nl
beslist beter 20
ial
spec
g oe d
81x TrieeL
s
iNduesigN
d
Power
vrouwen
MT101, de vrouwvriendelijkste bedrijven van NL
14
MANAGEMENT
29 Charter op koers
24 Het is misschien niet zo zichtbaar, maar door het charter
‘Talent naar de top’ stroomt vrouwelijk talent zeker door.
EN VERDER
32
66
Column Carl Rohde
Bob de manager werkt aan zijn kerstspeech 05
V.l.n.r. Désirée van Boxtel, Hadewych Cels en Cilian Jansen Verplanke. ‘Er is veel ondernemerspotentieel onder vrouwen’
Vrouwen worden veel te vaak vastgepind Drie keer denken beter risicomanagement hebben en
op traditionele vrouwensectoren zoals Cels weet wel hoe dat komt. De meeste (daardoor) minder vaak failliet gaan.
zorg, zegt Jansen Verplanke. “Maar dat vrouwen schrikken ervoor terug om zich Jansen Verplanke: “Vrouwen stellen
is echt een misverstand. In het mkb zijn halsoverkop in een ondernemersavon- meer vragen over de risico’s, signaleren
vrouwen oververtegenwoordigd in tuur te storten, zegt ze. “Zij denken er die ook in hoeken waar je niet zo snel
handel, dienstverlening en industrie. Als drie keer langer over na dan een man.” aan denkt, wegen alles tegen elkaar af.
‘dochter van’ sturen zij vaak grote Die bedachtzaamheid is een karakter- Over het algemeen zijn zij duidelijk
regionale productiebedrijven aan. Deze eigenschap die een bedrijf goed van pas prudenter dan mannen.”
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
vrouwen zijn nauwelijks in beeld bij kan komen. Uit onderzoek blijkt onder
kapitaalverschaffers.” meer dat door vrouwen geleide bedrijven Vuist op tafel
Omdat een bedrijf ook weer niet té voor-
zichtig geleid moet worden, kiezen de
Op zoek naar 50 miljoen drie investeerders bewust voor bedrijven
waar zowel mannen als vrouwen in de
Karmijn Kapitaal is het eerste Nederlandse private equity-fonds dat volledig wordt gerund door directie zitten. “Af en toe moet je ook met
vrouwen. Het fonds wil beleggen in zo’n 10 mkb-bedrijven waar een vrouw aan het roer staat of de vuist op tafel slaan, en dat doen
waar het bestuur in elk geval voor minstens 30 procent uit vrouwen bestaat. De drie fundmana- mannen makkelijker”, aldus Van Boxtel.
gers zijn momenteel druk bezig 50 miljoen euro op te halen bij investeerders. Zomer volgend jaar “Juist de combinatie van mannen en
moeten de eerste investeringen plaatsvinden. Om een goede spreiding van de portefeuille veilig vrouwen leidt tot meer creativiteit, een
te stellen wordt per bedrijf maximaal 7,5 miljoen euro geïnvesteerd. Kandidaten moeten een langeretermijnvisie en beter mensen-
trackrecord van minstens 5 jaar en een bedrijfsresultaat van minimaal 1 miljoen euro kunnen
laten zien. Gemikt wordt op de sectoren handel, dienstverlening en de maakindustrie.
management.”
Toch moet worden opgepast voor al te 21
Design
PEC I AL
S
Boomerang wok
In een tijd waarin alles al bedacht lijkt, is ontwerp een van de belang-
rijkste manieren om nog toegevoegde waarde te creëren. Neem bijvoor-
beeld de Boomerang wok, een ontwerp van Nikolai Carels voor de bv
Koninklijke Van Kempen & Begeer, met gepatenteerde rand, waardoor
de wok optillen overbodig wordt. Het product werd onlangs gehono-
reerd met een Erkenning Goed Industrieel Ontwerp. Op de komende
pagina’s alle 81 recente winnaars van deze onderscheiding.
Innovatie door
E
r was een tijd dat computerspelletjes met een joystick vraag is of dat erg is. “Een innovatief product is altijd een
werden gespeeld. Het lijkt al weer lang geleden... herhaling van een herhaling”, aldus Bram Elderman, consulting
Nintendo was de eerste die in 2006 met de Wii-spel- engineer bij Apple, eerder dit jaar tijdens Business Beyond
computer een nieuwe besturingsmethode in de markt Products, een door Philips georganiseerd congres. “Senseo heeft
zette, met succes. Dit jaar volgden Sony en Microsoft de wereld veranderd, maar het is gewoon een koffiezetapparaat.
met soortgelijke producten. Sony bracht Move, een controller Het werd geen succes omdat ze een machine verkochten, maar
voor de Playstation die beweging gebruikt als spelbesturing, net omdat ze de koffie verkochten die mensen wilden drinken.”
als de Wii. Microsoft gaat nog een stapje verder met de in Volgens Elderman betekent innovatie inspelen op wat een
november geïntroduceerde Kinect. Dankzij deze aanvulling van gebruiker wil, en niet op wat een gebruiker doét. In de woorden
de Xbox is niet eens meer een fysiek besturingsapparaat nodig. van Elderman: een verschuiving van core business naar context
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
Lichaamsbeweging wordt geregistreerd door een 3D-camera en business. “De totale gebruikservaring, dat is wat telt.”
zorgt zo voor de spelbesturing. Ook is het mogelijk acties uit te
voeren door middel van gesproken commando’s (nog niet in de Radicale innovatie
Europese versie). De eerste cijfers van beide concurrenten van Toch is er verschil tussen innovatie en, ehm, innovatie. Microsofts
Nintendo druppelen langzaam binnen: Sony zou in 3 maanden innovatie geeft een nieuwe draai aan spelen door middel van
tijd ruim 4 miljoen controllers hebben afgezet, Microsoft schermt bewegen, met als resultaat de Kinect. De Wii-spelcomputer
met verkopen van 2,5 miljoen Kinects in enkele weken tijd. Het zorgde voor een geheel nieuwe spelervaring. Roberto Verganti,
zal echter nog wel even duren voor beide de wereldwijd bijna 80 schrijver van het boek Design-Driven Innovation, onderscheidt
miljoen verkochte Wii-spelcomputers hebben ingehaald. drie soorten innovatie: technologiegedreven, gebruikergestuurd
en innovatie van betekenis. De Kinect van Microsoft valt in de
Context business eerste twee categorieën: het product gebruikt nieuwe technologie
Pas vier jaar na de introductie van de Wii had de concurrentie en borduurt verder op de vraag vanuit de markt. Maar die vraag
52 een antwoord klaar. Wie eerlijk is, concludeert dat dit antwoord
niet veel meer is dan een verfijning van Nintendo’s innovatie. De
is in eerste instantie gecreëerd door Nintendo; dat bedrijf valt
dan ook in de derde categorie: met de Wii-spelcomputer gaf het
6
4
3
25 jaar GIO
op basis van onderzoek en praktijkervaring, een methode om
zulke radicale innovatie te managen. Hij noemt het radicaal, Een Erkenning Goed Industrieel Ontwerp is de enige
omdat deze innovatie niet kan uitgaan van de vraag van onderscheiding in ons land die het vakmanschap van
gebruikers. De gebruiker heeft immers nog geen kennis van de ontwerper én opdrachtgever bekroont. Al 25 jaar worden
nieuwe betekenis. Het uitgangspunt van dit soort design- deze erkenningen uitgereikt.
gedreven innovatie is daarom altijd een breder perspectief dan
dat van de gebruiker. Het gaat om hoe bedrijven toekomstige Om voor de onderscheiding in aanmerking te komen, moet
ontwikkelingen binnen de totale context kunnen invullen met een product meer dan alleen mooi zijn. Functionaliteit,
nieuwe betekenissen. originaliteit, respect, gebruiksgemak, innovativiteit en materi-
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
10
bij Philips Design. De designtak heeft tegenwoordig een netwerk
van experts om zich heen verzameld, waarbij slechts een deel
op de loonlijst staat. Stuyfzand: “We kijken tegenwoordig holis-
tischer. We doen een analyse, zoeken een nieuw verhaal, vinden
daar een oplossing bij en dan pas wordt het gematerialiseerd.
Consumenten zien vaak alleen de eindoplossing, maar daarach- 13
ter zit een hele mentaliteit die niet te kopiëren is. Die laag eron-
der, die proberen wij boven te krijgen.”
11
Nieuwe kansen
De laag eronder, zoals Stuyfzand het omschrijft, wordt door
Verganti omschreven als ‘betekenis’. Dat is de plek waar nog
toegevoegde waarde te vinden is. Verganti schrijft dat bedrijven
geen trends moeten zoeken, maar nieuwe kansen die nog niet
bestaan. Daar is immers first mover advantage denkbaar. Ze
moeten zich afvragen wat de diepste reden is dat mensen hun
product kopen, waarom het betekenisvol voor ze is. Technische
innovatie kán hiervan onderdeel, maar dat hoeft niet. 14
De denkwijze van Verganti gaat uit van de werkwijze van
designers, zegt Gerbrand Bas, zelf jarenlang ontwerper en
tegenwoordig ook directeur van ketenorganisatie Designlink. 12
“Hun proces is systematisch. Denk aan Philips. In plaats van
steeds nieuwe producten te lanceren, wordt een raamwerk
gecreëerd waarbinnen productinnovatie ontstaat. Het bedrijf
onderscheidt zich door een totaalvisie neer te leggen.”
vernieuwen deel worden van het innovatieproces. Hij of zij moet
Interpreters de juiste vragen stellen, de juiste talenten vinden en aantrekken,
De totaalvisie komt bij designgedreven innovatie voort uit een en de uiteindelijke visie selecteren. Net als een kunsthandelaar
netwerk van experts, die Verganti interpreters noemt. Deze moet de leidinggevende ondergedompeld zijn in het wereldje,
experts komen uit de creatieve industrie of de onderzoekshoek, zowel binnen het eigen netwerk als daarbuiten. Zolang je leiders
maar zijn te vinden bij technologieleveranciers, of in aanpalende, hebt die participeren in het innovatieproces, blijven interpreters
niet concurrerende industrieën. Keukenfabrikanten zoeken het aan je merk verbonden en wordt het cumulatieve effect steeds
dus bijvoorbeeld bij kookboekenschrijvers. Samen zoek je nieuwe groter. Ook daardoor is de werkwijze lastig te kopiëren.
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
betekenissen voor de context waarbinnen je opereert, door Hoe die radicale innovatie vorm te geven? Dat wordt beschreven
dialoog, workshops of gezamenlijke projecten (zie Philips en in het begin 2011 te verschijnen Vision in Design, een boek van
Schiphol). Aangezien er hier (nog) geen concrete producten Paul Hekkert en Matthijs van Dijk. Van Dijk, hoogleraar
worden ontworpen, moet het publiek op een andere manier Industriële Vormgeving aan de TU Delft en oprichter van KVD
worden klaargestoomd voor de innovatie. Verganti noemt reframing and design: “Een product moet in de toekomst
Artemide, dat nieuwe dimensies van licht onderzocht. Het bedrijf betekenisvol zijn, terwijl productontwikkeling nog vaak uitgaat
presenteerde de resultaten in Light Fields, een publicatie die niet van een analyse van het nu. Een ontwerper moet dus eerst
was bedoeld voor het publiek, maar voor ontwerpers en anderen onderzoeken hoe de wereld zich ontwikkelt, dan de
uit het vakgebied. Deze interpreters zorgen niet alleen voor input verantwoordelijkheid nemen voor een toekomstige ervaring van
bij bedrijven, maar beïnvloeden ook weer de consument. Zo de eindgebruiker en daarna producten en diensten ontwerpen
druppelt de nieuwe betekenis langzaam maar zeker door. die dat bewerkstelligen. Dan ontwerp je betekenis.”
De manager moet binnen dit innovatieproces het voortouw Een betekenis waarbij het product slechts het instrument is, zeg-
15
1 Popsome Nut & Candy
Dispenser
16
Ontwerp: International Innovation Company
Luchtdicht te sluiten noten- en snoepjespot,
met gepatenteerde Oxiloc-opening.
17
2 Stomer-blender SCF870
Ontwerp: Philips Design
Philips-AVENT-apparaat voor gezonde baby-
voeding. Na het stomen van fruit, groente,
vis of vlees wordt de kan gedraaid om het
voedsel tot de gewenste dikte te pureren.
4 Banksys Yomani
Ontwerp: VanBerlo
Countertop betaalterminal voor drie
betaalmethoden (magneetstrip, chip en
contactloos) met full-colour display.
maar door een nieuw scenario te voorzien.” vallen als de meubels tegen elkaar worden
geschoven.
Moet een product uiteindelijk niet gebruikergecentreerd zijn?
“Een product moet gecentreerd zijn op mensen. Hoe dichter je komt bij je gebruiker, hoe 8 Ahrend 370
meer je het grote plaatje uit het oog verliest. Mensen die met de Wii spelen, zijn andere Ontwerp: Kees de Boer voor Ahrend nv
mensen dan de traditionele gamers. Die konden niet voorspellen dat ze ooit work-outs Stoel in slank buisframe met blind
zouden doen met een spelcomputer, omdat ze niet wisten dat een nieuwe technologie, de bevestigde en blank gelakte houten kuip.
versnellingsmeter, deze toepassing toeliet.”
9 Handshoe mouse
Is het voor een kleiner bedrijf moeilijker om designgedreven te innoveren? Ontwerp: prof. C.J. Snijders en drs. ing. P.C.
“Nee, eerder het tegenovergestelde. Bedrijven als Alessi, Artemide en Kartell zijn klein en Helder voor Hippus nv
ook Nintendo is kleiner dan Sony of Microsoft. Technologische innovatie vraagt hoge bud- Computermuis die heeft bewezen ook op
getten, designgedreven innovatie vraagt vooral een sterke visie en dus sterk leiderschap.
En dat zie je eerder in kleine bedrijven.”
lange termijn klachten in nek, armen,
schouders en handen tegen te gaan. 55
S
scheiden en volledig her te gebruiken. lichtgewicht zitvoorziening voor mensen
ommige producten zijn die niet lang kunnen staan.
om mee te worstelen, 15 Shaper
zoals tompoezen en Ontwerp: Brandes en Meurs industrial 24 BeatBelly XL
spelletjes. Andere pro- design Ontwerp: We Are Perspective
ducten, zoals een licht- Apparaat dat kan schuren, slijpen, Bankje dat ‘actief’ laat zitten, ontwik-
knop, moeten daarentegen te be- snijden en schrapen. De compacte keld voor de fysiotherapie- en fitness-
dienen zijn zonder enige barrière, voorzijde geeft goed zicht en maakt een markt, om lage rompspieren te trainen.
zegt de GIO-jury in haar pen-grip mogelijk.
toelichting op de uitreiking van 25 Lifeline PERS telefoon
de Special Award in de categorie 16 Philips Robust-collectie Ontwerp: Philips Design
‘ergonomie’ aan de nieuwe ToBe Ontwerp: Philips Design Draadloos telefoonsysteem met
Touched-lichtschakelaars van Collectie met snoerloze staafmixer, mixer, persoonlijke help-knop dat abonnees
Philips. “Naar de mening van de keukenmachine, sapcentrifuge en blender directe verbinding geeft met een
jury betreft het een archetype dat van hoogwaardig duurzaam materiaal. landelijk callcenter, waardoor ouderen
in de toekomst niet meer weg te langer zelfstandig kunnen blijven.
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
23
24
25
21
26
22
28
27
29
AL
Geluid uit een matje
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
SPECIR D
AW A
Product Soundsteps
Ontwerp Mark Schulte (DWARS ontwerp), Bas Groenendaal, Rik Wesselink (Nyoyn)
Special Award Originaliteit
Een ‘interactief geluidsconcept’ dat een originele bijdrage levert aan het
bestaande productenpakket voor scholen en kinderdagverblijven, aldus de
GIO-jury. De SoundSteps combineert houten speelgoedelementen met
elektronische ‘trapelementen’, zodat kinderen op een speelse manier leren
tellen, zingen, geluiden herkennen en het alfabet opzeggen. Wat wil een
kind nog meer? De unit, die met geluid reageert als je op de matjes gaat
staan, is weer eens wat anders dan de overdaad aan door internet
aangestuurde computerspellen, aldus de jury. 57
30 Humanscale M8
Ontwerp: Humanscale Designstudio 32
Monitorarm, ook geschikt voor bevestiging
van twee monitoren met toolbar. Zowel
portrait als landscape is dan mogelijk.
31 Celo
Ontwerp: Famostar emergency lighting BV 33
Compacte LED-noodverlichting, weg te
werken in elk plafond- of TL-armatuur,
met een geoctrooieerde houderring.
32 Mantys Golf
Ontwerp: Springtime team
34
Elektrisch voertuig voor de golfbaan,
dat met het lichaam wordt bestuurd.
34 Gaskookplaat
Easy Flame Control 35
Ontwerp: ATAG Nederland bv
Kookplaat met branders die direct
ontsteken en aan/uit-knop met verlichte
ring, die bijvoorbeeld laat zien of het
kinderslot aanstaat.
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
35 Dubbeloven ATAG
Ontwerp: ATAG Nederland bv
Dubbeloven met verdeelplaat om de oven
te splitsen in twee onafhankelijke compar-
timenten. Energie kan worden bespaard
door een compartiment uit te schakelen.
36 Easyfit montagesysteem
Ontwerp: Van der Veer Designers
voor GMG bv
Snel en veilig montagesysteem voor Yepp
achterzitjes. Kan op bagagedrager met
38
39
40
37
42
34
41
44 45
43
G
oede vormgeving kenmerkt zich door een goede toepassing van vorm,
maat en kleur, aldus de GIO-jury. En dat zit allemaal wel snor bij de kook-
platen van ATAG, zoals deze, die vier zogeheten ‘Iris Slide Controls’ heeft,
die geen gewone knoppen heeft, maar een ‘touch control-bediening met een
geraffineerde grafische interface’, die zeg maar werkt als een gewone knop.
‘Less is more in optima forma’, aldus jurylid André Rotte. Verdere jury-complimenten: een-
voudige en eenduidige vormtaal, mooie en zorgvuldig afgewerkte materialen en aandacht
voor detail. En tot slot: ‘Het geheel is door zijn eenvoud sober en tegelijk zeer elegant.’
46
47
48
50
51
49
53
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
52
54
60
49 OK-Tray
Ontwerp: Panton (Mario de Zeeuw, Iris De jury
Hobo), i.s.m. Isala Klinieken (Gery
Laarman)
reed zelf
met
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
57
56
58
64
59 60
MENU
COMFORT MEDIA
62
61 63
toepassing.
60 Holmatro selftailing winches 63 Histor Paintcan
57 Incradible one Ontwerp: Spark design & innovation/ Ontwerp: WeLL Design, PPG, Omefa en
Ontwerp: Mathis Heller (WeLL De- Holmatro Milford Branding
sign) ism The Incradible Company Serie lieren met de hand te verdraaien Nieuwe verfverpakking voor oplosmiddel-
Werkplek met centrale kolom met of eenvoudig te voorzien van elektrische houdende en watergedragen lakken.
snelle, handbediende hoogteverstel- of hydraulische aandrijving. Lichter, nestbaar, en milieuvriendelijker.
ling door middel van een gasveer.
61 Quooker Twintaps 64 Quickstep
58 VDL Futura & VDL Citea Ontwerp: Quooker RDD / Jiri Evenhuis Ontwerp: Albert-Jan van Dijk, Promea
Ontwerp: Van der Veer Designers Keukenmengkraan en kokend-water- Industrial design
Nieuwe generatie tour- en ov- kraan met rechte of ronde uitloop. Een Telescopische loophulp met gepatenteerde
bussen voor de nieuwe strategie van
VDL Bus & Coach.
lichtring waarschuwt de gebruiker voor
kokend water. In ronde en rechte variant.
vergrendeling. Eenvoudig mee te nemen,
leverbaar in vele kleuren en uitvoeringen. 63
68 EVAlution
Ontwerp: Servaes Spiekerman voor
Hesling Products bv
Tassen en manden van EVA-materiaal en
gegoten uit één stuk, dus sterk.
Verkrijgbaar in drie kleurstellingen.
69 Combi-stoomoven QuliMax
Ontwerp: ATAG Nederland bv ism Van Berlo
Studio’s 72
De SQ4392T heeft een stoomfunctie voor
onder meer groenten en vis, en een oven-
functie met stoom en heteluchtcirculatie,
ook voor brood en vlees.
D
AW
64 oplossing. Eén plus één maakt in dit geval dan ook een over-
tuigende één.”
68 71 Pallone Limited
Ontwerp: De Scheemaker/Boonzaaijer/
Mazairac voor Leolux
Speciale jubileumuitvoering van de
Pallone, Leolux’ bekendste stoel in 75
jaar. Nu in 11 varianten, met steeds 3
71 kleuren van het luxe Senso-leer.
67 72 Ahrend 2020
Ontwerp: Paul Brooks voor Ahrend nv
Cradle-to-cradle bureaustoel, met
gepatenteerd synchromechanisme met
comfortinstelling voor persoonlijk
instelbare ergonomische beweging.
73 Yepp junior
Ontwerp: Van der Veer Designers voor
GMG bv
Eigentijds ontwerp van een decennialang
ongewijzigd product, standaard geleverd
met 2 robuuste voetsteunen.
74 Oplaadpaal
Ontwerp: voorheen Pilots, Hans de
Gooijer
Oplaadpaal met een vanzelfsprekende
gebruikersinterface op basis van licht.
73
74
WWW.GIO.NL
AL
Extra dun dankzij drie lagen
SPECIR D
AW A
product Everest GTX Jack
ontwerp REV’IT! Sport international bv design department
MANAGEMENT TEAM 17-12-2010
D
e textielindustrie mag dan goeddeels verdwenen zijn uit
Nederland, technologische kennis is er nog volop. Vooral
GIO-juryvoorzitter Wim Poelman, in het dagelijks leven
hoogleraar in Twente, is dan ook blij dat de Special
Award in de categorie Materiaal dit jaar naar een textiel-
product gaat. Het bedrijf REV’IT! heeft met de Everest GTX een
motorjas- en broek ontwikkeld op basis van de GORE-TEX® Pro
Shell 3-lagen-technologie, waarbij het membraan en de buitenstof
aan elkaar zijn gelamineerd, wat resulteerde in de dunste, meest
waterdichte en ademende set motorkleding op de markt. En dat
niet alleen, “het jack ziet er ook nog eens fantastisch uit”, aldus
jurylid Henk Brink, EZ-wethouder in Eindhoven. 65
000-000_MT1910_ADV 4
002-068_MT2010_ADV.indd 68 25-11-2010 17:16:59
08-12-2010 13:15:35