BAB 1: Aplikasi Teknologi (c) Sambungan litar

1.1 Reka Bentuk Mekatronik 3 (a) Bateri

1.1.1 Menyatakan Maksud Reka Bentuk (b) Gear dan tali sawat
Mekatronik (c) LED
1 C (d) Mikropengawal
2 (a) Elektrik
(b) Elektronik 1.1.3 Menerangkan Fungsi Eleman pada
(c) Mekanikal Produk Sedia Ada
(d) Kawalan dan pengaturcaraan 1 B
3 (a) ✗ 2 (a) Menghasilkan putaran pada tub atau dram
(b) ✗ mesin pencuci semasa pakaian dicuci
(c)  (b) Membekalkan tenaga elektrik kepada
4 (a) aplikasi elektronik produk supaya dapat berfungsi
(b) teknologi komputer (c) Menyatukan sistem-sistem mekatronik yang
(c) sistem mekanikal terlibat untuk menghasilkan tindakan
kawalan yang pelbagai yang dikehendaki
1.1.2 Mengenal Pasti Elemen Mekatronik 3 (a) Mengurangkan atau meingkatkan halaju
1 (a) C dan menambah daya kilas motor
(b) B (b) Menerima dan menukarkan isyarat input
(c) A dan alatan kawalan jauh kepada isyarat
(d) D elektrik bagi memacu motor AT
2 (a) Keselamatan (c) Mengawal halaju dan arah putaran motor
(b) Kedudukan peranti dalam litar AT

1.1.4 Menghasilkan Gambar Rajah Blok (Block Diagram) Produk Mekatronik Sedia Ada

Input Proses Output

Pemacu motor
Panel kawalan
Mikropengawal Roda berputar
tanpa wayar Motor AT

1.1.5 Menghasilkan Lakaran Bahagian Reka Bentuk Produk yang akan Diubah Suai Berdasarkan
Gambar Rajah Blok yang Terlibat

Input Proses Output

Pemacu motor
Roda berputar
Panel kawalan
Motor AT
tanpa wayar

Penderia
Mikropengawal Pembaz
inframerah

Perintang peka
Lampu LED
cahaya (LDR)

© Sasbadi Sdn. Bhd. (139288-X) 1 PINTAR BESTARI PT3 Reka Bentuk dan Teknologi
Tingkatan 3 KSSM
1.1.6 Membuat Penambahbaikan kepada (c) i. Keupayaan produk
Produk Berdasarkan Lakaran yang telah ii. Nilai estetika produk
Dibuat iii. Keselamatan reka bentuk
1 Langkah 1 – Lakaran yang dihasilkan perlulah
bermaklumat dan mengambil kira elemen dan
pronsip reka bentuk supaya sentiasa memenuhi BAB 2: Pembangunan Produk
keperluan dan kehendak. 2.1 Penghasilan Produk
Langkah 2 – Sediakan bahan-bahan yang 2.1.1 Menyatakan Produk yang Hendak
diperlukan dengan merujuk kepada lakaran Dihasilkan Berdasarkan Kajian
yang telah dihasilkan. Bagi pengubahsuaian Keperluan Pelanggan dan Projek Brief
bagi reka bentuk produk ini, bahan-bahan yang 1 Maklumat pelanggan
diperlukan termasuklah penderia inframerah, • Membantu pereka bentuk untuk mengenal
pembaz, LDR, lampu LED dan wayar. pasti bakal pelanggan.
Langkah 3 – Bangunkan pengaturcaraan dan • Maklumat pelanggan seperti jantina, umur,
muat naik kepada papan litar elektronik pekerjaan dan latar belakang sosio-ekonomi
mikropengawal bagi menjalankan fungsi yang akan membantu pereka bentuk
dikehendaki. menghasilkan produk yang menepati
Langkah 4 – Bina dan pasang komponen- kehendak pelanggan.
komponen yang telah disediakan pada Latar belakang produk
bahagian-bahagian yang telah dirancangkan. • Pelanggan menitikberatkan latar belakang
Utamakan keselamatan semasa proses produk seperti jenama, kegunaan, kebaikan
pemasangan. dan kelemahan produk serta pihak
Langkah 5 – Kemasan dibuat untuk menambah pengeluar semasa membeli produk tersebut.
daya tarikan pada produk yang dihasilkan, Penambahbaikan
melindungi komponen-komponen daripada • Pereka bentuk membuat penambahbaikan
terdedah kepada sentuhan dan mengurangkan dengan merujuk kepada pandangan
risiko kecederaan kepada pengguna produk. pelanggan dari segi reka bentuk produk,
Langkah 6 – Produk akhir perlulah dipastikan perkhidmatan selepas jualan, bakal
berfungsi seperti yang telah dirancangkan. pelanggan, pesaing, kelemahan produk
sedia ada, dan aspirasi pelanggan terhadap
1.1.7 Membuat Penilaian Kefungsian Produk produk.
yang telah Diubah Suai 2 (a) Penyelesaian masalah secara inventif ialah
1 (a) Ujian parameter 1 – Kemampuan produk kaedah penyelesaian masalah secara
(kereta kawalan jauh) untuk berhenti dan sistematik dengan masalah dan
mengeluarkan bunyi secara automatik penyelesaiannya telah dikenal pasti terlebih
apabila terdapat haangan di hadapan kereta. dahulu dan bukan berdasarkan idea spontan
Ujian parameter 2 – kemampuan lampu daripada individu atau kumpulan
LED menyala apabila kereta kawalan jauh (b) Pengasah pisau
dalam keadaan pencahayaan yang kurang. (Murid boleh menyatakan apa jua jenis
(b) produk yang ingin dihasilkan. Produk
Cara Melakukan Ujian pilihan murid akan menjadi asas untuk
Keputusan menjawab bahagian-bahagian lain dalam
Parameter
Lampu LED bab ini.)
Kereta kawalan jauh 3 C
berfungsi apabila
digerakkan ke kawasan 4 (a) 
kereta kawalan
yang gelap bagi (b) ✗
jauh melalui
menguji kefungsian (c) 
kawasan yang
lampu LED 5 (a) Penyediaan lakaran idea
gelap
Kereta kawalan jauh (b) Pengujian/penambahbaikan produk
digerakkan ke kawasan Kereta kawalan (c) Pendokumentasian
yang mempunyai jauh akan
halangan bagi menguji berhenti secara 2.1.2 Mengenal Pasti Asas Teknologi yang
kefungsian penderia automatik dan Sesuai dengan Kehendak Reka Bentuk
inframerah dan sama mengeluarkan Produk
ada pembaz akan isyarat bunyi 1 (a) Aplikasi teknologi yang dipilih
berbunyi apabila apabila terdapat (b) Fungsi Teknologi
penderia inframerah halangan di (c) Tujuan menggunakan teknologi
mengesan halangan di hadapan kereta (d) Kekuatan dan kelemahan teknologi
hadapan kereta kawalan jauh 2 (a) A
kawalan jauh (b) C

2
 (c) B (d) Mengelakkan pembaziran
(d) D 4 C
3 (a) Menggabungkan teknologi yang sesuai dan 5 Jadual kerja disediakan oleh murid.
tepat
(b) Untuk mengatasi kelemahan pada produk 2.1.6 Membuat Senarai Bahan, Peralatan dan
sedia ada. Produk baru ini lebih dinamik, Bajet Produk
berkualiti, selamat digunakan, mesra 1 (a) Memotong papan lapis, papan MDF dan
pengguna dan mesra alam akrilik secara lurus atau melengkung
(c) Reka bentuk elektrik ini mempunyai motor (b) Menggerudii lubang dan memasang skru
AT yang bertujuan menggerakkan roda (c) Meratakan dan melicinkan permukaan
yang berbalut dengan kertas pasir yang bahan kerja, membuat kemasan bahan kerja
berfungsi mengasah pisau 2 (a) B
(d) Kekuatan – menjimatkan tenaga mengasah (b) A
Kelemahan – perlu diganti apabila kertas (c) C
pasir haus atau bateri kehabisan tenaga 3 A
4 Jawapan oleh murid – (Senarai bahan dan
2.1.3 Merancang Konsep, Elemen dan Prinsip peralatan murid adalah berbeza mengikut
Reka Bentuk yang Dipersetujui dalam produk yang telah dipilih untuk dihasilkan)
Bentuk Lakaran 5 (a) Jawapan oleh murid, mengikut senarai
1 (a) Kerusi malas bahan yang telah disediakan berdasarkan
(b) Sudu pasta/mi produk yang akan dihasilkan (Jawapan
2 (a) Elemen reka bentuk membolehkan idea murid mungkin berbeza).
pada lakaran lebih mudah difahami oleh (b) Kos upah = Bilangan pekerja × masa ×
pelanggan dan prinsip reka bentuk kadar upah sejam × bilangan hari
menjadikan lakaran menarik dan dapat (Kadar mengikut kesesuaian. Jawapan
menimbulkan emosi positif secara visual murid mungkin berbeza).
(b) (c) Kos overhed = Bil elektrik + bil air
(Kadar mengikut kesesuaian. Jawapan
Elemen Reka Bentuk Prinsip Reka Bentuk murid mungkin berbeza).
(d) Jumlah modal = Kos bahan × kos upah ×
Keseimbangan, kos overhed
Garisan, warna, nilai,
kesatuan, pergerakan, (Jumlah mengikut kesesuaian. Jawapan
ruang, bentuk
harmoni murid mungkin berbeza).
3 (a)  (e) Kos pengeluaran seunit produk = Jumlah
(b)  modal ÷ 100
(c) ✗ (Kos pengeluaran mengikut kesesuaian.
Jawapan murid mungkin berbeza).
2.1.4 Menganalisis Lakaran Produk yang (f) Kos jualan = Kos pengeluaran seunit
Hendak Dibuat produk + peratus keuntungan
1 (a)  (Kos jualan mengikut kesesuaian. Jawapan
murid mungkin berbeza).
(b) ✗
(c) 
2.1.7 Menghasilkan Produk Berfungsi atau
2 nama produk, saiz produk, komponen, elemen
Berfungsi Sebahagian
reka bentuk, dan prinsip reka bentuk
1 A
3 (a) C
2 (a) C
(b) A
(b) B
(c) B
(c) A
4 Lakaran oleh murid.
3 Jawapan oleh murid. Langkah penghasilan
produk diterangkan berdasarkan produk yang
2.1.5 Menganalisis Lakaran Model 3D
telah dirancang untuk dihasilkan. Terangkan
1 (a) 
satu persatu langkah penghasilkan produk
(b) ✗ tersebut.
(c) 
2 (a) Penentuan aktiviti 2.1.8 Membuat Pengujian dan Penilaian
(b) Penyusunan aktiviti mengikut keutamaan Kefungsian serta Kesesuaian Produk
(c) Membuat anggaran sumber, tempoh masa, 1 (a) Mematuhi projek brief
kos dan belanjawan (b) Memenuhi kehendak pelanggan
3 (a) Mengurus bahan mentah secara sistmatik (c) Ketepatan rupa bentuk
(b) Mengelakkan kerugian masa dan kos 2 Ujian parameter merupakan pengujian terhadap
(c) Mengawal sumber tenaga pekerja produk yang dibuat dalam situasi dan keadaan

© Sasbadi Sdn. Bhd. (139288-X) 3 PINTAR BESTARI PT3 Reka Bentuk dan Teknologi
Tingkatan 3 KSSM
 yang sebenar untuk menentukan keupayaan, 3 (a) Permintaan
kesesuaian, kefungsian dan kebolehgunaan (b) Nilai
produk. Sebaliknya, ujian makmal merupakan (c) Urus niaga
pengujian terhadap produk berfungsi di dalam 4 A
makmal atau dalam keadaan yang terkawal
seperti dalam bengkel dengan menggunakan 3.1.2 Menerangkan Peranan Reka Bentuk
peralatan dan kelengkapan yang tertentu yang dalam Pemasaran
sesuai. Contoh keadaan yang terkawal ialah 1 (a) Memenuhi keperluan dan kehendak
seperti amaun cahaya, suhu, kelajuan, daya dan pengguna
faktor lain yang dapat dikawal. (b) Merupakan saluran komunikasi pengeluar
3 Jawapan oleh murid. Analisis dilakukan ke atas kepada pengguna
produk yang telah dihasilkan. Hasil analisis (c) Mengukuhkan penjenamaan sesuatu produk
mungkin berbeza bagi setiap murid mengikut 2 A
produk yang telah dihasilkan. 3 (a) Penjenamaan
(b) Kesetiaan
2.1.9 Membuat Cadangan Penambahbaikan (c) Boleh diingat
Produk Berdasarkan Laporan Keputusan (d) Dikenali
Ujian (e) Kebolehpercayaan kepada jenama
1 Penambahbaikan produk dibuat supaya produk 4 (a) Bentuk nama
yang dihasilkan lebih baik dan berkualiti serta (b) Bentuk cap
dapat mencapai objektif penghasilan produk (c) Bentuk cap dagangan
serta dapat menepati kemahuan pengguna. (d) Bentuk persendirian
2 (a) Mengubah suai reka bentuk produk untuk 5 (a) ✗
disesuaikan dengan fungsinya (b) 
(b) Menggantikan komponen yang rosak dan (c) 
menambah komponen yang sesuai 6 Jawapan oleh murid. Perbincangan dan
(c) Melakukan pengubahsuaian pada bahagian penerangan murid adalah berbeza mengikut
produk tertentu untuk menjadikan produk pemahaman dan pandangan diri masing-masing
lebih efisien dan berkesan berkenaan isu yang diberikan.
(d) Memikirkan ciri-ciri keselamatan pada
produk 3.1.3 Mengenal Pasti Kaedah Reka Bentuk
(e) Memikirkan ciri-ciri ergonomik dalam Pengiklanan
aspek keselesaan penggunaan produk 1 A
3 Jawapan oleh murid. Kelemahan produk dan 2 Penyampaian fakta
cadangan penambahbaikan dicatatkan Gambar pegun
berdasarkan analisis pengujian dan penilaian Demonstrasi
yang dijalankan ke atas produk yang telah Perbandingan
dihasilkan. Kenyataan merangsang
Kiasan/ibarat
2.1.10 Menyediakan Dokumentasi Matlamat produk
1 A 3 (a) B
2 Sebagai bukti rekaan (b) C
Memfailkan permohonan lesen (c) A
Sebagai rujukan dan penyelidikan 4 (a) Media sosial
3 (a) Penghasilan produk (b) Media elektronik
(b) Perancangan konsep (c) Media cetak
(c) Pengenalan (d) Media sosial
4 Murid menyediakan laporan lengkap bagi 5 Jenis dan sifat produk
produk yang telah dihasilkan. Sasaran pengguna
Saiz perniagaan
Kos pengiklanan
BAB 3: Reka Bentuk dalam Perniagaan Luas pasaran
3.1 Reka Bentuk sebagai Instrumen
Pemasaran 3.1.4 Memilih Kaedah Reka Bentuk
3.1.1 Mentakrifkan Reka Bentuk Makanan Pengiklanan yang Sesuai untuk
1 A Memasarkan Produk yang Dihasilkan
2 (a) pengeluar 1 (a) Jawapan oleh murid.
(b) maklumat (b) Penerangan dan justifikasi murid adalah
(c) produk berbeza mengikut produk pilihan yang telah
(d) kehendak dihasilkan.

4
3.1.5 Menganalis Kaedah Reka Bentuk III: Lakaran idea
Pengiklanan yang Dipilih IV: Pengujian
1 A V: Pendokumentasian
2 (a) Memberi impak 6 (a) Maklumat pelanggan
(b) Mudah diingati (b) Latar belakang produk
(c) Maklumat yang tepat (c) Penambahbaikan
3 (a) Jawapan oleh murid. Hasil penilaian setiap 7
murid mungkin berbeza. A
(b) Jawapan oleh murid. Rumusan analisis B
adalah berbeza bagi setiap murid dengan
merujuk kepada jawapan di soalan (a). B
8
3.1.6 Membuat Rumusan Kaedah Reka Bentuk ✗
Pengiklanan yang Sesuai dengan Produk
1 Jawapan oleh murid. Murid membuat rumusan ✗
dengan merujuk kepada reka bentuk iklan yang 
telah dipilih.

3.1.7 Menghasilkan Reka Bentuk Pengiklanan

1 Jawapan oleh murid. Murid menghasilkan reka
bentuk pengiklanan bagi produk sendiri yang 9 A: cahaya
telah dihasilkan mengikut kreativiti masing- B: primer
masing. C: sekunder
D: tertier
PENILAIAN AKHIR TAHUN E: panas
Bahagian A 10
1 D ✗
2 B 
3 A
4 C 
5 D

6 C
7 D 11 W: Produk
8 C X: Pertukaran
9 C Y: Pasaran
10 C 12
B
Bahagian B C
1 C A
A 13 (a) Demonstrasi
D (b) Perbandingan
(c) Kenyataan merangsang
B (d) Gambar pegun
2 (a) Sistem elektrik
Bahagian C
(b) Sistem mekanikal 1 (a) • Syarikat Beautiful Enterprise akan
(c) Sistem elektronik menentukan produk yang hendak
(d) Sistem kawalan dan pengaturcaraan dikeluarkan bagi memenuhi
3 keperluan dan kehendak pengguna.

• Beg tangan yang telah dihasilkan
✗ akan disimpan di dalam gudang dan
 aktiviti seperti melabel dan
membungkus akan dilakukan.
4 W: Penderia • Aktiviti pengangkutan dilakukan
X: Motor AU untuk mengagihkan produk dari satu
Y: Takal dan tali sawat tempat ke satu tempat yang lain.
Z: Pemacu motor • Aktiviti pengiklanan, promosi jualan,
5 I: Penyelesaian masalah inventif jualan langsung dan publisiti akan
II: Penjanaan idea

© Sasbadi Sdn. Bhd. (139288-X) 5 PINTAR BESTARI PT3 Reka Bentuk dan Teknologi
Tingkatan 3 KSSM
 dijalankan untuk memperkenalkan (b) • Terdapat kesalahan pada arahan
beg tangan itu. pengaturcaraan
• Aktiviti jual beli beg tangan dan • Terdapat kelonggaran pada
perkhidmatan dijalankan oleh sambungan litar
pengguna akhir. • Bateri kekurangan kuasa
(b) Syarikat Pretty telah melakukan kesalahan (c) • Betulkan arahan pengaturcaraan,
plagiat kerana meniru rekaan beg tangan mungkin terdapat arahan yang
Syarikat Beautiful Enterprise. tertindih atau tidak dimasukkan
(c) • Tindakan undang-undang harta • Cabut dan sambungkan semula wayar
intelek dengan kukuh pada litar
• Tindakan sivil • Tukarkan dengan bateri yang baharu
(d) i. Pemutar skru
2 (a) Kos bahan dan alatan ii. Penjalur wayar
= Papan + skru + kertas las + perspek + iii. Gunting
gergaji
= RM50.00 + RM10.00 + RM10.00 + 4 (a)
RM40.00 + RM50.00 Penggilap A Penggilap B
= RM160.00
(b) Kos upah Reka bentuk Reka bentuk
= Upah pekerja + Gaji penyelia yang ringkas. moden dan
= (2 orang pekerja × 6 jam × RM6.00 × menarik.
2 hari) + RM100.00 Pad penggilap Kelajuan pad
= RM 144 + RM100 berputar dalam penggilap boleh
= RM244 satu kelajuan dikawal pada
(c) Kos overhed sahaja. suis kelajuan.
= Bil air + bil elektrik + belanja
penghantaraan Tidak selesa Mudah dan
= RM11.00 + RM25.00 + RM20.00 dipegang kerana selesa dipegang
= RM56.00 bahagian kerana bahagian
(d) Anggaran satu unit projek pemegang tebal. pemegang
= RM160 + RM244 + RM56 melengkung.
= RM460.00
(Murid mungkin mempunyai jawapan lain
yang berbeza)
Oleh itu, anggaran untuk menyiapkan satu
(b) Jawapan oleh murid.
unit projek ialah
(c) Wayar, litar, dan bateri diletakkan di
= RM460.00
dalam badan pemegang dan tidak terdedah
20
kepada pengguna.
= RM23.00
(Murid mungkin mempunyai jawapan lain
yang berbeza)
3 (a) Alat pengagih makanan tidak
(d) i. Menambah getah pada pemegang
mengeluarkan makanan mengikut masa
untuk pegangan yang lebih selesa
dan kuantiti yang telah ditetapkan.
ii. Memberi warna kemasan yang
berbeza