Ida Bhatara Sang Hyang Raja Dewata antuk Bhiseka Bhatara Hyang utawi Hyang
Komyang sekadi linggih Ida Bhatara Leluhur sane sampun kesucian / telah diupacarai pengabenan, undaganyane kantuk
ring RING Sor Bhatara Kawitan. ( Kedudukannya dibawah Kawitan ).
Bale Paruman : Wantah Pelinggih Bhatara – Bhatari sami ritatkala katuran upakara piodalan alit utawi ageng, sering taler
kebawosang Bale Piasan sekadi genah linggih Pralima – Pratima sane sampun ke hias rikala piodalan.
Pengapi Lawang : Wantah Lawang – Pelinggih sane mabentuk Sombah wenten angkul – angkul, marupa Arca / Togog,
marupa palinggih Tugu….. ring ajeng pemedal Pelinggih utawi pemedal ring Griya, Puri, Jeroan, Paumahan. Genah punika
maka linggih Ida Bhatara Kala antuk Bhiseka Bhatara Jaga – jaga / Ratu Ngurah Pengadang – ngadang.
21.
Suci Lahir lan Bhatin, seusan mandi – karmas, pikayunan ning nirmala suci, tenang lan sayaga ring pikayunan tunggil
majeng Ida Hyang Widhi Wasa.
Sang sane during kaupacara Tigang Sasihan nenten kedadosang mapan kantun keanggap leteh.
Wong Istri yaning rambutnyane megambahan, Kotor kain / dating bulan, kesemaran, sedih, nenten kedadosang ke genah
suci.
22.
Wigunan / Fungsi Sanggah utawi Merajan :
Pinaka genah nelebang inggian kediyatmikan ring Tata-titi budaya agama lan numbuh ngembangan etika – susila.
Odalan / Piodalan :
Odalan, bawos odalan puniki kekawitin antuk Bawos “ Wedal “ utawi Lahir, semertinyane Odalan = Dina, Wedal =
Dina, dadosnyane odalalan punika kebawosang Petirthaan, mapan ritatkala punika Ida Bhatara Sang Hyang Raja Dewata
ketunasang Panugrahan Tirtha Pebersihan lan Wangsupada Ida Hyang Widhi Wasa. Odalan puniki taler kebawosang “ Puja
Wali “ wantah mawali ring Dina sane kewetuang. ( Kembali pada Hari Kelahirangnya )…… manut Dina, Pawukon, sane
kegelar nyabran enem bulan utawi ngambil sasih nyabran ngetahun. Sekadi :
23.
Mekala Yas.
Masidha Kariya.
Makebat Don.
24.
Melaspas Wewangunan :
Melaspas kekawitin sakin bawos “ Paspas “ same semertinnyane wantah acara pembersihan sahananing sarana –
prasarana sane sampun keanggen ngewangun wewangungnan. Sedurunge melaspas wewangunan eedan sane patut
kegelar inggih punika :
Memangguh kekawitin / mawit saking bawos “ Pangguh “ semertinnyane wawu kepanggihin genah sane anyar keanggen
genah wewangunan.
Memirak kekawitin / mawit saking bawos “ Pirak “ semertinnyane wantah nebus utawi nuku karang / genah ring ring
sedahan karang / carik / abian, secara sekala – niskala.
Mecaru kekawitin / mawit saking bawos “ Car “ semertinnyane wantah Somiya / Harmonis, matetujon wantah
nyeimbangang sekala – niskala Bhuana Agung lan Bhuana Alit manut ring konsep tri hita karana.
Ngeruwak kekawitin / mawi saking bawos “ wak “ Ngerupak / mongkar genah wewangunan pinaka dasar wewangunan.
o Kwangen
o Peras Pemendeman
Memakuh kekawitin / mawit saking bawos “ Bakuh “ semertinnyane wantah memakuhang wewangunan.
Ngurip kekawitin / mawit saking bawos “ Urip “ antuk tetorek / penorek mewarna : Barak / Bang, Selem / Ireng, Petak /
Putih .
o Yaning Norek medasar antuk “ Pawakan Tri Angga lan Tri Bhuana “ norek : Beduwur / paling atas : Warna Putih – Dewa
Ciwa
25.
o Yanining medasar kemaha kuasaan Dewa Brahma – Wisnu – Iswara pemargi noret : Beduwur / paling atas : Warna Merah –
Dewa Brahma
Mendem Pedagingan kekawitin / mawit saking bawos “ Daging “ pateh sekadi isi jiwa wewangunan punika antuk “ Panca
Datu “ ring Akasa lan Pretiwi …………
o Panca Datu Akasa kegenahang ring Tugeh Wewangunan ( tengah Kotak ditempel / pacek ring tugeh wewangunan jangke
Kerthi semertinnyane Perbutan / Tingka – laku, pinaka cirin nyane wantah kebawosang “ Hasil Perbuata “ .
Masang Ulap – ulap kekawitin / mawit saking bawos ngawukin / manggil semertinnyane wantah ngelinggihang Ida
Bhatara Sang Hyang Wiswa Karma / Ida bhatara – Bhatari sane jagi kelinggihang mapaica kekuatan wewangunan inucap
utawi yaning bale pekubon manggil ngawukin sang sane jagi nongosin pekubon / umah punika. ( Sekala – Niskala ).
26.
DRESTA AGAMA :
Maritatasang kewentenan Drests agama sane sampun ketah kemardiang ring sejeroning Desa Pakraman ring Bali ke epah
dados papat ( 4 )………… Luwirnyane :
o Desa Dresta
o Loka Dresta
o Sastra Dresta
Kuna Dresta wantah kebiasaan – kebiasaan / adat istiadat sane sampun kecungkemin sakin dumun sane mesifat “ Adat lan
Ritual - Upacara / Upakara “ kantun kemargiang secara sedehana, adat istiadat puniki sampun berbudaya lan ketah
sampun kemargiuang ring dura desa utawi dura Negara. ( adat istiadat sudah membudaya dan telah diterima oleh Halayak
umum ).
Desa Dresta wantah kebiasaan – kebiasaan / adat istiadat sane sampun kecungkemin sakin dumun sane mesifat “ Adat lan
Ritual - Upacara / Upakara “ kantun kemargiang secara sedehana lan wenten keterkaitan erat manut sekala - niskala ring
wewidangan desa inucap, nanging tatacara ngemargiyang adat lan budaya punika akedik wenten mabinayan. ( adat
istiadat tersebut hanya diterima di daerah tertentu saja / hanya ada di desa itu sendiri ).
Loka Dresta wantah kebiasaan – kebiasaan / adat istiadat sane sampun kecungkemin sakin dumun sane mesifat “ Adat lan
Ritual - Upacara / Upakara “ kantun kemargiang secara sedehana lan wenten keterkaitan erat manut sekala - niskala ring
wewidangan desa inucap lan keyakinan ring “ Bhisama “ Bhatara Kawitan / Leluhur sekelompok keluarga, nanging
tatacara ngemargiyang adat lan budaya punika akedik wenten mabinayan. ( adat istiadat tersebut hanya diterima di
daerah tertentu pada keluarga / Trah – Tatacara Khusus dalang lingkungan Keluarga ).
Sastra Dresta wantah kebiasaan – kebiasaan / adat istiadat sane sampun kecungkemin sakin dumun sane mesifat “ Adat
lan Ritual - Upacara / Upakara “ kantun kemargiang sane kedasarin antuk daging Wedha.
27.
Kuna Dresta, Desa Dresta, Lokaa Dresta mijil saking pemargi kaab / sejarah adat – istiadat secara turun – temurun nenten
medasar antuk Wedha……….. Naging Sastra Dresta mijil / lahir saking “ Wahyu Ida Hyang Widhi wasa “ Lan
28.
Mobile Phone : 085 7399 147 99. E-mail : darbhasari @ yahoo.com
sumber : 1. Ageman kepemangkuan, olih : Ida Pandita Nabe Sri Bhagawan Dwija Warsa Nawa Sandhi
2. Weda Walaka Griya Maitri Bhuana, Budeng Putih - Sangar Agung Jembrana - Negara
Unknown at 6:45 PM
Share
No comments:
Post a Comment
Home
Unknown
Powered by Blogger.