Anda di halaman 1dari 329

t/!Upgvsjb-!w/!ypXpmbwb!

o/!nbXbsbTwjmj-!h/!hjpshb[f-!b/!ljsUb[f

testebisa da amocanebis
krebuli
maTematikaSi

rekomendebulia stu-s
saredaqcio-sagamomcemlo
sabWos mier damxmare
saxelmZRvanelod
umaRles saswavleblebSi
SemsvlelTaTvis

profesor t/!Upgvsjbt redaqciiT

mesame gadamuSavebuli gamocema

Tbilisi
2009
wigni warmoadgens damxmare saxelmZRvanelos
umaRles saswavleblebSi SemsvlelTaTvis. masSi
mocemuli masalis safuZvliani Seswavla uzrunvel-
yofs moswavle axalgazrdobis maTematikur momza-
debas im doneze, romelic moeTxoveba, dRevandel
pirobebSi, umaRles saswavlebelSi Semsvlels. garda
amisa, yoveli paragrafis pirvel naxevarSi mocemuli
testebi daexmareba abiturientebs unar-Cvevebis
maTematikuri nawilis momzadebaSi.
wigni rogorc damxmare saxelmZRvanelo, didad
sasargeblo iqneba saSualo skolebisaTvis.

recenzenti: profesori T/!ufuvobTwjmj


! ! ! ! ! !

© sagamomcemlo saxli `teqnikuri universiteti~, 2009


ISBN 978-9941-14-240-6
http://www.gtu.ge/publishinghouse/ Verba voland
scripta manent

yvela ufleba daculia. am wignis arc erTi nawili (iqneba es


teqsti, foto, ilustracia Tu sxva) aranairi formiT da
saSualebiT (iqneba es eleqtronuli Tu meqanikuri), ar SeiZleba
gamoyenebul iqnas gamomcemlis werilobiTi nebarTvis gareSe.

saavtoro uflebebis darRveva isjeba kanoniT.


pirveli gamocemis winasityvaoba

`testebisa da amocanebis krebuli maTemati-


kaSi~ warmoadgens damxmare saxelmZRvanelos
abiturientebisaTvis. is umaRles saswavlebleb-
Si misaRebi gamocdebis programiT gaTvaliswi-
nebuli maTematikis amocanaTa krebulia. igi
Sedgeba 38 paragrafisagan. paragrafebi Sedge-
nilia Tematikis mixedviT, xolo TiToeul
paragrafSi sakiTxebi dalagebulia maTi tipebi-
sa da sirTulis gaTvaliswinebiT. amasTan pirve-
li naxevari testebia, xolo meore naxevari ki
amocanaTa krebuli. magaliTebisa da amocanebis
aseTi dalageba mkiTxvels gauadvilebs skolaSi
Seswavlili sakiTxebis gameorebas da SeZenili
codnis gaRrmavebas. masalis aseTi dalageba,
agreTve saSualebas iZleva SevadginoT sxvada-
sxva sirTulis bileTebi maTematikaSi da una-
rebSi sakiTxTa sasurveli raodenobiT.
wignSi gamoyenebulia erTiani erovnuli
gamocdebis masala da gaTvaliswinebulia am
gamocdebis Taviseburebani. moyvanilia 40 sakiT-
xiani bileTis sxvadasxva SesaZlo variantebi.
wigni ZiriTadad gankuTvnilia moswavleebisa
da abiturientebisaTvis misaRebi gamocdebisa-
Tvis mosamzadeblad. wigni gamoadgeba agreTve
yvelas, vinc maTematikis saskolo kursiT aris
dainteresebuli.
avtorebi siamovnebiT miiReben mkiTxvelis
yvela saqmian SeniSvnas, romelic gaTvaliswine-
buli iqneba wignis Semdgom gamocemaSi.

3
meore gamocemis winasityvaoba

meore gamocemaSi gasworebulia SemCneuli


uzustobani. wigni mTlianad gadamuSavebulia da
arsebiTad Sevsebulia.
avtorebi madlobas uxdian yvelas, vinc mog-
vawoda SeniSvnebi SemCneul xarvezebze.

mesame gamocemis winasityvaoba

mesame gamocema mTlianad gadamuSavebulia da


arsebiTad Sevsebulia. kerZod, damatebulia
albaTobis Teoriisa da maTematikuri statis-
tikis elementebi, veqtoruli algebra, simrav-
leTa Teoriis elementebi da figuraTa gar-
daqmna. gasworebulia SemCneuli uzustobani.
avtorebi madlobas uxdian yvelas, vinc
mogvawoda SeniSvnebi SemCneul xarvezebze.

4
!! %2/!bsjUnfujlvmj!hbnpUwmfcj
gamoTvaleT (#1.1, 1.2):
1.1. 1) (564 : 47 + 2592 : 72 ) ⋅ 250 − 200
A. 11600 B. 11800 C. 12000 D. 1080
2) (21000 − 308 ⋅ 29 ) : 4 + 14194 : 47
A. 3621 B. 4112 C. 3217 D. 3319
3) 9222 : 174 + 25 ⋅ (675 − 249) − 2301 : 177
A. 10690 B. 9970 C. 10780 D. 10716
(
4) 207 ⋅ 32 : 72 − 21140 : 7 − 43 ⋅ 70 : 5 )
A. 92 B. 90 C. 84 D. 86
1.2. 1) (701 ⋅ 83 − 205 ⋅ 99 − 37888) : (4800 : 120 + 260 )
A. 9 B. 4 C. 0 D. 13
2) 300 : (50 − 100) + 500 : (400 − 500) − 100
A. -106 B. -109 C. -89 D. -111
3) − 39 : (19 − 32 ) − 4 ⋅ (18 + 36 : (− 9 ))
A. -59 B. -53 C. -56 D. -49
4) (27 − 24 : (8 − 11)) ⋅ (− 9 + 8 : (27 − 35))
A. -350 B. 350 C. -240 D. 240
1.3. 1) ras udris sxvaoba umcires rvaniSna da udides
SvidniSna naturalur ricxvebs Soris?
A. 2 B. 1 C. 100 D. 10000
2) ras udris sxvaoba umcires oTxniSna da umcires
samniSna ricxvebs Soris?
A. 1000 B. 2 C. 900 D. 1
3) ramdeniTaa naklebi udidesi samniSna ricxvi udi-
des xuTniSna ricxvze?
A. 80100-iT B. 900-iT C. 100-iT D. 99000-iT
4) ramdenjeraa meti udidesi oTxniSna ricxvi umci-
res samniSna ricxvze?
A. 10,1-jer B. 9,9-jer C. 9,999-jer D.99,99-jer
1.4. 1) 1-dan 6-is CaTvliT yvela cifris gamoyenebiT Sead-
gineT ori iseTi samniSna ricxvi, rom didsa da pata-
ras Soris sxvaoba iyos maqsimaluri. ipoveT es sxva-
oba.
A. 81 B. 331 C. 531 D. 650
2) 1-dan 6-is CaTvliT yvela cifris gamoyenebiT Sead-
gineT ori iseTi samniSna ricxvi, rom didsa da pata-

5
ras Soris sxvaoba iyos minimaluri. ipoveT es sxva-
oba.
A. 54 B. 68 C. 38 D. 47
3) ipoveT sxvaoba udides da umcires samniSna ric-
xvebs Soris, romelTa yoveli cifri gansxvavebulia.
A. 255 B. 100 C. 890 D. 885
4) Tu udides orniSna ricxvs davumatebT 11-s da jams
gavyofT umcires orniSna ricxvze, miviRebT
A. 9 B. 10 C. 11 D. 12
1.5. 1) ori aTeuli gaamravles sam aTeulze. ramdeni aTe-
uli miiRes?
A. 5 B. 30 C. 6 D. 60
2) xuTi aseuli gaamravles or aTeulze. ramdeni ase-
uli miiRes?
A. 500 B. 1000 C. 100 D. 10
3) ramdeni aTeuli miiReba eqvsi aTaseulis or aseu-
lze gayofiT?
A. 3 B. 30 C. 60 D. 300
4) ramdeni aTeuli miiReba xuTi aTaseulisa da ori
aseulis jamis or aTeulze gayofiT?
A. 260 B. 26 C. 52 D. 200
1.6. ipoveT Mmocemuli ricxvebis udidesi saerTo gamyo-
fi:
1) 56 da 84
A. 14 B. 28 C. 7 D. 2
2) 124 da 186
A. 2 B. 31 C. 4 D. 62
3) 60; 76 da 128
A. 6 B. 4 C. 2 D. 8
4) 150; 180 da 240
A. 30 B. 10 C. 6 D. 25
5) 23 ⋅ 36 ⋅ 5 da 32 ⋅ 54
A. 15 B. 9 C. 45 D. 90
6) 3 ⋅ 5 ⋅ 7 ⋅ 9 ⋅ 12 da 3 ⋅ 5 ⋅ 6
2 2

A. 135 B. 270 C. 54 D. 540


1.7. ipoveT mocemuli ricxvebis umciresi saerTo jeradi:
1) 18 da 24
A. 36 B. 96 C. 144 D. 72
2) 32 da 48
A. 192 B. 96 C. 128 D. 160
3) 48; 64 da 96
6
A. 192 B. 256 C. 288 D. 240
4) 72; 84 da 120
A. 5020 B. 2520 C. 4080 D. 4200
5) 2 ⋅ 3 ⋅ 5 da 2 ⋅ 3 ⋅ 5
3 2 2

A. 30 B. 3600 C. 1800 D. 900


6) 3 ⋅ 5 ⋅ 9 ⋅ 10 da 3 ⋅ 2 ⋅ 5
2 3

A. 1350 B. 5400 C. 90 D. 10800


1.8. 1) naturaluri ricxvi iyofa 15-ze da 9-ze. ras udris
aseTi ricxvis gamyofebis umciresi SesaZlo raodeno-
ba?
A. 8 B. 3 C. 4 D. 6
2) naturaluri ricxvi iyofa 12-sa da 16-ze. ras udris
aseTi ricxvis gamyofebis umciresi SesaZlo raodeno-
ba?
A. 6 B. 7 C. 8 D. 10
1.9. qvemoT CamoTvlili ricxvebidan romeli ar SeiZleba
iyos p da q naturaluri ricxvebis:
1) udidesi saerTo gamyofi?
A. p B. q C. p-q D. p+q
2) umciresi saerTo jeradi?
A. p B. q C. p+q D. pq
1.10. mocemuli ricxvebi daalageT zrdadobis mixedviT
2 1 3
1) , ,
3 2 5
3 2 1 1 3 2 2 3 1 3 1 2
A. , , B. , , C. , , D. , ,
5 3 2 2 5 3 3 5 2 5 2 3
5 2
2) ; ; 0,3
8 5
5 2 2 5 2 5 5 2
A. ; ; 0,3 B. ; ; 0,3 C. 0,3; ; D. 0,3; ;
8 5 5 8 5 8 8 5
1.11. mocemuli ricxvebi daalageT klebadobis mixedviT
4 7 13
1) , , −
5 8 15
7 13 4 7 4 13 4 7 13 13 7 4
A. , − , B. , , − C. , , − D. − , ,
8 15 5 8 5 15 5 8 15 15 8 5
5
2) 0,75; ; 0,4
6
5 5 5 5
A. 0,75; ; 0,4 B.0,4; 0,75; C. ;0,75;0,4 D. ;0,4; 0,75
6 6 6 6

7
1.12. 1) cnobilia, rom x-2=y+2=z-4. mocemuli x, y da z ric-
xvebidan romelia umciresi?
A. x an z B. x C. y D. z
2) cnobilia, rom a+5=b+3=c+4. mocemuli a, b da c ricx-
vebidan romelia udidesi?
A. a B. b C. c D. a an c
3) cnobilia, rom x-2=y+2=z-1=t-3. mocemuli x, y, z, t ric-
xvebidan romelia udidesi?
A. z B. y C. t D. x
4) cnobilia, rom x+3=y-2=z+2=t. mocemuli x, y, z, t ric-
xvebidan romelia umciresi?
A. x B. y C. z D. t
1.13. 1) wiladi, romlis mniSvnelia 8 da romelic moTavse-
1 3
bulia -sa da -s Soris, aris
2 4
1 3 7 5
A. B. C. D.
8 8 8 8
2) udidesi wiladi, romlis mniSvnelia 25 da rome-
1 4
lic moTavsebulia -sa da -s Soris, aris
5 5
19 21 17 15
A. B. C. D.
25 25 25 25
3) wiladi, romlis mniSvnelia 12 da romelic moTav-
sebulia 0,4-sa da 0,5-s Soris, aris
3 4 5 7
A. B. C. D.
12 12 12 12
4) udidesi wiladi, romlis mniSvnelia 20 da rome-
lic moTavsebulia 0,7-sa da 0,9-s Soris, aris
15 17 18 16
A. B. C. D.
20 20 20 20

gamoTvaleT (#1.14 -1 .25) :


1 2 2
1.14. 1) 4 ⋅1 − 6
2 3 3
5 1 1
A. B. 1 C. 1 D. 1
6 6 3
4 1 2
2) 14 − 7 ⋅1
5 2 3
A. 2 B. 2,1 C. 2,3 D. 2,4

8
2 1 1
3) 3 − 7 : 2
3 3 5
2 1 1
A. B. C. D. 1
3 3 2
2 7 1
4) 5 : 3 − 1
3 9 5
A. 0,3 B. 0,1 C. 0,2 D. 0,4
1 1
1.15. 1) 3,5 ⋅ 1 − 4
3 6
1 1 2 3
A. B. C. D.
2 3 3 4
1 1 5
2) 4 − 2 :
3 7 7
1 2 3 1
A. 1 B. 1 C. 1 D. 1
2 3 4 3
1 8 1
3) 5 : − 5
3 9 6
3 5 2 1
A. B. C. D.
4 6 3 6
2 2 1
4) 3 − 2 ⋅ 1
5 3 5
A. 0,2 B. 0,1 C. 0,3 D. 0,4
⎛ 1 2 ⎞ 4
1.16. 1) ⎜ 2 − : 0,2 ⎟ ⋅
⎝ 2 5 ⎠ 5
2 1 3 1
A. B. C. D.
5 5 5 2
2 3
2) 1,2 ⋅ − : 1,5
3 4
A. 0,3 B. 0,2 C. 0,1 D. 0,4
1 4
3) 1,6 : 1 − 4,5 ⋅
3 27
7 1 2 8
A. B. C. D.
15 3 5 15
⎛ 7 1⎞ 1
4) ⎜ 3,6 ⋅ 2 − 8 ⎟ : 2
⎝ 9 3⎠ 2
2 1 1 3
A. B. C. D.
3 3 2 4

9
⎛ 3 5 7 ⎞
1.17. 1) ⎜1 + 2 : 1 ⎟ ⋅ 0,5
⎝ 4 6 27 ⎠
A. 3 B. 2 C. 4 D. 5
⎛ 2 2⎞ 2
2) ⎜ 0,75 ⋅ 2 − ⎟ :
⎝ 3 3⎠ 3
A. 2 B. 3 C. 1 D. 4
⎛ 1 1 ⎞
3) ⎜ 3 − 6 ⋅ 0,4 ⎟ : 1,5
⎝ 4 4 ⎠
A. 0,5 B. 1 C. 0,25 D. 1,5
⎛ 7 3⎞ 2
4) ⎜1 : 8,75 + ⎟ ⋅ 4
⎝ 8 4⎠ 3
A. 1,5 B. 2 C. 4,5 D. 3,5
⎛ 2 4 3⎞ 3
1.18. 1) ⎜ 5 ⋅ 1 − 8 ⎟ : 1
⎝ 3 5 5 ⎠ 10
2 1 3 4
A. 1 B. 1 C. 1 D. 1
13 13 13 13
⎛ 1 1⎞ ⎛ 1 1⎞
2) ⎜ 2 + 3 ⎟ : ⎜ − 4 + 3 ⎟
⎝ 3 2⎠ ⎝ 6 7⎠
15 16 30 32
A. − 5 B. − 5 C. − 5 D. − 5
43 43 43 43
⎛ 2 5 1⎞ 1
3) ⎜ 7 − 3 : 10 ⎟ : 21
⎝ 5 12 4 ⎠ 5
1 1 1 4
A. B. C. D.
5 3 15 5
⎛ 3 7 3⎞
4) ⎜ 8 − 5 : 21 ⎟ : 0,5
⎝ 4 16 4⎠
A. 17 B. 2 C. 15 D. 8
1) (2,4 : 0,03 − 3,5 ⋅ 6) :
59
1.19.
60
A. 59 B. 30 C. 60 D. 15
2) (2,4 + (0,4 − 3,2) : 0,7 ) ⋅ 5
A. 4 B. 8 C. -16 D. -8
⎛ 1 1⎞
3) 3,1 : ⎜ 5 − 4,2 : 3 ⎟
⎝ 3 2⎠
A. 0,75 B. 3,5 C. 2 D. 3,1
⎛ 1 ⎞ ⎛ 1⎞
4) ⎜ 0,5 : 1,5 − 3 ⋅ 0,6 ⎟ : ⎜1 − 3 ⎟
⎝ 3 ⎠ ⎝ 2⎠
10
1 2 1
A. B. 2 C. D. − 1
3 3 3
⎛ 1 2 1 ⎞ 22
1.20. 1) ⎜ 7 : 4 − 1 ⎟ ⋅ 2
⎝ 3 5 4 ⎠ 25
1 6 1 1
A. B. C. 2 D. 1
5 5 5 4
⎛ 1 2 31 ⎞ 3
2) ⎜ 5 − 3 : 1 ⎟ : 29
⎝ 4 3 35 ⎠ 4
1 1 5 1
A. B. C. D.
9 18 36 6
⎛ 7⎞
3) ⎜ 7,25 − 25,75 : 12 ⎟ : 3,5
⎝ 8⎠
A. 0,75 B. 1,5 C. 3 D. 3,5
⎛ 1 4⎞ 3 4
4) ⎜17 − 12 ⎟ ⋅ :
⎝ 3 5 ⎠ 34 5
2 1 4
A. 1 B. C. D.
5 2 5
⎛ 4 1 7 3⎞ 7
1.21. 1) ⎜ 6 : 29 + 5 : 12 ⎟ ⋅ 1
⎝ 19 2 19 4 ⎠ 12
3 1
A. 2 B. 1 C. D.
17 17
⎛⎛ 4 2⎞ 1 3⎞ 1
2) ⎜⎜ ⎜ 3 + 1 ⎟ : 8 − ⎟⎟ : 1
⎝⎝ 5 3⎠ 5 8⎠ 6
1 1 1
A. B. C. D. 1
3 6 4
⎛ 7 4 3 2⎞ ⎛ 3⎞
3) ⎜1 ⋅ 4 − 3 : 2 ⎟ ⋅ ⎜ 7 − 2 ⎟
⎝ 8 5 5 5 ⎠ ⎝ 5 ⎠
A. 11,2 B. 33 C. 22 D. 7,5
⎛ ⎛ 3⎞ ⎛ 1⎞ ⎞ ⎛ 1 2⎞
4) ⎜⎜ 3 : ⎜ − ⎟ − ⎜ − 17 ⎟ : 2 ⎟⎟ ⋅ ⎜ 4 − 3 ⎟
⎝ ⎝ 5⎠ ⎝ 3 ⎠ ⎠ ⎝ 11 3⎠
5 1
A. 1 B. 3 C. -4 D. 3
9 3
1.22. 1) (0,63 : 0,003 − 5,29 : 0,023) : 2,5
A. 4 B. 10 C. -2 D. -8
2) (25,6 − 8,7 ) : 0,1 − 180 : (9,3 − 7,5)
A. 69 B. 169 C. 100 D. 112

11
2 6 ⎛ 5⎞
3) 31 : 1 − 5,7 ⋅ ⎜ 8,5 − 7 ⎟
3 13 ⎝ 6⎠
2 13 3 13
A. 5 B. 17 C. 15 D. 13
3 15 5 15
⎛ 5 6⎞ 3
4) ⎜ 9,75 : 1 − 31,25 : 26 ⎟ : 1
⎝ 8 19 ⎠ 8
7 13
A. 1,5 B. C. 3,5 D. 4
19 16
⎛ ⎛2⎞ ⎞ 3
−1
1.23. 1) ⎜ 4 −1 − 3 ⋅ ⎜ ⎟ ⎟ ⋅
⎜ ⎝ 3 ⎠ ⎟⎠ 34

3 3 5 5
A. − B. C. − D.
8 8 8 8
−1 2
⎛3⎞ ⎛ 1⎞
2) 2 − 3 + ⎜ ⎟ ⋅ ⎜ − ⎟
⎝4⎠ ⎝ 2⎠
5 9 13 11
A. B. C. D.
12 24 24 24
−1 −2 −1
⎛5⎞ ⎛ 1⎞ ⎛5⎞
3) ⎜ ⎟ : ⎜ − 1 ⎟ +⎜ ⎟
⎝2⎠ ⎝ 2⎠ ⎝6⎠
A. 2 B. 2,2 C. 2,1 D. 2,4
−1 −1 −2
⎛3⎞ ⎛2⎞ ⎛ 2⎞
4) ⎜ ⎟ −⎜ ⎟ :⎜− ⎟
⎝7⎠ ⎝3⎠ ⎝ 3⎠
1 2 1 2
A. 1 B. 1 C. 2 D. 2
3 3 3 3
−1 −3
⎛1⎞ 3 ⎛ 1⎞ 3
1.24. 1) ⎜ ⎟ + ⎜− ⎟ ⋅
:
⎝6⎠ 5 ⎝ 2⎠ 4
A. 4 B. 3 C. 5 D. 6
⎛ −1 ⎛3⎞
−2 ⎞ ⎛
⎛1⎞ ⎞
−1
2) ⎜ 5 − 3 ⋅ ⎜ ⎟ ⎟ : ⎜ 5 ⋅ 3 0 − ⎜ ⎟ ⎟
⎜ ⎝ 2 ⎠ ⎟⎠ ⎜⎝ ⎝ 4 ⎠ ⎟⎠

1 2
A. 2 B. 3 C. 1 D. − 1
15 15
( )(
3) 2 −1 ⋅ 2 −2 − 2 −3 ⋅ 2 −4 : 2 −2 ⋅ 2 0 − 2 −5 ⋅ 2 −1 )
1 1
A. B. C. 1 D. 2
2 4
( )(
4) 5 ⋅ 3 −4 − 3 −2 ⋅ 3 −3 : 4 ⋅ 3 −3 + 3 −2 ⋅ 3 −4 )
12
7 42 35 1
A. B. C. D. !
109 109 109 2
103 ⋅ 184
1.25. 1)
363 ⋅ 152
A. 6 B. 5 C. 18 D. 10
12 ⋅ 15
3 4
2)
10 4 ⋅ 65
A. 12 B. 0,5 C. 1,125 D. 0,25
−2 −4
15 ⋅ 36
3)
18− 5 ⋅ 5− 3
A. 18 B. 0,625 C. 0,75 D. 5
−2 −2 −2
3 ⋅4 ⋅5
4) −3 −1
6 ⋅8
A. 0,48 B. 4 C. 0,25 D. 8
1.26. 1) ramden elements Seicavs A da B simravleebis
gaerTianeba, Tu A = {0; 2;3; 4} da B = {1;3; 4;5} .
A. 8 B. 6 C. 4 D. 2
2) ipoveT A da B simravleebis TanakveTis udidesi
elementi, Tu A = {−4; −2; 0; 2; 4} da B = {0; 4; 6;8} .
A. 4 B. 8 C. 6 D. 0
3) ramden elements Seicavs A da B simravleebis
TanakveTa, Tu A = {−6; −2; 4;8;10;15} da B = {−3; −2;0; 4;10;12;15} .
A. 3 B. 5 C. 4 D. 2
4) ipoveT A da B simravleebis sxvaobis umciresi
elementi, Tu A = {1;3;5; 7;9;11;13} da B = {3; 7;11;15;19} .
A. 1 B. 3 C. 5 D. 13
1.27. A da B simravleebisaTvis ipoveT:
1) n ( A ∪ B ) , Tu n ( A ) = 15, n ( B ) = 7, n ( A ∩ B ) = 0.
A. 8 B. 15 C. 18 D. 22
2) n ( A ∪ B ) , Tu n ( A ) = 12, n ( B ) = 13, n ( A ∩ B ) = 5.
A. 30 B. 15 C. 20 D. 25
3) n ( A ∩ B ) , Tu n ( A ∪ B ) = 50, n ( A ) = 40, n ( B ) = 30.
A. 10 B. 20 C. 70 D. 120
4) n ( A ) , Tu n ( A ∪ B ) = 63, n ( A ∩ B ) = 23, n ( B ) = 46.
A. 40 B. 86 C. 89 D. 132

13
1.28. 1) skolis biblioTekidan 36 moswavlem gamoiwera
mxatvruli literatura, xolo 24 moswavlem ki gamoiwera
rogorc mxatvruli, aseve teqnikuri literatura. ramdenma
moswavlem gamoiwera mxolod mxatvruli literatura?
A. 15 B. 10 C. 12 D. 13
2) 40 moswavle swavlobs inglisurs, 24 moswavle ki
germanuls, xolo 50 moswavle swavlobs inglisurs an ge-
rmanuls. ramdeni moswavle swavlobs erTdroulad ingli-
surs da germanuls?
A. 16 B. 17 C. 20 D. 14
3) sportul skolaSi 36 moswavle varjiSobs fexbur-
TSi, 25 ki kalaTburTSi, xolo 21 moswavle varjiSobs ro-
gorc fexburTSi, aseve kalaTburTSi. ramdeni moswavle va-
rjiSobs fexburTSi an kalaTburTSi?
A. 40 B. 42 C. 38 D. 46
4) klasSi 25 moswavle dainteresebulia maTematikiT,
10 moswavle ki fizikiT, xolo 32 moswavle dainteresebu-
lia maTematikiT an fizikiT. ramdeni moswavlea daintere-
sebuli erTdroulad maTematikiT da fizikiT?
A. 3 B. 5 C. 2 D. 7
1.29. 1) moswavleebi dadian Wadrakisa da SaSis wreebze.
Wadraks TamaSobs 36 moswavle, 48 moswavle TamaSobs Wad-
raks an SaSs. ramdeni moswavle TamaSobs mxolod SaSs?
A. 10 B. 12 C. 9 D. 8
2) gogonebi swavloben qsovasa da kervas. qsovas swav-
lobs 15 gogona, 8 gogona swavlobs rogorc qsovas, aseve
kervas, xolo 30 ki _ qsovas an kervas. ramdeni gogona
swavlobs kervas?
A. 23 B. 21 C. 18 D. 25
3) saWidao darbazSi varjiSobs 80 moswavle. 45 mos-
wavle varjiSobs ZiudoSi, 24 varjiSobs samboSi, xolo 12
ki varjiSobs rogorc ZiudoSi, aseve samboSi. ramdeni mos-
wavle ar varjiSobs arc ZiudoSi da arc samboSi?
A. 25 B. 26 C. 23 D. 19
4) sacurao kompleqsSi varjiSobs 120 moswavle. 65 va-
rjiSobs curvaSi, 40 _ wyalburTSi, xolo 15 varjiSobs
rogorc curvaSi, aseve wyalburTSi. ramdeni moswavle ar
varjiSobs arc curvaSi da arc wyalburTSi?
14
A. 29 B. 28 C. 32 D. 30
1.30. 1) Tu p da q martivi ricxvebia, maSin p − q ar SeiZ-
leba iyos:
A. -4 B. 0 C. 2 D. 7
2) Tu p da q martivi ricxvebia, maSin 3 p + q ar Sei-
Zleba iyos
A. 6 B. 12 C. 17 D. 22
3) Tu a=(666444)2 da b=666443·666445, maSin
A. b2=a2+1 B. a2=b2+1 C. b=a-1 D. a=b-2
2
4) Tu a=(555333) da b=555331·555335, maSin
A. b2=a2-1 B. b=a-4 C. b=a+2 D. b2=a2-4
5) p da q martivi ricxvebia da pq=21, p>q. ipoveT p.
A. 1 B. 3 C. 7 D. 21
6) p da q martivi ricxvebia da 2p=3q. ipoveT p.
A. 3 B. 2 C. 1 D. 11
1.31. 1) erT saaTSi ostati akeTebs 16 detals, moswavle ki
4 detals. ramden saaTSi gaakeTebs orive erTad 80 de-
tals?
A. 20 B. 5 C. 6 D. 4
2) dReSi erT cxens aWmeven 15 kg Tivas, xolo erT
Zroxas _ 10 kg-s. ramden dRes eyofa 4 cxensa da 4 Zroxas
500 kg Tiva?
A. 6 B. 5 C. 4 D. 50
3) samma bavSvma, romelTagan TiToeuls oTx-oTxi ki-
logrami Tixa hqonda, sxvadasxva zomis doqebi gamoZerwa.
pirvelma TiToeuli doqisaTvis 0,4 kg Tixa gamoiyena, meo-
rem TiToeulisaTvis _ 0,5 kg, xolo mesamem _ 0,8 kg. ar-
cerT maTgans Tixa ar darCenia. sul ramdeni doqi gamouZe-
rwavT bavSvebs?
A. 23 B. 25 C. 18 D. 16
4) kedlis SesaRebad sami feris saRebavi SeiZines: wi-
Teli, lurji da TeTri, TiToeuli 10 litri. wiTeli sa-
Rebavi SeiZines 5 l tevadobis qilebiT, lurji _ 2,5 l
tevadobis qilebiT, xolo TeTri _ 0,5 l tevadobis qile-
biT. sul ramdeni qila saRebavi SeuZeniaT?
A. 20 B. 24 C. 30 D. 26
1.32. 1) giorgim iyida erTi nayini SokoladiT 80 TeTrad,
erTi plombiri 45 TeTrad da erTi nayini marwyviT 55 TeT-
rad. saSualod ramdeni TeTri YRirda erTi nayini?
A. 60 B. 55 C. 50 D. 40
2) bavSvma iyida oTxi namcxvari TiTo 45 TeTrad da
ori namcxvari TiTo 60 TeTrad. ramdeni TeTri gadaixada
15
man saSualod TiTo namcxvarSi?
A. 40 B. 48 C. 50 D. 55
3) saamqros muSebidan 20 qalia da 30 mamakaci. qale-
bis saSualo asaki 30 welia, kacebis ki _ 40 weli. risi
tolia am saamqros muSebis saSualo asaki?
A. 32 B. 36 C. 40 D. 34
4) fexburTelma 40 matCSi miiRo monawileoba. aqedan
19 SexvedraSi mas burTi ar gautania, SvidSi man TiTo bu-
rTis gatana moaxerxa, cxra TamaSSi man or-ori burTi gai-
tana, darCenil xuT TamaSSi ki _ sam-sami. ramdeni burTi
gahqonda saSualod erT TamaSSi am fexburTels?
A. 0,5 B. 3 C. 2 D. 1
1.33. 1) Tu erT Sesakrebs gavadidebT 15-iT, xolo meores
SevamcirebT 8-iT, maSin jami gadiddeba
A. 8-iT B. 23-iT C. 7-iT D. 15-iT
2) Tu saklebs SevamcirebT 5-iT, xolo maklebs gava-
didebT 7-iT, maSin sxvaoba Semcirdeba
A. 12-iT B. 2-iT C. 5-iT D. 7-iT
3) ramdenjer gadiddeba nulisagan gansxvavebuli nam-
ravli, Tu erT Tanamamravls SevamcirebT 3-jer, xolo me-
ores gavadidebT 15-jer?
A. 3-jer B. 15-jer C. 45-jer D. 5-jer
4) ramdenjer Semcirdeba nulisagan gansxvavebuli ga-
nayofi, Tu gasayofi Semcirdeba 3-jer, xolo gamyofi ki
gadiddeba 2-jer?
A. 12-jer B. 6-jer C. 3-jer D. 2-jer
5) ori ricxvis namravli erT maTganze metia 5-jer,
meoreze ki _ 9-jer. ipoveT es ricxvebi.
A. 7 da 1 B. 5 da 9 C. 12 da 2 D. 9 da 7
6) ori ricxvis jami erT maTganze metia 8-iT, meoreze
ki 25-iT. ipoveT es ricxvebi.
A. 8 da 25 B. 2 da 8 C. 2 da 15 D. 8 da 17
1.34. 1) erT klasSi 8 moswavliT metia, vidre meoreSi. ram-
deniT meti iqneba pirvel klasSi moswavleTa raodenoba
meore klasSi moswavleTa raodenobaze, Tu pirvelidan me-
oreSi ori moswavle gadava?
A. 6-iT B. 4-iT C. 2-iT D. 5-iT
2) pirvel yuTSi 20-iT naklebi burTia, vidre meore-
Si. ramdeniT naklebi iqneba burTebis raodenoba pirvel
yuTSi vidre meoreSi, Tu meore yuTidan pirvelSi sam
burTs gadavdebT?
A. 14 B. 17 C. 23 D. 10
16
3) mas Semdeg, rac gaCerebaze avtobusidan 3 mgzavri
Cavida da 8 mgzavri amovida, avtobusSi 35 mgzavri aRmoC-
nda. ramdeni mgzavri yofila avtobusSi am gaCerebamde?
A. 27 B. 25 C. 26 D. 30
4) or yuTSi erTad 18 saTamaSoa. Tu erTi yuTidan me-
oreSi gadavdebT 2 saTamaSos, maSin orive yuTSi saTamaSo-
ebis raodenoba gaTanabrdeba. ramdeni saTamaSo iyo pirvel
yuTSi Tavdapirvelad?
A. 15 B. 11 C. 10 D. 9
1.35. 1) giorgi beravs 5 sahaero buSts yovel 12 wuTSi. ra-
mdeni sahaero buSti eqneba mas gaberili ori saaTis Sem-
deg, Tu yoveli meaTe buSti gabervisas skdeba?
A. 35 B. 50 C. 45 D. 40
2) mwvrTnels gamoyofili TanxiT fexburTis gundisa-
Tvis 30 burTi unda eyida, TiTo 20 larad. maRaziaSi mis-
vlisas man gaigo, rom yovel 5 SeZenil burTze erTs ufa-
sod umatebdnen. ramdeni lari dazoga mwvrTnelma 30 bur-
Tis SeZeniT?
A. 60 B. 40 C. 80 D. 100
3) nugzari muSaobs miyolebiT 4 dRes da isvenebs me-
xuTe da meeqvse dRes. is isvenebda SabaT-kviras da muSaoba
daiwyo orSabaTs. muSaobis dawyebidan sul mcire ramdeni
dRis Semdeg daemTxveva misi dasvenebebi isev SabaT-kviras?
A. 32 B. 36 C. 42 D. 40
1.36. 1) safexburTo gundma Catarebuli 22 matCidan 10
fred daamTavra da sul daagrova 31 qula. ramdeni matCi
waago gundma? (mogebisaTvis _ 3 qula, fred damTavrebuli
matCisTvis 1 qula, wagebisTvis _ 0).
A. 7 B. 6 C. 4 D. 5
2) yuTSi 17 burTula Zevs: wiTeli, TeTri da Savi. Te-
Tri burTulebi 8-jer metia, vidre wiTeli. ramdeni Savi
burTulaa yuTSi?
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
1.37. 1) samniSna ricxvis naxevari iyofa 2-ze, mesamedi _ 3-
ze, xolo mexuTedi _ 5-ze. ipoveT es samniSna ricxvi.
A. 900 B. 600 C. 990 D. 850
2) naturaluri ricxvis naxevari iyofa 4-zec da 5-zec.
ipoveT aseT ricxvebs Soris umciresi.
A. 20 B. 40 C. 60 D. 80
1.38. 1) a da b ricxvebis 7-ze gayofis Sedegad miRebuli
naSTebia 2 da 3. ipoveT a+b ricxvis 7-ze gayofis Sedegad
miRebuli naSTi.
17
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
2) a da b (a>b) ricxvebis 8-ze gayofis Sedegad miRebu-
li naSTebia Sesabamisad 2 da 7. ipoveT a-b ricxvis 8-ze
gayofis Sedegad miRebuli naSTi.
A. 5 B. 4 C. 3 D. 2
3) a, b da c (a+b>c) ricxvebis 9-ze gayofis Sedegad mi-
Rebuli naSTebia Sesabamisad 2, 3 da 7. ipoveT a+b-c ric-
xvis 9-ze gayofis Sedegad miRebuli naSTi.
A. 8 B. 7 C. 6 D. 5
4) a da b ricxvebis 5-ze gayofis Sedegad miRebuli
naSTebia 3 da 4. ipoveT a·b ricxvis 5-ze gayofis Sedegad
miRebuli naSTi.
A. 2 B. 3 C. 4 D. 1
1.39. ipoveT a ricxvis b -ze gayofisas miRebuli naSTi,
Tu:
1) a = 2 ⋅ 3 ⋅ 4 ⋅ 5 ⋅ 7 − 5 , b = 8
A. 5 B. 7 C. 3 D. 1
2) a = 3142737 − 8 , b = 9
A. 8 B. 1 C. 2 D. 7
3) a = 2 ⋅ 3 ⋅ 4 ⋅ 5 ⋅ 7 + 13 , b = 12
A. 5 B. 7 C. 3 D. 1
4) a = 51 × 25 + 177 , b = 5
A. 1 B. 2 C. 3 D. 0
1.40. 1) ipoveT ricxvi, romlis 13-ze gayofis dros miiReba
ganayofi 5 da naSTi 9.
A. 74 B. 72 C. 68 D. 76
2) ipoveT ricxvi, romlis 16-ze gayofis dros miiReba
ganayofi 8 da naSTi 11.
A. 143 B. 126 C. 138 D. 139
3) 68-is raime ricxvze gayofis dros miiReba ganayofi
4 da naSTi 8. ipoveT gamyofi.
A. 12 B. 15 C. 16 D. 13
4) 127-is raime ricxvze gayofis dros miiReba ganayo-
fi 6 da naSTi 1. ipoveT gamyofi.
A. 18 B. 22 C. 19 D. 21
1.41. 1) n naturaluri ricxvis 7-ze gayofis dros naSTi
udris 3-s. ras udris naSTi (n+2)-is 7-ze gayofis dros?
A. 6 B. 2 C. 4 D. 5
2) raime n naturaluri ricxvis 11-ze gayofis dros
naSTi udris 5-s. ras miviRebT naSTSi (n+4)-is 11-ze gayofis
dros?

18
A. 6 B. 9 C. 8 D. 7
3) raime n naturaluri ricxvis 4-ze gayofis dros na-
STi udris 3-s. ras miviRebT naSTSi (n+2)-is 4-ze gayofis
dros?
A. 1 B. 2 C. 4 D. 5
4) raime n naturaluri ricxvis 3-ze gayofis dros na-
STi udris 1-s. ras miviRebT naSTSi (n+7)-is 3-ze gayofis
dros?
A. 1 B. 3 C. 2 D. 4
1.42. 1) ricxvis 4-ze gayofis dros naSTia 3. ras udris na-
STi amave ricxvis 8-ze gayofis dros?
A. 3 an 7 B. 3 C. 7 an 9 D. 7
2) ricxvis 6-ze gayofis dros naSTia 5. ras udris na-
STi amave ricxvis 12-ze gayofis dros?
A. 5 an 8 B. 11 C. 5 D. 5 an 11
3) ricxvis 2-ze gayofis dros naSTia 1, xolo 7-ze ga-
yofis dros ki _ 6. ras udris naSTi amave ricxvis 14-ze
gayofis dros?
A. 12 B. 11 C. 9 D. 13
4) ricxvis 3-ze gayofis dros naSTia 2, xolo 5-ze ga-
yofis dros ki _ 3. ras udris naSTi amave ricxvis 15-ze
gayofis dros?
A. 6 B. 8 C. 5 D. 7
1.43. 1) ra umciresi naturaluri ricxvi unda davumatoT
4766-s, rom miRebuli ricxvi unaSTod gaiyos 3-ze?
A. 2 B. 1 C. 0 D. 5
2) ra umciresi naturaluri ricxvi unda davumatoT
47831-s, rom miRebuli ricxvi unaSTod gaiyos 9-ze?
A. 4 B. 3 C. 6 D. 7
3) ra umciresi naturaluri ricxvi unda davumatoT
87898-s, rom miRebuli ricxvi unaSTod gaiyos 3-ze?
A. 1 B. 4 C. 2 D. 6
4) ra umciresi naturaluri ricxvi unda davumatoT
35987-s, rom miRebuli ricxvi unaSTod gaiyos 9-ze?
A. 7 B. 4 C. 6 D. 8
1.44. 1) ra cifri unda CavsvaT CanawerSi 42 ∗ 53 varskvla-
vis nacvlad, rom miRebuli xuTniSna ricxvi unaSTod
gaiyos 9-ze?
A. 1 B. 2 C. 4 D. 3
2) ra udidesi cifri unda CavsvaT CanawerSi 213∗ 4
varskvlavis nacvlad, rom miRebuli xuTniSna ricxvi unaS-

19
Tod gaiyos 3-ze da ar gaiyos 9-ze?
A. 1 B. 5 C. 3 D. 8
3) ra cifri unda CavsvaT CanawerSi 3217 ∗ varskvla-
vis nacvlad, rom miRebuli xuTniSna ricxvi unaSTod
gaiyos 4-ze?
A. 6 B. 0 C. 2 D. 2 an 6
4) ra cifri unda CavsvaT CanawerSi 31732 ∗ varskvla-
vis nacvlad, rom miRebuli eqvsniSna ricxvi unaSTod
gaiyos 12-ze?
A. 8 B. 2 C. 4 D. 0
1.45. 1) yuTSi 35-ze meti da 45-ze naklebi saTamaSoa, rome-
lic Tanabrad SeiZleba gaunawildes 3 bavSvsac da 7 bav-
Svsac. ramdeni saTamaSoa yuTSi?
A. 38 B. 42 C. 40 D. 44
2) ra udidesi raodenobis erTnairi saCuqari moamza-
des, Tu amisaTvis gamoiyenes 36 mandarini da 45 vaSli?
A. 9 B. 12 C. 3 D. 5
3) 6 erTnair fanqarSi gadaixades 73 TeTrze meti da
81 TeTrze naklebi. ramdeni TeTri Rirda erTi fanqari?
A. 12 B. 13 C. 14 D. 15
4) moswavleebma eqskursiisaTvis Seagroves Tanxa, ro-
melic metia 350 larze da naklebia 370 larze. TiToeulma
moswavlem gadaixada 17 lari. ramdeni moswavle wasula eq-
skursiaze?
A. 23 B. 22 C. 21 D. 20
1.46. daalageT ricxvebi klebadobis mixedviT
2
1) x 2 , x 3 da x 4 , Tu x = −
3
2 4 3 2 3 4
A. x , x , x B. x , x , x C. x , x 2 , x 4
3
D. x 4 , x 3 x 2
1
2) − y 2 , − y 3 da − y 4 , Tu y =
3
A. − y 2 , − y 3 , − y 4 B. − y 4 , − y 3 , − y 2 C. − y 4 , − y 2 , − y 3 D. − y 3 , − y 2 , − y 4
3) a −2 , a −3 da a −4 , Tu a = 1,1
A. a −2 , a −3 , a −4 B. a −3 , a −2 , a −4 C. a −4 , a −3 , a −2 D. a −4 , a −2 , a −3
4) b −2 , b −3 da b −4 , Tu b = −1,2
A. b −2 , b −3 , b −4 B. b −3 , b −4 , b −2 C. b −4 , b −2 , b −3 D. b −2 , b −4 , b −3
1.47. daalageT ricxvebi zrdadobis mixedviT
1) x 2 , x 3 da x 4 , Tu x = −0,4
A. x 3 , x 4 , x 2 B. x 2 , x 3 , x 4 C. x 4 , x 2 , x 3 D. x 3 , x 2 x 4
20
2) a 2 , a 3 da a 4 , Tu a = 0,7
A. a 2 , a 3 , a 4 B. a 4 , a 3 , a 2 C. a 3 , a 4 , a 2 D. a 2 , a 4 , a 3
3) b −2 , b −3 da b −4 , Tu b = −1,7
A. b −3 , b −4 , b −2 B. b −3 , b −2 , b −4 C. b −2 , b −3 , b −4 D. b −4 , b −3 , b −2
4) y −2 , y −3 da y −4 , Tu y = −0,6
A. y −3 , y −4 , y −2 B. y −3 , y −2 , y −4 C. y −4 , y −2 , y −3 D. y −2 , y −4 , y −3
1.48. a , b da c naturaluri ricxvebia. ipoveT gamosaxu-
lebis umciresi mniSvneloba
1) 2c + ab , Tu a < 5 , b < 3 , c > 20
A. 42 B. 43 C. 46 D. 50
2) a : (b − c ) , Tu 8 < a < 11 , 4 < b < 9 , 1 < c < 4
A. 1,5 B. 2,25 C. 2 D. 5
3) c − a b , Tu a < 5 , b < 3 , c > 20
A. 5 B. 4 C. 3 D. 6
4) (a − b ) : c , Tu a > 6 , b < 5 , c < 4
A. 2 B. 1 C. 0 D. 3
5) a b − c , Tu a > 3 , b > 2 , c < 5
A. 70 B. 68 C. 60 D. 48
6) (a + b ) : c , Tu a > 3 , b > 4 , c < 10
A. 12 B. 0 C. 1 D. 9
1.49. a , b da c naturaluri ricxvebia. ipoveT gamosaxu-
lebis udidesi mniSvneloba
1) a − b c , Tu a < 82 , b > 2 , c > 3
A. 0 B. 1 C. -1 D. 2
2) (b − c ) : a , Tu a > 2 , b < 6 , c > 1
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
3) c − b , Tu a < 3 , b > 14 , c < 5
a

A. -1 B. 0 C. 1 D. 2
4) (b + c ) : a , Tu a > 3 , b < 4 , c < 6
A. 0 B. 3 C. 1 D. 2
1.50. ra cifriT bolovdeba namravli?
1) 2 × 4 × 6 × L × 24
A. 4 B. 6 C. 8 D. 0
2) 1 × 3 × 5 × L × 17
A. 3 B. 0 C. 5 D. 7
3) 11 × 12 × 13 × 14 × 17
A. 9 B. 8 C. 7 D. 6
21
4) 1 × 3 × 11 × 13 × 21 × 23 × 31 × 33
A. 1 B. 3 C. 5 D. 9
1.51. ra cifriT bolovdeba gamosaxulebis mniSvneloba?
1) 23 × 27 × 28 + 21 × 22 × 24
A. 4 B. 7 C. 8 D. 6
2) 31× 232 × 533 − 121× 722 × 623
A. 0 B. 6 C. 3 D. 2
3) 123 × 532 × 173
A. 1 B. 6 C. 8 D. 4
4) 4 2 × 33 × 54 − 23 × 32 × 7
A. 6 B. 4 C. 0 D. 5
1.52. 1) ramdeni nuliT bolovdeba 1-dan 51-mde yvela natu-
raluri ricxvis namravli?
A. 12 B. 10 C. 14 D. 8
2) ramdeni nuliT bolovdeba 1-dan 81-mde yvela natu-
raluri ricxvis namravli?
A. 17 B. 20 C. 19 D. 18
27
3) ra cifriT bolovdeba 2 ?
A. 2 B. 8 C. 4 D. 6
4) ra cifriT bolovdeba 315 ?
A. 7 B. 3 C. 9 D. 1
5) ra cifriT bolovdeba pirveli 51 martivi ricxvis
namravli?
A. 0 B. 1 C. 3 D. 5
6) ramdeni nuliT bolovdeba pirveli 65 martivi
ricxvis namravli?
A. 4 B. 3 C. 2 D. 1
1.53. orobiT sistemaSi mocemuli ricxvis gaSlili formaa:
1) 1012
A. 1 ⋅ 23 + 0 ⋅ 22 + 1 ⋅ 2 B. 1 ⋅ 22 + 0 ⋅ 21 + 1 ⋅ 20
C. 1 ⋅ 23 + 0 ⋅ 22 + 1 ⋅ 20 D. 1 ⋅ 22 + 1 ⋅ 2
2) 10102

A. 1 ⋅ 24 + 0 ⋅ 23 + 1 ⋅ 22 + 0 ⋅ 21 B. 1 ⋅ 23 + 1 ⋅ 22 + 0 ⋅ 20
C. 1 ⋅ 23 + 0 ⋅ 22 + 1⋅ 21 + 0 ⋅ 20 D. 1 ⋅ 23 + 1 ⋅ 22
3) 110012

A. 1 ⋅ 25 + 1 ⋅ 24 + 1 ⋅ 21 B. 1 ⋅ 25 + 1 ⋅ 24 + 1 ⋅ 20
C. 1 ⋅ 24 + 1 ⋅ 23 + 1 ⋅ 21 D. 1 ⋅ 24 + 1 ⋅ 23 + 1 ⋅ 20
22
4) 100102

A. 1 ⋅ 24 + 1 ⋅ 21 B. 1 ⋅ 25 + 1 ⋅ 22
C. 1 ⋅ 25 + 1 ⋅ 21 D. 1 ⋅ 24 + 1 ⋅ 22
1.54. orobiT sistemaSi mocemuli ricxvis aTobiT siste-
maSi Canaweria:
1) 1102
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
2) 11012
A. 11 B. 12 C. 13 D. 14
3) 101012
A. 21 B. 22 C. 23 D. 24
4) 11100002
A. 110 B. 111 C. 112 D. 113
1.55. aTobiT sistemaSi mocemuli ricxvis orobiT siste-
maSi Canaweria:
1) 8
A. 1002 B. 1012 C. 10002 D. 10012
2) 11
A. 11012 B. 10112 C. 10102 D. 11002
3) 50
A. 1100102 B. 1010102 C. 1100112 D. 1011102
4) 121
A. 11110102 B. 11110112 C. 11111012 D. 11110012
1.56. daalageT ricxvebi zrdadobis mixedviT:
1) 29, 111002 da 110112
A. 29, 110112 , 111002 B. 110112 , 29, 111002
C. 110112 , 111002 , 29 D. 111002 , 110112 , 29
2) 85, 10100112 da 10101102
A. 10100112 , 85, 10101102 B. 85, 10100112 , 10101102
C. 10101102 , 85, 10100112 D. 10100112 , 10101102 , 85
1.57. ramden erTians Seicavs mocemuli ricxvis Canaweri
orobiT sistemaSi:
1) 219
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6

23
2) 385
A. 3 B. 5 C. 7 D. 9
1.58. ipoveT jami:
1) 10102 + 1112
A. 101012 B. 100012 C. 100112 D. 110112
2) 1010102 + 10102
A. 1101102 B. 1101002 C. 1011002 D. 1001102
3) 111112 + 11112
A. 1111112 B. 1000002 C. 1111102 D. 1011102
4) 11011012 + 1010112
A. 100110002 B. 101010002 C. 11101102 D. 10010102
1.59. ipoveT aTobiT sistemaSi umciresi ricxvi, romelic
orobiT sistemaSi Caiwereba:
1) oTxi cifriT
A. 8 B. 10 C. 12 D. 16
2) eqvsi cifriT
A. 16 B. 24 C. 32 D. 64
1.60. ipoveT aTobiT sistemaSi udidesi ricxvi, romelic
orobiT sistemaSi Caiwereba:
1) xuTi cifriT
A. 30 B. 31 C. 32 D. 33
2) rva cifriT
A. 225 B. 235 C. 245 D. 255

1.61. 1) romelia meti 20-is gamyofebis raodenoba, Tu 25-is


gamyofebis raodenoba?
2) romelia meti 20-is martivi gamyofebis raodenoba
Tu 25-is martivi gamyofebis raodenoba?
1.62. 1) ipoveT pirveli cifri im umciresi naturaluri
ricxvisa, romlis cifrTa jami aris 12.
2) ipoveT pirveli cifri im umciresi naturaluri
ricxvisa, romlis cifrTa jami aris 101.
1.63. 1) ramdeni cifrisagan Sedgeba umciresi naturaluri
ricxvi, romelic Cawerilia mxolod 0-isa da 1-is gamoyene-
biT da romelic iyofa 15-ze?

24
2) ramdeni cifrisagan Sedgeba umciresi naturaluri
ricxvi, romelic Cawerilia mxolod 0-isa da 1-is gamoyene-
biT da romelic iyofa 45-ze?
1.64. 1) qalaqis mosaxleobam icis qarTuli an rusuli ena.
qarTuli icis mosaxleobis 85%-ma, xolo rusuli _ 75%-ma.
mosaxleobis ramdenma procentma icis orive es ena?
2) klasis yoveli moswavle dadis cekvis an simReris
2 4
wreSi. cekvaze dadis moswavleTa , xolo simReraze _
3 5
nawili. moswavleTa ra nawili dadis orive am wreSi erT-
droulad?
3) turistebis 70% laparakobs inglisurad, 60% _ ge-
rmanulad, xolo 20%-ma ar icis am ori enidan arcerTi. am
turistebis ramdenma procentma icis inglisuric da germa-
nulic?
4) metros vagonSi 100-ze naklebi adamiani iyo. mgza-
vrebi, romlebic isxdnen, iyvnen orjer meti, vidre fexze
mdgomni. gaCerebaze mgzavrebis 4% Cavida. ramdeni mgzavri
darCa vagonSi?
5) klasSi, sadac 30-ze naklebi bavSvia, biWebis rao-
denoba samjer metia gogonebis raodenobaze. ramdeni bav-
Svi darCa saklaso oTaxSi mas Semdeg, rac klasis moswav-
leTa 20% Sesvenebaze gareT gavida?
6) klasis moswavleTa naxevarma icis inglisuri ena,
xolo 40%-ma germanuli ena. ra umciresi raodenobis go-
gona SeiZleba iyos klasSi, Tu maTi ricxvi metia germanu-
lis mcodneTa raodenobaze da naklebia inglisuris mcod-
neTa ricxvze?
1.65. 1) n naturaluri ricxvisaTvis n∗ simboloTi aRvni-
SnoT pirveli n naturaluri ricxvis jami. risi tolia
8∗ − 6∗ ?
2) n naturaluri ricxvisaTvis n∗ simboloTi aRvni-
SnoT pirveli n kenti naturaluri ricxvis jami. risi to-
lia 8∗ − 5∗ ?
3) nebismieri a ricxvisaTvis a ∗ ganvmartoT tolo-
biT: a ∗ = a 2 + 1 . gamoTvaleT 3∗ -isa da 5∗ -is namravli.
4) Tu a ≠ 0, maSin a∗ ganvmartoT tolobiT:
∗ ∗
a = a − 1 . risi tolia a + 1 ?
a a
( ) ∗

25
%3/!qspdfoufcj/!sjdywjt!obxjmjt!hbnpUwmb/!
qspqpsdjfcj!
g a m o T v a l e T (## 2.1; 2.2):
5
2.1. 1) 9000-is nawili.
6
A. 1500 B. 7500 C. 3000 D. 4500
1 3
2) 95 -is nawili.
3 4
2
A. 71,5 B. 286 C. 1,2 D. 127
3
3
3) 89,2-is nawili.
223
A. 2 B. 2,3 C. 1,2 D. 4,3
1
4) 33 -is 0,01 nawili.
3
1 1
A. 1 B. 3 C. 33 D.
3 3
2.2. 1) 120-is 15%.
A. 16 B. 18 C. 17 D. 19
2) 105-is 40 %.
A. 42 B. 41 C. 44 D. 43
3) 114-is 20 %.
A. 22,2 B. 22,4 C. 22,8 D. 22,6
4) 84-is 15 %.
A. 12,6 B. 12,4 C. 12,8 D. 12,5

i p o v e T r i c x v i , r o m l i s (## 2.3; 2.4):


4
2.3. 1) nawili aris 100.
9
A. 50 B. 225 C. 125 D. 150
4 1
2) nawili aris 85 .
15 3
A. 160 B. 85 C. 320 D. 240
3) 0,04 nawili aris 88,4 .
A. 1105 B. 884 C. 1768 D. 2210
4) 0,2 nawili aris 24,45 .
A. 122,25 B. 2445 C. 28,5 D. 244,5
2.4. 1) 12% aris 18 .
A. 120 B. 150 C. 130 D. 140
26
2) 10% aris 15 .
A. 150 B. 120 C. 140 D.130
3) 15% aris 30 .
A. 180 B. 190 C. 200 D. 210
4) 8% aris 24 .
A. 200 B. 280 C. 290 D. 300
2.5. 1) 2000-is ra nawils Seadgens 225?
9 3 9 3
A. B. C. D.
80 8 40 40
1
2) 33 -is ra nawils Seadgens 2?
3
3 3 1 1
A. B. C. D.
10 50 50 100
1 5
3) 99 -is ra nawils Seadgens 16 ?
3 9
1 1 1 5
A. B. C. D.
3 6 2 6
4) 510,3-is ra nawils Seadgens 17,01?
1 1 1 1
A. B. C. D.
3 10 30 6
2.6. 1) 500-is ramdeni procentia 352?
A. 70,4 B. 27 C. 37 D. 75
2) 340-is ramdeni procentia 68?
A. 10 B. 5 C. 30 D. 20
3) 885,6-is ramdeni procentia 239,112?
A. 22 B. 27 C. 37 D. 32
1
4) 231 -is ramdeni procentia 97,09?
6
A. 21 B. 35 C. 42 D. 30
2.7. gamoTvaleT
2 1
1) 900-is nawilis nawili.
3 4
A. 150 B. 100 C. 200 D. 250
3
2) 800-is 20%-is nawili.
4
A. 160 B. 120 C. 200 D. 240
3) 880-is 25%-is 10%.
A. 120 B. 20 C. 22 D. 44

27
1
4) 560-isnawilis 5%.
4
A. 7 B. 8 C. 10 D. 14
2.8. Tu a ricxvi Seadgens b-s 60%-s, xolo 30 imave b ri-
cxvis 10%-ia, maSin a ricxvi aris
A. 100 B. 60 C. 180 D. 360

g a m o T v a l e T (##2.9; 2.10):
1 3
2.9. 1) 450-is -isa da 200-is -is jami.
3 2
A. 300 B. 500 C. 350 D. 450
1 1
2) 560 -is -isa da 140 -is -is sxvaoba.
4 7
A. 120 B. 140 C. 160 D. 100
1 1
3) 33 -is 0,1 -isa da 52 -is 0,2-is jami.
3 2
1 5 1
A. 3 B. 8 C. 13 D. 5
3 6 2
2 2 1 1
4) 66 -is nawilisa da 134 -is nawilis jami.
3 5 6 5
1 5 1
A. 53 B. 58 C. 52 D. 53
6 6 2
2.10. 1) 540-is 15 %-isa da 360-is 12 %-is jami.
A. 124,2 B. 100 C. 81 D. 28,8
1 1
2) 33 -is 10%-isa da 97 -is 20%-is jami.
3 2
5 1 1
A. 23 B. 22 C. 3 D. 15
6 3 6
1 1 1 1
3) 22 -is 3 %-isa da 98 -is 33 %-is jami.
2 3 3 3
5 19
A. 33 B. 32 C. 33 D. 34
36 36
1 1 1 1
4) 37 -is 22 %-isa da 17 -is 11 %-is sxvaoba.
5 2 3 4
A. 5,21 B. 8,37 C. 1,95 D. 6,42
2.11. 1) 300 dayaviT 7-isa da 8-is proporciul nawilebad da
ipoveT am nawilebidan umciresi.
A. 120 B. 140 C. 160 D. 200
2) 960 dayaviT 11-isa da 13-is proporciul nawilebad
28
da ipoveT am nawilebis sxvaobis moduli.
A. 80 B. 440 C. 120 D. 520
2 3
3) 130 dayaviT -isa da -is proporciul nawilebad
3 2
da ipoveT am nawilebidan udidesi.
A. 40 B. 60 C. 90 D. 120
5 7
4) 261 dayaviT -isa da -is proporciul nawilebad
6 9
da ipoveT am nawilebidan umciresi.
A. 125 B. 135 C. 162 D. 120
2.12. 1) 720 dayaviT 5; 4 da 3-is proporciul nawilebad da
ipoveT am nawilebidan umciresi.
A. 300 B. 240 C. 200 D. 180
2) 3630 dayaviT 0,6; 1 da 0,4-is proporciul nawilebad
da ipoveT am nawilebidan udidesi.
A. 1815 B. 1089 C. 2030 D. 1216
5 11 13
3) 880 dayaviT ; da -is proporciul nawile-
3 6 12
bad da ipoveT am nawilebidan umciresisa da udidesis sa-
Sualo ariTmetikuli.
A. 320 B. 240 C. 180 D. 280
4) 432 dayaviT 0,6; 1; 0,8 da 3-is proporciul nawile-
bad da ipoveT am nawilebs Soris umciresi.
A. 80 B. 48 C. 24 D. 120
2.13. 1) mudmivi siCqariT moZravma matarebelma 5 saaTSi ga-
5
iara mTeli gzis nawili. ramden saaTSi gaivlis is
6
mTel gzas?
A. 4 B. 3 C. 5 D. 6
3
2) moswavlem wignis nawili waikiTxa 6 dReSi. ram-
4
den dReSi waikiTxavs is wignis darCenil nawils?
A. 3 B. 2 C. 4 D. 1
8
3) fermerma nakveTis nawili moxna 16 saaTSi. ram-
9
den saaTSi moxnavs is mTel farTobs?
A. 18 B. 19 C. 20 D. 22
6
4) avtomobilma mTeli gzis nawilis gavlis dros
7
daxarja 18 litri benzini. ramdeni litri benzini daixar-

29
jeba darCenili gzis gavlisas?
A. 4 B. 3 C. 2 D. 1
5) 800 grami Saqari 60 TeTriT meti Rirs, vidre 200
grami Saqari. ra Rirs erTi kilogrami Saqari?
A. 80 TeTri B. 1 lari C. 1,2 lari D. 0,9 lari
6) naxevari kilogrami karaqi 1 lariT naklebi Rirs
vidre 750 grami igive karaqi. ra Rirs erTi kilogrami
karaqi?
A. 6 lari B. 4,5 lari C. 4 lari D. 5 lari
2.14. 1) avtomobilma mTeli gzis 60% gaiara 9 saaTSi. ram-
den saaTSi gaivlis is gzis darCenil nawils?
A. 6 B. 8 C. 7 D. 5
2) avzis 75% wyliT gaivso 12 saaTSi. ramden saaTSi
gaivseba avzi mTlianad?
A. 14 B. 16 C. 15 D. 13
3) fermerma nakveTis 40%-ze mosavali aiRo 8 saaTSi.
ramden saaTSi aiRebs is mosavals nakveTis darCenil nawi-
lze?
A. 20 B. 18 C. 16 D. 12
4) kalaTaSi moTavsebuli vaSlebis raodenobis 45%
Seadgens 27 vaSls. ramdeni vaSlia kalaTaSi?
A. 62 B. 58 C. 60 D. 56
4
2.15. 1) fermerma nakveTis nawili moxna traqtoriT, xo-
5
lo darCenili nawili ki daamuSava xeliT, razedac man
daxarja 6-jer meti dro, vidre imuSava traqtoriT. ramde-
njer metia Sromis nayofiereba traqtoriT muSaobis SemT-
xvevaSi xeliT muSaobasTan SedarebiT?
A. 18-jer B. 24-jer C. 30-jer D. 20-jer
2) gza qalaqidan soflamde Sedgeboda aRmarTisa da
daRmarTisagan. aRmarTis gavlas, romlis sigrZe Seadgenda
1
mTeli gzis nawils, velosipedistma moandoma 2-jer me-
7
ti dro, vidre daRmarTis gavlas. ramdenjer meti iyo ve-
losipedistis siCqare daRmarTze aRmarTze siCqaresTan Se-
darebiT?
A. 14 B. 8 C. 10 D. 12
1
3) turistma mTeli gzis nawili gaiara fexiT, xo-
9
lo darCenili gza ki imgzavra avtobusiT. fexiT siaru-
lis dros man daxarja 3-jer meti dro, vidre avtobusiT.
30
ramdenjer metia avtobusis siCqare fexiT moZraobis siCqa-
resTan SedarebiT?
A. 20 B. 18 C. 24 D. 21
2
4) mgzavrma mTeli gzis 66 % ifrina TviTmfrinaviT,
3
xolo darCenili gza imgzavra avtomobiliT. avtomobiliT
mgzavrobis dros man daxarja 4-jer meti dro, vidre fre-
nis dros. ramdenjer metia TviTmfrinavis siCqare avtomo-
bilis siCqaresTan SedarebiT?
A. 8 B. 12 C. 10 D. 6
2.16. 1) moswavlis mier wignis wakiTxuli gverdebis rao-
denoba 3-jer metia wignis waukiTxavi gverdebis raodeno-
baze. wignis ramdeni procenti waukiTxavs moswavles?
A. 60 B. 75 C. 80 D. 72
2) fermeris mier moxnuli nakveTis farTobi 4-jer me-
tia darCenil mouxnav farTobze. mTeli nakveTis ramdeni
procenti mouxnavs fermers?
A. 72 B. 76 C. 84 D. 80
3) avtomobilma daxarja 9-jer meti benzini, vidre da-
rCa benzinis avzSi. benzinis mTeli raodenobis ramdeni
procenti darCa avzSi?
A. 18 B. 15 C. 10 D. 20
4) mgzavrma gaiara 8-jer meti manZili, vidre darCa
gasavleli. mTeli gzis ra nawili gaiara mgzavrma?
8 7 7 1
A. B. C. D.
9 8 9 9
5) giorgis orjer meti kakali aqvs, vidre levans da
xuTjer naklebi, vidre daTos. kaklebis mTeli raodenobis
ra nawili aqvs levans?
2 3 1 1
A. B. C. D.
7 13 13 6
6) avtomobilma mTeli gzis gavlas sami dRe moando-
ma. pirvel dRes man gaiara samjer meti manZili, vidre meo-
re dRes da oTxjer naklebi _ vidre mesame dRes. samive
dRes gavlili manZilis ramdeni procenti gaiara man mesa-
me dRes?
A. 75 B. 60 C. 50 D. 25
2.17. 1) fexsacmlis fasma 75 laridan 90 laramde moimata.
ramdeni procentiT gaizarda fexsacmlis fasi?
A. 10 B. 25 C. 15 D. 20
2) muSis dRiuri Semosavali 25 laridan 22 laramde

31
Semcirda. ramdeni procentiT Semcirda misi dRiuri Semo-
savali?
A. 20 B. 10 C. 12 D. 15
3) sawyobSi 1500 t xorbali iyo. pirvelad sawyobidan
1
gaitanes mTeli xorblis nawili, Semdeg ki _ darCenili
3
xorblis 20%. ramdeni tona xorbali darCa amis Semdeg
sawyobSi?
A. 800 B. 900 C. 600 D. 1000
4) metros vagonSi 60 kaci da 40 qali iyo. gaCerebaze
Cavida kacebis 20% da qalebis 10%. mgzavrebis ramdeni
procenti Cavida am gaCerebaze?
A. 12 B. 16 C. 18 D. 30
2.18. 1) erTi sirofi 15% Saqars Seicavs, meore _ 20%-s.
pirveli sirofis 4 litri auries meoris 6 litrSi. ram-
den procent Saqars Seicavs miRebuli narevi?
A. 16 B. 17 C. 19 D. 18
2) erTi xsnari Seicavs 10% marils, meore 20%-s. es
xsnarebi erTmaneTSi auries Sesabamisad SefardebiT 1:4.
ramden procent marils Seicavs miRebuli narevi?
A. 18 B. 20 C. 15 D. 16
3) maSinac ki, roca aqlems swyuria, misi masis 60%
wyalia. wylis dalevis Semdeg misi wonaa 800 kg da wyali
Seadgens aqlemis masis 80%-s. ras udris aqlemis wona, ro-
ca mas swyuria?
A. 320 kg B. 600 kg C. 400 kg D. 480 kg
4) vaSli 90% wyals Seicavs, xolo misgan miRebuli
Ciri 10% wyals. ramdeni kilogrami vaSli unda aviRoT 10
kg Ciris misaRebad?
A. 80 B. 90 C. 60 D. 100
2.19. 1) avtobusSi mgzavrTa 30% mamakacia, 24% qali, dana-
rCeni ki bavSvebia. ramdeni mgzavria avtobusSi, Tu maTgan
23 bavSvia?
A. 64 B. 40 C. 60 D. 50
1 1
2) biblioTekaSi wignebis rusul enazea, ingli-
3 4
sur enaze, danarCeni ki qarTulia. ramdeni wignia biblio-
TekaSi, Tu maTgan qarTulia 300?
A. 600 B. 720 C. 800 D. 900
3) klasis moswavleTa 40% gogonebia. ramdeni bavSvia
am klasSi, Tu biWebi metia gogonebze 7-iT?

32
A. 24 B. 30 C. 35 D. 40
3
4) giorgim morwya nakveTis nawili, levanma ki 2-
11
jer meti. ras udris am nakveTis farTobi, Tu mosarwyavi
darCa 200 m2?
A. 1100 m2 B. 1500 m2 C. 800 m2 D. 1600 m2
2.20. 1) policielis xelfasma 30%-iT gazrdis Semdeg Sea-
dgina 520 lari. ra xelfasi hqonda policiels Tavdapir-
velad?
A. 350 l B. 380 l C. 400 l D. 420 l
2) fexsacmeli 40%-iani fasdaklebis Semdeg gaiyida
180 larad. ra Rirda fexsacmeli fasdaklebamde?
A. 360 l B. 300 l C. 240 l D. 400 l
3) CanTa Rirda 24 lari. fasdaklebis Semdeg misi Ri-
rebuleba gaxda 20,4 lari. ramdeni procentiT gaiafda Can-
Ta?
A. 15-iT B. 20-iT C. 30-iT D. 40-iT
4) biblioTekaSi wignebis 10% rusul enazea, danar-
Ceni _ qarTulze. ramdenjer meti wignia qarTul enaze, vi-
dre rusulze am biblioTekaSi?
A. 8-jer B. 4-jer C. 6-jer D. 9-jer
2.21. 1) erTi ricxvi Seadgens meoris 30%-s. meore ricxvis
ra nawils Seadgens pirveli ricxvi?
2 2 3 3
A. B. C. D.
5 3 5 10
2) erTi ricxvi Seadgens meore ricxvis 85%-s. meore
ricxvis ra nawils Seadgens pirveli ricxvi?
7 1 17 19
A. B. C. D.
20 85 20 17
3) erTi ricxvi Seadgens meore ricxvis 80%-s. pirveli
ricxvis ramdeni procentia meore ricxvi?
A. 140 B. 125 C. 20 D. 60
2
4) erTi ricxvi Seadgens meoris nawils, pirveli
7
ricxvis ramdeni procentia meore ricxvi?
A. 350 B. 35 C. 175 D. 120
1
2.22. 1) qsovilis fasma moimata Tavisi fasis -iT. axali
3
fasis ra nawils Seadgens Zveli fasi?
3 1 2 3
A. B. C. D.
4 3 5 7
33
2) produqciis fasma moimata Tavisi fasis 25%-iT. axa-
li fasis ramden procents Seadgens Zveli fasi?
A. 75 B. 80 C. 120 D. 125
2
3) qsovilis fasma moiklo Tavisi fasis -iT. Zveli
5
fasis ra nawils Seadgens axali fasi?
2 1 3 2
A. B. C. D.
3 2 5 5
4) produqciis fasma moiklo Tavisi fasis 20%-iT. axa-
li fasis ramdeni procentia Zveli fasi?
A. 80 B. 120 C. 75 D. 125
2.23. 1) ipoveT a:b, Tu a ricxvis 20% tolia b ricxvis 120%-
is.
1 1
A. B. 6 C. 4 D.
6 4
2) ipoveT a:b, Tu a ricxvis 15% samjer metia b ricxvis
115%-ze.
A. 18 B. 20 C. 25 D. 23
3) Tu a ricxvi Seadgens b-s 75%-s, b ki c-s 15%-s, xo-
lo c aris 10000-is 20%, maSin a aris
A. 50 B. 75 C. 150 D. 225
3
4) Tu a ricxvi Seadgens b-s nawilis 20%-s, xolo b
5
3
aris 10000-is 20%-is nawili, maSin a aris
5
A. 64 B. 120 C. 144 D. 150
2.24. 1) muSis xelfasma jer daiklo 20%-iT, Semdeg ki moi-
mata 50%-iT. ramdeni procentiT gaizarda muSis xelfasi
TavdapirvelTan SedarebiT?
A. 15 B. 40 C. 30 D. 20
2) qsovilis fasma jer daiklo 20%-iT, Semdeg ki isev
daiklo 25%-iT. Tavdapirveli fasis ramden procents Sea-
dgens qsovilis fasi axla?
A. 40 B. 60 C. 70 D. 80
3) produqciis fasma jer moiklo 15%-iT, Semdeg ki
moimata 10%-iT. Tavdapirvel fasTan SedarebiT ramdeni
procentiT moiklo sabolood produqciis fasma?
A. 7 B. 15 C. 6,5 D. 13
4) produqciis fasma jer daiklo 20%-iT, Semdeg ki
isev daiklo 10%-iT. Tavdapirvel fasTan SedarebiT ramde-

34
ni procentiT moiklo sabolood produqciis fasma?
A. 28 B. 72 C. 14 D. 30
2.25. 1) benzinis fasma 20%-iT daiwia. adrindelTan Seda-
rebiT ramdeni procentiT meti benzinis yidva SeiZleba ax-
la 100 lariT?
A. 20 B. 25 C. 30 D. 50
2) karaqis fasma 25%-iT moimata. adrindelTan Sedare-
biT ramdeni procentiT naklebi karaqis yidva SeiZleba ax-
la 50 lariT?
A. 20 B. 25 C. 30 D. 50
2.26. 1) sami nayinis sayidlad gogonas daaklda 40 TeTri.
man ori nayini iyida da darCa 20 TeTri. ra Rirs erTi na-
yini?
A. 40 B. 50 C. 60 D. 70
2) giorgis unda eyida erTnairi kasrebi. Tu is iyidda
8 kasrs, mas Tavisi Tanxidan darCeboda 20 lari, xolo Tu
is iyidda 10 kasrs, maSin mas daakldeboda 160 lari. ram-
deni lari Rirs erTi kasri?
A. 80 B. 90 C. 100 D. 120
3) qoTani TafliT iwonis 3 kg-s. rodesac qoTnidan
gadmoasxes Taflis naxevari, aRmoCnda, rom qoTani darCe-
nili TafliT iwonis 2 kg-s. ramden kilograms iwonis ca-
rieli qoTani?
A. 1,5 B. 0,5 C. 1 D. 2
4) rZiT naxevrad Sevsebuli kasri iwonis 9 kg-s, xo-
lo Tu kasris mxolod meoTxedia rZiT Sevsebuli, maSin
is iwonis 5,25 kg-s. ras iwonis carieli kasri?
A. 2,5 kg B. 1 kg C. 2 kg D. 1,5 kg
2.27. 1) 800 vafli imdenive Rirs, ramdenic 100 Sokoladi;
100 vafli imdenive Rirs, ramdenic 250 kanfeti. ramdeni So-
koladis yidva SeiZleba imdenive TanxiT, ramdenic 100 kam-
fets iyidda?
A. 2 B. 5 C. 10 D. 25
2) boTlsa da WiqaSi erTad imdeni siTxe Cadis, ramde-
nic doqSi. boTlSi imave raodenobis siTxe Cadis, ramde-
nic WiqaSi da qilaSi erTad; sam qilaSi ki imave raodeno-
bis siTxe Cadis, rac or doqSi. ramdeni Wiqa siTxe Cadis
erT qilaSi?
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
2.28. 1) kasrSi aris 50 litri Rvino. gadmoasxes 10 litri
da mis nacvlad Caasxes 10 litri wyali. Semdeg, gadmoas-

35
xes 10 litri narevi da kasri isev Seavses wyliT. ramdeni
litri Rvino darCa kasrSi?
A. 20 B. 28 C. 32 D. 40
2) kasrSi iyo 32 litri spirti. gadmoasxes 8 litri
da mis nacvlad Caasxes 8 litri wyali. Semdeg, gadmoasxes
8 litri narevi da kasri isev Seavses wyliT. amis Semdeg,
kidev erTjer gadmoasxes 8 litri narevi da kasri isev Se-
avses wyliT. ramdeni litri spirti darCa kasrSi?
A. 18,5 B. 12 C. 15 D. 13,5
3 1
2.29. 1) saaTSi mgzavrma 3 km gaiara. ra manZils gaiv-
4 4
lis mgzavri 6 saaTSi?
A. 39 B. 18 C. 26 D. 13
2) 12 saaTSi Sesrulebul samuSaoSi muSa 30 lars Re-
bulobs. ramden lars miiRebs igi 8 saaTSi, Tu muSaobis
tempi igive iqneba?
A. 18 B. 24 C. 16 D. 20
3) tvirTis gadasazidad 4,5 tona tvirTmzidaobis 28
manqanaa saWiro. 3,5 tona tvirTmzidaobis ramdeni manqana
iqneba saWiro am tvirTis gadasazidad?
A. 36 B. 32 C. 40 D. 38
4) wisqvilSi 8 saaTSi 48 t. xorbali dafqves. ramdeni
tona xorblis dafqva SeiZleba 12 saaTSi, Tu muSaobis te-
mpi ar Seicvleba?
A. 64 B. 72 C. 78 D. 66
2.30. 1) garkveuli manZilis gavlas avtomobili 2 saaTs an-
domebs. ra droSi gaivlis igive manZils avtomobili 3-jer
naklebi siCqariT?
A. 2 sT B. 8 sT C. 4 sT D. 6 sT
2) garkveuli manZili motociklistma 10km/sT siCqa-
riT raRac droSi gaiara. ra siCqariT unda imoZraos mo-
tociklistma, rom igive manZili oTxjer nakleb droSi
gaiaros?
A. 16 km/sT B. 20 km/sT C. 40 km/sT D. 2,5 km/sT
3) avtomobilma 90 km/sT siCqariT garkveuli manZili
gaiara. ra siCqariT unda imoZraos avtomobilma, rom or-
jer naklebi manZili samjer nakleb droSi gaiaros?
A. 80 km/sT B. 135 km/sT C. 120 km/sT D. 150 km/sT
4) erTma velosipedistma or saaTSi gaiara mTeli man-
1 1
Zilis nawili, meorem ki sam saaTSi imave manZilis .
2 4
ramdenjer metia pirveli velosipedistis siCqare meoris
36
siCqareze?
A. 4 -jer B. 3-jer C. 2 -jer D. 1,5-jer
2.31. 1) gogona saxlidan skolamde midis 9 wuTSi, xolo
misi Zma saxlidan skolamde misvlas da ukan dabrunebas
andomebs 12 wuTs. ramdenjer metia Zmis siCqare dis siCqa-
reze?
A. 1,5-jer B. 2 -jer C. 2,5-jer D. 3-jer
2) ufrosi Zma saxlidan skolaSi midis 30 wuTSi, xo-
lo umcrosi _ 40 wuTSi. ramden wuTSi daeweva ufrosi Zma
umcross, Tu is 5 wuTiT gvian gamovida umcrosze?
A. 15 B. 16 C. 20 D. 24
3) A da B qalaqebidan erTdroulad erTmaneTis Sesax-
vedrad gamovida ori avtomobili. gamosvlidan ramdeni sa-
aTis Semdeg Sexvdebian isini erTmaneTs, Tu A-dan gamosu-
li avtomobili B-Si Cadis 4 saaTSi, xolo B-dan gamosuli
A-Si Cadis 6 saaTSi?
A. 1 B. 1,6 C. 2 D. 2,4
4) A da B qalaqebidan erTdroulad erTmaneTis Sesax-
vedrad gamosuli avtomobilebi gamosvlidan 4 saaTis Sem-
deg Sexvdnen erTmaneTs. Sexvedridan ramden saaTSi Cava A-
dan gamosuli avtomobili B qalaqSi, Tu misi siCqare 2-
jer metia meoris siCqareze?
A. 8 B. 4 C. 2 D. 1
2.32. 1) xuTi kombaini dReSi mosavals iRebs 300 ha-ze. ram-
den heqtarze aiRebs mosavals erT dReSi Svidi iseTive
kombaini?
A. 400 B. 150 C. 200 D. 420
2) sami traqtori yanas 8 saaTSi xnavs. ramdeni traq-
tori moxnavs igive yanas 6 saaTSi?
A. 6 B. 2 C. 4 D. 5
3) xuT kalatozs kedeli amohyavs 6 sT-Si. ramdeni ka-
latozi aaSenebs igive kedels 10 sT-Si?
A. 5 B. 3 C. 2 D. 4
4) sami traqtori 5 dReSi 150 ha miwas xnavs, ramden
heqtar miwas moxnavs 4 traqtori 7 dReSi?
A. 280 B. 140 C. 70 D. 560
2.33. 1) kedlis aSenebas ori kalatozi 8 saaTs andomebs.
imave kedels 8 saaTSi eqvsi Segirdic aaSenebs. ramden sa-
aTSi aaSenebs am kedels 4 kalatozi da 12 Segirdi?
A. 4 B. 1 C. 6 D. 2
2) nakveTis moxvnas ori didi traqtori 5 dRes ando-
mebs. imave nakveTs 5 dReSi 4 patara traqtoric moxnavs.
37
nakveTis ra nawils moxnavs erT dReSi sami didi da ori
patara traqtori erTad?
A. 0,5 B. 0,4 C. 0,2 D. 0,25
3) auzis avsebas xuTi patara tumbo 4 saaTs andomebs.
igive auzs ori didi tumbo 5 saaTSi avsebs. ramden saaTSi
aavsebs am auzs oTxi patara da sami didi tumbo erTad
moqmedebiT?
A. 0,5 B. 1 C. 2 D. 4
4) garkveuli farTobis yanas patara kombaini 16 wT-
Si iRebs, xolo didi kombaini 4-jer ufro swrafad. ra
droSi aiReben isini 10-jer meti farTobis mqone yanas er-
Tad muSaobiT?
A. 24 wT B. 32 wT C. 36 wT D. 40 wT
2.34. 1) 6 kombaini 8 saaTSi xorbals iRebs 288 ha farTob-
ze. ramden saaTSi aiRebs mosavals 7 kombaini 126 ha far-
Tobis nakveTze?
A. 4 B. 3 C. 5 D. 6
2) 9 traqtori 4 dReSi 360 ha miwas xnavs. ramdeni
traqtori moxnavs 240 ha-s 6 dReSi?
A. 6 B. 3 C. 5 D. 4
3) samma satvirTo manqanam 4 saaTSi 50 km manZilze 360
t tvirTi gadazida. ramden tona tvirTs gadazidavs 5 ase-
Tive manqana 3 saaTSi 75 km manZilze?
A. 300 B. 320 C. 250 D. 350
4) oTxma satvirTo manqanam 5 saaTSi 30 km manZilze
120 t tvirTi gadazida. ramdeni aseTi manqanaa saWiro 160
t tvirTis gadasazidad 45 km manZilze 8 saaTis ganmavlo-
baSi?
A. 6 B. 3 C. 5 D. 4
2.35. 1) miwis nakveTi naxazze 1:10000 masStabiTaa mocemuli.
cnobilia, rom naxazze or wertils Soris manZilia 3,7 sm.
ipoveT Sesabamisi manZili nakveTze.
A. 37 km B. 3,7 km C. 370 m D. 37 m
2) rukaze qalaqebs Soris manZili 12 sm-ia. ra manZi-
lia sinamdvileSi am qalaqebs Soris, Tu rukis masStabia
1:800000?
A. 84 km B. 96 km C. 960 km D. 9600 m
3) naxazze 125 metrs Seesabameba 5 sm. ra manZilia or
wertils Soris sinamdvileSi, Tu naxazze igi 7 sm-ia?
A. 175 m B. 150 m C. 200 m D. 125 m
4) naxazze stadionis zomebia 5 sm da 8 sm. sinamdvi-
leSi stadionis mcire ganzomilebaa 20 m. ipoveT stadio-

38
nis meore ganzomileba.
A. 30 m B. 32 m C. 28 m D. 24 m

2.36. 1) isrebiani saaTi, romelic dRe-RameSi win midis 4


wT-iT, gaaswores. ra umciresi drois (dRe-Rame) Semdeg aC-
venebs saaTi isev zust dros?
2) isrebiani saaTi, romelic yovel 4 saaTSi CamorCe-
ba 2 wT-iT, gaaswores. ra umciresi drois (dRe-Rame) Sem-
deg aCvenebs saaTi isev zust dros?
3) ipoveT kuTxe, romlebsac erTmaneTTan Seadgenen
saaTis isrebi, Tu saaTis Cvenebaa 3 sT da 40 wT.
4) ipoveT kuTxe, romlebsac erTmaneTTan Seadgenen
saaTis isrebi, Tu saaTis Cvenebaa 5 sT da 48 wT.
5) daadgineT romeli saaTia, Tu viciT, rom dRis 9
saaTidan gasuli drois naxevari udris saRamos 9 saaTam-
de darCenili drois meoTxeds?
6) ramdenjer emTxveva saaTisa da wuTis maCvenebeli
isrebi erTmaneTs dRis pirveli saaTidan momdevno dRis
pirvel saaTamde?
2.37. 1) suraTis sigrZea 50 sm, sigane 40 sm. suraTis far-
Tobi gaadides 5-jer. ramdeni kvadratuli metri gaxda su-
raTis farTobi?
2) mikroskopi yoveli sagnis farTobs adidebs 10 6 -
jer. ramdeni kvadratuli santimetri farTobiT gamoCndeba
mikroskopSi 0,00001 mm 2 farTobis mqone sxeuli?
3) evraziis rukis masStabia 1:7000000, xolo amierkav-
kasiis rukisa ki 1:3500000. ramdenjer metia amierkavkasiis
rukaze saqarTvelos farTobi evraziis rukaze mocemul
saqarTvelos farTobze?
4) saqarTvelos farTobia 70000 kvadratuli kilomet-
ri, xolo saqarTvelos rukis masStabia 1:500000. ramdeni
kvadratuli santimetri ukavia saqarTvelos rukaze?
!
!
!
!
!
!
39
%4/!sbdjpobmvsj!hbnptbyvmfcfcjt!hbnbsujwfcb!
eb!hbnpUwmb
g a m o T v a l e T (## 3.1_3.3):
3.1. 1) x 2 + y , Tu x = −1, y = 3
A. 4 B. 3 C. 2 D. 5
2) x 3 − y , Tu x = −1, y = 3
A. -3 B. -4 C. -5 D. -1
3) x − y, Tu
4
x = −1, y = −1
A. 0 B. -1 C. 1 D. 2
4) x − y , Tu
2
x = 4 , y = −2
A. 0 B. 2 C. -2 D. 1
5) x − y , Tu x = −3, y = −1
A. 4 B. 2 C. -4 D. -2
6) x + y , Tu x = −5, y = −2
A. 7 B. -3 C. 3 D. –7
x − 2y
3.2. 1) , Tu x = 4 y
x + 2y
5 1 3 2
A. B. C. D.
6 3 4 3
2x + 3 y
2) , Tu y = 3x
7x − 2 y
13 11
A. B. C. 9 D. 11
2 2
5x − y
3) , Tu 2 x = 3 y
6x + 4 y
1 1 13
A. 2 B. C. D.
2 4 4
3x + 4 y
2 2
4) , Tu 4 x − 3 y = 0
5x 2 − 2 y 2
A. 7 B. 9 C. 6 D. 8
1 1 5
3.3. 1) x + 2 , Tu x + =
2
x x 2
1 1 3 1
A. 16 B. 4 C. 4 D. 5
4 4 4 4

40
1 1
2) x 2 + , Tu x − = 3
x2 x
A. 11 B. 7 C. 12 D. 8
2
16 x 4 x
3) 2
+ , Tu − =5
x 25 x 5
4 4 3
A. 26 B. 25 C. 26 D. 26
5 5 5
9 x4 3 x2
4)+ , Tu + =4
x4 4 x2 2
A. 14 B. 13 C. 12 D. 15
1 1 7
5) x + 3 , Tu x + =
3
x x 3
22 19 4 1
A. 5 B. 5 C. 6 D. 6
27 27 27 27
1 1
6) x 3 − 3 , Tu x − = 5
x x
A. 140 B. 135 C. 145 D. 130
a 1 a + 3ab2
3.4. 1) Tu = , maSin 2 tolia
b 5 b − 3ab
A. 1,6 B. 16 C. 2,6 D. -1
2ab + 3b 2
2) Tu a:b=3:5, maSin tolia
2ab − 3b 2
1 1
A. -3 B. − 2 C. 3 D. 5
3 3
xy + yz + xz
3) Tu x:y:z=5:4:3, maSin tolia
2 xy + 5 yz
A. 0,35 B. 0,4 C. 0,47 D. 0,5
4 xy − 3 yz + 6 xz
4) Tu x:y=5:2, y:z=3:4, maSin tolia
xy + 3 yz
A. 6 B. 3 C. 5 D. 4
3.5. 1) Tu a ricxvi gaizrdeba 3-jer, xolo b _ 2-jer, maSin
9a 2
gaizrdeba
5b 2
A. 9 -jer B. 2-jer C. 4,5-jer D. 2,25-jer

41
2) Tu a ricxvi gaizrdeba 5-jer, xolo b Semcirdeba 2-
7a 2
jer, maSin gaizrdeba
4b 3
A. 800-jer B. 100-jer C. 200-jer D. 250-jer
3) Tu a ricxvi Semcirdeba 2-jer, xolo b Semcirdeba 5-
5a 3
jer, maSin gaizrdeba
2b 2
A. 2,75-jer B. 3,125-jer C. 4,5-jer D. 5-jer
4) Tu a ricxvi Semcirdeba 4-jer, xolo b gaizrdeba 5-
7a 2
jer, maSin Semcirdeba
3b
A. 80-jer B. 40-jer C. 140-jer D. 25-jer
3.6. 1) Tu x − y = y − z = z − t =1, maSin x − t ar SeiZleba
udrides
A. -3 B. 3 C. 1 D. 2
x2 − y2
2) Tu y<x<0, maSin =
x− y
A. x+y B. x-y C. –x-y D. y-x
x − 4 xy + 4 y 2
2
3) Tu x<0 da y>0, maSin =
x − 2y
A. x-2y B. 2y-x C. -x-2y D. x+2y
4) Tu x<0, y>0, maSin x − 2 y − x − y =
A. -y B. y C. 2x-3y D. 3y-2x
x −y
3 3

5) Tu x<0, y>0, maSin =


x 2 + xy + y 2
A. y-x B. x-y C. x2-y2 D. (x-y)2
6) Tu a<0, b<0, maSin a + 2b − a + b =
A. -2a+b B. 2a+b C. 3b D. -b
3.7. 1) ipoveT a−b gamosaxulebis udidesi mniSvneloba,
Tu 2≤a≤5, 7≤b≤9
A. 9 B. 3 C. 4 D. 7
2) ipoveT a − 2b gamosaxulebis umciresi mniSvneloba,
Tu 1≤a≤3, 2≤b≤4
A. 0 B. 1 C. 3 D. 7

42
3) ipoveT 3a + 2b gamosaxulebis umciresi mniSvnelo-
ba, Tu 1≤a≤3, -3≤b≤-1
A. 1 B. 0 C. 3 D. 7
4) ipoveT 2a + 3b gamosaxulebis udidesi mniSvneloba,
Tu -2≤a≤0, 1≤b≤3
A. 0 B. 7 C. 9 D. 13
m + 2n
3.8. 1) Tu m da n mTeli ricxvebia da 2≤m<n≤8, maSin
mn
gamosaxulebis udidesi mniSvnelobaa:
6 4 3 5
A. B. C. D.
5 3 8 7
m + 3n
2) Tu m da n mTeli ricxvebia da 1≤n<m≤9, maSin
mn
gamosaxulebis umciresi mniSvnelobaa:
1 11 12 15
A. B. C. D.
2 24 17 19

gaamartiveT da g a m o T v a l e T (## 3.9– 3.17):


a b − ab
3 3
3.9. 1) , Tu a = 2 + 3 , b = 1− 3
a 2 b − ab 2
A. 3 B. 2 C. 4 D. 1
x −x 1
3
2) ⋅ , Tu x = 3 + 1
x +1 x
A. 3 B. 3 C. − 3 D. -3
⎛ x y ⎞ xy
3) ⎜⎜ − ⎟⎟ ⋅ , Tu x = 5 + 2 , y = 2 + 2
⎝ y x⎠ x+ y
A. 2 B. 5 C. 4 D. 3
⎛ 1 ⎞ x +1
4) ⎜1 − 2 ⎟ : 2 , Tu x = 3 + 1
⎝ x ⎠ x
A. 3 B. − 3 C. 3 D. -3
⎛ 1 1 ⎞ x y 2 2
3.10. 1) ⎜ 2 − 2 ⎟ ⋅ , Tu x = 3 + 5 , y = 2 − 5
⎜y x ⎟⎠ x − y

A. 5 B. 5 C. 3 D. − 5

43
⎛ 1 1 ⎞ y
2) ⎜⎜ − ⎟⎟ : , Tu x = 4 − 2 , y = 2 − 2
⎝ x− y x+ y⎠ x− y
A. 2 B. 1 C. − 2 D. 2
x 2 −1 x +1
3) : , Tu x = 5 + 1
x 2 + x +1 x 3 −1
A. 1 B. 5 C. 5 D. 3
x +1 1
4) , Tu x = 2
:
x +x +x x −x
3 2 4

A. 3 B. -1 C. 1 D. 2
x −y
3 3
3.11. 1) − 3xy, Tu x = 2 5 + 1 , y = 5 + 1
x− y
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
2
⎛ x3 − y3 ⎞
2) ⎜ 2 − ( y − x )⎟ , Tu x = 2 5 , y= 5
⎜ x + xy + y 2 ⎟
⎝ ⎠
A. 24 B. 30 C. 20 D. 5
a b 2 2
a+b
3) : , Tu a = 7 , b = 3
a − ab + b
2 2
a3 + b3
A. 7 B. 21 C. 21 D. 7
a b + ab
4 4
ab 1
4) ⋅
, Tu a = , b = 14
(a + b ) 2
− 3ab a + b 7
A. 14 B. 7 C. 2 D. 14
−1
5 x 3 y + 5 xy 3 ⎛⎜ 1 ⎞
⎟ , Tu x = 6 , y = 2
3.12. 1) ⋅ 2
x −y ⎜ 2 ⎟
⎝x −y ⎠
4 4 3
A. 8 B. 9 C. 10 D. 11
x6 − y3
2) 2 − x 2 y, Tu x = 4 5 , y = 3
x −y
A. 6 B. 7 C. 9 D. 8
a a 2 + 3a − 6
3) − , Tu a = 3 − 3
a + 3 a 2 + 6a + 9
A. 2 B. 3 C. 1 D. -4
⎛ y y ⎞ 2
x 2
4) ⎜ 1 + + 2 ⎟ ⋅ 3 , Tu x = 2,1 y = 1,1
⎜ ⎟
x x ⎠ x − y3

44
A. 2 B. 1 C. 1,5 D. 3
a −b 33
3.13. 1) − ab, Tu a = 3 , b = 2
a−b
A. 3 B. 2 C. 5 D. 1

2)
a3 − b3
a −b
(
− a 2 + b 2 , Tu a = 2 , b = 8)
A. 4 B. 8 C. 2 D. 1
a3 + b3
3) + ab, Tu a = 5 , b = 2
a+b
A. 5 B. 7 C. 2 D. 3
x +1 1
4) : , Tu x = 7
x 2 + x +1 x 3 −1
A. 7 B. 5 C. 3 D. 6
b 2 a 1 1
3.14. 1) + + 2 , Tu a = − , b =
a + ab a + b b + ab
2 5 7
2
A. 2 B. 12 C. D. 4
35
5a 5x 10ax 1 1
2) + + 2 , Tu a = , x =
a+x a−x a −x 2 5 7
A. 2 B. 12 C. 30 D. 10

3) (
x 2 −1 ⎜
⎛ 1
) −
1 ⎞
+ 1⎟, Tu x = 3
1
⎝ x −1 x +1 ⎠ 3
1 1 1 1
A. 12 B. 9 C. 2 D. 81
9 9 3 9
2x 2 + x x +1 1
4) − , Tu x = 1+
x −13
x + x +1
2
2
A. 2 B. 2 C. 2 2 D. 4
2 2
a b
3.15. 1) − ab + , Tu a = 5 − 3 , b = 5 + 3
a + ab2
ab + b 2
A. 22 B. 25 C. -21 D. -9
1 2n m+n
2) + : , Tu m = 5 + 3 , n = 1+ 3
m + n m 3 − n 3 m 2 + mn + n 2
1 1
A. B. C. 6 + 2 3 D. 4 − 3
4 2

45
3)
(a − b )3 + 3a 2 b − 3ab 2 , Tu a = 7 + 2 3 , b = 10 + 2 3
a 2 + ab + b 2
A. 17 B. 4 3 C. -3 D. -17

4)
(2 x + 3 y ) 3
− 36 x y − 54 xy
2 2
, Tu x = 1 + 3 2 , y = 5 − 2 2
4 x − 6 xy + 9 y 2
2

A. 5 B. 5 2 C. 6 D. 17
1 a +1 1
3.16. 1) − + , Tu a = 2 3 − 1
a +1 a3 +1 a 2 − a +1
3 3
A. 3 B. 2 3 C. D.
6 2
1 2y 1
2) − + , Tu x = 3 − 2 2 , y = 3 + 2 2
xy + y 2
x − xy
3 2
x − xy
2

1
A. 6 B. 8 C. D. 1
6

3)
(4 x − 3 y )2 + 48 xy , 1
Tu x = 3 , y = 5
1
4x + 3 y 4 3
A. 15 B. 29 C. 27 D. 9

4)
(5 x + 2 y ) 2
− 40 xy
, Tu x = 5 + 2 3 , y = 2 + 5 3
5x − 2 y
A. 7 B. 25 C. 21 D. 29
a −2 − b −2
3.17. 1) , Tu a = 3 + 5 , b = 3 − 5
b −1 − a −1
A. 6 B. -4 C. –3,5 D. –1,5

−1
x −1 + y −1 ⎛ x − y ⎞ 1 3
2) −2 −2
+ ⎜ 2 ⎟ , Tu x = 81 , y = 85
x −y ⎝ x ⎠ 3 7
1 2
A. 81 B. 4 C. 4 D. 166
3 21
−1
⎛ 1 + a −1 ⎞
3) ⎜ 2 ⎟ , Tu a = 5 − 1
⎜ a + 3a + 3 + a ⎟ −1
⎝ ⎠
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
−1 −1 −1
1 + ax a −x
4) −1 −1 ⋅ −1 , Tu a = 5, x = 1+ 3 2
a x a x − ax −1

46
A. 6 B. 5 C. 3 2 D. 4

gaam ar tiveT da gamoTv al eT ( ## 3 .18; 3 .1 9 ) :


x 3 − 3x 2 + 3x − 1 x − 1
, Tu 0 < x < 1
3.18. 1)
(
x x2 − 2x + 1
:
2x )
x + 1 + 2x + 1
2
2) , Tu x < −1
x x−2
x3 − 1 + x + 1
, Tu x > 2
3)
(
x x2 + 1 )
x2 − 1 − x2 x −1 1
4) − , Tu 0 < x <
2x − 1 2
2x − 2 2
3.19. 1) a + b = 13 da ab = 6 . ipoveT a + b .
2 2

2) a 2 + b 2 = 10 da ab = −3 . ipoveT a − b .
3) a + b = 5 da ab = 6 . ipoveT a 3 + b3 .
4) a − b = 6 da ab = −5 . ipoveT a 3 − b 3 .

!
!
!
%5/!jsbdjpobmvsj!hbnptbyvmfcfcjt!
hbnbsujwfcb!eb!hbnpUwmb

g a m o T v a l e T (##4.1 - 4.9):
4.1. 1) 25 ⋅ 4 81
A. 9 B. 10 C. 15 D. 20
2) 36 ⋅ 27 3

A. 15 B. 12 C. 10 D. 18
3) 81 ⋅ 16 4

A. 24 B. 18 C. 26 D. 27
4) 121 ⋅ 8 3

A. 27 B. 18 C. 22 D. 20

47
4.2. 1) 49 ⋅ 5 32
A. 21 B. 32 C. 18 D. 14
2) 225 ⋅ 8
3

A. 30 B. 45 C. 15 D. 90
3) 4
256 ⋅ 1000
3

A. 4 B. 40 C. 400 D. 20
4) 4
625 ⋅ 243
5

A. 5 B. 10 C. 15 D. 25
4.3. 1) 2 18 − 3 8 + 3 32 − 50
A. 5 2 B. 7 2 C. 32 D. 98
2) 2 20 − 45 + 80
A. 6 5 B. 180 C. 125 D. 4 5
3) 4 27 + 3 75 − 4 108
A. 54 B. 27 C. 2 3 D. 4 3
4) 2 16 + 3 54 − 128
3 3 3

3
A. 9 2 B. 83 2 C. 3
532 D. 3
162
4.4. (
1) 2 18 + 3 50 ⋅ 2 2 )
A. 22 B. 84 C. 21 2 D. 36
2) ( 54 − 16 )⋅
3 3 3
32
A. 4 B. 8 C. 23 4 D. 43 2
(
3) 23 81 + 53 24 ⋅ 53 9 )
A. 120 B. 240 C. 75 D. 100
(
4) 3 16 + 2 128 ⋅ 5 4
3 3
) 3

A. 12 B. 16 C. 140 D. 36
4.5. (
1) 8 27 − 6 12 : 75 )
A. 2 B. 5,4 C. 12 D. 2,4
(
2) 3 250 − 2 54 : 3 2
3 3
) 3

3
A. 6 B. 3 C. 3 D. 9 3
15 − 6 3
3) :
35 − 14 28
A. 5 B. 3 C. 2 D. 3

48
35 − 10 8 − 50
4) :
70 − 20 6
A. -1 B. 1 C. 6 D. -6
3 +1 2 + 3
4.6. 1) −
2 3
3 −1 3+2 3 +1 1− 3
A. B. C. D.
6 3 2 2
5− 3 5+ 3
2) +
5+ 3 5− 3
A. 2 B. 6 C. 8 D. 9
5− 2 2 2+ 5 5 + 8 2 + 12
3) − +
3 2 6
A. 5+ 2 B. 1 C. 2 D. 2 5 − 5 2
6+ 2 6− 2
4) +
6− 2 6+ 2
A. 4 B. 2 C. 6 D. 2
1 1
4.7. 1) +
7+4 3 7−4 3
A. 7 B. 8 3 C. 14 D. 4 3
50 + 75
2)
8 + 12
A. 5 B. 2,5 C. 5 D. 0,5
5 −1 10 + 2
3) ⋅
2 4
A. 4 B. 1 C. 2 2 D. 2
7 +1 21 − 3
4) ⋅
3 2
A. 2 B. 1 C. 6 D. 3
4.8. (
1) 4 3 − 3 2 ) − (3
2
3−4 2 ) 2

A. 16 B. 7 C. 30 D. 24 3
(
2) 2 5 + 3 3 ) + (3
2
5 −2 3 )
2

A. 52 B. 39 C. 47 D. 104
49
2
3) ⎛⎜ 4 + 2 3 − 4 − 2 3 ⎞⎟
⎝ ⎠
A. 4 B. 8 C. 16 3 D. 4 3
2
4) ⎛⎜ 7 + 13 + 7 − 13 ⎞⎟
⎝ ⎠
A. 26 B. 7 C. 14 D. 13
16
4.9. 1) 3
2 5 ⋅6
5
A. 4 B. 2 C. 5 D. 3
7
2) 3
5 2 ⋅61
25
A. 1 B. 4 C. 5 D. 2

3) 2 2 2 ⋅8 2
8
A. 4 B. 2 C. 2 D. 4

4) 3
3 3 3 ⋅ 3 3 ⋅ 12 3
A. 4 B. 3 C. 3 3 D. 3
4.10. daalageT ricxvebi zrdadobis mixedviT:
1) 3 2 ; 15 ; 4
A. 3 2 ; 4; 15 B.4; 15 ; 3 2 C. 15 ; 4; 3 2 D. 4; 3 2 ; 15 ;
2) 5; 2 7 ; 26
A. 26 ; 5; 2 7 B.5; 26 ; 2 7 C.5; 2 7 ; 26 D. 2 7 ; 26 ;5;
3) 8 2 ; 2 30 ; 6 3
A. 6 3 ; 2 30 ;8 2 B. 6 3 ;8 2 ; 2 30 C.8 2 ; 2 30 ; 6 3 D. 2 30 ; 6 3 ;8 2
4) 3 5 ; 4 2 ; 33 9
A. 3 5 ; 4 2 ; 33 9 B. 4 2 ; 3 5 ; 33 9 C. 4 2 ; 33 9 ; 3 5 D. 3 5 ; 33 9 ; 4 2
5) x = a , y = 3 a , z=a, Tu 0<a<1
A. x, y, z B. z, x, y C. y, z, x D. y, x, z
6) x = a , y = a , z=a, Tu a>1
3

A. x, z, y B. x, y, z C. y, x, z D. y, z, x
7) x = a , y = a , z= a , Tu a<-1
3 5

A. x, y, z B. x, z, y C. z, y, x D. z, x, y
8) x = 3 a , y=a, z= 5 a , Tu -1<a<0
50
A. z, y, x B. z, x, y C. y, x, z D. y, z, x
4.11. daalageT ricxvebi klebadobis mixedviT:
1) 5 2 ; 4 3 ; 7
A.7; 5 2 ; 4 3 B. 4 3 ;7; 5 2 C.7; 4 3 ; 5 2 D. 5 2 ;7; 4 3
2) 5; 2 5 ; 3 3
A. 3 3 ; 2 5 ;5 B. 3 3 ;5; 2 5 C. 2 5 ;5; 3 3 D.5; 3 3 ; 2 5
5
3) 24 3 ; 7 ;
2
5 5 5 4 5
A. 7 ; 24 3 ; B. 7 ; ; 24 3 C. ;2 3 ; 7 D. 24 3 ; 7 ;
2 2 2 2
4) 23 28 ; 6; 4 3
A. 23 28 ;6; 4 3 B. 4 3 ; 23 28 ;6 C. 4 3 ;6; 23 28 D.6; 4 3 ; 23 28
5) x = a , y = 4 a , z= 3 a , Tu 0<a<1
A. x, y, z B. y, z, x C. y, x, z D. x, z, y
6) x = a , y = a , z= a , Tu -1<a<0
3 5 7

A. z, y, x B. x, z, y C. x, y, z D. z, x, y
4.12. 1) cnobilia, rom 8a3=5b2 (a>0, b>0). ramdenjer gaizrdeba
a, Tu b-s gavzrdiT 2 2 -jer?
A. 8-jer B. 2-jer C. 40-jer D. 2 -jer
2) dadebiTi a da b ricxvebi dakavSirebulia tolobiT
5a2=7b3. ramdenjer gaizrdeba a ricxvi, Tu b-s gavzrdiT 3-
jer?
A. 3 5 B. 3 C. 27 D. 3 3
3) dadebiTi a da b ricxvebi dakavSirebulia tolobiT
5a=3b2. ramdenjer Semcirdeba b ricxvi, Tu a-s SevamcirebT 4-
jer?
A. 20-jer B. 10-jer C. 2-jer D. 4-jer
4) cnobilia, rom 5a4=8b3. ramdenjer Semcirdeba b ricxvi,
Tu a-s SevamcirebT 4-jer?
A. 4-jer B. 4 3 4 -jer C. 4 2 -jer D. 8 3 4 -jer

g a a m a r t i v e T d a g a m o T v a l e T (##4.13 - 4.19):
4−2 x x
4.13. 1) + , Tu x = 8
x−4 x −2
A. 2 B. 2,1 C. 2,4 D. 3

51

2) ⎜⎜
( a+ b ) 2 ⎞
− 1⎟⎟ ⋅ ab , Tu a = 2 + 2 , b = 4 − 2
⎝ 2 ab ⎠
A. 2 B. 3 C. 2,5 D. 3,5
( x + 2 )2 − 8 x
3) 1
, Tu x = 5

x − 2x 2

A. 5 B. 3 C. 4 D. 5
⎛ 1− a ⎞
4) ⎜ 4 a + ⎟ a , Tu a = 4
⎜ 4 ⎟
⎝ a ⎠
A. 3 B. 2 C. 3 D. 2
2
3
2 −2 ⎛ 1
3
2
1 ⎞
− ⎜ a 2 + 2 2 ⎟ , Tu a = 8
a
4.14. 1)
a − 2 ⎜⎝ ⎟

A. -4 B. -1 C. -3 D. 2
⎛4 2 ⎞ a −2 2
2) ⎜⎜ + + 1⎟⎟ ⋅ , Tu a =
⎝ a a ⎠ a a −8 5
2 2 3 5
A. B. C. D.
3 5 2 2
a a −b b
3) − 3 ab , Tu a = 6,25 b = 2,25
a− b
A. 2,1 B. 1 C. 1,5 D. 2,7
x −1 x −1
4) : , Tu x = 3 + 1
x + x +1 1− x x
A. − 3 B. − 2 C. -3 D. -2
a − 2 ab + b
4.15. 1)
(
4
)(
a −4 b 4 a +4 b ) , Tu a=1,44 b=1,21

A. 0,1 B. -0,2 C. 0,2 D. 0,4


−2
⎛ 4 x3 − 4 x 1+ x ⎞
2) ⎜ + ⎟ , Tu x = 4
⎜ 1− x 4
x ⎟
⎝ ⎠
A. 3 B. 1,5 C. 1 D. 2

52
⎛ 1 2 ⎞⎛ 3 2 ⎞
⎜ x + 1⎟⎜ x − 1⎟
⎝ ⎠⎝ ⎠
3) , Tu x = 2,5
x + x +1
A. 1,5 B. 2,5 C. 3,5 D. 5

4)
( )
2
a −1 + 3 a
, Tu a = 2,25
3
a −1 2

A. 1 B. 2 C. 4,5 D. 5
1 1
4.16. 1) − , Tu a = 11
a −1 a +1
A. 0,2 B. 0,1 C. 10 D. 0
⎛ 1 1 ⎞ 6
⎜ + ⎟:
2) ⎜ ⎟ b 2 − 81 , Tu b = 111
⎝ 3− b 3+ b ⎠
A. 113 B. -120 C. 102 D. -11
a ⎛⎜ a + 3 ⎞
3) ⋅ − a − 3 ⎟, Tu a = 6,25
a −9 ⎝ ⎜ ⎟
a ⎠
A. 0,2 B. 3 C. 5,5 D. -5

4)
4x ⎛
⋅ ⎜⎜
x +2 (2
)

− 1⎟⎟, Tu x = 1,44
x−4 x +4 ⎝ 8 x ⎠
A. 1,2 B. 2,4 C. 0,6 D. 1,8
⎛ 2ab − a ⎞ a+ b
4.17. 1) ⎜ a− b+ ⎟⋅ , Tu a = 2, b = 8
⎜ ⎟
⎝ a+ b⎠ 4
A. 6 B. 16 C. 24 D. 0,5
3
⎛ x + 6 a2x ⎞
2) ⎜ ⎟ , Tu x = 64, a = 2
⎜ 3 x +3 a ⎟
⎝ ⎠
A. 2 B. 8 2 C. 8 D. 12 2

( )
1
3) ⎛⎜ − 8 ab ⎞⎟
2 2
a +2 b , Tu a = 6,25 b = 2,25
⎝ ⎠
A. 0,5 B. 5,5 C. -0,5 D. 6
1
⎛ a3 + 4 x3 ⎞ 2
4) ⎜ − a ⋅4 x ⎟ , Tu a = 18, x = 1024
⎜ a +4 x ⎟
⎝ ⎠
A. 32 B. 3 2 C. 16 D. 2

53
3 1 1
1 − 5 − −
4.18. 1) a 2b 4 a 6b2a 3b 4 , Tu a = 3 , b = 2 3
A. 3 B. 6 C. 6 3 D. 3
1 1 1
− − 4 −
2) x x ⋅ y 3x 3 y 3x 6, Tu x = 2 2 , y = 2
A. 4 B. 4 2 C. 2 D. 3 2
3
m ⋅ 4 m 3 ⋅ m3 m 2 , Tu m = 144
4
3)
A. 12 B. 36 C. 144 D. 288
4) 5
a 2
a⋅ a 3 2
a , Tu a = 8
A. 8 B. 2 C. 64 D. 16
1 1
− −
x 2 +y 2
4.19. 1) , Tu x = 2, y = 18
x+ y
1 1
A. B. 6 C. 3 2 D.
6 3
−2
⎛1− x + x ⎞
2) ⎜ ⎟ − 2 x , Tu x = 187
⎜ 1+ x x ⎟
⎝ ⎠
A. 181 B. 2 187 C. 188 D. 5
−2 −2
⎛ a +1⎞ ⎛ a +1⎞
3) ⎜ ⎟ +⎜ ⎟ , Tu a = 13
⎜ a −1 ⎟ ⎜ 24 a ⎟
⎝ ⎠ ⎝ ⎠
A. 1 B. 2 C. 8 D. 13
−2
⎛ 1 − 5a ⎞
4) ⎜ 4 5a + ⎟ , Tu a = 5
⎜ 4 ⎟ 4
⎝ 5a ⎠
A. 5 B. 2,5 C. 3,5 D. 10
4.20. 1) ipoveT ( 3 − a )( 5 + a ) , Tu 3 − a + 5 + a =4
A. 2 B. 4 C. 6 D. 8
2) ipoveT 4 − x , Tu 2
2− x + 2+ x = 2 2
A. 2 B. 4 C. 6 D. 8
x 2 − 2 xy + y 2
3) Tu x<0 da y>0, maSin =
x2 − y 2

54
x− y 1 1
A. B. x-y C. − D.
x+ y x+ y x+ y
y 2 − 4 xy + 4 x 2
4) Tu x>0 da y<0, maSin =
y2 − 4x2
y − 2x 1 1 2x − y
A. B. − C. D.
2x + y 2x + y 2x + y 2x + y

5) Tu x<0, y>0, maSin x 2 − 2 xy + y 2 + y 2 − 4 xy + 4 x 2 =


A. 3x-2y B. x C. -x D. 2y-3x
6) Tu x<0, y<0, maSin x + 2 xy + y − x + 4 xy + 4 y =
2 2 2 2

A. –y B. y C. 2x+3y D. -2x-3y

gam oTv ale T ( ##4 .21; 4 .22) :


5 2 −1 2 2 −1
4.21. 1) 3 − 2 3 + 4 − 2 3 2) −1 + −1
5 2

2 3 − 2 1 2 3 −1 5 5 −7 3 5 −4
3) − − −1 4) −1 − −1
3 2 3 5 3

4.22. 1) ( 5 − 2) 2
+ ( 5 − 4) 2
2) ( 7 − 3) 2
+ (3 − 2 7 ) 2

3) 19 − 8 3 − 12 − 6 3 4) 23 − 8 7 + 11 − 4 7

%6/!xsgjwj!hboupmfcfcj!eb!vupmpcfcj
a m o x s e n i T g a n t o l e b a (##5.1 – 5.7):
5.1. 1) 34 − 3x = −20
A. 16 B. 17 C. 18 D. 19
3 3
2) 1 − 5 x = 2
4 4
1 1 1 1
A. − B. − C. D.
10 5 10 5
3) 2,7 − 4 x = 3,9
A. –0,3 B. –0,4 C. –0,5 D. -0,6

55
1 5 7
4) 5 x − 3 = 2
4 6 12
1 2 4 5
A. 1 B. 1 C. 1 D. 1
9 9 9 9
5.2. 1) 3x + 2 = 10 − x !
A. 1 B. 2 C. –1 D. –2!
2) 2 x − 5 = 4 x − 3
A. –1 B. 1 C. –2 D. 2
3) 3x + 8 = x + 4
A. –2 B. –1 C. 1 D. 2
4) 2 x − 3 = 3x + 1
A. –1 B. –2 C. -3 D. -4
5.3. 1) 5 x − 6 = x − 6
A. –1 B. 0 C. 1 D. –2
1 2 2
2) 4 − 1 x = 2 x + 1
2 3 9
1 3 7 9
A. B. C. D.
10 10 10 10
3) 2,5 + 3,8 x = 1,4 x − 1,1
A. –1,5 B. 1,5 C. –2,5 D. 2,5
1 7
4) 2,1x − 2 = 5 x − 1,3
2 10
1 1
A. B. − C. 0,3 D. -0,3
3 3
2 x − 1 5x + 2
5.4. 1) =
7 13
A. –1 B. –3 C. -2 D. 0
5 − x 18 − 5 x
2) =
8 12
A. 3 B. 2 C. -1 D. –3
4 x + 33 17 + x
3) =
21 14
A. –2 B. –2,5 C. -3 D. –3,5
3,7 x − 5,2 1,8 x − 0,3
4) =
2 3
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
7x +1 6 − 3x
5.5. 1) = 2−
13 4
A. –1 B. –2 C. 1 D. 2

56
2 + 3x 7−x
2) =3−
11 2
A. –1 B. 2 C. -2 D. 3
x−4 2 x − 41
3) = 9−
5 9
A. 34 B. 40 C. 32 D. 42
6x + 7 5x − 3
4) −3 =
7 8
A. 7 B. 6 C. 5 D. 8
3 + 5x 7 5 + 4 x
5.6. 1) = −
0,5 4 4
A. –0,5 B. 0,5 C. -1 D. 1
4 − 3x 2 3x + 2
2) −2 =
2,5 5 3
2 1 2 1
A. B. − C. − D.
3 3 3 3
x +1 x + 2 x + 3
3) + + =3
2 3 4
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
x − 4 3x − 2 2 x + 1
4) + = −7
5 10 3
A. 30 B. 34 C. 38 D. 42
3x − 5 2 x − 5
5.7. 1) − =1
x −1 x−2
A. 11 B. 8 C. 5 D. 3
4 x − 2 3x − 3
2) − =1
x +1 x+2
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
5x − 1 8x + 1
3) − =1
x − 2 2x −1
1 1 2 2
A. − B. C. − D.
13 13 13 13
2x − 3 x − 5
4) + =3
x+2 x−3
7 8 7 8
A. B. C. 1 D. 1
9 9 9 9

57
a m o x s e n i T u t o l o b e b i (##5.8. - 5.10):
5.8. 1) 2 x − 5 < 3
A. ]−∞;0[ B. ]−∞;1[ C. ]−∞;3[ D. ]−∞;4[
2) 3x − 4 > 2
A. ] 0; ∞[ B. ] 2; ∞[ C. ]−1; ∞[ D. ] 1; ∞[
3) 4 x − 1 ≥ 3
A. [0; ∞[ B. ]−∞;1] C. ]−∞;0] D. [1; ∞[
4) 3 − 2 x < 1
A. ] 1; ∞[ B. ]−∞;1[ C. ] 0; ∞[ D. ]−∞;0[
5.9. 1) 5(x − 1) + 7 ≤ 1 − 3(x + 2)
⎤ 7⎤ ⎡ 7 ⎡ ⎤ 3⎤ ⎡ 3 ⎡
A. ⎥ − ∞;− ⎥ B. ⎢− ; ∞ ⎢ C. ⎥ − ∞;− ⎥ D. ⎢− ; ∞ ⎢
⎦ 8⎦ ⎣ 8 ⎣ ⎦ 4⎦ ⎣ 4 ⎣
2) 4(x + 8) − 7(x − 1) < 12
A. ]−∞;9[ B. ]9; ∞[ C. ] 3; ∞[ D. ]−∞;3[
3) 4(x − 1,5) − 1,2 > 6 x − 1
A. ] 1,3; ∞[ B. ]−∞;1,3[ C. ]−∞;−3,1[ D. ]−3,1; ∞[
4) 1,7 − 3(1 − x ) > − x + 1,9
A. ]8; ∞[ B. ]−∞;1,8[ C. ] 1,8; ∞[ D. ] 0,8; ∞[
5.10. 1) 2(x + 4) − 3(3 − 4 x ) > −5 x + 18
A. ]3; ∞[ B. ]−∞;3[ C. ] 1; ∞[ D. ]−∞;1[
2) 12(1 − 12 x ) + 100 x ≥ 36 − 49 x
A. [4,4; ∞[ B. ]−∞;4,4] C. [4,8; ∞[ D. ]−∞;4,8]
3) 2(0,6 x − 1) − 0,4(3x + 1) < 10 x − 8
A. ]0,56; ∞[ B. ]−∞;0,56[ C. ]0,5; ∞[ D. ]−∞;0,5[
4) 4(6 x + 4 ) − (12 x − 5) ≤ 24 − 36 x
⎤ 1⎤ ⎤ 1⎤ ⎡1 ⎡ ⎡1 ⎡
A. ⎥ − ∞; ⎥ B. ⎥ − ∞; ⎥ C. ⎢ ; ∞ ⎢ D. ⎢ ; ∞ ⎢
⎦ 12 ⎦ ⎦ 16 ⎦ ⎣16 ⎣ ⎣12 ⎣
5.11. amoxseniT utoloba da ipoveT umciresi mTeli amona-
xsni
x −1 x +1
1) −1 < +8
4 3
A. -114 B. -116 C. -115 D. -100
x−2 x+3 x−3
2) + >
3 4 6
A. -1 B. -2 C. -3 D. -4

58
2 x − 3 3x − 1 3 − x
3) − <
5 4 10
A. 2 B. -2 C. -4 D. -1
3x − 7 2 x − 1 x − 1
4) − >
3 4 3
A. 11 B. 10 C. 12 D. 9
5.12. amoxseniT utoloba da ipoveT udidesi mTeli amona-
xsni
x − 3 2x − 1
1) x − + <4
5 10
A. -3 B. 3 C. 2 D. 4
2 x − 3 3x − 1
2) − > 3− x
0,5 0,4
A. -2 B. -3 C. -1 D. -4
x+3 x−3 2− x
3) − <
0,4 0,6 0,3
A. -1 B. -3 C. -4 D. -2
2x − 7 3 − 2x 2x − 3
4) − <
3 4 6
A. 4 B. 3 C. 2 D. 5

!
5.13. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac:
( )
1) a 2 − 1 x = a 2 − 4a + 3 gantolebas ara aqvs amonaxsni.
2) (a − 9 )x = a
2 2
+ 2a − 3 gantolebas aqvs uamravi amonax-
sni.
5.14. ipoveT b parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac:
1) (x − 2)(x − b ) = 0 gantolebas aqvs erTi amonaxsni.
x−b
2) = 0 gantolebas ara aqvs amonaxsni.
2x − 3
5.15. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas aqvs dadebiTi amonaxsni:
1) 2 x − a = 4 − 5 x 2) 3(x − a ) = 2(4 − x )
5.16. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas aqvs uaryofiTi amonaxsni:
1) 2(a − x ) = a + 2 − 4 x 2) 3(x − 2a ) = 2 x + a − 3
5.17. ipoveT a parametris udidesi mTeli mniSvneloba,
59
romlisTvisac gantolebis amonaxsni akmayofilebs
miTiTebul utolobas:
1) 3(x + a ) = 2 − x, x > 2 2) 5(a − x ) = 3 + 2a, x < 1
5.18. ipoveT a parametris umciresi mTeli mniSvneloba,
romlisTvisac gantolebis amonaxsni akmayofilebs
miTiTebul utolobas:
1) 3(2 x − a ) = 4 + a, x > 2 2) 5(2a − x ) = 12a − 2, x < 1
5.19. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac:
1) 3(2 x − a ) = 4 + 2 x gantolebis amonaxsni metia
2(a − 2 x ) = 6 − x gantolebis amonaxsnze.
2) 5(2a − 3x ) = 4(3 − 5 x ) gantolebis amonaxsni naklebia
3(2 x − 3a ) = 2(5 − x ) gantolebis amonaxsnze.
5.20. ipoveT a parametris is umciresi mTeli mniSvneloba,
romlisTvisac gantolebas aqvs mTeli amonaxsni:
1) (a + 3)x = 6 2) (a + 2 )x = 3a + 4
!
!
%7/!xsgjw!vupmpcbUb!tjtufnfcj!!
ipoveT utolobaTa sistemis amonaxsn-
T a s i m r a v l e (##6.1 - 6.5):
⎧3x + 6 > 0
6.1. 1) ⎨
⎩x − 3 < 0
A. ]−2;−1[ B. ]−2;0[ C. ]−2;3[ D. ]−2;1[
⎧2 x − 6 < 0
2) ⎨
⎩x + 1 > 0
A. ]−1;1[ B. ]−1;2[ C. ]−1;0[ D. ]−1;3[
⎧x − 6 ≤ 0
3) ⎨
⎩2 x + 1 > 0
⎤ 1 ⎤ ⎤ 1 ⎤ ⎤ 1 ⎤ ⎤ 1 ⎤
A. ⎥ − ;0⎥ B. ⎥ − ;6⎥ C. ⎥ − ;3⎥ D. ⎥ − ;4⎥
⎦ 2 ⎦ ⎦ 2 ⎦ ⎦ 2 ⎦ ⎦ 2 ⎦
⎧3 x − 1 < 0
4) ⎨
⎩x + 5 ≥ 0
⎡ 1⎡ ⎡ 1⎡ ⎡ 2⎡
A. [−5;0[ B. ⎢− 5; ⎢ C. ⎢− 5; ⎢ D. ⎢− 5; ⎢
⎣ 2⎣ ⎣ 3⎣ ⎣ 3⎣
60
⎧3 x − 2 > x + 5
6.2. 1) ⎨
⎩4 x − 21 ≤ 14 − x
⎤ 1 ⎡ ⎡ 1⎡ ⎤ 1 ⎡ ⎤ 1 ⎤
A. ⎥3 ;5⎢ B. ⎢3;5 ⎢ C. ⎥3 ;4⎢ D. ⎥3 ;7⎥
⎦ 2 ⎣ ⎣ 2⎣ ⎦ 2 ⎣ ⎦ 2 ⎦
⎧3 − 4 x > x − 10
2) ⎨
⎩9 x + 1 ≤ 5 x − 1
⎤ 1⎤
A. ]−∞;1] B. ]−∞;0[ C. ]−∞;−1[ D. ⎥ − ∞;− ⎥
⎦ 2⎦
⎧11x − 3 ≤ 9 x + 7
3) ⎨
⎩13 − 4 x < x − 2
A. ]3;5[ B. ]3;4] C. [2;5] D. ]3;5]
⎧4 − 3x > −6 − x
4) ⎨
⎩3 x − 2 < 16 + x
A. ]5; ∞[ B. ]−5;5[ C. ]−∞;5[ D. ]−5; ∞[
⎧5(x − 2 ) − x > 2
6.3. 1) ⎨
⎩1 − 3(x − 1) < −2
A. [0; ∞[ B. ] 1; ∞[ C. ]3; ∞[ D. ]−1; ∞[
⎧ 3( x − 1) − 2 > 2 ( x + 4 )
2) ⎨
⎩8 − 2 x ≥ 5 − 4 x
⎡ 1 ⎡ ⎤ 1⎡
A. ⎢− 1 ; ∞ ⎢ B. ]−∞;13[ C. ⎥ − ∞;−1 ⎢ U ] 13; ∞[ D. ] 13; ∞[
⎣ 2 ⎣ ⎦ 2⎣
⎧2 x − ( x − 4 ) < 6
3) ⎨
⎩ x > 3(2 x − 1) + 18
A. ]−∞;−3[ B. ]−3;2[ C. ]2; ∞[ D. ]−∞;2[
⎧3(x − 4) < 4(0,5 − x )
4) ⎨
⎩2(0,5 x − 1,5) < 3(x − 1)
A. ]−∞;2[ B. ]0; ∞[ C. Ø D. ]0;2[
⎧7 − x 3 + 4x
⎪⎪ 2 − 3 < 5 − 4
6.4. 1) ⎨
⎪ 5 x + 5(4 − x ) < 2(4 − x )
⎪⎩ 3
⎤7 ⎡ ⎤7 ⎡
A. ⎥ ; ∞ ⎢ B. ]−∞;9[ C. ]9; ∞[ D. ⎥ ;9 ⎢
⎦ 13 ⎣ ⎦ 13 ⎣
61
⎧ 4x − 1
⎪⎪ x − 3 < 10
2) ⎨
⎪4 x − 1 − x < 10
⎪⎩ 3
A. ]−∞;−29[ U ]3; ∞[ B. ]−29;3[ C. ]−29; ∞[ D. ]−∞;3[
⎧7x − 1
⎪⎪ 5 + x < 7
3) ⎨
⎪ x + 7x −1 > 7
⎩⎪ 5
⎤ 1 ⎡ ⎤ 1 ⎡
A. ⎥1 ;3⎢ B. ]−∞;3[ C. ⎥1 ; ∞ ⎢ D. ]3; ∞[
⎦ 9 ⎣ ⎦ 9 ⎣
⎧ 2 x − 1 3x − 1
⎪⎪ 4 < 4 − 1
4) ⎨
⎪ 5 x + 6 < 3x − 7 + 7
⎪⎩ 4 5
⎤ ⎡ ⎤ 4⎡ ⎤ 4⎡
D. ]4; ∞[
4
A. ⎥ 6 ; ∞ ⎢ B. ⎥ 4;6 ⎢ C. ⎥ − ∞;6 ⎢
⎦ 13 ⎣ ⎦ 13 ⎣ ⎦ 13 ⎣
⎧2 x + 3 > 7 x − 17

6.5. 1) ⎨2 − 4 x > 1 − 5 x
⎪2(x − 1) ≤ 1 − x

A. ]− 1;1] B. [1;4[ C. ]− 1;4[ D. ]4; ∞[
⎧3 − 2 x < 4 + 5 x

2) ⎨2(3 − x ) > 2 x − 6
⎪− 3 x < 5 + 2 x

⎤ 1⎡ ⎤ 1 ⎡
A. ⎥ − 1;− ⎢ B. ⎥ − ;3⎢ C. ]− 1;3[ D. ]− ∞;−1[
⎦ 7 ⎣ ⎦ 7 ⎣
⎧4 − 3 x < x + 8

3) ⎨3(1 − x ) < 3 − x
⎪2 x < 1 − x

⎤ 1⎡ ⎤ 1⎡ ⎤1 ⎡
A. ]− 1;0[ B. ⎥ − 1; ⎢ C. ⎥ 0; ⎢ D. ⎥ ; ∞ ⎢
⎦ 3⎣ ⎦ 3⎣ ⎦3 ⎣
⎧5 − 6 x < 4 x − 15

4) ⎨4(1 − x ) < 2 − 2 x
⎪6 x < 6 + 4 x

62
A. ] 3; ∞[ B. ] 1;3[ C. ] 1;2[ D. ] 2;3[

6.6. amoxseniT utolobaTa sistema da ipoveT udidesi


mTeli amonaxsni:
⎧3 − 2 x ≥ 2 x − 9 ⎧3x + 5 ≤ x − 1,4
1) ⎨ 2) ⎨
⎩3x − 5 > x − 2 ⎩x − 7 > 4x + 5
⎧3 x − 1 ≥ 2 x + 0,5 ⎧6 x + 3 > 4 x − 1
3) ⎨ 4) ⎨
⎩ 2 x − 5 < 4 − x ⎩3x − 5 ≥ 4 x − 5,5
6.7. amoxseniT utolobaTa sistema da ipoveT umciresi
mTeli amonaxsni:
⎧2 x − ( x − 4 ) > 6 ⎧5(x − 2) − x > 2
1) ⎨ 2) ⎨
⎩ x < 6 x + 15 ⎩1 − 3(x − 1) < −2 x
⎧11 − x 13 + 4 x ⎧ 2x − 1
⎪⎪ 2 − 1 < 5
−2 ⎪⎪2 x − 3 > 3
3) ⎨ 4) ⎨
⎪ 8 x + 5(3 − x ) < 3 − x ⎪3 x − 1 − x > x − 1
⎪⎩ 3 ⎪⎩ 4 6

%8/!lwbesbuvmj!eb!nbt{f!ebzwbobej!
!hboupmfcfcj/!vupmpcfcj
ipoveT gantolebis udidesi fesvi
(##7.1_7.3):
7.1. 1) 13x 2 − 19 = 7 x 2 + 5
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
2) 4 x + 6 x = 9 x 2 − 15 x
2

A. 2,4 B. 3,2 C. 3,8 D. 4,2


3) x 2 − 8 x = 20
A. 6 B. 8 C. 10 D. 12
4) 3x + 11x + 6 = 0
2

2 2
A. − B. C. -3 D. 3
3 3
5
7.2. 1) x − x − 26 = 0
2
3
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7

63
8x 2 − 3 9 x 2 − 5
2) + =2
5 4
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
5 + 2 x 3x + 3
3) =
4x − 3 7 − x
A. –2 B. 2 C. -4 D. 4
6−x x−4
4) =
2x − 3 x + 2
A. 0 B. 3 C. 5 D. 7
7.3. 1) x − 10 x 2 + 9 = 0
4

A. 3 B. 1 C. 4 D. -3
2) x − 13x 2 + 36 = 0
4

A. 4 B. -3 C. 3 D. 16
3) x 4 − 17 x 2 + 16 = 0
A. 5 B. 1 C. 4 D. 16
4) 4x − 5x2 + 1 = 0
4

1 1
A. 2 B. C. 1 D. 1
4 2

ipoveT gantolebis umciresi fesvi


(##7.4 – 7.6):
7.4. 1) x 2 + 5 x − 24 = 0
A. 3 B. -8 C. -3 D. 8

2) x +
(x − 1) 2
=
(2 x + 1) 2
−2
2 7
A. 3 B. -3 C. 11 D. –11

3)
(x + 2 ) 2

(3x − 1) 2
= x +1
2 5
5 4 3 2
A. − B. − C. − D. −
13 13 13 13
14 1
4) 2 + =1
x −9 3− x
A. -5 B. -4 C. -3 D. –2
7.5. 1) x + x = 0
4

A. 0 B. -1 C. -2 D. 1
2) 8 x 4 − x = 0
1 1
A. 0 B. C. − D. –1
2 2
64
3) x 6 − 2 x 3 − 3 = 0
3
A. 3 B. 3 C. -1 D. 1
4) x + 7 x − 8 = 0
6 3

A. 2 B. -1 C. 1 D. –2
7.6. 1) x − 8 x = 20
2

A. 8 B. 6 C. -10 D. –2
2) 5 x 2 − 8 x + 3 = 0
3
A. 1 B. -1 C. − D. 2
5
3) 3x 2 + 2 x − 8 = 0
1 1 2
A. − 1 B. -1 C. 1 D. − 1
3 3 3
4) 3x 2 − 5 x − 8 = 0
1 1 2
A. -1 B. − 2
C. 2 D. − 2
3 2 3
7.7. ipoveT gantolebis fesvTa jami:
1) 7 x 2 − 2 x − 5 = 0
3 1 2 4
A. B. C. D.
7 7 7 7
2) 2 x 2 + 3 x − 2 = 0
1 1
A. -1 B. − C. − 1 D. –2
2 2
3) 3x − 2 x − 5 = 0
2

2 2 1
A. -2 B. − C. D.
3 3 3
4) 4 x + 9 x − 1 = 0
2

9 9 1
A. 0 B. −
C. D. −
4 4 4
7.8. ipoveT gantolebis fesvTa namravli:
1) 2 x 2 + 3 x − 4 = 0
A. 0 B. -2 C. 2 D. 1
2) 5 x + 4 x = 0
2

4 4
A. 0 B. − C. D. 9
5 5
3) 4 x 2 − 5 = 0

65
5 5
A. 0 B. -1 C. D. −
4 4
4) 3x 2 + 2 x − 16 = 0
16 16
A. -4 B. 4 D. C. −
3 3
7.9. ramdeni gansxvavebuli fesvi aqvs gantolebas:
1) (x − 2)(2 x − 1) (x 2 − 4)(x 2 + 3) = 0
A. 4 B. 3 C. 5 D. 6
(
2) x (3 x + 5) x + 1 (1 − 3 x ) = 0
2 2
)
A. 3 B. 2 C. 4 D. 5
3) (x + 1)(x 2 − 7 x )(x 2 + x + 3)( x − 1) = 0
A. 3 B. 5 C. 4 D. 2
( )(
4) x − 4 x x + 8 x + 16 x − x − 2 = 0
2 2
)( 2
)
A. 4 B. 3 C. 2 D. 5

ipoveT utolobis amonaxsnTa simravle


(##7.10 - 7.13):
7.10. 1) (x − 2)(x − 4) > 0
A. ]2;4[ B. ]−∞;2[ U ]4; ∞[ C. ]2; ∞[ D. ]4; ∞[
2) (3 − x )(x − 5) > 0
A. ]3;5[ B. ]−∞;3[ U ]5; ∞[ C. ]3; ∞[ D. ]−∞;5[
3) (x − 2 ) (x − 1) > 0
2

A. [1;2] B. ]−∞;1[ C. ]−∞;1[ U ]2; ∞[ D. ]1;2[ U ]2; ∞[


4) (3 x + 2 )(x + 3) < 0 2

⎤ 2⎡ ⎤ 2⎡ ⎤ 2⎡ ⎤ 2 ⎡
A. ]− ∞;−3[ U ⎥ − 3;− ⎢ B. ⎥ − ∞;− ⎢ C. ⎥ − 3;− ⎢ D. ⎥ − ; ∞ ⎢
⎦ 3⎣ ⎦ 3⎣ ⎦ 3⎣ ⎦ 3 ⎣
3 x − 10
7.11. 1) <0
x+4
⎤ 1⎡ ⎤ 1⎡ ⎤ 1 ⎡
A. ⎥ − ∞;3 ⎢ B. ⎥ − 4;3 ⎢ C. ⎥3 ; ∞ ⎢ D. ]−4; ∞[
⎦ 3⎣ ⎦ 3⎣ ⎦ 3 ⎣
5− x
2) ≤0
3 − 2x
⎤ 1 ⎤ ⎤ 1⎡ ⎤ 1 ⎡
A. ⎥1 ;5⎥ B. ⎥ − ∞;1 ⎢ U [5; ∞[ C. ⎥1 ; ∞ ⎢ D. ]−∞;5]
⎦ 2 ⎦ ⎦ 2 ⎣ ⎦ 2 ⎣

66
5 − 5x
3) ≥0
4x + 4
A. ]−1; ∞[ B. ]−1;1] C. [1; ∞[ D. ]−∞;1[
14 − 2 x
4) >0
(8 − x )2
A. ]7; ∞[ B. ]7;8[ U ]8; ∞[ C. ]−∞;7[ D. ]−∞;8[
x−2
7.12. 1) >1
x−3
A. ]3; ∞[ B. ]−∞;3[ C. ]2;3[ D. ]2; ∞[
x−3
2) >2
x+2
A. ]−∞;−2[ B. ]−7;−2[ C. ]−7; ∞[ D. ]−∞;−7[ U ]−2; ∞[
3x + 1
3) > −3
x −1
⎤1 ⎡ ⎤ 1⎡
A. ⎥ 3 ;1⎢ B. ]−∞;1[ C. ⎥ − ∞; ⎢ U ]1; ∞[ D. ] 1; ∞[
⎦ ⎣ ⎦ 3⎣
x−4
4) <2
3x − 5
⎤ 1 2⎡ ⎤ 2⎡ ⎤ 1 ⎡ ⎤ 1⎡ ⎤ 2 ⎡
A. ⎥1 5 ;1 3 ⎢ B. ⎥ − ∞;1 3 ⎢ C. ⎥1 5 ; ∞ ⎢ D. ⎥ − ∞;1 5 ⎢ U ⎥1 3 ; ∞ ⎢
⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣
7.13. 1) x 2 − 4 x + 3 > 0
A. ] 1;3[ B. ] 1; ∞[ C. ]−∞;1[ U ]3; ∞[ D. ]3; ∞[
2) 5 x − 7 x + 2 < 0
2

⎤ 2⎡ ⎤ 2⎡ ⎤2 ⎡
A. ⎥ − ∞; ⎢ U ]1; ∞[ B. ⎥ − ∞; ⎢ C. ⎥ ;1⎢ D. ] 1; ∞[
⎦ 5⎣ ⎦ 5⎣ ⎦5 ⎣
3) 6 x 2 − x − 1 < 0
⎤ 1 1⎡ ⎤ 1⎡ ⎤1 ⎡ ⎤1 ⎡ ⎤ 1⎡
A. ⎥ − ; ⎢ B. ⎥ − ∞;− ⎢ U ⎥ ; ∞ ⎢ C. ⎥ ; ∞ ⎢ D. ⎥ − ∞;− ⎢
⎦ 3 2 ⎣ ⎦ 3⎣ ⎦ 2 ⎣ ⎦ 2 ⎣ ⎦ 3⎣
4) − 5 x 2 − 3 x + 2 > 0
⎤ 2⎡ ⎤2 ⎡ ⎤2 ⎡
A. ]−∞;−1[ B. ⎥ − 1; ⎢ C. ⎥ 5 ; ∞⎢ D. ]− ∞;−1[ U ⎥ ; ∞ ⎢
⎦ 5⎣ ⎦ ⎣ ⎦5 ⎣
5) x 2 − 6 x + 10 ≤ 0
A. Ø B. ]−∞; ∞[ C. ]5; ∞[ D. ]−∞;5[
6) 3x − 2 x + 5 > 0
2

A. ]−∞;−2[ B. ]−∞; ∞[ C. Ø D. ]−2; ∞[


67
7.14. 1) mocemulia ori piroba: I. a<0; II. a>2. imisaTvis, rom
davadginoT a2-4a+3 gamosaxulebis niSani:
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi;
B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;
C. sakmarisia orive piroba erTad, magram arc erTi
cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.
2) mocemulia ori piroba: I. a<-3; II. a>7. imisaTvis, rom
( 3a − 7 )( a − 5 )
davadginoT gamosaxulebis niSani:
2a + 5
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi;
B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;
C. sakmarisia orive piroba erTad, magram arc erTi
cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.
7.15. 1) a2-2a-15 gamosaxulebis niSnis dasadgenad Semdegi
ori pirobidan: I. a<5; II. a>-2.
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi;
B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;
C. sakmarisia orive piroba erTad, magram arc erTi
cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.
3a − 5
2) gamosaxulebis niSnis dasadgenad Semdegi ori
2a + 1
pirobidan: I. a>0; II. a<-1.
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi;
B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;
C. sakmarisia orive piroba erTad, magram arc erTi
cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.

7.16. ipoveT gantolebis fesvTa namravli:


64 24 15
1) x 2 + 2 = 20 2) 2 − 2 =2
x x + 2x − 8 x + 2x − 3
3)
1

1
=
1
x(x + 2) (x + 1)2 12
( )
4) x 2 − 6 x − 2(x − 3)2 = 81
2

7.17. ipoveT gantolebis fesvTa jami:

68
x 2 − 3x + 6 2x
1) + 2 =2
2x x − 3x + 6
x2 + x − 5 3x
2) + 2 +4=0
x x + x−5
⎛ 1⎞ ⎛ 1 ⎞
3) 7⎜ x + ⎟ − 2⎜ x 2 + 2 ⎟ = 9
⎝ x ⎠ ⎝ x ⎠
x 2 16 10 ⎛ x 4 ⎞
+
4) = ⎜ − ⎟
9 x2 3 ⎝3 x⎠
7.18. ipoveT k -s is mniSvneloba, romlisTvisac:
1) x 2 + kx + 15 = 0 gantolebis fesvi 5-is tolia
2) kx 2 − 13 x + 2 = 0 gantolebis fesvi 2-is tolia
7.19. SekveceT wiladi
a 2 + 5a + 6 a 2 + 3a + 2
1) 2)
a 2 + 4a + 4 a 2 + 6a + 5
a 2 − 9ab + 14b 2 2a 2 − ab − 3b 2
3) 4)
a 2 − ab − 2b 2 2a 2 − 5ab + 3b 2
7.20. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac:
1) ( )
x − 5 (x − a ) = 0 gantolebas aqvs erTi amonaxsni.
2) (a − 1) x − 1 = 0 gantolebis amonaxsnTa simravlea [1; ∞[ .
x 2 + 3x − 4
3) = 0 gantolebas aqvs erTi amonaxsni.
x−a
x 2 − 7 x + 10
4) = 0 gantolebas aqvs erTi amonaxsni.
x−a

ip ov eT u tol ob is am on axsn T a si mr avle


( ##7 .21; 7.22) :
x 2 − 6 x + 18 x−3
7.21. 1) >0 2) <0
x−4 − x + x −1
2

x 2 + 2x − 3 x 2 − 3 x + 10
3) >0 4) <0
x 2 − 2x + 8 x2 − x − 2
7.22. 1) (3x − 1)(4 − x )(2 x − 3)2 < 0 ( )
2) x 2 − 16 (x − 4 )(8 − x ) > 0
x + 5x + 4
2
x −x−6
2
3) <0 4) <0
x − 5x − 6
2
x 2 − 7 x + 12
69
7.23. ipoveT C -s is mniSvneloba, romlisTvisac gantole-
bas aqvs erTi fesvi
1) 4 x 2 − 12 x + C = 0 2) 16 x 2 + 24 x − C = 0
7.24. ipoveT C -s is udidesi mniSvneloba, romlisTvisac
gantolebas aqvs erTi fesvi
1) 9 x 2 − Cx + 1 = 0 2) 3x 2 + 2Cx + 48 = 0
7.25. ipoveT m parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas aqvs erTi amonaxsni:
1) x 2 − (2m + 8)x + 9m + 22 = 0 2) x 2 − (2m + 2 )x + 5m + 1 = 0
7.26. ipoveT m parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas ara aqvs amonaxsni:
1) x 2 − 2(m + 4)x + 15m + 6 = 0 2) x 2 + (4m + 2)x + 8m + 9 = 0
7.27. ipoveT a parametris yvela im mniSvnelobebs Soris
udidesi mTeli, romlisTvisac gantolebas aqvs ori
amonaxsni:
1) 5(10 − a )x 2 − 10 x + 6 − a = 0 2) 5(a + 4 )x 2 − 10 x + a = 0
7.28. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas aqvs sxvadasxva niSnis fesvebi:
1) (a − 2 )x 2 − 3ax + a + 5 = 0 2) (a + 1)x 2 + ax + a − 5 = 0
7.29. ipoveT m parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas aqvs ori dadebiTi amonaxsni:
1) x 2 − (2m − 1)x + m 2 − 9 = 0 2) x 2 − (2m + 4)x + m 2 − 4 = 0
7.30. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas aqvs ori uaryofiTi amonaxsni:
1) x 2 + 2(a + 1)x + a 2 + 18 = 0 2) x 2 − 2(a − 5)x + a 2 − 1 = 0
7.31. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac gantolebas aqvs moduliT toli da niSniT
mopirdapire amonaxsnebi:
( )
1) x 2 − a 2 − 9 x − 2a + 1 = 0
( )
2) 2ax + 2 a − 3a + 2 x + 2a − 3 = 0
2 2

7.32. ipoveT a, b, c, Tu:


1) x2+bx+c=0 gantolebis amonaxsnebia 1 da 10, xolo
2
ax2+dx+c=0 gantolebis amonaxsnebia da 5.
5
2) x2+bx+c=0 gantolebis amonaxsnebia -8 da 1, xolo
ax2+c=0 gantolebis erT-erTi amonaxsnia 2.
7.33. ipoveT p da q, Tu:

70
1) x2+px-12=0 da 3x2+6x+q=0 gantolebebs aqvT erTidaigi-
ve amonaxsnebi;
2) 2x2+6x+q=0 da px2+3x-4=0 gantolebebs aqvT erTidaigi-
ve amonaxsnebi.
!
!
%9/!jsbdjpobmvsj!hboupmfcfcj!eb!vupmpcfcj!
!
a m o x s e n i T g a n t o l e b a (##8.1 - 8.5):
8.1. 1) 1 − 7 x = 6
A. -3 B. -4 C. -5 D. -6
2) 2 x + 0,8 = 2
A. 1,6 B. 1,8 C. 2 D. 2,8
3) 2 + 5 − x = 6
A. 4 B. -4 C. -11 D. -10
4) 5,3 − 3 x + 1 = 1,3
A. 5 B. 8 C. 16 D. 24
1
8.2. 1) 3,1x + 5 = 5 x − 1,5
5
1 2 4 2
A. 3 B. 3 C. 3 D. 3
20 19 21 21
1 5
2) 0,3x − 1 = 2 x − 9
3 6
1
A. 3 B. 4 C. 5 D. 5
2
1 1
3) 0,5 x + 1= 2 x − 0,25
2 4
1 1 1
A. B. C. D. 1
2 3 4
1 1 3
4) − 2 x + 2,3 = 1 x + 4
3 2 5
3 2 2 3
A. B. C. − D. −
5 5 5 5
8.3. 1) 5 + 3x − 4 x 2 = 5 − 2 x − 3x 2
A. 5 B. 3 C. 1 D. 0

71
1 1
2) 2 x 2 − 3,5 x − 1 = − 1 x 2 + 7,5 x − 1
3 3
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
1 1 1 1
3) 0,5 x 2 + 1 x − = 2 x 2 − 0,25 x −
2 2 4 2
1 1
A. B. 0 C. D. 1
3 2
1 1 1
4) 2,1x 2 − 3x − = 1 x 2 − 2 x −
2 2 2
2 1
A. 0 B. 1 C. 1 D. 1
3 2
8.4. 1) 9 x 2 − 4 x − 1 = 3x − 1
A. 1 B. 0 C. 2 D. 2,5
2) 25 x − 4 x − 4 = 5 x − 2
2

1 1
A. 2 B. 3 C. D.
2 3
3) 5 − 2x = x −1
A. 2 B. –2 C. 1 D. -1
4) 13 − 4 x = 2 − x
A. -1 B. 0 C. -2 D. -3
x+3
8.5. 1) 2 x + 6 =
x −1
A. -3 B. 3 C. -5 D. 5
x +1
2) 2 x + 2 =
x −3
A. 1 B. -1 C. 7 D. -7
4−x
3) x − 3 =
x−2
1 2 1 2
A. 3 B. 3 C. 3 D. 3
3 3 5 5
3− x
4) x − 1 =
x+5
A. 1,2 B. 1,3 C. 1,4 D. 1,5

72
a m o x s e n i T u t o l o b a (## 8.6; 8.7):
8.6. 1) 1 − 4 x > 1
A. ]−∞;−1[ B. ]−∞;0[ C. ]−∞;1[ D. ]−∞;2[
2) 25 − 2 x ≥ 3
A. ]−∞;5] B. ]−∞;6] C. ]−∞;7] D. ]−∞;8]
3) 3 x + 12 > −1
A. [−4; ∞[ B. [−3; ∞[ C. [−2; ∞[ D. [−1; ∞[
4) 14 − 2 x > −3
A. ]−∞;3] B. ]−∞;5] C. ]−∞;7] D. ]−∞;14]
5) 3x − 6 < 6
A. ]−∞;14[ B. [2;14[ C. [2;36[ D. [4;14[
6) 4− x ≤3
A. ]−∞;4] B. [5; ∞[ C. [−5;4] D. [−4;5]
8.7. 1) 20 − x > 2
2

A. ]−4;0[ B. ]0;4[ C. ]−4;4[ D. ]−2;2[


2) 17 − 2 x ≥ 3 2

A. [−2;2] B. [−3;3] C. [−2;0] D. [−3;0]


3) 11 + x − x 2 ≥ 3
A. [−3;2] B. [−2;3] C. [−2;1] D. [−1;2]
4) 25 − x 2 > −3
A. ]−4;4[ B. [−5;5] C. [0;4[ D. [0;5]

amoxseni T gantoleba ( ##8 .8; 8 .9):


8.8. 1) x+7 + x−2 =3 2) 15 − x + 3 − x = 6
3) 2x − 5 + x − 6 = 2 x − 3 4) x + 1 − 9 − x = 2 x − 12
8.9. 1) 3
x + 34 − x − 3 = 1
3
2) 3
5 x + 7 − 3 5 x − 12 = 1
3) x + 4 x = 12 4) x − 1 + 64 x − 1 = 16

am o xs eni T u tol ob a ( ##8 .1 0-8.1 3 ) :


8.10. 1) 4x − 6 < x + 3 2) 3 − 4x ≥ 2x + 7
3) 4− x ≤ 4+ x 4) 4− x > 4+ x
73
8.11. 1) x2 − 6x + 5 < x2 − 2x − 3 2) x + 11 > x 2 − 3 x − 10
3) (x − 1) x2 − x − 2 > 0 4) ( x − 3) x2 + x − 2 < 0
x−7 17 − 15 x − 2 x 2
8.12. 1) <0 2) >0
4 x 2 − 19 x + 12 x+3

6− x 6+ x
3) (x + 3) ≥0 4) (x − 3) ≤0
8− x 8+ x
8.13. 1) 9 x − 20 < x 2) x 2 − 4 x − 12 < x − 1
3) x + 3 > x +1 4) x 2 + 5x + 4 > x + 2
!
!
%:/!hboupmfcbUb!tjtufnfcj!
a m o x s e n i T s i s t e m a (##9.1 - 9.6):
⎧4 x − 3 y = −19 ⎧3x − 4 y = 5
9.1. 1) ⎨ 2) ⎨
⎩6 x + 5 y = 38 ⎩2 x + 6 y = −1
1 1 1 1
A. x = ; y = -7 B. x = − ; y = 7 A. x = −1; y = − B. x = 1; y =
2 2 2 2
1 1 1 1
C. x = − ; y = -7 D. x = ; y = 7 C. x = 1; y = − D. x = −1; y =
2 2 2 2
⎧9 x + y = −1 ⎧5 x + 3 y = −3
3) ⎨ 4) ⎨
⎩3x − 2 y = −5 ⎩− 4 x + 9 y = 10
1 1 2 2
A. x = − ; y = 2 B. x = , y = −2 A. x = -1; y = − B. x = 1; y = −
3 3 3 3
1 1 2 2
C. x = − ; y = −2 D. x = ; y = 2. C. x = -1; y = − D. x = −1; y =
3 3 3 3
⎧3(x − 1) = 4 y + 1 ⎧4(x + 2) = 1 − 5 y
9.2. 1) ⎨ 2) ⎨
⎩5( y − 1) = x + 1 ⎩3( y + 2) = 3 − 2 x
A. x = −4; y = −2 B. x = −4; y = 2 A. x = −3; y = 1 B. x = −3; y = −1
C. x = 4; y = −2 D. x = 4; y = 2. C. x = 3; y = −1 D. x = 3; y = 1
⎧15(x + 1) = 5 − 2 y ⎧7(x − 1) = 3 y − 8
3) ⎨ 4) ⎨
⎩4( y + 1) = 2 − 3x ⎩5(1 − y ) + 12 = −4 x
2 2
A. x = ; y = 0 B. x = − ; y = 1 A. x = 2; y = −5 B. x = 5; y = 2
3 3

74
2 1
C. x = − ; y = 0 D. x = ; y=-1 C. x = 2; y = 5 D. x = −2; y = −5
3 3
⎧2 x + 2 y = −1 ⎧1,5x − y = 2
9.3. 1) ⎨ 2) ⎨
⎩− 0,5 x + 4 y = 2,5 ⎩2 x + 3 y = 0,5
1 1 1 1
A. x = ; y = −1 B. x = −1; y = A. x = − ; y = 1 B. x = 1; y = −
2 2 2 2
1 1
C. x = −1; y = 0 D. x = ; y = 1 C. x = 1; y = 0 D. x = ; y = −1
2 2
⎧3x + y = 2
⎧3x + y = −1 ⎪
3) ⎨ 4) ⎨ 1 2
⎩1,5 x − 0,5 y = −2,5 ⎪3 x − 2 3 y = 3

A. x = 2; y = −1 B. x = −1; y = −1 A. x = −1; y = 1 B. x = 1; y = 1
C. x = −1; y = 2 D. x = −1; y = −2 C. x = −1; y = 2 D. x = 1; y = −1
⎧x y ⎧ 2x y
⎪⎪ 2 − 3 = 1 ⎪⎪ 9 + 4 = 11
9.4. 1) ⎨ 2) ⎨
⎪ x + 2y = 8 ⎪ 5 x + y = 19
⎪⎩ 4 3 ⎪⎩ 12 3
A. x = 2; y = 3 B. x = 4; y = 5 A. x = 12; y = 36 B. x = 36; y = 12
C. x = 6; y = 7 D. x = 8; y = 9 C. x = 6; y = 18 D. x = 18; y = 6
⎧ 3x 2 y ⎧x y 5
⎪⎪ 4 + 5 = 5 ⎪⎪ 2 − 6 = 2
3) ⎨ 4) ⎨
⎪ x + 3y = 5 ⎪ 3x + 2 y = 0
⎪⎩ 2 5 ⎪⎩ 2
A. x = 2; y = 3 B. x = 3; y = 4 A. x = 4; y = −3 B. x = −4; y = 3
C. x = 4; y = 5 D. x = 5; y = 6 C. x = 6; y = −5 D. x = −6; y = 5
⎧⎪ x + y = 2 ⎧⎪3x + 2 y = 4
9.5. 1) ⎨ 2 2) ⎨
⎪⎩ x + xy = 2 ⎪⎩3xy + 2 y 2 = 8
A. x = 1; y = 1 B. x = 2; y = −1 A. x = −2; y = 5 B. x = 1; y = 1
C. x = −1; y = 2 D. x = −1; y = −1 C. x = 0; y = 2 D. x = 0; y = −2
⎧⎪ x + y = 5 ⎧⎪ x + y = 3
3) ⎨ 2 4) ⎨ 2
⎪⎩ x − y 2 = 5 ⎪⎩ x − y 2 = 3
A. x = 3; y = 2 B. x = 4; y = 1 A. x = 1; y = 2 B. x = 2; y = 1
C. x = 0; y = 5 D. x = 5; y = 0 C. x = 0; y = 3 D. x = 3; y = 0

75
a m o x s e n i T s i s t e m a:
⎧⎪ x − xy − y + 99 = 0
2 2 ⎧⎪ x 2 + y 2 − 6 y = 0
9.6. 1) ⎨ 2) ⎨
⎪⎩ x − y = −3 ⎪⎩ y + 2 x = 0
⎧⎪ x 2 − xy + y 2 = 63 ⎧⎪ y 2 − 3 xy + x 2 − x + y + 9 = 0
3) ⎨ 4) ⎨
⎪⎩ x − y = −3 ⎩⎪ y − x = 2
9.7. ipoveT x -is mniSvnelobebs Soris udidesi, Tu (x, y )
wyvili sistemis amonaxsnia
⎧⎪ x 2 + y 2 = 13 ⎧⎪ x 2 + y 2 = 41
1) ⎨ 2) ⎨
⎪⎩ xy = 6 ⎪⎩ xy = 20

⎧ x
⎧ x + y + xy = 3 ⎪x + y + y = 9

3) ⎨ 4) ⎨
⎩(x + y ) ⋅ xy = 2 ⎪(x + y ) ⋅ x = 20
⎪⎩ y
9.8. 1) ipoveT a, Tu 3x+2=x2+a=5x+6
2) ipoveT a, Tu x-2=7x+10=x2-a

amoxseniT sistema (##9.9-9.10):


⎧1 1 5 ⎧1 8
⎪x + y = 6 ⎪x − y = 8
⎪ ⎪
9.9. 1) ⎨ 2) ⎨
1
⎪ − = 1 1 ⎪ 5 + 4 = 51
⎪⎩ x y 6 ⎪⎩ x y
⎧ 2 6 ⎧ 27 32
⎪ x − y + x + y = 1,1 ⎪ 2x − y + x + 3y = 7
⎪ ⎪
3) ⎨ 4) ⎨
⎪ 4 9 ⎪ 45 − 48 = −1
− = 0,1
⎪⎩ x − y x + y ⎪⎩ 2 x − y x + 3 y
⎧⎪ x + y = 3 ⎧⎪ x + y = 5
9.10. 1) ⎨ 2) ⎨
⎪⎩ xy = 4 ⎪⎩ xy = 6
⎧ x + y = 10 ⎧x − y = 5
⎪ ⎪
3) ⎨ x y 5 4) ⎨ x y 5
⎪ y + = ⎪ y − x =6
⎩ x 2 ⎩
9.11. a -s ra mniSvnelobisaTvis aqvs sistemas erTi amona-
xsni:
76
⎧4 x + 3 y = 12 ⎧3x + 8 y = 10
1) ⎨ 2) ⎨
⎩ 2 x + ay = 5 ⎩ x − ay = 7
9.12. a parametris ra mniSvnelobisaTvis ara aqvs sistemas
amonaxsni:
⎧(3 + a )x + 4 y = 5 − 3a ⎧(a + 5)x + (2a + 3) y = 7
1) ⎨ 2) ⎨
⎩ 2 x + (5 + a ) y = 8 ⎩(3a + 10 )x + (5a + 6) y = 16
9.13. a parametris ra mniSvnelobisaTvis aqvs sistemas amo-
naxsnTa usasrulo simravle:
⎧(3 + a )x + 4 y = 5 − 3a ⎧(a + 5)x + (2a + 3) y = 7
1) ⎨ 2) ⎨
⎩2 x + (5 + a ) y = 8 ⎩(3a + 10 )x + (5a + 6) y = 16
9.14. ipoveT naturalur ricxvTa yvela iseTi (x, y ) wyvili,
romelic akmayofilebs tolobebs:
1) xy = 7 2) (x − 1)( y + 2 ) = 5
3) (x + 3)( y − 1) = 15 4) x 2 − y 2 = 21
5) x 2 − y 2 = ab , sadac a > b > 2 , a da b martivi ricx-
vebia.
6) x2y=200 7) x2y-x2=49
8) 3x + 4 y = 24 9) 2 x + 3 y = 30
10) ax + by = 4ab , sadac a > b , a da b urTierTmar-
tivi naturaluri ricxvebia.
9.15. ipoveT a-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac siste-
mis amonaxsni akmayofilebs miTiTebul pirobas.
⎧3 x − 2 y = a
1) ⎨ x> y
⎩ x + 2 y = a − 2,
⎧2 x + y = a + 2
2) ⎨ x+ y >1
⎩ x − 3 y = 5,
⎧2 x − 3ay = 5
3) ⎨ x + y <1
⎩ x + 3 y = 2,
⎧3x + y = a
4) ⎨ x > 3y
⎩ x + 2 y = 2a + 1,

!
77
$10. modulis Semcveli wrfivi gantolebebi da
utolobebi

10.1. amoxseniT gantoleba:


1) x − 1 = 2 x − 3
A. 1 B. 2 C. 4 D. 3
2) x + 1 = 3 − 2 x
1 1 2 2
A. B. − C. − D.
3 3 3 3
3) x − 2 = 3 x − 1
A. 0,75 B. –0,75 C. 0,5 D. –0,5
4) x + 2 = 1 − 3 x
A. 0,25 B. –0,25 C. 0,75 D. –0,75
10.2. amoxseniT gantoleba da ipoveT umciresi fesvi:
1) 3 − x = 2,5
1 1 1 1
A. B. − C. D. −
2 2 3 3
2) x − 1 = 2
A. 3 B. -1 C. 2 D. -2
3) 3 x − 1 = x + 1
A. 1 B. -1 C. 2 D. 0
4) 5 x − 3 = 2 − x
5 1 1
A. B. C. 0 D. −
6 4 4
10.3. amoxseniT gantoleba da ipoveT udidesi fesvi:
1) 5 x + 3 = 2
1 1
A. − B. -1 C. 1 D.
5 5
2) 6 x − 7 = 3
2 2 1
A. 1 B. 2 C. D. 1
3 3 3
3) 4 x − 3 = x + 2
3 3 1 2
A. B. 1 C. D. 1
5 4 5 3

78
4) 6 x − 8 = 3 − x
6 4
A. 2 B. 1 C. 1 D. 1
7 7
a m o x s e n i T u t o l o b a (##10.4; 10.5):
10.4. 1) x − 2 ≤ 3
A. [− 3;3] B. [− 1;5] C. [− 2;4] D. ]−1;5[
2) 1 − x > 10
A. ]−∞;−9[ U ]11; ∞[ B. ]−9;11[ C. ]−8;10[ D. ]−9; ∞[
3) x + 4 ≤ 3
A. ]−7; ∞[ B. ]−∞;−1] C. [− 7;−1] D. ]−∞;−7] U [−1; ∞[
4) 3x + 4 ≥ 1
⎡ 2 ⎤ ⎡ 2 ⎡
A. ⎢− 1 ;−1⎥ B. ]−∞;−1] C. ⎢− 1 ; ∞ ⎢ D. ⎤⎥ − ∞;−1 ⎤⎥ U [− 1; ∞[
2
⎣ 3 ⎦ ⎣ 3 ⎣ ⎦ 3⎦
10.5. 1) x − 4 ≥ 3 x − 5
⎤ 1⎤ ⎤ 1⎤ ⎡1 1⎤ ⎡ 1 ⎡
A. ⎥ − ∞;2 ⎥ B. ⎥ − ∞; ⎥ C. ⎢ ;2 ⎥ D. ⎢2 ; ∞ ⎢
⎦ 4⎦ ⎦ 2⎦ ⎣2 4⎦ ⎣ 4 ⎣
2) 3 − 2 x < 3x + 2
⎤ 1⎡ ⎤1 ⎡ ⎤ 1⎡
A. ]−5; ∞[ B. ⎥ − 5; ⎢ C. ⎥ ; ∞ ⎢ D. ⎥ − ∞; ⎢
⎦ 5⎣ ⎦5 ⎣ ⎦ 5⎣
3) 5 x − 4 > x + 2
⎤ 1⎡ ⎤ 1 ⎡ ⎤1 1 ⎡ ⎤ 1⎡ ⎤ 1 ⎡
A. ⎥ − ∞; ⎢ B. ⎥1 ; ∞ ⎢ C. ⎥ ;1 ⎢ D. ⎥ − ∞; ⎢ U ⎥1 ; ∞ ⎢
⎦ 3⎣ ⎦ 2 ⎣ ⎦3 2⎣ ⎦ 3⎣ ⎦ 2 ⎣
4) 3 x − 2 < 2 x + 5
⎤ 3 ⎡ ⎤ 3 ⎡ ⎤ 3⎡
A. ]−∞;7[ B. ⎥ − ;7 ⎢ C. ⎥ − ; ∞ ⎢ D. ⎥ − ∞;− ⎢ U ]7; ∞[
⎦ 5 ⎣ ⎦ 5 ⎣ ⎦ 5⎣

10.6. amoxseniT gantoleba:


1) 5 − x = x + 4 3) 5 − 2 x + x + 3 = 2 − 3x
2) x − 1 + x − 3 = 2 4) 2 x − 5 − 3 x = x + 7

10.7. amoxseniT utoloba:


1) 2 x + 3 > x − 2 3) 2 x − 7 − x + 5 < 1

79
2) 4 x + 1 − 3 x + 2 < 0 4) x − 1 + 2 x + 1 > 3 .

$11. modulis Semcveli kvadratuli gantolebebi


da utolobebi

a m o xs en i T g an t oleb a ( # # 1 1 . 1; 1 1 . 2 ) :
11.1. 1) x 2 −1 = 3
A. ± 2 B. ± 3 C. 2 D. ± 4
2) x 2 − 5 = 4
A. ± 3 B. ± 1; ± 4 C. ± 1 D. ± 3; ± 1
2
3) x + 4 x + 5 = 2
A. 3 B. –3; -1 C. 1; 3 D. –4; 0
2
4) x − 5 x + 7 = 1
A. –2; 3 B. 3; 0 C. 2; 3 D. 1
2 2
11.2. 1) x − 4 + x − 3x + 2 = 0
A. -2 B. 1 C. 2 D. 4
2) 3 x 2 − 9 + 2 4 x − x 2 − 3 = 0
A. -3 B. 3 C. 1 D. 2
3) x 2 + 5 x + 6 + 2 − x − x 2 = 0
A. -2 B. -3 C. 1 D. 2
2 2
4) 2 x − 6 x + 8 + 3 4 + 3 x − x = 0
A. -1 B. 2 C. -2 D. 4
11.3. ipoveT gantolebis udidesi amonaxsni:
1) x 2 + 3 x − 1 − 7 = 0
A. -5 B. 2 + 3 C. 4 D. 2
2
2) x − 5 x + 9 = x − 6
A. 3 B. 1 C. 0 D. 2
11.4. ipoveT gantolebis umciresi amonaxsni:

1) 3x 2 − x − 3 = 9 x + 8
A. -5 B. 2 C. 4 D. -1
2) x − 6 = x 2 − 7 x + 1
80
A. 1 B. 7 C. 3 − 14 D. 3 + 14
11.5. ipoveT gantolebis amonaxsnTa jami:
16
1) = x−5
x−5 −6
A. 10 B. -3 C. 13 D. 16
8
2) x − 1 − =0
x −1
A. -3 B. -5 C. 2 D. 5

a m o x s e n i T u t o l o b a (##11.6; 11.7):
11.6. 1) x 2 − 6 < 3

A. ]−3;3[ B. ]−3;0[ ]
C. − 3;− 3 U[ ] 3;3[ D. ] 0;3[
2
2) x − 9 ≤ 7

[
A. − 4;− 2 U ] [ 2 ;4 ] B. [− 4;4] C. [ 2 ;4] [
D. − 4;− 2 ]
2
3) x − 5 x < 6
A. ] 3;6[ B. ]− 1;2[ U ] 3;6[ C. ] 3;6[ D. ]− 3;1[ U ] 3;6[
4) x 2 − 5 x + 5 < 1
A. ] 0;1[ B. ] 0;4[ C. ]−5;−1[ D. ] 1;2[ U ] 3;4[
2
11.7. 1) x − 4 > 3

] [ ] [ ] [ ] [
A. ]−1;1[ B. − ∞;− 7 U 7 ; ∞ C. 1; 7 D. − ∞;− 7 U ]− 1;1[ U 7 ; ∞ ] [
2
2) x − 2 > 2
A. ]− ∞;−2[ U ] 2; ∞[ B. ] 2; ∞[ C. ]−∞;−2[ D. ] 0;2[
2
3) x − 4 x − 2 > 6

A. ]−∞;−2[ B. ]−2; ∞[ C. ⎤ −∞; −2 3 ⎡ U ⎤ 2 + 2 3; ∞ ⎡ D. 0; 12


⎦ ⎣ ⎦ ⎣
] [
4) x 2 − 2 x > 3
A. ]−∞;−3[ B. ]− ∞;−1[ U ] 3; ∞[ C. ] 3; ∞[ D. ]−1;3[

81
11.8 . amoxseni T gantol eba
1) x − 2 (x − 5) = (x − 2 ) ( )
3) x 2 − 5 x + 6 ⋅ 9 − x 2 = 0

2) x − 6 ⋅ (x − 2 ) + 2 − x = 0 4) x 2 − 8 (x − 2) = (x − 2)
amoxseniT utol ob a (##11.10; 11.11):
x2 −1 x 2 − 12
11.9. 1) <2 3) ≥1
x+4 x2 + 4

x 2 − 3x + 1 x 2 − 2x + 1
2) <1 4) >1
2
x + x +1 x−3
x+4 −3 1 x −3 −3 1
11.10. 1) < 3) <
4 x+4 10 x−3
x+2 −5 1 x+3 −2 1
2) < 4) <
6 x+2 3 x+3

$12. algebruli amocanebi


!
12.1. giorgim, daTom da beqam 62 kakali Seagroves. da-
Tom Seagrova 4-iT naklebi, vidre beqam da 2-iT meti, vidre
giorgim. ramdeni kakali Seagrova giorgim?
A. 18 B. 20 C. 22 D. 24
12.2. sam klasSi 119 moswavlea. pirvel klasSi moswav-
leTa ricxvi 4-iT metia, vidre meore klasSi da 3-iT nak-
lebi, vidre mesame klasSi. ramdeni moswavlea meore klas-
Si?
A. 40 B. 43 C. 36 D. 20
12.3. nakveTidan Seagroves 1800 kg bostneuli. kartofi-
li iyo 5-jer meti, vidre Warxali, xolo kombosto 120 kg-
iT meti, vidre Warxali. ramdeni kilogrami kartofili
Seagroves?
A. 1200 B. 1000 C. 1400 D. 1100
12.4. giorgim, daTom da Tornikem kalaTburTis TamaSi-
sas sul 60 qula daagroves. giorgim 3-jer meti qula da-
agrova, vidre daTom, xolo Tornikem 20 quliT naklebi,
vidre giorgim da daTom erTad. ramdeni qula daagrova gi-
orgim?
A. 40 B. 20 C. 30 D. 10
12.5. oTx momdevno mTel ricxvs Soris umciresi ricxvi
82
2
warmoadgens udidesi ricxvis nawils. ipoveT am ricx-
3
vebs Soris udidesi.
A. 9 B. 8 C. 10 D. 12
12.6. oTx momdevno mTel ricxvs Soris umciresi ricxvi
warmoadgens udidesi ricxvis 80%-s. ipoveT am ricxvebs
Soris umciresi.
A. 13 B. 10 C. 12 D. 11
12.7. naturaluri ricxvi Cawerilia 2-ianebis jamis sa-
xiT. Tu igive ricxvs CavwerT 5-ianebis jamis saxiT, maSin
pirvel CanawerSi 2-ianebis raodenoba aRmoCndeba 90-iT me-
ti, vidre meore CanawerSi 5-ianebis raodenoba. ipoveT es
naturaluri ricxvi.
A. 240 B. 420 C. 100 D. 300
12.8. mocemuli rva ricxvis saSualo ariTmetikulia 60.
am ricxvebidan erT-erTi 130-is tolia. ipoveT danarCeni
Svidi ricxvis saSualo ariTmetikuli.
A. 40 B. 60 C. 50 D. 45
12.9. mocemuli TxuTmeti ricxvis saSualo ariTmetiku-
lia 46. am ricxvebidan Svidi ricxvis saSualo ariTmeti-
kuli 30-is tolia. ipoveT danarCeni rva ricxvis saSualo
ariTmetikuli.
A. 60 B. 70 C. 80 D. 65
12.10. skolis moswavleTa meoTxedi TamaSobs fexburTs
da maTi saSualo asakia 12 weli, naxevari TamaSobs kalaT-
burTs da maTi saSualo asakia 14 weli, xolo danarCeni
moswavleebis saSualo asakia 8 weli. ipoveT skolis mos-
wavleTa saSualo asaki.
A. 14 B. 10 C. 8 D. 12
12.11. auditoriaSi ramdenime studenti imyofeboda. Sem-
TxveviT aRmoaCines, rom maTi saSualo asaki maTi raodeno-
bis toli iyo. rodesac auditoriaSi Sevida 39 wlis pro-
fesori, auditoriaSi myofTa saSualo asaki isev maTi rao-
denobis toli aRmoCnda. ramdeni studentia auditoriaSi?
A. 17 B. 22 C. 20 D. 19
12.12. erT avzSi orjer meti benzinia, vidre meoreSi.
Tu pirveli avzidan meoreSi gadavasxamT 25 l benzins, ma-
Sin orive avzSi benzinis raodenoba gaTanabrdeba. ramdeni
litri benzini iyo pirvel avzSi?
A. 50 B. 100 C. 75 D. 120
12.13. erT sawyobSi 200 tona naxSiria, meoreSi ki _ 60
tona. yoveldRiurad TiToeul sawyobSi SeaqvT 20 tona
83
naxSiri. ramdeni dRis Semdeg iqneba pirvel sawyobSi 2-jer
meti naxSiri, vidre meoreSi?
A. 3 B. 5 C. 6 D. 4
12.14. erT sawyobSi 120 t xorbalia, meoreSi ki _ 150 t.
pirveli sawyobidan yoveldRiurad gahqondaT 8 t xorba-
li, meoredan ki _ 12 t. ramdeni dRis Semdeg iqneba meore
sawyobSi xorblis raodenoba pirvelSi darCenili xor-
3
blis nawili?
4
A. 10 B. 12 C. 9 D. 8
12.15. erTi da igive manZilis gasavlelad giorgis sWir-
deba 90 nabijiT metis gadadgma, vidre daTos. ramdeni na-
biji gadadga daTom am manZilis gavlis dros, Tu 7 nabi-
jis gadadgmiT is gadis igive manZils, rasac giorgi 10 na-
bijis gadadgmiT?
A. 90 B. 150 C. 210 D. 300
12.16. erTi skolis moswavleebma Seagroves 200 lari da
iyides Teatrisa da kinos 55 bileTi. Teatris ramdeni bi-
leTi uyidiaT, Tu Teatris erTi bileTi Rirda 5 lari,
xolo kinos erTi bileTi _ 2 lari?
A. 40 B. 35 C. 25 D. 30
12.17. moswavlem 3 rveulsa da 2 fanqarSi gadaixada 65
TeTri. meore moswavlem iseTive 2 rveulsa da 4 fanqarSi
gadaixada 70 TeTri. ramdeni TeTri Rirs erTi rveuli?
A. 15 B. 20 C. 25 D. 10
12.18. sagamocdo bileTi Sedgeba erTquliani, orquli-
ani da samquliani kiTxvebisagan. sul bileTSi aris 20 ki-
Txva da maTi qulebis jamia 34. erTquliani kiTxvebi imde-
nia, ramdenic orquliani da samquliani kiTxvebi erTad.
ramdeni samquliani kiTxvaa am bileTSi?
A. 4 B. 6 C. 2 D. 8
12.19. ramdeni lari Rirs wigni, Tu 16 wigni Rirs imdeni
lari, ramdeni wignic SeiZleba viyidoT 100 larad?
A. 2 B. 2,5 C. 3 D. 3,5
12.20. proporciis pirveli sami wevris jami udris 58-s.
2
mesame wevri Seadgens pirveli wevris , xolo meore pir-
3
3
velis _ nawils. ipoveT proporciis meoTxe wevri.
4
A. 12 B. 10 C. 14 D. 8
12.21. dadebiTi ricxvebis mier Sedgenili proporciis
84
kidura wevrebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 3:1, xo-
lo Sua wevrebis namravlia 12. ipoveT proporciis kidura
wevrebs Soris udidesi.
A. 8 B. 6 C. 7 D. 5
12.22. ori ricxvi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc
3:2. Tu maT Soris umciress gavyofT 4-ze, udidess ki gav-
yofT 9-ze, maSin pirveli ganayofi 4-iT meti iqneba meore
ganayofze. ipoveT am ricxvebs Soris umciresi.
A. 72 B. 48 C. 56 D. 64
12.23. erTidaigive sasworze givis wona 42 kg gamovida,
xolo gelas wona _ 38 kg. roca biWebi sasworze erTad
dadgnen sasworma 74 kg uCvena. mxolod amis Semdeg aRmoa-
Cines, rom sasworze wonis ararsebobis dros sasworis
isari “0” niSans ar uCvenebs. ras udris givis wona sinamd-
vileSi?
A. 38 kg B. 36 kg C. 42 kg D. 40 kg
12.24. qsovilis fasma daiklo 30%-iT, ris Semdeg qsovi-
lis fasi gaxda 42 lari. ramdeni lari Rirda qsovili Ta-
vdapirvelad?
A. 48 B. 50 C. 60 D. 65
12.25. meanabres bankSi axla aqvs 327 lari. ramdeni la-
ri Seitana man erTi wlis win, Tu wliuri danaricxia 9%?
A. 310 B. 280 C. 300 D. 290
12.26. qsovilis fasma moimata Tavisi fasis 8,5%-iT da
gaxda 43,4 lari. ra Rirda (larebSi) qsovili fasis moma-
tebamde?
A. 39 B. 38 C. 41 D. 40
12.27. erT avzSi 50 litri benzinia, meoreSi _ 35 litri.
pirveli avzis benzinis raodenobis ramdeni procenti unda
gadavasxaT pirveli avzidan meoreSi, rom orive avzSi ben-
zinis raodenobebi gaTanabrdes?
A. 20 B. 18 C. 10 D. 15
12.28. qsovilis fasma jer 40%-iT daiklo, xolo Semdeg
pirvelad daklebuli Tanxis 25%-iT gaiafda, ris Semdegac
qsovilis fasi 60 lari gaxda. ra Rirda qsovili Tavdapir-
velad?
A. 110 B. 120 C. 130 D. 140
12.29. sofelSi TiToeul ojaxs hyavs Zroxa an cxeni.
Zroxa hyavs ojaxebis 80%-s, xolo cxeni _ 45%-s. sofelSi
mcxovreb 40 ojaxs hyavs Zroxac da cxenic. sul ramdeni
ojaxia am sofelSi?
A. 200 B. 160 C. 100 D. 120
85
12.30. benzinis fasi gaormagda. ramdeni procentiT unda
daiklos fasma, rom igi daubrundes Zvel fass?
A. 50 B. 25 C. 20 D. 75
12.31. produqciis fasi 5-jer gaiazarda. ramdeni proce-
ntiT unda daiklos fasma, rom igi daubrundes Zvel fass?
A. 20 B. 50 C. 75 D. 80
12.32. baRSi naZvis xeebis raodenoba aris xeebis saerTo
raodenobis 20%. 5 naZvis xis dargvis Semdeg baRSi naZvis
xeebis raodenoba gaxda 25%. ramdeni xe iyo darguli ba-
RSi Tavdapirvelad?
A. 25 B. 50 C. 75 D. 150
1
12.33. meanabrem bankidan gamoitana Tavisi Tanxis na-
6
wili, ris Semdeg bankSi darCa 800 lari. ramdeni lari
hqonda meanabres bankSi?
A. 1000 B. 980 C. 960 D. 940
12.34. avtomobiliT meore mgzavrobisas daixarja pirve-
1
li mgzavrobisas daxarjuli benzinis nawili. ramdeni
8
litri benzini daxarjula pirveli mgzavrobisas, Tu ori-
ve mgzavrobisas daixarja 54 litri benzini?
A. 44 B. 50 C. 48 D. 46
12.35. moswavlem meore dRes waikiTxa pirvel dRes waki-
1
Txuli wignis gverdebis raodenobis nawili. ramdeni
11
gverdi waukiTxavs moswavles pirvel dRes, Tu orive dRes
wakiTxuli aqvs 180 gverdi?
A. 165 B. 175 C. 160 D. 170
2
12.36. avzidan gamouSves masSi arsebuli wylis nawi-
5
1
li, Semdeg isev gamouSves darCenili wylis nawili. ra-
4
mdeni litri wyali iyo avzSi Tavdapirvelad, Tu sabolo-
od masSi darCa 450 litri wyali?
A. 800 B. 1000 C. 600 D. 900
12.37. matarebeli 300 metri sigrZis xids gadis 2 wuTSi,
xolo satelegrafo boZs Cauvlis naxevar wuTSi. ras ud-
ris matareblis sigrZe?
A. 80 m B. 100 m C. 150 m D. 200 m
12.38. pirvel brigadas mosavlis aReba SeuZlia 4 dReSi,
meores ki 6 dReSi. ramden dReSi aiRebs mosavals orive
86
brigada erTad?
A. 2,8 B. 2,4 C. 2,6 D. 2,5
12.39. pirveli mili avzs avsebs 18 saaTSi, meore ki 24
7
saaTSi. ramden saaTSi aavsebs avzis nawils orive mili
12
erTad muSaobiT?
A. 8 B. 7 C. 6 D. 5
12.40. orma brigadam mosavlis aReba daamTavra 12 dReSi.
ramden dReSi aiRebs mosavals marto meore brigada, Tu
igive samuSaos Sesruleba marto pirvel brigadas SeuZlia
20 dReSi?
A. 28 B. 32 C. 30 D. 24
12.41. ori traqtori, romelTagan pirveli 4-jer mZlav-
ria meoreze, erTad muSaobiT mindors xnavs 20 saaTSi. ra-
mden saaTSi moxnavs igive mindors marto pirveli traqto-
ri?
A. 75 B. 100 C. 50 D. 25
12.42. ori traqtoridan pirveli 5-jer mZlavria meore-
ze. ramdeni dRe dasWirdeba pirvel traqtors im samuSaos
Sesasruleblad, rasac orive traqtori erTad 20 dReSi
akeTebs?
A. 21 B. 22 C. 24 D. 25
12.43. turistma mTeli gzis 0,6 nawili gaiara motocik-
liT, xolo danarCeni _ velosipediT. motocikliT moZrao-
bisas man daxarja 3-jer naklebi dro, vidre velosipediT
mgzavrobisas. ramdenjer swrafad moZraobs turisti moto-
cikliT, vidre velosipediT?
A. 4-jer B. 2,5-jer C. 6-jer D. 4,5-jer
12.44. turistma mTeli gzis 0,8 nawili gaiara velosipe-
diT, xolo danarCeni gza fexiT. velosipediT is moZraobs
2-jer meti siCqariT, vidre dadis fexiT. ramdenjer metia
fexiT moZraobisas daxarjuli dro velosipediT mgzavro-
bisas daxarjul droze?
A. 4-jer B. 2-jer C. 2,5-jer D. 3-jer
12.45. gemma manZili or navsadgoms Soris gaiara mdina-
ris dinebis mimarTulebiT 4 saaTSi, mdinaris dinebis sawi-
naaRmdego mimarTulebiT _ 5 saaTSi. ipoveT manZili navsa-
dgomebs Soris, Tu mdinaris dinebis siCqarea 2 km/sT.
A. 60 km B. 100 km C. 80 km D. 90 km
12.46. katerma mdinaris dinebis mimarTulebiT 5 saaTSi
imdeni kilometri gacura, ramdenic 6 sT 15 wT-Si mdinaris

87
dinebis sawinaaRmdego mimarTulebiT. ipoveT kateris siCqa-
re mdgar wyalSi, Tu mdinaris dinebis siCqarea 2,4 km/sT.
A. 20,4 km/sT B. 21,8 km/sT C. 21,6 km/sT D.22,4 km/sT
12.47. velosipedistma soflidan qalaqSi mgzavrobas da
ukan dabrunebas moandoma 2 saaTi da 45 wuTi. ipoveT manZi-
li soflidan qalaqamde, Tu qalaqSi velosipedisti moZ-
raobda 12 km/sT siCqariT, ukan ki 10 km/sT siCqariT.
A. 20 km B. 12 km C. 15 km D. 18 km
12.48. matarebeli manZils A qalaqidan B qalaqamde ga-
dis 10 sT 40 wuTSi. matareblis siCqare rom 10 km/sT-iT nak-
lebi iyos, maSin is B qalaqSi Cava 2 sT 8 wuTiT gvian. ipo-
veT matareblis siCqare.
A. 65 km/sT B. 60 km/sT C. 50 km/sT D. 55 km/sT
12.49. soflidan qalaqisaken miemgzavrebian avtomobili
da avtobusi, xolo qalaqidan soflisaken modian velosi-
pedisti da motociklisti. avtobusi da motocikleti erT-
maneTs uaxlovdeba 90 km/sT siCqariT, avtomobili da mo-
tocikleti _ 110 km/sT siCqariT, xolo avtomobili da ve-
losipedi _ 80 km/sT siCqariT. ra siCqariT uaxlovdeba er-
TmaneTs avtobusi da velosipedi?
A. 60 km/sT B. 80 km/sT C. 65 km/sT D. 90 km/sT
12.50. nika, giga da luka erTdroulad iwyeben sirbils
2000 metrian distanciaze mudmivi siCqariT. rodesac nikam
miaRwia finiSis xazs is gigas uswrebda 200 metriT, xolo
lukas 1100 metriT. ramdeni metri darCeba lukas finiSam-
de, rodesac giga gadakveTs finiSis xazs?
A. 900 B. 1000 C. 1100 D. 1200
12.51. etlis erTi borblis wrewiris sigrZe udris 24
dm-s, meoresi ki 14 dm-s. ramden bruns gaakeTebs meore bor-
bali garkveuli manZilis gavlisas, Tu pirveli akeTebs 84
bruns?
A. 176 B. 170 C. 172 D. 144
12.52. ori matarebeli gavida qalaqidan erTidaigive mi-
marTulebiT. pirveli matarebeli saaTSi gadis 36 kilo-
metrs, xolo meore_48 km-s. ramdeni saaTis Semdeg daeweva
meore matarebeli pirvels, Tu viciT, rom pirveli matare-
beli gasuli iyo 2 saaTiT adre meoreze?
A. 8 B. 7 C. 6 D. 9
12.53. ori avtomobili gavida qalaqidan erTidaigive mi-
marTulebiT. pirveli avtomobilis siCqarea 60 km/saaTi, xo-
lo meoresi _ 75 km/saaTi. meore avtomobilis gasvlidan

88
ramdeni saaTis Semdeg iqneba maT Soris manZili 180 km, Tu
pirveli avtomobili gasuli iyo 2 saaTiT adre meoreze?
A. 24 B. 16 C. 12 D. 20
12.54. avtomobili moZraobs 60 km/sT siCqariT. ra siCqa-
1
riT unda imoZraos man, rom yoveli kilometri wuTiT
3
Cqara gaiaraos?
A. 100 km/sT B. 80 km/sT C. 90 km/sT D. 120 km/sT
12.55. avtomobilis siCqarea 60 km/sT da igi yovel ki-
lometrs gadis avtobusze naxevari wuTiT ufro swrafad.
ipoveT avtobusis siCqare.
A. 70 km/sT B. 60 km/sT C. 40 km/sT D. 30 km/sT
12.56. velosipedisti dabidan qalaqSi Casvlas andomebs
8 saaTs, xolo motociklisti 6 saaTs. ramden saaTSi dae-
weva motociklisti velosipedists, Tu velosipedisti 1
saaTiT adre gava dabidan?
A. 2 B. 3 C. 4 D. 6
12.57. imis gamo, rom TavlaSi 30 axali cxeni moiyvanes
Tivis maragi, romelic 60 dRisTvis iyo gaTvaliswinebuli,
50 dReSi daixarja. ramdeni cxeni hyavdaT TavlaSi Tavda-
pirvelad?
A. 120 B. 150 C. 160 D. 180
12.58. A punqtidan ori mimarTulebiT, romelTa Soris
kuTxe 120°-ia, erTdroulad gavida avtomobili da avtobu-
si. maTi siCqareebia Sesabamisad 90 km/sT da 30 km/sT. ipo-
veT avtomobilsa da avtobuss Soris manZili moZraobis
dawyebidan 40 wuTis Semdeg?
A. 10 10 km B. 20 13 km C. 20 km D. 10 km

12.59. Tu marTkuTxedis sigrZes SevamcirebT 4 sm-iT, xo-


lo mis siganes gavadidebT 7 sm-iT, maSin miviRebT kvad-
rats, romlis farTobi 100 kv. sm-iT meti iqneba marTkuT-
xedis farTobze. ipoveT kvadratis gverdi.
12.60. marTkuTxedis sigrZe 3-jer metia mis siganeze. Tu
marTkuTxedis siganes gavadidebT 4 m-iT, xolo mis sigrZes
SevamcirebT 5 m-iT, maSin marTkuTxedis farTobi 15 kv.m-iT
gadiddeba. ipoveT marTkuTxedis perimetri.
12.61. fotografiul suraTs, zomiT 12sm × 18sm erTnairi
siganis CarCo aqvs. ramdeni santimetria CarCos sigane, Tu
89
misi farTobi udris suraTis farTobs?
12.62. yvavilnari, romelsac marTkuTxedis forma aqvs
2m da 4m gverdebiT, erTnairi siganis bilikiT aris Semov-
lebuli. ramdeni metria bilikis sigane, Tu misi farTobi
9-jer metia yvavilnaris farTobze?
12.63. miwis ori nakveTi, romelTagan erTs wris forma
aqvs, meores ki kvadratis, SemoRobilia mavTulbadeebiT.
TiToeuli mavTulbadis sigrZe 100 metria. romeli nakve-
Tis farTobi metia da ramdeniT?
12.64. miwis ori nakveTi, romelTagan erTs wris forma
aqvs, meores ki kvadratis, SemoRobilia mavTulbadeebiT.
TiToeuli nakveTis farTobia 100 m 2 . romeli nakveTis Se-
moRobaze daixarja meti mavTulbade da ramdeniT?
12.65. miwis nakveTi, romlis farTobi 864 heqtaria, gayo-
filia sam yanad. mesame yanis farTobi udris pirveli ori
yanis farTobTa jams. ipoveT meore yanis farTobi, Tu vi-
ciT, rom misi farTobi ise Seefardeba pirveli yanis far-
Tobs, rogorc 5:11.
12.66. miwis sami nakveTis farTobi ise Seefardeba erT-
3 5 3
maneTs, rogorc 2 : 1 : 1 . cnobilia, rom pirveli nakveTi-
4 6 8
dan 72 centneriT ufro meti marcvalia aRebuli, vidre me-
ore nakveTidan. ipoveT mesame nakveTis farTobi, Tu saSua-
lo mosavlianoba Seadgens 18 centners 1 ha farTobze.
12.67. pirveli ricxvi ise Seefardeba meores, rogorc
3:4, xolo meore mesames, rogorc 8:21. ipoveT pirveli ric-
xvis Sefardeba mesamesTan.
12.68. oTxi ricxvidan pirveli sami ricxvi ise Seefar-
deba erTmaneTs, rogorc 4:2:3, xolo mesame ricxvi ise See-
fardeba meoTxe ricxvs, rogorc 4:1. rogori proporciiT
Seefardebian mocemuli oTxi ricxvi erTmaneTs?
12.69. or WurWelSi, romelTagan TiToeulis tevadobaa
100 litri, wylis garkveuli raodenoba asxia. Tu pirveli
WurWlis wylis mesameds gadavasxamT meore WurWelSi, ma-
Sin meore WurWeli aivseba. xolo, Tu meore WurWlis
wylis naxevars gadavasxamT pirvelSi, maSin pirveli Wur-
Weli aivseba. ramdeni litri wyali asxia TiToeul WurWe-
lSi?
12.70. wiladis mricxveli 2-iT naklebia mniSvnelze. Tu
wiladis mricxvels SevamcirebT 3-jer, xolo mniSvnels

90
1
mivumatebT 3-s, maSin miviRebT -s. ipoveT wiladi.
8
12.71. wiladis mniSvneli 4-iT metia mis mricxvelze. Tu
am wiladis mricxvels mivumatebT 11-s, mniSvnels ki gamo-
vaklebT erTs, maSin miviRebT mocemuli wiladis Sebrune-
bul wilads. ipoveT wiladi.
12.72. meTevzeTa brigadas yoveldRiurad unda daeWira
60 c Tevzi. brigada yoveldRiurad iWerda 5 c-s gegmis ze-
viT, amitom, vadamde 3 dRiT adre ara marto Seasrula geg-
ma, aramed daiWira kidev gegmis zeviT 120 c Tevzi. ramdeni
centneri Tevzi unda daeWira brigadas gegmiT?
12.73. fermers gansazRvruli vadisaTvis unda daeTesa
200 ha, magram igi yoveldRiurad 5 heqtariT mets Tesavda,
vidre hqonda gaTvaliswinebuli, da amitom Tesva vadaze 2
dRiT adre daamTavra. ramden dReSi daamTavra fermerma
Tesva?
12.74. gegmiT yoveldRiurad yvela cxenisaTvis gaicema
96 kg Tiva. Tu cxenebis raodenoba 2-iT Semcirdeba, maSin
TiToeuli cxenisaTvis yoveldRiuri ulufa gadiddeba 4
kg-iT. ramdeni cxeni iyo Tavdapirvelad?
12.75. 15t bostneulis gadasazidad moTxovnili iyo gan-
sazRvruli tvirTmzidaobis ramdenime sabarguli. aseTi
tvirTmzidaobis sabargulebis uqonlobis gamo gaigzavna
0,5 toniT naklebi tvirTmzidaobis sabargulebi da aseTi
sabargulebi gaigzavna moTxovnilze erTiT meti. ramdeni
tona bostneuli waiRo TiToeulma sabargulma?
12.76. samma brigadam erTad Seasrula garkveuli samu-
Sao, romelic mTlianad Sefasebuli iyo 6200 larad. ram-
den lars miiRebs am Tanxidan pirveli brigada, Tu is Sed-
geba 15 kacisagan da muSaobda 20 dRe, meore brigada Sed-
geba 14 kacisagan da muSaobda 10 dRe, xolo mesame _ 12 ka-
cisagan da is muSaobda 15 dRe?
12.77. mokriveTa, moWidaveTa da mocuraveTa nakrebebi,
romelTa SemadgenlobaSi sportsmenTa raodenobebi ise Se-
efardeba erTmaneTs, rogorc 3:5:2, gaemgzavra sazRvarga-
reT turnirSi monawileobis misaRebad Sesabamisad 10, 20
da 15 dRiT. ra dajda turnirSi moWidaveTa nakrebis mona-
wileoba, Tu sul samive gundis gamgzavrebaze daixarja
32000 lari (igulisxmeba, rom yoveli sportsmenisaTvis
dReSi erTidaigive Tanxa daixarja) ?
12.78. pirvelma ostatma 60 detalis damzadebaze 3 saa-

91
TiT naklebi dro daxarja vidre meorem. ramden saaTSi da-
amzadebs 90 detals meore ostati, Tu erTad muSaobiT erT
saaTSi isini amzadeben 30 detals?
12.79. im samuSaosaTvis, romelsac pirveli memanqane 4
1
saaTSi beWdavs, meores sWirdeba 6 saaTi, xolo mesames 4
2
saaTi. 460 gverdiani xelnaweri memanqaneebs Soris gaanawi-
les iseTnairad, rom maT erTidaigive droSi Seasrules
samuSao. ramdeni gverdi dabeWda pirvelma memanqanem?
12.80. pirvel wisqvils SeuZlia 19 centneri xorbali
dafqvas 3 saaTSi, meores 32 centneri 5 saaTSi, xolo mesa-
mes 10 centneri 2 saaTSi. 532 centneri xorbali wisqvilebs
Soris gaanawiles ise, rom maT erTidaigive droSi daamTa-
vres dafqva. ramdeni centneri xorbali dafqva meore wisq-
vilma?
12.81. ori memanqane erTmaneTisagan damoukideblad beW-
davda 72-gverdian xelnawers. pirveli memanqane 6 gverdis
beWdvas andomebda imden dros, rasac meore memanqane 5 gve-
rdis beWdvas. ramden gverds beWdavda saaTSi pirveli mema-
nqane, Tu man mTeli samuSao Seasrula 1,5 saaTiT ufro ad-
re, vidre meorem?
12.82. pirveli mgzavrobisas avtomobilma daxarja im be-
3
nzinis nawili, rac iyo avzSi da kidev 5 litri. meore
8
mgzavrobisas ki darCenili benzinis 80% da ukanaskneli 4
litri. ramdeni litri benzini yofila avzSi Tavdapir-
velad?
12.83. fermerma pirvel dRes aiRo mosavali mTeli far-
5
Tobis nawilze da kidev 3 heqtarze. meore dRes ki dar-
12
Cenili farTobis 75%-ze da ukanasknel 8 heqtarze. ramden
heqtarze aiRo mosavali fermerma?
12.84. qsovilis fasma daiklo imdeni procentiT, rac
Rirda metri qsovili fasis daklebamde. ra Rirda metri
qsovili fasis daklebamde, Tu daklebis Semdeg misi fasi
gaxda 16 lari?
12.85. qsovilis fasma moimata imaze orjer meti procen-
tiT, rac Rirda metri qsovili fasis momatebamde. ramdeni
procentiT moimata qsovilis fasma, Tu momatebis Semdeg
misi fasi gaxda 28 lari?
12.86. garaJis StatSi iricxeba 54 mZRoli. ramdeni Tavi-
92
sufali dRe SeiZleba hqondes TiToeul mZRols TveSi (30
dReSi), Tu garaJSi arsebuli 60 manqanidan yoveldRiurad
manqanebis 75% muSaobs?
12.87. stadionze Sesasvleli bileTis gaiafebis Semdeg
mayurebelTa ricxvma 50%-iT moimata da bileTebis gayid-
viT Semosuli Tanxa 20%-iT gaizarda. ramdeni lari gaxda
bileTis fasi, Tu gaiafebamde is Rirda 10 lari?
12.88. maRaziam karaqis fasi gazarda 20%-iT, magram erT
dReSi karaqis realizaciiT Semosuli Tanxa gaizarda mxo-
lod 5%-iT. ramdeni procentiT naklebi karaqi iyideba
dReSi axla?
12.89. samuSao dRe Semcirda 8 saaTidan 7 saaTamde. ra-
mdeni procentiT unda gaizardos Sromis nayofiereba, rom
imave pirobebSi Seqmnili produqciis raodenoba gadiddes
5%-iT?
12.90. maRaziam televizori gayida Tavdapirvelad gaTva-
liswinebul fasze 10%-iT naklebad. Sedegad aRmoCnda, rom
maRaziam mainc miiRo 26% mogeba. ramden procentian moge-
bas gegmavda maRazia am televizoris gayidviT?
12.91. korporacia adidebs Tavis gamoSvebul produqci-
as yovelwliurad procentebis erTi da igive ricxviT.
ipoveT es ricxvi, Tu or weliwadSi gamoSvebuli produq-
ciis raodenoba gadidda 69%-iT.
12.92. fermeri ori nakveTidan 500 tona xorbals Rebu-
lobda. agroteqnikuri RonisZiebebis gatarebis Semdeg mo-
savali pirvel nakveTze gadidda 30%-iT, xolo meoreze
20%-iT, amitom fermerma am nakveTebidan aiRo 630 tona xo-
rbali. ramdeni tona xorbali aiRo fermerma meore nakve-
Tidan agroteqnikis gamoyenebis Semdeg?
12.93. maRaziaSi televizoris fasma moimata 20%-iT, xo-
lo macivris fasi gaizarda 30%-iT. myidvelma 1240 larad
erTi televizori da erTi macivari SeiZina. fasebis moma-
tebis gamo man am nivTebSi 24%-iT meti gadaixada. ramdeni
lari Rirda televizori da macivari fasebis momatebamde?
12.94. ramdeni kilogrami wyali unda avaorTqloT 0,5
tona celulozis masidan, romelic 85% wyals Seicavs,
rom miviRoT 75% wylis Semcveli masa?
12.95. ori erTnairi moculobis boTli gavsebulia
wylisa da sirofis nareviT. boTlebSi wylis moculobis
Sefardeba sirofis moculobasTan Sesabamisad aris 3:1 da
4:1. am boTlebSi moTavsebuli siTxeebi Caasxes erT did
boTlSi. ipoveT am boTlSi wylis Tanafardoba sirofTan.
93
12.96. zRvis wyali Seicavs 5% marils. ramdeni mtknari
wyali unda daematos 30 kg zRvis wyals, rom marilis kon-
centraciam Seadginos 1,5%?
12.97. xsnari Seicavs 40 g marils. mas daumates 200 g
mtknari wyali da amis Semdeg marilis koncentraciam Sea-
dgina 8%. ramdeni grami xsnari iyo Tavdapirvelad?
12.98. ramdeni litri wyali unda daematos 12% Saqris
Semcvel 20 litr sirofs, rom miviRoT 10% Saqris Semcve-
li sirofi?
12.99. gvaqvs oqrosa da spilenZis ori Senadnobi. pir-
vel SenadnobSi am liTonebis Sefardeba Sesabamisad aris
2:3, xolo meoreSi _ 3:5. am ori Senadnobidan gvinda mivi-
RoT 26 g liToni, romelSic oqrosa da spilenZis Sefar-
deba Sesabamisad iqneba 5:8. ramdeni grami TiToeuli Senad-
nobis aRebaa amisTvis saWiro?
12.100. tbis wyalSi marilis koncentraciaa 7%, xolo
zRvis wyalSi 2%. am ori saxis wylis Serevi|T gvinda mivi-
RoT 20 l wyali, romelSic marilis koncentracia iqneba
4%. ramdeni litri tbis da ramdeni litri zRvis wyali
unda SevurioT amisaTvis?
12.101. WurWelSi esxa spirtisa da wylis narevi, romel-
Sic spirtis moculoba 20%-s Seadgenda. mas Semdeg, rac
WurWlidan 5 litri siTxe amoiRes da mis nacvlad Caasxes
5 litri sufTa wyali, WurWelSi spirtis moculobam nare-
vis moculobis 10% Seadgina. ipoveT WurWelSi xsnaris
moculoba.
12.102. WurWelSi esxa spirtisa da wylis narevi ise,
rom spirtis moculobis Sefardeba wylis moculobasTan
iyo 1:3. mas Semdeg rac WurWlidan amoiRes 3 litri siTxe
da mis nacvlad Caasxes 3 litri sufTa wyali, es Sefar-
deba gaxda 1:5. ipoveT WurWelSi xsnaris moculoba.
12.103. ori salewi manqana Segrovil TavTavs 4 dReSi
2
lewavs. Tu pirveli galewavs mTeli TavTavis nawils,
3
xolo Semdeg meore darCenil nawils, maSin mTeli samuSao
10 dReSi damTavrdeba. ramden dReSi galewavs mTel Tav-
Tavs marto pirveli manqana, Tu is ufro nela muSaobs vi-
dre meore?
12.104. ori milis erTdrouli muSaobiT avzi ivseba 6
saaTSi. Tu avzis 40%-s aavsebs marto pirveli mili da da-
rCenil nawils_marto meore, maSin avzi aivseba 13 saaTSi.

94
ramden saaTSi aavsebs avzs marto meore mili, Tu is muSa-
obs ufro swrafad vidre pirveli?
12.105. sxvadasxva simZlavris orma traqtorma erTad mu-
5
SaobiT 5 saaTis ganmavlobaSi moxna yanis nawili. mar-
12
to pirvel traqtors rom 12 saaTi emuSava, Semdeg ki mar-
to meore traqtors 4 saaTi, maSin isini moxnavdnen mTeli
yanis 60%-s. ramden saaTSi moxnavs mTel yanas marto pir-
veli traqtori?
12.106. ori, sxvadasxva simZlavris, tumbos erTad muSao-
biT avzi 24 saaTSi ivseba. Tu jer marto pirveli tumbo
imuSavebs 8 saaTs, Semdeg marto meore tumbo_12 saaTs, ma-
2
Sin gaivseba avzis mxolod nawili. ramden saaTSi aav-
5
sebs avzs marto meore tumbo?
12.107. orma muSam erTad muSaobiT samuSao Seasrula 6
dReSi. Tu pirveli imuSavebda igive siCqariT, xolo meore
Tavdapirvelze samjer Cqara, maSin samuSaos Sesrulebas
dasWirdeboda 4 dRe. ramden dReSi Seasrulebs samuSaos
marto pirveli muSa?
2
12.108. sami amwe mTeli samuSaos nawils asrulebs 2
3
saaTSi. ramden saaTSi Seasrulebs mTel samuSaos marto
meore amwe, Tu is muSaobs 3-jer ufro swrafad, vidre pir-
veli da 2-jer ufro nela, vidre mesame?
12.109. sami milis erTad moqmedebiT avzi ivseba 20 saaT-
Si. ramden saaTSi aavsebs avzs TiToeuli mili cal-calke,
Tu es droebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 5:2:4?
12.110. 4 dRis erTad muSaobiT orma xelosanma Seasru-
2
la samuSaos nawili. ramden dReSi Seasrulebs samuSa-
3
os pirveli xelosani damoukideblad, Tu mas SeuZlia am
samuSaos Sesruleba 5 dRiT adre meoreze?
12.111. pirveli mili avzs avsebs 4 saaTiT gvian, xolo
meore mili 9 saaTiT gvian, vidre orive mili erTad. ram-
den saaTSi aavsebs avzs marto pirveli mili?
12.112. ramdenime kaci eqskursiaze gaemgzavra. Tu TiToe-
uli xarjebisaTvis Seitans 12 larsa da 50 TeTrs, maSin
xarjebis dasafarad daakldebaT 100 lari. Tu TiToeuli
Seitans 16 lars, maSin zedmeti darCebaT 12 lari. ramdeni
kaci iyo eqskursiaze?
95
12.113. Tu turisti saaTSi gaivlis 35 km-s, maSin daniS-
nulebis adgilze Casvla daagviandeba 2 sT-iT. Tuki is sa-
aTSi gaivlis 50 km-s, maSin Cava vadaze 1 sT-iT adre. ramden
saaTSi unda Casuliyo turisti daniSnulebis adgilze?
12.114. tvirTis gadasazidad gansazRvruli vadiT daqi-
ravebulia erTi da imave simZlavris ramdenime sabargo ma-
nqana. manqanebi rom 2-iT naklebi yofiliyo, maSin tvirTis
gadasazidad dasWirdebodaT vadaze 2 saaTiT meti dro; ma-
nqanebi rom 4-iT meti yofiliyo, maSin tvirTis gadasazi-
dad dasWirdebodaT vadaze 2 saaTiT naklebi dro. ramdeni
manqana iyo daqiravebuli?
12.115. ramodenime erTi da igive simZlavris traqtors
garkveul droSi unda moexna 30 ha. Tu traqtorebi iqnebo-
dnen 4-iT meti, maSin isini samuSaos daamTavrebdnen vadaze
6 saaTiT adre. ramdeni traqtori muSaobda, Tu sami traq-
tori 4 saaTSi xnavs 4 ha miwis nakveTs?
12.116. orniSna ricxvis cifrebis jami udris 11-s. Tu am
ricxvs 63-s davumatebT, maSin miiReba imave cifrebiT, mxo-
lod Sebrunebuli mimdevrobiT Cawerili ricxvi. ipoveT
orniSna ricxvi.
12.117. Tu orniSna ricxvs gavyofT misi cifrebis jamze,
maSin ganayofSi miiReba 8 da naSTSi 2. Tu am ricxvs gav-
yofT misi cifrebis namravlze, maSin ganayofSi miiReba 5
da naSTSi 2. ipoveT orniSna ricxvi.
12.118. Tu mocemul orniSna ricxvs gavyofT misi cifre-
bis namravlze, maSin miiReba ganayofi 3 da naSTi 10. Tu ri-
cxvs, Sedgenils imave cifrebiT, magram Cawerils Sebrune-
buli mimdevrobiT, gavyofT am ricxvis cifrTa namravlze,
maSin miiReba ganayofi 1 da naSTi 16. ipoveT mocemuli or-
niSna ricxvi.
12.119. ricxvi 50 warmoadgineT ori iseTi dadebiTi Se-
sakrebis saxiT, romelTa kvadratebis jami umciresi iqneba.
ipoveT es Sesakrebebi.
12.120. 36 sm sigrZis mavTulisagan unda gakeTdes udide-
si farTobis mqone marTkuTxedi. ipoveT am marTkuTxedis
sigrZe da sigane.
12.121. gemma mdinaris dinebis mimarTulebiT gaiara 48 km
da amdenive dinebis winaaRmdeg, sul am mgzavrobas dasWir-
da 5 saaTi. ipoveT gemis siCqare mdgar wyalSi, Tu mdina-
ris dinebis siCqarea 4 km saaTSi.
12.122. manZili erTi navsadguridan meoremde mdinaris

96
gaswvriv 30 km-ia. motoriani navi am manZils iqiT-aqeT 6 sa-
aTSi gadis, 40 wuTiT gzaSi gaCerebis CaTvliT. ipoveT mo-
toriani navis sakuTari siCqare, Tu mdinaris dinebis siCqa-
re 3km-is tolia saaTSi.
12.123. A da B qalaqebs Soris manZili 50 km-ia. A-dan B-
ken gavida velosipedisti. erTi saaTis Semdeg B-dan A-ken,
velosipedze orjer meti siCqariT, gamovida motociklis-
ti. ipoveT velosipedistis siCqare, Tu isini erTmaneTs Se-
xvdnen B-dan 20 km-is daSorebiT.
12.124. avtomobilma manZili qalaqidan soflamde gaiara
siCqariT 60 km/sT. ukan dabrunebisas manZilis 75% man gaia-
ra pirvandeli siCqariT, xolo danarCeni gza siCqariT 40
km/sT, amitom ukan mgzavrobisas mas dasWirda 10 wuTiT me-
ti dro, vidre mgzavrobisas qalaqidan soflamde. ipoveT
manZili qalaqidan soflamde.
12.125. ori avtomobili gaemgzavra erTi qalaqidan meo-
risaken. pirvelis siCqare saaTSi 10 km-iT metia meoris siC-
qareze da amitom pirveli avtomobili 1 saaTiT adre midis
adgilze, vidre meore. ipoveT pirveli avtomobilis siCqa-
re, Tu cnobilia, rom manZili qalaqebs Soris 560 km-ia.
12.126. A punqtidan gavida velosipedisti, xolo 15 wu-
Tis Semdeg imave mimarTulebiT gavida motociklisti, ro-
melic daewia velosipedists A-dan 10 km-Si. roca motocik-
listi imyofeboda A-dan 50 km-Si, velosipedisti CamorCe-
boda mas 20 km-iT. ipoveT motociklistis siCqare.
12.127. matarebeli 6 wuTiT iqna SeCerebuli gzaSi da es
dagvianeba man aanazRaura 20 km-ian gadasarbenze, romelic
gaiara 10 km-iT meti siCqariT saaTSi, vidre ganrigiT iyo
dadgenili. ipoveT ganrigis mixedviT matareblis siCqare
am gadasarbenze.
12.128. A qalaqidan B qalaqisken gaemgzavra velosipedis-
ti 15 km/sT siCqariT. 2 saaTis Semdeg mis kvaldakval gaemg-
zavra motociklisti, romelic B qalaqSi velosipedistTan
erTdroulad Cavida. ipoveT motociklistis siCqare, Tu
manZili A da B qalaqebs Soris aris 180 km.
12.129. dabidan soflisaken velosipedisti 30 wuTiT uf-
ro adre gavida, vidre motociklisti. motociklma gzaSi
gadaaswro velosipedists da roca sofelSi mivida, am
dros velosipedists soflamde darCenili hqonda gasavle-
li 3 km. ipoveT velosipedistis siCqare, Tu motociklis-

97
tis siCqare 20 km/sT-iT metia velosipedis siCqareze da ma-
nZili dabidan soflamde 12 km-ia.
12.130. ori qalaqidan, romelTa Soris manZili 339 km-ia,
erTdroulad erTmaneTis Sesaxvedrad ori avtomobili ga-
emgzavra da 3 saaTis Semdeg Sexvdnen erTmaneTs. vipovoT
meore avtomobilis siCqare, Tu is saaTSi 5 km-iT mets ga-
dioda, vidre pirveli avtomobili.
12.131. A da B qalaqebs Soris manZili 120 km-ia. A qala-
qidan B qalaqisaken gavida velosipedisti, erTi saaTis Se-
mdeg ki _ motociklisti. motociklisti velosipedists
ori saaTis Semdeg daewia da B qalaqSi velosipedistze sa-
mi saaTiT adre Cavida. ipoveT velosipedistis siCqare.
12.132. A da B punqtebidan erTdroulad erTmaneTis Se-
saxvedrad gamovida ori turisti. rodesac A-dan gamosul-
ma gaiara mTeli gzis naxevari, maSin meore A-dan 30 kilo-
metriT iyo daSorebuli. ipoveT manZili A da B punqtebs
Soris, Tu A-dan gamosuli turisti orjer meti siCqariT
moZraobs, vidre _ B-dan gamosuli.
12.133. A da B punqtidan erTdroulad erTmaneTis Sesax-
vedrad gamovida ori turisti. rodesac A-dan gamosulma
gaiara gzis naxevari, maSin meore A-dan 24 km-iT iyo daSo-
rebuli; xolo rodesac meore turistma gaiara gzis naxe-
vari, pirveli B-dan 35 km-iT iyo daSorebuli. ipoveT manZi-
li A da B punqtebs Soris.
12.134. A da B qalaqebs Soris manZili 240 km-ia. A qala-
qidan B qalaqisaken erTdroulad ori avtomobili gavida.
rodesac pirveli avtomobili B qalaqSi Cavida, meores B
qalaqSi Casasvlelad kidev 80 km hqonda gasavleli. B qa-
laqSi Casvlis Semdeg pirveli avtomobili SeuCerebliv
gamobrunda ukan. avtomobilebi erTmaneTs Sexvdnen moZra-
obis dawyebidan 3 saaTis Semdeg. ipoveT pirveli avtomobi-
lis siCqare.
12.135. ori avtomobili gamovida erTmaneTis Sesaxved-
rad A da B qalaqebidan. erTi saaTis Semdeg avtomobilebi
Sexvdnen erTmaneTs da SeuCerebliv ganagrZes gza imave si-
CqariT. pirveli B qalaqSi 27 wT-iT gvian mivida, vidre me-
ore A qalaqSi. ramden kilometrs gadis erT saaTSi TiTo-
euli avtomobili, Tu manZili am qalaqebs Soris 90 km-ia?
12.136. A da B punqtebidan, romelTa Soris manZili 24
km-ia, erTsa da imave dros erTmaneTis Sesaxvedrad ori av-
tomobili gaigzavna. maTi Sexvedris Semdeg A-dan gamosu-
98
li avtomobili B punqtSi midis 16 wT-Si, xolo meore av-
tomobili 4 wT-Si midis A-Si. ramden kilometrs gadis sa-
aTSi A punqtidan gamosuli avtomobili?
12.137. ori turisti gamovida erTmaneTis Sesaxvedrad A
da B punqtebidan. pirveli A-dan 6 saaTiT gvian gamovida,
vidre meore B-dan. Sexvedrisas aRmoCnda, rom pirvels 12
km-iT naklebi gauvlia meoreze. ganagrZes ra Sexvedris Se-
mdeg gza imave siCqariT, pirveli mivida B-Si 8 saaTSi, xo-
lo meore A-Si 9 saaTSi. ramdeni kilometria A da B pun-
qtebs Soris?
12.138. qalaqidan erTdroulad gamovida ori velosipe-
disti. erTi moZraobda samxreTis mimarTulebiT, xolo me-
ore aRmosavleTis mimarTulebiT. garkveuli drois Semdeg
velosipedistebs Soris manZili gaxda 50 km. ramdeni kilo-
metri hqonda gavlili drois am momentisaTvis pirvel ve-
losipedists, Tu misi siCqare ise Seefardeba meoris siCqa-
res, rogorc 3:4?
12.139. qalaqidan gamomaval or gzaze orma avtomobilma
erTdroulad daiwyo moZraoba erTidaigive 70 km/sT siCqa-
riT. gzebs Soris kuTxe 60°-ia. moZraobis dawyebidan ram-
deni saaTis Semdeg iqneba avtomobilebs Soris manZili 210
kilometri?
12.140. A da B qalaqebs Soris manZili 15 km-ia. B qala-
qidan AB-s gaswvriv A qalaqisaken gaemgzavra motociklis-
ti. imave dros, A qalaqidan AB wrfis marTobuli mimarTu-
lebiT gavida velosipedisti. motociklistis siCqare or-
jer metia velosipedistis siCqareze. raRac drois Semdeg
maT Soris manZili aRmoCnda minimaluri. ramdeni kilomet-
ri hqonda gavlili velosipedists drois am momentisa-
Tvis?
12.141. A da B qalaqebs Soris manZili 25 km-ia. B qalaqi-
dan A qalaqisaken AB-s gaswvriv gaemgzavra qveiTi 3 km/sT
siCqariT. imave dros, A qalaqidan AB wrfis marTobuli mi-
marTulebiT gavida turisti 4 km/sT siCqariT. moZraobis
dawyebidan ramdeni saaTis Semdeg iqneba maT Soris manZi-
li minimaluri?
12.142. mgzavrma, romelic matarebliT midioda siCqariT
40 km saaTSi, SeniSna, rom Semxvedrma matarebelma mis gver-
diT gavlas moandoma 3 wami. ramden kilometrs gadioda
Semxvedri matarebeli saaTSi, Tu cnobilia, rom misi sig-
rZe aris 75 m?
99
12.143. avtomobilSi mjdomma mgzavrma, romelic moZra-
obda 80 km/sT siCqariT, SeniSna, rom avtomobilis mimarTu-
lebiT moZravi matareblis gverdis avlas moandoma 3 wT.
ramden kilometrs gadis matarebeli saaTSi, Tu misi sigr-
Zea 400 m?
12.144. eskalatoris safexurze mdgomi adamiani moZrav
eskalators metroSi Cayavs 36 wamSi, xolo uZrav eskala-
torze mosiarule adamiani metroSi Cadis 45 wamSi. ramden
wamSi Cava metroSi moZrav eskalatorze mosiarule adami-
ani?
12.145. uZrav eskalatorze mosiarule adamiani metroSi
Cadis 42 wamSi, xolo moZrav eskalatorze mosiarule ada-
miani ki 24 wamSi. ramden wamSi Caiyvans metroSi eskalato-
ris safexurze mdgom adamians moZravi eskalatori?
12.146. or wrewirze Tanabrad moZraobs ori wertili.
erT srul bruns pirveli 5 wamiT naklebs andomebs, vidre
meore, ris gamoc igi 1 wuTSi meoreze ori bruniT mets
akeTebs. ramden bruns akeTebs wuTSi pirveli wertili?
12.147. wrewirze, romlis sigrZe 999 m-s udris, ori sxe-
uli moZraobs erTi da imave mimarTulebiT da xvdebian er-
TmaneTs yoveli 37 wuTis Semdeg. ramden metrs gadis wuT-
Si meore sxeuli, Tu cnobilia, rom misi siCqare oTxjer
metia pirvelis siCqareze?
12.148. wrewirze, romlis sigrZe udris 300 metrs, moZra-
obs ori sxeuli. isini erTmaneTs xvdebian yoveli 20 wamis
Semdeg, rodesac sapirispiro mimarTulebiT moZraoben. ra-
mden metrs gadis wamSi meore sxeuli, Tu misi siCqare 2-
jer metia pirveli sxeulis siCqareze?
12.149. tomi da jeri stadionis sarbeni bilikis garSe-
mo darbian mudmivi siCqariT. tomi yoveli 4 wris Semorbe-
nas andomebs 15 wuTs, xolo jeri 3 wris Semorbenas 17
wuTs. orivem sirbili erTdroulad daiwyes sastarto xa-
zidan. sul mcire ramdeni wre unda Semoirbinos jerim,
rom man sastarto xazi tomTan erTad gadakveTos?
12.150. velosipedisti yovel wuTSi 500 metriT naklebs
gadis, vidre motociklisti, amitom 120 km manZilis gasav-
lelad igi xarjavs ori saaTiT met dros, vidre motocik-
listi. gamoTvaleT velosipedistis siCqare.
12.151. avtomobili yovel 12 wT-Si gadioda 2 km-iT mets,
2
vidre hqonda navaraudevi, amitom 100 km gaiara 2 sT-iT
3

100
adre, vidre gaTvaliswinebuli hqonda. ra siCqariT unda
emoZrava avtomobils?
12.152. avtomobili manZils or qalaqs Soris gadis 5
3
saaTSi. Tu is yovel kilometrs gaivlis wT-iT ufro
7
Cqara, maSin mTeli manZilis gavlas moandomebs 3 saaTs.
ipoveT avtomobilis siCqare.
12.153. brigadaSi iyo 18 muSa da maTi saSualo xelfasi
Seadgenda 220 lars. mas Semdeg, rac ramdenime muSam dato-
va brigada, darCenil muSaTa saSualo xelfasi gaxda 180
lari. ramdenma muSam datova brigada, Tu maTi saSualo
xelfasi Seadgenda 300 lars?
12.154. fexburTelTa gundis (11 fexburTeli) saSualo
asaki iyo 22 weli. rodesac gundis erT-erTi wevri sxva
gundSi gadavida da misi adgili 20 wlis fexburTelma
daikava, gundis saSualo asaki 21 weli gaxda. ipoveT sxva
gundSi gadasuli fexburTelis asaki.
12.155. kalaTburTis matCi iTamaSa 5 kalaTburTelma. ma-
1
Tgan pirvelma daagrova mTeli qulebis nawili, meorem
8
5 25
_ 25%, mesamem _ nawili, meoTxem ki _ %. ipoveT mo-
12 3
TamaSeTa mier dagrovebuli qulebis saSualo maCvenebeli,
Tu mexuTe moTamaSem daagrova 15 qula.
12.156. kursis studentTa saSualo qula maTi raodeno-
bis toli iyo. mas Semdeg, rac xuTi studenti saSualo qu-
liT 50, sxva fakultetze gadavida, am kursis studentTa
saSualo qula gaxda 82. ramdeni studenti iyo Tavidan ku-
rsze?
12.157. motociklistma 3 sT-is ganmavlobaSi imoZrava 10
km/sT siCqariT, momdevno 50 km gaiara 2 sT-Si, xolo ukana-
sknel 280 km-ze moZraobda 70 km/sT siCqariT. ipoveT moto-
ciklistis saSualo siCqare mTel gzaze.
6
12.158. avtomobilma mTeli gzis iara siCqariT 40
7
2
m/wm. darCenili gzis _siCqariT 10 m/wm, xolo amis Semdeg
3
darCenil gzaze moZraobda siCqariT 20 m/wm. ipoveT avto-
mobilis saSualo siCqare mTel gzaze.
2
12.159. avtomobilma mTeli drois iara sawyisi siCqa-
9
101
riT, xolo danarCeni dro sawyisze orjer meti siCqariT.
ipoveT ramdenjer metia mTel gzaze avtomobilis saSualo
siCqare mis sawyis siCqareze.
12.160. garaJSi mxolod avtobusebi da msubuqi avtomo-
bilebia. yoveldRiurad erTi avtobusi saSualod 80 litr
sawvavs moixmars, xolo erTi msubuqi avtomobili _ 30 li-
trs. aRmoCnda, rom TiToeul manqanaze sawvavis saSualo
yoveldRiuri xarji 70 litria. ras udris am garaJSi msu-
buqi avtomobilebis raodenoba procentebSi?
12.161. WadrakSi Sejibrebis Catarebis dros gaTamaSda
55 partia. amasTan, TiToeulma moWadrakem danarCen moWad-
rakeebTan mxolod TiTo partia iTamaSa. ramdeni moWadra-
ke monawileobda am CempionatSi?
12.162. fexburTSi pirvelobis gaTamaSebis dros Catar-
da 231 matCi. amasTan, TiToeulma gundma danarCen gundeb-
Tan mxolod TiTo matCi Caatara. ramdeni gundi monawi-
leobda gaTamaSebaSi?
12.163. gamosaSvebi klasis moswavleebi erTmaneTs ucv-
lian Tavis fotosuraTebs ise, rom yoveli moswavle Tavis
suraTs aZlevs TiToeul sxva moswavles. ramdeni moswav-
le yofila am klasSi, Tu gacvla-gamocvlisaTvis saWiroa
870 fotosuraTi?

$13. mimdevroba. ariTmetikuli progresia

13.1. mimdevroba mocemulia formuliT xn = 3n + 2


1) ipoveT n , Tu xn = 11
A. 3 B. 2 C. 4 D. 7!
2) ipoveT xn , Tu n = 5
A. 15 B. 17 C. 13 D. 11
13.2. ipoveT mimdevrobis zogadi wevri:
1) 1, 3, 5, 7, K
A. xn = 3n − 2 B. xn = 2n − 1 C. xn = n + 1 D. xn = 3n − 2
1 2 3 4
2) , , , ,K
2 3 4 5
1 n −1 n n
A. xn = B. xn = C. xn = D. xn =
n n +1 n +1 n −1
1
13.3. xn = n + mimdevrobisaTvis ipoveT n -is im mniSvnelo-
n
102
baTa simravle, romlebisTvisac sruldeba utoloba:
1) xn ≤ 6
A. {1, 2, 3, 4, 5} B. {1, 2, 3, 4, 5, 6} C. {1, 2, 3, 4} D. {1, 2}
2) 3 < xn < 20
A. {1, 2, 3, K ,19} B. {3, 4, 5, K ,19} C. {7, 8, 9, K ,18} D. {17, 18}
13.4. 1) ipoveT xn = −n 2 + 6n + 3 mimdevrobis udidesi wevri.
A. 12 B. 15 C. 8 D. 9
2) ipoveT xn = n 2 − 8n + 1 mimdevrobis umciresi wevri.
A. -17 B. -15 C. -13 D. –11

a r i T m e t i k u l p r o g r e s i a S i (##13.5–13.15):
13.5. 1) a1 = −4, d = 2 . ipoveT a 6 .
6 B. 5 C. 7 D. 4
2) a1 = 8, d = −2. ipoveT a 7 .
A. –2 B. -4 C. –3 D. –5
13.6. 1) a 9 = 20 . ipoveT S17 .
A. 320 B. 340 C. 330 D. 310
2) a15 = −2. ipoveT S 29 .
A. -48 B. -50 C. -54 D. –58
13.7. 1) a 30 = 53, d = 2. ipoveT a17 .
A. 31 B. 27 C. 28 D. 32
2) a15 = 34, d = 2,5. ipoveT a9 .
A. 19 B. 20 C. 18 D. 17
3) a32 = 76, d = 3. ipoveT a15 .
A. 30 B. 20 C. 35 D. 25
4) a16 = 7,5, d = −1,5. ipoveT a12 .
A. 13,5 B. 12,5 C. 13 D. 14
13.8. 1) a1 = 13, a15 = −1 . ipoveT S18 .
A. 81 B. 54 C. 99 D. 85
2) a1 = 8, a11 = 18. ipoveT S 13 .
A. 180 B. 181 C. 182 D. 183
13.9. 1) a1 = −12, d = 6, a n = 144. ipoveT n.
A. 25 B. 26 C. 28 D. 27
2) a1 = −4, d = 2, a n = 34. ipoveT n.
A. 20 B. 18 C. 22 D. 16
13.10. 1) a1 = −10, S 9 = −18. ipoveT d .
A. -2 B. -4 C. 2 D. 3

103
2) a1 = −8, S 20 = 220. ipoveT d .
A. 2 B. 4 C. 6 D. 8
3) S 31 = 0, d = 3. ipoveT a1 .
A. -40 B. -45 C. -47 D. –49
4) S16 = 128, d = 2. ipoveT a1 .
A. 3 B. -3 C. 5 D. –7
13.11. 1) a8 + an = a1 + a16 . ipoveT n .
A. 3 B. 6 C. 9 D. 12
2) a3 − an = a2 − a7 . ipoveT n .
A. 8 B. 9 C. 10 D. 11
13.12. 1) a5 = 7, a 9 = 19 . ipoveT a15 .
A. 31 B. 34 C. 37 D. 40
2) a 4 = −4, a8 = −34. ipoveT a10 .
A. -30 B. -34 C. -20 D. –49
3) a1 = 48, a6 = 28 , an = 0 . ipoveT n .
A. 11 B. 12 C. 13 D. 14
4) a3 = 11, a15 = 47 , an = 26 . ipoveT n .
A. 7 B. 8 C. 9 D. 10
5) a5=-a17, an=0. ipoveT n.
A. 9 B. 10 C. 11 D. 12
6) 2a10=a5, an=0. ipoveT n.
A. 14 B. 15 C. 16 D. 17
13.13. 1) a3 + a5 + a9 + a15 = 36. ipoveT a8 .
A. 7 B. 10 C. 9 D. 8
2) a1 + a5 + a7 + a11 = 44. ipoveT a6 .
A. 11 B. 12 C. 13 D. 14
13.14. 1) an = 2n − 1 . ipoveT S15 .
A. 210 B. 215 C. 225 D. 240
2) an = 1 − 3n . ipoveT S8 .
A. -120 B. -60 C. -80 D. -100
3) S n = 3n 2 + n. ipoveT d .
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
4) S n = 2n 2 − 3n. ipoveT d .
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
⎧a1 + a7 = 42
13.15. 1) ⎨ ipoveT a1 .
⎩a10 − a3 = 21
A. 10 B. 16 C. 20 D. 12

104
⎧a5 + a11 = −0,2
2) ⎨ ipoveT d .
⎩a5 + a10 = 2,6
A. -2 B. 4 C. –2,8 D. –3,2
⎧a1 + a5 = 24
3) ⎨ ipoveT d .
⎩a2 ⋅ a3 = 60
A. 5 B. 7 C. 10 D. 2
⎧a7 − a3 = 8
4) ⎨ ipoveT a1 .
⎩a2 ⋅ a7 = 75
A. –17; 3 B. 2; 5 C. –14; 3 D. 0; 5
13.16. 1) a1=2, xolo pirveli n wevris saSualo ariTmeti-
kulia 15. ipoveT an.
A. 15 B. 28 C. 20 D. 24
2) pirveli n wevris saSualo ariTmetikulia 10, xo-
lo an=-2. ipoveT a1.
A. 22 B. 16 C. 20 D. 23
3) a1=2, d=3, pirveli n wevris saSualo
ariTmetikuli 14-is tolia. ipoveT n.
A. 9 B. 12 C. 8 D. 10
4) pirveli n wevris saSualo ariTmetikulia 8.
an=-6, xolo d=-2. ipoveT n.
A. 10 B. 13 C. 15 D. 17
5) pirveli n wevris saSualo ariTmetikuli 5-jer
metia pirvel wevrze. ipoveT an: a1.
A. 8 B. 11 C. 10 D. 9
6) pirveli n wevris saSualo ariTmetikulisa da
pirveli wevris naxevris sxvaoba 10-is tolia. ipoveT an.
A. 19 B. 22 C. 20 D. 23
13.17. a1 , a2 , a3 , K ariTmetikuli progresiis sxvaoba 3-is
tolia. ipoveT c1 , c2 , c3 , K ariTmetikuli progresiis
sxvaoba, Tu yoveli n ≥ 1 -Tvis:
1) cn = 3an .
A. 1 B. 3 C. 6 D. 9
2) cn = an + 3 .
A. 1 B. 3 C. 6 D. 9
3) cn = a2 n −1 .
A. 1 B. 3 C. 6 D. 9
4) cn = −2an + 1 .
A. -3 B. -6 C. 3 D. 6
105
13.18. ipoveT ariTmetikuli progresiis udidesi uaryofiTi
wevri, Tu:
2 1
1) a1 = 37 , d = −1 . 2) a1 = 42 , d = −1 .
3 2
2 3
3) a1 = −28 , d = . 4) a1 = −40 , d = .
5 5
13.19. ipoveT ariTmetikuli progresiis umciresi dadebiTi
wevri, Tu:
4 1
1) a1 = 50 , d = − . 2) a1 = 48 , d = −2 .
5 3
1 1
3) a1 = −32 , d = . 4) a1 = −60 , d = 1 .
2 3
13.20. ipoveT ariTmetikuli progresiis yvela dadebiTi
wevris jami, Tu:
3 2
1) a1 = 35 , d = − . 2) a1 = 28 , d = − .
4 5
13.21. ipoveT ariTmetikuli progresiis yvela uaryofiTi
wevris jami, Tu:
1 3
1) a1 = −22 , d = . 2) a1 = −35 , d = .
3 4
13.22. 1) ipoveT 3-is jeradi yvela orniSna ricxvis jami.
2) ipoveT 50-is jeradi yvela samniSna ricxvis jami.
3) ipoveT yvela kenti ricxvis jami 12-dan 82-mde.
4) ipoveT yvela luwi ricxvis jami 111-dan 129-mde.
13.23. 1) ipoveT yvela iseTi orniSna naturaluri ricxvis
jami, romlebic 3-ze gayofisas naSTSi iZleva 2-s.
2) ipoveT yvela im samniSna naturaluri ricxvis
jami, romlis 17-ze gayofisas naSTi tolia 5-is.
3) ipoveT naturaluri ricxvi, romelic yvela mis
win mdgomi naturaluri ricxvis jamze 20-iT naklebia.
4) ipoveT naturaluri ricxvi, romelic yvela mis
win mdgomi naturaluri ricxvis jamis tolia.
13.24. ariTmetikuli progresiis m -uri wevri udris n -s,
xolo n -uri wevri m -s (m ≠ n ) . ipoveT am progresi-
is pirveli wevri da sxvaoba.
13.25. amoxseniT gantoleba:
1) 1 + 3 + 5 + L + (x + 1) = 400 2) 4 + 7 + 10 + L + (x − 2) = 209
3) 1 + 4 + 7 + L + (x − 11) = 117 4) 2 + 4,5 + 7 + L + (x + 30) = 515
106
13.26. 1) ramden saaTSi gaivlis velosipedisti 54 km-s, Tu
pirvel saaTSi igi gadis 15 km-s, xolo yovel Semdeg
saaTSi 1 km-iT naklebs, vidre winaSi?
2) amfiTeatri Sedgeba 10 rigisagan. pirvel rigSi
100 adgilia, xolo yovel momdevno rigSi ki 20 adgiliT
meti, vidre winaSi. ramden kacs itevs amfiTeatri?
3) burTulebi samkuTxedis saxiTaa dalagebuli ise,
rom pirvel mwkrivSi erTi burTulaa, xolo yovel momdev-
noSi erTi burTuliT meti, vidre winaSi. ramden mwkriva-
daa dalagebuli burTulebi, Tu maTi saerTo raodenoba
120-s udris?
4) xelosanma pirvel dRes daamzada 8 detali, xolo
yovel Semdeg dRes amzadebda 1 detaliT mets, wina dRes-
Tan SedarebiT. ramdeni dRe imuSava xelosanma, Tu sul
daamzada 77 detali.
13.27. 1) ori dabidan, romelTa Soris manZilia 120 km, erT-
maneTis Sesaxvedrad gamovida velosipedisti da motocik-
listi. amasTan motociklisti gamovida erTi saaTiT gvian
velosipedistze. motociklisti yovel saaTSi gadis 15 km-s.
velosipedistma pirvel saaTSi gaiara 5 km, xolo yovel
Semdeg saaTSi gadioda, 1 km-iT mets, vidre winaSi. motoci-
klisti moZraobis dawyebidan ramdeni saaTis Semdeg Sexv-
deba velosipedists?
2) qalaqidan soflisaken gaemgzavra velosipedisti,
xolo 2 sT-is Semdeg mis kvaldakval gavida motociklis-
ti. velosipedistma pirvel saaTSi gaiara 18 km, xolo yo-
vel Semdeg saaTSi gadioda erTi kilometriT naklebs, vi-
dre winaSi. motociklistma pirvel saaTSi gaiara 12 km,
xolo yovel Semdeg saaTSi gadioda 2 km-iT mets, vidre
winaSi. motociklisti gamosvlidan ramdeni saaTis Semdeg
daeweva velosipedists?
13.28. ipoveT m parametris yvela mniSvneloba, romlis-
Tvisac:
1) 3x+1=m, 2x+2=3m da 3x+2=5m gantolebebis fesvebi
Sesabamisad warmoadgenen ariTmetikuli progresiis
pirvel, meore da mesame wevrebs.
2) 2x-1=m gantolebis x1 fesvi da x2-(2m+6)x+(m+2)(m+4)=0
gantolebis x2 da x3 fesvebi warmoadgenen ariTmetikuli
progresiis Sesabamisad pirvel, meore da mesame wevrebs.
!
107
!
$14. geometriuli progresia

g e o m e t r i u l p r o g r e s i a S i (##14.1 – 14.16):
1
14.1. 1) b1 = , q = 2 . ipoveT b6 .
4
A. 8 B. 6 C. 7 D. 10
1
2) b1 = −4, q = − . ipoveT b4 .
3
4 2 1 2
A. B. C. D.
27 27 9 9
14.2. 1) b1 = −2, b6 = −486. ipoveT q .
A. 3 B. -3 C. 2 D. –2
2) b1 = 3, b8 = −384. ipoveT q .
A. -2 B. -4 C. 4 D. 2
1
14.3. 1) b1 = 256, q = , bn = 2. ipoveT n.
2
A. 4 B. 6 C. 7 D. 8
1 1
2) b1 = 81, q = − , bn = − . ipoveT n.
3 27
A. 8 B. 9 C. 7 D. 10

14.4. 1) b5 = 256, q = 4. ipoveT b3 .


A. 48 B. 32 C. 64 D. 16
b
2) 8 = −640 , q = −2. ipoveT b4 .
A. 20 B. -20 C. -40 D. 40
14.5. 1) b2 = 7 , b5 = 56 . ipoveT q .
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
2) b6 = 2 , b10 = 162 , q < 0 . ipoveT q .
A. -2 B. -3 C. -4 D. -5
14.6. 1) b1 = 32 , b3 = 50 , b2 > 0 . ipoveT b2 .
A. 36 B. 38 C. 40 D. 42
2) b5 = 49 , b9 = 9 . ipoveT b7 .
A. 29 B. 27 C. 23 D. 21
14.7. 1) b3 = 18 , b6 = 486 . ipoveT b1 .
A. 1 B. 2 C. 3 D. 6
2) b5 = 1024 , b9 = 64 . ipoveT b15 .

108
A. 1 B. 2 C. 4 D. 8
3) b9:b6= 3 . ipoveT b50:b44.
A. 3 B. 3 C. 3 3 D. 9
! ! ! 5*!b10:b5= 2 /!jqpwfU!b40:b20/!
A. 2 2 B. 2 C. 4 D. 8
1
14.8. 1) b1 = , b10 = 16 , bn = 1 . ipoveT n .
32
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7
2
2) b5 = , b9 = 6 , bn = 54 . ipoveT n .
27
A. 10 B. 11 C. 12 D. 13
14.9. 1) b1 = 3, q = 2. ipoveT S 5 .
A. 45 B. 63 C. 93 D. 95
2) b1 = 2, q = −1. ipoveT S 20 .
A. 3 B. -2 C. 2 D. 0
14.10. 1) b1 = 1, b2 = −2. ipoveT S 9 .
A. 165 B. 171 C. 160 D. 172
2) b1 = 3, b2 = 6. ipoveT S 5 .
A. 80 B. 73 C. 91 D. 93
14.11. 1) S 6 = 189, q = 2 . ipoveT b1 .
A. 2 B. -2 C. 4 D. 3
2) S 4 = 80, q = 3. ipoveT b1 .
A. 2 B. 3 C. 4 D. 1
14.12. 1) meore da meeqvse wevrebis namravlia 16. ipoveT am
progresiis meoTxe wevri.
A. ±2 B. -6 C. -8 D. ±4
2) pirveli, mesame da mexuTe wevrebis namravlia 8.
ipoveT am progresiis mesame wevri.
A. 2 B. 2 C. 4 D. 6
3) pirveli xuTi wevris namravlia 243. ipoveT am
progresiis mesame wevri.
A. -3 B. 3 C. 4 D. -2
4) pirveli Svidi wevris namravlia 128. ipoveT am
progresiis meoTxe wevri.
A. -2 B. 3 C. -4 D. 2
3 1
14.13. 1) b1 = , q = . ipoveT am progresiis wevrTa jami
2 2
me-3-dan me-7-mde CaTvliT.

109
95 93 91 89
A. B. C. D.
128 128 128 128
3
2) b1 = , q = −2 . ipoveT am progresiis wevrTa jami
4
me-4-dan me-7-mde CaTvliT.
A. 30 B. 40 C. 20 D. 50
⎧b2 − b1 = −4
14.14. 1) ⎨ ipoveT b1
⎩b3 − b1 = 8
A. 2 B. 1 C. 3 D. 4
⎧b5 − b1 = 15
2) ⎨ ipoveT q .
⎩b4 − b2 = 6
1 1 1 1
A. 2; B. 3; C. 4; D. 5;
2 3 4 5
14.15. 1) b3b10 = b6bn . ipoveT n .
A. 7 B. 9 C. 11 D. 13
2) b5 : b2 = b7 : bn . ipoveT n .
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
14.16. 1) bn = 3 ⋅ 2 n . ipoveT S 4 .
A. 60 B. 90 C. 120 D. 150
n −1
2) bn = 2 ⋅ 3 . ipoveT S 5 .
A. 80 B. 122 C. 242 D. 360
n
3) S n = 3 ⋅ 2 − 3 . ipoveT q .
A. 0,5 B. 2 C. 1,5 D. 3
n
3 −1
4) S n = . ipoveT q .
3n −1
1 2 4
A. B. C. D. 3
3 3 3
14.17. b1 , b2 , b3 , K geometriuli progresiis mniSvneli 2-is
tolia. ipoveT c1 , c2 , c3 , K geometriuli progresiis
mniSvneli, Tu yoveli n ≥ 1 -Tvis:
1) cn = 5 ⋅ bn .
A. 5 B. 0,5 C. 10 D. 2
1
2) cn = .
bn
A. 0,5 B. 2 C. 4 D. 8
2
3) cn = bn .
110
A. 0,5 B. 2 C. 4 D. 8
4) cn = b2 n .
A. 2 B. 4 C. 6 D. 8

14.18. amoxseniT gantoleba:


x11 + x
1) 1 + x + x 2 + L + x10 =
x −1
x11 + x 2
2) 1 − x + x 2 − x 3 + L + x10 =
1+ x
14.19. 1) bn geometriuli progresiis TiToeuli wevri da-
debiTia da yoveli n ≥ 3 -Tvis bn = bn −1 + bn − 2 . ipoveT
am progresiis mniSvneli.
2) bn geometriuli progresiis sami momdevno wevri
yoveli n ≥ 3 -Tvis akmayofilebs pirobas
2bn + 3bn − 2 = 7bn −1 . ipoveT am progresiis mniSvneli.
14.20. 1) ipoveT (bn) geometriuli progresiis mniSvneli,
romlisTvisac 8b2+2b3 gamosaxuleba Rebulobs umci-
res mniSvnelobas (b1>0)
2) ipoveT (bn) geometriuli progresiis mniSvneli,
romlisTvisac 12b2-3b3 gamosaxuleba Rebulobs udi-
des mniSvnelobas (b1>0).
3) ipoveT b1-2b2-4b3 gamosaxulebis udidesi mniSvne-
loba, Tu (bn) geometriuli progresiaa pirveli wev-
riT b1=4.
4) ipoveT 3b3-2b2 gamosaxulebis umciresi mniSvnelo-
ba, Tu (bn) geometriuli progresiaa pirveli wevriT
b1=6.
14.21. geometriuli progresiis m -uri wevri udris 2 n -s,
xolo n -uri wevri 2 m -s (m ≠ n ) . ipoveT am progresi-
is pirveli wevri da mniSvneli.
14.22. 1) geometriuli progresiis pirveli oTxi wevris
jami udris 30-s, momdevno oTxi wevrisa ki 480-s.
ipoveT pirveli Tormeti wevris jami.
2) geometriuli progresiis pirveli sami wevris
jamia 40, eqvsi wevrisa ki 60. ipoveT progresiis pir-
veli cxra wevris jami.
3) geometriuli progresiis pirveli sami wevris ja-
mi udris 168-s, xolo Semdegi sami wevris jami 21-s.
111
ipoveT progresiis pirveli wevri da mniSvneli.
4) ipoveT oTxi ricxvi, romlebic Seadgens klebad
geometriul progresias, Tu viciT, rom am progre-
siis kiduri wevrebis jamia 27, xolo Sua wevrebis
jami aris 18.
14.23. ipoveT luwi raodenobis wevris mqone geometriuli
progresiis mniSvneli, Tu misi:
1) yvela wevris jami 7-jer metia kent adgilebze
mdgomi wevrebis jamze;
2) yvela wevris jamis fardoba luw adgilebze
mdgomi wevrebis jamTan 1,5-is tolia.
14.24. ipoveT m parametris yvela mniSvneloba, romlisTvi-
sac:
1) 3x+3=2m, 2x-1=m da 4x-7=3m gantolebebis fesvebi
Sesabamisad warmoadgenen geometriuli progresiis
pirvel, meore da mesame wevrebs.
2) x-4=m gantolebis x1 fesvi da
9x2-6(m+1)x+(m+4)(m-2)=0
gantolebis x2 da x3 fesvebi warmoadgenen
geometriuli progresiis Sesabamisad momdevno wev-
rebs.
!
!
!
$15. logariTmis Semcveli gamosaxulebebis
gamoTvla. maCvenebliani da logariTmuli
gantolebebi. gantolebaTa sistemebi

g a m o T v a l e T (##15.1 – 15.8):
15.1. 1) lg 100 − log 2 32
A. 0 B. –2 C. –3 D. -1
log 3 4
2) 3 − log 4 16
A. 1 B. 0 C. 2 D. 3
3) log 1 4 − log 3 81
2
A. -6 B. –7 C. –5 D. -4
log 2 3
4) 4 + log 3 27
A. 1 B. 0 C. 12 D. 3

112
1
log 0 , 2
15.2. 1) 5 3+ log 3 27
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7
log 9 16
2) 3 − log 0,5 8
A. 0 B. 3 C. 5 D. 7
log 2
⎛1⎞ 3
3) ⎜ ⎟ − log 0,5 8
⎝3⎠
1 1 3
A. 3 B. 3 C. 3 D. 3
4 2 4
log 7 3
⎛1⎞
4) ⎜ ⎟ − log 0,1 10
⎝7⎠
1 2
A. 1 B. 1 C. 1 D. 2
3 3
15.3. 1) log 3 54 − log 3 2
A. 2 B. 3 C. 4 D. -1
2) 2 log 2 48 − log 2 3
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
25
3) log 5 + log 5 20
4
A. 6 B. 5 C. 4 D. 3
1 1 3
4) log 2 + log 2
3 27 4
A. 3 B. 2 C. -3 D. -2
15.4. 1) log 2 48 + log 1 3
2
A. 1 B. 3 C. 4 D. 2
8 5
2) log 2 − log 0,5
5 2
A. 1 B. 0 C. 2 D. -2
3) log 3
18 + log 1 2
3
A. 1 B. 3 C. 4 D. 2
1
4) log 5 49 − log 5 35
2
A. -1 B. 0 C. 1 D. 2

113
log 2 27 − log 1 8
3
15.5. 1)
log 3 2 − log 1 3
2
A. 3 B. 1 C. 2 D. -1
lg 32 + log 0,5 243
2)
log 0,1 2 + log 2 3
A. -2 B. -3 C. –5 D. -6
log 5 2 − 3 log 2 2 + 3
3) 25 ⋅4
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
4) 9 log3 4− 15 ⋅16 log 4 4 + 15

A. 2 B. 3 C. 1 D. 4
15.6. 1) lg log 3 log 4 64
A. 0 B. 4 C. 1 D. 2
2) log 3 log 2 log 4 16
A. 2 B. 0 C. 1 D. 3
3) log 2 log 9 log 5 125
A. -3 B. -2 C. –1 D. 0
4) log 4 log 9 log 3 27
1 1
A. − B. -1 C. – D. 1
2 4
15.7. 1) xy, Tu 2x=5, 5y=8
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
y
⎛1⎞
2) xy, Tu 3x=7, ⎜ ⎟ =27
⎝7⎠
A. 1 B. 3 C. -2 D. -3
3) xyz, Tu 2x=7, 7y=11 da 11z=16
A. 5 B. 4 C. 3 D. 2
z
⎛1⎞ 8
4) xy-2z, Tu 2x=5, 5y=9 da ⎜ ⎟ =
4
⎝ ⎠ 9
A. 5 B. 4 C. 3 D. 2
5) 9x-2⋅3x+1+9, Tu 3x=a
A. (a+1)2 B. a2-a+1 C. 2a D. (a-3)2
x x +1
4 −2
6) , Tu 2x=a
2x − 2
A. a B. 2a C. a-2 D. 2a-1
15.8. 1) x+y, Tu 3x=5, 3y=5,4
114
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
2) 1) x+3y, Tu 2x=0,8, 8y=2,5
A. 4 B. 3 C. 2 D. 1
y
⎛1⎞ 1
3) x-2y, Tu 3x=8, ⎜ ⎟ = 1
⎝9⎠ 8
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
z
3 ⎛1⎞ 1
4) x+2y-z, Tu 2x=7, 4y=
da ⎜ ⎟ =
7 ⎝2⎠ 3
A. 2 B. 1 C. 0 D. –1
15.9. 1) Tu lg3=a, maSin lg810=
A. a2+1 B. a4+1 C. 4a+1 D. 2a+1
2) Tu log3 5 =a, maSin log3 75 =
A. 2a-1 B. 2a+1 C. a2+1 D. a2-1

a m o x s e n i T g a n t o l e b a (##15.10 – 15.18):
15.10. 1) 4 x = 2
1 1 1 1
A. B. C. D.
6 4 3 5
x
⎛1⎞
2) ⎜ ⎟ = 3
⎝3⎠
1 1
A. - B. C. 2 D. 3
2 2
3) (0,2) x = 5
1 1
A. - B. C. 1 D. -1
2 2
9
4) (0,75) x =
16
A. -2 B. -1 C. 1 D. 2
1
15.11. 1) 2 2 x + 4 =
16
A. 0 B. -2 C. –4 D. -3
2 x +8 1
2) 5 =
25
A. 2 B. -4 C. –6 D. -5
4 2 x −1 = 2
6
3)
A. 2 B. 1 C. 3 D. 4
7 6 x +1
4) 2 =2
115
A. 2 B. 1 C. 0 D. –1
1

⎛1 ⎞ 2
15.12. 1) 4 x ⋅ ⎜ ⎟ =4
⎝ 16 ⎠
A. -1 B. 1 C. 2 D. 0
1

⎛1⎞ 2
2) 3 x ⋅ ⎜ ⎟ = 9
⎝9⎠
A. 0 B. 3 C. –1 D. 1
3) 15 x ⋅ 5 − x = 27
A. 1 B. 2 C. 3 D. -1
−x
⎛1⎞
4) 6 x ⋅ ⎜ ⎟ = 144
⎝2⎠
A. 2 B. -2 C. 1 D. -1
15.13. 1) log 2 x = 3
1 1
A. 8 B. 9 C. D.
3 9
2) log 1 x = −1
2
1 1
A. 4 B. C. D. 2
4 2
3) log 3 (2 − 3x ) = 1
1 1 1 1
A. B. - C. D. −
3 3 2 2
4) log 1 (x − 4) = −1
5
A. 7 B. 8 C. 9 D. 6
15.14. 1) log 2 (1 + log 3 x ) = 0
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
2) log 4 (2 + log 2 x ) = 1
A. 2 B. 8 C. 4 D. 16
3) log 3 (4 − log 2 x ) = 1
A. 3 B. 4 C. 2 D. 8
4) log 4 log 2 (x − 5) = 0
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
15.15. 1) log 3 x + log 3 x + log 3 x 3 = 12
2

A. 9 B. 6 C. 12 D. 3
2
2) log 2 x + 5 log 2 x = 22

116
A. 8 B. 16 C. 4 D. 32
5
3) 2 log 4 x − log 4 x = 18
A. 16 B. 8 C. 4 D. 2
2 6
4) log 2 x + log 2 x + log 2 x = 36
A. 24 B. 16 C. 12 D. 20
5) log 2 x 2 + log 2 x 4 = 18
A. 8 B. 4 C. ±8 D. ±4
4 6
6) log 3 x + log 3 x = 10
A. -3 B. 3 C. ±2 D. ±3
15.16. 1) lg(x − 13) + 3 lg 2 = lg(3x + 1)
A. 21 B. 19 C. 20 D. 18
2) log 2 (x + 4 ) + 3 + log 2 3 = log 2 (22 x + 90 )
A. -2 B. -3 C. 2 D. 1
3) lg 5 − 1 = lg(x + 3) − lg(3 x − 1)
A. 5 B. 6 C. 7 D. 4
1
4) lg(2 x − 3) + lg 9 = lg(4 x + 9)
2
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
15.17. 1) log 7 (2 x − 3) − log 7 3 = log 7 (14 − 3 x ) − log 7 5
A. 2 B. 4 C. 5 D. 3
2) log 5 (2 x − 5) − log 5 5 = log 5 (11 − x ) − log 5 6
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
3) log 3 (1 + 2 x ) + log 3 13 = log 3 9 + log 3 (4 x − 3)
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
4) log 5 (x + 3) + log 5 (x − 3) = log 5 (2 x − 1) + log 5 1
A. -2 B. -5 C. 4 D. 5
15.18. 1) log 3 (2 x − 7 ) − log 3 (5 x − 7 ) = −1
A. 14 B. 12 C. 18 D. 17
2) log 3 (4 x − 7 ) − log 3 (x − 8) = 2
A. 12 B. 13 C. 14 D. 15
3) log 2 (7 x − 1) − log 2 (2 x − 11) = 4
A. 7 B. 9 C. 11 D. 13
4) log 5 (5 − 3x ) − log 5 (17 + x ) = 2
A. -13 B. -15 C. -11 D. -9

117
amoxseni T gantoleba ( ## 1 5 . 19 - 1 5 . 2 5) :
x x −1 x x −1
⎛2⎞ ⎛9⎞ 3 ⎛ 4 ⎞ ⎛ 27 ⎞ 2
15.19. 1) ⎜ ⎟ ⋅ ⎜ ⎟ = 2) ⎜ ⎟ ⋅ ⎜ ⎟ =
⎝3⎠ ⎝8⎠ 8 ⎝9⎠ ⎝ 8 ⎠ 3
x −1 x−2 x −1 x−2
⎛2⎞ ⎛ 25 ⎞ 5 ⎛ 4 ⎞ ⎛ 125 ⎞ 2
3) ⎜ ⎟ ⋅⎜ ⎟ = 4) ⎜ ⎟ ⋅⎜ ⎟ =
⎝5⎠ ⎝ 8 ⎠ 8 ⎝ 25 ⎠ ⎝ 8 ⎠ 5
x x +1
256 ⎛ 8 ⎞ ⎛9⎞
15.20. 1) (0,25)2− x = 2) ⎜ ⎟ ⋅ ⎜ ⎟ =1
2 x +3 ⎝ 27 ⎠ ⎝ 4 ⎠
0 , 5( x − 2 ) x 5−5 x
⎛1⎞ ⎛ 1 ⎞ ⎛1⎞
3) 3 x +1 ⋅ ⎜ ⎟ =⎜ ⎟ 4) 2 x ⋅ 5 x = 0,1⎜ ⎟
⎝9⎠ ⎝ 27 ⎠ ⎝ 10 ⎠
2
−3 1− x 2 x −1
⎛ 8 ⎞ 3x ⎛ 9 ⎞ ⎛ 1 ⎞
15.21. 1) ⎜ ⎟ = ⎜ ⎟ 2) ⎜ ⎟ =9 2
⎝ 27 ⎠ ⎝4⎠ ⎝ 27 ⎠
x −3 −x
( )
x
⎛1⎞ ⎛ 1 ⎞ ⎛1⎞ 1 5
3) 3 x ⋅ ⎜ ⎟ =⎜ ⎟ 4) 2 x ⋅ ⎜ ⎟ = 10 x −1
⎝3⎠ ⎝ 27 ⎠ ⎝5⎠ 10
x+2 x x+2 x
15.22. 1) 3 + 3 = 30 2) 4 + 4 = 17
x −3 x−2 x −1 x −4
3) 5 +5 + 5 = 31 4) 6 + 6 x −3 + 6 x − 2 = 43
15.23. 1) 4 x − 3 ⋅ 2 x − 4 = 0 2) 9 x + 4 ⋅ 3 x − 21 = 0
x x
3) 4 + 3 ⋅ 2 − 28 = 0 4) 25 x + 5 x − 2 = 0
15.24. 1) 5 ⋅ 2 3 x −3 − 12 ⋅ 2 3−3 x + 7 = 0 2) 3 2 x −1 − 6 ⋅ 31− 2 x + 5 = 0
3) 33 x + 2 − 12 ⋅ 3 −3 x − 2 + 1 = 0 4) 2 5 x −1 − 12 ⋅ 21−5 x − 1 = 0
15.25. 1) 9 ⋅ 4 x − 3 ⋅ 6 x = 2 ⋅ 9 x 2) 2 ⋅ 5 2 x + 10 x = 15 ⋅ 2 2 x
2x 2x
3) 25 ⋅ 9 + 5 ⋅ 15 = 12 ⋅ 25 2x
4) 7 ⋅ 4 x −1 + 14 x −1 = 8 ⋅ 49 x −1
15.26. ipoveT a parametris is umciresi mniSvneloba, rom-
lisTvisac gantolebas aqvs erTi fesvi:
1) 4 x − a ⋅ 2 x − a + 3 = 0 2) 25 − (a + 3) ⋅ 5 − a = 0
x x

x
3) 9 x − (a − 3) ⋅ 3 x + 6 − a = 0 4) 6 x − (2a + 3) ⋅ 6 2 − 2a = 0

a m o xs en i T g an t oleb a ( ## 1 5 .2 7 - 1 5 .3 1 ) :
15.27. 1) log 2 5 − 1 = log 2 (3x + 1) + log 1 (3x − 5)
2
2
2) lg(x + 3) + log 0,1 (x − 3) = 1 + lg
5
3) lg 5 − 1 = lg(2 x − 3) + log 0,1 (9 − x )
4) log 2 (5 x − 4 ) = 1 + log 2 3 + log 2 (3 x − 5)
118
1
15.28. 1) log 10
(3x − 1) − log 1 (4 x + 2) = 1 + lg 5
2 10
1
2) log 10
(2 x − 1) − log 1 (x − 9) = 2
2 10
1
3) log 10
(3x − 20) + log 1 (2 x − 19) = lg x
2 10
1
4) log 10
x − log 1 (x + 5) + lg 0,02 = 0
2 10

15.29. 1) log 32
x − 3 log 3 x + 2 = 0 2) log 22 x − log 2 x − 2 = 0
1 2 1 1 1 2
3) lg x = − lg x 4) + =1
12 3 4 5 − lg x 1 + lg x
15.30. 1) 3 log 2 x 2 − log 22 (− x) − 5 = 0
2) 4 log 24 (− x) + 2 log 4 x 2 + 1 = 0
3) 2 log 22 (− x − 1) − 3 log 2 (x + 1)2 + 4 = 0
4) 3 log 3 (x + 2)2 − log 32 (− x − 2) − 9 = 0
15.31. ( )
1) log 3 3 − x + 8 = x + 2 ( )
2) log 3 24 + 3 x = 4 − x
3) log 2 (7 + 4 ) = 3 − x
−x
4) log 2 (14 + 2 ) = 5 − x
x

amoxseniT sist ema (##15.32; 15 .33):


⎧ x y 1 ⎧⎪2 y ⋅ 5 − x = 200
⎪3 ⋅ 2 =
15.32. 1) ⎨ 9 2) ⎨
⎪y − x = 2 ⎪⎩ x + y = 1

⎧⎪7 x +1 ⋅ 2 y = 4 ⎧⎪27 x = 9 y
3) ⎨ 4) ⎨
⎪⎩ y − x = 3 ⎪⎩81 x ⋅ 3 − y = 243
⎧lg x + lg y = 2 ⎧log x + log 4 y = 1 + log 4 9
15.33. 1) ⎨ 2) ⎨ 4
⎩ x − y = 15 ⎩ x − y = 16
⎧⎪3 x ⋅ 2 y = 972 ⎧⎪3 y ⋅ 9 x = 81
3) ⎨ 4) ⎨
⎪⎩log 3 (x − y ) = 2 ⎪⎩2 lg(x + y ) − lg x = 2 lg 3

!
119
$16. maCvenebliani da logariTmuli
utolobebi
!
ipoveT utolobis amonaxsnTa simravle
(##16.1 - 16.7):
16.1. 1) 4 x < 2
⎤ 1⎡ ⎤1 ⎡
A. ]−∞;−1[ B. ]−1; ∞[ C. ⎥ − ∞; ⎢ D. ⎥ ; ∞ ⎢
⎦ 2⎣ ⎦2 ⎣
2) 6 x ≥ 1
A. [0; ∞[ B. [1; ∞[ C. ]−∞;0] D. ]−∞;1]
x
⎛1⎞
3) ⎜ ⎟ < 25
⎝5⎠
A. ]−∞;2[ B. ]−∞;1[ C. ] 1; ∞[ D. ]− 2; ∞[
x +1
⎛1⎞
4) ⎜ ⎟ > 1
⎝2⎠
A. ]−∞;0[ B. ]−∞;−1[ C. ] 0; ∞[ D. ] 1; ∞[
1
16.2. 1) 2 − x +1 >
2
A. ]2; ∞[ B. ]−∞;2[ C. ]−∞;1[ D. ]3; ∞[
1
2) 41− x >
16
A. ]2; ∞[ B. ]3; ∞[ C. ]−∞;3[ D. ]0; ∞[
1
3) 5 − x + 2 <
25
A. ]−∞;4[ B. ]−∞;5[ C. ]5; ∞[ D. ]4; ∞[
1
4) 2 − x + 4 <
4
A. ]6; ∞[ B. ]−∞;6[ C. ]4; ∞[ D. ] 0; ∞[
16.3. 1) (0,3) > 0,09
x −1

A. ]−∞;0[ B. ]3; ∞[ C. ]−∞;3[ D. ] 1; ∞[


1
2) (0,2)3 x −1 <
25
A. ] 1; ∞[ B. ]−∞;1[ C. ]2; ∞[ D. ]−∞;0[
3) (0,4 ) ≥ (0,4 )
2 x−4 2− x

A. ]−∞;0[ B. ]−∞;2] C. [0; ∞[ D. [2; ∞[

120
4 x−2
⎛1⎞
4) ⎜ ⎟ ≥1
⎝3⎠
⎡ 1⎤ ⎤ 1⎤ ⎡1 ⎡
A. ]−∞;0] B. ⎢0; ⎥ C. ⎥ − ∞; ⎥ D. ⎢ ; ∞ ⎢
⎣ 2⎦ ⎦ 2⎦ ⎣2 ⎣
16.4. 1) 3 x −1 ⋅ 2 2 x − 2 > 144
A. ]−∞;3[ B. ]3; ∞[ C. ] 1; ∞[ D. ]0; ∞[
x −3 x −3
⎛2⎞ ⎛ 27 ⎞ 2
2) ⎜ ⎟ ⋅ ⎜ ⎟ <
⎝9⎠ ⎝ 4 ⎠ 3
A. ]−∞;2[ B. ]2; ∞[ C. ]0;2[ D. ]−1;3[
x x x x
3) 2 ⋅7 < 2 ⋅7
A. ] 1; ∞[ B. [0; ∞[ C. [0;1[ D. ]−1;1[
x−2 x−2
⎛2⎞ ⎛ 125 ⎞ 25
4) ⎜ ⎟ ⋅⎜ ⎟ >
5
⎝ ⎠ ⎝ 8 ⎠ 4
A. ]−∞;3[ B. ]3; ∞[ C. ]2;3[ D. ]2; ∞[
3x−2 3 x +1 3x
16.5. 1) 3 +3 −3 < 57
A. ]−∞;1[ B. ] 1; ∞[ C. ]0;1[ D. ]0;3[
2) 3 x
+ 3 x −1 − 3 x −2
< 11
A. ]−∞;4[ B. [0; ∞[ C. [0;2] D. [0;4[
x x −1 x −2
3) 2 +2 +2 <7
A. ]0;2[ B. ]2; ∞[ C. ]−∞;0[ D. ]−2;2[
x x −1 x −2
4) 3 ⋅ 5 − 2 ⋅ 5 +5 < 66
A. ]−∞;4[ B. ] 1; ∞[ C. [0;4[ D. [0; ∞[
16.6. 1) log 3 x < 2
A. ]9; ∞[ B. ] 0;9[ C. ]−∞;9[ D. ] 1;8[
2) log 0,2 x > −2
A. ] 0;25[ B. ]25; ∞[ C. ]−∞;25[ D. ] 0; ∞[
3) log 5 x > 0
A. ] 0;1[ B. ]−∞;1[ C. ] 1; ∞[ D. ] 0; ∞[
4) log 1 x < −1
4
A. ]−∞;4[ B. ] 0; ∞[ C. ] 0;4[ D. ]4; ∞[
16.7. 1) log 3 (2 x + 1) > 0

121
⎤ 1 ⎡ ⎤ 1 ⎡
A. ⎥ − ;1⎢ B. ] 0; ∞[ C. ⎥ − ; ∞ ⎢ D. ]−∞;1[
⎦ 2 ⎣ ⎦ 2 ⎣
2) log 0, 2 (2,2 − 2 x ) < 1
A. ]−∞;1,1[ B. ] 1; ∞[ C. ]−∞;1[ D. ] 1,1; ∞[
1
3) log 9 (x + 3) <
2
A. ] 0; ∞[ B. ]−∞;0[ C. ]−3; ∞[ D. ]−3;0[
4) log 0, 25 (8 − x ) > −1
A. ]4;8[ B. ]−∞;8[ C. ]4; ∞[ D. ] 1;4[
16.8. ricxvebi daalageT zrdis mixedviT:
1) a = log3 5 , b = log 5 3 , c=2
A. a, b, c B. a, c, b C. b, a, c D. b, c, a
2) a = log 4 20 , b = log 7 2 , c= log 5 7
A. a, c, b B. c, b, a C. b, a, c D. b, c, a
3) a=1, b = log 1 3 , c= log3 5
2
A. b, a, c B. b, c, a C. a, b, c D. c, a, b
1
4) a = log 5 1 , b = log 3 , c= log 1 5
2 2
A. b, a, c B. c, b, a C. a, b, c D. b, c, a

!
!
ip ov eT ut ol obi s am on axsnT a sim ravl e (## 1 6 .9 -
16.12):
2
−3 x 1 2
16.9. 1) 3 x ≤ 2) 5 4 x − x ≥ 1
9
x2 + 2 x 16− x
⎛1⎞ ⎛1⎞ 2
− 6 x +8
3) ⎜ ⎟ ≤⎜ ⎟ 4) 2 x <1
⎝3⎠ ⎝9⎠
2 x +1
3 x −1
⎛ 1 ⎞ 1− x 1
16.10. 1) ⎜ ⎟ > 125 2) 3 2− x ≤
⎝5⎠ 81
4 x −1
2 x −3
⎛ 5 ⎞ 3− x 16
3) 5 1− x ≥ 0,04 4) ⎜ ⎟ <
⎜ 2 ⎟ 25
⎝ ⎠
16.11. 2*! 4 x − 2 x ≤ 2 ! ! ! 3*! 25 x < 6 ⋅ 5 x − 5 !

122
x x
⎛1⎞ ⎛1⎞
! 4*! 52 x +1 > 5 x + 4 !! 5*! ⎜ ⎟ − 2⎜ ⎟ > 3 !
⎝9⎠ ⎝3⎠
x x x
16.12. 2* 3 ⋅ 4 + 2 ⋅ 9 − 5 ⋅ 6 < 0 2) 3 ⋅ 25 x − 2 ⋅ 15 x − 5 ⋅ 9 x ≤ 0
2 1 1 1 1 1
3) 10 x + 25 x ≥ 4,25 ⋅ 50 x 4) 9 ⋅ 4 x + 5 ⋅ 6 x ≤ 4 ⋅ 9 x
16.13. gamoarkvieT 1-ze metia, naklebia Tu tolia x :!
5− 15 6− 15
log 1 log 2
⎛2⎞ 2 ⎛3⎞ 3
2*! x = ⎜ ⎟ 7
! ! 3*! x = ⎜ ⎟ !
⎝3⎠ ⎝2⎠

⎛4⎞ 3 4
log
7 − 12
⎛2⎞ 1 1 ( )
log 3−2 2 +log 3+ 2 2 ( )
! 4*! x = ⎜ ⎟ ! ! 5*! x = ⎜ ⎟ 2 2
!
⎝5⎠ ⎝5⎠
16.14. ipoveT! a -s! yvela mniSvneloba, romlisTvisac miTi-
Tebuli utoloba iqneba samarTliani!
11 − 3 5− 19
log 2 log 4
0 ,3 0 ,5
! 2*! a 5 > 1 !! 3*! a 5 >1!
4+ 15 21 −3
log log
⎛8⎞ a 6 ⎛2⎞ a 2
! 4*! ⎜ ⎟ >1! ! 5*! ⎜ ⎟ > 1!
⎝5⎠ ⎝3⎠
16.15. 1) amoxseniT utoloba! a 2 x +1 > a x + 4 , !Uv! x = 2 !ar aris am
utolobis amonaxsni.
2) amoxseniT utoloba! a x +13 < a 2 x +15 -! Uv! x = −5 ! aris am
utolobis amonaxsni.

ip ov eT u tol ob is am on axsn T a si mr avl e


( ## 16 . 1 6 - 16 . 2 0 ) :
16.16. 1) lg(x + 2) > lg(6 − x ) 2) log 1 (3 x − 9) < log 1 (7 − x )
3 3
3) log 2 (2 x − 4) < log 2 x 4) log 1 (x − 1) > log 1 (5 − x )
2 2
2
16.17. 1) 2 log 8 (x − 2 ) − log 8 (x − 3) >
3
2) log 1 (x − 1) − log 3 (x + 1) + log 3
(5 − x ) < 1
3
3) log 2 (x + 14 ) − 2 log 1 (x + 2 ) < 6
4
1
4) log 3 (x + 2 ) − log 1 (x − 2) < 2 log 9 (4 x + 1)
2 3

16.18.
3
(
1) log 1 x 2 − 5 x + 5 < log 1 (2 x − 1) ) 3

123
(
2) log 2 x 2 + 3 x < 2 )
( 2
3) log 1 x + x − 2 > −2
2
)
4) log 0,7 (x 2
)
+ 1 < log 0,7 (2 x − 5)
16.19. 2) log 32 x + 2 log 3 x − 3 ≤ 0 2) lg 2 x + lg x − 2 ≤ 0
3) log 02, 25 x − log 2 x > 3 4) log 21 x − 6 log 1 x + 2 ≤ 0
2 4

16.20. (
1) log 3 2 ⋅ 3 x − 9 > x ) ( )
2) log 2 2 x +1 − 4 < x

( ) 5*! log (35 − 2 ⋅ 5 ) > x + 1 !


x
4*! log 4 2 x +1 − 8 ≤ ! ! 5
x
2
16.21. ipoveT x cvladis mniSvnelobaTa simravle,
romelTaTvisac
1) log 0,3 ( x − 3) , log 0,3 ( x − 3) , log 0,3 ( x − 3) ,... ariTmetiku-
2 3

li progresia aris zrdadi.


2) log 0,1 ( 2 − x ) , log 0,1 ( 2 − x ) , log 0,1 ( 2 − x ) ,... ariTmetiku-
2 3

li progresia aris klebadi.


3) log 0,5 ( x − 2 ) , log 0,5
2
( x − 2 ) , log30,5 ( x − 3) ,... geometriuli
progresia aris zrdadi.
4) 1, lg 2 ( x − 3) , lg 4 ( x − 3) ,... geometriuli progresia
aris zrdadi.

$17. trigonometriul funqciaTa mniSvnelobebis


gamoTvla

17.1. ipoveT sin α, Tu:


3 π
1) cos α =
; 0<α<
5 2
2 2 4 4
A. − B. C. − D.
5 5 5 5
12
2) cos α = − ; 90 o < α < 180 o
13
5 5 7 7
A. − B. C. − D.
13 13 13 13
3) cos α = 0,6; 270 < α < 360 o
o

A. –0,8 B. –0,4 C. 0,8 D. 0,4


124
7 3
4) cos α = − ; π <α < π
25 2
24 24 12 12
A. B. − C. D. −
25 25 25 25
17.2. ipoveT cos α, Tu:
4
1) sin α = ; 0 o < α < 90 o
5
2 2 3 3
A. − B. C. − D.
5 5 5 5
4 3
2) sin α = − ; π<α< π
5 2
3 1 1 3
A. B. C. − D. −
5 2 2 5
5
3) sin α = ; 90 o < α < 180 o
13
12 3 12 3
A. B. C. − D. −
13 2 13 2
3
4) sin α = −0,8; π < α < 2π
2
!!!!!!!A. 0,6 B. –0,6 C. 0,4 D. -0,4
17.3. ipoveT tgα , Tu:
4 π
1) sin α = , 0<α<
5 2
4 4
A. B. − C. 1 D. –1
3 3
3 π
2) sin α = , <α<π
2 2
1 1
A. 3 B. − C. D. − 3
3 3
3 3
3) cos α = ; π < α < 2π
5 2
3 4 2 4
A. B. − C. − D.
4 3 3 3
3
4) cos α = −0,8; π<α< π
2
1 4 3 4
A. B. C. D.
2 3 4 5
17.4. ipoveT cos α , Tu:
125
4 π
1) tgα = ; 0<α<
3 2
3 4 3 4
A. − B. − C. D.
5 5 5 5
3 π
2) tgα = − ; <α<π
4 2
4 4 1 1
A. B. − C. D. −
5 5 2 2
3) tgα = − 2 ; 270 o < α < 360 o
3 3 1 1
A. B. − C. D. −
3 3 2 2
12
4) tgα = ; 180 o < α < 270 o
5
5 5 12 12
A. − B. C. − D.
13 13 13 13
17.5. ipoveT sin α, Tu:
5 π
1) tgα = ; 0<α<
12 2
5 5 12 12
A. − B. C. − D.
13 13 13 13
3 3
2) tgα = ; π<α< π
4 2
3 4 4 3
A. B. − C. D. −
5 5 5 5
40 3
3) tgα = − ; π < α < 2π
9 2
40 40 9 9
A. − B. C. − D.
41 41 41 41
24 π
4) tgα = − ; <α<π
7 2
24 24 7 7
A. B. − C. D. −
25 25 25 25
17.6. ipoveT sin 2α, Tu:
3 π
1) sin α = ; 0<α<
5 2
24 24 12 12
A. B. − C. D. −
25 25 25 25

126
5
2) sin α = ; 90 o < α < 180 o
13
60 60 120 120
A. B. − C. D. −
169 169 169 169
4
3) cos α = ; 270 o < α < 360 o
5
24 24 12 12
A. − B. C. − D.
25 25 25 25
3 3
4) cos α = − ; π<α< π
5 2
24 24 12 12
A. − B. C. − D.
25 25 25 25
17.7. ipoveT cos 2α, Tu:
1
1) sin α =
3
1 2 7 8
A. B. C. D.
9 9 9 9
5
2) sin α =
7
1 1 10 10
A. − B. C. − D.
49 49 49 49
2
3) cos α =
3
1 1 4 4
A. B. − C. D. −
9 9 9 9
5
4) cos α = −
6
7 7 11 11
A. B. − C. D. −
18 18 18 18
α
17.8. ipoveT sin , Tu:
2
3 π
1) cos α = ; 0<α<
5 2
1 2 3 4
A. B. C. D.
5 5 5 5
3 3
2) cos α = − ; π<α< π
5 2

127
1 1 2 2
A. − B. C. − D.
5 5 5 5
3) cos α = 0,28; o
270 < α < 360 o

A. –0,6 B. 0,6 C. –0,8 D. 0,8


12 3
4) cos α = − ; π<α< π
13 2
5 5 7 7
A. B. − C. D. −
26 26 26 26
α
17.9. ipoveT cos , Tu:
2
7 π
1) cos α = ; 0<α<
8 2
3 7 11 15
A. B. C. D.
4 4 4 4
7
2) cos α = − ; 180 o < α < 270 o
8
1 1 3 3
A. B. − C. D. −
4 4 4 4
4 3
3) cos α = − ; π<α< π
5 2
3 3 1 1
A. − B. C. − D.
10 10 10 10
o o
4) cos α = −0,68; 90 < α < 180
A. –0,4 B. 0,4 C. –0,2 D. 0,2
17.10. ipoveT:
α
1) sin α, Tu tg =5
2
3 4 5 6
A. B. C. D.
13 13 13 13
α
2) cos α, Tu tg =5
2
12 12 5 5
A. − B. C. − D.
13 13 13 13
α
3) tgα, Tu tg =3
2
1 1 3 3
A. B. − C. D. −
4 4 4 4

128
4) tg 2α, Tu tgα = 2
4 4 3 3
A. − B. C. − D.
3 3 4 4

17.11. ipoveT:
( )
1) sin α + 45 o , Tu sin α =
3
5
, 0<α<
π
2

( )
2) sin α − 30 o , Tu sin α =
3
7
, 90 o < α < 180 o

( )
3) cos α − 60 o , Tu cos α = −
1
,
π
2
<α<π
13
( )
4) tg α − 45 o , Tu tgα = 3
17.12. ipoveT:
4 5 π π
1) cos(α + β ) , Tu cos α = , cos β = − , 0 < α < , <β< π.
5 13 2 2
4 12 3π 3π
2) sin (α − β ) ,Tu sin α = − , cos β = − , < α < 2π , π < β < .
5 13 2 2
3 12 π π
3) cos(α − β) ,Tu cos α = − , sin β = , <α<π, <β< π.
5 13 2 2
3 7 π π
4) sin (α + β) , Tu sin α = , cos β = − , <α<π, <β< π.
5 25 2 2

17.13. ipoveT funqciis umciresi dadebiTi periodi:


x ⎛ 3πx ⎞
1) y = sin 2 x 2) y = cos 3) y = sin ⎜ + 5⎟
3 ⎝ 5 ⎠
πx
4) y = tg 5) y = sin x 6) y = cos 3 x
3
!
$18. trigonometriul gamosaxulebaTa
gamoTvla

g a m o T v a l e T (##18.1 - 18.18):
18.1. 1) cos 60 o − tg 45o
1 1 1
A. 0 B. C. − D. −
2 2 3
2) sin 120 + cos150 o
o

129
3 3
A. 0 B. C. − D. 1
2 2
3) tg135 o + cos 180 o
A. 2 B. 1 C. -1 D. -2
o o
4) sin 150 − tg 225
1 1
A. B. 1 C. − D. -1
2 2
π π π
18.2. 1) 4 sin − 2 cos + 3tg
3 6 3
A. 3 B. 2 3 C. 3 3 D. 4 3
2 2 2 3
2) 2 3 sin π − tg π + 2 cos π
3 3 3 4
A. 2 B. 3 C. 4 D. 2 3
7 3 3
3) 3 2 cos π − 2tg π − 2 sin π
4 4 4
A. 2 B. 2 2 C. 3 3 D. 4
5 5 7
4) 3tg π + 2 sin π − 3 cos π
3 6 6
A. -0,5 B. - 3 C. 0,5 D. 3
o o
3 sin 120 − 5 cos150 o
tg150 sin 300 o
18.3. 1) o o
2)
tg 240 − 3tg 300 cos 360 o − sin 210 o
1 1
A. -1 B. 0 A. B.
2 3
1 1
C. 1 D. 1,5 C. − D. −
2 3
5π 11π
4 sin − 3tg
4 cos 330 o − 3tg 330 o 3 6
3) 4)
6tg 210 o − 4 sin 240 o 7π 5π
3 cos + tg
6 4
1 2
A. B. A. 2 3 B. − 2 3
2 3
3 4
C. D. C. 3 D. − 3
4 5

130
5 sin 750 o − 3 cos 420 o 3tg 840 o + 4 cos 870 o
18.4. 1) 4)
tg 585 o 2 sin 510 o
A. 1 B. 2 A. 5 B. -5
C. 3 D. 4 C. 5 3 D. − 5 3
7π 17 π 20π 19π
7 cos − 5 sin tg + 2 cos
3) 3 6 4) 3 6
9π 25π
tg sin
4 6
A. 1 B. 2 A. 3 B. − 2 3
C. 3 D. 4 C. 3 3 D. − 4 3
o o o o
18.5. 1) cos 70 cos 10 + cos 80 cos 20
1 1 2
A. 1 B. C. D.
2 3 3
2) cos 64o cos 4o + cos 86o cos 26o
1 1 1 1
A. B. − C. − D.
3 2 3 2
o o o o
3) sin 36 cos 6 − cos 84 sin 54
1 1
A. B. 0 C. − D. 1
2 2
5π π 7π 11π
4) sin cos + cos sin
12 12 12 12
1 2 3
A. B. C. D. 1
2 2 2
tg 65 o − tg 35 o
5)
1 + tg 65 o tg 35 o
1
A. 0 B. C. 1 D. 3
3
π 2π
tg + tg
6) 9 9
π 2π
1 − tg tg
9 9
1 1
A. − 3 B. 3 C. − D.
3 3

131
2tg15 o 2tg 75 o
18.6. 1) 2)
1 − tg 2 15 o 1 + tg 2 75 o
1 1
A. − B. A. -1 B.1
3 3
1 1
C. − 3 D. 3 C. − D.
2 2
2 π
1 − tg
1 − tg 2 75 o 12
3) 4)
1 + tg 2 75 o 2 π
1 + tg
12
3 3 3 3
A. − B. A. − B.
2 2 2 2
3 3 3 3
C. − D. C. − D.
3 3 3 3
π 3π
18.7. 1) 6 sin 15 o sin 75 o 2) cos cos
8 8
2 2
A. 1,5 B. 2 A. B.
2 4
3 3
C. 2,5 D. 3 C. D.
2 4
π 13 5
3) 8 sin cos π cos π 4) sin 75 o cos 255 o cos 330 o
12 12 6
3 3
A. − 3 B. 3 A. − B.
8 8
3 3
C. 2 3 D. − 2 3 C. − D.
4 4
2 π 2 3π
18.8. 1) cos 2 15 o − cos 2 75 o 2) sin − sin
8 8
2 2 3 3
A. − B. A. − B.
2 2 2 2
3 3 2 2
C. − D. C. − D.
2 2 2 2

( )
2
⎛ π π⎞ 2
3) ⎜ sin + cos ⎟ 4) cos 75 o − sin 75 o
⎝ 12 12 ⎠

132
3 3
A. 1 B. A. 1 B.
2 2
1 1
C. D. 2 C. D. 2
2 2
π
sin
sin 40 o sin 50 o 9
18.9. 1) 2)
cos 10 o π 4π
cos cos
18 9
1 1 1
A. B. A. B. 1
4 2 2
3 3
C. 1 D. C. D. 2
2 2
1 − 2 sin 40 o sin 50 o 4 3 cos 10 o
3) 4)
sin 2 5 o sin 2 70 o − sin 2 10 o
A. 1 B. -1 A. 8 B. 2
C. -2 D. 2 C. 4 D. 1
3 ⎛ 1⎞
18.10. 1) arcsin − arccos⎜ − ⎟ + arctg 3
2 ⎝ 2⎠
π 2π
A. π B. C. − D. 0
3 3
1 1
2) arcsin (− 1) + 3 ⋅ arccos − arctg
2 3
π π
A. 0 B. C. −π D.
3 2
1 ⎛ 1 ⎞
3) arcsin − arccos⎜⎜ − ⎟⎟ + arctg1
2 ⎝ 2⎠
π π π
A. − B. 0 C. D.
4 2 4
4) arcsin 0 + arccos1 − arctg − 3 ( )
π
A. 0 B. −π C. D. π
3
1
18.11. 1) sin 2 α − 8cos 2 α + 1 , Tu cos α =
3
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
1
2) 5cos 2 α − sin 2 α + 2 , Tu cos α =
5
133
A. 1 B. 2,2 C. 3,2 D. 4
4
3) − 2 , Tu tgα = 0,5
cos 2 α
A. 4 B. 3 C. 2 D. 1,5
5
4) + 2 , Tu tgα = 5
sin 2 α
A. 4 B. 5 C. 7 D. 8
1
18.12. 1) 7 cos 2 α − 49sin 4 α , Tu cos α =
7
A. -35 B. -30 C. -25 D. -20
1
2) 81cos 4 α − 27 sin 2 α + 1 , Tu sin α =
3
A. 60 B. 62 C. 64 D. 66
6
3) − 3sin 2 α , Tu ctgα = 2
cos 2 α
A. 4 B. 6 C. 8 D. 9
4
4) 5cos 2 α − 2 , Tu tgα = 2
sin α
A. 4 B. -5 C. 9 D. –4
7 sin α − 5cos α 1
18.13. 1) , Tu tgα =
4sin α + 3cos α 2
A. –0,5 B. 2 C. 0,5 D. –0,3
3cos α + 5sin α
2) , Tu tgα = 3
2sin α − 7 cos α
A. –18 B. -20 C. 6 D. 15
7 sin α − 3 cos α
3) , Tu tgα = 3 3
3sin α + 3 cos α
A. 5 B. 2 C. -3 D. 1

4)
(
6sin α + 30 o
) , Tu tgα = 2 3
cos α
A. 15 B. 18 C. 21 D. 24

5)
(
2 cos α − 60o ) , Tu tgα = 5 3
cos α
A. 12 B. 18 C. 15 D. 16

6)
(
4sin α − 60 o
) , Tu tgα = 3 3
2sin α − 3 cos α

134
A. 0,8 B. 1 C. 1,2 D. 0,6
2
1 − sin α
18.14.!! ! 2*! , !Uv! tgα = 2 !
1 − cos 2 α
1 1
A. ! !!!!!!! ! !!!!!!!
2
B.
4
C. 2 !!!!!!! D. 4

sin 2 α 1
2) , Uv! cos α = !
1 − cos α 4
1 3 5 7
A. B. C. D.
4 4 4 4
! ! ( )
!3) 1 + tg 2 α − tg 2 α cos 2 α + 1 , Uv! cos α =
1
3
!
1 2 1 2
A. B. C. D. !
9 9 3 3
tgα 1 + ctgα
!!!!!! 4) ⋅ , !Uv! tgα = 4 !
1 + tgα ctgα
1 1
A. B. C. 2 D. 4
4 2
sin (α + β)
!
18.15. 1)
cos α cos β
, Uv! tgα = 2 !eb! tgβ = 3 !

A. 6 B. 5 C. -5 D. -4!
cos(α − β)
!!!!!!! 2) , !Uv! tgα = 3 !eb! tgβ = 2 !
cos α cos β
A. 1 B. 3 C. 5 D. 7!
sin (α + β) − sin α cos β
!!!!!!!!! 3) , Uv! tgα = 2 !eb! tgβ = 3 !
sin (α − β) + cos α sin β
2 3
A. 5 B. 6 C. D. !
3 2
cos(α − β ) − cos α cos β
!!!!!!!!! 4) , !Uv! tgα = 2 !eb! tgβ = 3 !
cos(α + β) + sin α sin β
2 3
A. 5 B. 6 C. D.
3 2
16sin 2 α − 3cos 2 α
18.16. 1) , Tu tgα = 0,5
8sin 2 α + 3cos 2 α
A. 1,2 B. 1 C. 0,5 D. 0,2
2 2
5sin α + 3cos α
2) , Tu tgα = 2
3sin 2 α − 5cos 2 α
A. 13 B. 8 C. 15 D. 5
135
5sin 2 α − 2
3) , Tu tgα = 5
4 cos 2 α + 5
19 13 5
A. B. C. D. 1
34 34 17
2sin 2 α + 3cos 2 α
4) , Tu tgα = 2
5cos 2 α − 2
A. 5 B. 2 C. -7 D. –9
1
18.17. !! 1) sin α cos α cos 2α, Uv! sin 4α = !
4
1 1 1 1
A. B. C. D. !
8 12 24 16
α α⎛ α α⎞ 1
!!!!!!!! 2) 2 sin cos ⎜ sin 2 − cos 2 ⎟, Uv! sin 2α = !
2 2⎝ 2 2⎠ 3
1 1 1 1
A. B. − C. D. − !
6 6 12 12
!!!!!!!! ( )
3) 4 1 − 8 sin 2 α cos 2 α , !Uv! cos 4α = !
1
2
A. 3 B. 2 C. 1 D. 4!
⎛ α α⎞ 3
!!!!!!!! 4) 3⎜ cos 2 α − 4 sin 2 cos 2 ⎟, Uv! cos 2α = !
⎝ 2 2 ⎠ 4
1 1 1 3
A. 2 B. 3 C. 2 D. 1
4 2 2 4
1 − cos α α
18.18. 1) , Uv! tg = 4 !
sin α 2
1 1
A. B. C. 2 D. 4!
4 2
1 + cos 3α 3α
!!!!!!!! 2) , Uv! tg = 3!
sin 3α 2
1 1
A. B. C. 3 D. 6!
3 6
sin 2α + 2 sin α α 1
!!!!!!!!! 3) , Uv! tg = !
sin 2α − 2 sin α 2 2
1 1
A. 2 B. -4 C. D. − !
2 2
sin 2α cos 2α 1
!!!!!!!!! 4) − , Uv! cos α = !
sin α cos α 4

136
1 1
A. B. C. 4 D. 2
4 2
⎛π ⎞
18.19. 1) Tu α ∈ ⎜ ; π ⎟ , maSin sin α ⋅ sin α + cos α ⋅ cos α =
⎝2 ⎠
A. 1 B. − cos 2α C. cos 2α D. –1
⎛ 3π ⎞
2) Tu α ∈ ⎜ π ; , maSin sin α ⋅ sin α + cos α ⋅ cos α =
⎝ 2 ⎟⎠
A. 1 B. sin 2α C. cos 2α D. –1
⎛ 3π ⎞ sin α
3) Tu α ∈ ⎜ π ; , maSin + tgα =
⎝ 2 ⎟⎠ cos α
A. 0 B. 2tgα C. −2tgα D. 1
⎛π ⎞
4) Tu α ∈ ⎜ ; π ⎟ , maSin cos α ⋅ tgα − sin α =
⎝2 ⎠
A. 0 B. −2sin α C. 2sin α D. sin 2α
⎛ 3π ⎞
18.20. 1) Tu α ∈ ⎜ ; 2π ⎟ , maSin sin α − cos α − sin α =
⎝ 2 ⎠
A. − cos α B. cos α C. 0 D. 2sin α − cos α
⎛π π ⎞
2)Tu α ∈ ⎜ ; ⎟ , maSin cos α − sin α ⋅ ( cos α + sin α ) + cos 2α =
⎝4 2⎠
A. 2 cos 2α B. 1 + sin 2α C. -1 D. 0
⎛π ⎞
3)Tu α ∈ ⎜ ; π ⎟ ,maSin cos α − sin α ⋅ ( cos α + sin α ) + 2 cos 2 α =
⎝2 ⎠
A. 1 − sin 2α B. cos 2α C. 1 D. -1
⎛ 3π ⎞
4) Tu α ∈ ⎜ ; 2π ⎟ , maSin 2 cos α sin α − cos α + sin 2α =
⎝ 2 ⎠
A. 2sin 2α B. 2 cos 2 α C. −2 cos 2 α D. 1
18.21. daalageT zrdadobis mixedviT
1) sin 10o , cos 87 o da sin 18o
A. cos 87 o , sin 10o , sin 18o B. sin 10o , sin 18o , cos 87 o
C. sin 18o , cos 87 o , sin 10o D. cos 87 o , sin 18o , sin 10o
2) sin 25o , cos 20o da cos 25o
A. cos 20o , cos 25o , sin 25o B. sin 25o , cos 25o , cos 20o
o o o
C. cos 25 , sin 25 , cos 20 D. cos 20o , sin 25o , cos 25o
3) tg 35o , sin 25o da tg 40o
137
A. tg 35o , sin 25o , tg 40o B. tg 40o , sin 25o , tg 35o
C. tg 35o , tg 40o , sin 25o D. sin 25o , tg 35o , tg 40o
4) cos 250o , sin 640o da sin 580o
A. sin 580o , cos 250o , sin 640o B. cos 250o , sin 580o , sin 640o
C. sin 640o , sin 580o , cos 250o D. sin 640o , cos 250o , sin 580o

g a m oTv ale T ( ## 18 .2 2 - 1 8 .26 ) :


( 2
) (
18.22. 1) cos 2 5o ⎛⎜ 1 + tg 5o + 1 − tg 5o ⎞⎟
2


)
2) ctg10 ⋅ ⎛⎜ (1 + tg10 ) − (1 − tg10 ) ⎞⎟
o o 2 o 2
⎝ ⎠
3) 2(sin 5 + cos 5 ) − 3(sin 5 + cos 5 )
6 o 6 o 4 o 4 o

4 − 3 sin 2 20o
4)
sin 6 10o + cos 6 10o
2π 4π
18.23. 1) cos 36o ⋅ cos 72o ⋅ cos
2) cos
5 5
o o o π 2π 4π
3) cos 20 ⋅ cos 40 ⋅ cos 80 4) cos ⋅ cos ⋅ cos
7 7 7
⎛ 1 + cos 2α ⎞ 3
!
18.24. 1) 4⎜ ⋅ tg 2 α − cos 2 α ⎟, Uv! sin α = !
⎝ 1 − cos 2α ⎠ 4
1 − sin α ⎛π α⎞ 3
!!!!! 2) 16 ⋅ , Uv! tg ⎜ − ⎟ = !
1 + sin α ⎝4 2⎠ 4
⎛π α⎞ ⎛π α⎞ 1
!!!!!!3) tg ⎜ − ⎟ + tg ⎜ + ⎟, Uv! cos α = !
⎝4 2⎠ ⎝4 2⎠ 2
α −β 3
!!!!!!4) (sin α + sin β)2 + (cos α + cos β)2 , Uv! cos = !
2 2
1
18.25. 1) sin 2α, Uv! sin α + cos α = !
5
1
2) sin 3 α + cos 3 α, Uv! sin α + cos α = !
2
!!!!!!3) tg 2 α + ctg 2 α, Uv! tgα + ctgα = 6 !
4) sin 2α, Uv! tgα + ctgα = 12 !
18.26. 1) sin 15o 2) tg 75o 3) cos 105o 4) sin 255o

138
$19. trigonometriuli gantolebebi
! !
amoxseni T gantoleb a ( ## 1 9 .1-1 9 .3 ) :
3
19.1. 1) sin 3 x =
2
π π π π π
A. (− 1)k + πk B. (− 1)k + k C. + πk D. ± + πk
3 9 3 3 18
1
2) sin (2 x − 1) =
2
π π π π 1 π
A. (− 1)k + πk B. (− 1)k + k C. (− 1)k + + k D. πk
6 12 2 12 2 2
x 1
3) cos =
4 2
4 2 4 4
A. ± π + 2πk B. ± π + 8πk C. π + 8πk D. ± π + 8πk
3 3 3 3
⎛x ⎞
4) cos⎜ − 10o ⎟ = 1
⎝2 ⎠
o
A. 720 k B. 20 + 720o k
o
C. 10o + 720o k D. 10o + 360o k
3
19.2. 1) cos(3 − x ) = −
2
π 5π π π
A. ± + 2πk B. 3 ± − 2πk C. ± + 2πk D. 3 ± − 2πk
6 6 6 3
⎛x π⎞ 3
2) sin ⎜ − ⎟ = −
⎝3 6⎠ 2
π π π π
A. (− 1)k +1 + πk B. (− 1)k + πk C. + πk D. + (− 1)k +1π + 3πk
3 3 6 2
( o
3) tg 2 x − 65 = 1 )
o o
A. 45 + 90 k B. 55o + 90o k C. 110o + 180o k D. 45o + 180o k
⎛x π⎞
4) tg ⎜ − ⎟ = − 3
⎝3 4⎠
π π π π
A. + 3πk B. − + 3πk C. − + πk D. − + 3πk
4 4 3 3
19.3.!!! ! 1) sin 2 x − 2 sin x = 0
π π π
A. πk B. − + πk C. + πk D. + πk
2 2 4
2) sin 2 x − 3 cos x = 0
139
π π π
A. πk B. + πk C. + πk D. + πk
4 3 2
2 2
3) cos x − sin x = 0,5
π π π π
A. ± + πk B. ± + πk C. ± + πk D. ± + πk
6 4 3 2
x
4) sin x − 4 sin = 0
2
π π
A. + πk B. − + πk C. 2πk D. πk
2 2
19.4. ipoveT gantolebis amonaxsni miTiTebul SualedSi
1
2*! sin x = , 90o ;180o
2
] [
o
A. 30 B. 120 o C. 150 o D. 135 o

2) cos x =
2
3
, ]− 90 ;0 [
o o

A. 360 o B. -45 o C. 300 o D. -30 o


3
3) sin 3 x = − , ⎤⎦ −30o ; 0o ⎡⎣
2
A. -20 o B. 100 o C. -10 o D. 20 o
4) tg 4 x = 3 , ]30 ;90 [
o o

A. 15 o B. 60 o C. 45 o D. 30 o
!
amoxseniT gantoleba da ipoveT miTi-
T e b u l i a m o n a x s n i (##19.5 – 19.9):
19.5. 1) sin 2 x = cos x )umciresi dadebiTi*
π π π
!!! A. B. C. D. π
6 2 4
2) sin 2 x = sin x (udidesi uaryofiTi)!
π π 2
A. −π B. − C. − D. − π !
2 3 3
2
3) cos 2 x = 2 sin x )udidesi uaryofiTi)!
π π π 2
!!!! A. − B. − C. − D. − π !
4 6 3 3
2 2
4) sin x = 1 + cos x )umciresi dadebiTi)!
π π π π
A. B. C. D. !
3 2 4 6
19.6. 1) 2 sin 2 x = sin x )umciresi dadebiTi)!
140
π π π
A. π B. C. D. !
3 4 6
2) 3 cos x = 2 cos 2 x (udidesi uaryofiTi*!!
π π π π
A. − B. − C. − D. − !
3 6 4 2
3) sin 2 x − 1 = 2 cos x (udidesi uaryofiTi*!
π π π π
A. − B. − C. − D. − !
2 4 3 6
4) cos x = 2 − 2 sin 2 x (umciresi dadebiTi)!
π π π
A. B. π C. D.
3 4 6
2
19.7. 1)! cos x − 2 cos x − 3 = 0 !!!(umciresi dadebiTi)!
π π 3π
A. B. C. π D.
4 2 2
! ! 2)! 2 sin 2 x − 5 sin x + 2 = 0 !!(umciresi dadebiTi)!
π π π
A. B. C. D. π
6 4 2
! ! 3)! tg 2 x − 3tgx + 2 = 0 !!(umciresi dadebiTi)
π π π π
A. B. C. D.
6 3 2 4
! ! 4)! 3tg 2 x − 4tgx + 3 = 0 !!(umciresi dadebiTi)
π π π π
A. B. C. D.
6 4 3 2
19.8. 2*! 2 cos 2 x + 3 2 sin x − 4 = 0 !!(umciresi dadebiTi)
π π π π
A. B. C. D.
6 4 3 2
3*! 2 sin 2 x + cos x = 0 !(udidesi uaryofiTi)
π 3π π
A. − B. −π C. − D. −
2 4 6
! ! 4*! 2 cos 2 x + sin x − 1 = 0 !!(udidesi uaryofiTi)
π π π
A. −π B. − C. − D. −
4 3 6
1
! ! 5*! − 4tgx + 2 = 0 !!(umciresi dadebiTi)
cos 2 x
π π π π
A. B. C. D.
6 3 4 2
141
x
19.9. 1) cos = 1 + cos x (umciresi dadebiTi)
2
π 3 2
A. B. π C. π D. π
2 2 3
x
2) 2 sin = 1 − cos x (udidesi uaryofiTi)
2
3 2
A. −π B. − π C. −2π D. − π
2 3
x
3) sin x − cos = 0 (umciresi dadebiTi)
2
π 1 π
A. π B. C. π D.
3 2 6
4) 1 + cos x + cos 2 x = 0 (udidesi uaryofiTi)
2 π π
A. −π B. − π C. − D. −
3 2 3

a m o x s e n i T g a n t o l e b a (##19.10 – 19.15):
19.10. 2*! sin 2 x − cos 2 x = 0 !!! ! 3*! sin x − 3 cos x = 0 !!!!
2 2
! 4*! 3 sin x − cos x = 0 !!! 5*! sin x − 27 cos3 x = 0 !!!
3

19.11. 2*! sin 2 x − 3 3 sin x ⋅ cos x + 6 cos 2 x = 0 !


! 3*! 3 sin 2 x − 7 sin x ⋅ cos x + 2 3 cos 2 x = 0 !
! 4*! 2 sin 2 x + sin x ⋅ cos x − cos 2 x = 1 !!
! 5*! 3 sin 2 x − 2 sin x ⋅ cos x − cos 2 x = 2 !!
19.12. 1) sin x = 1 − cos x 2) 3 sin x = 1 + cos x !
3) sin 2 x = 3 (1 + cos 2 x ) 4) sin x = 3 (1 + cos x )
19.13. 2*! cos 2 x = cos x !! ! 3*! sin 2 x − cos 2 x = 0,5 !!!
x x
! 4*! cos 4 x − sin 4 x = 0,5 !! ! 5*! cos 4 − sin 4 = 3 sin x !!!
2 2
19.14. 1) sin 6 x − sin 4 x = 0 2) cos 3x + cos 7 x = 0 !
3) tgx = tg 2 x 4) tg 4 x = tgx !
19.15. 2*! 2tgx ⋅ cos x + 1 = 2 cos x + tgx !!!
! 3*! 2tgx ⋅ cos x + 1 + 2 cos x + tgx = 0 !!
! 4*! sin 2 x ⋅ cos x − cos 2 x ⋅ sin x = 2 sin x ⋅ cos x !!
! 5*! cos 2 x ⋅ cos x + sin 2 x ⋅ sin x = sin 2 x !!!
142
19.16. ipoveT a-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
gantolebas aqvs amonaxsni:
1) sinx=a+1; 2) 2-cos3x=a;
2
3) sin 2x-(a-2)sin2x-2a=0; 4) cos23x-2(a+2)cos3x-8a-32=0

$20. funqciis gansazRvris are, mniSvnelobaTa


simravle. funqciis udidesi da umciresi
mniSvnelobebi

20.1. 1) Tu f ( x ) = 3x − 2 − x + 1 , maSin f(-2)=


A. 8 B. 7 C. -7 D. 5
2) Tu f ( x ) = log 2 3x − 1 − 2
x −1
, maSin f(-1)=
A. -2 B. 0 C. 4 D. 6
3) Tu f ( x ) = log3 6 x − 6 − log 3 x + 1 , maSin f(-5)=
A. 1 B. 2 C. 4 D. 6
4) Tu f ( x ) = 3x − 1 ⋅ ( x − 2 ) + x − 3x − 7 , maSin f(-1)=
2

A. 10 B. 21 C. -9 D. –28
20.2. ipoveT funqciis gansazRvris are
1) y = 16 − x − 3 x + 1
⎤ 1 ⎡ ⎤ 1 ⎡ ⎡ 1 ⎤
A. ⎥ − ;16 ⎢ B. ⎥ − ; ∞ ⎢ C. ]− ∞;16[ D. ⎢− ;16⎥
⎦ 3 ⎣ ⎦ 3 ⎣ ⎣ 3 ⎦
1
2) y = 7 − x +
x −1
A. ]1;7] B. ]1; ∞[ C. ]1;7[ D. ]7; ∞[
3) y = log 2 (1 − 2 x ) − 3 log 5 (2 x + 6)
A. ]− ∞;−3[ B. ]− 3;1] C. ]− 3;0,5[ D. ]0,5; ∞[
4) y = 2 lg(3 − 2 x ) + log 2 (4 − x )
A. ]4; ∞[ B. ]1,5;4[ C. ]− ∞;4[ D. ]− ∞;1,5[
x +1
5) y = 8 − 2
A. [2; ∞[ B. [0;2] C. ]− ∞;2] D. ]− ∞;0[
(
6) y = lg 4 − 2 x+2
)
A. ]− ∞;0[ B. ]0; ∞[ C. ]− 4;0[ D. ]0;4[

ipoveT funqciis udidesi mniSvneloba (20.3; 20.4):

143
20.3. 1) y = 3 − x + 1
A. 3 B. 2 C. 4 D. 0
2) y = −2(x − 3) + 7
2

A. 7 B. 5 C. -2 D. 9
3) y = 5 − x
A. 6 B. 5 C. 0 D. 10
4) y = 8 − 2 x + 1
A. 4 B. 6 C. 8 D. 10
6
5) y =
2+ x
A. 1 B. 2 C. 6 D. 3
5
6) y =
5+3 x −2
A. 1 B. 0 C. 2 D. 3
20.4. 1) y = −x 2 + 2x + 3
A. 3 B. 4 C. 2 D. 5
2) y = 5 sin x − 2
A. -2 B. 3 C. -7 D. 0
5
3) y=
2 cos x + 3
A. 5 B. 0 C. 1 D. 3
4
4) y= 2
x +2
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
7
5) y= 2
x − 4x + 5
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
9
6) y= 2
2x − 4x + 5
A. 3 B. 2 C. 4 D. 9

ip ov eT fu nqcii s um cir es i mni Svn elob a ( 20.5;


20 .6) :
20.5. 1) y = 2 x − 3
A. 2 B. -5 C. -3 D. 0
2) y = 3 x + 2 + 5

144
A. 0 B. 3 C. 8 D. 5
2
3) y = 5 x − 4
A. -4 B. 5 C. 1 D. -9
4) y = 3 + 5(x − 1) 2

A. 5 B. 3 C. -2 D. 0
2
20.6. 1) y = x − 5 x + 6
1 1
A. − B. − C. 6 D. 2
4 2
2
2) y = 2 x − 3 x + 1
1 1 1 1
A. − B. − C. − D. −
6 8 12 9
3) y = 2 − 3 cos x
A. 1 B. 5 C. -1 D. -3
7
4) y =
3 sin x − 4
A. -7 B. -1 C. 1 D. 0

ipoveT funqciis mniSvnelobaTa simravle (##20.7; 20.8):


20.7. 1) y = x 2 + 2 x + 2
A. ]− ∞; ∞[ B. [1; ∞[ C. [2; ∞[ D. [0; ∞[
2
2) y = 5 + 6 x − x
A. ]− ∞;14] B. ]−∞;5] C. ]− ∞; ∞[ D. ]− ∞;9]
3) y = 3 − x
A. ]− ∞;3] B. [0;3] C. [3; ∞[ D. [4; ∞[
4 ) y = 2 − 3 3x − 6
A. ]− ∞;0[ B. ]− ∞;2] C. [0;3] D. [2; ∞[
20.8. 1) y = 1 − 2 sin x
A. [0;1] B. [− 3;0] C. [1;3] D. [− 1;3]
2) y = 3 cos x − 2
A. [0;1] B. [− 5;1] C. [0;5] D. [− 5;−2]
5
3) y =
2 sin x − 3
A. [− 5;−1] B. [− 2,5;0] C. [− 5;0] D. [0;5]
7
4) y =
4 − 3 cos x

145
A. [0;4] B. [1;3,5] C. [1;7 ] D. [− 7;1]

ipoveT funqciis gansazRvris are (##20.9-20.12):


20.9. 1) y = x 2 − 4 + 16 − x 2 2) y = x 2 − 2 x − 63
2x + 4
3) y = − x 2 + x + 42 4) y =
3− x
20.10. 1) y = log 7 x − x 2( ) (
2) y = lg x 2 − 4 )
1 x −1
3) y = 4) y =
lg(3 − x ) + 1 lg x − lg 5
(
5) y = log 3 4 x − x 2 − 3 ) ( ) (
6) y = log 2 x 2 − 5 x + 4 − lg 9 − x 2 )
20.11. 1) y = 9 x − 4 ⋅ 3 x + 3 2) y = 5 ⋅ 2 x − 2 ⋅ 4 x − 2
3) y = log 22 x + 4 log 2 x − 5 4) y = 3 − log 3 x − 2 log 32 x
log 2 x − 3 x −1
20.12. 1) y = 2) y = log 0,3
2 − log 2 x x+5
3) y = log ( 3 x − 2 ) ( 5 − 2 x ) (
4) y = log ( x +1) x 2 − 4 x + 3 )
20.13. ipoveT funqciis udidesi mniSvneloba
x2 + 2 x−2
− x 2 −1 ⎛1⎞
1) y = 2 2) y = ⎜ ⎟
⎝3⎠
(
3) y = log 1 x 2 − 6 x + 18 ) ⎛ 45 ⎞
4) y = log 1 ⎜ x 2 + 5 x + ⎟
4 ⎠
3 5⎝
20.14. ipoveT funqciis umciresi mniSvneloba
− x 2 + 4 x −5
x 2 − 2 x +1 ⎛1⎞
1) y = 7 2) y = ⎜ ⎟
⎝2⎠
2
(
3) y = log 2 4 x − 12 x + 25 )
4) y = log 4 x 2 + 2 x + 17 ( )
ipoveT funqciis mniSvnelobaTa simravle (##20.15-20.17):
20.15. 1) y = x 2 + 2 x + 5 2) y = 8 − 2 x − x 2
3) y = x 2 − 4 x + 3 4) y = 4 x − x 2
2 2
20.16. 1) y = 10 − x 2) y = 3 x + 4 x +5

146
x 2 −2 x + 2 6 x − x 2 −11
⎛1⎞ ⎛1⎞
3) y = ⎜ ⎟ 4) y = ⎜ ⎟
⎝3⎠ ⎝5⎠
20.17. (
1) y = lg x 2 + 10 ) (
2) y = log 1 x 2 + 25 )
5

3) y = 2 log 2 (x +1) 4) y = 5 log5 (x −1)


2 2

20.18. ipoveT funqciis udidesi da umciresi mniSvneloba


miTiTebul segmentze
1) y = 6 − 5 x, x ∈ [1;3] 2) y = 4 x − 7, x ∈ [4;6]
3) y = x 2 − 2 x, x ∈ [0;3] 4) y = − x 2 − 4 x + 1, x ∈ [0;3]
⎡π π⎤ ⎡ π π⎤
5) y = 3 sin x, x ∈ ⎢ ; ⎥ 6) y = 6 cos x, x ∈ ⎢− ; ⎥
⎣4 3⎦ ⎣ 4 4⎦
20.19. ipoveT funqciis mniSvnelobaTa simravle
miTiTebul segmentze
1) y = 3 x − 2, x ∈ [− 1;4] 2) y = 3 − 5 x, x ∈ [0;3]
3) y = x − 4 x − 7, x ∈ [2;4]
2
4) y = 5 + 6 x − x 2 , x ∈ [− 3;−1]
⎡ π 3π ⎤
! 5) y = 4 sin x − 2 , x ∈ [0; π] 6) y = 3 − 2 cos x , x ∈ ⎢ ; ⎥
⎣3 2 ⎦
20.20. GgamoTvaleT
1) f ( g ( 3) ) , Tu f ( x ) = 2 x − 1, g ( x ) = x + 2;
2) f ( g ( −1) ) , Tu f ( x ) = 2 x 2 − 3, g ( x ) = 2 − x;

( )
3) f g ( 30o ) , Tu f ( x ) = x 2 − x + 1, g ( x ) = sin x;
4) f ( g ( 2 ) ) , Tu f ( x ) = − x 2 + 3, g ( x ) = log 8 x.
20.21. ipoveT
1) f ( f ( x ) ) , Tu f ( x ) = 3 x + 2;
2) f ( f ( x ) ) , Tu f ( x ) = x 2 + 5;
3) f ( g ( x ) ) , Tu f ( x ) = 2 x + 1, g ( x ) = x + 2;
4) f ( g ( x ) ) , Tu f ( x ) = x 2 + x, g ( x ) = 1 − x.

147
$21. koordinatTa sistemebi.
funqcia. funqciis grafiki

21.1. ipoveT manZili M da N wertilebs Soris, Tu:


1) M ( 7 ) , N (13)
A. 20 B. 6 C. 8 D. 7
2) M ( −8 ) , N ( 3)
A. 5 B. 8 C. 11 D. 9

21.2. ipoveT manZili P da Q wertilebs Soris, Tu:


1) P(− 3;1) ,
Q(4;1)
A. 3 B. 4 C. 6 D. 7
2) P(− 5;−1) , Q(− 5;7 )
A. 6 B. 8 C. 4 D. 10
3) P(− 2;5) , Q(1;9)
A. 3 B. 4 C. 5 D. 5
4) P(− 7;−6) , Q(5;−1)
A. 13 B. 13 C. 12 D. 5
f ( x + 3)
21.3. 1) Tu f ( x ) = 3x , maSin =
f ( x − 1)
A. 9 B. 27 C. 81 D. 243
⎛1⎞
x
f ( x − 2)
2) Tu f ( x ) = ⎜ ⎟ , maSin =
⎝2⎠ f ( x + 1)
A. 4 B. 8 C. 16 D. 32
⎛ π⎞ ⎛ π⎞
3) Tu f ( x ) = sin x , maSin f ⎜ x + ⎟ + f ⎜ x − ⎟ =
⎝ 2⎠ ⎝ 2⎠
A. 0 B. 2 C. 2sinx D. 2cosx
1
f ( x −1)
4) Tu f ( x ) = log 2 x , maSin 2 ( ) − 4 2
f x+2
=
A. –1 B. -2 C. 2 D. 3
21.4. y 1) naxazze mocemulia toli
S sigrZis da urTierTmarTo-
buli PQ da RS monakveTebi.
P(−1,2) Q(7,2)
ipoveT S wertilis koo-
rdinatebi.
0
x
R(2,−3)
148
A. (-2;5) B. (2;5) C. (-2;-5) D. (2;-5)
2) urTierTmarTobuli MN da KL monakveTebi
ikveTebian. ipoveT L wertilis koordinatebi, Tu
M(-4,1), N (2,1), K (1,-8) da KL = 2 MN .
A. (1;4) B. (-4;2) C. (2;4) D. (1;-4)
21.5. 1) ipoveT f(x+2)=0 gantolebis amonaxsni, Tu f(x)=0
gantolebis amonaxsnia mxolod x=-3.
A. -5 B. -2 C. -6 D. –4
2) ipoveT f(3-x)=0 gantolebis amonaxsni, Tu y=f(x) fu-
nqciis grafiki abscisTa RerZs kveTs mxolod (1;0)
wertilSi.
A. 0 B. 2 C. 3 D. 4
3) ipoveT y=f(x) funqciis grafikis abscisTa RerZTan
gadakveTis wertili, Tu f(x+5)=0 gantolebis amonax-
snia mxolod x=-3.
A. (2;0) B. (-3;0) C. (-8;0) D. (-5;0)
4) ipoveT f(x)=0 gantolebis amonaxsni, Tu f(2x-1)=0
gantolebis amonaxsnia mxolod x=3.
A. 7 B. 3 C. 2 D. 5
21.6. ipoveT funqciis grafikis Ox RerZTan gadakveTis we-
rtilis koordinatebi:
5
1) y = −1
x −1
A. (6;0) B. (2;0 ) C. (−3;0 ) D. (0;6)
2) y = x 2 − 4 x + 3
A. (0;0) B. (0;0) da (1;0 ) C. (3;0 ) da (2;0 ) D. (1;0) da (3;0 )
3) y = 1 − log 5 x
A. (1;0 ) B. (0;1) C. (5;0) D. (25;0 )
x
⎛1⎞
4) y = ⎜ ⎟ − 4
⎝2⎠
A. (2;0 ) B. (1;0 ) C. (0;2 ) D. (− 2;0)
21.7. ipoveT funqciis grafikis Oy RerZTan gadakveTis we-
rtilis koordinatebi:
1) y = 5 x 2 − 2 x + 3
A. (3;0 ) B. (0;−2) C. (0;3) D. (0;0)

149
3
2) y =
x −1
A. (0;0) B. (−3;0 ) C. (2;3) D. (0;−3)
3) y = 3 x − 5
A. (0;5) B. (0;−5) C. (−5;0 ) D. (0;0)
4) y = 3 cos x
⎛π ⎞
A. (0;0) B. ⎜ ;3 ⎟ C. (0;3) D. (0;1)
⎝2 ⎠
21.8. a -s ra mniSvnelobisaTvis mdebareobs M (a;3) werti-
li funqciis grafikze:
1) y = 2 x 2 − 1
A. ± 3 B. ± 1 C. ± 2 D. ±2
3
2) y = −
x −1
A. 0 B. 1 C. -1 D. 2
x
3) y = 3
A. 1 B. 0 C. -1 D. 2
4) y = log 2 x
A. 1 B. 8 C. 4 D. 3
21.9. b -s ra mniSvnelobisaTvis mdebareobs M (2; b )
wertili funqciis grafikze:
2
1) y = −
x −3
A. -1 B. 2 C. 3 D. -3
2
2) y = −2 x + 3 x
A. -6 B. -4 C. -2 D. 0
3) y = 2 log 4 x
A. 2 B. 4 C. 8 D. 1
πx
4) y = −3 sin
4
A. 3 B. -3 C. 1 D. –1
21.10. a -s ra mniSvnelobisaTvis mdebareobs M wertili
funqciis grafikze, Tu:
1) M (2;5) , y = ax − 3
A. a = 4 B. a = 1 C. a = −4 D. a = 2

150
a
2) M (2;2) , y= +1
x −1
A. a = 4 B. a = 1 C. a = −1 D. a = 0
3) M (− 1;5), y = ax 2 − 2 x + 3
A. a = 1 B. a = 2 C. a = −1 D. a = 0
4) M (1;24), y=5 ax
−1
A. a = 1 B. a = 0 C. a = 2 D. a = −2

ip ov eT c , T u f u n q c i i s gr afi k i gadi s M d a
N wertilebze (#21.11-21.13):
21.11. 1) y = a x , M (1;3) , N ( −2; c )
1 1
A. 9 B. 3 C. D.
3 9
2) y = a x , M (1; 2 ) , N ( c;8 )
A. 3 B. 1 C. 2 D. 0,5
3) y = log a x , M ( 2;1) , N ( 8; c )
1
A. B. 1 C. 3 D. 6
3
⎛1 ⎞
4) y = log a x , M ⎜ ; −1⎟ , N ( c; 2 )
⎝3 ⎠
A. 3 B. 9 C. 6 D. 2
21.12. 1) y = a ⋅ 5 x , M(1;25), N(c;125)
A. 1 B. 2 C. 3 D. –4
2) y = c ⋅ a x , M(1;8), N(2;4)
A. 2 B. 4 C. 8 D. 16
3) y = a ⋅ log 3 x , M(9;1), N(c;2)
A. 81 B. 27 C. 9 D. 3
4) y = log a ( cx ) , M(1;2), N(8;3)
A. 8 B. 16 C. 32 D. 64
⎛π ⎞ ⎛π ⎞
21.13. 1) y = a sin x , M ⎜ ; −2 ⎟ , N ⎜ ; c ⎟
⎝2 ⎠ ⎝6 ⎠
A. -1 B. 1 C. 2 D. –2
⎛ π ⎞ ⎛π ⎞
2) y = atgx , M ⎜ − ;1⎟ , N ⎜ ; c ⎟
⎝ 6 ⎠ ⎝3 ⎠
A. 1 B. -1 C. 3 D. -3

151
k
3) y = , M(2;-1), N(-2;3)
x+c
A. 0 B. 1 C. 2 D. -2
3
4) y = ax , M(1;2), N(-2;c)
A. 2 B. 16 C. -16 D. –8
21.14. ipoveT c, Tu:
⎛ π⎞
1) y = cos kx funqcia ⎜ 0; ⎟ SualedSi nulis to-
⎝ 2⎠
π
li xdeba mxolod x = wertilSi da misi grafiki gadis
4
⎛ 3π ⎞
⎜ 8 ; c ⎟ wertilSi.
⎝ ⎠
2 2
A. -1 B. 1 C. − D.
2 2
⎡ π⎞
2) y = tgkx funqcia ⎢0; ⎟ SualedSi erTis toli
⎣ 2⎠
π
xdeba, mxolod x= wertilSi da misi grafiki gadis
16
⎛ π ⎞
⎜ − 12 ; c ⎟ wertilSi.
⎝ ⎠
A. 3 B. - 3 C. 1 D. –1
21.15. ipoveT Semdegi funqciebis grafikebis gadakveTis
wertilTa raodenoba:
1) y = 5 , y = 2x +1
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
2) y = 5 − x , y = 3x − 2
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
2
3) y = x + 1 , y=x
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
2
4) y = x − 4 x + 3 , y = x+2
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3

⎛ π ⎞⎛ π ⎞
5) y = ⎜ x − ⎟⎜ x − ⎟ , y = sin x
⎝ 3 ⎠⎝ 6⎠
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3

152
⎛ π ⎞⎛ π⎞
6) y = ⎜ x − ⎟ ⎜ x + ⎟ , y = cos x
⎝ 6 ⎠⎝ 3⎠
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
21.16. x -is ra mniSvnelobebisaTvis Rebulobs tol mniSvne-
lobebs funqciebi:
1) y = x 2 − 5 x − 6 da y = x + 1
A. -1; 7 B. 1; 7 C. 2; 3 D. 3; 4
2) y = 2 x + 5 x − 3 da y = x 2 + 3 x
2

A. -1;-3 B. 1; 3 C. -3; 1 D. 3; -1

21.17. ipoveT funqciaTa grafikebis gadakveTis wertilebi:


1
1) y = − x , y = 1
3
A. (1;3) B. (-3;-1) C. (3;1) D. (-3;1)
2) y = 3 x − 1, y = 3 − x
A. (-1;2) B. (1;2) C. (2;1) D. (-2;1)
3) 3 x + 2 y = 12, 5 x − y = 7
A. (2;3) B. (-2;3) C. (2;-3) D. (3;2)
4) y = x 2 − 3 x + 5, y = x + 2
A. (1;3), (3;5) B. (3;1), (3;5) C. ((1;3), (5;3) D. (1;4)
21.18. ipoveT parabolis wveros koordinatebi:
1) y = 6 x − x 2 − 4
A. (1;4 ) B. (2;4 ) C. (3;5) D. (−1;−11)
2
2) y = 2 x − 8 x + 1
A. (0;1) B. (1;−5) C. (− 1;11) D. (2;−7 )
2
3) y = 3 − 8 x − 4 x
A. (1;7 ) B. (− 1;7 ) C. (0;3) D. (2;−5)
4) y = (3x − 6) + 32

A. (1;12 ) B. (0;39 ) C. (2;3) D. (− 1;84 )


21.19. romel sakoordinato meoTxedSi mdebareobs
y = ax 2 + bx + c parabolis wvero, Tu:
1) a > 0 , b 2 − 4ac < 0 , b > 0 ;
A. I B. II C. III D. IV
2
2) a < 0 , b − 4ac > 0 , b < 0 ;
A. I B. II C. III D. IV
3) a > 0 , b 2 − 4ac > 0 , b < 0 ;
153
A. I B. II C. III D. IV
2
4) a < 0 , b − 4ac < 0 , b < 0 ;
A. I B. II C. III D. IV
21.20. 1)naxazze gamosaxulia y
y = ax 2 + bx + c funqciis grafiki. grafikis
mixedviT gaarkvieT romeli utolobaa 0
x
WeSmariti.
b
A. c>0 B. − < 0 C. b>0 D. b2-4ac<0
2a
2)naxazze gamosaxulia y = ax 2 + bx + c y
funqciis grafiki. grafikis mixed-viT
daadgineT romeli utolobaa WeSmariti.
b
A. c<0 B. b>0 C. < 0 D. b2-4ac<0 0 x
2a
3) cnobilia, rom y = ax 2 + bx + c parabolis arcerTi
wertili mesame meoTxedSi ar mdebareobs. Semdegi
utolobebidan romelia mcdari?
A. a>0 B. c<0 C. ac>0 D. c>0
4) cnobilia, rom y = ax 2 + bx + c parabolis arcerTi
wertili mesame da meoTxe meoTxedSi ar mdebareobs.
Semdegi utolobebidan romelia aucileblad WeSma-riti?
b b
A. <0 B. >0 C. b2-4ac≤0 D. c<0
2a 2a
21.21. 1) cnobilia, rom y=ax2+2x+c parabolis arcerTi
wertili meore meoTxedSi ar mdebareobs. Semdegi
daskvnebidan romelia WeSmariti?
A. a>0, c<0 B. a<0, c<0 C. a>0, c>0 D. a<0, c>0
2) cnobilia, rom y=ax2+2x+c parabolis arcerTi
wertili meore meoTxedSi ar mdebareobs. Semdegi
daskvnebidan romelia mcdari?
A. a<0 B. c<0 C. c>0 D. ac>0
3) cnobilia, rom y=ax2+bx+3 parabolis wvero meoTxe
meoTxedSi mdebareobs. Semdegi daskvnebidan rome-lia
WeSmariti?
A. a<0, b<0 B. a>0, b2<12a C. a>0, b<0 D. a>0, b>0
4) qvemoT moyvanili pirobebidan SearCieT is, romelic
uzrunvelyofs imas, rom y=3x2+bx+c parabolis wertilebi
mxolod mesame meoTxedSi ar mdebareobdnen (e. i. mdeba-

154
reobdnen pirvel, meore da meoTxe meoTxedebidan
TiToeulSi).
A. c<0, b>0, b2-12c>0 B. c>0, b<0, b2-12c>0
C. c>0, b>0, D. c<0, b>0,
21.22. ipoveT funqciis zrdadobis Sualedi:
3
1) y = −
x +1
A. ]−∞;−1[ da ]−1; ∞[ B. ]2; ∞[ C. ]−1;1[ D. ]−∞;−1[
1
2) y =
2−x
A. ]−∞;1[ B. ]−∞;2[ da ]2; ∞[ C. ]2; ∞[ D. ]−2;2[
3) y = 2 x 2 − 8 x + 1
A. ]−∞;2[ B. ]−2;2[ C. ]2; ∞[ D. ]0; ∞[
2
4) y = 5 x − 1 − 2 x
⎤5 ⎡ ⎤ 5⎡ ⎤ 5 5⎡
A. ⎥ ; ∞ ⎢ B. ⎥ − ∞; ⎢ C. ⎥ − ; ⎢ D. ]−∞;0[
⎦ 4 ⎣ ⎦ 4 ⎣ ⎦ 4 4⎣
21.23. ipoveT funqciis klebadobis Sualedi:
2
1) y =
x −1
A. ]−∞;0[ B. ]−∞;1[ da ]1; ∞[ C. ]−1;1[ D. ]−∞;0[ U ]0; ∞[
2
2) y =
x+2
A. ]−∞;−2[ da ]−2; ∞[ B. ]−2;2[ C. ]−∞;0[ da ]0; ∞[ D. ]0;2[
3) y = x 2 − 6 x
A. ]3; ∞[ B. ]−3;3[ C. ]−∞;0[ D. ]−∞;3[
2
4) y = − x + 6 x + 3
A. ]−∞;3[ B. ]−3;3[ C. ]3; ∞[ D. ]−∞;0[
21.24. y=kx+b wrfivi funqciis (k≠0)grafiki aucileblad
gadakveTs:
1) ordinatTa RerZis dadebiT nawils, Tu
A. k>0 B. b>0 C. b<0 D. k<0
2) ordinatTa RerZis uaryofiT nawils, Tu
A. k>0 B. b>0 C. b<0 D. k<0
3) abscisTa RerZis dadebiT nawils, Tu
A. k>0, b<0 B. k>0, b>0 C. k<0, b<0 D. k=b
4) abscisTa RerZis uaryofiT nawils, Tu
A. k<0, b>0 B. k>0, b<0 C. k>0, b>0 D. k=-b
5) abscisTa RerZis dadebiT nawils, Tu
155
A. k=2b B. k>b C. k=-b D. k=b
6) abscisTa RerZis uaryofiT nawils, Tu
A. k>b B. k=-b C. k=-2b D. k=b
21.25. mocemulia y=kx+b funqcia da Semdegi ori piroba:
I. b>0, II. k=-1
imisaTvis, rom gavarkvioT am funqciis grafiki gaivlis Tu
ara sakoordinato sibrtyis meore meo-TxedSi, mocemuli
pirobebidan
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi;

B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;

C. sakmarisia orive piroba erTad, magram arc


erTi cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.
21.26. mocemulia y=kx+b wrfivi funqcia (k≠0) da Semdegi
ori piroba:
I. k=b II. b>0
imisaTvis, rom gavarkvioT am funqciis grafiki gadakveTs
Tu ara abscisTa RerZis uaryofiT na-wils, mocemuli
pirobebidan
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi;
B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;
C. sakmarisia I da II piroba erTad, magram arc
erTi cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.
21.27. mocemulia y=kx+b wrfivi funqcia (k≠0) da Semdegi
ori piroba:
I. k=-2b II. k<0
imisaTvis, rom gavarkvioT am funqciis grafiki gadakveTs
Tu ara abscisTa RerZis dadebiT nawils, mocemuli
pirobebidan
A. sakmarisia I da II piroba erTad, magram arc
erTi cal-calke;
B. sakmarisia orive piroba cal-calke;
C. sakmarisia I piroba, II piroba ki ar aris
sakmarisi;
D. sakmarisia II piroba, I piroba ki ar aris
sakmarisi.
21.28. 1) f(x)=x2+px+q funqciisaTvis mocemulia ori piroba:
I. q>0 II. f(2)=-3

156
x2+px+q=0 gantolebis fesvebis raodenobis dasadgenad:
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi;
B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;
C. sakmarisia orive piroba erTad, magram arc
erTi cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.
21.29. mocemulia y=x2+bx+c kvadratuli funqcia da
Semdegi sami piroba:
I. b2-4c<0 II. c>0 III. b<0
imisaTvis, rom gavarkvioT romel sakoordinato me-
oTxedSia am kvadratuli funqciis grafikis wvero,
mocemuli pirobebidan
A. sakmarisia I da II piroba erTad;
B. sakmarisia II da III piroba erTad;
C. sakmarisia I da III piroba erTad;
D. sakmarisia samive piroba cal-calke.

21.30. 1) y = f ( x) zrdadi funqcia mocemulia cxriluri sa-


xiT da iRebs mxolod naturalur mniSvnelobebs.
x 1 2 3 4 5 6
y 2 m n 7 20 21
SearCieT m da n ise, rom funqciis mniSvnelobebis
saSualo ariTmetikuli 10-is toli iyos.
2) y = f ( x) cxriluri saxiT mocemuli zrdadi funqcia
iRebs mxolod kent naturalur mniSvnelobebs.
x 1 2 3 4 5 6
y m n k 15 17 19
SearCieT m , n da k ise, rom funqciis mniSvnelobebis saSualo
ariTmetikuli 10-is toli iyos.
3) mocemulia zrdadi funqciis mniSvnelobebi:
x 1 2 3 4
y m n 14 32
SearCieT m da n ise, rom funqciis mniSvnelobaTa
saSualo ariTmetikuli iyos 15 da am oTxeulidan
moiZebnos erTi wyvili, romlis saSualo ariTmetikuli 10-
ia.
4) mocemulia eqvsi ricxviTi monacemi:
I II III IV V VI
3 7 9 17 8 16
romeli ori ricxvi unda amoviRoT, rom darCenili
157
monacemebis saSualo ariTmetikuli ar Seicvalos?
21.31. 1) ipoveT m, Tu wertilebi (m;-1) da (-8;m2)
koordinatTa saTaveze gamaval wrfeze mdebareoben.
2) ipoveT m, Tu wertilebi (m;1) da (8;m) im para-
bolaze mdebareoben, romlis wvero koordinatTa
saTaveSia.
21.32. SeadgineT wrfis gantoleba, romlis kuTxuri koefi-
cienti udris k -s da gadis mocemul wertilze, Tu:
1) k = 3, M ( 0; 2 ) ; 2) k = −4, M ( 0; −4 ) .
21.33. SeadgineT wrfis gantoleba, romelic abscisaTa
RerZis dadebiT mimarTulebasTan adgens α kuTxes da
gadis mocemul wertilze, Tu:

1) α = 45o , M ( 0;3) ; 2) α = , M ( 0; −4 ) .
3
21.34. SeadgineT wrfis gantoleba, romelic paraleluria
mocemuli wrfis da gadis mocemul wertilze, Tu:
1) y = 2 x − 1, N (1; 2 ) ; 2) y = −3x + 7, N ( −2; −1) .
21.35. SeadgineT wrfis gantoleba, romelic gadis or
mocemul wertilze, Tu:
1) M (1; −2 ) , N ( −2;3) ; 2) M ( −4; 2 ) , N ( 3; −1) .
21.36. ipoveT sakoordinato RerZebiTa da mocemuli wrfe-
ebiT SemosazRvruli figuris farTobi:
4
1) x = −4, y = −6 2) y = − x + 6 3) 3 x − 2 y = 6 4) y = 4 − x
3
2
21.37. 1) ipoveT y = x + 6 x + c parabolis Ox RerZTan gadak-
veTis wertilebi, Tu is Oy RerZs kveTs (0;8)
wertilSi.
2) ipoveT y = x 2 + 3x + c parabolis Oy RerZTan gadak-
veTis wertili, Tu misi Ox RerZTan gadakveTis erT-erTi
wertilia (3;0 ) .
3) ipoveT b da c , Tu y = 2 x 2 + bx + c parabolas Ox Re-
rZTan aqvs erTaderTi saerTo wertili (1;0 ) .
4) ipoveT b da c , Tu y = − x 2 + bx + c funqciis grafiki
Ox RerZs kveTs (1;0) da (3;0 ) wertilebSi.
5) ipoveT b da c , Tu y = x 2 + bx + c funqciis grafiki
Oy RerZs kveTs (0;5) wertilSi, xolo Ox RerZs (1;0) wer-

158
tilSi.
6) ipoveT y = x 2 + bx + c parabolis wvero, Tu es para-
bola Ox RerZs kveTs wertilebSi (1;0) da (3;0 ) .
21.38. 1) ipoveT a da c , Tu y = ax 2 − 8 x + c funqcia umcires
mniSvnelobas iRebs x = 2 wertilSi da es mniSvneloba 0-is
tolia.
2) ipoveT a da c , Tu y = ax 2 + 4 x + c funqcia udides
mniSvnelobas iRebs x = 1 wertilSi da es mniSvneloba 8-is
tolia.
3) ipoveT b da c, Tu y = − x 2 + bx + c funqcia nuli xdeba
mxolod x = −2 -sTvis.
4) ipoveT b da c, Tu y = 2 x 2 + bx + c funqcia nuli xdeba
mxolod x = 3 -sTvis.
21.39. 1) ipoveT b da c , Tu y = x 2 + bx + c funqciis grafikis
simetriis RerZia x = 1 wrfe da es grafiki Oy RerZs kveTs
(0;3) wertilSi.
2) ipoveT k -s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
y = (k − 1)x + 2kx + 3k − 2 parabolas Ox RerZTan aqvs erTade-
2

rTi saerTo wertili.


3) ipoveT k-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
y = kx + 6 wrfes y = x 2 + 20 x + 42 parabolasTan erTaderTi
saerTo wertili aqvs.
4) ipoveT k -s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
y = 2kx + 1 wrfes y = kx 2 + 8 x + 3 parabolasTan aqvs erTader-
Ti saerTo wertili.
5) ipoveT a, b Dda c , Tu y = −x + a wrfes
1 2
y= x + bx + c parabolasTan aqvs erTaderTi saerTo werti-
4
li M (2;8) .
6) y = x 2 − 2 x + 9 parabolas da y = ax wrfes (a > 0)
aqvT erTaderTi saerTo wertili. ipoveT am wertilis ko-
ordinatebi.
21.40. 1) y = ax 2 + bx + c funqciis grafiki Ox RerZs kveTs
x = −1 da x = 3 wertilebSi, xolo Oy RerZs y = −2 werti-
lSi. ipoveT a , b da c .

159
2) ipoveT a , b Dda c , Tu y = ax 2 + bx + c parabolis
wveroa (1,2) wertili da gadis (0,3) wertilze.
3) ipoveT a da b , Tu y = 2x + a wrfe da
2
y = − x + bx + 10 parabola erTmaneTs kveTs sakoordinato
RerZebze.
4) ipoveT a , b da c , Tu y = − x 2 + bx + c parabola da
y = − x + a wrfe erTmaneTs kveTs M (5,7) wertilSi, xolo
meore TanakveTis wertili Oy RerZze mdebareobs.
21.41. 1) y = x 2 + bx + c da y = − x funqciebis grafikebi erTma-
neTs kveTs koordinatTa saTaveSi da parabolis wveroSi.
ipoveT b da c .
2) y = x 2 + bx + c funqciis grafikis Oy RerZTan gadak-
veTis wertilis ordinatia 4. garda amisa, parabolis wve-
ro meoTxe meoTxedSia da misi ordinatia –5. ipoveT b da
c.
3) ipoveT b da c . Tu y = − x 2 + 2 x + c da y = x 2 + bx + 4
parabolebs aqvT saerTo wvero.
4) ipoveT a da b , Tu y = ax 2 + 2 x + 3 da y = bx 2 + 4 x + 2
parabolebs aqvT saerTo wvero.
21.42. 1) y=-x2+px+q funqciis grafiki ordinatTa RerZs
kveTs y=-4 wertilSi. garda amisa parabolis wvero meoTxe
meoTxedSia. ipoveT p da q, Tu cnobilia, rom y=2(p-1)x+q+16
wrfe parabolas exeba.
2) y=2x2+bx+c da y=cx+1 funqciaTa grafikebi erTma-
neTs kveTs sakoordinato RerZebze. ipoveT b da c.
3) y=x2+px+q da y=-x2+(p-1)x-3 funqciaTa grafikebis ga-
dakveTis erTi wertili mdebareobs abscisTa RerZze, xo-
lo meore ordinatTa RerZze. ipoveT p da q.
4) mocemulia ori parabola y=x2+px+q da y=ax2+bx+4.
pirvelis wvero meoris abscisTa RerZTan gadakveTis wer-
tilSi mdebareobs, xolo meore parabolis wvero _ pirve-
lis ordinatTa RerZTan gadakveTis wertilSi. ipoveT a, b,
p da q.
21.43. 1) ipoveT a da p, Tu y=ax2+2x-3 da y=x2+(p-1)x+3
funqciebis grafikebis gadakveTis orive wertili absci-
sTa RerZze mdebareobs.

160
2) ipoveT b da c, Tu y=-3x2+bx-9 da y=5x2+20x+c funqci-
aTa grafikebis gadakveTis orive wertili mdebareobs ab-
scisTa RerZze.
21.44. 1) ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlis-
Tvisac y=x2-4ax+4a2+1 parabolis wvero koordinatTa saTave-
dan daSorebulia 5 -is toli manZiliT.
2) ipoveT a parametris yvela is mniSvneloba, rom-
lisTvisac y=-x2+6ax-9a2-1 parabolis wvero (6;-1) wertili-
dan daSorebulia 3-is toli manZiliT.
3) ipoveT a parametris yvela is mniSvneloba, rom-
lisTvisac y=ax2-2(a+2)x+a-3 parabolis wvero moTavsebulia
meore meoTxedSi.
4) ipoveT a parametris yvela is mniSvneloba, rom-
lisTvisac y=x2-4ax+4a2+5a+10 parabolis wvero moTavsebu-
lia mesame meoTxedSi.
21.45. 1) cnobilia, rom y = ax 2 + bx + c kvadratul samwevrs
aqvs erTnairi niSnis fesvebi da a < 0 . daadgineT c -s ni-
Sani.
2) cnobilia, rom y = ax 2 + bx + c kvadratul samwevrs
ara aqvs fesvebi da y (2) > 0 . daadgineT c -s niSani.
3) cnobilia, rom y = ax 2 + bx + c kvadratul samwevrs
ara aqvs fesvebi da y (1) < 0 . daadgineT c -s niSani.
4) cnobilia, rom y = ax 2 + bx + c kvadratul samwevrs
ara aqvs fesvebi da a − b + c < 0 . daadgineT c -s niSani.
21.46. 1) gansazRvreT c-s niSani, Tu y=ax2+bx+c funqciis
grafiki mdebareobs mxolod mesame da meoTxe meoTxedSi.
2) romel sakoordinato meoTxedSi mdebareobs
y=x2+bx+c parabolis wvero, Tu b>0 da b2-4c<0.
21.47. 1) ipoveT a-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
y=x2-2ax+a+2 parabolis abscisTa RerZTan TanakveTis orive
wertili mdebareobs abscisTa RerZis dadebiT nawilSi.
2) ipoveT a-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
y=(a2+a+1)x2+(2a-3)x-2 parabolis abscisTa RerZTan gadakve-
Tis wertilebi mdebareoben x=1 wrfis sxvadasxva mxares.
3) ipoveT a-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
y=x2-2ax+a parabolis abscisTa RerZTan TanakveTis orive
wertilis abscisa moTavsebulia ]0;3[ SualedSi.

161
4) ipoveT a-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac
y=ax2-4x+a+3 parabola orive sakoordinato RerZs kveTs da-
debiT nawilSi.
21.48. sakoordinato sibrtyeze daStrixeT Semdegi utolo-
bis an utolobaTa sistemis amonaxsnTa simravle:
1) 2 < x < 5 2) −3 ≤ y < 2 3) y > 3x − 2 4) y ≤ −5 x + 1
4 2
5) y > x 2 − x 6) y ≤ − x 2 + x + 2 7) y < 8) y ≥ −
x x
⎧x > 3 ⎧1 ≤ x ≤ 4 ⎪⎧ x − 2 < 4 ⎧ y ≤ 2x − 3
9) ⎨ 10) ⎨ 11) ⎨ 12) ⎨
⎩ y < −2 ⎩−2 < y ≤ 1 ⎪⎩ y + 1 > 2 ⎩ y < −4 x + 3
⎧ y > 6x + 4 ⎧ y ≤ 3x − 7 ⎧y > x 2
⎧ y ≤ − x2
13) ⎨ 14) ⎨ 15) ⎨ 16) ⎨
⎩ y ≤ −3 x − 4 ⎩ y < 5x + 4 ⎩y < x ⎩ y > 2x − 3
⎧y < x + 4
⎧ y > x2 − 2 x − 3 ⎧ y ≤ − x2 + 5x + 6 ⎪
17) ⎨ 18) ⎨ 19) ⎨ y < − x + 3
⎩ y < −4 x + 5 ⎩ y ≥ 6 x + 6 ⎪y > 2

⎧x − y ≥ 4 ⎧y − x < 3 ⎧x + y ≥ 4
⎪ ⎪ ⎪
20) ⎨ x + 2 y ≤ 3 21) ⎨ y + 2 x > 4 22) ⎨4 x − 9 y ≤ 2
⎪y ≥ 3 ⎪x − 2 > 0 ⎪x ≥ 0
⎩ ⎩ ⎩

$22. kombinatorika

22.1.! 1) yuTSi 8 TeTri da 6 wiTeli burTia. burTebis ra


udidesi raodenoba SegviZlia amoviRoT (Cauxedavad) yuTi-
dan, rom yuTSi darCes TiToeuli feris TiTo burTi
mainc?
A. 7 B. 5 C. 4 D. 6
2) yuTSi 10 wiTeli da 9 yviTeli burTulaa. burTu-
lebis ra udidesi raodenoba SegviZlia amoviRoT (Cauxeda-
vad) yuTidan, rom yuTSi darCes erTi feris ori burTula
da meore feris erTi burTula mainc?
A. 6 B. 7 C. 8 D. 5
3) kalaTaSi 13 wiTeli da 10 yviTeli vaSlia. vaSle-
bis ra udidesi raodenoba SegviZlia amoviRoT (Cauxeda-
vad) kalaTidan, rom kalaTaSi darCes TiToeuli feris
or-ori vaSli mainc?
A. 8 B. 9 C. 7 D. 6
4) kalaTaSi 20 wiTeli da 17 yviTeli vaSlia. vaS-
lebis ra udidesi raodenoba SegviZlia amoviRoT (Cauxeda-
162
vad) kalaTidan, rom kalaTaSi darCes romelime erTi fe-
ris ori vaSli mainc?
A. 15 B. 34 C. 24 D. 32
22.2. 1) yuTSi 10 wiTeli, 8 TeTri da 7 Savi burTulaa.
burTulebis ra udidesi raodenoba SegviZlia amoviRoT
(Cauxedavad) yuTidan, rom yuTSi darCes oTxi cali erTi
feris burTula da danarCeni ori feris burTulebidan
TiToeuli feris TiTo burTula mainc?
A. 6 B. 8 C. 9 D. 16
2) yuTSi 5 lurji, 6 wiTeli da 3 Savi burTia. ra
umciresi raodenobis burTi unda amoviRoT (Cauxedavad)
yuTidan, rom amoRebul burTebSi aucileblad iyos 3 ma-
inc erTi feris burTi?
A. 5 B. 3 C. 7 D. 6
3) yuTSi 4 TeTri, 8 Savi da 7 wiTeli burTia. ra
umciresi raodenobis burTi unda amoviRoT (Cauxedavad)
yuTidan, rom amoRebul burTebSi aucileblad iyos ori
sxvadasxva feris TiTo burTi mainc?
A. 6 B. 8 C. 5 D. 9
4) kalaTaSi 26 lurji, 32 wiTeli, 18 mwvane da 24
Te-Tri burTia. ra umciresi raodenobis burTebi unda amo-
viRoT (Cauxedavad) kalaTidan, rom maT Soris erTi feris
20 burTula mainc iyos?
A. 58 B. 68 C. 80 D. 76
22.3. 1) ramdeni samniSna ricxvi arsebobs, romlis pirve-
li cifria 5, xolo bolo ori cifri erTidaigivea?
A. 9 B. 12 C. 20 D. 10
! ! 2) ramdeni samniSna ricxvi arsebobs, romlis bolo
cifria 5, xolo pirveli ori cifri erTidaigivea?
A. 9 B. 10 C. 18 D. 20
! ! 3) ramdeni samniSna ricxvi arsebobs, romlis pirve-
li cifria 5 an 6, xolo bolo ori cifri erTidaigivea?
A. 10 B. 20 C. 18 D. 21
! ! 4) ramdeni oTxniSna ricxvi arsebobs, romlis pirve-
li cifria 2, 3 an 4, xolo bolo sami cifri erTidaigivea?
A. 36 B. 27 C. 30 D. 20
22.4. 1) kaxas daaviwyda nacnobis telefonis nomris bo-
lo sami cifri, Tumca axsovda rom daviwyebuli cifrebi-
dan pirveli cifri iyo 6 an 8, xolo meore cifri 5-iT nak-
lebi iyo mesameze. minimum ramdeni sxvadasxva nomeri unda
akrifos kaxam, raTa man aucileblad SeZlos nacnobTan
dakavSireba?
A. 9 B. 8 C. 20 D. 10
163
! ! 3) patruls daaviwyda damrRvevi avtomobilis samci-
friani nomeri, Tumca mas axsovda, rom pirveli cifria 4
an 5, xolo bolo ori cifris jamia 8. minimum ramdeni
sxvadasxva samniSna ricxvi unda Camoweros patrulma, rom
maT! Soris aucileblad iyos damrRvevi avtomobilis no-
meri?
A. 18 B. 20 C. 9 D. 8
! ! 3) rezos daaviwyda Tavisi sabanko angariSis oTxci-
friani nomeri. Tumca mas axsovda rom nomris pirveli da
bolo cifri erTidaigive kenti ricxvi iyo, xolo danarCe-
ni ori cifris jami _ 6. minimum ramdeni oTxniSna ricxvi
unda Camoweros rezom, rom maT Soris aucileblad iyos
misi sabanko angariSis nomeri?
A. 30 B. 35 C. 24 D. 40
! ! 4) molares daaviwyda seifis kodis bolo sami cif-
ri, Tumca axsovda rom daviwyebuli cifrebidan pirveli
cifri iyo luwi, xolo bolo or cifrs Soris erTi 4-iT
meti iyo meoreze. minimum ramdeni sxvadasxva kodi unda ak-
rifos molarem, raTa man aucileblad gaxsnas seifi?
A. 72 B. 36 C. 60 D. 30
22.5. gamoTvaleT:
1) P4 + P6
A. 732 B. 744 C. 748 D. 764
2) A6 − A51
2

A. 31 B. 36 C. 25 D. 41
3) C10 : C53
7

A. 12 B. 14 C. 16 D. 18
2
4) 3 A7 − 2 P4
A. 78 B. 79 C. 80 D. 81
4
5) A8 : C10 6

A. 4 B. 6 C. 8 D. 10
6) 7P6 : C85
A. 30 B. 60 C. 90 D. 120!
22.6. 1) ramdeni xerxiT SegviZlia davsvaT merxze erTma-
neTis gverdiT sami bavSvi?
A. 3 B. 4 C. 6 D. 8
2) ramdeni xerxiT SegviZlia davsvaT merxze erTma-
neTis gverdiT oTxi bavSvi?
A. 12 B. 36 C. 16 D. 24
164
3) ramdeni sxvadasxva xerxiT SeiZleba davaxuroT 5
gansxvavebuli feris qudi 5 bavSvs?
A. 24 B. 140 C. 120 D. 1
4) ramdeni sxvadasxva xerxiT SeiZleba SevinaxoT! 6
beWedi 6 seifSi ise, rom TiToeul seifSi erTi beWedi
iyos?
A. 1080 B. 720 C. 240 D. 120
22.7. 1) oTxi kandidatidan unda SeirCes samkaciani gundi.
ramdeni xerxiT SeiZleba aseTi gundis Sedgena?
A. 2 B. 4 C. 6 D. 8
! 2) oTxi kandidatidan Sejibrebaze unda gaigzavnos
orkaciani gundi. ramdeni xerxiT SeiZleba gundis Sedgena?
A. 12 B. 4 C. 8 D. 6
!!!!!!!!3) saWadrako turnirSi 15 moWadrake monawileobs.
ramdeni partia gaTamaSdeba am turnirze, Tu yoveli
moWadrake danarCen moWadrakeebTan TiTo partias
iTamaSebs?
A. 105 B. 210 C. 120 D. 80!
4) sibrtyeze mocemulia 10 wertili. ipoveT am wer-
tilebis wyvil-wyvilad SemaerTebeli yvela SesaZlo mo-
nakveTebis raodenoba/!
A. 25 B. 40 C. 90 D. 45
22.8/! 1) sportuli asparezobis finalur etapze monawi-
leobs 10 sportsmeni. ramdeni xerxiT SeiZleba ganawil-
des pirveli sami saprizo adgili?
A. 120 B. 320 C. 520 D. 720
2) ramdeni gansxvavebuli samniSna ricxvis Sedgena
SeiZleba cifrebisagan 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9 ise, rom ricxvis
CanawerSi arcerTi cifri ar gameordes?
!!!!!!!!A. 40 B. 60 C. 210 D. 420
3) ramdeni xerxiT SeiZleba gamoiwvios oTxma vaJma
eqvsi gogona wyvilSi sacekvaod?
!!!!!!!!A. 360 B. 15 C. 720 D. 420!
4) ori sxvadasxva aviakompania Tbilisidan londonis
mimarTulebiT kviraSi asrulebs TiTo reiss gansxva-
vebul dReebSi. ramdeni xerxiT SeiZleba Sedges erTi
kviris frenis ganrigi londonis mimarTulebiT?
A. 21 B. 28 C. 35 D. 42
22.9. 1) maTematikis bileTSi unda iyos 3 algebris da 2
geometriis amocana. ramdeni xerxiT SeiZleba aseTi
bileTis Sedgena 6 algebrisa da 5 geometriis amoca-
nisagan?
A. 100 B. 200 C. 240 D. 300
165
2) gvaqvs 7 fanqari da 8 avtokalami. ramdeni xerxiT
SeiZleba maTgan 4 fanqrisa da 5 avtokalamis SerCeva?
A. 840 B. 1600 C. 1960 D. 2040
3) fermerma 12 Zroxis, 10 cxenis da 8 kameCisagan gasa-
yidad unda SearCios 10 Zroxa, 8 cxeni da 7 kameCi.
ramdeni xerxiT SeuZlia mas amis gakeTeba?
A. 23760 B. 24520 C. 28310 D. 36760
4) yuTSi Zevs 12 burTi. oTxi bavSvidan TiToeuli
erTmaneTis miyolebiT yuTidan iRebs 3 burTs. ramdeni
xerxiT SeuZliaT maT amis gakeTeba?
A. 184200 B. 324600 C. 370200 D. 369600
5) ipoveT im luwi xuTniSna ricxvebis raodenoba,
romelTa CanawerSi pirveli cifri kentia.
!!!!!A. 25000 B. 50000 C. 20000 D. 55000
6) ipoveT kenti xuTniSna ricxvebis raodenoba,
romelTa CanawerSi pirveli cifri luwia/!
A. 150000 B. 20000 C. 25000 D. 30000
!
$23. kuTxeebi
23.1. ipoveT mosazRvre kuTxeebidan udidesi, Tu is or-
jer metia meoreze.
A. 60 o B. 120 o C. 150 o D. 140 o
23.2. ipoveT mosazRvre kuTxeebidan umciresi, Tu is sam-
jer naklebia meoreze.
A. 90 o B. 30 o C. 45 o D. 60 o
23.3. ipoveT mosazRvre kuTxeebidan udidesi, Tu erTi ma-
Tgani 30 o -iT metia meoreze.
A. 105 o B. 115 o C. 125 o D. 120 o
23.4. ipoveT mosazRvre kuTxeebidan umciresi, Tu maTi
sxvaoba 40 o -is tolia.
A. 75 o B. 80 o C. 60 o D. 70 o
23.5. ipoveT mosazRvre kuTxeebidan umciresi, Tu isini
ise Seefardebian erTmaneTs, rogorc 3:7.
A. 48 o B. 50 o C. 52 o D. 54 o
23.6. ipoveT mosazRvre kuTxeebidan udidesi, Tu isini
ise Seefardebian erTmaneTs, rogorc 22:23.
A. 105 o B. 88 o C. 92 o D. 94 o
3
23.7. ipoveT kuTxe, romelic Tavisi mosazRvre kuTxis -s
7
udris.
166
A. 54 o B. 55 o C. 56 o D. 53o
23.8. ipoveT kuTxe, romelic Tavisi mosazRvre kuTxis
4
-s udris.
11
A. 50 o B. 48 o C. 52 o D. 54 o
23.9. ras udris kuTxe, Tu misi mosazRvre ori kuTxis
jami 100 o -s Seadgens?
A. 130 o B. 80 o C. 120 o D. 100 o
23.10. ori wrfis gadakveTisas miRebuli erTi kuTxe 4-jer
metia meoreze. ipoveT maT Soris udidesi.
A. 136 o B. 140 o C. 144 o D. 148 o
23.11. ori wrfis gadakveTisas miRebuli kuTxeebi ise Se-
efardeba erTmaneTs, rogorc 11:25. ipoveT maT Soris um-
ciresi.
A. 55 o B. 50 o C. 45 o D. 40 o
23.12. ori wrfis gadakveTisas miRebuli erTi kuTxe 50 o -iT
naklebia meoreze. ipoveT maT Soris umciresi.
A. 75 o B. 55 o C. 70 o D. 65 o
23.13. or paralelur wrfesa da mkveTs Soris ori Siga
calmxrivi kuTxis sxvaoba 30°-s udris. ipoveT maT Soris
umciresi.
A. 65 o B. 75 o C. 80 o D. 85 o
23.14. or paralelur wrfesa da mkveTs Soris ori Siga
jvaredini kuTxis jami 150 o -s udris. ipoveT am kuTxeebis
sxvaoba.
A. 0 o B. 20 o C. 40 o D. 60 o
23.15. or paralelur wrfesa da mkveTs Soris Sesabamisi
o
kuTxeebis jamia 130 . ipoveT Siga calmxrivi kuTxeebis
sxvaobis moduli.
A. 40 o B. 60 o C. 50 o D. 80 o

23.16. mocemulia ori kuTxe, romelTa gverdebi parale-


lur wrfeebze mdebareoben. ipoveT am kuTxeebs Soris udi-
desi, Tu erTi maTgani 90 o -iT metia meoreze.
23.17. mocemulia ori kuTxe, romelTa gverdebi parale-
lur wrfeebze mdebareoben. ipoveT am kuTxeebs Soris um-
ciresi, Tu erTi maTgani 8-jer metia meoreze.
167
23.18. mocemulia ori kuTxe, romelTa gverdebi parale-
lur wrfeebze mdebareoben. ipoveT am kuTxeebs Soris um-
ciresi, Tu isini ise Seefardebian erTmaneTs, rogorc 7:11.
23.19. mocemulia ori kuTxe. erTi kuTxis gverdebi meore
kuTxis gverdebis Semcveli wrfeebis perpendikularul
wrfeebze mdebareobs. erTi kuTxe 4-jer naklebia meoreze.
ipoveT am kuTxeebs Soris udidesi.
23.20. mocemulia ori kuTxe. erTi kuTxis gverdebi meore
kuTxis gverdebis Semcveli wrfeebis perpendikularul
wrfeebze mdebareoben. ipoveT am kuTxeebs Soris udidesi,
o
Tu erTi maTgani 20 -iT metia meoreze.
23.21. mocemulia ori kuTxe. erTi kuTxis gverdebi meore
kuTxis gverdebis Semcveli wrfeebis perpendikularul
wrfeebze mdebareoben. ipoveT am kuTxeebs Soris umciresi,
Tu isini ise Seefardebian erTmaneTs, rogorc 13:5.
o
23.22. mocemulia 48 -is toli kuTxe. wertilze, romelic
kuTxis gverdebze ar mdebareobs, gavlebulia kuTxis erTi
gverdis paraleluri da meore gverdis perpendikularuli
wrfe. ipoveT am wrfeebiT Sedgenili kuTxeebidan umciresi.
o
23.23. mocemulia 64 -is toli kuTxe. wertilze, romelic
kuTxis gverdebze ar mdebareobs, gavlebulia mocemuli
kuTxis gverdebis paraleluri wrfeebi. ipoveT am wrfe-
ebiT Sedgenili kuTxeebidan udidesi.
23.24. ras udris mocemuli kuTxis biseqtrisasa da gve-
o
rds Soris kuTxe, Tu mocemuli kuTxe 52 -is tolia.
o
23.25. ipoveT kuTxe, Tu misi biseqtrisa gverdTan 89 -ian
kuTxes adgens.
23.26. ipoveT mocemuli kuTxis biseqtrisasa da misi erT-
erTi gverdis gagrZelebas Soris kuTxe, Tu mocemuli kuT-
o
xe udris 50 -s.
23.27. ipoveT kuTxis sidide, Tu kuTxe am kuTxis biseq-
trisasa da misi erT-erTi gverdis gagrZelebas Soris aris
o
140 .
o
23.28. OC sxivi gadis 160 -iani AOB kuTxis gverdebs
Soris. OA gverdis perpendikularuli OD sxivi COB ku-
Txis biseqtrisas warmoadgens. ipoveT COB kuTxis sidide.
o
23.29. OF sxivi gadis 140 -iani AOB kuTxis gverdebs
Soris. OA gverdis perpendikularuli OE sxivi FOB ku-
Txis biseqtrisas warmoadgens. ipoveT AOF kuTxis sidide.
168
23.30. ABC da CBD kuTxeebi mosazRvrea. ∠CBD = 40 o . B
wverodan gavlebulia ABC kuTxis biseqtrisa da AB
wrfis perpendikularuli wrfe. ipoveT kuTxe am biseqtri-
sasa da perpendikularul wrfes Soris.
o
23.31. 108 -is toli ABC kuTxis wveroze gavlebulia
misi biseqtrisis perpendikularuli MN wrfe. ipoveT MN
wrfiTa da ABC kuTxis gverdebiT Sedgenili udidesi ku-
Txis sidide.
o o
23.32. MON kuTxe 46 -ia da NOP kuTxe ki 20 . ras ud-
ris kuTxe maT biseqtrisebs Soris.
o o
23.33. ABC kuTxe 70 -ia da DBC kuTxe ki 40 . ras udris
kuTxe maT biseqtrisebs Soris.
!
%35/!tbnlvUyfefcj
24.1. samkuTxedis kuTxeebi ise Seefardeba erTmaneTs,
rogorc 4:5:6. ipoveT samkuTxedis kuTxeebidan udidesi.
A. 48 o B. 72 o C. 60 o D. 70 o
24.2. ipoveT tolferda samkuTxedis ferdebs Soris kuT-
o
xe, Tu fuZesTan mdebare kuTxea 55 .
A. 70 o B. 60 o C. 80 o D. 65 o
24.3. ipoveT tolferda samkuTxedis fuZesTan mdebare
kuTxe, Tu ferdebs Soris kuTxea 80 o .
A. 55 o B. 45 o C. 50 o D. 40 o
24.4. tolferda samkuTxedis wverosTan mdebare kuTxe
o
udris 30 -s. mis ferdze daSvebulia simaRle. ipoveT kuT-
xe, romelsac es simaRle fuZesTan Seadgens.
o o
A. 25 B. 20 C. 10 o D. 15 o
24.5. tolferda samkuTxedis fuZesTan mdebare kuTxe ud-
o
ris 30 -s. ipoveT kuTxe, romelsac erTi ferdi meore fer-
dze daSvebul simaRlesTan Seadgens.
o o o o
A. 30 B. 40 C. 35 D. 45
24.6. tolferda samkuTxedis fuZeze daSvebul simaRlesa
o
da ferds Soris kuTxe 20 -iT naklebia fuZesTan mdebare
kuTxeze. ipoveT samkuTxedis wverosTan mdebare kuTxe.
o o o o
A. 65 B. 60 C. 80 D. 70
169
24.7. tolferda blagvkuTxa samkuTxedis ferdis simaR-
o
lesa da meore ferds Soris kuTxe 24 -iT naklebia fuZes-
Tan mdebare kuTxeze. ipoveT samkuTxedis wverosTan mdeba-
re kuTxe.
o o o o
A. 102 B. 104 C. 106 D. 98
24.8. tolferda ABC samkuTxedSi, romlis fuZea AC ,
gavlebulia CD biseqtrisa. ipoveT ABC samkuTxedis wve-
o
rosTan mdebare kuTxe, Tu ADC kuTxe udris 60 -s.
o o o o
A. 30 B. 40 C. 20 D. 50
24.9. tolferda samkuTxedis Siga kuTxeebisa da erT-
o
erTi gare kuTxis jami udris 210 -s. ipoveT samkuTxedis
fuZesTan mdebare kuTxe.
o o o o
A. 15 B. 20 C. 10 D. 25
24.10. tolferda samkuTxedis erT-erTi gare kuTxe ud-
o
ris 70 -s. ipoveT samkuTxedis wverosTan mdebare kuTxe.
o o o o
A. 35 B. 110 C. 60 D. 100
24.11. samkuTxedis kuTxeebi adgenen ariTmetikul prog-
resias. ras udris sididiT saSualo kuTxis gradusuli
zoma?
o o o o
A. 45 B. 60 C. 30 D. 75
24.12. ABC samkuTxedis AC gverdis gagrZelebaze
aRebulia D da E wertilebi ise, rom A wertili mdebare-
obs D da C-s Soris, xolo C wertili A-sa da E-s Soris.
amasTan AD=AB da CE=CB. ipoveT DBE samkuTxedis kuTxeebs
Soris umciresi, Tu ∠BAC = 40 o , ∠ACB = 80 o .
o o o o
A. 30 B. 50 C. 40 D. 20
24.13. ABC tolferda samkuTxedis AC fuZe 12-ia, xolo
BD simaRle 8. ipoveT A kuTxis kosinusi.
3 3 2 4
A. B. C. D.
4 5 3 5
24.14. ABC samkuTxedSi AB = BC = 5 da AC = 6 . ipoveT A
kuTxis tangensi.
5 3 4 3
A. B. C. D.
3 5 3 4
24.15. Tu samkuTxedis gverdia 10, maSin danarCeni ori
gverdis jami SeiZleba iyos

170
A. 9 B. 9,1 C. 10 D. 10,1
24.16. Tu samkuTxedis gverdebia 2 da 7, maSin mesame gve-
rdi SeiZleba iyos
A. 4 B. 5 C. 6 D. 10
24.17. Tu samkuTxedis gverdia 8, maSin danarCeni ori gve-
rdis sxvaoba SeiZleba iyos
A. 7 B. 8 C. 9 D. 10
24.18. Tu samkuTxedis perimetria 100, maSin samkuTxedis
gverdi ar SeiZleba iyos
A. 45 B. 48 C. 49 D. 50
24.19. Tu samkuTxedis gverdia 12, maSin samkuTxedis peri-
metri ar SeiZleba iyos
A. 28 B. 24,5 C. 23,5 D. 25
24.20. Tu AB = 5 da BC = 2 , maSin AC SeiZleba iyos
A. 3 B. 2 C. 8 D. 9
24.21. samkuTxedis ori gverdia 5 da 1. ipoveT mesame gve-
rdi, Tu cnobilia, rom is mTeli ricxvia.
A. 4 B. 3 C. 5 D. 6
24.22. samkuTxedis perimetria 13, xolo erT-erTi gverdi
ki 1. ipoveT danarCeni ori gverdi, Tu isini mTeli ricxve-
bia.
A. 6; 6 B. 2; 12 C. 5; 7 D. 3; 6
24.23. tolferda samkuTxedis perimetri 15,6-is tolia.
ipoveT samkuTxedis fuZe, Tu is ferdze 3-iT naklebia.
A. 3,4 B. 3,2 C. 3 D. 3,6
24.24. tolgverda samkuTxedis simaRlea 30. gansazRvreT
ra manZilzea misi gverdebidan biseqtrisebis gadakveTis
wertili.
A. 20 B. 10 C. 5 D. 15
24.25. tolferda samkuTxedis ferdia 17, xolo fuZe ki
16. ipoveT fuZeze daSvebuli simaRle.
A. 12 B. 10 C. 15 D. 20
24.26. tolferda samkuTxedis fuZea 4, masTan mdebare ku-
o
Txe ki 45 . ipoveT ferdi.
A. 2 2 B. 3 C. 4 2 D. 2
24.27. ipoveT tolferda marTkuTxa samkuTxedis farTo-
bi, Tu misi hipotenuza udris 12-s.
A. 36 B. 32 C. 40 D. 30
24.28. ipoveT tolferda samkuTxedis farTobi, Tu misi
fuZea 120, ferdi ki 100.
A. 4200 B. 5400 C. 4800 D. 4400
171
24.29. ABC samkuTxedSi AB=10, BC=20. A wertilidan gavle-
buli simaRle udris 5-s. ipoveT C wertilidan gavlebuli
simaRle.
A. 8 B. 10 C. 12 D. 14
24.30. tolferda samkuTxedis fuZea 30, masze daSvebuli
simaRle ki 20. ipoveT ferdze daSvebuli simaRle.
A. 20 B. 24 C. 30 D. 32
24.31. tolferda samkuTxedSi fuZeze daSvebuli simaR-
lea 3, ferdze daSvebuli simaRle ki 4. ipoveT samkuTxe-
dis fuZe.
12 5 8 5
A. B. 10 5 C. D. 6
5 5
24.32. ABC samkuTxedis BD mediana AC gverdis naxe-
vars udris. ipoveT samkuTxedis B kuTxe.
o o o o
A. 30 B. 120 C. 90 D. 60
24.33. ABC samkuTxedSi A kuTxis biseqtrisa AC gverdi-
sadmi gavlebuli medianis marTobulia. ipoveT AC gverdis
sigrZe, Tu AB gverdis sigrZe 4 sm-ia.
A. 8 sm B. 6 sm C. 2 sm D. 16 sm
o
24.34. marTkuTxa samkuTxedis maxvili kuTxe 25 -is to-
lia. marTi kuTxis wverodan gavlebulia simaRle da biseq-
trisa. ipoveT kuTxe maT Soris.
o o o o
A. 5 B. 10 C. 20 D. 40
24.35. marTkuTxa samkuTxedis marTi kuTxis wverodan ga-
o
vlebul simaRlesa da biseqtrisas Soris kuTxe aris 15 .
ipoveT samkuTxedis didi maxvili kuTxe.
o o o o
A. 60 B. 65 C. 70 D. 75
o
24.36. marTkuTxa samkuTxedis maxvili kuTxe 50 -is to-
lia. marTi kuTxis wverodan gavlebulia simaRle da medi-
ana. ipoveT kuTxe maT Soris.
o o o o
A. 5 B. 10 C. 15 D. 20
24.37. marTkuTxa samkuTxedis marTi kuTxis wverodan ga-
o
vlebul simaRlesa da medianas Soris kuTxe aris 20 . ipo-
veT samkuTxedis mcire maxvili kuTxe.
o o o o
A. 5 B. 15 C. 25 D. 35
o
24.38. marTkuTxa samkuTxedis maxvili kuTxea 15 . marTi
kuTxis wverodan gavlebulia mediana da biseqtrisa. ipo-
172
veT kuTxe maT Soris.
o o o o
A. 30 B. 20 C. 10 D. 5
24.39. marTkuTxa samkuTxedis marTi kuTxis wverodan ga-
o
vlebul medianasa da biseqtrisas Soris kuTxea 10 . ipoveT
samkuTxedis mcire maxvili kuTxe.
o o o o
A. 25 B. 30 C. 35 D. 40
24.40. marTkuTxa samkuTxedis marTi kuTxis wverodan ga-
vlebulia mediana, biseqtrisa da simaRle. medianasa da bi-
o
seqtrisas Soris kuTxea 40 . ipoveT kuTxe medianasa da si-
maRles Soris.
o o o o
A. 50 B. 60 C. 70 D. 80
24.41. marTkuTxa samkuTxedis marTi kuTxis wverodan ga-
vlebulia mediana, biseqtrisa da simaRle. medianasa da si-
o
maRles Soris kuTxea 30 . ipoveT kuTxe biseqtrisas da si-
maRles Soris.
o o o o
A. 25 B. 20 C. 15 D. 10
24.42. O wertili ABC samkuTxedSi Caxazuli wrewiris
centria. ipoveT ACO kuTxis sidide, Tu ∠CAO=25° da
∠CBO=40°.
A. 20° B. 25° C. 30° D. 35°
24.43. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebia 16 da 12. ipoveT
hipotenuzis mediana.
A. 7 B. 8 C. 9 D. 10
24.44. manZili, marTkuTxa samkuTxedis medianebis gadakve-
Tis wertilidan marTi kuTxis wveromde, 8 sm-ia. ipoveT hi-
potenuzis sigrZe.
A. 12 sm B. 16 sm C. 24 sm D. 27 sm
24.45. Tu marTkuTxa samkuTxedis hipotenuza 12-ia, maSin
hipotenuzaze daSvebuli simaRle ar SeiZleba iyos:
A. 6 B. 7 C. 5 D. 4
24.46. Tu marTkuTxa samkuTxedis hipotenuza 6-ia, maSin
marTkuTxa samkuTxedis farTobi SeiZleba iyos:
A. 12 B. 9 C. 11 D. 10
24.47. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebia 15 da 20. ipoveT
hipotenuzaze daSvebuli simaRle.
A. 10 B. 11 C. 12 D. 13
24.48. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebis namravli 12-jer
metia hipotenuzaze. ipoveT marTi kuTxis wverodan hipote-
nuzaze daSvebuli simaRle.
173
A. 12 B. 14 C. 13 D. 10
24.49. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebis namravli 25-jer
metia marTi kuTxis wverodan gavlebul simaRleze. ipoveT
hipotenuza.
A. 25 B. 20 C. 18 D. 30
24.50. marTkuTxa samkuTxedis marTi kuTxis wverodan ga-
vlebuli simaRlisa da hipotenuzis namravli 3-jer metia
erT-erT kaTetze. ipoveT meore kaTetis sigrZe.
A. 2 B. 3 C. 1 D. 4
24.51. ipoveT marTkuTxa samkuTxedis farTobi, Tu misi
simaRle hipotenuzas 32-isa da 18-is tol monakveTebad
yofs.
A. 600 B. 550 C. 700 D. 650
o
24.52. marTkuTxa samkuTxedis maxvili kuTxe udris 60 -s.
hipotenuzisa da mcire kaTetis jamia 1,8. ipoveT hipote-
nuza.
A. 1,4 B. 1,2 C. 1,3 D. 1,5
24.53. mocemuli wertilidan wrfisadmi gavlebulia ori
daxrili. erTi maTganis sigrZea 13, xolo misi gegmili
wrfeze 12-is tolia. ipoveT meore daxrilis sigrZe, Tu is
o
wrfesTan 30 -ian kuTxes adgens.
A. 20 B. 15 C. 10 D. 5
24.54. ABC marTkuTxa samkuTxedSi C kuTxe marTia da
∠A=30°. AC kaTetze aRebulia D wertili ise, rom ∠ABD=15°
da DC=7 sm. ipoveT AB hipotenuzis sigrZe.
A. 28 sm B. 21 sm C. 12 sm D. 14 sm
24.55. samkuTxedis gverdebi ise Seefardeba erTmaneTs,
rogorc 3:4:5, xolo perimetri udris 60-s. ipoveT im samku-
Txedis udidesi gverdi, romlis wveroebic mocemuli sam-
kuTxedis gverdebis SuawertilebSia.
A. 7,5 B. 10 C. 12,5 D. 15
24.56. ABC samkuTxedSi ∠C=105°, ∠B=45° da BC=2 2 sm.
ipoveT AB gverdis sigrZe.
A. 2+2 3 sm B. 4+ 3 sm C. 8 sm D. 8 3 sm
24.57. samkuTxedis gverdebi ise Seefardeba erTmaneTs,
rogorc 7:8:9. im samkuTxedis perimetri, romlis wveroebic
mocemuli samkuTxedis gverdebis SuawertilebSia, udris
24-s. ipoveT mocemuli samkuTxedis umciresi gverdi.
A. 12 B. 14 C. 16 D. 18
24.58. samkuTxedis gverdebi ise Seefardeba erTmaneTs,
174
rogorc 4:5:6. ipoveT misi msgavsi samkuTxedis perimetri,
Tu am ukanasknelis umciresi gverdi 8-is tolia.
A. 15 B. 20 C. 25 D. 30
24.59. samkuTxedis gverdebi ise Seefardeba erTmaneTs,
rogorc 2:4:5. ipoveT misi msgavsi samkuTxedis udidesi gve-
rdi, Tu am ukanasknelis perimetri 55-is tolia.
A. 25 B. 27,5 C. 30 D. 32,5
24.60. samkuTxedis perimetria 10, xolo misi farTobi ki
3. ipoveT mocemuli samkuTxedis msgavsi samkuTxedis peri-
metri, Tu misi farTobia 12.
A. 20 B. 30 C. 40 D. 50
24.61. ori tolferda samkuTxedis ferdebs Soris mdeba-
re kuTxeebi tolia. erTi samkuTxedis ferdi da fuZe Sesa-
bamisad 17 da 10-ia, meore samkuTxedis fuZe udris 8-s. ipo-
veT misi ferdi.
A. 13,6 B. 12,8 C. 14,2 D. 13,8
24.62. or tolferda samkuTxedSi wverosTan mdebare ku-
Txeebi tolia. pirveli samkuTxedis perimetria 544. ipoveT
misi fuZe, Tu meore samkuTxedis ori gverdi ise Seefar-
deba erTmaneTs, rogorc 1:2.
A. 109 B. 108,6 C. 106,4 D. 108,8
24.63. ipoveT naxazze mocemuli B
ABC da AED samkuTxedebis farTob-
Ta Sefardeba, Tu BE=12 sm, AE=8 sm, 12
CD=14 sm da AC=10 sm. E D
8 14
C
A 10
5 25 16 11
A. B. C. D.
4 24 9 7
24.64. mocemul naxazze ABC B
da ADG samkuTxedebi tolia.
amasTan AD=AC=1 sm, AB=AG=5 sm. 4
ipoveT ADEC oTxkuTxedis far- D E
Tobi, Tu ABC samkuTxedis far- 1
Tobia 1,8 sm2.
A 1 C 4 G
A. 0,6 B. 0,8 C. 0,4 D. 1,2
24.65. ABC samkuTxedSi gavlebuli medianebi ikveTebian
O wertilSi. ipoveT AOB samkuTxedis farTobi, Tu ABC
samkuTxedis farTobia 27.
175
A. 9 B. 18 C. 6 D. 12
24.66. ipoveT samkuTxedis farTobi, Tu am samkuTxedis
gverdebis Suawertilebis SeerTebiT miRebuli samkuTxe-
dis farTobia 4.
A. 8 B. 12 C. 16 D. 20
24.67. ABC samkuTxedis farTobi tolia 18-is. D wertili
AC gverdze aRebulia ise, rom DC=2AD. ipoveT BCD samkuT-
xedis farTobi.
A. 6 B. 9 C. 12 D. 14
24.68. ABC samkuTxedis AC gverdze aRebulia D werti-
li ise, rom AD : DC = 5 : 3 . ipoveT ABC samkuTxedis farTo-
bi, Tu BDC samkuTxedis farTobia 6.
A. 18 B. 24 C. 16 D. 8
o
24.69. samkuTxedis fuZesTan mdebare didi kuTxe 45 -ia,
xolo simaRle fuZes 20-is da 21-is tol nawilebad yofs.
ipoveT didi ferdi.
A. 21 B. 24 C. 31 D. 29
24.70. samkuTxedis gverdebia 5 da 8, maT Soris mdebare
o
kuTxe ki 60 . ipoveT samkuTxedis mesame gverdis sigrZe.
A. 7 B. 12 C. 10 D. 8
24.71. samkuTxedis gverdebia 6 da 10, maT Soris mdebare
o
kuTxe ki 120 . ipoveT samkuTxedis mesame gverdis sigrZe.
A. 9 B. 14 C. 11 D. 5
24.72. ipoveT samkuTxedis farTobi, Tu misi gverdebia 13,
14 da 15.
A. 84 B. 78 C. 80 D. 86
24.73. samkuTxedis gverdebia 25, 29 da 36. ipoveT umciresi
simaRle.
A. 15 B. 25 C. 20 D. 30
24.74. samkuTxedis gverdebia 9, 10 da 17. ipoveT udidesi
simaRle.
A. 8 B. 14 C. 12 D. 16
24.75. ABC samkuTxedSi AB=4 sm, ∠C=35°. ABC samkuTxedisa-
Tvis mocemulia kidev ori piroba:
I. AC=4 sm;
II. B kuTxis biseqtrisa AC gverdis marTobulia.
imisaTvis, rom gamovTvaloT B kuTxis gradusuli zoma
A. sakmarisia I piroba, II ki ar aris sakmarisi
B. sakmarisia II piroba, I ki ar aris sakmarisi;

176
C. sakmarisia I da II piroba erTad, magram arc erTi
cal-calke;
D. sakmarisia orive piroba cal-calke.

24.76. tolferda samkuTxedis mediana yofs am samkuTxe-


dis perimetrs 15 da 6-is tol nawilebad. ipoveT samkuTxe-
dis ferdis sigrZe.
24.77. tolferda ABC samkuTxedSi, romlis fuZea AC ,
gavlebulia BD mediana. ipoveT misi sigrZe, Tu ABC sam-
kuTxedis perimetria 50 , xolo ABD samkuTxedis ki 40.
24.78. ABC tolferda samkuTxedSi AB ferdi udris 14-s.
misi D Suawertilidan am ferdisadmi gavlebuli perpendi-
kularuli wrfe BC ferds kveTs E wertilSi. E wertili
SeerTebulia A-sTan. AEC samkuTxedis perimetria 24. ipoveT
AC-s sigrZe.
24.79. ABC tolferda samkuTxedSi AB=BC=14. AB ferdis D
Suawertilze gavlebuli perpendikulari samkuTxedis fu-
Zes kveTs E wertilSi. E wertili SeerTebulia B wertil-
Tan. ipoveT ABC samkuTxedis AC fuZe, Tu BEC samkuTxedis
perimetri 40 sm-ia.
24.80. tolgverda samkuTxedis simaRle udris 3 3 . ipo-
veT am samkuTxedis farTobi.
24.81. tolferda samkuTxedis ferdisadmi gavlebuli me-
o
dianaa 30, romelic fuZesTan adgens 30 -ian kuTxes. ipoveT
fuZeze daSvebuli simaRle.
24.82. ipoveT tolferda samkuTxedis fuZe, Tu misi sima-
Rle udris 35-s, xolo fuZe ise Seefardeba ferds, ro-
gorc 48:25.
24.83. tolferda samkuTxedis perimetri udris 64-s, xo-
lo misi ferdi fuZeze 11-iT metia. ipoveT fuZeze daSvebu-
li simaRle.
24.84. tolferda samkuTxedis medianebi udris 15, 15 da
18-s. ipoveT samkuTxedis farTobi.
24.85. tolferda samkuTxedSi ferdis medianis sigrZe
tolia m-is da fuZesTan α sididis kuTxes Seadgens. ipo-
4
veT am samkuTxedis farTobi, Tu m=10, cos α = .
5
24.86. tolferda samkuTxedis perimetria 36. fuZeze daS-
vebuli simaRlis Suawertilze gavlebulia erT-erTi fer-
177
dis paraleluri wrfe. ipoveT mokveTili samkuTxedis pe-
rimetri.
24.87. tolferda samkuTxedis gverdebia AB=BC=50 da
AC=60. gavlebulia AE da CD simaRleebi da D da E werti-
lebi SeerTebulia. ipoveT DE monakveTis sigrZe.
24.88. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebia 30 da 40. marTi
kuTxis wverodan hipotenuzaze daSvebulia simaRle. ipo-
veT miRebuli samkuTxedebis farTobebidan umciresi.
24.89. marTkuTxa samkuTxedis maxvili kuTxis biseqtrisa
mopirdapire kaTets yofs 4-is da 5-is tol monakveTebad.
ipoveT samkuTxedis farTobi.
24.90. wrfidan 10-is tol manZilze aRebuli wertilidan
am wrfisadmi gavlebulia ori daxrili, romelTa sigrZe-
ebis Sefardebaa 1:2. umciresi daxrili wrfesTan adgens
o
30 -ian kuTxes. ipoveT udidesi daxrilis sigrZe.
24.91. mocemuli wertilidan wrfisadmi gavlebulia ori
daxrili. erTi maTganis sigrZea 17, xolo misi gegmili
wrfeze 15-is tolia. ipoveT meore daxrilis gegmili
o
wrfeze, Tu is wrfesTan 45 -ian kuTxes adgens.
24.92. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebis Sefardebaa 3:2,
simaRle ki hipotenuzas yofs or monakveTad, romelTagan
erTi 10-iT metia meoreze. ipoveT hipotenuza.
24.93. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebis medianebia 52
da 73 . ipoveT hipotenuza.
24.94. samkuTxedis ferdi dayofilia oTx tol nawilad
da dayofis wertilebze gavlebulia fuZis paraleluri
wrfeebi. ipoveT wrfeebis ferdebs Soris moTavsebuli mo-
nakveTebidan umciresis sigrZe, Tu fuZis sigrZea 12.
24.95. samkuTxedis ferdi dayofilia sam tol nawilad
da dayofis wertilebze gavlebulia fuZis paraleluri
wrfeebi. ipoveT ferdebs Soris moTavsebuli monakveTebis
sigrZeebi, Tu samkuTxedis fuZea 6.
24.96. ipoveT samkuTxedis ori gverdis Suawertilebisa
da medianebis gadakveTis wertiliT miRebuli samkuTxedis
farTobi, Tu mocemuli samkuTxedis farTobia 120.
24.97. samkuTxedis simaRlea 2 2 . wverodan ra manZilzea
am samkuTxedis farTobis Suaze gamyofi da fuZis parale-
luri wrfe?
24.98. samkuTxedis gverdis paraleluri wrfe am samkuT-
xeds toldid nawilebad yofs. ipoveT mcire samkuTxedis
178
perimetri, Tu mocemuli samkuTxedis perimetria 52.
24.99. ABC samkuTxedSi gavlebulia BD wrfe ise, rom
∠BDC = ∠ABC . AC gverdze miRebulia monakveTebi AD da DC.
ipoveT BC, Tu AD=9 da DC=16.
24.100. ABC samkuTxedSi gavlebulia BD wrfe ise, rom
∠ABD = ∠ACB . AC gverdze miRebulia monakveTebi AD da DC.
ipoveT DC, Tu AB=6, AC=9.
24.101. samkuTxedSi, romlis fuZe udris 30-s da simaRle
10-s, Caxazulia marTkuTxa tolferda samkuTxedi ise, rom
misi hipotenuza mocemuli samkuTxedis fuZis paralelu-
ria da marTi kuTxis wvero am fuZeze Zevs. ipoveT hipote-
nuza.
24.102. BD aris ABC samkuTxedis biseqtrisa. ipoveT DC
monakveTi, Tu AB=10, BC=15 da AC=20.
24.103. BD aris ABC samkuTxedis biseqtrisa. ipoveT BC
gverdi, Tu AD:DC=8:5 da AB=16.
24.104. BD aris ABC samkuTxedis biseqtrisa. ipoveT AC
gverdi, TuU AB:BC=2:7 da DC-AD=10.
24.105. samkuTxedis gverdebia 3 2 , 8 da 10. ipoveT udi-
desi gverdisadmi gavlebuli mediana.
24.106. samkuTxedis perimetria 32. erT-erTi kuTxis biseq-
trisa gverds yofs 5-is da 3-is tol nawilebad. ipoveT sa-
mkuTxedis udidesi gverdis sigrZe.
24.107. ipoveT samkuTxedis farTobi, Tu misi ori gver-
dia 17 da 21, xolo mesame gverdis mediana ki 5.
24.108. samkuTxedis gverdi udris a -s, xolo masTan mde-
bare kuTxeebia α da β . ipoveT samkuTxedis farTobi, Tu
1 1
a = 10, tgα = , tgβ = .
2 3
24.109. samkuTxedis gverdebia 6 da 12, xolo maT Soris
o
kuTxe ki 120 . ipoveT am kuTxis biseqtrisa.
24.110. samkuTxedis gverdebia a da b , xolo maT Soris
kuTxe udris α -s. ipoveT am kuTxis biseqtrisa, Tu a=5,
α 3
b=10, cos = .
2 5
24.111. ipoveT samkuTxedis farTobi, Tu misi gverdebia 5
da 10, xolo am gverdebs Soris moTavsebuli biseqtrisaa 4.

179
24.112. ABC samkuTxedSi BM simaRlea 4 sm, AN simaRle
ki 6 3 sm. am simaRleebs Soris kuTxea 60°. ipoveT ABC sa-
mkuTxedis farTobi.
24.113. samkuTxedis gverdebia 6 da 8. am gverdebisadmi
gavlebuli medianebi urTierTmarTobulia. ipoveT samkuT-
xedis mesame gverdi.
24.114. M da N Sesabamisad ABC samkuTxedis AB da BC
gverdebis Sua wertilebia, xolo K wertili MN monakveT-
ze Zevs. ipoveT AKC samkuTxedis farTobi, Tu ABC samkuT-
xedis farTobia 44 sm2.
24.115. ipoveT samkuTxedis farTobi, Tu misi ori mediana
urTierTmarTobulia da maTi sigrZeebia 5 da 9.
24.116. tolferda ABC samkuTxedSi AB = BC = 8 . BC gver-
dze aRebulia D wertili ise, rom AD = AC = 4 . ipoveT BD.
24.117. ABC samkuTxedis BD simaRle AC gverds yofs 3
da 7-is tol monakveTebad. ipoveT B kuTxis tangensi, Tu
BD = 4 .
24.118. M wertili aris ABC samkuTxedis AD medianis
Suawertili. BM wrfe AC -s kveTs N wertilSi. vipovoT
MN : BN .
24.119. ABC samkuTxedis AD medianis Suawertilze da
B wveroze gavlebuli wrfe AC gverds kveTs M wertil-
Si. ra SefardebiT yofs ( A wveros mxridan) M wertili
AC gverds?
24.120. ABC samkuTxedSi ∠C = 2 ⋅ ∠A da AC = 2 ⋅ BC . ipo-
veT samkuTxedis umciresi kuTxe.
24.121. samkuTxedis ori gverdis sigrZeebia a = 6 da
b = 4 . ipoveT mesame gverdis sigrZe, Tu misi mopirdapire
kuTxis sidide orjer metia b gverdis mopirdapire kuT-
xis sidideze.
24.122. ABC samkuTxedSi C kuTxe marTia. A da B kuT-
xis wveroebidan gavlebulia Sesabamisad mediana da biseq-
trisa. ipoveT manZili maTi gadakveTis wertilidan AC -
mde, Tu AB = 12 da BC = 8 .
24.123. ABC samkuTxedSi gavlebulia BD mediana, xolo
ABD samkuTxedSi AK biseqtrisa. ipoveT AKD samkuTxe-
dis farTobi, Tu AC : AB = 1 : 3 da ABC samkuTxedis farTo-
bia 28.
24.124. ra SefardebiT yofs tolferda samkuTxedis far-
Tobs fuZeze daSvebuli simaRlis Suawertilze da fuZis
wveroze gavlebuli wrfe?
180
24.125. ABC samkuTxedSi AB da BC gverdebze Sesabamisad
aRebulia M da N wertilebi ise, rom AM:MB=2:3 da
BN:NC=1:4. K wertili MN monakveTis Sua wertilia. ipoveT
AKC samkuTxedis farTobi, Tu ABC samkuTxedis farTobi
30 sm2-ia.

%36/!nsbwbmlvUyfefcj
25.1. oTxkuTxedis sami kuTxea 88 o , 93 o da 97 o . ipoveT me-
oTxe kuTxe.
o o o o
A. 82 B. 92 C. 72 D. 84
25.2. oTxkuTxedis kuTxeebi ise Seefardeba erTmaneTs,
rogorc 2:3:6:7. ipoveT umciresi kuTxe.
o o o o
A. 20 B. 40 C. 60 D. 100
25.3. oTxkuTxedis sam wverosTan mdebare gare kuTxeebia
o o o
70 , 80 da 120 . ipoveT meoTxe wverosTan mdebare gare ku-
Txe.
o o o o
A. 60 B. 80 C. 90 D. 70
25.4. oTxkuTxedis or wverosTan mdebare gare kuTxe ma-
o
rTia, xolo erT-erTi Siga kuTxea 60 . ipoveT Siga kuTxe-
ebidan udidesi.
o o o o
A. 100 B. 150 C. 130 D. 120
25.5. ipoveT xuTkuTxedis kuTxeebis jami.
o o o o
A. 540 B. 450 C. 520 D. 420
25.6. ipoveT wesieri rvakuTxedis kuTxe.
o o o o
A. 145 B. 135 C. 130 D. 120
25.7. ra udidesi raodenobis maxvili kuTxe SeiZleba
hqondes aTkuTxeds?
A. 5 B. 4 C. 3 D. 7
25.8. ra umciresi raodenobis blagvi kuTxe SeiZleba
hqondes rvakuTxeds?
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
25.9. ra udidesi raodenobis marTi kuTxe SeiZleba hqon-
des SvidkuTxeds?
A. 5 B. 4 C. 3 D. 2
25.10. ipoveT cxrakuTxedSi gavlebuli diagonalebis ra-
odenoba.
A. 9 B. 27 C. 18 D. 36
25.11. mravalkuTxedis erTi wverodan SeiZleba mxolod
181
xuTi diagonalis gavleba. ramdeni gverdi aqvs am mraval-
kuTxeds?
A. 8 B. 7 C. 10 D. 9
25.12. mravalkuTxedis ori mosazRvre wverodan gavle-
buli diagonalebis raodenobaa 12. ramdeni gverdi aqvs am
mravalkuTxeds?
A. 11 B. 10 C. 9 D. 12
25.13. mravalkuTxedis ori aramosazRvre wverodan gav-
lebuli diagonalebis raodenobaa 13. ramdeni gverdi aqvs
am mravalkuTxeds?
A. 11 B. 10 C. 9 D. 12
25.14. mravalkuTxedis diagonalebis raodenobaa 44. ram-
deni gverdi aqvs am mravalkuTxeds?
A. 10 B. 11 C. 12 D. 13
25.15. mravalkuTxedis diagonalebis raodenoba 2-jer me-
tia gverdebis raodenobaze. ramdeni gverdi aqvs am mraval-
kuTxeds?
A. 7 B. 8 C. 6 D. 9
25.16. ramdeni gverdi aqvs mravalkuTxeds, Tu misi gve-
rdebisa da diagonalebis raodenoba tolia?
A. 6 B. 5 C. 4 D. 8
25.17. mravalkuTxedis erTi wverodan gavlebulia yvela
SesaZlo diagonali. mravalkuTxedSi miRebuli samkuTxede-
bis raodenobaa 9. ramdeni gverdi aqvs am mravalkuTxeds?
A. 9 B. 10 C. 11 D. 12
25.18. Tu oTxkuTxedis sami gverdia 3, 4 da 5, maSin meo-
Txe gverdi ar SeiZleba iyos
A. 13 B. 11 C. 10 D. 9
25.19. YTu oTxkuTxedis sami gverdia 5, 6 da 13, maSin me-
oTxe gverdi ar SeiZleba iyos
A. 4 B. 2 C. 3 D. 5
25.20. Tu oTxkuTxedis momdevno gverdebia 2, 3, 4 da 6,
maSin oTxkuTxedis diagonali ar SeiZleba iyos
A. 7 B. 5 C. 4 D. 6

25.21. wesieri eqvskuTxedis gverdia 4. ipoveT am eqvskuT-


xedis didi diagonali.
25.22. wesieri eqvskuTxedis gverdia 2 3 . ipoveT am eqvs-
kuTxedis mcire diagonali.
25.23. wesieri eqvskuTxedis gverdia 24 3 . ipoveT wesieri

182
eqvskuTxedis farTobi.
25.24. ABCDE xuTkuTxedis B , D da E kuTxeebi marTia.
ipoveT am xuTkuTxedis perimetri, Tu AE = CD = 8 , AB = 12
da BC = 5 .
25.25. ABCDE xuTkuTxedis A da C kuTxeebi marTia.
ipoveT am xuTkuTxedis farTobi, Tu AB = BC = DE = 2 da
AE = CD = 1 .
25.26. ABCD oTxkuTxedis AC da BD diagonalebi Sesa-
bamisad CD da AB gverdebis marTobulia. ipoveT oTxkuT-
xedis umciresi diagonali, Tu AB = 10 , CD = 16 da
∠ADB = 30o .
25.27. ABCD oTxkuTxedis A da B kuTxis biseqtrisebi
M wertilSi ikveTebian. ipoveT AMB kuTxis sidide, Tu
∠D = 100o da ∠C = 120o .
25.28. ABCD oTxkuTxedis AC da BD diagonalebi urTi-
erTmarTobulia. gamoTvaleT AB 2 + CD 2 , Tu AD = 3 da
BC = 4 .
25.29. oTxkuTxedis diagonalebi urTierTmarTobulia.
ipoveT diagonalebis gadakveTis wertilidan gverdebis
Suawertilebamde manZilebis jami, Tu am oTxkuTxedis pe-
rimetria 30.
25.30. oTxkuTxedis mopirdapire gverdebis Suawertile-
bis SemaerTebeli monakveTebi tolia. ipoveT kuTxe oTxku-
Txedis diagonalebs Soris.

%37/!lwbesbuj/!nbsUlvUyfej
26.1. kvadratis diagonalis sigrZea 4. misi gverdi meore
kvadratis diagonalis tolia. ipoveT meore kvadratis gve-
rdis sigrZe.
A. 1 B. 2 C. 4 D. 0,5
26.2. kvadratis gverdis sigrZea 1. misi diagonali meore
kvadratis gverdis tolia. ipoveT meore kvadratis diago-
nali.
A. 0,5 B. 3 C. 2 D. 1
26.3. kvadratis diagonalis sigrZea 12. kvadratis wveroe-
bze gavlebulia diagonalebis paraleluri wrfeebi. ipo-
veT miRebuli oTxkuTxedis gverdis sigrZe.
A. 10 B. 12 C. 8 D. 6
26.4. kvadratis gverdis sigrZea 2 2 . kvadratis wveroeb-

183
ze gavlebulia diagonalebis paraleluri wrfeebi. ipoveT
miRebuli oTxkuTxedis perimetri.
A. 20 B. 16 C. 12 D. 8
26.5. ipoveT im kvadratis gverdi, romlis farTobis da
perimetris ricxviTi mniSvnelobebi tolia.
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
26.6. ipoveT im kvadratis gverdi, romlis farTobi ric-
xobrivad 2-jer naklebia perimetrze.
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
26.7. kvadratis Siga wertilze gavlebulia gverdebis pa-
raleluri wrfeebi. miRebuli oTxi marTkuTxedidan sami
momdevnos farTobia 6, 8 da 20. ipoveT kvadratis farTobi.
A. 36 B. 49 C. 64 D. 81
26.8. kvadratis farTobis ra nawils Seadgens misi sami
gverdis Suawertilebis SeerTebiT miRebuli samkuTxedis
farTobi?
1 1 1 1
A. B. C. D.
2 3 4 5
26.9. tolferda marTkuTxa samkuTxedSi Caxazulia kvad-
rati ise, rom misi ori wvero hipotenuzaze mdebareobs,
danarCeni ki kaTetebze. ipoveT kvadratis gverdis sigrZe,
Tu hipotenuzis sigrZea 3.
A. 0,5 B. 1 C. 1,5 D. 2
26.10. tolferda marTkuTxa samkuTxedSi Caxazulia kva-
drati ise, rom misi ori wvero hipotenuzaze mdebareobs,
danarCeni ki kaTetebze. ipoveT kvadratis diagonalis sig-
rZe, Tu hipotenuzis sigrZea 6 2 .
A. 4 B. 2 2 C. 2 D. 3
26.11. tolferda marTkuTxa samkuTxedSi Caxazulia kva-
drati ise, rom maT aqvT saerTo marTi kuTxe da kvadratis
am kuTxis mopirdapire wvero hipotenuzaze mdebareobs.
ipoveT kvadratis gverdis sigrZe, Tu kaTetis sigrZea 4.
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
26.12. tolferda marTkuTxa samkuTxedSi Caxazulia kva-
drati ise, rom maT aqvT saerTo marTi kuTxe da kvadratis
am kuTxis mopirdapire wvero hipotenuzaze mdebareobs.
ipoveT kvadratis diagonalis sigrZe, Tu kaTetis sigrZea
2 2.
A. 2 B. 3 C. 1 D. 4
26.13. ipoveT kvadratis farTobi, Tu misi diagonalis
sigrZea 4.
184
A. 6 B. 8 C. 10 D. 12
26.14. mocemuli kvadratis diagonalze, rogorc gverdze,
agebulia meore kvadrati. ipoveT mocemulisa da miRebuli
kvadratebis farTobebis Sefardeba.
1 1 1 1
A. B. C. D.
4 2 3 6
26.15. ori kvadratis farTobTa Sefardebaa 4:7. ipoveT
mcire kvadratis gverdis sigrZe, Tu didi kvadratis gve-
rdis sigrZea 2 7 .
A. 4 B. 6 C. 5 D. 3
26.16. ori kvadratis gverdebis sigrZeTa Sefardebaa 1:2,
xolo am kvadratebis farTobTa jamia 20. ipoveT mcire kva-
dratis gverdis sigrZe.
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
o
26.17. marTkuTxedis diagonalebi 50 -is tol kuTxes ad-
genen erTmaneTTan. gansazRvreT kuTxe diagonalsa da mar-
TkuTxedis did gverds Soris.
o o o o
A. 15 B. 25 C. 20 D. 45
26.18. marTkuTxedis diagonaliT da gverdiT Sedgenili
o
kuTxe udris 36 . ipoveT diagonalebs Soris umciresi kuT-
xis sidide.
o o o o
A. 72 B. 48 C. 36 D. 50
26.19. marTkuTxedis wverodan diagonalze daSvebuli pe-
rpendikulari marT kuTxes yofs SefardebiT 3:1. ipoveT
kuTxis sidide am perpendikularsa da meore diagonals
Soris.
o o o o
A. 30 B. 45 C. 60 D. 15
o
26.20. marTkuTxedis diagonali gverdTan adgens 30 -is
tol kuTxes. marTi kuTxis wverodan am diagonalze daSve-
bulia perpendikulari. ipoveT kuTxe am perpendikularsa
da meore diagonals Soris.
o o o o
A. 15 B. 30 C. 45 D. 60
26.21. marTkuTxedis gverdebi ise Seefardeba erTmaneTs,
rogorc 3:4. ipoveT marTkuTxedis sigane, Tu misi perimet-
ria 140.
A. 20 B. 50 C. 40 D. 30
26.22. marTkuTxedis diagonalebis gadakveTis wertili-
dan gverdebamde manZilebia 4 da 6. ipoveT marTkuTxedis pe-

185
rimetri.
A. 40 B. 50 C. 30 D. 20
26.23. marTkuTxedis diagonalebis gadakveTis wertili,
mcire gverdidan 2-iT ufro Sorsaa, vidre dididan. marT-
kuTxedis perimetria 56. ipoveT didi gverdi.
A. 18 B. 16 C. 20 D. 14
26.24. marTkuTxedis farTobia 36, xolo misi gverdebis
Sefardebaa 4:9. ipoveT marTkuTxedis perimetri.
A. 26 B. 13 C. 28 D. 14
26.25. marTkuTxedis perimetria 14, xolo misi gverdebis
Sefardebaa 3:4. ipoveT marTkuTxedis farTobi.
A. 10 B. 12 C.14 D. 16
26.26. marTkuTxedis sigrZe samjer metia siganeze. ipoveT
am marTkuTxedis perimetri, Tu misi farTobia 27.
A. 18 B. 24 C. 30 D. 29
26.27. marTkuTxedis kuTxis biseqtrisa did gverds yofs
Suaze. ipoveT marTkuTxedis farTobi, Tu misi mcire gver-
dis sigrZea 2.
A. 8 B. 4 C. 6 D. 10
26.28. marTkuTxedis gverdebis sigrZeebia 2 da 3. ipoveT
misi msgavsi marTkuTxedis farTobi, romlis mcire gverdi
5-is tolia.
A. 35,5 B. 36,5 C. 37,5 D. 38,5
26.29. ABCD marTkuTxedis CD gverdis sigrZe 8 sm-ia. am
marTkuTxedis AD gverdze aRebulia M wertili ise, rom
MD=2 sm. ipoveT AM monakveTis sigrZe, Tu BMC samkuTxe-
dis farTobi 24 sm2-ia.
A. 6 sm B. 5 sm C. 4 sm D. 2 sm
26.30. naxazze mocemulia ori kvadrati.
erTis gverdis sigrZea 6 sm, meoris _ 3 sm. 6 sm
3 sm
ipoveT gamuqebuli figuris farTobi.

A. 6 sm2 B. 9 sm2 C. 12 sm2 D. 18 sm2


26.31. ABCD marTkuTxedSi O aris AC da BD diagonale-
bis gadakveTis wertili. K aris BC gverdis Sua wertili,
xolo P warmoadgens AK da BD monakveTebis TanakveTis we-
rtils. ipoveT AC:PO.
A. 8:1 B. 13:3 C. 3:1 D. 6:1
26.32. ABCD marTkuTxedis BD diagonalze agebulia
BMND marTkuTxedi ise, rom MN gverdi BD diagonalis pa-

186
raleluria da gadis C wveroze. ipoveT BMND marTkuTxe-
dis farTobi, Tu AB=3 sm da AD=4 sm.
A. 8 sm2 B. 10 sm2 C. 12 sm2 D. 15 sm2
26.33. ABCD marTkuTxedSi BC gverdze aRebulia E werti-
li ise, rom BE=1 sm, EC=9 sm da ∠AED=90°. ipoveT AB gve-
rdis sigrZe.
A. 2 sm B. 3 sm C. 6 sm D. 9 sm
26.34. ABCD kvadratis BC gverdze aRebulia E wertili,
xolo AE monakveTze F wertili ise, rom AE⊥DF, AF=3 sm,
DF=4 sm. ramdeni santimetria BE monakveTis sigrZe?
A. 2,75 B. 3 C. 3,75 D. 4,5
26.35. kvadrati ori urTierTmarTobuli wrfiT gayofi-
lia or marTkuTxedad da or kvadratad ise, rom erTi
marTkuTxedisa da erTi kvadratis farTobebia Sesabamisad
10 sm2 da 25 sm2. ipoveT mocemuli kvadratis gverdi.
A. 6 sm B. 7 sm C. 8 sm D. 10 sm
26.36. marTkuTxedis diagonalebs Soris kuTxis sididea
o
60 . orive diagonalisa da orive mcire gverdis jamia 18.
ipoveT diagonalis sigrZe.
A. 8 B. 6 C. 10 D. 12
26.37. marTkuTxedis Siga wertilze gavlebulia gverde-
bis paraleluri wrfeebi. miRebuli oTxi marTkuTxedidan
sami momdevnos farTobia 2, 5 da 15. ipoveT marTkuTxedis
farTobi.
A. 26 B. 24 C. 30 D. 28

26.38. samkuTxedSi Caxazulia kvadrati ise, rom misi ori


wvero fuZeze mdebareobs, danarCeni ori ki ferdebze. ipo-
veT kvadratis gverdi, Tu samkuTxedis simaRlea 6, fuZe ki
12.
26.39. samkuTxedSi Caxazulia kvadrati ise, rom misi ori
wvero fuZeze mdebareobs, danarCeni ori ki ferdebze. ipo-
veT samkuTxedis simaRle, Tu samkuTxedis fuZis sigrZea 6,
xolo kvadratis gverdis sigrZea 2.
26.40. ABCD kvadratis gareT aRebulia N wertili ise,
rom BCN tolgverda samkuTxedia. ipoveT DNC samkuTxe-
dis farTobi, Tu AB = 8 .
26.41. ABCD kvadratis gverdia 6. AD gverdis Suawerti-
lia N . AC da BN monakveTebi M wertilSi ikveTebian.
ipoveT ABM samkuTxedis farTobi.
187
26.42. M da N wertilebi aris ABCD kvadratis AB da
AD gverdebis Suawertilebi. ipoveT AMCN oTxkuTxedis
farTobi, Tu kvadratis farTobia 12.
26.43. ABCD kvadratis AB da AD gverdebze Sesabamisad
aRebulia M da N wertilebi ise, rom AM : MB = AN : ND = 2 : 3 .
kvadratis farTobis ra nawils Seadgens AMCN oTxkuTxe-
dis farTobi?
26.44. kvadratis diagonalebi dayofilia sam tol nawi-
lad. dayofis wertilebi SeerTebulia mimdevrobiT. ipoveT
miRebuli figuris perimetri, Tu kvadratis gverdia 9.
26.45. marTkuTxedis wverodan mis diagonalze daSvebuli
perpendikulari am diagonals yofs SefardebiT 1:3. ipoveT
diagonalis sigrZe, Tu marTkuTxedis mcire gverdis sig-
rZea 8.
26.46. marTkuTxedis perimetria 10, xolo misi farTobi 6.
ipoveT gverdebis sigrZe.
26.47. samkuTxedSi Caxazulia marTkuTxedi ise, rom misi
didi gverdi fuZeze mdebareobs, ori wvero ki ferdebzea
moTavsebuli. marTkuTxedis gverdebis Sefardebaa 2:3. ipo-
veT marTkuTxedis didi gverdis sigrZe, Tu samkuTxedis
simaRlea 4, fuZe ki 6.
26.48. samkuTxedSi Caxazulia marTkuTxedi ise, rom misi
mcire gverdi fuZeze mdebareobs, ori wvero ki ferdebzea
moTavsebuli. marTkuTxedis gverdebis Sefardebaa 2:3. ipo-
veT marTkuTxedis mcire gverdis sigrZe, Tu samkuTxedis
simaRlea 6, fuZe ki 4.
26.49. marTkuTxedis ori wverodan diagonalze daSvebu-
li perpendikularebi am diagonals yofs sam tol monakve-
Tad. marTkuTxedis mcire gverdis sigrZea 3 2 . ipoveT di-
di gverdi.
26.50. marTkuTxedis ori wverodan diagonalze daSvebu-
li perpendikularebi am diagonals yofs sam monakveTad,
romelTa sigrZeebis Sefardebaa 1:2:1. ipoveT didi gverdis
sigrZe, Tu mcire gverdis sigrZea 3 .
26.51. marTkuTxedis sigrZe 2-jer metia siganeze. marTku-
Txedis wveroebidan gavlebulia biseqtrisebi. biseqtrise-
bis gadakveTis wertilebiT miRebuli figuris farTobia 8.
ipoveT marTkuTxedis farTobi.
26.52. ABCD marTkuTxedis M Siga wertilidan A , B da
C wertilebamde manZilebia Sesabamisad 5, 2 da 10. ipoveT

188
MD monakveTis sigrZe.
26.53. ABCD marTkuTxedis AB gverdis sigrZea 5, BC
gverdis ki 3. E wertili am marTkuTxedis CD gverdze
mdebareobs, xolo AF monakveTi A wverodan BE monakve-
Tze daSvebuli marTobia. risi tolia ADEF oTxkuTxedis
farTobi, Tu AFB da ECB marTkuTxa samkuTxedebi erTma-
neTis tolia?
26.54. marTkuTxedis gverdebia 2 da 4. ipoveT oTxive ku-
Txis biseqtrisebiT miRebuli figuris farTobi.
26.55. marTkuTxedis gverdebia 2 da 6. ipoveT oTxive ku-
Txis biseqtrisebiT miRebuli figuris farTobi.
26.56. M aris ABCD kvadratis BC gverdis Sua wertili,
xolo N warmoadgens AM monakveTisa da BD diagonalis
gadakveTis wertils. ipoveT ABN samkuTxedisa da ABCD
kvadratis farTobebis Sefardeba.
26.57. M aris ABCD marTkuTxedis BC gverdis Sua
wertili, xolo N warmoadgens AM monakveTisa da BD
diagonalis gadakveTis wertils. ipoveT ABN samkuTxedis
farTobi, Tu AB=2 sm da BC=3 sm.
26.58. ABCD marTkuTxedis AD gverdze aRebulia M
wertili ise, rom AM=3 sm da MD=2 sm. BM monakveTze
daSvebulia CN marTobi. gamoTvaleT CDMN oTxkuTxedis
farTobi, Tu marTkuTxedis AB gverdi 4 sm-ia.
26.59. ABCD kvadratis gverdi 8 sm-ia. AB da BC
gverdebze aRebulia Sesabamisad M da N wertilebi ise,
rom ∠MND=90° da DN=10 sm. ipoveT AMND oTxkuTxedis
farTobi.
26.60. ABCD kvadratis gverdis sigrZe 4 sm-ia. M, N, K da
L wertilebi Sesabamisad AB, BC, CD da AD gverdebis Sua
wertilebia, xolo E aris MN monakveTis Sua wertili.
ipoveT LEK samkuTxedis farTobi.
26.61. M, N, K da L wertilebi Sesabamisad arian ABCD
marTkuTxedis AB, BC, CD da AD gverdebis Sua wertilebi.
T aris KL monakveTis Sua wertili. ABCD marTkuTxedis
farTobis ra nawils Seadgens MNT samkuTxedis farTobi?
26.62. samkuTxedSi, romlis fuZis sigrZea a sm da
simaRlea h sm, Caxazulia marTkuTxedi ise, rom misi ori
wvero samkuTxedis fuZeze mdebareobs, xolo danarCeni
ori wvero samkuTxedis ferdebze. ipoveT am tipis
marTkuTxedebis farTobebs Soris udidesi.

189
26.63. samkuTxedSi, romlis fuZesTan mdebare kuTxeebia
60° da 45°, Caxazulia marTkuTxedi ise, rom misi ori wve-
ro samkuTxedis fuZeze mdebareobs, xolo danarCeni ori
wvero _ samkuTxedis ferdebze. ipoveT am tipis marTkuTxe-
debs Soris udidesi farTobis mqone marTkuTxedis gverde-
bis Sefardeba.
26.64. ABC marTkuTxa samkuTxedis AB hipotenuzaze age-
bulia kvadrati ABMN (kvadrati ar faravs samkuTxeds).
ipoveT ACBMN tipis mravalkuTxedis farTobTa Soris um-
ciresi, Tu AC+BC=6.
!
%38/!qbsbmfmphsbnj
o
27.1. paralelogramis ori kuTxis sxvaobaa 60 . ipoveT
paralelogramis blagvi kuTxe.
o o o o
A. 100 B. 120 C. 150 D. 160
27.2. ipoveT paralelogramis maxvili kuTxe, Tu is 5-jer
naklebia paralelogramis blagv kuTxeze.
o o o o
A. 30 B. 50 C. 60 D. 62
27.3. paralelogramis kuTxeebi ise Seefardeba erTma-
neTs, rogorc 3:7. ipoveT paralelogramis blagvi kuTxe.
o o o o
A. 26 B. 154 C. 126 D. 92
27.4. ABCD paralelogramis BD diagonali CD gverd-
o
Tan adgens 68 -is tol kuTxes. ipoveT ∠ADB , Tu
o
∠ABC = 114 .
o o o o
A. 32 B. 14 C. 22 D. 46
27.5. ABCD paralelogramis AC diagonali DC gverdTan ad-
o
gens 40 -is tol kuTxes. ipoveT ∠CAD , Tu ∠ABC = 110 o .
o o o o
A. 50 B. 20 C. 40 D. 30
27.6. paralelogramis maxvili kuTxis wverodan gavle-
o
bul simaRleebs Soris kuTxe udris 112 -s. ipoveT parale-
logramis maxvili kuTxe.
o o o o
A. 68 B. 78 C. 52 D. 75
27.7. paralelogramis ori kuTxe ise Seefardeba erTma-
neTs, rogorc 1:4. ipoveT kuTxe paralelogramis maxvili
kuTxis wverodan gavlebul simaRleebs Soris.
o o o o
A. 36 B. 72 C. 108 D. 144
190
27.8. ABCD paralelogramis B blagvi kuTxis wverodan
o
gavlebuli BM simaRle AB gverdTan adgens 20 -ian kuTxes.
ipoveT kuTxe amave wverodan gavlebul meore simaRlesa
da BC gverds Soris.
o o o o
A. 50 B. 60 C. 20 D. 80
27.9. paralelogramis ori kuTxe ise Seefardeba erT-
maneTs, rogorc 2:3. ipoveT kuTxe paralelogramis blagvi
kuTxis wverodan gavlebul simaRleebs Soris.
o o o o
A. 36 B. 72 C. 108 D. 80
27.10. ABCD paralelogramSi B wverodan AD gverdze
daSvebuli simaRle am gverds Suaze yofs. ipoveT parale-
logramis perimetri, Tu BD=5 da AD=7.
A. 20 B. 24 C. 28 D. 30
27.11. ABCD paralelogramSi B wverodan AD gverdze daS-
vebuli marTobi am gverds Suaze yofs. ipoveT AD gverdi,
Tu BD=10, xolo paralelogramis perimetri 52-is tolia.
A. 10 B. 20 C. 25 D. 16
o
27.12. paralelogramSi blagvi kuTxe udris 120 -s. para-
lelogramis blagvi kuTxis wverodan gavlebuli simaRle
mopirdapire gverds Suaze yofs. ipoveT paralelogramis
mcire gverdi, Tu perimetri 32-is tolia.
A. 2 B. 16 C. 4 D. 8
o
27.13. paralelogramis maxvili kuTxea 60 . paralelog-
ramis blagvi kuTxis wverodan gavlebuli simaRle para-
lelogramis gverds Suaze yofs. ipoveT paralelogramis
mcire diagonali, Tu perimetri 60-is tolia.
A. 10 B. 20 C. 15 D. 5
27.14. ABCD paralelogramSi B blagvi kuTxis wverodan
gavlebuli simaRle AD gverds Suaze yofs. ipoveT parale-
logramis perimetri, Tu BD=5 da ∠ADB = 60 o .
A. 20 B. 10 C. 5 D. 15
27.15. paralelogramis blagvi kuTxis biseqtrisa mopir-
dapire gverds yofs SefardebiT 2:1, maxvili kuTxis wve-
ros mxridan. ipoveT paralelogramis mcire gverdi, Tu mi-
si perimetria 50.
A. 5 B. 10 C. 15 D. 20
27.16. paralelogramis blagvi kuTxis biseqtrisa mopir-
dapire gverds yofs SefardebiT 3:2, maxvili kuTxis wve-
ros mxridan. ipoveT paralelogramis perimetri, Tu para-

191
lelogramis mcire gverdi 15-is tolia.
A. 80 B. 70 C. 100 D. 60
27.17. paralelogramis erTi kuTxe 3-jer metia meoreze.
blagvi kuTxis wverodan gavlebuli simaRle mopirdapire
gverds maxvili kuTxis wveros mxridan CamoWris 4-is tol
monakveTs. ipoveT paralelogramis simaRle.
A. 2 B. 8 C. 4 D. 1
27.18. ABCD paralelogramSi gavlebulia C kuTxis biseq-
trisa, romelic AD gverds E wertilSi gadakveTs. ipoveT
AE, Tu AB=3, BC=8.
A. 8 B. 3 C. 5 D. 2
27.19. paralelogramis gverdebia 10 da 4. mis did gverd-
Tan mdebare kuTxeebis biseqtrisebi mopirdapire gverds
yofen sam nawilad. ipoveT am nawilebiadan umciresi.
A. 2 B. 3 C. 4 D. 1
27.20. paralelogramis gverdebia 15 sm da 8 sm. mis did
gverdTan mdebare kuTxeebis biseqtrisebi mopirdapire gve-
rds yofen sam nawilad. ipoveT am nawilebidan umciresi.
A. 7 B. 1 C. 0,5 D. 5
27.21. ABCD paralelogramSi diagonalebis gadakveTis we-
rtilze gavlebulia wrfe, romelic AB da CD gverdebze
CamoWris monakveTebs: AE=2, DK=7. ipoveT AB.
A. 2 B. 5 C. 3 D. 9
27.22. paralelogramis diagonalebia 6 da 2 2 , xolo
o
maT Soris mdebare kuTxea 45 . ipoveT paralelogramis fa-
rTobi.
A. 6 B. 3 2 C. 4 D. 9
27.23. paralelogramis farTobia 9. ipoveT misi toldidi
kvadratis gverdis sigrZe.
A. 3 B. 2 C. 5 D. 4
27.24. paralelogramsa da marTkuTxeds Sesabamisad to-
li gverdebi aqvT. ipoveT paralelogramis maxvili kuTxe,
Tu misi farTobi marTkuTxedis farTobis naxevaria.
o o o o
A. 30 B. 45 C. 90 D. 60
27.25. paralelogramSi gverdisadmi gavlebuli simaRle
oTxjer naklebia am gverdze. ipoveT es gverdi, Tu para-
lelogramis farTobia 64.
A. 4 B. 16 C. 20 D. 24
27.26. ipoveT paralelogramis farTobi, Tu misi gverde-
o
bia 3 da 2 3 , xolo maT Soris kuTxea 60 .
192
A. 3 B. 8 C. 6 D. 9
27.27. paralelogramis farTobia 18, xolo misi gverdebia
4 da 9. ipoveT paralelogramis maxvili kuTxis gradusuli
zoma.
o o o o
A. 15 B. 90 C. 30 D. 60
27.28. paralelogramis gverdebia 10 da 6. manZili did
gverdebs Soris aris 3. ipoveT manZili mcire gverdebs So-
ris.
A. 2 B. 4 C. 6 D. 5
27.29. ABCD paralelogramis BC gverdze aRebulia M
wertili. paralelogramis farTobis ra nawils Seadgens
AMD samkuTxedis farTobi.
1 2 1 1
A. B. C. D.
3 3 4 2
27.30. paralelogramSi simaRleebi ise Seefardeba erTma-
neTs, rogorc 2:3. ipoveT paralelogramis mcire gverdi,
Tu misi didi gverdia 9.
A. 4 B. 6 C. 2 D. 8
27.31. paralelogramis gverdebis Suawertilebi SeerTe-
bulia mimdevrobiT. ipoveT miRebuli oTxkuTxedis farTo-
bi, Tu paralelogramis farTobia 64.
A. 8 B. 32 C. 16 D. 48
27.32. paralelogramis gverdebis Suawertilebi SeerTe-
bulia mimdevrobiT. ipoveT paralelogramis farTobi, Tu
miRebuli oTxkuTxedis farTobia 8.
A. 8 B. 32 C. 16 D. 20
27.33. paralelogramis gverdebia 5 da 10. ipoveT parale-
logramis Siga kuTxeebis biseqtrisebis gadakveTiT miRebu-
li oTxkuTxedis diagonali.
A. 1 B. 5 C. 6 D. 4
27.34. tolferda samkuTxedis ferdia 10. am samkuTxedis
fuZeze mdebare wertilidan gavlebulia gverdebis para-
leluri ori wrfe. ipoveT miRebuli paralelogramis pe-
rimetri.
A. 15 B. 20 C. 22 D. 25
27.35. tolferda samkuTxedis fuZeze mdebare wertili-
dan gavlebulia ferdebis paraleluri wrfeebi. miRebuli
paralelogramis perimetria 50. ipoveT samkuTxedis ferdi.
A. 25 B. 20 C. 22 D. 27
27.36. paralelogramis kuTxeebi ise Seefardeba erTma-
neTs, rogorc 2:3. ipoveT kuTxe paralelogramis blagvi
193
kuTxis wverodan gavlebul simaRlesa da biseqtrisas So-
ris.
A. 30º B. 32º C. 36º D. 38º
27.37. paralelogramis erTi kuTxe 3-jer metia meoreze.
ipoveT blagvi kuTxis wverodan gavlebuli simaRle, Tu
paralelogramis mcire gverdi 3 2 -is tolia.
A. 4 B. 6 C. 5 D. 3
27.38. paralelogramis erTi kuTxe 2-jer metia meoreze.
ipoveT paralelogramis mcire gverdi, Tu blagvi kuTxis
wverodan gavlebuli simaRle 5 3 -is tolia.
A. 10 B. 8 C. 12 D. 14
27.39. ABCD paralelogramis perimetria 20. ipoveT BD di-
agonali, Tu ABD samkuTxedis perimetria 15.
A. 3 B. 6 C. 5 D. 7
27.40. ABCD paralelogramis perimetria 40. ipoveT AC
diagonali, Tu ACD samkuTxedis perimetria 30.
A. 8 B. 10 C. 6 D. 12
27.41. paralelogramis perimetri 36-ia. misi TiToeuli
diagonali dayofilia sam tol monakveTad. ipoveT im oTx-
kuTxedis perimetri, romlis wveroebi dayofis werti-
lebia.
A. 6 B. 10 C. 12 D. 8
27.42. paralelogramis TiToeuli diagonali dayofilia
sam tol monakveTad. im oTxkuTxedis perimetri, romlis
wveroebi dayofis wertilebia, 30-is tolia. ipoveT mocemu-
li paralelogramis perimetri.
A. 85 B. 90 C. 80 D. 95

27.43. ABCD paralelogramSi AB=420. BC gverdze aRebulia


E wertili ise, rom BE:EC=5:7. gavlebulia DE wrfe, ro-
melic AB-s gagrZelebas F wertilSi kveTs. ipoveT BF.
27.44. paralelogramis diagonali gverdis marTobulia
o
da meore gverdTan adgens 30 -ian kuTxes. ipoveT parale-
logramis mcire gverdi, Tu paralelogramis perimetria
60.
o
27.45. paralelogramis perimetria 180, maxvili kuTxe 60 .
paralelogramis diagonali blagv kuTxes yofs Sefarde-
biT 1:3. ipoveT paralelogramis didi gverdi.
27.46. paralelogramis gverdebia 23 da 11, diagonalebi

194
ki ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 2:3. ipoveT parale-
logramis mcire diagonali.
27.47. paralelogramis diagonalebia 17 da 19, gverdebi ki
ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 2:3. ipoveT paralelo-
gramis mcire gverdi.
27.48. paralelogramis diagonalebia 12 da 14, gverdebis
sxvaoba ki 4-ia. ipoveT paralelogramis didi gverdi.
27.49. paralelogramis mcire gverdi 2-jer naklebia mci-
re diagonalsa da did gverdze. ipoveT paralelogramis
mcire gverdi, Tu misi didi diagonali 12-is tolia.
27.50. paralelogramis gverdebis sigrZeebia 23 da 4 2 .
erT-erTi diagonali misi gverdis marTobulia. ipoveT di-
di diagonalis sigrZe.
27.51. paralelogramis erTi gverdia 51, diagonalebi ki
40 da 74. ipoveT paralelogramis mocemul gverdze daSve-
buli simaRle.
27.52. paralelogramis gverdebia 2 da 3, xolo maT So-
o
ris mdebare kuTxea 60 . ipoveT paralelogramis blagvi
kuTxis wverodan didi gvedisadmi gavlebuli simaRle.
27.53. paralelogramis blagvi kuTxis wverodan gavle-
o
buli simaRleebia 3 da 4, xolo maT Soris kuTxea 30 .
ipoveT paralelogramis mcire diagonali.
27.54. paralelogramis perimetri 30 sm-ia, xolo maxvili
kuTxe 60°. paralelogramis blagvi kuTxe diagonaliT iyo-
fa 1:3 SefardebiT. gamoTvaleT paralelogramis farTobi.
27.55. paralelogramis erTi wverodan gavlebuli simaR-
leebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 4:9. ipoveT paralelo-
gramis perimetri, Tu misi umciresi gverdia 8.
27.56. paralelogramis perimetria 80, xolo simaRleebia
3 da 5. ipoveT paralelogramis farTobi.
27.57. paralelogramis perimetria 70, xolo simaRleebia
2 da 5. ipoveT paralelogramis mcire gverdi.
27.58. paralelogramis perimetria 112, misi simaRleebi
ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 2:5. ipoveT paralelog-
ramis mcire gverdi.
27.59. paralelogramis perimetria 280. ipoveT misi didi
gverdi, Tu paralelogramis simaRleebia 10 da 60.
27.60. paralelogramis gverdebi ise Seefardeba erTma-
neTs, rogorc 3:4, xolo Siga kuTxeebis biseqtrisebiT Sed-
genili oTxkuTxedis erT-erTi diagonali udris 5. ipoveT
195
paralelogramis mcire gverdi.
27.61. paralelogramis gverdebi ise Seefardeba erTma-
neTs rogorc 1:2, xolo Siga kuTxeebis biseqtrisebiT Sed-
genili oTxkuTxedis erT-erTi diagonali udris 5. ipoveT
paralelogramis gverdebi.
27.62. paralelogramis gverdebi ise Seefardeba erTma-
neTs, rogorc 2:7. paralelogramis Siga kuTxeebis biseqt-
risebiT Sedgenili oTxkuTxedis erT-erTi diagonalia 10.
ipoveT paralelogramis gverdebi.
27.63. ABCD paralelogramis BC gverdze aRebuli M
wertilidan AB da CD gverdebis Semcvel wrfeebamde man-
Zilebia 1 da 3. ipoveT paralelogramis farTobi, Tu
AB = 4 .
27.64. M wertili moTavsebulia ABCD paralelogramis
AC diagonalze ise, rom AM : MC = 2 : 1 . BM wrfe DC gve-
CN
rds kveTs N wertilSi. ipoveT .
ND
27.65. ABCD paralelogramis AC diagonali P da Q
wertilebiT gayofilia sam tol nawilad. daadgineT ra
SefardebiT gayofs BQ da DP wrfeebi mocemuli
paralelogramis farTobs.
27.66. ABCD paralelogramis AC diagonali M , N da
L wertilebiT gayofilia oTx tol nawilad. ra Sefarde-
biT yofs paralelogramis gverds BM wrfe? ( A wveros
mxridan)
27.67. ABCD paralelogramis AD gverdze aRebulia E
wertili ise, rom AE : ED = 2 : 3 . ras udris BCDE oTxkuT-
xedis farTobi, Tu ABCD paralelogramis farTobia 50.
27.68. ABCD paralelogramis BC gverdis M Suawerti-
lze da A wveroze gavlebuli wrfe BD diagonals gada-
kveTs O wertilSi. ipoveT OMCD oTxkuTxedis farTobi,
Tu ABCD paralelogramis farTobia 12.
27.69. ABCD marTkuTxedis AB da CD gverdebze Sesabami-
sad aRebulia M da N wertilebi ise, rom
AM : MB = CN : ND = 3 : 1 . M wertili SeerTebulia D da C
wveroebTan, xolo N ki A da B wveroebTan. ipoveT marT-
kuTxedis SigniT miRebuli paralelogramis farTobis Se-
fardeba mocemuli marTkuTxedis farTobTan.
27.70. ABCD paralelogramis AB da CD gverdebze aRe-
bulia Sesabamisad M da N wertilebi ise, rom
AM : MB = CN : ND = 4 : 1 . ipoveT MD , MC , NA da NB monak-
196
veTebiT miRebuli paralelogramis farTobi, Tu mocemuli
paralelogramis farTobia 50.
27.71. ABCD paralelogramSi P, Q, R da N wertilebi
warmoadgenen Sesabamisad AB , BC , CD da DA gverdebis
Suawertilebs. ipoveT AQ , BR , CN da DP wrfeebiT Sed-
genili figuris farTobi, Tu paralelogramis farTobia
30.
!
$28. rombi

28.1. rombis diagonalis mier mis gverdTan Sedgenili


o
kuTxe 72 -is tolia. ipoveT rombis maxvili kuTxe.
o o o o
A. 18 B. 36 C. 30 D. 72

28.2. rombis diagonalebis mier mis erT gverdTan Sedge-


nili kuTxeebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 2:3. ipo-
veT rombis maxvili kuTxe.
o o o o
A. 30 B. 36 C. 80 D. 72
28.3. rombis gverdi mis diagonalebTan Seadgens kuTxe-
o
ebs, romelTa sxvaoba udris 20 -s. ipoveT rombis blagvi
kuTxe.
o o o o
A. 110 B. 130 C. 108 D. 142
28.4. ipoveT rombis blagvi kuTxe, Tu misi erTi diago-
nali udris rombis gverds.
o o o o
A. 140 B. 120 C. 100 D. 150
28.5. ipoveT rombis blagvi kuTxe, Tu rombis gverdi or-
jer metia mis simaRleze.
o o o o
A. 100 B. 140 C. 120 D. 150
28.6. rombis wverodan gavlebuli simaRleebi adgenen
o
50 -ian kuTxes. ipoveT rombis blagvi kuTxe.
o o o o
A. 110 B. 120 C. 130 D. 150
28.7. rombis wverodan gavlebuli simaRleebi adgenen
o
150 -is tol kuTxes. ipoveT rombis maxvili kuTxe.
A. 50 B. 30 C. 20 D. 120
28.8. ipoveT rombis perimetri, Tu misi simaRlea 2, xolo
blagvi kuTxe xuTjer metia maxvil kuTxeze.
A. 4 B. 16 C. 8 D. 20
197
28.9. ipoveT rombis farTobi, Tu misi kuTxeebi ise Se-
efardeba erTmaneTs, rogorc 1:5, xolo gverdia 6.
A. 18 B. 18 3 C. 36 D. 36 3
28.10. rombis farTobia 25. ipoveT misi toldidi kvad-
ratis gverdi.
A. 10 B. 5 C. 5 D. 10
30.11. ipoveT rombis farTobi, Tu misi gverdia 10, xolo
erT-erTi diagonalia 12.
A. 48 B. 96 C. 192 D. 104
30.12. ipoveT rombis farTobi, Tu misi diagonalebia 18 da 8.
A. 144 B. 36 C. 84 D. 72
30.13. ipoveT rombis gverdi, Tu misi diagonalebia 8 da 6.
A. 6 B. 3 C. 5 D. 10
28.14. rombis farTobi ricxobrivad oTxjer metia rom-
bis simaRleze. ipoveT rombis gverdi.
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
28.15. rombis diagonalebis namravli 6-jer metia rombis
gverdze. ipoveT rombis simaRle.
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
28.16. rombs da kvadrats toli gverdebi aqvT. ipoveT
rombis maxvili kuTxis sidide, Tu rombis farTobi 2-jer
naklebia kvadratis farTobze.
A. 20 o B. 30 o C. 40 o D. 50 o
28.17. rombis wverodan gavlebuli simaRlis mier gver-
dTan Sedgenili kuTxe 2-jer naklebia rombis maxvil kuT-
xeze. ipoveT rombis gverdi, Tu misi simaRlea 10 3 .
A. 18 B. 20 C. 24 D. 26
28.18. rombis wverodan gavlebuli simaRleebi adgenen
o
135 -ian kuTxes. ipoveT rombis simaRle, Tu gverdi udris
5 2 -s.
A. 5 B. 3 C. 6 D. 4
28.19. rombis wverodan gavlebuli simaRleebi adgenen
o
120 -ian kuTxes. ipoveT rombis gverdi, Tu simaRlea 10 3 .
A. 15 B. 10 C. 20 D. 25
28.20. rombis perimetria 24, simaRle ki 3. ipoveT rombis
blagvi kuTxe.
A. 120 o B. 110 o C. 140 o D. 150 o
28.21. ABCD rombSi maxvili kuTxe ∠A=30°. AB gverdze
aRebulia M wertili ise, rom MD=BD. ipoveT ∠MDB.
198
A. 90° B. 60° C. 30° D. 45°
28.22. mocemulia ABCD oTxkuTxedi da oTxi winadadeba:
1) ABCD oTxkuTxedis diagonalebi tolia;
2) ABCD oTxkuTxedis mopirdapire kuTxeebi tolia;
3) ABCD oTxkuTxedis diagonalebi marTi kuTxiT ik-
veTeba;
4) ABCD oTxkuTxedi rombia
am winadadebebidan romeli ori ar SeiZleba erTd-
roulad iyos WeSmariti?
A. 1) da 2) B. 1) da 3) C. 1) da 4) D. 2) da 3)

28.23. rombis erTi wverodan gavlebuli simaRle da mci-


o
re diagonali erTmaneTTan adgenen 15 -ian kuTxes. ipoveT
rombis simaRle, Tu misi perimetria 40.
28.24. rombis erTi wverodan gavlebuli simaRle da mci-
o
re diagonali erTmaneTTan adgenen 30 -ian kuTxes. ipoveT
rombis gverdi, Tu misi simaRlea 5 3 .
o
28.25. rombis simaRleebs Soris kuTxe 135 -ia. ipoveT
rombis farTobi, Tu rombis gverdia 6 4 2 .
28.26. ipoveT rombis mcire diagonali, Tu diagonalebi
ise Seefardebian erTmaneTs, rogorc 3:4, perimetri ki ud-
ris 100-s.
28.27. ipoveT rombis simaRle, Tu misi diagonalebia 16
da 12.
28.28. ipoveT rombis gverdi, Tu misi diagonalebi ise Se-
efardeba erTmaneTs, rogorc 1:2, rombis farTobi ki 16-is
tolia.
28.29. ipoveT rombis farTobi, Tu misi diagonalebi ise
Seefardeba erTmaneTs, rogorc 3:4, rombis gverdi ki 10-is
tolia.
28.30. ipoveT rombis gverdi, Tu misi farTobia 96, xolo
erT-erTi diagonalia 12.
28.31. ipoveT rombis maxvili kuTxe, Tu misi farTobia
32 3 , xolo erT-erTi diagonalia 8 3 .
28.32. ipoveT rombis farTobi, Tu misi simaRlea 12, mci-
re diagonali ki 4 13 .
28.33. rombis diagonalebia 20 da 44. masSi Caxazulia oT-
199
xkuTxedi, romlis wveroebs rombis gverdebis Suawertile-
bi warmoadgens. ipoveT oTxkuTxedis perimetri.
28.34. rombSi Caxazulia oTxkuTxedi, romlis wveroebi
rombis gverdebis Suawertilebia. ipoveT am oTxkuTxedis
gverdebis kvadratebis jami, Tu rombis gverdia 5 .
28.35. rombSi Caxazulia oTxkuTxedi, romlis wveroebs
rombis gverdebis Suawertilebi warmoadgens. ipoveT rom-
bis diagonalebis sigrZeebis jami, Tu Caxazuli oTxkuTxe-
dis perimetria 20.
28.36. ABCD rombSi ∠B = 120 o . ipoveT blagvi kuTxis wve-
rodan gavlebul simaRleebs Soris moTavsebuli diagona-
lis monakveTi, Tu AC=30.
28.37. ABCD rombSi ∠A = 60 o . BM simaRlisa da AC diagona-
lis gadakveTis wertiliT diagonali iyofa or nawilad.
ipoveT am nawilebidan umciresis sigrZe, Tu AC=18.
28.38. ABCD rombis B wverodan gavlebulia BM da BN
monakveTebi, romlebic Sesabamisad AD da DC gverdebs
Suaze yofs. am monakveTebis AC diagonalTan gadakveTis we-
rtilebia K da L. ipoveT KL monakveTis sigrZe, Tu AC=24.
28.39. ABC samkuTxedSi Caxazulia ADEF rombi ise, rom A
maTi saerTo kuTxea da E wvero BC gverdzea. ipoveT rombis
gverdi, Tu AB=4 da AC=6.
28.40. ABC samkuTxedSi Caxazulia ADKE rombi ise, rom A
maTi saerTo kuTxea da K wvero BC gverdzea. ipoveT AB, Tu
AD=3 da AC=9.
28.41. ABC samkuTxedSi Caxazulia ADEF rombi ise, rom A
maTi saerTo kuTxea da E wvero BC gverdze Zevs. rombis
gverdis sigrZea 32. ipoveT AC, Tu AB=48.
28.42. marTkuTxa samkuTxedSi, romlis kaTetia 9, xolo
o
masTan mdebare maxvili kuTxea 60 , Caxazulia rombi ise,
o
rom 60 -iani kuTxe maT saerTo aqvT. ipoveT rombis gve-
rdi.
28.43. marTkuTxa samkuTxedSi, romlis maxvili kuTxea
o o
60 , Caxazulia rombi 2-is toli gverdiT ise, rom 60 -iani
kuTxe maT saerTo aqvT. ipoveT samkuTxedis umciresi ka-
Teti.
28.44. rombis wveroze gavlebuli wrfe rombis ori gver-
dis gagrZelebas CamoWris 9 da 4-is tol monakveTebs. ipo-
veT rombis gverdi.
200
28.45. ABCD rombis C wveroze gavlebuli wrfe AD gver-
dis gagrZelebas CamoWris 4-is tol monakveTs. ipoveT AB
gverdis gagrZelebaze CamoWrili monakveTis sigrZe, Tu
AB=3.
28.46. rombi, romlis simaRlea 4 3 , diagonaliT gayofi-
lia or tolgverda samkuTxedad. ipoveT rombis gverdi.
28.47. rombi, romlis didi diagonalia 6 3 , mcire dia-
gonaliT gayofilia or tolgverda samkuTxedad. ipoveT
rombis gverdi.
28.48. rombis diagonalebis jami 34-ia. ipoveT rombis fa-
rTobi, Tu rombis perimetri 52-is tolia.
28.49. rombis farTobia 24, xolo diagonalebis jami 14.
ipoveT rombis perimetri.

%3:/!usbqfdjb!
o o
29.1. trapeciis ori kuTxea 58 da 72 . ipoveT trapeciis
udidesi kuTxe.
o o o o
A. 124 B. 122 C. 120 D. 126
29.2. ras udris tolferda trapeciis maxvili kuTxe, Tu
o
cnobilia, rom mopirdapire kuTxeebis sxvaoba 40 .
o o o o
A. 60 B. 70 C. 80 D. 50
29.3. tolferda trapeciis mcire fuZe ferdis tolia,
diagonali ki ferdis marTobulia. ipoveT trapeciis blag-
vi kuTxis sidide.
o o o o
A. 150 B. 130 C. 120 D. 110
29.4. ABCD trapeciis AC diagonali CD ferdis marTobu-
lia, xolo AB ferdi BC fuZis tolia. ipoveT ∠B , Tu
∠D = 40 o .
o o o o
A. 80 B. 70 C. 60 D. 50
29.5. tolferda trapeciis didi fuZea 27, ferdi 10, xo-
o
lo maxvili kuTxe 60 . ipoveT mcire fuZis sigrZe.
A. 15 B. 13 C. 17 D. 10
29.6. tolferda trapeciis fuZeebia 5 da 9, xolo maxvili
o
kuTxe 60 . ipoveT trapeciis perimetri.
A. 20 B. 22 C. 24 D. 18

201
29.7. tolferda trapeciis ferdi 24-is tolia. fuZeebis
o
jamia 44, xolo maxvili kuTxe 60 . ipoveT didi fuZis sig-
rZe.
A. 32 B. 33 C. 34 D. 35
29.8. tolferda trapeciis blagvi kuTxis wverodan gav-
lebuli simaRle did fuZes yofs 16-is da 36-is tol mona-
kveTebad. ipoveT trapeciis mcire fuZe.
A. 15 B. 20 C. 30 D. 25
29.9. marTkuTxa trapeciis fuZeebia 5 da 8; xolo didi
ferdia 5. ipoveT mcire ferdis sigrZe.
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
29.10. marTkuTxa trapeciis ferdebia 4 da 5; xolo mcire
fuZe 5. ipoveT didi fuZis sigrZe.
A. 9 B. 10 C. 8 D. 11
29.11. marTkuTxa trapeciis ferdebia 8 da 10, xolo didi
fuZea 16. ipoveT mcire fuZis sigrZe.
A. 8 B. 6 C. 4 D. 10
29.12. mocemuli wrfis erT mxares aRebulia ori A da B
wertili, romlebic am wrfidan 10 da 4-iT arian daSorebu-
li. ipoveT manZili AB monakveTis Suawertilidan am wrfe-
mde.
A. 5 B. 8 C. 7 D. 6
29.13. mocemuli wrfis sxvadasxva mxares aRebulia ori
A da B wertili, romlebic am wrfidan 12 da 4-iT arian da-
Sorebuli. ipoveT manZili AB monakveTis Suawertilidan
mocemul wrfemde.
A. 3 B. 7 C. 6 D. 4
29.14. trapeciis erTi fuZe meoreze 4-iT metia. ipoveT
mcire fuZis sigrZe, Tu Suaxazi 7-is tolia.
A. 5 B. 6 C. 4 D. 3
29.15. trapeciis ferdi gayofilia 4 tol nawilad da da-
yofis wertilebze gavlebulia trapeciis fuZeebis parale-
luri wrfeebi. ipoveT trapeciis ferdebs Soris moTavse-
buli paraleluri wrfeebis monakveTebis sigrZeebidan
udidesi, Tu fuZeebia 15 da 23.
A. 19 B. 20 C. 21 D. 18
29.16. trapeciis ferdi sam tol nawiladaa dayofili da
dayofis wertilebze gavlebulia fuZeebis paraleluri
wrfeebi. ipoveT trapeciis ferdebs Soris moTavsebuli pa-
raleluri wrfeebis monakveTebis sigrZeebidan umciresi,
Tu fuZeebia 50 da 20.

202
A. 30 B. 40 C. 25 D. 35
29.17. tolferda trapeciis diagonali maxvil kuTxes
Suaze yofs. trapeciis perimetria 9, xolo didi fuZea 3.
ipoveT mcire fuZe.
A. 0,5 B. 1 C. 2 D. 2,5
o
29.18. marTkuTxa trapeciaSi maxvili kuTxe 45 -ia, Suaxa-
zi 9, xolo fuZeebis sigrZeTa fardobaa 2:7. ipoveT trape-
ciis mcire ferdi.
A. 8 B. 10 C. 12 D. 14
29.19. ABCD marTkuTxa trapeciis mcire fuZe BC = 4 , xo-
lo mcire ferdi AB = 6 . ipoveT BCD samkuTxedis farTobi.
A. 12 B. 24 C. 10 D. 8
29.20. tolferda trapeciis diagonali udris 13, xolo
simaRle 5. ipoveT trapeciis Suaxazis sigrZe.
A. 10 B. 12 C. 13 D. 14
29.21. tolferda trapeciis ferdia 5, simaRle 4, xolo
Suaxazi 9. ipoveT didi fuZis sigrZe.
A. 10 B. 12 C. 9 D. 11
29.22. trapeciis fuZeebia 2 da 8, xolo misi farTobia 20.
ipoveT trapeciis simaRlis sigrZe.
A. 2 B. 4 C. 6 D. 8
29.23. trapeciis fuZea 8, simaRle 3, xolo farTobia 18.
ipoveT trapeciis meore fuZis sigrZe.
A. 6 B. 2 C. 3 D. 4
29.24. tolferda trapeciis fuZeebia 6 da 14, xolo fer-
di tolia 5-is. ipoveT trapeciis farTobi.
A. 60 B. 50 C. 30 D. 35
29.25. tolferda trapeciis fuZeebia 2 da 8. ferdi fuZes-
o
Tan adgens 45 -ian kuTxes. ipoveT trapeciis farTobi.
A. 10 B. 15 C. 18 D. 12
29.26. tolferda trapeciis fuZeebia 4 da 10. ferdi fuZe-
o
sTan adgens 30 -ian kuTxes. ipoveT trapeciis farTobi.
A. 4 3 B. 5 3 C. 6 3 D. 7 3
29.27. tolferda trapeciis diagonalebi urTierTmarTo-
bulia. ipoveT trapeciis farTobi, Tu simaRlea 2.
A. 4 B. 6 C. 8 D. 10
29.28. tolferda trapeciis diagonalebi urTierTmarTo-
bulia. ipoveT trapeciis farTobi, Tu Suaxazis sigrZea 3.
A. 6 B. 9 C. 12 D. 15
29.29. trapeciis fuZeebia 17 da 13. ipoveT diagonalebis
203
Suawertilebis SemaerTebeli monakveTis sigrZe.
A. 3 B. 2 C. 5 D. 4
29.30. trapeciis Suaxazi diagonaliT iyofa or monakve-
Tad, romelTa fardobaa 3:8. ipoveT trapeciis mcire fuZe,
Tu Suaxazis monakveTebis sxvaobaa 10.
A. 12 B. 10 C. 14 D. 8
29.31. tolferda trapeciis ferdi Suaxazis tolia. ipo-
veT ferdis sigrZe, Tu trapeciis perimetria 24.
A. 10 B. 8 C. 12 D. 6
29.32. tolferda trapeciis diagonaliT miRebuli samku-
Txedebis perimetrebis sxvaoba 6-is tolia. trapeciis Sua-
xazi 12-ia. ipoveT trapeciis didi fuZe.
A. 10 B. 20 C. 15 D. 25
o
29.33. tolferda trapeciaSi maxvili kuTxe 45 -ia, simaR-
le 12, xolo Suaxazi 21. ipoveT trapeciis mcire fuZe.
A. 9 B. 7 C. 15 D. 13
29.34. trapeciis fuZeebi ise Seefardeba erTmaneTs ro-
gorc 2:3. ipoveT didi fuZis sigrZe, Tu Suaxazi 10-is to-
lia.
A. 8 B. 6 C. 12 D. 10
29.35. ABCD marTkuTxa trapeciis fuZeebia BC=10 sm,
AD=16 sm da ∠A=∠B=90°. BC da AD fuZeebze Sesabamisad
aRebulia M da N wertilebi ise, rom MN monakveTi AB fe-
rdis paraleluria da is ABCD trapeciis farTobs Suaze
yofs. ipoveT BM monakveTis sigrZe.
A. 13 sm B. 8,5 sm C. 7 sm D. 6,5 sm

29.36. marTkuTxa trapeciis didi fuZea 8, xolo mcire


ferdi 4. ipoveT trapeciis mcire fuZe, Tu is didi ferdis
tolia.
29.37. marTkuTxa trapeciis mcire fuZe da didi ferdi
tolia da udris 5. ipoveT trapeciis mcire ferdi, Tu is
did fuZeze 2-jer naklebia.
29.38. marTkuTxa trapeciis didi fuZe da didi ferdi
tolia da udris 10-s. ipoveT trapeciis mcire fuZe, Tu is
2-jer naklebia mcire ferdze.
29.39. trapeciis mcire fuZe 4-is tolia. erT-erT wvero-
ze gavlebulia ferdis paraleluri wrfe. miRebuli samku-
Txedis perimetria 16. ipoveT trapeciis perimetri.
29.40. tolferda trapeciis diagonali maxvil kuTxes
204
Suaze yofs. trapeciis perimetria 22, xolo fuZeebis Sefa-
rdebaa 2:5. ipoveT Suaxazi.
29.41. tolferda trapeciis diagonali Suaze yofs tra-
peciis blagv kuTxes. trapeciis perimetria 24, mcire fuZe
ki 3. ipoveT Suaxazis sigrZe.
29.42. trapeciis fuZeebis paraleluri wrfe trapeciis
ferds, mcire fuZis mxridan, yofs SefardebiT 3:7. ipoveT
ferdebs Soris moqceuli monakveTis sigrZe, Tu trapeciis
fuZeebia 2 da 5.
29.43. marTkuTxa trapeciaSi mcire diagonali udris da-
xril ferds. ipoveT didi diagonalis sigrZe, Tu ferdebia
5 da 3.
29.44. marTkuTxa trapecia diagonaliT iyofa or samkuT-
xedad, romelTagan erTi tolgverdaa 8-is toli gverdiT
da meore marTkuTxa. ipoveT marTkuTxa samkuTxedis far-
Tobi.
29.45. marTkuTxa trapecias diagonali or samkuTxedad
yofs, romelTagan erT-erTi tolgverdaa 4-is toli gver-
diT. ipoveT trapeciis farTobi.
29.46. mocemulia marTkuTxa trapecia a da b fuZeebiT. ra
manZiliTaa daSorebuli diagonalebis gadakveTis wertili
mcire ferdidan, Tu a = 2 , b = 3 .
29.47. trapeciis fuZeebia 24 da 48. ipoveT trapeciis fe-
rdebs Soris moqceuli monakveTis sigrZe, romelic fuZee-
bis paraleluria da gadis diagonalebis gadakveTis wer-
tilze.
29.48. trapeciis diagonali misi fuZeebis perpendikula-
o
rulia. did fuZesTan mdebare blagvi kuTxea 120 , xolo
masTan mimdebare ferdi 8. ipoveT Suaxazis sigrZe, Tu didi
fuZis sigrZea 12.
29.49. ABCD trapeciaSi BD mcire diagonali AD da BC
fuZeebis perpendikularulia. A da C maxvili kuTxeebis ja-
o
mia 90 . ipoveT BD, Tu AD=9 da BC=4.
29.50. trapeciis did fuZesTan mdebare kuTxeebia 60 o da
30 o . ipoveT trapeciis mcire ferdi, Tu trapeciis Suaxazia
8, xolo erT-erTi fuZea 6.
29.51. trapeciis fuZeebis sigrZeTa Sefardebaa 5:1, trape-
ciis simaRlea 4. ipoveT trapeciis farTobi, Tu did fuZe-
sTan mdebare kuTxeebia 30 o da 60 o .
29.52. ABCD trapeciaSi (BC||AD) ∠ABD = ∠BCD . ipoveT AB,
205
Tu BC=1, DC=1,5 da BD=2.
29.53. ABCD trapeciaSi BC da AD fuZeebi Sesabamisad
tolia 2 da 8-is, xolo ∠ABC = ∠ACD . ipoveT AC diagona-
lis sigrZe.
29.54. O aris ABCD trapeciis (BC||AD) diagonalebis gada-
kveTis wertili. ipoveT OB , Tu AO = 6 , OC = 4 da BD = 13 .
29.55. ABCD trapeciis BC da AD fuZeebis sigrZeebi Se-
sabamisad 5 sm da 10 sm-ia. trapeciis BD diagonali fuZe-
ebis marTobulia. O diagonalebis gadakveTis wertilia.
ipoveT COD samkuTxedis farTobi, Tu BD=3 sm.
29.56. marTkuTxa trapeciis d diagonali ferdis marTo-
bulia, xolo maxvili kuTxe α -s tolia. ipoveT trapeciis
1
simaRle, Tu d=8 da cos α = .
8
29.57. marTkuTxa trapeciis d diagonali ferdis marTo-
bulia, xolo maxvili kuTxe α -s tolia. ipoveT trapeciis
2
mcire fuZe, Tu d=9 da sin α = .
3
29.58. tolferda trapeciis diagonalebi urTierTmarTo-
bulia. ipoveT trapeciis simaRlis sigrZe, Tu trapeciis
diagonalis sigrZea 6 2 .
29.59. tolferda trapeciis diagonali fuZesTan adgens
o
45 -ian kuTxes. ipoveT Suaxazis sigrZe, Tu diagonalis si-
grZea 3 2 .
29.60. ipoveT tolferda trapeciis farTobi, Tu misi di-
o
agonali udris 8-s da did fuZesTan adgens 45 -ian kuTxes.
29.61. tolferda trapeciis fuZeebia 3 da 27, xolo bla-
gvi kuTxe α . ipoveT trapeciis farTobi, Tu cos α = −0,8 .
o
29.62. marTkuTxa trapeciaSi maxvili kuTxea 30 . fuZee-
bis jami udris 8, xolo ferdebis jami ki 6. ipoveT tra-
peciis farTobi.
29.63. marTkuTxa trapeciis fuZeebia 3 da 5. ipoveT tra-
peciis diagonalebis kvadratebis sxvaobis moduli.
29.64. tolferda trapeciis fuZeebis sigrZeTa namravli
aris 8. ipoveT trapeciis diagonalis sigrZe, Tu misi fer-
dis sigrZea 17 .
29.65. trapeciis fuZeTa Sefardebaa 1:2. am trapeciis dia-
gonalebi urTierTmarTobulia. ipoveT mcire fuZis sigrZe,
Tu trapeciis ferdebis sigrZeebia 3 da 4.
206
29.66. trapeciis farTobi misi diagonaliT iyofa Sefar-
debiT 3:7. rogori SefardebiT iyofa is SuaxaziT?
29.67. trapeciis farTobi misi diagonaliT iyofa Sefar-
debiT 3:7. trapeciis mcire fuZis bolodan gavlebulia fe-
rdis paraleluri wrfe. ipoveT miRebuli paralelogramis
da samkuTxedis farTobebis Sefardeba.
29.68. trapeciis fuZeebis paraleluri wrfe trapeciis
farTobs yofs SefardebiT 2:7 mcire fuZis mxridan. ipoveT
ferdebs Soris moqceuli am wrfis monakveTis sigrZe, Tu
trapeciis fuZeebia 2 da 5.
29.69. trapeciis fuZeebis sigrZeebia 3 da 41 . M da N
wertilebi mdebareoben ferdebze ise, rom MN fuZis para-
leluria da trapeciis farTobs Suaze yofs. ipoveT MN .
29.70. trapeciis diagonalebia 20 da 15, simaRlea 12. ipo-
veT trapeciis farTobi.
29.71. tolferda trapeciis fuZeebis da ferdis Sefarde-
baa 10:4:5. misi farTobia 112. ipoveT trapeciis perimetri.
29.72. ABCD marTkuTxedis AC diagonali 20 sm-ia. B wer-
tilidan gavlebulia 12 sm sigrZis BK monakveTi, romelic
AC-s paraleluria. ipoveT BC gverdis sigrZe, Tu cnobi-
lia, rom ABKC tolferda trapeciaa.
29.73. ABCD tolferda trapeciaSi B da C kuTxeebis bi-
seqtrisebi ikveTebian M wertilSi. ipoveT BMC samkuTxe-
dis farTobi, Tu trapeciis fuZeebi BC = 4 da AD = 10 ,
xolo ferdi CD = 5 .
29.74. ABCD tolferda trapeciaSi B da C kuTxeebis bi-
seqtrisebi ikveTebian M wertilSi. ipoveT BMC samkuTxe-
dis farTobi, Tu trapeciis fuZeebi AD = 12 da BC = 6 ,
xolo ferdi CD = 5 .
29.75. ABCD marTkuTxa trapeciaSi A da D kuTxeebi marTia.
D da C kuTxeebis biseqtrisebi ikveTebian M wertilSi.
ipoveT AMD samkuTxedis farTobi, Tu trapeciis ferdebia
AD = 12 da BC = 15 , xolo mcire fuZea AB = 24 .
!
%41/!xsfxjsj/!xsf
30.1. wrewiris mocemuli wertilidan gavlebulia diame-
tri da qorda, romelic radiusis tolia. ipoveT kuTxe
maT Soris.
o o o o
A. 30 B. 45 C. 60 D. 90
207
30.2. wrewiris mocemuli wertilidan gavlebulia radiu-
sis toli ori qorda. ipoveT kuTxe maT Soris.
o o o o
A. 30 B. 60 C. 90 D. 120
30.3. sami wertiliT wrewiri gayofilia sam rkalad, ro-
melTa gradusuli zomebi ise Seefardeba erTmaneTs, ro-
gorc 7:11:6. ipoveT im samkuTxedis umciresi kuTxe, romlis
wveroebsac es wertilebi warmoadgenen.
o o o o
A. 45 B. 40 C. 35 D. 30
o
30.4. ipoveT wrewiris 200 -iani rkalis boloebze gavle-
buli mxebebiT Sedgenili maxvili kuTxe.
o o o o
A. 20 B. 30 C. 40 D. 50
30.5. qorda wrewirs yofs SefardebiT 11:7. ipoveT am qo-
rdis boloebze gavlebuli mxebebiT Seqmnili maxvili ku-
Txe.
o o o o
A. 30 B. 40 C. 50 D. 60
30.6. mocemulia ori koncentruli wrewiri. didi wrewi-
ris ori urTierTmarTobuli qordidan TiToeuli warmoa-
dgens mcire wrewiris mxebis monakveTs da gadakveTis wer-
tiliT iyofa 3-is da 7-is tol monakveTebad. ipoveT mcire
wrewiris radiusi.
A. 1 B. 1,5 C. 2 D. 2,5
30.7. mocemulia wrewiris ori urTierTmarTobuli qor-
da. TiToeuli maTgani meoriT iyofa or monakveTad, rome-
lTa sigrZeebia 10 da 20. ipoveT manZili centridan TiToe-
ul qordamde.
A. 4 B. 5 C. 6 D. 8
30.8. ori koncentruli wrewiriT Seqmnil rgolSi didi
wrewiris qorda exeba mcire wrewirs da udris 8-s. ipoveT
rgolis farTobi.
A. 4 π B. 8 π C. 12 π D. 16 π
o
30.9. wrewiris qorda Wimavs 120 -ian rkals. ipoveT manZi-
li wrewiris centridan qordamde, Tu radiusis sigrZe 15-
is tolia.
A. 5 B. 5,5 C. 7 D. 7,5
30.10. gavlebulia wrewiris ori paraleluri qorda, ro-
o
mlebic Wimaven 90 -ian rkalebs. ipoveT manZili qordebs
Soris, Tu erTi qordis sigrZea 12.
A. 14 B. 12 C. 10 D. 8
o
30.11. wrewiris qorda diametrs kveTs 30 -iani kuTxiT
208
da yofs mas or monakveTad sigrZiT 8 da 24. ipoveT manZili
centridan qordamde.
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
30.12. urTierTgadamkveTi ori qordidan gadakveTis wer-
tiliT erTi gayofilia Suaze, meore ki 48-isa da 3-is
tol nawilebad. ipoveT pirveli qordis sigrZe.
A. 16 B. 20 C. 24 D. 28
30.13. urTierTgadamkveTi ori qordidan gadakveTis wer-
tiliT erTi gayofilia 12-isa da 18-is tol nawilebad, me-
ore ki SefardebiT 3:8. ipoveT meore qordis sigrZe.
A. 36 B. 33 C. 30 D. 27
30.14. erTi wertilidan wrewirisadmi gavlebulia mxebi
da mkveTi. ipoveT mxebis monakveTis sigrZe, Tu mkveTis ga-
re da Siga monakveTebia Sesabamisad 4 da 5.
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
30.15. erTi wertilidan wrewirisadmi gavlebulia mxebi
da mkveTi. ipoveT mxebis monakveTis sigrZe, Tu is 5-iT me-
tia mkveTis gare monakveTze da amdeniTve naklebia Siga
monakveTze.
A. 5 B. 7,5 C. 10 D. 12,5
30.16. ori wrewiri garedan exeba erTmaneTs. wrewirebis
radiusebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 2:3. ipoveT
didi wrewiris diametri, Tu centrebs Soris manZili 10-is
tolia.
A. 8 B. 10 C. 12 D. 14
30.17. ori wrewiri Signidan exeba erTmaneTs. wrewirebis
radiusebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 5:2. ipoveT
patara wrewiris diametri, Tu centrebs Soris manZili 15-
is tolia.
A. 10 B. 16 C. 20 D. 24
30.18. tolferda samkuTxedSi, romlis fuZea 16, xolo
ferdi 20, Caxazulia wrewiri. ipoveT Sexebis wertiliT mi-
Rebuli ferdis monakveTebidan udidesi.
A. 12 B. 15 C. 14 D. 16
30.19. tolferda samkuTxedSi, romlis fuZea 20, xolo
ferdi 100, Caxazulia wrewiri. ipoveT manZili ferdebze
moTavsebul Sexebis wertilebs Soris.
A. 12 B. 14 C. 16 D. 18
30.20. ipoveT marTkuTxa samkuTxedSi Caxazuli wrewiris
radiusi, Tu kaTetebia 24 da 7.
A. 4 B. 3 C. 5 D. 2

209
30.21. marTkuTxa samkuTxedis hipotenuza udris 17-s, xo-
lo kaTeti 15-s. ipoveT am samkuTxedSi Caxazuli wrewiris
radiusi.
A. 5 B. 6 C. 3 D. 4
30.22. wrewirze, romlis radiusia 5, Semoxazulia marT-
kuTxa samkuTxedi, romlis perimetria 70. ipoveT hipote-
nuza.
A. 24 B. 25 C. 20 D. 30
30.23. wrewirze, romlis radiusia 4, Semoxazulia marT-
kuTxa samkuTxedi 26-is toli hipotenuziT. ipoveT samkuT-
xedis perimetri.
A. 60 B. 65 C. 58 D. 62
30.24. samkuTxedis gverdia 10, misi mopirdapire kuTxea
o
150 . ipoveT am samkuTxedze Semoxazuli wrewiris radiusi.
A. 10 B. 5 C. 15 D. 20
30.25. A, B, C wertilebi wrewirze mdebareobs. ras udris
o
AC qorda, Tu ABC kuTxe 30 -is tolia, wrewiris diametri
ki udris 10-s.
A. 10 B. 5 C. 20 D. 15
30.26. A, B, C da D wertilebi wrewirze mdebareobs ise,
rom BD diametria, xolo A da C wertilebi BD wrfis
sxvadasxva mxaresaa. ipoveT ACD kuTxis sidide, Tu
∠ADB = 20o .
A. 80 o B. 70 o C. 65 o D. 60 o
30.27. O wertili ABC samkuTxedSi Caxazuli wris cent-
ria. ipoveT ∠BAO , Tu ∠BCO = 30o da ∠ABO = 25o .
A. 35 o B. 40 o C. 45 o D. 50 o
30.28. marTkuTxedis gverdebia 5 da 12. ipoveT Semoxazu-
li wrewiris radiusi.
A. 6 B. 6,5 C. 7 D. 7,5
30.29. wrewirSi Caxazulia marTkuTxedi, romlis gverde-
bi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 8:15. ipoveT marTkuT-
xedis perimetri, Tu wrewiris radiusia 34.
A. 184 B. 180 C. 176 D. 190
30.30. marTkuTxedis mcire gverdi udris 1-s. diagona-
o
lebs Soris kuTxe tolia 60 -is. ipoveT marTkuTxedze Se-
moxazuli wrewiris radiusi.
A. 0,5 B. 1,5 C. 2 D. 1
30.31. marTkuTxedis mcire gverdi 10-is tolia. diagona-

210
o
lebs Soris kuTxe tolia 120 -is. ipoveT Semoxazuli wre-
wiris radiusi.
A. 11 B. 9 C. 10 D. 8
30.32. rombis gverdi udris 8-s, xolo maxvili kuTxe
o
30 -s. ipoveT rombSi Caxazuli wrewiris radiusi.
A. 1 B. 2 C. 4 D. 3
30.33. rombSi, romelic Tavisi diagonaliT iyofa or to-
lgverda samkuTxedad, Caxazulia wrewiri, romlis radiu-
si udris 2-s. ipoveT rombis gverdi.
2 3 8 3
A. B. 6 3 C. D. 8 3
3 3
30.34. wrewirze Semoxazuli tolferda trapeciis fuZee-
bi udris 4-s da 9-s. ipoveT wrewiris radiusi.
A. 5 B. 2 C. 4 D. 3
30.35. wesier samkuTxedze Semoxazuli da masSi Caxazu-
li wrewirebis radiusebis sxvaobaa 3 . ipoveT samkuTxe-
dis gverdi.
A. 8 B. 4 C. 6 D. 9
30.36. wesier samkuTxedSi, romlis gverdia 4, Caxazulia
wrewiri, romelSiac Caxazulia wesieri eqvskuTxedi. ipo-
veT eqvskuTxedis farTobi.
A. 3 B. 3 3 C. 2 D. 2 3
30.37. wesieri eqvskuTxedis gverdi 2 6 -ia. ipoveT misi
toldidi wesieri samkuTxedis gverdi.
A. 8 B. 12 C. 10 D. 11
30.38. wreSi Caxazuli wesieri samkuTxedis gverdia 3 6 .
ipoveT amave wreSi Caxazuli kvadratis gverdi.
A. 7 B. 6 C. 8 D. 9
30.39. wreSi Caxazuli kvadratis gverdia 2 6 . ipoveT
amave wreSi Caxazuli wesieri samkuTxedis gverdi.
A. 6 B. 5 C. 7 D. 4
30.40. A, B da C wertilebi wrewirze Zevs ise, rom AB di-
ametria da ∠BAC=60°. ipoveT AC qordiT SemosazRvruli
wris mcire segmentis farTobi, Tu AB=24 sm.
A. 6π-4 B. 24π C. 24π − 36 3 D. 18π − 9 3π
30.41. wrewiris gareT mdebare A wertilidan am wrewiri-
sadmi gavlebulia ori mxebi, romlebic wrewirs B da C we-
rtilebSi exeba. mxebebs Soris kuTxea 60 o . ipoveT BC mcire
211
rkaliT da AB da AC monakveTebiT SemosazRvruli figuris
farTobi, Tu wrewiris radiusia 2.
4 2
A. 2 3 − π B. 4 3 − π C. 4 3 D. π
3 3
30.42. mocemulia sami toli wre. manZili pirveli da me-
ore wris centrebs Soris 20-ia, xolo meore da mesame
wris centrebs Soris ki 7. CamoTvlilTagan romlis toli
ar SeiZleba iyos manZili pirveli da mesame wris centrebs
Soris?
A. 26 B. 27 C. 13 D. 12
30.43. mocemulia sami toli wre, romelTa diametria 1.
umciresi manZili pirveli da meore wris wertilebs Soris
50-ia, xolo meore da mesame wris wertilebs Soris ki 6.
qvemoT CamoTvlilTagan romlis toli ar SeiZleba iyos
umciresi manZili pirveli da mesame wris wertilebs So-
ris?
A. 43 B. 50 C. 58 D. 44
30.44. mocemuli sami toli wre, romelTa diametria 1. ma-
qsimaluri daSoreba pirveli da meore wris wertilebs
Soris 30-ia, xolo meore da mesame wris wertilebs Soris
ki 4. qvemoT CamoTvlilTagan romeli SeiZleba iyos maqsi-
maluri daSoreba pirveli da mesame wris wertilebs So-
ris?
A. 26 B. 33 C. 34 D. 25

30.45. 18-is da 24-is toli ori paraleluri qorda moTa-


vsebulia wrewiris centris sxvadasxva mxares. ipoveT man-
Zili am qordebs Soris, Tu wrewiris radiusia 15.
30.46. 10-is da 24-is toli ori paraleluri qorda moTa-
vsebulia wrewiris centris erT mxares. ipoveT manZili am
qordebs Soris, Tu wrewiris radiusia 13.
o
30.47. wrewiris qorda diametrs kveTs 30 -iani kuTxiT
da iyofa 12-is da 24-is tol nawilebad. ipoveT manZili
qordis Suawertilidan diametramde.
30.48. wrewiris qorda diametrs kveTs α kuTxiT da iyo-
fa or monakveTad sigrZiT 12 da 7. ipoveT manZili centri-
dan qordamde, Tu tgα = 2 .
30.49. wrewiris qorda diametrs kveTs α kuTxiT da
yofs mas or monakveTad sigrZiT 40 da 100. ipoveT manZili

212
5
centridan qordamde, Tu sin α = .
6
30.50. erTi wertilidan wrewirisadmi gavlebulia mxebi
da mkveTi. mxebis monakveTi metia mkveTis Siga da gare mo-
nakveTebze Sesabamisad 2-iT da 4-iT. ipoveT mkveTis sigrZe.
30.51. mocemuli wertilidan gavlebulia mkveTi da mxebi.
mxebis sigrZe 20-is tolia. ipoveT mkveTis sigrZe, Tu misi
gare nawili ise Seefardeba Siga nawils, rogorc 4:5.
30.52. erTi wertilidan wrewirisadmi gavlebulia ori
mkveTi. pirvelis Siga monakveTi udris 7-s, gare monakveTi
5-s, xolo meoris Siga monakveTi 14-iT metia missave gare
monakveTze. ipoveT meore mkveTis sigrZe.
30.53. wrewiris radiusi 7-is tolia. centridan 9-iT da-
Sorebuli wertilidan gavlebulia mkveTi ise, rom is wre-
wiriT Suaze iyofa. ipoveT mkveTis sigrZe.
30.54. erTi wertilidan wrewirisadmi gavlebuli mxebi
da mkveTi Sesabamisad udris 20-s da 40-s. manZili centri-
dan mkveTamde 8-is tolia. ipoveT wrewiris radiusi.
30.55. erTi wertilidan wrewirisadmi gavlebuli mxebi
da mkveTi urTierTperpendikularulia. mxebi udris 12-s,
mkveTis Siga nawili ki 10-is tolia. ipoveT wrewiris ra-
diusi.
30.56. centridan 10-is toli manZiliT daSorebuli wer-
tilidan wrewirisadmi gavlebulia ori mxebi. ipoveT manZi-
li Sexebis wertilTa Soris, Tu wrewiris radiusi 6-is
tolia.
30.57. ori wrewiri garedan exeba erTmaneTs. Sexebis wer-
tilze gavlebuli wrfe wrewirebSi warmoSobs qordebs,
5
romelTagan erTi Seadgens meoris -s. ipoveT patara
13
wrewiris radiusi, Tu manZili centrebs Soris 36-is to-
lia.
30.58. ori wrewiri Signidan exeba erTmaneTs. Sexebis we-
rtilze gavlebuli wrfe wrewirebSi warmoSobs qordebs,
romelTagan erTi 3-jer metia meoreze. ipoveT didi wrewi-
ris radiusi, Tu manZili centrebs Soris 8-is tolia.
30.59. ori toli wrewiri Signidan exeba mesame wrewirs
da exeba erTmaneTsac. samive centris SeerTebiT miRebuli
samkuTxedis perimetri 18-is tolia. ipoveT didi wrewiris
radiusi.
30.60. mocemul wrewirs exeba masze mcire da erTmaneTis
213
toli ori sxva wrewiri erTi Signidan, meore garedan. Se-
o
xebis wertilTa Soris rkali 60 -ia. mcire wrewirebis ra-
diusebia 3, didisa 13. ipoveT manZili mcire wrewirebis ce-
ntrebs Soris.
o
30.61. 60 -is tol maxvil kuTxeSi Caxazulia ori wrewi-
ri, romlebic garedan exebian erTmaneTs. mcire wrewiris
radiusi udris 6-s. ipoveT didi wrewiris radiusi.
30.62. ori Siga Sexebis wrewiris centrebs Soris manZi-
li d-s tolia. didi wrewiris centridan mcire wrewirisa-
dmi gavlebuli mxebi centrTa xazTan α kuTxes adgens.
1
ipoveT didi wrewiris radiusi, Tu d=36, sin α = .
6
30.63. R da r radiusiani wrewirebis centrTa wrfesa da
saerTo gare mxebs Soris kuTxis sidide α -s tolia. ipo-
1
veT centrebs Soris manZili, Tu R=10, r=6, sin α = .
3
30.64. ori wrewiri, romelTa radiusebia 8 da 9, garedan
exeba erTmaneTs, erTi wrewiris centridan gavlebulia me-
ore wrewiris mxebi da SexebiT miRebuli wertilidan pir-
veli wrewiris mxebi. ipoveT manZili Sexebis wertilebs
Soris.
30.65. ori wrewiri, romelTa radiusebia 9 da 16, garedan
exeba erTmaneTs. ipoveT maTi saerTo gare mxebis monakveTi
Sexebis wertilTa Soris.
30.66. ori wrewiris radiusebia 15 da 8, maT centrebs So-
ris manZili ki 25-is tolia. ipoveT maTi saerTo gare mxe-
bis monakveTi Sexebis wertilTa Soris.
30.67. ori wrewiris radiusebia 8 da 12. maTi saerTo Siga
mxebebi urTierTperpendikularulia. ipoveT Siga mxebis
monakveTi Sexebis wertilTa Soris.
30.68. ori wrewiris radiusebia 27 da 13, maT centrebs
Soris manZili ki 50-is tolia. ipoveT maTi saerTo Siga
mxebis monakveTi Sexebis wertilTa Soris.
30.69. sami wrewiri, romelTa radiusebia 3, 3 da 1, wyvil-
wyvilad exebian erTmaneTs. ipoveT im samkuTxedis farTo-
bi, romlis wveroebi wrewirTa Sexebis wertilebia.
30.70. sami erTmaneTis toli 4 3 radiusis mqone wrewiri-
dan TiToeuli exeba or danarCens. ipoveT im samkuTxedis
farTobi, romelic Sedgenilia am wrewirTa saerTo gare
mxebebiT.
214
30.71. tolferda samkuTxedis fuZea 12, xolo ferdi 10.
ipoveT Caxazuli wrewiris radiusi.
30.72. tolferda samkuTxedSi Caxazuli wrewiris centri
fuZeze daSvebul simaRles yofs 12:5 SefardebiT. ipoveT
fuZe, Tu ferdi 60-is tolia.
30.73. tolferda samkuTxedSi Caxazuli wrewiris centri
fuZeze daSvebul simaRles yofs 5-is da 3-is tol monak-
veTebad. ipoveT fuZe.
30.74. tolferda samkuTxedis fuZeze daSvebuli simaRle
udris 20-s, xolo fuZe ise Seefardeba ferds, rogorc 4:3.
ipoveT Caxazuli wrewiris radiusi.
30.75. tolferda samkuTxedis ferdi udris 12-s, fuZeze
daSvebuli simaRle ki 8-s. ipoveT Semoxazuli wrewiris
radiusi.
30.76. tolferda samkuTxedis ferdi udris 20-s, xolo
fuZe 24-s. ipoveT Semoxazuli wrewiris radiusi.
30.77. tolferda samkuTxedis ferdi udris 8-s, xolo
o
kuTxe wverosTan aris 120 . ipoveT Semoxazuli wrewiris
diametri.
30.78. tolferda samkuTxedis wverosTan mdebare kuTxe
o
aris 120 , xolo Semoxazuli wrewiris radiusia 10. ipoveT
samkuTxedis ferdi.
30.79. tolferda samkuTxedis ferdi udris b-s, xolo
wverosTan mdebare kuTxe α -s tolia. gamoTvaleT samkuT-
α 1
xedze Semoxazuli wrewiris radiusi, Tu b=14, cos = .
2 7
30.80. marTkuTxa samkuTxedSi Caxazulia wrewiri, Sexe-
bis wertili hipotenuzas yofs SefardebiT 2:3. ipoveT sam-
kuTxedis hipotenuza, Tu Caxazuli wrewiris centri marTi
kuTxis wverodan 8 -iT aris daSorebuli.
30.81. marTkuTxa samkuTxedSi Caxazuli wrewiris Sexebis
wertili hipotenuzas yofs 5 da 12 sigrZis monakveTebad.
ipoveT samkuTxedis perimetri.
30.82. samkuTxedSi Caxazulia wrewiri, romlis radiusia
3. ipoveT samkuTxedis perimetri, Tu erT-erTi gverdi Sexe-
bis wertiliT gayofilia 4 da 3-is tol monakveTebad.
30.83. marTkuTxa samkuTxedis maxvili kuTxe α -s tolia,
xolo masSi Caxazuli wrewiris radiusi udris r. ipoveT

215
α 1
samkuTxedis perimetri, Tu r=6, tg = .
2 2
30.84. marTkuTxa samkuTxedis erT-erTi kaTeti udris 15-
s, xolo am samkuTxedSi Caxazuli wrewiris radiusia 3.
ipoveT am samkuTxedis farTobi.
30.85. marTkuTxa samkuTxedis farTobi udris 24-s, xolo
hipotenuzaa 10. ipoveT samkuTxedSi Caxazuli wrewiris ra-
diusi.
30.86. wrewiris erTi wertilidan gavlebulia 9 da 17 si-
grZis ori qorda. ipoveT wrewiris radiusi, Tu manZili
qordebis Suawertilebs Soris udris 5 sm.
30.87. ABC samkuTxedis B da C kuTxeebi Sesabamisad 70 o
da 50 o -is tolia. O wertili am samkuTxedze Semoxazuli
wrewiris centria, xolo AD ki BC gverdze daSvebuli si-
maRlea. ipoveT ∠OAD .
30.88. O wertili ABC samkuTxedSi Caxazuli wrewiris
centria. vipovoT ∠AOC , Tu ∠B = 100o .
30.89. ABC samkuTxedSi, sadac ∠B = 82o , Caxazulia wre-
wiri. ipoveT Sexebis wertilebis SeerTebiT miRebuli sam-
kuTxedis im kuTxis sidide, romlis wvero AC gverdzea.
30.90. ipoveT samkuTxedze Semoxazuli wrewiris radiusi,
Tu samkuTexedis gverdebia 13, 14, 15.
30.91. ipoveT samkuTxedSi Caxazuli wrewiris radiusi,
Tu samkuTxedis gverdebia 4, 5, 7.
30.92. ipoveT samkuTxedSi Caxazuli da samkuTxedze Se-
moxazuli wrewirebis radiusTa namravli, Tu samkuTxedis
gverdebia 26, 28, 30.
30.93. samkuTxedis gverdebia 13, 14 da 15. ipoveT im wre-
wiris radiusi, romlis centri saSualo zomis gverdzea
da romelic or danarCen gverds exeba.
30.94. rombis maxvili kuTxe α -s tolia, xolo masSi Ca-
xazuli wris radiusi udris r-s. ipoveT rombis farTobi,
1
Tu r=2, sin α = .
4
30.95. rombSi, romlis gverdis sigrZea 4 da maxvili ku-
Txe udris 60 o -s, Caxazulia wrewiri. Sexebis wertilebi
mimdevrobiT aris SeerTebuli. ipoveT miRebuli oTxkuTxe-
dis farTobi.
30.96. tolferda trapeciaSi Caxazuli wrewiris radiusi
udris 6-s. ipoveT trapeciis SuamonakveTi, Tu trapeciis
216
fuZeebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 4:9.
30.97. r-radiusian wreze Semoxazulia trapecia, romlis
ferdebi did fuZesTan adgenen α da β sididis kuTxeebs.
1 1
ipoveT trapeciis perimetri, Tu r=2,25, sin α = , sin β = .
3 7
30.98. wreze Semoxazuli tolferda trapeciis ferdi
o
udris 6-s da maxvili kuTxe 30 -s. ipoveT trapeciis far-
Tobi.
30.99. tolferda trapeciis maxvili kuTxe udris α -s,
xolo masSi Caxazuli wrewiris radiusia r. ipoveT trape-
2
ciis farTobi, Tu r= 11 , sin α = .
3
30.100. trapeciaSi Caxazulia wrewiri. trapeciis Suaxa-
zis sigrZea 12, xolo erT-erTi ferdi ki udris 10-s. ipo-
veT meore ferdis sigrZe.
30.101. wrewiris radiusi udris 8-s. AB qorda ki udris
12-s. A wertilze gavlebulia mxebi da B wertilidan ki mi-
si paraleluri BC qorda. ipoveT manZili mxebsa da BC qo-
rdas Soris.
30.102. wrewiris qorda udris 10-s. qordis erT boloze
gavlebulia wrewiris mxebi, xolo meoreze ki am mxebis pa-
raleluri mkveTi. ipoveT wrewiris radiusi, Tu mkveTis
Siga monakveTia 12.
30.103. R radiusis mqone wrewirSi gavlebulia qorda,
1
romlis sigrZea R. qordis erT boloze gavlebulia wre-
2
wiris mxebi, xolo meoreze ki mxebis paraleluri mkveTi.
ipoveT manZili mkveTsa da mxebs Soris, Tu R=20.
30.104. ori urTierTgadamkveTi wrewiris radiusebia 17
da 39. maT centrebs Soris manZili udris 44-s. ipoveT maTi
saerTo qordis sigrZe.
30.105. samkuTxedSi Caxazulia naxevarwrewiri, romelic
samkuTxedis fuZes exeba, diametri ki (misi boloebi fer-
debzea) fuZis paraleluria. ipoveT radiusi, Tu samkuTxe-
dis fuZea 6 da simaRle ki udris 2.
30.106. AB da CD aragadamkveTi qordebiT moWimuli
rkalebis gradusuli zomebia Sesabamisad 120 o da 90 o .
M aris AD da BC qordebis gadakveTis wertili. ipoveT
AMB da CMD samkuTxedebis farTobebis Sefardeba.
30.107. wreSi gavlebuli AB da CD qordebi gadaikveTe-
217
bian M wertilSi. K aris BMD kuTxis biseqtrisis gada-
kveTis wertili BD qordasTan. ipoveT BK , Tu BD = 3 ,
SCMB : S AMD = 1 : 4 .
30.108. samkuTxedSi, romlis gverdis sigrZea 9, xolo am
gverdis mopirdapire kuTxis sididea 60 o , Caxazulia wrewi-
ri. am wrewiris centrze da mocemuli gverdis boloebze
gavlebulia meore wrewiri. ipoveT misi radiusi.
30.109. samkuTxedis gverdis sigrZea 2, xolo am gverdis
mopirdapire kuTxis sididea 120 o . biseqtrisebis gadakveTis
wertilze da mocemuli gverdis boloebze gavlebulia
wrewiri. ipoveT misi radiusi.
30.110. BAK tolferda samkuTxedis AB ferdze, ro-
gorc diametrze agebuli wrewiri BK fuZes kveTs D wer-
tilSi, xolo AK ferds C wertilSi. ipoveT ADC samku-
Txedis farTobi, Tu wrewiris radiusia 10 , xolo
BK = 4 .
30.111. wrewiri, romlis centri ABCD oTxkuTxedis AD
gverdis Suawertilia, exeba danarCen sam gverds. ipoveT
AD , Tu AB = 9 da CD = 16 .
30.112. wrewirSi Caxazulia kvadrati da wesieri samkuT-
xedi. kvadratis farTobi 54-ia. ipoveT samkuTxedis peri-
metri.
30.113. wreSi Caxazuli wesieri samkuTxedis gverdia
2 3 . ipoveT amave wreSi Caxazuli wesieri eqvskuTxedis
gverdi.
30.114. wreSi Caxazuli wesieri eqvskuTxedis gverdia
5 3 . ipoveT amave wreSi Caxazuli wesieri samkuTxedis gve-
rdi.
30.115. wreSi Caxazuli kvadratis gverdia 2 2 . ipoveT
amave wreSi Caxazuli wesieri eqvskuTxedis gverdi.
30.116. wrewirSi Caxazuli wesieri rvakuTxedis farTobi
2
udris 16 . ipoveT amave wrewirSi Caxazuli wesieri sam-
3
kuTxedis farTobi.
30.117. wrewirSi Caxazuli wesieri TormetkuTxedis far-
Tobi udris 18 2 -s. ipoveT amave wrewirSi Caxazuli wesie-
ri rvakuTxedis farTobi.
30.118. wrewirSi Caxazuli wesieri eqvskuTxedis farTobi

218
udris 3,25 3 . ipoveT imave wrewirSi Caxazuli wesieri To-
rmetkuTxedis farTobi.
30.119. ipoveT 3 -is toli sigrZis qordis mier moWimu-
o
li rkalis sigrZe, Tu rkalis gradusuli zomaa 120 .
30.120. ipoveT 2 ⋅ π sigrZis rkalis Sesabamisi qorda,
o
Tu rkalis gradusuli zomaa 90 .
30.121. ipoveT wris farTobi, Tu wrewiris sigrZea 4 π .
30.122. ipoveT wrewiris radiusi, Tu wrewiris sigrZe da
amave radiusis mqone wris farTobi ricxobrivad
erTmaneTis tolia.
30.123. ipoveT wris farTobi, Tu masSi Caxazuli kvadra-
15
tis farTobia .
π
6
30.124. ipoveT radiusiani wriuli seqtoris farTo-
π
o
bi, Tu am seqtoris Sesabamisi centraluri kuTxea 150 .
30.125. wris farTobis ra nawils Seadgens seqtoris fa-
o
rTobi, Tu misi centraluri kuTxea 18 .
30.126. ipoveT seqtoris centraluri kuTxe, Tu seqtoris
2
farTobi Seadgens wris farTobis nawils.
3
30.127. ipoveT seqtoris radiusi, Tu misi farTobi udris
o
5 π da centraluri kuTxea 72 .
o
30.128. seqtoris centraleri kuTxea 60 , radiusi ki ud-
ris 9-s. ipoveT seqtorSi Caxazuli wris radiusi.
30.129. wriul seqtorSi, romlis centraluri kuTxe 90°-
ia, Caxazulia r radiusis mqone wrewiri. ipoveT am wriuli
seqtoris radiusi.
30.130. seqtoris centraluri kuTxea α , radiusi ki 6.
α 1
ipoveT am seqtorSi Caxazuli wris radiusi, Tu sin = .
2 3
30.131. ipoveT segmentis farTobi, Tu misi radiusi ud-
ris 2 3 -s da rkali Seicavs 30 o -s.
30.132. ipoveT segmentis farTobi, Tu qorda udris 6-s,
rkali ki Seicavs 120 o -s.
30.133. wreSi centris erT mxareze gavlebulia ori para-
219
leluri qorda, romelTagan erTi Wimavs sididiT 120 o -ian
rkals, meore ki _ 60 o -ians. gamoTvaleT qordebs Soris mo-
Tavsebuli wris nawilis farTobi, Tu wris radiusia
3
2⋅ .
π
30.134. wrewirze mdebare A wertilidan gavlebulia AB
diametri da AC qorda. gamoTvaleT AB da AC qordebiTa
da BC mcire rkaliT SemosazRvruli wris nawilis farTo-
bi, Tu ∠CAB=45° da AB=16 sm.
30.135. wrewirze mdebare A wertlidan gavlebulia AC
diametri da AB qorda. cnobilia, rom AB qorda mis mar-
Tobul radiuss Suaze yofs. ipoveT AB da AC qordebiTa
da BC mcire rkaliT SemosazRvruli wris nawilis farTo-
bi, Tu wrewiris radiusia 4 sm.
30.136. wrewirSi Caxazuli kvadratis gverdi udris
4
. ipoveT kvadratis mier CamokveTil segmentTa far-
π−2
Tobebis jami.
30.137. marTkuTxa samkuTxedis maxvili kuTxea α , xolo
169
misi farTobia . ipoveT samkuTxedze Semoxazuli wre-
π2
1
wiris sigrZe, Tu sin 2α = .
4
30.138. ipoveT wris farTobi, Tu is masze Semoxazuli
kvadratis farTobze 4,3 m 2 -iT naklebia.
30.139. ori wris saerTo qordiT moWimulia 60 o da 120 o
rkalebi. ipoveT am wreebis farTobTa Sefardeba.
30.140. rombis maxvili kuTxea α , xolo masSi Caxazuli
wrewiris sigrZe udris 5π -s. ipoveT rombis farTobi, Tu
1
sin α = .
3
30.141. mocemulia saerTo centris mqone ori wrewiri.
mcire radiusiani wrewiris mxebi meore wrewirs yofs Se-
fardebiT 1:2. mcire wrewiris sigrZea 2. ipoveT didi wris
farTobi.
6 3
30.142. wesieri samkuTxedis farTobia . masze Semoxa-
π
zulia da masSi Caxazulia wrewirebi. ipoveT am wrewirebs

220
Soris moTavsebuli rgolis farTobi.
30.143. naxazze mocemulia ABCD kvadrati, B C
romelSic Caxazulia AB da BC di-
ametrebis mqone ori naxevarwrewiri. ipo-
veT daStrixuli nawilis farTobi, Tu
AB=4 sm. A D
30.144. ABC marTkuTxa samkuTxedis BC kaTetze, rogorc
diametrze, Semoxazulia wrewiri. es wrewiri AB hipotenu-
zas kveTs D wertilSi da yofs mas BD=6 sm-is da AD=2 sm-
is tol monakveTebad. ipoveT BD qordiTa da wrewiris
mcire rkaliT SemosazRvruli segmentis farTobi.
30.145. ABCD rombis BAD maxvili kuTxe 30°-is tolia, xo-
lo BD mcire diagonali 2 sm-ia. rombis blagvi kuTxis D
wverodan, rogorc centridan, Semoxazulia BD radiusis
mqone wrewiri. ipoveT rombis im nawilis farTobi, rome-
lic wrewiris SigniT aris moTavsebuli.
30.146. ABCD rombis BAD maxvili kuTxe 60°-is tolia, xo-
lo BD mcire diagonali 4 sm-ia. rombis blagvi kuTxis D
wverodan, rogorc centridan, Semoxazulia BD radiusis
mqone wrewiri. ipoveT wris im nawilis farTobi, romelic
rombis gareT mdebareobs.
!
%42/!xsgf!eb!tjcsuzf!
!
31.1. sibrtyidan 30-is toli manZiliT daSorebuli wer-
tilidan gavlebulia daxrili. ipoveT am daxrilis sigrZe,
Tu misi gegmili sibrtyeze 40-is tolia.
A. 50 B. 60 C. 70 D. 80
31.2. sibrtyidan 6-is toli manZiliT daSorebuli werti-
lidan gavlebulia perpendikulari da daxrili, romlebic
o
erTmaneTTan 60 -ian kuTxes adgenen. ipoveT daxrilis si-
grZe.
A. 8 B. 10 C. 12 D. 14
31.3. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebulia pe-
o
rpendikulari da daxrili, romlebic erTmaneTTan 30 -ian
kuTxes qmnian. ipoveT perpendikularis sigrZe, Tu daxri-
lis sigrZea 12.
A. 4 B. 6 C. 6 2 D. 6 3
31.4. daxrilis sigrZe 18-is tolia. ras udris am daxri-
lis gegmili sibrtyeze, Tu daxrilis mier sibrtyesTan
221
o
Sedgenili kuTxe 60 -ia.
A. 9 B. 9 2 C. 9 3 D. 12
31.5. sibrtyidan 12-is toli manZiliT daSorebuli wer-
tilidan gavlebulia perpendikulari da daxrili, romle-
o
bic erTmaneTTan 30 -ian kuTxes adgenen. ipoveT daxrilis
gegmili sibrtyeze.
A. 4 3 B. 6 C. 6 3 D. 12 3
31.6. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebulia pe-
o
rpendikulari da daxrili, romlebic erTmaneTTan 60 -ian
kuTxes qmnian. ipoveT perpendikularis sigrZe, Tu daxri-
lis gegmili sibrtyeze 6-is tolia.
A. 3 B. 2 3 C. 3 3 D. 6 3
31.7. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebul per-
pendikularsa da daxrils Soris kuTxe α -s tolia. daxri-
lis sigrZea a . ipoveT manZili wertilidan sibrtyemde, Tu
1
a = 10, cos α = .
5
A. 5 B. 4 C. 3 D. 2
31.8. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebulia
ori daxrili, romelTa sigrZeebia 15 da 20. pirveli daxri-
lis gegmili sibrtyeze 9-is tolia. ipoveT meore daxri-
lis gegmili am sibrtyeze.
A. 10 B. 12 C. 14 D. 16
31.9. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebulia
ori daxrili, romelTa sigrZeebia 17 da 10. am daxrilTa
gegmilebs Soris sxvaoba 9-is tolia. ipoveT udidesi dax-
rilis gegmili.
A. 12 B. 13 C. 14 D. 15
31.10. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebulia
ori daxrili, romelTagan erTi meoreze 26-iT metia. dax-
rilTa gegmilebi 40-isa da 12-is tolia. ipoveT umciresi
daxrilis sigrZe.
A. 14 B. 15 C. 16 D. 17
31.11. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebulia
ori daxrili, romelTa sigrZeebia 10 da 17. ipoveT manZili
am wertilidan sibrtyemde, Tu daxrilTa gegmilebi ise Se-
efardeba erTmaneTs, rogorc 2:5.
A. 8 B. 7 C. 6 D. 5
31.12. A da B wertilebidan sibrtyeze daSvebulia marTo-
222
bebi, romelTa sigrZeebia 12 da 7, xolo maT fuZeebs Soris
manZili 12-is tolia. ipoveT manZili A da B wertilebs So-
ris, Tu AB monakveTi sibrtyes ar kveTs.
A. 15 B. 19 C. 13 D. 17
31.13. 20-is toli monakveTis boloebi sibrtyidan daSo-
rebulia 17-is da 5-is toli manZilebiT. ipoveT monakveTis
gegmili sibrtyeze, Tu igi sibrtyes ar kveTs.
A. 18 B. 16 C. 12 D. 10
31.14. monakveTis boloebi sibrtyidan daSorebulia 20-is
da 120-is toli manZilebiT. ipoveT manZili monakveTis Sua-
wertilidan sibrtyemde, Tu monakveTi sibrtyes ar kveTs.
A. 50 B. 60 C. 70 D. 80
31.15. monakveTi kveTs sibrtyes. monakveTis boloebidan
sibrtyemde manZilebi 6-is da 10-is tolia, xolo monakve-
Tis gegmili sibrtyeze udris 12-s. ipoveT monakveTis si-
grZe.
A. 14 B. 16 C. 18 D. 20
31.16. 15-is toli monakveTis boloebi sibrtyidan daSo-
rebulia 7-is da 5-is toli manZilebiT. ipoveT monakveTis
gegmili sibrtyeze, Tu igi sibrtyes kveTs.
A. 9 B. 10 C. 11 D. 12

31.17. sibrtyidan 5 2 -is toli manZiliT daSorebuli


wertilidan gavlebulia ori toli daxrili, romlebic
o
sibrtyesTan 30 -ian kuTxes adgenen, xolo erTmaneTTan
o
90 -ians. ipoveT manZili daxrilTa fuZeebs Soris.
31.18. sibrtyis gareT mdebare wertilidan am sibrtyisa-
dmi gavlebulia ori toli daxrili, romelTa sigrZea
7 2 . daxrilebs Soris kuTxea 60 o , xolo maT gegmilebs
o
Soris kuTxe 90 . ipoveT manZili am wertilidan sibrtye-
mde.
31.19. sibrtyidan 12-is toli manZiliT daSorebuli we-
rtilidan gavlebulia ori toli daxrili, romlebic sib-
o
rtyesTan 30 -ian kuTxeebs adgenen, xolo maTi gegmilebi
o
erTmaneTTan 120 -ian kuTxes qmnis. ipoveT manZili daxril-
Ta boloebs Soris.
31.20. sibrtyidan 11 6 -is toli manZiliT daSorebuli

223
wertilidan gavlebulia ori toli daxrili, romelTa So-
o o
ris kuTxea 60 , xolo maT gegmilebs Soris kuTxe ki 120 .
ipoveT daxrilTa sigrZe.
31.21. sibrtyis gareT mdebare wertilidan am sibrtyisa-
dmi gavlebulia ori toli daxrili, romelTa sigrZea l.
daxrilebs Soris kuTxea α , xolo maT gegmilebs Soris
kuTxe ki β . ipoveT manZili am wertilidan sibrtyemde, Tu
α 2 β 3
l = 8 3 , sin = , sin = .
2 3 2 3
31.22. mocemuli wertilidan sibrtyisadmi gavlebulia
o
ori toli daxrili, romelTa Soris kuTxe 60 -ia, xolo
maT gegmilebs Soris kuTxe ki marTia. ipoveT kuTxe daxri-
lsa da mis gegmils Soris.
31.23. sibrtyis gareT mdebare wertilidan am sibrtyi-
sadmi gavlebulia ori toli daxrili. daxrilTa Soris
kuTxea ϕ , xolo maT gegmilebs Soris kuTxe ki α . ipoveT
ϕ 1
kuTxe daxrilebsa da sibrtyes Soris, Tu sin = ,
2 4
α 1
sin = .
2 2 3
31.24. sibrtyidan d manZiliT daSorebuli wertilidan
gavlebulia ori toli daxrili, romelTa sigrZea l. daxri-
lebs Soris kuTxea ϕ . ipoveT kuTxe daxrilTa gegmilebs
ϕ 6
Soris, Tu d=5, l=7, sin = .
2 7
31.25. sibrtyidan h manZiliT daSorebuli wertilidan
gavlebulia ori toli daxrili, romelTa sigrZea a. dax-
rilTa gegmilebs Soris kuTxea α . ipoveT kuTxe daxri-
α 3 6
lebs Soris, Tu h = 2 , a = 6 , sin = .
2 8
31.26. sibrtyis gareT mdebare wertilidan am sibrtyisa-
dmi gavlebulia marTobi da ori toli daxrili. daxri-
lebs Soris kuTxea 2β , xolo TiToeuli daxrili marTob-
Tan α kuTxes qmnis. ipoveT kuTxe daxrilTa gegmilebs
2 1
Soris, Tu sin α = , sin β = .
3 3 3
31.27. sibrtyis gareT mdebare wertilidan am sibrtyi-
sadmi gavlebulia marTobi da ori toli daxrili. Ti-
224
Toeuli daxrili sibrtyesTan α kuTxes qmnis, xolo dax-
rilTa gegmilebs Soris kuTxea 2ϕ . ipoveT kuTxe daxri-
4 5
lebs Soris, Tu cos α = , sin ϕ = .
5 8
31.28. sibrtyidan 2 6 -is toli manZiliT daSorebuli
wertilidan gavlebulia ori daxrili, romlebic sibrtye-
o o
sTan adgenen 30 -ian da 45 -ian kuTxeebs, xolo erTmaneT-
Tan ki marT kuTxes. ipoveT manZili daxrilTa boloebs
Soris.
31.29. sibrtyidan d manZiliT daSorebuli wertilidan
gavlebulia ori daxrili, romlebic sibrtyesTan adgenen
α da β kuTxeebs, xolo erTmaneTTan ki marT kuTxes. ipo-
veT manZili daxrilTa boloebs Soris, Tu d = 13 ,
1 1
sin α = , sin β = .
6 3
31.30. monakveTis boloebi sibrtyidan daSorebulia 10-is
da 70-is toli manZilebiT. ipoveT manZili monakveTis Su-
awertilidan sibrtyemde, Tu monakveTi sibrtyes kveTs.
31.31. 10-is toli sigrZis monakveTi kveTs sibrtyes ise,
rom monakveTis boloebidan sibrtyemde manZilebia 2 da 3.
ras udris kuTxe monakveTsa da sibrtyes Soris.
31.32. sibrtyeze gavlebulia ori paraleluri wrfe, ro-
melTa Soris manZili 12-is tolia. A wertili am wrfeebi-
dan Tanabradaa daSorebuli, xolo sibrtyidan ki 13 -is
toli manZiliT. ipoveT manZili A wertilidan TiToeul
wrfemde.
31.33. mocemuli wertilidan kvadratis TiToeul wverom-
de manZili 18-is tolia. ipoveT manZili am wertilidan
kvadratis sibrtyemde, Tu kvadratis gverdi 16-is tolia.
31.34. mocemuli wertilidan kvadratis TiToeul gverda-
mde manZili 9-is tolia. ipoveT manZili am wertilidan
kvadratis sibrtyemde, Tu kvadratis diagonali 16-is to-
lia.
31.35. kvadratis O centridan kvadratis sibrtyisadmi aR-
marTulia OM perpendikulari. M wertilidan AB gverdisad-
mi gavlebulia MK perpendikulari. ipoveT ∠MKO , Tu
AB=10 3 , OM=15.
31.36. wris centridan misi sibrtyisadmi aRmarTulia pe-

225
rpendikulari, romlis sigrZea 7. ipoveT manZili perpendi-
kularis bolodan wrewiris wertilebamde, Tu wris far-
Tobia 51 π .
31.37. samkuTxedSi Caxazuli wrewiris centridan am sa-
mkuTxedis sibrtyisadmi aRmarTulia marTobi, romlis si-
grZea 9. ipoveT manZili am marTobis bolodan samkuTxedis
gverdebamde, Tu wrewiris radiusi 12-is tolia.
31.38. mocemuli wertilidan samkuTxedis sibrtyemde man-
Zili 15-is tolia, xolo TiToeul wveromde manZili 17-is
tolia. ipoveT am samkuTxedze Semoxazuli wrewiris radi-
usi.
31.39. tolgverda samkuTxedis gverdi 30-is tolia. ipo-
veT manZili samkuTxedis sibrtyemde im wertilidan, rome-
lic samkuTxedis TiToeuli wverodan daSorebulia 20-is
toli manZiliT.
31.40. wesieri samkuTxedis gverdi 7 6 -is tolia. M we-
rtili isea SerCeuli, rom monakveTebi, romlebic mas sam-
kuTxedis wveroebTan aerTebs samkuTxedis sibrtyesTan,
o
45 -ian kuTxeebs adgenen. ipoveT manZili M wertilidan sa-
mkuTxedis wveroebamde.
31.41. mocemuli wertili tolgverda samkuTxedis sibr-
tyidan 6-is toli manZiliTaa daSorebuli. monakveTebi,
romlebic am wertils samkuTxedis wveroebTan aerTebs, sa-
o
mkuTxedis sibrtyesTan 30 -ian kuTxeebs adgenen. ipoveT sa-
mkuTxedis gverdi.
31.42. wesieri samkuTxedis gverdi a -s tolia. M werti-
li isea SerCeuli, rom monakveTebi, romlebic mas samkuT-
xedis wveroebTan aerTebs, samkuTxedis sibrtyesTan α ku-
Txes qmnian. ipoveT manZili M wertilidan samkuTxedis sib-
rtyemde, Tu a = 8, tgα = 2 3 .
31.43. mocemuli wertili Tanabradaa daSorebuli wesie-
ri samkuTxedis yvela wverodan da 8-is toli manZiliTaa
daSorebuli samkuTxedis sibrtyidan. ipoveT manZili am we-
rtilidan samkuTxedis gverdebamde, Tu samkuTxedis gver-
di 12 3 -is tolia.
31.44. mocemuli wertili wesieri samkuTxedis TiToeuli
gverdidan 8-is toli manZiliTaa daSorebuli, xolo sam-
kuTxedis sibrtyidan ki 4-is toli manZiliT. ipoveT samku-
Txedis gverdi.
226
31.45. mocemuli wertili wesieri samkuTxedis TiToeuli
wverodan daSorebulia 10-is toli manZiliT, xolo gver-
debidan ki 2 13 -is toli manZiliT. ipoveT manZili am wer-
tilidan samkuTxedis sibrtyemde.
31.46. mocemuli wertili wesieri samkuTxedis TiToeuli
gverdidan 10-is toli manZiliTaa daSorebuli. ipoveT man-
Zili am wertilidan samkuTxedis sibrtyemde, Tu samkuTxe-
dis gverdi 30-is tolia.
31.47. mocemuli wertili marTkuTxa samkuTxedis TiToe-
uli wverodan 13-is toli manZiliTaa daSorebuli, xolo
samkuTxedis sibrtyidan ki 12-is toli manZiliT. ipoveT
samkuTxedis hipotenuza.
31.48. marTkuTxa samkuTxedis kaTetebia 12 da 16. mocemu-
li wertili samkuTxedis wveroebidan 26-is toli manZili-
Taa daSorebuli. ipoveT manZili am wertilidan samkuTxe-
dis sibrtyemde.
31.49. tolgverda ABC samkuTxedis wverodan am samkuTxe-
dis sibrtyisadmi aRmarTulia AD marTobi. ipoveT manZili
D wertilidan BC gverdamde, Tu AD=13, BC=6.
31.50. ABC marTkuTxa samkuTxedis kaTetebia 15 da 20. C ma-
rTi kuTxis wverodan samkuTxedis sibrtyisadmi aRmarTu-
lia CM perpendikulari, romlis sigrZe 5-is tolia. ipo-
veT manZili M wertilidan hipotenuzamde.
31.51. mocemuli wertili ABC samkuTxedis TiToeuli wve-
rodan 10-is toli manZiliTaa daSorebuli. ipoveT manZili
am wertilidan samkuTxedis sibrtyemde, Tu BC=15, ∠A = 60 o .
o
31.52. 30 -ian orwaxnaga kuTxis erT waxnagze mocemulia
wertili, romelic meore waxnagidan daSorebulia 48-is
toli manZiliT. ipoveT manZili am wertilidan orwaxnaga
kuTxis wibomde.
31.53. α sididis orwaxnaga kuTxis erT-erT waxnagze,
mocemulia wertili, romelic wibodan daSorebulia a ma-
nZiliT. ipoveT manZili am wertilidan meore waxnagamde,
3
Tu a = 36 , sin α = .
4
o
31.54. 60 -iani orwaxnaga kuTxis SigniT aRebuli werti-
li TiToeuli waxnagidan daSorebulia 24-is toli manZi-
liT. ipoveT manZili am wertilidan wibomde.
31.55. α sididis orwaxnaga kuTxis SigniT mocemulia we-

227
rtili, romelic a manZiliTaa daSorebuli TiToeuli wax-
nagidan. ipoveT manZili am wertilidan orwaxnaga kuTxis
α 2
wibomde, Tu a=12, sin = .
2 3
31.56. ABC samkuTxedis BC gverdze gavlebulia sib-
rtye, romelic samkuTxedis sibrtyesTan ϕ kuTxes qmnis.
ipoveT manZili A wverodan sibrtyemde, Tu AB = 29 ,
BC = 36 , AC = 25 da sin ϕ = 0,4 .
31.57. or tolferda samkuTxeds aqvT saerTo fuZe da ma-
Ti sibrtyeebi daxrilia erTmaneTisadmi 60 o -iT. saerTo
fuZis sigrZea 16, erTi samkuTxedis ferdis sigrZea 17, xo-
lo meore samkuTxedis ferdebi urTierTperpendikularu-
lia. ipoveT manZili samkuTxedis wveroebs Soris.!
!
%43/!lvcj/!qbsbmfmfqjqfej/!qsj{nb
32.1. ipoveT kuTxe:
1) kubis gverdiTi waxnagis diagonalsa da fuZis si-
brtyes Soris.
A. 90 o B. 30 o C. 45 o D. 60 o
2) kubis diagonalsa da fuZis sibrtyes Soris.
2
A. arctg B. 60 o C. arctg 2 D. 30 o
2
3) kubis saerTo wverodan gavlebul gverdiTi wax-
nagebis diagonalebs Soris.
A. 45 o B. 60 o C. 30 o D. 90 o
4) kubis erTi wverodan gavlebul kubis diagonalsa
da gverdiTi waxnagis diagonals Soris.
2 2
A. arcsin B. 30 o C. 60 o D. arccos
3 3
32.2. kubis wibos sigrZea 4. ipoveT manZili:
1) erT waxnagze aramdebare ori paraleluri wibos
Suawertilebs Soris.
A. 2 2 B. 4 C. 4 2 D. 8
2) mopirdapire waxnagebis araparaleluri gverdebis
Suawertilebs Soris.
A. 2 5 B. 8 C. 5 D. 2 6
3) zeda fuZis centridan qveda fuZis romelime gve-
rdis Suawertilamde.
228
A. 2 5 B. 4 C. 6 D. 2 6
4) zeda fuZis romelime gverdis Suawertilidan qve-
da fuZis sxva waxnagze mdebare wveromde.
A. 8 B. 6 C. 6 D. 2 6
32.3. ipoveT kubis sruli zedapiris farTobi, Tu misi
wibo 3-is tolia.
A. 36 B. 54 C. 45 D. 63
32.4. ipoveT kubis wibo, Tu misi sruli zedapiris far-
Tobi 24-is tolia.
A. 2 B. 3 C. 4 D. 1
32.5. ipoveT kubis sruli zedapiris farTobi, Tu misi
diagonali 5-is tolia.
A. 25 B. 30 C. 45 D. 50
32.6. ipoveT kubis moculoba, Tu misi diagonali 4 3 -is
tolia.
A. 72 B. 54 C. 64 D. 60
32.7. ipoveT kubis diagonaluri kveTis farTobi, Tu misi
fuZis farTobia 2.
A. 2 2 B. 4 2 C. 6 2 D. 8 2
32.8. ipoveT kubis sruli zedapiris farTobi, Tu misi
diagonaluri kveTis farTobia 6.
A. 18 2 B. 16 2 C. 12 2 D. 6 2
32.9. ipoveT kubis moculoba, Tu misi diagonaluri kve-
Tis farTobia 16 2 .
A. 16 B. 48 C. 64 D. 54
32.10. ipoveT kubis diagonaluri kveTis farTobi, Tu mi-
si sruli zedapiris farTobia 30.
A. 3 2 B. 5 2 C. 6 2 D. 10 2
32.11. ipoveT kubis diagonali, Tu misi sruli zedapiris
farTobia 98.
A. 9 B. 8 C. 7 D. 6
32.12. kubis moculoba udris 8-s. ipoveT misi sruli ze-
dapiris farTobi.
A. 18 B. 16 C. 20 D. 24
32.13. marTkuTxa paralelepipedis ganzomilebebia 1; 2 da
2. ras udris paralelepipedis diagonalis sigrZe.
A. 2 B. 3 2 C. 3 D. 2 2
32.14. marTkuTxa paralelepipedis fuZis gverdebia 4 da

229
3. paralelepipedis simaRle ki udris 5-s. ipoveT kuTxe,
romelsac paralelepipedis diagonali adgens fuZis sibr-
tyesTan.
o o o o
A. 15 B. 60 C. 30 D. 45
32.15. marTkuTxa paralelepipedis diagonali misi fuZis
o
sibrtyesTan qmnis 45 -ian kuTxes. fuZis gverdebia 12 da 16.
ipoveT paralelepipedis simaRle.
A. 20 B. 18 C. 24 D. 10
32.16. marTkuTxa paralelepipedis diagonali misi fuZis
o
sibrtyesTan qmnis 60 -ian kuTxes. ipoveT paralelepipedis
simaRle, Tu fuZis gverdebia 6 da 2 3 .
A. 2 3 B. 6 C. 4 D. 12
32.17. ipoveT marTkuTxa paralelepipedis sruli zedapi-
ris farTobi misi sami ganzomilebis mixedviT: 10; 22; 16.
A. 1460 B. 1440 C. 1464 D. 1480
32.18. marTkuTxa paralelepipedis wiboebi ise Seefarde-
ba erTmaneTs, rogorc 3:7:8, sruli zedapiris farTobi ki
udris 808-s. ipoveT paralelepipedis udidesi wibo.
A. 16 B. 6 C. 14 D. 10
32.19. marTkuTxa paralelepipedis ganzomilebebia:15; 50
da 36. ipoveT am paralelepipedis toldidi kubis wibo.
A. 25 B. 30 C. 20 D. 35
32.20. marTkuTxa paralelepipedis sruli zedapiris far-
Tobia 22. ipoveT paralelepipedis moculoba, Tu misi wi-
boebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 1:2:3.
A. 8 B. 18 C. 12 D. 6
32.21. marTkuTxa paralelepipedis diagonalis sigrZea
14. ipoveT paralelepipedis moculoba, Tu misi wiboebi ise
Seefardeba erTmaneTs, rogorc 2:3:6.
A. 288 B. 276 C. 264 D. 294
32.22. marTkuTxa paralelepipedis moculoba tolia 48-
is. ipoveT paralelepipedis sruli zedapiris farTobi, Tu
misi wiboebi ise Seefardeba erTmaneTs, rogorc 1:2:3.
A. 84 B. 80 C. 88 D. 76
32.23. marTkuTxa paralelepipedis waxnagebis farTobia
7; 14 da 32. ipoveT paralelepipedis moculoba.
A. 56 B. 48 C. 52 D. 54
32.24. marTkuTxa paralelepipedis fuZis gverdebia 7 da
24, xolo paralelepipedis simaRlea 8. ipoveT diagonaluri

230
kveTis farTobi.
A. 150 B. 175 C. 225 D. 200
32.25. marTkuTxa paralelepipedis diagonaluri kveTa
warmoadgens kvadrats, romlis farTobi udris 25-s. ipo-
veT paralelepipedis moculoba, Tu fuZis gverdebi ise Se-
efardeba erTmaneTs, rogorc 3:4.
A. 54 B. 56 C. 64 D. 60
32.26. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis gverdiTi zedapi-
ris farTobi, Tu misi fuZis farTobia 9, xolo simaRlea 5.
A. 15 B. 30 C. 45 D. 60
32.27. wesieri oTxkuTxa prizmis fuZis farTobi udris
144-s, simaRle ki tolia 14-is. ipoveT prizmis diagonali.
A. 20 B. 24 C. 22 D. 26
32.28. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis moculoba, Tu
misi diagonali tolia 9-is, xolo fuZis gverdia 4.
A. 110 B. 112 C. 108 D. 116
32.29. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis moculoba, TuU
misi diagonali udris 6-s, xolo simaRle orjer metia
fuZis gverdze.
A. 10 B. 12 C. 9 6 D. 12 6
32.30. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis simaRle, Tu misi
gverdiTi zedapiris farTobia 8, xolo fuZis farTobi 4.
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
32.31. wesieri oTxkuTxa prizmis gverdiTi zedapiris fa-
rTobia 32, xolo sruli zedapiris farTobi 40. ras udris
prizmis simaRle.
A. 4 B. 8 C. 6 D. 16
32.32. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis fuZis farTobi,
Tu misi gverdiTi zedapiris farTobia 60, xolo simaRle 3.
A. 15 B. 20 C. 25 D. 30
32.33. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis gverdiTi zedapi-
ris farTobi, Tu misi simaRlea 1, fuZis diagonali ki 2.
A. 5 2 B. 4 2 C. 3 2 D. 2
32.34. wesieri oTxkuTxa prizmis gverdiTi waxnagis far-
Tobia 23 2 . ipoveT diagonaluri kveTis farTobi.
A. 46 2 B. 46 C. 48 D. 36 2
32.35. wesieri oTxkuTxa prizmis gverdiTi zedapiris fa-
rTobia 28 2 . ipoveT diagonaluri kveTis farTobi.
A. 7 2 B. 12 C. 12 2 D. 14

231
32.36. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis gverdiTi zedapi-
ris farTobi, Tu misi simaRlea 5, xolo fuZis farTobia
3.
A. 15 B. 20 C. 30 D. 35
32.37. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis sruli zedapiris
farTobi, Tu misi simaRlea 3 , xolo fuZis gverdia 2.
A. 2 3 B. 4 3 C. 6 3 D. 8 3
32.38. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis simaRle, Tu misi
fuZis farTobia 4 3 , xolo gverdiTi zedapiris farTobia
36.
A. 6 B. 4 C. 2 D. 3
32.39. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis fuZis farTobi,
Tu prizmis simaRlea 1, xolo gverdiTi zedapiris farTo-
bia 18.
A. 4 3 B. 3 3 C. 9 3 D. 6 3
32.40. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis simaRle, Tu misi
fuZis gverdia 6, xolo sruli zedapiris farTobia 54 3 .
A. 3 B. 3 3 C. 2 3 D. 4 3
32.41. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis moculoba, Tu mi-
si simaRlea 5, xolo fuZis perimetria 12.
A. 20 3 B. 30 3 C. 40 3 D. 60 3
32.42. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis simaRle, Tu misi
fuZis gverdia 4, xolo moculobaa 20 3 .
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
32.43. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis moculoba, Tu mi-
si gverdiTi waxnagi kvadratia, xolo simaRlea 6.
A. 48 3 B. 54 3 C. 60 3 D. 72 3
32.44. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis fuZis gverdi, Tu
prizmis simaRlea 2, xolo moculobaa 18 3 .
A. 3 B. 4 C. 6 D. 8
32.45. ipoveT wesieri samkuTxa prizmis moculoba, Tu mi-
si gverdiTi waxnagi aris kvadrati, romlis farTobia 64.
A. 96 3 B. 128 3 C. 136 3 D. 148 3
32.46. ipoveT wesieri eqvskuTxa prizmis moculoba, Tu
misi fuZis gverdia 4, xolo simaRlea 2 3 .
A. 144 B. 120 C. 150 D. 136
232
32.47. wesieri eqvskuTxa prizmis TiToeuli wibo 7-is to-
lia. ipoveT prizmis mcire diagonali.
A. 12 B. 28 C. 14 D. 8
32.48. wesieri eqvskuTxa prizmis TiToeuli wibo tolia
7 5 -is. ipoveT prizmis didi diagonali.
A. 36 B. 40 C. 28 D. 35
32.49. ipoveT marTi samkuTxa prizmis gverdiTi zedapi-
ris farTobi, Tu misi simaRle udris 50-s da fuZis gver-
debia 40; 13 da 37.
A. 4800 B. 4500 C. 5000 D. 4200
32.50. marTi samkuTxa prizmis fuZis gverdebia 25; 29 da
36. sruli zedapiris farTobia 1620. ipoveT prizmis simaR-
le.
A. 8 B. 14 C. 12 D. 10
32.51. marTi samkuTxa prizmis fuZis gverdebi ise Seefa-
rdeba erTmaneTs, rogorc 17:10:9. gverdiTi wibo tolia 16-
is; prizmis sruli zedapiris farTobia 1440. ipoveT priz-
mis fuZis umciresi gverdi.
A. 18 B. 16 C. 20 D. 14
32.52. marTi prizmis fuZe marTkuTxa samkuTxedia, rom-
lis kaTetebia 6 da 8. didi gverdiTi waxnagis farTobia 20.
ipoveT prizmis moculoba.
A. 36 B. 48 C. 42 D. 52
32.53. marT samkuTxa prizmaSi fuZis gverdebia 4; 5 da 7,
xolo gverdiTi wibo fuZis didi simaRlis tolia. ipoveT
prizmis moculoba.
A. 48 B. 52 C. 46 D. 44
32.54. marTi samkuTxa prizmis fuZe marTkuTxa samkuTxe-
dia kaTetebiT 6 sm da 9 sm. zeda fuZis mcire kaTetze da
qveda fuZis am kaTetis mopirdapire wveroze gavlebulia
kveTa. ipoveT miRebuli kveTis farTobi, Tu prizmis gver-
diTi wiboa 12 sm.
A. 30 sm2 B. 45 sm2 C. 90 sm2 D. 60 sm2
32.55. ABCDA1 B1C1D1 marTkuTxa paralelepipedis mocul-
obaa 24. M da N wertilebi Sesabamisad paralelepipedis
AD da BC wiboebis Suawertilebia. ipoveT AA1MBB1 N sam-
kuTxa prizmis moculoba.
A. 8 B. 6 C. 12 D. 18
32.56. ABCDA1 B1C1D1 marTkuTxa paralelepipedis mocul-
obaa 25. M da N wertilebi Sesabamisad paralelepipedis

233
AD da BC wiboebis iseTi wertilebia, rom
AM : MD = BN : NC = 2 : 3 . ipoveT AA1MBB1 N samkuTxa prizmis
moculoba.
A. 5 B. 10 C. 15 D. 20

32.57. kubis wibo 34 3 -is tolia. ipoveT fuZis gverdze


gamavali sibrtyiT kubis kveTis farTobi, Tu kuTxe am sib-
o
rtyesa da fuZes Soris 30 -ia.
32.58. marTkuTxa paralelepipedis fuZis gverdebia 3 da
4. paralelepipedis diagonali daxrilia fuZis sibrtyisa-
o
dmi 60 -iani kuTxiT. ipoveT paralelepipedis gverdiTi ze-
dapiris farTobi.
32.59. marTkuTxa paralelepipedis fuZis gverdebia a da
b. misi diagonali fuZis sibrtyesTan α kuTxes qmnis. ipo-
1
veT paralelepipedis moculoba, Tu a=6, b=8, tgα = .
5
32.60. marTkuTxa paralelepipedis gverdiTi wibo udris
5-s. diagonaluri kveTis farTobia 205, fuZis farTobi ki
360. ipoveT fuZis udidesi gverdi.
32.61. ipoveT marTkuTxa paralelepipedis gverdiTi zeda-
piris farTobi, Tu misi simaRlea 2, fuZis farTobi 3 da
diagonaluri kveTis farTobi 5.
32.62. marTkuTxa paralelepipedis d diagonali fuZis si-
brtyesTan α kuTxes Seadgens, xolo gverdiT waxnagTan β
kuTxes. ipoveT paralelepipedis moculoba, Tu d=6,
2 1
sin α = , sin β = .
3 3
32.63. marTkuTxa paralelepipedis d diagonali erT gve-
rdiT waxnagTan α kuTxes qmnis, xolo meore gverdiT wax-
nagTan β kuTxes. ipoveT paralelepipedis gverdiTi zeda-
1 2
piris farTobi, Tu d=5, sin α = , sin β = .
5 5
32.64. marTkuTxa paralelepipedis moculoba udris V-s,
xolo diagonali fuZis sibrtyesTan adgens β kuTxes. fu-
Zis diagonalebs Soris kuTxe udris α -s. ipoveT parale-
4
lepipedis simaRle, Tu V=25, sin α = , tgβ = 2 .
5
32.65. marTi paralelepipedis gverdiTi wiboa 5, fuZis
234
gverdebia 6 da 8, xolo fuZis erT-erTi diagonali udris
12-s. ipoveT paralelepipedis udidesi diagonali.
32.66. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 3 da 5, xo-
lo fuZis erT-erTi diagonali udris 4-s. ipoveT parale-
lepipedis didi diagonali, Tu viciT, rom misi mcire dia-
o
gonali fuZis sibrtyesTan qmnis 60 -ian kuTxes.
32.67. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 10 da 17.
fuZis erTi diagonali udris 21-s. paralelepipedis didi
diagonali tolia 29-is. ipoveT paralelepipedis sruli
zedapiris farTobi.
32.68. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 3 da 5, xo-
o
lo maT Soris kuTxe 30 -ia. ipoveT paralelepipedis mo-
culoba, Tu misi gverdiTi zedapiris farTobia 24.
32.69. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 2 2 da 5,
o
xolo maT Soris kuTxe 45 -ia. ipoveT paralelepipedis mo-
culoba, Tu misi mcire diagonalia 7.
32.70. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 8 da 15,
o
xolo maT Soris kuTxe 60 -ia. paralelepipedis mcire dia-
o
gonali fuZis sibrtyesTan qmnis 30 -ian kuTxes. ipoveT pa-
ralelepipedis moculoba.
32.71. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 2 da 5, man-
Zili fuZis mcire gverdebs Soris udris 4-s. gverdiTi wi-
bo udris 2 2 -s. ipoveT paralelepipedis mcire diago-
nali.
32.72. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 6 da 8. maT
o
Soris kuTxe 30 -ia, gverdiTi wibo ki udris 5-s. ipoveT
paralelepipedis sruli zedapiris farTobi.
32.73. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 3 da 8. maT
o
Soris kuTxe 60 -ia. paralelepipedis gverdiTi zedapiris
farTobia 220. ipoveT paralelepipedis mcire diagonaluri
kveTis farTobi.
32.74. marTi paralelepipedis gverdiTi wibo udris 10-s,
fuZis gverdebi 23 da 11-ia, xolo fuZis diagonalebi ise
Seefardeba erTmaneTs, rogorc 2:3. ipoveT didi diagona-
luri kveTis farTobi.
32.75. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia 2 da 6, xo-
o
lo maT Soris kuTxe 60 -ia. ipoveT paralelepipedis sibr-
tyiT kveTis farTobi, Tu cnobilia, rom es sibrtye kveTs
235
paralelepipedis yvela gverdiT wibos da fuZis sibrtyes-
o
Tan 30 -ian kuTxes adgens.
32.76. marTi paralelepipedis fuZis gverdebia a da b, xo-
lo maT Soris maxvili kuTxe α -s tolia. fuZis didi
diagonali udris paralelepipedis mcire diagonals.
ipoveT paralelepipedis moculoba, Tu a=3, b=2,
1
cos α = .
3
32.77. marTi paralelepipedis fuZe rombia, romlis dia-
gonalebia 6 da 8. ipoveT paralelepipedis sruli zedapi-
ris farTobi, Tu gverdiTi waxnagis diagonalia 13.
32.78. marTi paralelepipedis fuZe rombia, diagonaluri
kveTebis farTobebia 28 da 21, xolo paralelepipedis sima-
Rle udris 7-s. ipoveT paralelepipedis sruli zedapiris
farTobi.
32.79. marTi paralelepipedis fuZea rombi a gverdiTa da
α blagvi kuTxiT. paralelepipedis mcire diagonali misi
fuZis sibrtyesTan adgens β kuTxes. ipoveT paralelepipe-
α 1
dis gverdiTi zedapiris farTobi, Tu a=12, cos = ,
2 3
1
tgβ = .
8
32.80. marTi paralelepipedis fuZea rombi d mcire diago-
naliTa da α maxvili kuTxiT. paralelepipedis simaRlea
α 2
H. ipoveT paralelepipedis moculoba, Tu d=4, tg = , H=4.
2 3
32.81. marTi paralelepipedis fuZe aris rombi, romlis
maxvili kuTxea ϕ da didi diagonalia d. paralelepipedis
mcire diagonali fuZis sibrtyesTan qmnis β kuTxes. ipo-
veT paralelepipedis gverdiTi zedapiris farTobi, Tu
ϕ 3
d = 11 , sin = , tgβ = 2 3 .
2 5
32.82. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis simaRle, Tu misi
gverdiTi zedapiris farTobia 16, xolo fuZis diagona-
li 4.
32.83. wesieri oTxkuTxa prizmis diagonalis sigrZe ud-
ris d-s da daxrilia gverdiTi waxnagisadmi ϕ kuTxiT.
2 2
ipoveT prizmis moculoba, Tu d=5, sin ϕ = .
5
236
32.84. ipoveT wesieri oTxkuTxa prizmis moculoba, Tu
o
misi diagonali gverdiT waxnagTan qmnis 30 -ian kuTxes,
xolo fuZis gverdi udris 3 2 -s.
32.85. wesieri samkuTxa prizmis gverdiT wiboze gavlebu-
lia mopirdapire waxnagisadmi perpendikularuli mkveTi
sibrtye, romlis farTobi udris 12 3 -s. ipoveT prizmis
gverdiTi zedapiris farTobi.
32.86. wesieri samkuTxa prizmis gverdiTi wibo udris
fuZis simaRles, maTze gavlebuli kveTis farTobi ki aris
48. ipoveT prizmis moculoba.
32.87. wesieri samkuTxa prizmis fuZis erT gverdze gav-
lebulia mkveTi sibrtye, romelic kveTs mopirdapire gver-
diT wibos da fuZis sibrtyesTan adgens α kuTxes. fuZis
3
gverdi tolia 3-is. ipoveT kveTis farTobi, Tu cos α = .
4
32.88. wesieri eqvskuTxa prizmis udidesi diagonali ud-
ris 8-s, xolo gverdiTi wibos sigrZe ki 4 3 -s. ipoveT
prizmis moculoba.
32.89. wesieri eqvskuTxa prizmis fuZis gverdis sigrZea
2, xolo gverdiTi wibos sigrZe ki 4 3 . ipoveT kuTxe, ro-
melsac prizmis udidesi diagonali qmnis fuZis sibrtyes-
Tan.
32.90. wesieri eqvskuTxa prizmis udidesi diagonaluri
kveTis farTobia 1. ipoveT gverdiTi zedapiris farTobi.
32.91. marTi samkuTxa prizmis fuZis gverdebia 10; 17 da
21. prizmis simaRle ki udris 11-s. ipoveT gverdiT wibosa
da fuZis mcire simaRleze gavlebuli kveTis farTobi.
32.92. marTi prizmis fuZe rombia. prizmis diagonalebis
sigrZeebia 2 10 da 2 17 , simaRle ki udris 2-s. ipoveT
prizmis moculoba.
32.93. marTi prizmis fuZe rombia, romlis gverdia 4,5.
prizmis diagonalebia 8 da 5. ipoveT prizmis simaRle.
32.94. marTi oTxkuTxa prizmis simaRlea h, diagonalebi
daxrilia fuZis sibrtyisadmi α da β kuTxeebiT. fuZis
diagonalebs Soris kuTxe ϕ -s tolia. ipoveT prizmis mo-
4 5 2
culoba, Tu h=5, tgα = , tgβ = , sin ϕ = .
3 4 5
32.95. marTi prizmis fuZea wreze Semoxazuli tolferda
237
trapecia, romlis Suaxazia 20, xolo prizmis simaRlea 30.
ipoveT prizmis gverdiTi zedapiris farTobi.
32.96. marTi prizmis fuZea ABCD tolferda trapecia,
romlis gverdebia: AB=CD=13, BC=11 da AD=21. misi diagona-
luri kveTis farTobia 180. ipoveT prizmis gverdiTi zeda-
piris farTobi.
32.97. marT prizmas fuZeSi aqvs tolferda trapecia, ro-
o
mlis fuZeebis sigrZeebia 5 da 3, xolo maxvili kuTxea 60 .
prizmis qveda fuZis did fuZeze da zeda FfuZis mcire fu-
Zeze gavlebulia mkveTi sibrtye, romelic fuZis sibrtyi-
o
sadmi daxrilia 60 -iani kuTxiT. ipoveT kveTis farTobi.
32.98. marTi samkuTxa prizmis fuZis gverdebia 43 , 43
da 6 3 , xolo gverdiTi wiboa 12. samkuTxedis fuZeze gav-
lebulia mkveTi sibrtye, romelic fuZis sibrtyesTan ad-
3
gens α kuTxes. ipoveT kveTis farTobi, Tu cos α = .
5
32.99. marTi samkuTxa prizmis fuZis gverdebia AB = 3 ,
AC = 4 da BC = 5 , xolo gverdiTi wiboa 6 2 . samkuTxedis
AC gverdze gavlebulia mkveTi sibrtye, romelic fuZis
sibrtyesTan adgens α kuTxes. ipoveT kveTis farTobi, Tu
1
cos α = .
3
32.100. wesieri samkuTxa prizmis fuZis erT gverdze ga-
vlebulia mkveTi sibrtye, romelic fuZis sibrtyesTan ad-
gens α kuTxes. fuZis gverdi tolia 4-is, xolo gverdiTi
2
wibo 21 -is. ipoveT kveTis farTobi, Tu cos α =.
4
32.101. marTkuTxa paralelepipedis formis WurWeli
wyliT aris savse. paralelepipedis simaRle fuZis gverd-
ze metia, xolo fuZe warmoadgens kvadrats, romlis gver-
di 6 sm-is tolia. ramdeni litri wyali gadaiRvreba WurW-
lidan, Tu mas gadavxriT fuZis erT-erTi wibos mimarT
ise, rom fuZis sibrtyem horizontaluri sibrtyisadmi 45°-
iani kuTxe Seadginos?

238
%44/!qjsbnjeb!
33.1. 1) Tu piramidas eqvsi wibo aqvs, maSin am piramidis
waxnagebis raodenobaa:
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
2) Tu piramidas xuTi waxnagi aqvs, maSin am pirami-
dis wiboebis raodenobaa:
A. 8 B. 6 C. 10 D. 4
3) Tu piramidis wiboebis ricxvi eqvsiT metia gver-
diTi waxnagebis ricxvze, maSin piramidis wveroebis raode-
nobaa:
A. 5 B. 8 C. 6 D. 7
4) Tu piramidis wiboebis ricxvi samiT metia waxna-
gebis ricxvze, maSin piramidis wveroebis raodenobaa:
A. 6 B. 4 C. 5 D. 7
33.2. ABCDA1B1C1D1 marTkuTxa paralelepipedis moculo-
baa 18. O wertili aris A1B1C1D1 fuZis diagonalebis gada-
kveTis wertili. ipoveT OABCD piramidis moculoba.
A. 8 B. 9 C. 6 D. 12
33.3. ABCDA1B1C1D1 marTkuTxa paralelepipedis moculo-
baa 30. ipoveT B1 ABCD piramidis moculoba.
A. 10 B. 6 C. 5 D. 15
33.4. ABCDA1B1C1D1 marTkuTxa paralelepipedis moculo-
baa 120. M da N wertilebi Sesabamisad A1B1 da A1D1 wi-
boebis Suawertilebia. ipoveT AA1MN piramidis moculoba.
A. 3 B. 4 C. 6 D. 5
33.5. ABCDA1B1C1D1 marTkuTxa paralelepipedis moculo-
baa 96. M , N da E wertilebi Sesabamisad AA1 , A1B1 da A1D1
wiboebis Suawertilebia. ipoveT A1MNE piramidis mocu-
loba.
A. 4 B. 2 C. 8 D. 12
33.6. wesieri oTxkuTxa piramidis gverdiTi zedapiris
farTobia 16, xolo sruli zedapiris farTobi 20. ipoveT
piramidis fuZis gverdi.
A. 4 B. 2 C. 1 D. 1,5
33.7. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis simaRle, Tu mi-
si fuZis gverdia 8, xolo gverdiTi wibo 9.
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7
33.8. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdi,

239
Tu misi simaRlea 17, xolo gverdiTi wibo 19.
A. 11 B. 12 C. 13 D. 14
33.9. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdi,
Tu piramidis simaRlea 16, xolo apoTema 20.
A. 22 B. 24 C. 26 D. 28
33.10. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis gverdiTi wibo,
Tu misi simaRlea 7, xolo fuZis gverdia 8.
A. 12 B. 11 C. 10 D. 9
33.11. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis apoTema, Tu mi-
si fuZis gverdia 24, xolo simaRlea 5.
A. 17 B. 15 C. 13 D. 11
33.12. wesieri oTxkuTxa piramidis simaRlea 8, fuZeze Se-
moxazuli wrewiris sigrZea 12 π . ipoveT piramidis gverdi-
Ti wibo.
A. 8 B. 9 C. 11 D. 10
33.13. wesieri oTxkuTxa piramidis apoTema fuZis sibrt-
o
yesTan adgens 45 -ian kuTxes. ipoveT piramidis simaRle,
Tu misi fuZis farTobia 16.
A. 4 B. 2 C. 8 D. 2 2
33.14. wesieri oTxkuTxa piramidis apoTemaa 15, xolo fu-
Zeze Semoxazuli wrewiris sigrZea 40 π . ipoveT piramidis
simaRle.
A. 5 B. 3 C. 8 D. 10
33.15. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis sruli zedapi-
ris farTobi, Tu misi fuZis farTobia 9, xolo apoTemaa 4.
A. 22 B. 44 C. 55 D. 33
33.16. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis apoTema, Tu mi-
si fuZis farTobia 16, xolo sruli zedapiris farTobi 40.
A. 4 B. 3 C. 6 D. 8
33.17. wesieri oTxkuTxa piramidis gverdiTi zedapiris
farTobia 14,76, xolo sruli zedapiris farTobi_18. ipoveT
piramidis simaRle.
A. 2 B. 5,8 C. 3,2 D. 4
33.18. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 12, xolo fuZis gverdia 3.
A. 12 B. 6 C. 9 3 D. 3 3
33.19. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 3, xolo gverdiTi wiboa 5.
A. 32 B. 24 C. 48 D. 96
33.20. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
240
misi fuZis gverdia 12, xolo gverdiTi wiboa 9.
A. 72 B. 81 C. 144 D. 108
33.21. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 12, xolo apoTemaa 13.
A. 300 B. 400 C. 100 D. 200
33.22. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi gverdiTi wiboa 10, xolo fuZis diagonalia 12.
A. 96 B. 124 C. 148 D. 192
33.23. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis simaRle, Tu mi-
si fuZis gverdia 9, xolo gverdiTi wiboa 14.
A. 10 B. 11 C. 12 D. 13
33.24. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis apoTema, Tu mi-
si fuZis gverdia 12, xolo simaRlea 2.
A. 4 B. 6 C. 8 D. 10
33.25. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis fuZis gverdi,
Tu misi apoTema aris 8, xolo simaRle 4.
A. 28 B. 24 C. 20 D. 16
33.26. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi wibo,
Tu misi fuZis gverdi aris 6, xolo simaRlea 2.
A. 6 B. 5 C. 4 D. 3
33.27. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis fuZis gverdi,
Tu misi gverdiTi wiboa 13, xolo simaRle 11.
A. 14 B. 12 C. 10 D. 8
33.28. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi zedapiris
farTobia 36 7 , xolo apoTemaa 2 7 . ipoveT piramidis si-
maRle.
A. 8 B. 6 C. 2 D. 4
33.29. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi fuZis gverdia 2, xolo simaRlea 2 3 .
A. 4 3 B. 2 3 C. 4 D. 2
33.30. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi fuZis gverdia 6, xolo gverdiTi wiboa 3 3 .
A. 3 B. 4 5 C. 9 5 D. 9
33.31. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 3, xolo gverdiTi wiboa 5.
A. 12 3 B. 8 3 C. 15 3 D. 18 3
33.32. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 3, xolo apoTemaa 5.

241
A. 12 3 B. 24 3 C. 36 3 D. 48 3
33.33. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 18, xolo fuZis simaRlea 5.
A. 36 3 B. 42 3 C. 50 3 D. 90 3
33.34. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 4, xolo fuZeze Semoxazuli wrewiris radi-
usia 6.
A. 48 3 B. 36 3 C. 60 3 D. 72 3
33.35. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 4, xolo fuZeSi Caxazuli wrewiris radi-
usia 5.
A. 100 3 B. 70 3 C. 20 3 D. 50 3
33.36. wesieri samkuTxa piramidis simaRlea 4, xolo mo-
culoba 4 3 . ipoveT piramidis apoTema.
A. 3 B. 6 C. 17 D. 15
33.37. wesieri eqvskuTxa piramidis fuZis gverdia 12, gve-
rdiTi wibo ki 13. ipoveT piramidis simaRle.
A. 3 B. 5 C. 10 D. 2,5
33.38. ipoveT wesieri eqvskuTxa piramidis apoTema, Tu
fuZis gverdia 4, xolo piramidis simaRlea 2.
A. 2 B. 6 C. 8 D. 4
33.39. ipoveT wesieri eqvskuTxa piramidis sruli zedapi-
ris farTobi, Tu misi fuZis gverdia 3 , xolo piramidis
simaRlea 2.
A. 12 3 B. 6 C. 12 D. 6 3
33.40. ipoveT wesieri eqvskuTxa piramidis gverdiTi zeda-
piris farTobi, Tu piramidis simaRle aris 3, xolo gver-
diTi wiboa 5.
A. 18 B. 21 C. 12 21 D. 12

33.41. wesieri oTxkuTxa piramidis simaRlea 6, xolo fu-


Zeze Semoxazuli wrewiris sigrZea 16 2 π . ipoveT piramidis
apoTema.
33.42. wesieri oTxkuTxa piramidis simaRlea 2 15 . pirami-
o
dis apoTema daxrilia fuZis sibrtyisadmi 60 -iani kuT-

242
xiT. ipoveT piramidis gverdiTi wibo.
33.43. wesieri oTxkuTxa piramidis simaRlea 10 . pirami-
o
dis gverdiTi wibo daxrilia fuZis sibrtyisadmi 30 -iani
kuTxiT. ipoveT piramidis apoTema.
33.44. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdi,
Tu misi sruli zedapiris farTobia 48, xolo fuZesTan
o
mdebare orwaxnaga kuTxe 60 -ia.
33.45. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis sruli zedapi-
ris farTobi, Tu misi fuZis gverdia 5, xolo fuZesTan
o
mdebare orwaxnaga kuTxe 60 -ia.
33.46. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis sruli zedapi-
ris farTobi, Tu misi apoTemaa 4, xolo fuZesTan mdebare
o
orwaxnaga kuTxe 60 -ia.
33.47. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi simaRlea 3, xolo gverdiTi wibo fuZis sibrtyesTan
o
adgens 45 -ian kuTxes.
33.48. wesieri oTxkuTxa piramidis gverdiTi wiboa 12 da
o
igi daxrilia fuZis sibrtyisadmi 60 -iani kuTxiT. ipoveT
piramidis moculoba.
33.49. wesieri oTxkuTxa piramidis gverdiTi wibo udris
o
6-s da fuZis sibrtyisadmi daxrilia 30 -iani kuTxiT. ipo-
veT piramidis moculoba.
33.50. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi fuZis gverdia 6, xolo fuZesTan mdebare orwaxnaga
o
kuTxea 45 .
33.51. wesieri oTxkuTxa piramidis simaRlea 4, xolo apo-
Temasa da simaRles Soris kuTxea α . ipoveT piramidis mo-
4
culoba, Tu cos α = .
5
33.52. wesieri oTxkuTxa piramidis moculobaa 32, xolo
fuZesTan mdebare orwaxnaga kuTxea α . ipoveT piramidis
simaRle, Tu tgα = 3 .
33.53. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdia 14, gve-
rdiTi wibo ki 10. ipoveT diagonaluri kveTis farTobi.
33.54. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdia 4, xo-
lo gverdiTi wibo fuZis sibrtyesTan α kuTxes qmnis. ipo-
veT piramidis diagonaluri kveTis farTobi, Tu tgα = 3 .

243
33.55. ipoveT wesieri oTxkuTxa piramidis moculoba, Tu
o
misi gverdiTi wibo fuZis sibrtyesTan adgens 45 -ian kuT-
xes, xolo diagonaluri kveTis farTobia 9.
33.56. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis farTobia 36,
gverdiTi zedapiris farTobi ki 3 265 . ipoveT piramidis
moculoba.
33.57. wesieri oTxkuTxa piramidis gverdiTi wibo 7-is
tolia, xolo wverosTan mdebare brtyeli kuTxe udris α -s.
1
ipoveT piramidis moculoba, Tu cos α = .
49
33.58. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdia 8, xo-
lo diagonaluri kveTis farTobia 12 2 . ipoveT piramidis
moculoba.
33.59. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdia 4, fuZe-
o
sTan mdebare orwaxnaga kuTxe ki 60 . ipoveT piramidis
gverdiTi zedapiris farTobi.
33.60. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdia 3, xo-
lo gverdiT waxnagsa da fuZis sibrtyes Soris orwaxnaga
kuTxis sidide α -s tolia. ipoveT piramidis gverdiTi ze-
3
dapiris farTobi, Tu cos α = .
5
33.61. wesieri oTxkuTxa piramidis simaRlea 2, fuZis gve-
rdTan Seqmnili orwaxnaga kuTxea α . ipoveT piramidis gve-
rdiTi zedapiris farTobi, Tu cos α = 0,6 .
33.62. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdi udris
a -s, xolo wverosTan mdebare brtyeli kuTxe α -s tolia.
ipoveT piramidis gverdiTi zedapiris farTobi, Tu a = 11 ,
α 1
tg = .
2 3
33.63. piramidis fuZe marTkuTxedia, romlis gverdebia 9
da 12. yvela gverdiTi wibo 12,5-is tolia. ipoveT pirami-
dis moculoba.
33.64. oTxkuTxa piramidis fuZea marTkuTxedi, romlis
diagonalia 2 3 , xolo diagonalebs Soris mdebare kuT-
o
xea 60 . piramidis TiToeuli gverdiTi wibo fuZis sibrt-
o
yesTan adgens 45 -ian kuTxes. ipoveT piramidis moculoba.
33.65. piramidis fuZea marTkuTxedi, romlis diagonali
udris d -s, xolo diagonalebs Soris kuTxea α . piramidis
244
TiToeuli wibo daxrilia fuZis sibrtyisadmi β kuTxiT.
1
ipoveT piramidis moculoba, Tu d = 10 , sin α = , tgβ = 3 .
5
33.66. piramidis fuZe marTkuTxedia, romlis gverdebia 6
da 8. piramidis TiToeuli gverdiTi wibo tolia 13-is.
ipoveT piramidis simaRle.
33.67. piramidas fuZed aqvs rombi, romlis diagonalebia
6 da 8. ipoveT piramidis gverdiTi zedapiris farTobi, Tu
misi simaRle gadis diagonalebis gadakveTis wertilze da
udris 1.
33.68. MABCD piramidis fuZe ABCD kvadratia. MB wibo
fuZis sibrtyis marTobulia, xolo MA wibo fuZis sibrt-
yesTan 45°-ian kuTxes qmnis. gamoTvaleT am piramidis gve-
rdiTi zedapiris farTobi, Tu MB= 2 sm.
33.69. MABCD piramidis fuZe ABCD marTkuTxedia; MB wi-
bo fuZis sibrtyis marTobulia. MA wibo fuZis sibrtyes-
Tan 60°-is tol kuTxes qmnis, xolo MC wibo _ 30°-ian kuT-
xes. gamoTvaleT piramidis zedapiris farTobi, Tu cnobi-
lia, rom MB=2 sm.
33.70. piramidis fuZea marTkuTxedi, romlis farTobia 48
sm2. piramidis ori gverdiTi waxnagi fuZis marTobulia,
xolo ori danarCeni daxrili da fuZesTan qmnian 60°-ian
da 30°-ian kuTxeebs. ipoveT piramidis zedapiris farTobi.
33.71. piramidis fuZea marTkuTxedi, romlis diagonali
16 sm-ia. piramidis ori gverdiTi waxnagi fuZis marTobu-
lia, xolo ori danarCeni daxrilia da fuZesTan qmnian
45°-ian da 60°-ian kuTxeebs. ipoveT piramidis gverdiTi ze-
dapiris farTobi.
33.72. piramidas fuZed aqvs rombi 60°-iani kuTxiT da 5
sm-iani gverdiT. piramidis ori mosazRvre gverdiTi waxna-
gi fuZis sibrtyis marTobulia, xolo danarCeni ori ki
daxrilia misadmi 60°-iani kuTxiT. ipoveT piramidis gver-
diTi zedapiris farTobi.
33.73. piramidas fuZed aqvs rombi, romlis gverdi 25 dm-
ia da mcire diagonali 30 dm. piramidis simaRle gadis mi-
si fuZis blagvi kuTxis wveroze da udris 32 dm-s. ipoveT
piramidis zedapiris farTobi.
33.74. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdia a , xo-
lo fuZesTan mdebare orwaxnaga kuTxe udris α -s. ipoveT
piramidis moculoba, Tu a = 6 , tgα = 2 .

245
33.75. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis centrze gavle-
bulia kveTa, romelic gverdiTi waxnagis paraleluria.
ipoveT kveTis farTobi, Tu piramidis simaRle udris 5-s,
xolo apoTema 13-s.
33.76. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdi udris
a-s, xolo gverdiTi wibo daxrilia fuZis sibrtyisadmi α
3
kuTxiT. ipoveT piramidis moculoba, Tu a = 2 , tgα = .
2
33.77. wesieri oTxkuTxa piramidis fuZis gverdia 6, xo-
lo or mosazRvre gverdiT waxnags Soris kuTxe ki 120 o .
ipoveT piramidis gverdiTi zedapiris farTobi.
33.78. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi wibo udris
o
11-s da fuZis sibrtyesTan qmnis 30 -ian kuTxes. ipoveT pi-
ramidis fuZis gverdi.
33.79. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis apoTema, Tu fu-
Zis gverdia 15 da gverdiTi wibo fuZis sibrtyesTan Sea-
o
dgens 45 -ian kuTxes.
33.80. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi wibo udris
15-s, xolo apoTema udris 12-s. ipoveT piramidis fuZeze
Semoxazuli wrewiris radiusi.
33.81. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi zeda-
piris farTobi, Tu misi fuZis gverdia 6 3 , xolo simaR-
lea 4.
33.82. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi zeda-
4
piris farTobi, Tu fuZis gverdia 15 da gverdiTi wibo
o
fuZis sibrtyesTan Seadgens 45 -ian kuTxes.
33.83. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi zeda-
piris farTobi, Tu misi simaRlea 4 da apoTemaa 8.
33.84. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi zeda-
piris farTobi, Tu misi fuZis gverdia 2, xolo fuZesTan
o
mdebare orwaxnaga kuTxea 60 .
33.85. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi apoTemaa 14, xolo fuZesTan mdebare orwaxnaga kuTxe
o
_ 45 .
33.86. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi wiboa 3 da
fuZis sibrtyesTan qmnis α kuTxes. ipoveT piramidis mocu-

246
1
loba, Tu sin α = .
3
33.87. wesieri samkuTxa piramidis fuZis gverdia 6, pira-
o
midis gverdiTi wibo fuZis sibrtyisadmi daxrilia 45 -
iani kuTxiT. ipoveT piramidis moculoba.
33.88. ipoveT wesieri samkuTxa piramidis moculoba, Tu
misi fuZis gverdia 12, xolo gverdiTi waxnagi daxrilia
o
fuZis sibrtyisadmi 45 -iani kuTxiT.
33.89. wesieri samkuTxa piramida gadakveTilia sibrtyiT,
romelic fuZis perpendikularulia da fuZis or gverds
Suaze yofs. piramidis gverdiTi wibo daxrilia fuZis sib-
rtyisadmi α kuTxiT, xolo fuZis gverdi udris a -s. ipo-
veT kveTis farTobi, Tu a = 12 , tgα = 2 3 .
33.90. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi zedapiris
farTobia 90. fuZeze Semoxazuli wrewiris sigrZea 8 3π .
ipoveT piramidis apoTema.
33.91. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi zedapiris
farTobia 72, xolo apoTema udris 8-s. ipoveT fuZeze Semo-
xazuli wrewiris radiusi.
33.92. wesieri samkuTxa piramidis apoTema udris 10-s, xo-
lo fuZeze Semoxazuli wrewiris sigrZea 6 3π . ipoveT pi-
ramidis gverdiTi zedapiris farTobi.
33.93. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi wiboa 10, xo-
lo fuZeze Semoxazuli wrewiris sigrZea 8 3π . ipoveT pi-
ramidis gverdiTi zedapiris farTobi.
33.94. wesieri samkuTxa piramidis fuZis gverdia 6 3 , xo-
lo misi gverdiTi zedapiris farTobia 36 3 . ipoveT pira-
midis moculoba.
33.95. wesieri samkuTxa piramidis gverdiTi wibos sigr-
Zea l , xolo wverosTan mdebare brtyeli kuTxea α . ipoveT
α 3
piramidis simaRle, Tu l = 14 , sin = .
2 4
33.96. wesieri samkuTxa piramidis simaRlea H , xolo
wverosTan mdebare brtyeli kuTxea β . ipoveT piramidis
β 3
gverdiTi wibo, Tu H = 15 , sin = .
2 4
33.97. wesieri samkuTxa piramidis simaRlea H , xolo
247
wverosTan mdebare brtyeli kuTxe 2ϕ . ipoveT manZili pi-
ramidis fuZis centridan gverdiT waxnagamde, Tu H = 6 ,
tgϕ = 2 .
33.98. samkuTxa piramidis gverdiTi wiboebi urTierTmar-
Tobulia da TiToeuli maTgani 6-is tolia. ipoveT pirami-
dis moculoba.
33.99. MABC samkuTxa piramidis fuZe tolferda samkuT-
xedia, AB=BC=6 sm, romlis wverosTan mdebare kuTxea 90°.
piramidis MB wibo ABC sibrtyis marTobulia da 3 sm-is
tolia. ipoveT manZili B wertilidan AMC waxnagamde.
33.100. MABC samkuTxa piramidis gverdiTi wiboebi urTi-
erTmarTobulia, MA⊥MB, MB⊥MC da MA⊥MC. gamoTvaleT
piramidis simaRle, romelic daSvebulia ABC fuZeze, Tu
MA=8 sm, MB=6 sm da MC= 13 sm.
33.101. piramidis fuZe aris marTkuTxa samkuTxedi, rom-
lis hipotenuza 6-is tolia. TiToeuli gverdiTi wibo
fuZis sibrtyesTan qmnis α kuTxes. ipoveT piramidis sima-
Rle, Tu tgα = 2 .
33.102. piramidis fuZea marTkuTxa samkuTxedi, romlis
kaTetebia 6 da 8. yoveli gverdiTi waxnagi fuZis sibrtyes-
o
Tan 45 -ian kuTxes qmnis. ipoveT piramidis simaRle.
33.103. piramidis fuZea marTkuTxa samkuTxedi, romlis
kaTetebia 7 da 2,3. piramidis yvela gverdiTi waxnagi daxri-
lia fuZis sibrtyisadmi α kuTxiT. ipoveT piramidis gver-
diTi zedapiris farTobi, Tu cos α = 0,25 .
33.104. wesieri piramidis sruli zedapiris farTobia 38,
xolo kuTxe gverdiT waxnagsa da fuZes Soris α -s tolia.
1
ipoveT fuZis farTobi, Tu cos α = .
4
33.105. samkuTxa piramidis fuZis gverdebia 13, 14 da15. fu-
o
ZesTan mdebare yvela orwaxnaga kuTxe 60 -ia. ipoveT pira-
midis sruli zedapiris farTobi.
33.106. piramidis fuZe tolferda samkuTxedia, romlis
fuZea 6, simaRle ki 9. piramidis TiToeuli gverdiTi wibo
13-is tolia. ipoveT piramidis simaRle.
33.107. piramidis fuZe tolferda samkuTxedia, romlis
gverdebia 6, 6 da 8. TiToeuli gverdiTi wibo 9-is tolia.
ipoveT piramidis moculoba.

248
33.108. piramidis fuZea tolferda samkuTxedi, romlis
gverdebia 6, 5 da 5. piramidis gverdiTi waxnagebi mis fuZes-
o
Tan adgenen 45 -ian kuTxeebs. ipoveT piramidis moculoba.
33.109. ipoveT samkuTxa piramidis fuZis farTobi, Tu
gverdiTi wiboebis Suawertilebis SeerTebiT miRebuli sa-
mkuTxedis farTobia 5.
33.110. piramidis simaRlis Suawertilze gavlebulia fu-
Zis paraleluri kveTa. ipoveT kveTis farTobi, Tu fuZis
farTobia 16.
33.111. piramidis simaRle dayofilia oTx tol nawilad
da dayofis wertilebze gavlebulia fuZis paraleluri
kveTebi. ipoveT fuZidan uaxloesi kveTis farTobi, Tu fu-
Zis farTobia 32.
33.112. wesieri eqvskuTxa piramidis fuZis gverdia 5 6 ,
xolo fuZis gverdTan Seqmnili orwaxnaga kuTxea α . ipo-
3
veT piramidis gverdiTi zedapiris farTobi, Tu cos α = .
4
33.113. wesieri eqvskuTxa piramidis simaRlea 5, xolo
fuZis gverdia 3. ipoveT udidesi diagonaluri kveTis far-
Tobi.
33.114. ipoveT wesieri eqvskuTxa piramidis moculoba, Tu
piramidis simaRlea 5 3 , xolo fuZis gverdia 2.
33.115. ipoveT wesieri eqvskuTxa piramidis moculoba, Tu
misi fuZis gverdia 4, xolo gverdiTi wiboa 43 .
33.116. ipoveT wesieri eqvskuTxa piramidis moculoba,
Tu misi fuZis gverdia 2, xolo fuZesTan mdebare orwax-
o
naga kuTxea 45 .
33.117. ipoveT wesieri eqvskuTxa piramidis moculoba, Tu
o
gverdiTi wiboa 4 da piramidis simaRlesTan qmnis 30 -ian
kuTxes.
33.118. wesieri eqvskuTxa piramidis moculobaa 4116, xo-
lo gverdiTi wibos sigrZe orjer metia fuZis gverdis si-
grZeze. ipoveT piramidis fuZis gverdi.
33.119. samkuTxa piramidis ori waxnagi tolferda marTk-
uTxa samkuTxedebia, romelTa kaTetebi 3-is tolia, xolo
hipotenuzebi erTmaneTTan qmnian α kuTxes. ipoveT pirami-
1
dis moculoba, Tu cos α = .
3
33.120. piramidas fuZed aqvs marTkuTxa samkuTxedi, xo-
249
lo gverdiTi wiboebi erTmaneTis tolia. piramidis simaR-
le udris H -s. piramidis fuZesTan mdebare ori orwaxnaga
kuTxe udris α -s da β -s. ipoveT piramidis moculoba, Tu
1 1
H = 3 , tgα = , tgβ = .
3 4
33.121. wesieri samkuTxa piramidis fuZis gverdia 8. sibr-
tye, romelic gadis fuZis gverdze da piramidis simaRlis
Suawertilze, daxrilia fuZisadmi α kuTxiT. ipoveT am
3
sibrtyiT piramidis kveTis farTobi, Tu cos α = .
3
33.122. piramidas fuZed aqvs rombi, romlis mcire diago-
nalis sigrZea d , xolo maxvili kuTxis sididea α . TiTo-
euli gverdiTi waxnagi fuZis sibrtyesTan β sididis or-
waxnaga kuTxes qmnis. ipoveT piramidis sruli zedapiris
α 1 1
farTobi, Tu d = 2 , tg = , cos β = .
2 3 6
33.123. piramidas fuZed aqvs tolferda trapecia, rom-
lis fuZeebia a da b . yoveli gverdiTi waxnagi piramidis
fuZesTan β kuTxes qmnis. ipoveT piramidis moculoba, Tu
1
a = 10 , b = 6 , tgβ = .
2
33.124. piramidas fuzed aqvs trapecia, romlis diagona-
li ferdis perpendikularulia, xolo fuZesTan α kuTxes
adgens. trapeciis simaRle udris h -s. piramidis TiToeuli
gverdiTi wibo fuZis sibrtyesTan β kuTxes adgens. ipo-
1 1
veT piramidis moculoba, Tu h = 6 , tgα = , tgβ = .
3 6

$34. cilindri. konusi. birTvi


!
34.1. kvadratis gverdis sigrZea 2. ipoveT im sxeulis gve-
rdiTi zedapiris farTobi, romelic miiReba kvadratis
brunviT misi gverdis garSemo.
A. 6 π B. 8 π C. 10 π D. 12 π
34.2. marTkuTxedis gverdebia 3 da 4. ipoveT im sxeulis
moculoba, romelic miiReba marTkuTxedis brunviT misi
mcire gverdis garSemo.
A. 36 π B. 40 π C. 48 π D. 60 π
34.3. cilindris simaRlea 7, xolo fuZis radiusi 2. ipo-

250
veT cilindris gverdiTi zedapiris farTobi.
A. 28 π B. 36 π C. 30 π D. 32 π
34.4. cilindris simaRlea 6, xolo fuZis radiusi 3. ipo-
veT cilindris moculoba.
A. 27 π B. 54 π C. 36 π D. 48 π
34.5. ipoveT cilindris gverdiTi zedapiris farTobi, Tu
misi fuZis farTobia 36 π , xolo simaRle 3.
A. 36 π B. 12 π C. 42 π D. 40 π
34.6. ipoveT cilindris fuZis farTobi, Tu misi gverdi-
Ti zedapiris farTobia 100 π , xolo simaRle 10.
A. 5 π B. 10 π C. 25 π D. 50 π
34.7. ipoveT cilindris simaRle, Tu misi gverdiTi zeda-
piris farTobia 32 π , xolo fuZis farTobi 16 π .
A. 2 B. 4 C. 6 D. 8
34.8. ipoveT cilindris RerZuli kveTis farTobi, Tu mi-
si fuZis farTobia 25 π , xolo simaRle 10.
A. 100 B. 120 C. 80 D. 90
34.9. ipoveT cilindris simaRle, Tu misi RerZuli kve-
Tis farTobia 42, xolo fuZis farTobi 9 π .
A. 3 B. 4 C. 6 D. 7
34.10. cilindris RerZuli kveTa aris kvadrati. ipoveT
cilindris simaRle, Tu fuZis radiusia 2.
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
34.11. cilindris RerZuli kveTa aris kvadrati, romlis
farTobia 36. ipoveT cilindris gverdiTi zedapiris far-
Tobi.
A. 36 π B. 12 π C. 24 π D. 30 π
34.12. cilindris RerZuli kveTa aris kvadrati, romlis
diagonalis sigrZea 3 2 . ipoveT cilindris moculoba.
19π 21π 25π 27π
A. B. C. D.
4 4 4 4
34.13. cilindris RerZuli kveTa aris kvadrati. ipoveT
cilindris simaRle, Tu misi moculobaa 128 π .
A. 5 B. 6 C. 8 D. 7
34.14. cilindris RerZuli kveTa aris kvadrati, romlis
4
gverdis sigrZea . ipoveT cilindris sruli zedapiris
π
farTobi.
A. 24 B. 26 C. 18 D. 22

251
5
34.15. cilindris ERerZuli kveTis farTobia . ipoveT
π
cilindris gverdiTi zedapiris farTobi.
A. 5 B. 6 C. 8 D. 10
34.16. cilindris fuZis farTobia 4 π , xolo RerZuli
kveTis farTobia 20. ipoveT cilindris sruli zedapiris
farTobi.
A. 20 π B. 24 π C. 28 π D. 32 π
34.17. cilindris gverdiTi zedapiris farTobia 16, xolo
fuZis wrewiris sigrZe 8 π . ipoveT cilindris moculoba.
A. 32 π B. 32 C. 28 π D. 28
34.18. cilindruli formis WurWelSi, romlis fuZis di-
ametri 30 sm-ia, asxia 9π l moculobis saRebavi. ra umci-
resi sigrZis joxiT unda movurioT saRebavs, rom rogorc
ar unda Cagvivardes joxi WurWelSi, is mTlianad saReba-
vis zedapiris qvemoT ar aRmoCndes (1 l=1 dm3)?
A. 40 sm B. 40 2 sm C. 50 sm D. 50 2 sm
34.19. konusis fuZis radiusia 3, xolo simaRle 4. ipoveT
msaxvelis sigrZe.
A. 7 B. 6 C. 5 D. 4
3 4
34.20. konusis fuZis radiusia , xolo simaRlea .
π π
ipoveT konusis gverdiTi zedapiris farTobi.
A. 10 B. 15 C. 12 D. 20
34.21. konusis fuZis radiusia 3, xolo msaxveli 5. ipoveT
konusis moculoba.
A. 9 π B. 10 π C. 12 π D. 15 π
5
34.22. konusis fuZis farTobia 9 π , xolo msaxveli .
π
ipoveT konusis gverdiTi zedapiris farTobi.
A. 15 B. 20 C. 10 D. 25
34.23. konusis fuZis wrewiris sigrZea 6 π , xolo simaR-
4
le ki . ipoveT konusis moculoba.
π
A. 10 B. 10 π C. 12 D. 12 π
o
34.24. konusis msaxveli fuZis sibrtyesTan 30 -ian kuT-
xes Seadgens. ipoveT konusis moculoba, Tu msaxvelis sig-
rZea 10.
A. 140 π B. 125 π C. 160 π D. 130 π

252
o
34.25. konusis msaxveli fuZis sibrtyesTan 60 -ian kuT-
xes Seadgens. ipoveT konusis gverdiTi zedapiris farTobi,
4
Tu msaxvelis sigrZea .
π
A. 8 B. 8 π C. 10 D. 10 π
34.26. konusis simaRlea 6, xolo fuZis radiusi aris 8.
ipoveT konusis gverdiTi zedapiris farTobi.
A. 80 π B. 60 π C. 70 π D. 40 π
34.27. konusis simaRlea 4, xolo msaxveli aris 5. ipoveT
sruli zedapiris farTobi.
A. 10 π B. 12 π C. 20 π D. 24 π
34.28. konusis simaRlea 5, xolo fuZis radiusi 12. ipo-
veT konusis moculoba.
A. 200 π B. 220 π C. 240 π D. 260 π
34.29. konusis msaxvelia 13, xolo fuZis radiusi 5. ipo-
veT konusis moculoba.
A. 80 π B. 100 π C. 120 π D. 140 π
34.30. konusis RerZuli kveTa marTkuTxa samkuTxedia.
ipoveT RerZuli kveTis farTobi, Tu konusis fuZis radi-
usia 2.
A. 3 B. 4 C. 6 D. 8
34.31. konusis fuZis farTobia 9 π , xolo msaxveli aris
5. ipoveT RerZuli kveTis farTobi.
A. 6 B. 12 C. 18 D. 24
34.32. konusis fuZis farTobia 16 π , xolo msaxveli aris
5. ipoveT konusis moculoba.
A. 12 π B. 14 π C. 16 π D. 18 π
34.33. konusis fuZis wrewiris sigrZea 12 π . ipoveT konu-
sis moculoba, Tu msaxvelis sigrZea 10.
A. 96 π B. 98 π C. 40 π D. 20 π
34.34. konusis msaxveli 10-is tolia. RerZuli kveTis
wverosTan mdebare kuTxea α . ipoveT konusis fuZis far-
α
Tobi, Tu sin = 0,6 .
2
A. 20 π B. 36 π C. 30 π D. 35 π
34.35. konusis fuZis farTobia 3 π . RerZuli kveTis wve-
rosTan mdebare kuTxea α . ipoveT RerZuli kveTis far-
α 3
Tobi, Tu sin = .
2 5
A. 6 B. 5 C. 3 D. 4
253
34.36. konusis simaRlis sigrZea 24, xolo moculobaa
392 π . ipoveT msaxvelis sigrZe.
A. 21 B. 25 C. 27 D. 21
34.37. konusis moculoba udris 9 π , xolo simaRlea 3.
ipoveT kuTxe msaxvelsa da fuZis sibrtyes Soris.
o o o o
A. 30 B. 45 C. 60 D. 75
34.38. konusis moculoba udris 27 π , xolo fuZis radiu-
sia 3. ipoveT konusis RerZuli kveTis farTobi.
A. 25 B. 27 C. 29 D. 30
34.39. konusis fuZis farTobia 9 π , sruli zedapiris far-
Tobi ki 24 π . ipoveT konusis moculoba.
A. 9 π B. 10 π C. 12 π D. 16 π
34.40. im konusis moculoba, romlis fuZe mocemuli ci-
lindris erT fuZes emTxveva, wvero ki imave cilindris me-
ore fuZis centria, 10-is tolia. ipoveT cilindris moc-
uloba.
A. 20 B. 30 C. 40 D. 33
34.41. sferos radiusis sigrZea 5. ipoveT sferos zeda-
piris farTobi.
A. 80 π B. 100 π C. 120 π D. 140 π
34.42. birTvis radiusis sigrZea 3. ipoveT birTvis mocu-
loba.
A. 30 π B. 32 π C. 34 π D. 36 π
34.43. sferos zedapiris farTobia 144 π . ipoveT sferos
radiusi.
A. 4 B. 6 C. 8 D. 10
34.44. mocemulia sami birTvi radiusebiT: 3, 4 da 5. ipo-
veT im birTvis radiusi, romlis moculoba am birTvebis
moculobaTa jamia.
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
34.45. ipoveT sferos zedapiris farTobi, Tu didi wris
farTobia 1.
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
34.46. sferos zedapiris farTobia 16. ipoveT didi wris
farTobi.
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
34.47. ipoveT birTvis zedapiris farTobi, Tu misi mocu-
lobaa 36 π .
A. 36 π B. 32 π C. 30 π D. 24 π
34.48. ipoveT birTvis moculoba, Tu misi zedapiris far-
Tobia 100 π .
254
200π 400π 500π
A. B. 100 π C. D.
3 3 3
34.49. ipoveT im birTvis radiusi, romlis zedapiris fa-
rTobi ricxobrivad 3-jer metia mis moculobaze.
A. 1 B. 2 C. 0,5 D. 0,3
34.50. ipoveT im birTvis radiusi, romlis moculoba da
zedapiris farTobi ricxobrivad tolia.
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6

34.51. cilindris simaRlea 6, xolo fuZis radiusi 5.


ipoveT im kveTis farTobi, romelic gadis cilindris Rer-
Zis paralelurad da misgan daSorebulia 4-is toli manZi-
liT.
34.52. cilindris RerZis paralelurad gavlebuli kveTa
kvadratia. ipoveT manZili am kveTidan RerZamde, Tu cilin-
dris simaRlea 16, xolo fuZis radiusi 10.
34.53. cilindris RerZis paralelurad gavlebuli kve-
Tis farTobia 240. ipoveT manZili am kveTidan RerZamde, Tu
cilindris fuZis radiusia 13, xolo simaRle 10.
34.54. cilindris RerZuli kveTis farTobia 70, fuZis ra-
diusi ki 5. ipoveT im kveTis farTobi, romelic gadis ci-
lindris RerZis paralelurad da misgan daSorebulia 3-is
toli manZiliT.
34.55. cilindris RerZis paralelurad gavlebuli kveTa
fuZis wrewirs yofs SefardebiT 1:5. ipoveT cilindris
gverdiTi zedapiris farTobi, Tu kveTis farTobia 15.
34.56. cilindris fuZis qordaze, romlis sigrZea 16, gav-
lebulia fuZis marTobuli kveTa. ipoveT manZili am kve-
Tidan cilindris RerZamde, Tu cilindris gverdiTi zeda-
piris farTobia 7, xolo moculoba 35.
34.57. cilindris gverdiTi zedapiris Slili aris kvad-
rati 2 3 π -is toli gverdiT. ipoveT cilindris moculoba.
34.58. cilindris gverdiTi zedapiris SlilSi diagona-
o
lebs Soris kuTxe wveroTi fuZisken 60 -ia. ipoveT cilin-
dris moculoba, Tu cilindris simaRlea 2 3 π .
34.59. cilindris formis WurWeli wyliT aris savse. ci-
lindris simaRle 10 sm-ia, xolo fuZis radiusia 6 sm.
wylis moculobis ra nawili gadaiRvreba WurWlidan, Tu
255
mas gadavxriT fuZis wrewiris erT-erTi wertilis mimarT
ise, rom fuZis sibrtyem horizontaluri sibrtyisadmi 30°-
iani kuTxe Seadginos?
34.60. marTkuTxa samkuTxedi brunavs Tavisi didi kaTe-
tis garSemo. ipoveT brunviT miRebuli sxeulis gverdiTi
zedapiris farTobi, Tu marTkuTxa samkuTxedis kaTetebia
3 da 4.
34.61. marTkuTxa samkuTxedi brunavs Tavisi mcire kaTe-
tis garSemo. ipoveT brunviT miRebuli sxeulis moculoba,
Tu marTkuTxa samkuTxedis kaTetebia 5 da 12.
34.62. konusis simaRlea 20 sm, xolo fuZis radiusia 25.
ipoveT konusis wveroze gavlebuli kveTis farTobi, Tu am
kveTidan konusis fuZis centramde manZilia 12.
34.63. konusis simaRle aris 5, xolo kuTxe simaRlesa
o
da msaxvels Soris 60 . ipoveT or urTierTperpendikula-
rul msaxvelze gavlebuli kveTis farTobi.
34.64. konusis fuZis radiusia 5 . am konusis gverdiTi
zedapiris Slili aris seqtori, romlis centraluri kuT-
o
xea 120 . ipoveT konusis gveediTi zedapiris farTobi.
34.65. konusis gverdiTi zedapiris Slili aris seqtori,
o
romlis farTobia 1,5 π , xolo centraluri kuTxe ki 120 .
ipoveT konusis simaRle.
48
34.66. konusis simaRlea 3 . am konusis gverdiTi zeda-
π
o
piris Slili aris seqtori 120 -iani centraluri kuTxiT.
ipoveT konusis moculoba.
πh 3
34.67. konusis simaRlea h, xolo moculoba . am ko-
24
nusis gverdiTi zedapiris Slili aris seqtori. ipoveT se-
qtoris centraluri kuTxe.
8
34.68. konusis msaxvelisa da simaRlis sxvaoba aris ,
π
xolo maT Soris kuTxea ϕ . ipoveT konusis gverdiTi ze-
12
dapiris farTobi, Tu sin ϕ = .
13
34.69. konusis msaxvelisa da fuZis radiusis jami udris

256
13
. msaxveli daxrilia fuZis sibrtyisadmi α kuTxiT.
π
3
ipoveT konusis sruli zedapiris farTobi, Tu cos α = .
7
34.70. konusis fuZis centridan mis msaxvelamde manZili
21
aris , xolo kuTxe msaxvelsa da simaRles Soris α .
π
2
ipoveT konusis gverdiTi zedapiris farTobi, Tu sin α = .
5
34.71. konusis fuZis centridan mis msaxvelamde manZili
aris 2 3 . ipoveT kuTxe msaxvelsa da simaRles Soris, Tu
konusis fuZis farTobia 16 π .
34.72. konusis RerZuli kveTa tolgverda samkuTxedia.
ipoveT am konusis simaRle, Tu misi moculobaa 24π sm3.
34.73. konusis RerZuli kveTa marTkuTxa samkuTxedia.
ipoveT am konusis simaRle, Tu misi moculobaa 72π sm3.
34.74. birTvi, romlis radiusia 41, gadakveTilia sib-
rtyiT, romelic centridan daSorebulia 9-iT. ipoveT kve-
Tis radiusi.
34.75. birTvi, romlis radiusia 13, gadakveTilia sibr-
tyiT, romelic centridan daSorebulia 12-iT. ipoveT kve-
Tis farTobi.
34.76. birTvis radiusis Suawertilze gavlebulia am ra-
diusis perpendikularuli sibrtye. ipoveT kveTis farTo-
bi, Tu birTvis radiusia 6.
34.77. birTvi, romlis radiusia 7, exeba ϕ sididis orwa-
xnaga kuTxis waxnagebs. ipoveT manZili birTvis centridan
ϕ 1
orwaxnaga kuTxis wibomde, Tu sin = .
2 3
34.78. birTvi exeba ϕ sididis orwaxnaga kuTxis waxna-
gebs. manZili birTvis centridan orwaxnaga kuTxis wibom-
ϕ 1
de aris 20. ipoveT birTvis radiusi, Tu sin = .
2 4
34.79. birTvi exeba orwaxnaga kuTxis waxnagebs. ipoveT
orwaxnaga kuTxis gradusuli zomis sidide, Tu birTvis
radiusia 6, xolo manZili birTvis centridan orwaxnaga
kuTxis wibomde 12.
34.80. sferos radiusia 63. wertili, romelic Zevs mxeb

257
sibrtyeze, Sexebis wertilidan daSorebulia 16-iT. ipoveT
umoklesi manZili am wertilidan sferos zedapiramde.
34.81. birTvis radiusis sigrZea 4. birTvis radiusis bo-
o
loze gavlebulia kveTa, romelic am radiusTan 60 -ian
kuTxes adgens. ipoveT miRebuli kveTis farTobi.
34.82. birTvis radiusis sigrZea 2. birTvis radiusis bo-
o
loze gavlebulia kveTa, romelic am radiusTan 30 -ian
kuTxes adgens. ipoveT miRebuli kveTis farTobi.
34.83. birTvis zedapirze mocemulia sami wertili. maT
Soris manZilebia 6, 8 da 10. birTvis radiusia 13. ipoveT ma-
nZili birTvis centridan am sam wertilze gavlebul sibr-
tyemde.

$35. veqtorebi.

35.1. naxazis mixedviT ipoveT:


uuur uuur
1) AB + BC
uuur uuur uuur uuur
A. CD B. AD C. CA D. AC
uuur uuur
2) AB + BD
uuur uuur uuur uuur
A. AD B. DA C. AB D. BC
uuur uuur
3) AD − AB
uuur uuur uuur uuur
A. AD B. DB C. BC D. BD
uuur uuur uuur
4) AB + BC + CD
uuur uuur uuur uuur
A. AB B. AD C. DA D. BA
35.2. mocemulia ABCDA1 B1C1 D1 paralelepipedi. naxazis mi-
xedviT ipoveT:
uuur uuur
1) DB + BB1
uuur uuuur uuuur uuur
A. AB B. B1 D C. DB1 D. BB1
uuur uuur uuuur
2) DB + BB1 + B1C
uuuur uuur uuuur uuur
A. DB1 B. DB C. − DB1 D. - CD
uuuur uuur
3) - B1C − CD
uuuur uuur uuur uuuur
A. DB1 B. BC C. BB1 D. − DB1

258
uuuur uuuur
4) DB1 + B1C
uuur uuur uuur uuur
A. CD B. −CD C. DB D. BC
uuur uuuur uuur uuur
5) DB + A1 D1 + AA1 + DA
uuur uuuur uuuur uuuur
A. DB B. DB1 C. B1C D. − DB1
uuuur uuuur uuur
6) DB1 + A1 D1 − AA1
uuur uuur uuuur uuur
A. - CD B. DA C. B1C D. BB1
35.3. mocemulia MABCD piramida. naxazis
mixedviT ipoveT:
uuur uuur uuuur uuuur
1) AO + OB + BM + MD
uuuur uuur uuur uuur
A. MC B. AD C. OC D. − AD
uuur uuuur uuuur
2) AO + OM + MC
uuur uuur uuur uuur
A. OC B. − AC C. DB D. AC
uuur r uuur r r r
35.4. ABC samkuTxedSi AB = a, BC = b. gamosaxeT a da b
uuuur
veqtorebis saSualebiT AM veqtori, sadac M aris BC
gverdis Suawertili.
r r r 1r 1r r r r
A. a + b B. a + b C. a + b D. a − b
2 2
uuur r uuur r r r
35.5. ABC samkuTxedSi AB = a, AC = b. gamosaxeT a da b
uuuur
veqtorebis saSualebiT AM veqtori, sadac M aris BC
gverdis Suawertili.
1r r r 1r r r 1r 1r
A. a + b B. a + b C. a + b D. a + b
2 2 2 2
35.6. O aris ABC samkuTxedis AM , BN da CE medianebis
gadakveTis wertili. gamosaxeT:
uuur uuuur r uuur r
1) AB veqtori AM = a da BN = b veqtorebis
saSualebiT;
2r 2r 2r 2r 1r 2r 1r 1r
A. a − b B. a + b C. a + b D. a − b
3 3 3 3 3 3 3 3
uuuur uuuur r uuur r
2) CM veqtori AM = a da CE = c veqtorebis
saSualebiT.
1r 1r 2r 1r 2r 2r 2r 1r
A. c + a B. c − a C. c + a D. c + a
3 3 3 2 3 3 3 3

259
35.7. O aris ABCD paralelogramis diagonalebis
uuur ur uuur ur r r
gadakveTis wertili. AB = a, BC = b. a da b veqtorebis
saSualebiT gamosaxeT:
uuur
1) OB veqtori;
1r 1r 1r 1r r 1r 1r r
A. a + b B. a − b C. a + b D. a + b
2 2 2 2 2 2
uuur
2) OA veqtori.
1r 1r 1r 1r 1r 1r 1r 1r
A. − a + b B. a − b C. a + b D. − a − b
2 2 2 2 2 2 2 2
35.8. mocemulia A ( 3; −2 ) , B ( −4;1) , C ( 0;5 ) da D ( 3; 2 ) werti-
lebi. ipoveT:
uuur
1) AB veqtoris koordinatebi;
A. (3;-7) B. (-7;-3) C. (7;-3) D. (-7;3)
uuur
2) BC veqtoris koordinatebi;
A. (4;-4) B. (-4;4) C. (4;4) D. (-4;-4)
uuur
3) DC veqtoris koordinatebi;
A. (3;-3) B. (-3;3) C. (3;3) D. (3;0)
uuur
4) AD veqtoris koordinatebi;
A. (0;4) B. (4;0) C. (0;-4) D. (-4;0)
35.9. mocemulia A ( −4;1; −1) , B ( 2;0; −3) , C (1; −1;0 ) da D ( 0; 4; −2 )
wertilebi. ipoveT:
uuur
1) AB veqtoris koordinatebi;
A. (6;1;-2) B. (-6;-1;2) C. (-6;1;-2) D. (6;-1;-2)
uuur
2) BC veqtoris koordinatebi;
A. (-1;1;3) B. (-1;-1;3) C. (-1;1;-3) D. (1;-1;3)
uuur
3) DC veqtoris koordinatebi;
A. (1;-5;-2) B. (1;5;-2) C. (1;-5;2) D. (-1;-5;2)
uuur
4) AD veqtoris koordinatebi.
A. (4;3;-1) B. (-4;3;-1) C. (-4;-3;1) D. (4;-3;-1)
35.10. ipoveT B wertilis koordinatebi, Tu:
uuur
1) AB ( −3;0 ) da A ( 2;1) ;
A. (1;1) B. (-1;1) C. (1;-1) D. (-1;-1)
uuur
2) BA ( 4; 2 ) da A ( −1;3) ;

260
A. (5;-1) B. (-5;-1) C. (-5;1) D. (5;1)
uuur
3) AB ( 2;0; −4 ) da A ( 2; −1;8 ) ;
A. (4;-1;4) B. (4;1;4) C. (4;-1-4) D. (-4;-1;4)
uuur
4) BA ( 7; −5;6 ) da A ( −4;0;5 ) .
A. (11;-5;-1) B. (11;-5;1) C. (-11;5;1) D. (-11;5;-1)
35.11. ipoveT D wertilis koordinatebi, Tu:
uuur uuur
1) A ( −2;5 ) , B ( 0; −3) , C (1; 7 ) da AB = CD;
A. (-3;2) B. (-3;-1) C. (3;-1) D. (3;1)
uuur uuur
2) A ( 3;0; −5 ) , B ( −2; 4;1) , C (1;7; −2 ) da AC = BD.
A. (4;11;-4) B. (4;11;4) C. (-4;11;-4) D. (-4;11;4)
35.12. ipoveT ABCD paralelogramis D wveros koordi-
natebi, Tu A ( −7; 4 ) , B ( −1;10 ) da C ( 7; 2 ) .
A. (-1;-4) B. (1;4) C. (1;-4) D. (-1;4)
35.13. ipoveT ABCD paralelogramis B wveros koordi-
natebi, Tu A (1; 2 ) , C ( 2; 4 ) da D ( 3;3) .
A. (0;3) B. (-2;1) C. (4;2) D. (2;-1)
35.14. mocemulia M ( −3;1) da N ( 4; 2 ) wertilebi. E da F
wertilebi Sesabamisad OX da OY RerZebs ekuTvnian,
uuuur uuur
amasTan MN = EF . ipoveT:
1) E wertilis koordinatebi;
A. (-7;0) B. (7;0) C. (0;-7) D. (0;7)
2) F wertilis koordinatebi.
A. (0;-1) B. (0;1) C. (1;0) D. (-1;0)
r r
35.15. mocemulia veqtorebi a ( 2; −1) da b ( −4;0 ) . ipoveT:
r r
1) a + b ;
A. (-2;0) B. (2;-1) C. (-2;1) D. (-2;-1)
r r
2) b − a ;
A. (-6;1) B. (6;1) C. (-6;-1) D. (-2;-1)
r r
3) 2a + b ;
A. (0;2) B. (0;-2) C. (8;2) D. (8;-2)
r r
4) a + 3b ;
A. (-10;1) B. (-10;0) C. (-10;-1) D. (10;-1)
r r
5) −a + 2b ;

261
A. (10;-1) B. (-10;1) C. (-10;-1) D. (10;1)
r r
6) 5a − 3b ;
A. (-22;-5) B. (-22;5) C. (22;5) D. (22;-5)
r r
35.16. mocemulia veqtorebi a ( −1;0;1) , b ( 0; 2; −1) . ipoveT:
r r
1) a + b ;
A. (-1;2;0) B. (-1;-2;0) C. (-1;3;1) D. (1;2;0)
r r
2) a − b ;
A. (-1;2;2) B. (-1;-2;2) C. (1;2;-2) D. (1;-2;2)
r r
3) 2a + 3b ;
A. (-2;6;1) B. (2;-6;1) C. (2;6;-1) D. (-2;6;-1)
r r
4) 3a − 4b ;
A. (-3;-8;-7) B. (-3;-8;7) C. (-3;8;7) D. (3;-8;7)
35.17. ipoveT manZili P da Q wertilebs Soris, Tu:
1) P ( −1; −4 ) , Q ( 4;1) ;
A. 3 B. 4 C. 5 2 D. 5
2) P ( 3; −5 ) , Q ( −10;8 ) ;
A. 13 2 B. 13 C. 12 D. 5
3) P ( −1; 2; 4 ) , Q ( 3; 2;5 ) ;
A. 4 B. 17 C. 19 D. 5
4) P (1; −1; −2 ) , Q ( 3;5; 2 ) .
A. 2 14 B. 2 15 C. 8 D. 2 17
r
35.18. ipoveT a , Tu:
r
1) a ( −8;6 ) ;
A. 7 B. 10 C. 12 D. 15
r r r r
2) a = 2i − 6 j + 3k ;
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
r uuur
3) a = AB, A ( −10;5 ) , B ( 2;0 ) ;
A. 153 B. 73 C. 13 D. 12
r uuur
4) a = AB, A ( −3; −1; 4 ) , B ( 3;1;1) .
A. 7 B. 8 C. 5 2 D. 3 5

262
35.19. ipoveT m , Tu:
r r r r
1) a = 12i + m j da a = 13 ;
A. ± 1 B. 6 C. ±5 D. ±4
r r
2) a = ( −4; m;6 ) da a = 14 ;
A. ± 12 B. ±13 C. ±14 D. ±10
uuur
3) A ( −2;3) , B ( 2; m ) da AB = 5 ;
A. -6 an 3 B. 0 an 6 C. ±6 D. 0 an 4
uuur
4) A ( −2;5; m ) , B (10; 2; −1) da AB = 13 .
A. 3 an -5 B. -3 an 5 C. 3 an 0 D. 0 an 5
r r
35.20. ipoveT 2a − 3b , Tu
r r
1) a ( 3;0 ) , b ( −1; 2 ) ;
A. 97 B. 117 C. 11 D. 123
r r r r r r
2) a = i − k , b = 2 j − 3k .
A. 8 B. 65 C. 89 D. 109
r
35.21. ipoveT a veqtoris koordinatebi, Tu:
r r r
1) is b = −2i − j veqtoris TanamimarTulia da misi
sigrZe 80 -is tolia;
A. (8;-4) B. (8;4) C. (-8;4) D. (-8;-4)
r
2) is b ( −1;1; 2 ) veqtoris sawinaaRmdegodaa mimarTuli
da misi sigrZe 2 6 -is tolia.
A. (2;-2;-4) B. (-2;2;-4) C. (2;2;4) D. (-2;-2;4)
35.22. mocemulia A ( 0; −2 ) da B ( 4; −6 ) wertilebi. ipoveT C
uuur uuur uuur ur
wertilis koordinatebi, Tu 2 AB − AC + 5 BC = 0.
A. (8;9) B. (3;-5) C. (-8;-9) D. (-8;9)
35.23. mocemulia A (1;0 ) da B ( −2; 2 ) wertilebi. ipoveT C
uuur uuur r r
wertilis koordinatebi, Tu 2 AB − BC = a , sadac a ( 2; −1) .
A. (10;-7) B. (-10;-7) C. (-10;7) D. (10;7)
35.24. mocemulia A ( 0; −1; 2 ) da B (1;0; −2 ) wertilebi. ipoveT
uuur uuur uuur
C wertilis koordinatebi, Tu AB + 2 AC = 3BC .

263
A. (4;3;-14) B. (4;-3-14) C. (4;3;14) D. (-4;3;14)
35.25. mocemulia A ( −1; −2; 0 ) , B ( −3;0;1) da C ( 0;1; 2 )
wertilebi. ipoveT D wertilis koordinatebi, Tu
uuur uuur uuur r r
AB − 2 BC + CD = a , sadac a ( −7;0;1) .
A. (-1;1;3) B. (-1;1;-3) C. (1;-1;3) D. (1;1;4)
r r
35.26. a da b veqtorebs Soris kuTxe α -s tolia. ipoveT
am veqtorebis skalaruli namravli, Tu:
r r
1) a = 8, b = 3, α = 60o ;
A. 24 B. 12 3 C. 12 D. 24 3
r r
2) a = 6, b = 5, α = 45o ;

A. 15 2 B. 15 3 C. 30 2 D. 30 3
r r
3) a = 3, b = 9, α = π ;
A. 14,5 B. 0 C. -27 D. 27
r r
4) a = 4, b = 7, α = 120o .
A. −14 3 B. 14 3 C. 14 D. -14
r r
35.27. ipoveT kuTxe a da b veqtorebs Soris, Tu:
r r r r
1) a = 1, b = 2, a ⋅ b = 3 ;
A. 30o B. 60o C. 150o D. 90o
r r r r
2) a = 4, b = 1, a ⋅ b = −2 2 .
A. 45o B. 135o C. 120o D. 150o
r r
35.28. mocemul a da b veqtorebs Soris kuTxe α -s
tolia. ipoveT:
r r r r r π
( )
1) 2a − b ⋅ a , Tu a = 2, b = 3, α = ;
6
A. 2 3 B. 4 C. 6 D. 5
r r 2 r r
( )
2) a + 3b , Tu a = 5, b = 2 3, α = 150o ;
A. 13 B. 37 C. 43 D. 45
r r 2 r r 3π
( )
3) 2a − 5b , Tu a = 2, b = 1, α =
4
;

264
A. 13 B. 53 C. 63 D. 25 2
r r r r r r
( )( )
4) 2a − b ⋅ a + 3b , Tu a = 1, b = 3, cosα =
6
3
;

A. -4,5 B. 2 3 C. 2 D. −5 3
r r
35.29. mocemul a da b veqtorebs Soris kuTxe α -s
tolia. ipoveT:
r r r r
1) a + b , Tu a = 2, b = 5, α = 120o ;

A. 3 2 B. 19 C. 23 D. 6
r r r r π
2) a − b , Tu a = 2, b = 3, α = ;
4
A. 5 B. 2 C. 7 D. 3
r r r r 5π
3) 3a − b , Tu a = 2, b = 3, α = ;
6
A. 5 3 B. 8 C. 57 D. 55
r r r r 3π
4) 2a + 5b , Tu a = 1, b = 2, α = .
4
A. 5 B. 6 C. 35 D. 34
35.30. α -s ra mniSvnelobisaTvis iqnebian urTierTmar-
r r r r r r
Tobuli a + α b da b veqtorebi, Tu a ⋅ b = −6, b = 2 ?
A. 1 B. -2 C. 3 D. 4
35.31. α -s ra mniSvnelobisaTvis iqnebian urTierTmar-
r r r r r r
Tobuli a + α b da a − α b veqtorebi, Tu a = 6, b = 3 ?

A. ± 3 B. ± 2 C. ±1 D. ±5
35.32. gamoTvaleT:
r r r r r r r r r
( ) ( ) (
1) i ⋅ i − 2 j − j ⋅ 3i + k + k ⋅ j + 2k ; )
A. 3 B. 2 C. -3 D. -2
r r r r r r r r 2
( ) ( ) (
2) i ⋅ i + 2 j + 3 j ⋅ j − 3k − i − 2 j . )
A. 0 B. -1 C. 2 D. -2
r r
35.33. ipoveT a ⋅ b , Tu:
r r
1) a ( −1; 2 ) , b ( 2; −3) ;

265
A. -4 B. -8 C. 8 D. 4
r r r r r r
2) a = 2i − 3 j , b = i + 2 j ;
A. 8 B. -8 C. -4 D. 4
r r
3) a (1;0; −1) , b ( 2; −3;0 ) ;
A. 2 B. -2 C. 3 D. -3
r r r r r r r
4) a = 3i − 4k , b = i + 2 j − 3k ;
A. -5 B. 5 C. -15 D. 15
ur uur
35.34. ipoveT c1 da c2 veqtorebis skalaruli namravli,
Tu:
ur r r uur r r r r
1) c1 = a − 2b, c2 = 2a + 3b, a (1; −2 ) , b ( 2; −1) ;
A. -24 B. 24 C. -8 D. 8
ur r r uur r r r r r r r r
2) c1 = a + 2b, c2 = a − b, a = i − j , b = 2i + j ;
A. 7 B. -7 C. -5 D. 5
ur r r uur r r r r
3) c1 = a + b, c2 = 2a − b, a (1;0; −1) , b ( 0;1; −2 ) ;
A. -2 B. 2 C. 1 D. -1
ur r r uur r r r r r r r r
4) c1 = 3a − b, c2 = a + 3b, a = i − k , b = j + k .
A. 3 B. -3 C. 8 D. -8
35.35. samkuTxedis wveroebia A ( −2;1) , B ( 2; −1) , C (1;3) . ipoveT:
uuur 2
1) AB ;
A. 10 B. 2 5 C. 20 D. 10
uuur uuur
2) AB ⋅ AC .
A. -6 B. 6 C. -8 D. 8
r r
35.36. ipoveT a da b veqtorebs Soris kuTxis kosinusi,
Tu:
r r r r r r
1) a = i − 3 j , b = 2i + j ;
2 2 1 1
A. − B. C. − D.
10 10 5 5
r r
2) a ( −1; 2 ) , b ( 3; −2 ) ;
7 7 2 3
A. B. − C. D. −
65 65 13 13
r r r r r r r r
3) a = i − j + k , b = 2i − 3 j − k ;

266
5 3 3 4 3
A. − B. − C. D.
9 7 42 21
r r
4) a ( −1;0; 2 ) , b ( 0;1; −1) .
10 5 10 5
A. − B. D. C. −
5 5 5 5
r r
35.37. m -is ra mniSvnelobisTvisaa marTobuli a da b
veqtorebi, Tu:
r r
1) a ( −2; m ) , b ( −1; 4 ) ;
1 1 1
A. 2 B. − C. D. −
4 4 2
r r r r r r
2) a = 2i − j , b = m i + 6 j ;
A. 2 B. -3 C. 3 D. 4
r r
3) a (1; m; −2 ) , b ( 3; −1; m ) ;
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
r r r r r r r r
4) a = m i − 4 j + 4k , b = m i + m j + k .
A. 2 B. 1 C. -2 D. 0

$36. figuraTa gardaqmna

36.1. CamoTvlilTagan romel figuras aqvs simetriis


centri:
A. tolgverda samkuTxeds; B. tolferda samkuTxeds;
C. wesier xuTkuTxeds; D. paralelograms.
36.2. CamoTvlilTagan romel figuras ara aqvs simetriis
centri:
A. wrewirs; B. marTkuTxeds;
C. wesier samkuTxeds; D. wesier eqvskuTxeds.
36.3. tolgverda samkuTxedis simetriis centria:
A. medianebis gadakveTis wertili;
B. gverdis Suawertili;
C. Caxazuli wrewiris centri;
D.simetriis centri ara aqvs.
36.4. C wertili AB monakveTis Suawertilia. ipoveT:

267
1) C wertilis koordinatebi, Tu A ( −1; −5) , B ( −5;7 ) ;
A. ( −1;7 ) B. ( −3;1) C. ( −3;0 ) D. ( 0;1)
2) A wertilis koordinatebi, Tu C (1;3) , B ( 2; −1) .
A. ( 0;7 ) B. ( 0;1) C. ( 2;5) D. (1; −1)
36.5. ipoveT M wertilis simetriuli wertilis koordi-
natebi saTavis mimarT, Tu:
1) M ( 4; 2 ) ;
A. ( −2; −4 ) B. ( −4; −2 ) C. ( −4; 2 ) D. ( 4; −2 )
2) M ( −5; 4 ) .
A. ( −4;5 ) B. ( −5; 4 ) C. ( 5; −4 ) D. ( 5; 4 )
36.6. ipoveT M wertilis simetriuli wertilis koordi-
natebi Q wertilis mimarT, Tu:
1) M ( 2;1) , Q ( 4;3) ;
A. ( 5;0 ) B. ( −6;5 ) C. ( 5;6 ) D. ( 6;5 )
2) M ( −2;8) , Q (1;7 ) .
A. ( 6; 4 ) B. ( −4;6 ) C. ( 4;6 ) D. ( 4; −6 )
36.7. ABCD paralelogramSi AB = 5 sm da BC = 10 sm. A
kuTxis biseqtrisa BC gverds kveTs M wertilSi. N
aris M wertilis simetriuli wertili paralelogramis
diagonalebis gadakveTis wertilis mimarT. ipoveT MN .
A. 4 B. 5 C. 8 D. 10
36.8. M da N aris ABCD paralelogramis A da B wve-
roebis simetriuli wertilebi A da B kuTxeebis
biseqtrisebis gadakveTis wertilis mimarT. ipoveT ABMN
oTkuTxedis perimetri, Tu AB = 7 sm.
A. 14sm B. 21sm C. 28sm D. 35sm
36.9. ramdeni simetriis RerZi aqvs:
1) tolgverda samkuTxeds;
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
2) marTkuTxeds, romelic kvadrati ar aris;
A. 3 B. 1 C. 2 D. 4
3) tolferda trapecias;
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3

268
4) wesier eqvskuTxeds;
A. 6 B. 12 C. 4 D. 3
5) kvadrats;
A. 4 B. 3 C. 2 D. 1
6) paralelograms, romelic ar aris marTkuTxedi da
arc rombi.
A. 0 B. 4 C. 2 D. 3
36.10. ramdeni simetriis RerZi ar SeiZleba hqondes sam-
kuTxeds?
A. arc erTi B. mxolod erTi
C. mxolod ori; D. mxolod sami
36.11. rogor samkuTxeds aqvs mxolod ori simetriis
RerZi?
A. sxvadasxvagverdas B. tolferdas
C. tolgverdas D. arc erTs
36.12. ipoveT M ( −2;3) wertilis simetriuli wertilis ko-
ordinatebi:
1) abscisTa RerZis mimarT;
A. (2;-3) B. (-2;-3) C. (2;3) D. (0;2)
2) ordinatTa RerZis mimarT;
A. (2;3) B. (2;-3) C. (-2;-3) D. (2;6)
3) x = 1 wrfis mimarT;
A. (4;-3) B. (-2;-2) C. (-2;0) D. (4;3)
4) y = −2 wrfis mimarT.
A. (-2;-4) B. (2;5) C. (-2;-5) D. (-2;-7)
36.13. mocemulia A, B da C wertilebi. ipoveT C werti-
lis simetriuli wertilis koordinatebi im RerZis
mimarT, romlis mimarTac simetriulia A da B
wertilebi, Tu:
1) A ( 2;5) , B ( 2; −5) , C ( 8; 2 ) ;
A. (-8;2) B. (8;2) C. (-8;-2) D. (8;-2)
2) A ( 3;5) , B ( −3;5) , C ( −2; −3) ;
A. (-2;-3) B. (-2;3) C. (2;-3) D. (2;3)
3) A ( 5; 2 ) , B ( 5; −8) , C ( −3;1) ;
A. (3;1) B. (-3;-7) C. (-3;7) D. (-3;-6)
4) A ( 8; 4 ) , B ( 4; 4 ) , C (1; −6 ) .

269
A. (11;-6) B. (10;-6) C. (12;-6) D. (1;6)
36.14. ABCD trapeciaSi BD diagonalis sigrZe 13 dm-ia.
ipoveT trapeciis SuamonakveTi, Tu trapecias aqvs
simetriis RerZi, romlis fuZeebs Soris moqceuli
monakveTi 5 dm-ia.
A. 12dm B. 10dm C. 9dm D. 13dm
36.15. sakoordinato sibrtyis saTavis garSemo mobrune-
bisas P wertili aisaxeba Q wertilSi, xolo M
wertili N -Si. ipoveT N wertilis koordinatebi, Tu:
1) P ( 3;0 ) , Q ( 0;3) , M ( 0;5) ;
A. ( −5;0 ) B. ( 0; −5) C. ( 4;0 ) D. ( 0; −4 )
2) P ( −4;0 ) , Q ( 0; 4 ) , M ( 4;0 ) ;
A. ( 0; 4 ) B. ( 0; −4 ) C. ( 2;0 ) D. ( 0; −2 )
3) P ( 2;3) , Q ( −2; −3) , M ( −1; 4 ) ;
A. ( 3; −2 ) B. ( 3; 2 ) C. (1; 4 ) D. (1; −4 )
4) P ( 3; −4 ) , Q ( −3; 4 ) , M ( −2; −5) .
A. ( −2; −5) B. ( −2;5) C. ( 2;5) D. ( 5; 2 )
36.16. sakoordinato sibrtyis saTavis garSemo α kuTxiT
mobrunebisas P wertili aisaxeba Q wertilSi. ipoveT
PQ monakveTis sigrZe, Tu:
1) P ( 5;12 ) , α = 60o ;
A. 5 B. 10 C. 12 D. 13
2) Q ( 5; −5) , α = −90o ;
A. 5 B. 10 C. 5 2 D. 10 2

3) P ( 3; −4 ) , α= ;
3
A. 5 3 B. 5 C. 5 2 D. 13
π
4) P ( 7; −1) , α= .
2
A. 10 B. 8 C. 6 D. 4 3
36.17. O wertilis garSemo α kuTxiT mobrunebisas K
wertili aisaxeba misgan gansxvavebul M wertilSi,

270
xolo β kuTxiT mobrunebisas - N wertilSi. O centris
garSemo ra kuTxiT mobrunebisas aisaxeba M wertili N
wertilSi, Tu:
1) α = 70o , β = 120o ;
A. −190o B. 190o C. 50o D. −50o
2) α = 110o , β = 40o ;
A. −70o B. 150o C. −150o D. 70o
3) α = 105o , β = −55o ;
A. 50o B. −160o C. 160o D. −50o
4) α = −100o , β = −40o.
A. 140o B. −140o C. −60o D. 60o
36.18. sakoordinato sibrtyis saTavis garSemo mobrune-
bisas E wertili aisaxeba F wertilSi. ipoveT F werti-
lis y ordinati, Tu:
1) E ( 0;3) , F ( −2; y ) da mobruneba xdeba blagvi kuT-
xiT;
A. -5 B. 5 C. − 5 D. 5
2) E ( 4;0 ) , F ( 2; y ) da mobruneba xdeba saaTis isris
moZraobis mimarTulebiT maxvili kuTxiT;
A. −2 3 B. 2 3 C. -12 D. 12
3) E ( 33; 2 , ) F ( −6; y ) da F wertili meore meoTxed-
Sia;
A. 2 B. 1 C. -1 D. -2
4) E ( −7; 2 ) , F ( 5; y ) da F wertili meoTxe meoTxedSia.
A. -35 B. 35 C. 2 7 D. −2 7
36.19. sakoordinato sibrtyis saTavis garSemo α kuTxiT
mobrunebisas M wertili aisaxeba N wertilSi. ipoveT
N wertilis koordinatebi, Tu:
π
1) M ( 5;0 ) , α= ;
2
A. (-5;0) B. (0;5) C. (0;-5) D. (5;0)

2) M ( 2;0 ) , α = 45o ;

271
A. ( − 2; 2 ) B. (0;2) C. ( 2; 2 ) D. ( 2; − 2 )

3) M ( 4; 0 ) , α= ;
6
A. ( 2; 2 3 ) B. ( −2 3; 2 ) C. ( 2 3; −2 ) D. ( −4; 0 )
4) M ( 3;0 ) , α = −30 ; o

⎛3 3 3⎞ ⎛ 3 3 3⎞ ⎛3 3 3⎞
A. ⎜⎜ ; − ⎟⎟ B. ⎜⎜ − ; ⎟⎟ C. (-3;0) D. ⎜⎜ ; − ⎟
⎝ 2 2⎠ ⎝ 2 2⎠ ⎝2 2 ⎟⎠

5) M ( 0; 6 ) , α= ;
3
A. (6;0) B. ( −3 3;3 ) C. (0;-6) D. ( −3 3; −3 )
6) M ( 0; −4 ) , α = −210 . o

A. ( 2; 2 3 ) B. (-2; 2 3 ) C. ( 2 3 ;2) D. (0;4)


36.20. sakoordinato sibrtyis saTavis garSemo α kuTxiT
mobrunebisas P wertili aisaxeba Q wertilSi. ipoveT
Q wertilis koordinatebi, Tu:
1) P ( 3; 4 ) , α = π;
A. (5;0) B. (4;3) C. (-3;4) D. (-3;-4)
2) P ( 3;3) , α = −90o ;
A. (0;-6) B. (0;-3) C. (3;-3) D. (-3;3)
π
3) P ( 2; 2 ) , α= ;
4
A. (0; −2 2 ) B. (0; 2 2 ) C. ( 2 2 ;0) D. ( −2 2; 2 2 )
4) P ( 4; 4 ) , α = −225o ;
A. ( −4 2 ;0) B. ( 4 2 ;0) C. (0; 4 2 ) D. (-8;0)
(
5) P 3 3;3 , ) α = 60o ;
A. (0;-6) B. (-6;0) C. (0;6) D. (0; 3 3 )
π
(
6) P −2; 2 3 , ) α =− .
2
A. ( −2 3 ;2) B. (0; 2 3 ) C. ( 2 3 ;0) D. ( 2 3 ;2)

272
36.21. ipoveT M wertilis homoTetiuri wertilis koor-
dinatebi koordinatTa saTavis mimarT, homoTetiis koe-
ficientiT k , Tu:
1) M ( 2;3) , k = 1;
A. (-3;-2) B. (3;2) C. (2;3) D. (-2;-3)
2) M ( −2;3) , k = 2;
A. (-4;6) B. (4;-6) C. (4;6) D. (-4;-6)
2
3) M ( 3; 6 ) , k = ;
3
A. (1;3) B. (2;4) C. (4;2) D. (3;1)
1
4) M ( −4; −6 ) , k = − .
2
A. (12;8) B. (8;12) C. (3;2) D. (2;3)
36.22. ipoveT M wertilis homoTetiuri wertilis koor-
dinatebi Q wertilis mimarT, homoTetiis koeficientiT
k , Tu:
1) M ( 2; −3) , Q ( 2;0 ) , k = 3;
A. (2;-6) B. (2;-9) C. (6;-9) D. (-9;-3)
2) M ( −1; −2 ) , Q ( 0; −2 ) , k = −4;
A. (4;8) B. (4;2) C. (4;-2) D. (-4;-2)
3) M ( 3; −4 ) , Q ( 3;0 ) , k = 2;
A. (3;-8) B. (3;14) C. (-3;-14) D. (6;-8)
4) M ( −2;3) , Q (1;3) , k = −5.
A. (14;3) B. (-3;14) C. (-14;3) D. (3;14)
36.23. P wertili aris Q wertilis homoTetiuri koor-
dinatTa saTavis mimarT. ipoveT homoTetiis koeficienti,
Tu:
1) P ( 7;0 ) , Q ( 2;0 ) ;
A. 3,5 B. 14 C. -3,5 D. 5
2) P ( 0;5) , Q ( 0; −4 ) ;
A. 1,25 B. 0,8 C. -0,8 D. -1,25
3) P ( 4; 2 ) , Q ( 8; 4 ) ;
A. 0,5 B. 2 C. -2 D. -0,5

273
4) P ( 9; −6 ) , Q ( −3; 2 ) .
1 1
A. 3 B. -3 C. D. −
3 3
36.24. O aris ABCD paralelogramis diagonalebis gada-
kveTis wertili. ipoveT homoTetiis koeficienti, Tu:
1) A aris C -s homoTetiuri O centris mimarT;
A. 1 B. -1 C. 2 D. 0,5
2) O aris B -s homoTetiuri D centris mimarT.
A. -0,5 B. 2 C. -2 D. 0,5
36.25. O aris ABC samkuTxedis AN da BM medianebis ga-
dakveTis wertili. ipoveT homoTetiis koeficienti, Tu:
1) A aris N -s homoTetiuri O centris mimarT;
A. -2 B. 2 C. 0,5 D. -0,5
2) M aris O -s homoTetiuri B centris mimarT.
3 3 2 2
A. − B. C. − D.
2 2 3 3
36.26. ABCD trapeciis fuZeebia AD = 10 da BC = 2 , xolo
O aris diagonalebis gadakveTis wertili. ipoveT homo-
Tetiis koeficienti, Tu:L
1) C aris A -s homoTetiuri O centris mimarT;
A. -0,2 B. 5 C. 0,2 D. -5
2) D aris B -s homoTetiuri O centris mimarT;
A. 5 B. 0,2 C. -5 D. -0,2
3) B aris O -s homoTetiuri D centris mimarT;
5 6 5 6
A. − B. C. D. −
6 5 6 5
4) A aris O -s homoTetiuri C centris mimarT;
1 1
A. B. − C. -6 D. 6
6 6
5) O aris C -s homoTetiuri A centris mimarT;
5 1
A. B. C. 6 D. 5
6 5
6) AOD aris BOC -s homoTetiuri O centris mimarT.
1 1
A. − B. -5 C. 5 D.
5 5

274
36.27. AM aris ABC samkuTxedis biseqtrisa. ipoveT
AB : AC , Tu B aris M -is homoTetiuri C centris
mimarT, homoTetiis koeficientiT 3.
1 1
A. 3 B. 2 C. D.
3 2
36.28. SeadgineT im wrfis gantoleba, romelic mocemuli
wrfis homoTetiuria koordinatTa saTavis mimarT,
homoTetiis koeficientiT k , Tu:
1) y = 3 x + 5, k = 2;
A. y = 3x + 10 B. y = 3x + 7 C. y = 3x − 3 D. y = 6 x + 10
2) y = −5 x + 2, k = −0,5.
A. y = −5 x + 1 B. y = −5 x − 1 C. y = −5 x − 5 D. y = 5 x − 1
36.29. ipoveT im homoTetiis koeficienti, romliTac
y = 3x − 8 wrfe aisaxeba y = 3x + 2 wrfeSi koordinatTa sa-
Tavis mimarT.
1 1
A. B. − C. 4 D. -4
4 4
36.30. A (1; −5) da C ( 5; −7 ) aris ABCD paralelogramis mo-
pirdapire wveroebi. ipoveT paralelogramis diagonale-
bis gadakveTis wertilis homoTetiuri wertili koordi-
1
natTa saTavis mimarT, homoTetiis koeficientiT - .
3
A. (1;-4) B. (-1;2) C. (2;-4) D. (-1;4)
r
36.31. paraleluri gadatana ganisazRvreba a veqtoriT.
ipoveT M wertilis saxe am paraleluri gadatanisas,
Tu:
r
1) a ( 2; −3) , M ( 7; −1) ;
A. (5;2) B. (9;-4) C. (14;3) D. (-9;4)
r
2) a ( −2; −7 ) , M ( 3; 4 ) .
A. (1;-3) B. (-1;3) C. (-6;-28) D. (28;-6)
36.32. paraleluri gadatanisas M wertili aisaxeba N
wertilSi. ipoveT im veqtoris koordinatebi, romelic am
paraleluri gadatanas gansazRvravs, Tu:
1) M ( 2;3) , N ( 4;7 ) ;

275
A. (2;4) B. (-2;-4) C. (8;21) D. (2;-4)
2) M ( −2;7 ) , N ( 5; −3) .
A. (3;4) B. (-3;-4) C. (-10;-21) D. (7;-10)
36.33. paraleluri gadatanisas L wertili aisaxeba K
wertilSi. ipoveT M wertilis saxe imave paraleluri
gadatanisas, Tu:
1) L ( −1;3) , K ( 9; −3) , M ( 2; 4 ) ;
A. (12;-2) B. (-12;2) C. (-12;-2) D. (12;2)
2) L ( 5; −7 ) , K ( −5; −7 ) , M ( 3; 4 ) .
A. (7;4) B. (-7;4) C. (7;-4) D. (-7;-4)
36.34. ipoveT im wrfis gantoleba, romelSic aisaxeba
r
mocemuli wrfe a veqtoriT gansazRvruli paraleluri
gadatanisas, Tu:
r
1) y = 2 x − 1, a ( 0;3) ;
A. y = 2 x + 2 B. y = 2 x − 4 C. y = 2 x − 2 D. y = 2 x + 5
r
2) y = −0,5 x + 0, 2, a ( 0; −2 ) ;
A. y = −0,5 x − 2 B. y = −0,5 x − 1,8 C. y = 3, 2 − 0,5 x D. y = 5 − 0,5x
r
3) y = 3 − 2 x, a ( −4;0 ) ;
A. y = 5 − 2 x B. y = −2 x − 4 C. y = −2 x − 5 D. y = 3 − 2 x
r
4) y = 3 x − 1, a ( 2;0 ) ;
A. y = 3x − 5 B. y = 3x + 1 C. y = 3x + 2 D. y = 3x − 7
r
5) y = 0,5 x + 3, a ( −2;1) ;
A. y = 0,5x + 5 B. y = 0,5 x − 1 C. y = 0,5x + 3 D. y = 0,5x − 2
r
6) y = −4 x − 1, a ( 2; −3) .
A. y = −4 x + 1 B. y = 3 − 4 x C. y = 4 − 4 x D. y = −4 x − 1
36.35. paraleluri gadatanisas M wertili aisaxeba N
wertilSi. romel wrfeSi aisaxeba mocemuli wrfe imave
paraleluri gadatanisas, Tu:
1) M ( 2;3) , N ( 4;7 ) , y = −2 x + 3;
A. y = −2 x + 3 B. y = −2 x + 7 C. y = −2 x − 4 D. y = −2 x + 11
2) M ( −2;0 ) , N ( 3; −4 ) , y = 2 x − 3 .

276
A. y = 2 x − 17 B. y = 2 x − 7 C. y = 2 x + 1 D. y = 2 x − 9
36.36. ipoveT im parabolis gantoleba, romelSic aisaxeba
r
mocemuli parabola a veqtoriT gansazRvruli parale-
luri gadatanisas, Tu:
r
1) y = 3 x 2 , a ( 0; 4 ) ;
A. y = 3 x 2 + 4 B. y = 3 x 2 − 4
C. y = 3 x 2 − 2 D. y = 3 x 2 + 2
r
2) y = −2 x 2 + 7, a ( 0; −4 ) ;
A. y = −2 x 2 + 11 B. y = −2 x 2 + 3
C. y = 5 − 3 x 2 D. y = −2 x 2 − 4
r
3) y = 5 x 2 , a ( 3;0 ) ;
A. y = 5 x 2 − 3 x B. y = 5 x 2 + 9
C. y = 5 x − 30 x + 45
2
D. y = 5 x 2 + 30 x + 9
r
4) y = 4 − x , a ( −2; 0 ) ;
2

A. y = − x 2 + 4 x B. y = − x 2 − 4 x + 4
C. y = − x 2 + 2 x − 4 D. y = − x 2 − 4 x
r
5) y = 2 x 2 , a ( −2;3) ;
A. y = 2 x 2 + 8 x B. y = 2 x 2 + 6 x + 9
C. y = 2 x 2 + 8 x + 5 D. y = 2 x 2 + 8 x + 11
r
6) y = − x 2 + x − 2, a ( 2;3) .
A. y = − x 2 + x B. y = − x 2 + 4 x − 1
C. y = − x + 5 x − 5
2
D. y = − x 2 + 5 x
36.37. paraleluri gadatanisas M wertili aisaxeba N
wertilSi. romel parabolaSi aisaxeba mocemuli
parabola imave paraleluri gadatanisas, Tu:
1) M ( 0; −2 ) , N ( 3; 4 ) , y = 2 x 2 + 4 x − 3;
A. y = 2 x 2 − 8 x + 9 B. y = 2 x 2 − 6 x + 2
C. y = 2 x − 4 x + 3
2
D. y = 2 x 2 + 4 x − 2
2) M ( −1;3) , N ( 0; −2 ) , y = −3x 2 + 2 x − 1.
A. y = −3 x 2 + 6 x − 9 B. y = −3 x 2 + 8 x − 11

277
C. y = −3 x 2 − 8 x − 2 D. y = −3 x 2 + 4 x − 1

$37. monacemTa analizi da statistika.

37.1. ipoveT Semdegi monacemebis saSualo:


1) 4; 7; 12; 17
A. 8 B. 9 C. 10 D. 11
2) -7; 4; -8; -3; 6; 12; -4
A. -1 B. 0 C. 1 D. 2
2
3) 0,3; 2; 2; -1,7;
5
A. 0,9 B. 1,1 C. 0,7 D. 0,6
1 4
4) ; 3; − ; 4; 0; 0,2
5 5
A. 1,1 B. 0,9 C. 1,2 D. 1,15
37.2. ipoveT Semdegi monacemebis mediana:
1) -2; 7; -3; 3; -1
A. -3 B. -1 C. 1 D. 3
2) 3,5; -2,1; -1,2; -0,4; -0,9; -3; 4
A. -0,9 B. -0,4 C. -1,2 D. -2,1
3) 2,2; 7,7; 4,2; -4; -3,5; 3
A. 1,2 B. 2,6 C. 2,8 D. 0,5
4) 7,3; 4,4; -2,3; -5;6; 2,4; -1,2
A. 2 B. 2,1 C. -0,6 D. 0,6
37.3. ipoveT Semdegi monacemebis gabnevis diapazoni:
1) -7; 0; -9; 3; 4; 9
A. 16 B. 18 C. 10 D. 23
2) 10; 17; -5; 22; -10; -8
A. 32 B. 20 C. 25 D. 35
37.4. ipoveT Semdegi monacemebis sixSireebs Soris udide-
si:
1) -2; 0; 3; -2; 3; 3; 0; 3; 0
A. 2 B. 4 C. 3 D. 1
2) -4; 3; -4; 5; 5; -4; 6; 6
A. 4 B. 1 C. 2 D. 3

278
37.5. ipoveT Semdegi monacemebis fardobiT sixSireTa So-
ris umciresi:
1) -5; -3; 2; -4; -5; -3; -5; 2; -3
1 1 2 2
A. B. C. D.
9 10 9 11
2) -7; 7; 2; 7; 7; 2; -7; 2; 2; 7
A. 0.1 B. 0,3 C. 0,2 D. 0,15
37.6. ipoveT Semdegi monacemebis moda:
1) -4; 2; -2; 2; 1; 6; -10; 2; -4
A. -4 B. 2 C. ara aqvs D. 6
2) 1; 7; 1; 1; 7; 4; 7; 4; 7; 5; 4
A. 1 B. 5 C. 4 D. 7
3) -5; 5; -4; 5; -5; -4; -5; 5
A. -5 B. -5 an 5 C. 5 D. ara aqvs
4) -12; -10; 17; 5; -9; 9
A. ara aqvs B. -10 C. 17 D. 9
37.7. ipoveT Semdegi monacemebis saSualo kvadratuli
(standartuli) gadaxra:
1) -3; 1; 4; 6
43 46
A. 4 B. C. 3 D.
2 2
2) -5; 3; -2; 4
3 5 3 6 3 6 3 5
A. B. C. D.
2 2 4 4
3) 2; 1; 0; -5; -8
370 73 390 83
A. B. C. D.
5 5 5 5
4) -7; 2; -1; 2; -1
3 39 3 29 53 3 30
A. B. C. D.
5 5 5 5
37.8. 1) 12 Catarebuli cdis Sedegebi mocemulia sixSireTa
cxriliT

mniSvnelobebi -2 0 -1 2 3
sixSire 1 3 2 n 1

279
ipoveT n-is mniSvneloba.
A. 4 B. 5 C. 6 D. 3

2) 15-jer Catarebuli cdis Sedegebi mocemulia sixSi-


reTa cxriliT

mniSvneloba -8 8 1 -2 3 5
sixSire 2 n 1 3 5 m

23
ipoveT n da m, Tu mocemuli monacemebis saSualoa .
15
A. 3;1 B. 3;2 C. 2;2 D. 2;3
37.9. Sejibrebis dros tyviis msrolelis mier miRebuli
qulebis fardobiTi sixSireTa cxrilia

qulebi 6 7 8 9 10
fardobiTi 5 1 1 3 1
sixSire 16 8 4 10 80

1) ramdeni gasrola moaxdina msrolelma, Tu


cxrianebis sixSire 4-iT metia rvianebis sixSireze?
A. 120 B. 76 C. 60 D. 80
2) ramdenjer moaxvedra msrolelma SvidianSi, Tu
cxrianebsa da aTianebSi moxvedraTa jami 25-is tolia?
A. 10 B. 20 C. 1 D. 24
37.10. sibrtyeze SemTxveviT aRebulia sasruli raodenobis
wertilebi, romlebic sakoordinato RerZebze ar mdeba-
reoben. am wertilebis sakoordinato meoTxedebSi mdeba-
reobis sixSireTa da fardobiT sizSireTa cxrilia

meoTxedis I II III IV
nomeri
sixSire 42 x 24 54

fardobiTi 7 1 4
sixSire 25 5 25 y

280
ipoveT:
1) II meoTxedidan aRebuli wertilebis sixSire.
A. 25 B. 30 C. 35 D. 40
2) IV meoTxedidan aRebuli wertilebis fardobiTi six-
Sire.
3 7 7 9
A. B. C. D.
20 25 20 25

$38. xdomilobis albaToba

38.1. ipoveT albaToba imisa, rom kamaTlis erTjer gago-


rebisas ganxorcieldeba Semdegi xdomiloba:
1) 5-is mosvla;
1 1 5 1
A. B. C. D.
5 2 6 6
2) 2-ze meti ricxvis mosvla;
2 1 5 1
A. B. C. D.
3 2 6 4
3) luwi ricxvis mosvla;
1 1 1 5
A. B. C. D.
3 2 4 6
4) 6-is gamyofis ar mosvla.
2 1 5
A. 0 B. C. D.
3 3 6
38.2. yuTSi 10 Savi, 8 wiTeli da 7 lurji burTulaa. ipo-
veT albaToba imisa, rom yuTidan SemTxveviT amoRebuli
burTula:
1) iqneba wiTeli;
18 3 2 8
A. B. C. D.
25 5 5 25
2) ar iqneba Savi.
3 2 7 17
A. B. C. D.
5 5 25 25
38.3. yuTSi 8 TeTri, 3 Savi da 4 wiTeli burTulaa. ipoveT
albaToba imisa, rom SemTxveviT amoRebuli 2 burTu-

281
lidan:
1) orive iqneba TeTri;
11 7 2 4
A. B. C. D.
30 30 15 15
2) orive iqneba erTi da imave feris;
37 41 12 13
A. B. C. D.
105 105 35 35
3) erTi iqneba TeTri, meore ki – wiTeli;
33 32 31 31
A. B. C. D.
110 105 110 105
4) orive iqneba sxvadasxva feris.
68 13 67 11
A. B. C. D.
105 21 105 21
38.4. ipoveT albaToba imisa, rom 36-kartiani dastidan da-
rigebisas ganxorcieldeba Semdegi xdomiloba:
1) pirveli karti iqneba yvavis eqvsiani;
1 1 1 1
A. B. C. D.
6 12 9 36
2) pirveli karti iqneba aTiani;
1 1 1 4
A. B. C. D.
3 9 36 9
3) pirveli karti iqneba guli;
1 3 1 1
A. B. C. D.
9 4 4 2
4) pirveli karti iqneba cxriani an tuzi;
2 5 1 7
A. B. C. D.
9 9 9 9
5) pirveli karti ar iqneba tuzi;
8 5 1 8
A. B. C. D.
9 9 9 9
6) meore karti iqneba cxriani;
2 1 1 3
A. B. C. D.
9 9 36 35
7) pirveli ori karti iqneba Svidiani;

282
1 2 4 5
A. B. C. D.
105 9 105 9
8) pirveli karti iqneba Svidiani, meore ki - cxriani.
11 2 4 5
A. B. C. D.
315 9 315 9
38.5. ipoveT albaToba imisa, rom kamaTlis orjer
gagore-bisas ganxorcieldeba Semdegi xdomiloba:
1) ori erTnairi ricxvis mosvla;
1 5 5 1
A. B. C. D.
6 6 36 36
2) ori kenti ricxvis mosvla;
3 1 7 11
A. B. C. D.
4 4 36 36
3) erTi luwi da erTi kenti ricxvis mosvla;
5 4 1 1
A. B. C. D.
9 9 5 2
4) erTi mainc eqvsianis mosvla;
1 11 1 5
A. B. C. D.
3 36 6 6
5) erTi mainc luwi ricxvis mosvla;
5 3 3 1
A. B. C. D.
7 8 4 4
6) mosuli ricxvebis jamia 7;
5 11 5 1
A. B. C. D.
12 12 6 6
7) pirvel kamaTelze mosuli ricxvi 2-iT metia meore
kamaTelze mosul ricxvze;
7 1 4 5
A. B. C. D.
18 9 9 18
8) mosuli ricxvebidan erT-erTi 2-iT metia meoreze.
1 5 7 2
A. B. C. D.
9 9 9 9
38.6. ipoveT albaToba imisa, rom monetis 3-jer agdebisas
ganxorcieldeba Semdegi xdomiloba:
1) samivejer mova safasuri;

283
7 5 3 1
A. B. C. D.
8 8 8 8
2) gerbi mova mxolod erTjer;
3 5 7 1
A. B. C. D.
8 8 8 8
3) erTjer mainc mova gerbi;
5 7 1 3
A. B. C. D.
8 8 8 8
4) orjer mainc mova safasuri.
5 1 3 1
A. B. C. D.
8 4 4 2
38.7. auzSi aris sami saxeobis Tevzi: 15 kalmaxi, 14 murwa
da 11 Wanari. ipoveT albaToba imisa, rom auzidan
SemTxveviT amoyvanili 3 Tevzidan:
1) samive iqneba kalmaxi;
33 7 11 13
A. B. C. D.
152 152 145 145
2) samive iqneba murwa;
11 13 7 7
A. B. C. D.
190 180 180 190
3) erTi iqneba kalmaxi da danarCeni ori – murwa;
21 19 17 19
A. B. C. D.
152 152 145 145
4) samive iqneba sxvadasxva saxeobis.
231 289 221 329
A. B. C. D.
988 988 990 990
38.8. klasis 30 moswavlidan 8-s hyavs mxolod da, 10-s
mxolod Zma, xolo danarCen moswavleebs hyavT Zmac da
dac. ras udris albaToba imisa, rom SemTxveviT SerCeuli
ori moswavlidan:
1) erTs hyavs mxolod da, xolo meores mxolod Zma;
8 14 38 37
A. B. C. D.
87 87 87 87
2) orives hyavs mxolod da;

284
29 28 11 13
A. B. C. D.
435 435 145 145
3) orives hyavs Zma;
3 38 77 79
A. B. C. D.
29 87 145 135
4) erTs hyavs da, xolo meores Zma.
121 362 361 133
A. B. C. D.
145 435 435 135
38.9. moswavles jibeSi aqvs rva moneta: sami 5-TeTriani,
sami 10-TeTriani da ori 20-TeTriani. moswavle jibidan
SemTxveviT iRebs n raodenobis monetas. ipoveT albaToba
imisa, rom amoRebuli monetebis Rirebulebebis jami aris
m TeTri, Tu:
1) n = 2, m = 25;
5 3 3 5
A. B. C. D.
14 14 8 8
2) n = 2, m = 20;
7 5 3 3
A. B. C. D.
8 28 8 28
3) n = 3, m = 20;
9 13 3 5
A. B. C. D.
28 28 14 14
4) n = 3, m = 35;
5 9 5 3
A. B. C. D.
28 28 14 14
5) n = 3, m = 40;
2 3 5 5
A. B. C. D.
21 28 28 21
6) n = 3, m = 30.
11 3 25 1
A. B. C. D.
56 8 56 8
38.10. yuTSi moTavsebuli 8 monetidan 2 yalbia. ras udris
albaToba imisa, rom yuTidan SemTxveviT amoRebuli 4
monetidan:
1) orive yalbia;

285
5 3 15 13
A. B. C. D.
14 14 28 28
2) mxolod erTia yalbi;
9 3 5 4
A. B. C. D.
14 14 7 7
3) erTi mainc yalbia;
11 9 6 5
A. B. C. D.
14 14 7 7
4) arc erTi ar aris yalbi.
3 5 3 5
A. B. C. D.
7 7 14 14
38.11. firma Tavisi 10 TanamSromlisaTvis aTamaSebs 10
prizs, romelTa Soris aris erTi avtomobili. Tavidanve
dawesebuli rigiT yvela TanamSromeli yuTidan iRebs
konverts, romelSic miTiTebulia prizis dasaxeleba. ras
udris albaToba imisa, rom rigiT mexuTe TanamSromeli
moigebs avtomobils?
1 1 1 3
A. B. C. D.
10 6 5 10
38.12. turistuli saagento 10 qalaqidan, romelTa Soris
aris siRnaRi, saeqskursiod SemTxveviT arCevs 3 qalaqs.
ras udris albaToba imisa, rom maT Soris aucileblad
iqneba siRnaRi?
1 1 1 3
A. B. C. D.
2 5 10 10
38.13. kubi, romlis waxnagebi SeRebilia, dayofilia 27
erTnairi zomis kubad. ipoveT albaToba imisa, rom
miRebuli nawilebidan SemTxveviT aRebul kubs eqneba
sami SeRebili waxnagi?
5 8 2 4
A. B. C. D.
27 27 9 9
38.14. safexburTo turnirSi monawileobs oTxi gundi:
liverpuli, milani, barselona da baierni. ras udris
albaToba imisa, rom saboloo cxrilSi gundebi
ganlagdebian Semdegi TanmimdevrobiT: liverpuli,
barselona, baierni, milani.

286
5 1 1 5
A. B. C. D.
24 24 216 216
38.15. CempionTa ligis gaTamaSebaSi monawile gundebi,
romelTa Soris aris espaneTis sami gundi, unda
ganawildes 8 jgufSi. ras udris albaToba imisa, rom
espaneTis gundebi moxvdebian gansxvavebul jgufebSi?
7 21 25 3
A. B. C. D.
8 32 32 8
38.16. avtosadgomze dgas mxolod ,,mersedesis” da
,,toiotas” firmis or-ori avtomobili. ras udris
albaToba imisa, rom avtosadgomidan gamosuli pirveli
ori avtomobili iqneba erTidaimave firmis?
1 2 1 1
A. B. C. D.
4 3 6 3
38.17. festivalze warmodgenili 30 filmidan zuras nanaxi
aqvs 10 filmi. festivalze yoveldRiurad aCveneben
SemTxveviT SerCeul 3 films. ras udris albaToba imisa,
rom festivalis mimdinareobis pirvelive dRes naCvenebi
samive filmi zuras nanaxi aqvs?
5 6 3 3
A. B. C. D.
203 203 101 100
38.18. yuTSi aris 5 cali sxvadasxva feris burTi: TeTri,
yviTeli, mwvane, Savi da lurji. yuTidan SemTxveviT
viRebT erT burTs, viniSnavT fers da ukan vabrunebT.
Semdeg isev viRebT erT burTs, viniSnavT fers da ukan
vabrunebT. Semdeg igives vimeorebT mesamejerac. ras
udris albaToba imisa, rom:
1) samivejer amoRebuli iqneba TeTri burTi?
1 1 3 3
A. B. C. D.
125 25 125 25
2) pirvelad amoRebuli burTi iqneba TeTri, meored
amoRebuli – Savi, mesamed – mwvane?
3 1 1 3
A. B. C. D.
25 25 125 125
3) amoRebuli burTebs Soris erTi iqneba TeTri, erTi
– lurji, erTi – mwvane?

287
1 6 3 2
A. B. C. D.
125 125 125 125
4) amoRebuli burTebidan ori lurjia da erTi yviTe-
li?
3 2 1 3
A. B. C. D.
25 125 125 125
38.19. farexSi 20 batkania. erT Rames mgelma scada batknis
motaceba, magram ZaRlma gaagdebina. mgelma meore Ramesac
scada batknis motaceba – ZaRlma isev gaagdebina. ras
udris albaToba imisa, rom mgeli sxvadasxva batkans
itacebda?
19 1 1 1
A. B. C. D.
20 20 4 19
38.20. safexburTo matCis Casatareblad msajebma SearCies
10 burTi. TamaSis msvlelobis dros moednidan
gadavardnili burTis nacvlad zogjer SerCeuli
burTebidan erT-erTs awvdian saTamaSod. matCSi ori
golis gatanis SemTxvevaSi ras udris albaToba imisa,
rom orive goli erTidaimave burTiT iqneba gatanili?
1 1 1 1
A. B. C. D.
100 10 5 20
38.21. mocemulia cifrebi: 0; 1; 2; 6; 9. am cifrebisagan
adgenen orniSna ricxvebs ise, rom masSi cifrebi ar
meordeba. ras udris albaToba imisa, rom miRebul
orniSna ricxvebs Soris SemTxveviT SerCeuli ricxvi:
1) iqneba 5-is jeradi;
2 3 1 1
A. B. C. D.
5 4 5 4
2) iqneba 3-is jeradi;
1 3 1 3
A. B. C. D.
4 8 8 4
3) iqneba kenti ricxvi;
1 1 3 3
A. B. C. D.
4 8 8 4
4) iqneba 4-is jeradi.

288
1 1 3 3
A. B. C. D.
4 8 8 4
38.22. A da B ori araTavsebadi xdomilobaa. gamoTvaleT:
1 1
1) P ( A ∪ B ) , Tu P ( A ) = , P ( B ) = ;
2 3
5 1 1 2
A. B. C. D.
6 6 3 3
2) P ( A ) , Tu P ( A ∪ B ) = 0, 75, , P ( B ) = 0, 4.
A. 0, 25 B. 0,35 C. 0, 45 D. 0,5
38.23. A da B damoukidebeli xdomilobebia. gamoTvaleT:
1 2
1) P ( A ∩ B ) , Tu P ( A ) = , P ( B ) = ;
2 5
3 9 7 1
A. B. C. D.
5 10 10 5
2) P ( B ) , Tu P ( A ) = 0,3 , P ( A ∩ B ) = 0,15.
A. 0,4 B. 0,45 C. 0,5 D. 0,3
38.24. A da B raime xdomilobebia. gamoTvaleT:
1 1 1
1) P ( A ∪ B ) , Tu P ( A ) = , P ( B ) = , P ( A ∩ B ) = ;
3 4 5
3 11 11 23
A. B. C. D.
10 60 30 60
1 2 11
2) P ( A ∩ B ) , Tu P ( A ) = , P ( B ) = , P ( A ∪ B ) = .
2 5 20
3 4 7 9
A. B. C. D.
5 5 20 20
38.25. A da B damoukidebeli xdomilobebia. gamoTvaleT:
1 1
1) P ( A ∪ B ) , Tu P ( A ) = , P ( B ) = ;
5 4
2 3 7 1
A. B. C. D.
5 5 10 2
2) P ( A ∪ B ) , Tu P ( A ) = 0, 2 , P ( A ∩ B ) = 0,1;
A. 0,7 B. 0,6 C. 0,8 D. 0,9

289
1 4
3) P ( A ) , Tu P (B) = , P ( A ∪ B) = ;
5 5
2 3 1 3
A. B. C. D.
5 5 4 4
1 1
4) P ( A ∩ B ) , Tu P ( A ) =P ( A ∪ B) = .
,
3 2
1 3 5 7
A. B. C. D.
12 10 12 10
38.26. erT yuTSi 4 TeTri da 8 Savi burTia, meoreSi ki 3
TeTri da 2 Savi. orive yuTidan erTmaneTisagan
damoukideblad amoiRes TiTo-TiTo burTi. ras udris
albaToba imisa, rom amoRebuli burTebidan:
1) orive TeTria;
1 7 5 11
A. B. C. D.
12 12 12 12
2) mxolod erTia TeTri.
1 5 7 11
A. B. C. D.
12 12 12 12
38.27. erT klasSi 8 gogo da 12 biWia, xolo meoreSi – 12
gogo da 16 biWi. TiTo klasidan SemTxveviT SearCies
TiTo moswavle. ras udris albaToba imisa, rom SerCeuli
moswavleebidan erTi mainc iqneba biWi?
17 23 29 6
A. B. C. D.
35 35 35 7
38.28. albaToba imisa rom, ganxorcieldeba A xdomoloba
4
aris , xolo albaToba imisa, rom ganxorcieldeba B
9
3
xdomiloba aris . ras udris albaToba imisa, rom A da
5
B xdomilobebi erTdroulad ganxorcieldeba, Tu
cnobilia, rom A da B xdomilobebidan erTi mainc
aucileblad ganxorcieldeba.
1 7 2 1
A. B. C. D.
45 45 45 15
38.29. klasSi yovel moswavles hyavs da an Zma. albaToba
imisa, rom klasidan SemTxveviT SerCeul moswavles hyavs

290
2
Zma aris , xolo albaToba imisa, rom klasidan SemTxve-
3
3
viT SerCeul moswavles hyavs da aris . ipoveT
4
albaToba imisa, rom klasidan SemTxveviT SerCeul
moswavles hyavs dac da Zmac.
7 5 5 7
A. B. C. D.
12 12 24 24
38.30. monakveTi dayofilia 5 nawilad, romelTa sigrZeebia
5 sm, 6 sm, 9 sm, 12 sm da 13 sm. ipoveT albaToba imisa, rom
am monakveTze SemTxveviT aRebuli wertili:
1) ekuTvnis umciresi sigrZis nawils;
1 5 2 1
A. B. C. D.
9 44 9 5
2) ekuTvnis 9 sm sigrZis nawils;
9 1 1 2
A. B. C. D.
44 9 5 7
3) ar ekuTvnis 12 sm sigrZis nawils;
4 7 13 11
A. B. C. D.
15 15 15 15
4) ekuTvnis umciresi an udidesi sigrZis nawils.
1 2 3 5
A. B. C. D.
3 5 5 9
38.31. ricxviT RerZze mocemulia monakveTi [ −6;3] . ras
udris albaToba imisa, rom am monakveTze SemTxveviT
aRebuli wertilis simetriuli wertili saTavis mimarT,
agreTve ekuTvnis amave monakveTs.
2 1
A. 0,7 B. 0,5 C. D.
7 3
38.32.ras udris albaToba imisa, rom ABCD paralelog-
ramis BD diagonalze SemTxveviT aRebuli wertili
ekuTvnis ABC samkuTxeds.
A. 0,5 B. 0,6 C. 0,4 D. 0,75
38.33. ipoveT albaToba imisa, rom ABC marTkuTxa samkuT-
xedis AC hipotenuzaze SemTxveviT aRebuli D wertili

291
B wverodan ufro naklebi manZiliTaa daSorebuli,
vidre C wverodan.
1 1 1 1
A. B. C. D.
5 2 3 4
38.34. ras udris albaToba imisa, rom ABCD kvadratis
AB gverdze SemTxveviT aRebuli wertili C wverodan
ufro naklebi manZiliTaa daSorebuli, vidre D wvero-
dan.
1 1 1 1
A. B. C. D.
5 4 2 3
38.35. ras udris albaToba imisa, rom tolgverda samkuT-
xedis simaRleze SemTxveviT aRebuli wertili erTi
wverodan ufro naklebi manZiliTaa daSorebuli, vidre
danarCeni oridan.
2 1 1 1
A. B. C. D.
3 3 6 4
38.36. ABC samkuTxedSi AB = 4 sm da BC = 6 sm. B wverodan
gavlebuli biseqtrisa AC gverds kveTs D wertilSi.
ipoveT albaToba imisa, rom AC gverdze SemTxveviT
aRebuli wertili ekuTvnis AD monakveTs.
3 3 2 2
A. B. C. D.
5 4 5 3
38.37. ras udris albaToba imisa, rom mocemuli diametris
paralelurad SemTxveviT gavlebuli qordis sigrZe
radiusze metia.
3 2 1 2
A. B. C. D.
2 2 3 3
38.38. ABCD trapeciaSi AD da BC fuZeebi Sesabamisad
tolia 12 sm da 8 sm. ras udris albaToba imisa, rom AC
diagonalze SemTxveviT aRebuli wertili ekuTvnis BCD
samkuTxeds.
1 2 3 2
A. B. C. D.
3 3 5 5
38.39. M aris ABCD paralelogramis BC gverdis Sua
wertili. ras udris albaToba imisa, rom paralelog-

292
ramSi SemTxveviT aRebuli wertili ekuTvnis ABM
samkuTxeds.
1 1 1 2
A. B. C. D.
4 5 3 3
38.40. M da N aris ABCD paralelogramis AB da BC
gverdebis Suawertilebi. ipoveT albaToba imisa, rom
paralelogramSi SemTxveviT aRebuli wertili ekuTvnis
MBN samkuTxeds.
1 1 1 1
A. B. C. D.
6 8 4 7
38.41. wreSi, romlis centria O wertili, gavlebulia ra-
diusis toli AB qorda. ipoveT albaToba imisa, rom
wreSi SemTxveviT aRebuli wertili ekuTvnis maxvili
centraluri kuTxis mqone AOB seqtors.
1 1 1 1
A. B. C. D.
3 4 5 6

293
bileTis nimuSebi TviTSemowmebisaTvis

bileTi #1

1. ipoveT jami
111112 + 11112

A. 1111112 B. 1000002 C. 1111102 D. 1011102


2. x = 2 ⋅ 3 ⋅ 5 da
7 2
y = 2⋅3 ⋅6⋅5 5 2
ricxvebis udidesi saerTo
gamyofia:
A. 360 B. 900 C. 180 D. 90
3. gamoTvaleT
1 1 1
+ +
2 +1 3+ 2 2+ 3
A. 1 B. 0,5 C. 2 D. 3 − 2
4. daalageT zrdadobis mixedviT Semdegi ricxvebi:
3
3 ; 6
10 ; 2
A. 2; 3 3 ; 6 10 B. 2; 6 10 ; 3 3 C. 6
10 ; 3 3 ; 2 D. 3 3 ; 6 10 ; 2
5. gamoTvaleT
x2 − 1 − x2 x −1 1
− , Tu 0 < x < .
2x −12
2x − 2 2
1 1
A. B. 1 C. -1 D. −
2 2

6.avtomobilma manZili or qalaqs Soris gaiara 5 saaTSi.


mTeli gzis ra nawili gaiara man 45 wuTSi?
9 3 1 4
A. B. C. D.
20 20 25 25

7. yuTSi 8 TeTri, 3 Savi da 4 wiTeli burTulaa. ipoveT


albaToba imisa, rom SemTxveviT amoRebuli 2 burTulidan
orive iqneba TeTri.
11 7 2 4
A. B. C. D.
30 30 15 15

294
8. naxazze sportuli moednis ganzomilebebia 60 sm da
50 sm. ramdeni kvadratuli metria sinamdvileSi moedani,
Tu naxazis farTobi sinamdvilesTan SedarebiT
Semcirebulia 500-jer?
A. 200 B. 120 C. 150 D. 180

9. mocemulia Semdegi monacemebi: 7,3; 4,4; -2,3; -5;6; 2,4; -1,2.


ipoveT am monacemebis mediana.
A. 2 B. 2,1 C. -0,6 D. 0,6
10. trasaze erTidaigive mimarTulebiT Tanabrad moZraobs
ori avtomobili, romelTa Soris manZili sawyis momentSi
24 km-ia. ra droSi daeweva 62 km/sT siCqariT moZravi meore
avtomobili pirvels, Tu misi siCqarea 56 km/sT?
A. 6 sT B. 3 sT C. 5 sT D. 4 sT

11. ipoveT n ( A ) , Tu n ( A ∪ B ) = 63, n ( A ∩ B ) = 23, n ( B ) = 46.


A. 40 B. 86 C. 89 D. 132
12. gamoTvaleT
log 3 8 + log 2 27
log 2 9 + log 3 4
A. 3 B. 1,5 C. 0,5 D. 2

13. ipoveT x + y − z , Tu 2 x = 56 , 2 y = 6 da 2 z = 42 .
A. 0 B. 3 C. -1 D. 2

5 3 π
14. ipoveT sin (α + β ) , Tu sin α = , cos β = , <α <π ,
13 5 2
π
0<β <
2
63 63 33 33
A. − B. C. D. −
65 65 65 65
15. ariTmetikuli progresiis 21-e wevri aris 60, 31-e ki 85.
ipoveT progresiis mexuTe wevri.
A. 20 B. 18 C. 22 D. 16

16. ipoveT 18, 12, K geometriuli progresiis me-4-dan me-6-mde


(CaTvliT) wevrTa jami.
12 264 304 362
A. B. C. D.
27 25 27 27

295
17. ipoveT M ( 2;3) wertilis homoTetiuri wertilis koor-
dinatebi koordinatTa saTavis mimarT, homoTetiis koe-
ficientiT 1.
A. (-3;-2) B. (3;2) C. (2;3) D. (-2;-3)
18. ABCD marTkuTxedi Sedgeba 18 patara kvadratisagan,
romelTagan 5 gamuqebulia. ra umciresi raodenobis patara
kvadrati unda gavamuqoT
A B damatebiT, rom gamuqebuli
kvadratebisgan miRebuli
figura simetriu-li iyos
AB da DC gverdebis
Suawertilebze gavlebuli
D C wrfis mimarT.

A. 1 B. 3 C. 4 D. 5
19. y = x 2 − 4 x + 2 funqciis mniSvnelobaTa simravlea:
A. ]−2; 2[ B. [ −2; ∞[ C. ]4; ∞[ D. [ −2; 0]
4 2
20. ipoveT manZili y = x parabolis y
9
4
da y=
x wrfis gadakveTis •
3
wertilebs Soris. •0 x

A. 3 B. 4 C. 5 D. 2

21. ipoveT wrewiris 230 o -iani


rkalis boloebze gavlebuli

x • 230 mxebebiT Sedgenili maxvili
kuTxe.

A. 40 o B. 50 o C. 60 o D. 70 o

22. MNKE rombis SigniT aRebulia P wertili ise,


rom MPE samkuTxedi tolgverdaa. ipoveT ∠MNP , Tu
∠NME = 70o .
296
A. 85 o B. 75 o C. 70 o D. 60 o

23. marTkuTxedis kuTxis bi-


seqtrisa did gverds Sua-
6 6 ze yofs. ipoveT marTkuT-
xedis farTobi, Tu misi
mcire gverdis sigrZea 6.

A. 36 B. 48 C. 60 D. 72
A B

24. M ABCD kvadratis gareT


aRebulia M wertili ise,
D C rom MB = MC . ipoveT S MBA ,
Tu kvadratis gverdia 2. A.
0,5 B. 1 C. 1,5 D. 2

25. tolferda trapeciis fuZeebia 7 da 11, xolo maxvili


kuTxe 60 o . ipoveT trapeciis perimetri.
A. 26 B. 28 C. 32 D. 36

26. ipoveT rombis gverdi, Tu misi farTobia 120, xolo


erT-erTi diagonalia 10.
A. 12 B. 13 C. 17 D. 18
27. O aris ABCD paralelogramis diagonalebis gadak-
uuur ur uuur ur uuur r
veTis wertili. AB = a, BC = b. gamosaxeT OB veqtori a da
r
b veqtorebis saSualebiT.
1r 1r 1r 1r r 1r 1r r
A. a + b B. a − b C. a + b D. a + b
2 2 2 2 2 2
28. ipoveT kubis moculoba, Tu misi diagonali 5 3 -is
tolia.
A. 50 B. 75 C. 100 D. 125

29. • cilindris RerZuli kveTa aris


kvadrati, romlis farTobia 64. ipoveT
cilindris gverdiTi zedapiris farTobi.

A. 32π B. 48π C. 64π D. 128π

297
30. M wesier oTxkuTxa piramida-
Si gavlebulia kveTa, romelic
fuZis paraleluria da gadis
piramidis simaRlis Suawer-
tilze. ipoveT kveTis farTobi,
B C Tu piramidis fuZis gverdia 2.
0
A D

A. 2 B. 1 C. 0,5 D. 0,25

31. ipoveT 33-is jeradi yvela luwi samniSna


naturaluri ricxvis jami.
32. ipoveT gantolebis amonaxsni miTiTebul SualedSi

cos x =
2
3
, ]
− 90o ;0o [
33. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba,

romlisTvisac x 2 − ( a 2 − a ) x − 2a + 1 = 0 gantolebas aqvs


moduliT toli da niSniT mopirdapire amonaxsnebi
34. amoxseniT utoloba
log 2 5 − 9 > 4 ( x
)
35. A da B punqtidan, romelTa Soris manZili 120 km-ia,
erTmaneTis Sesaxvedrad erTdroulad gamovida qveiTi da
motociklisti, romlebic 5 sT-is Semdeg Sexvdnen
erTmaneTs. Caisva ra qveiTi motociklSi, motociklisti
dabrunda ukan da Cavida B-Si, ris Semdeg SeuCerebliv
wavida A-Si. amis gamo motociklistma daxarja 2,5-jer meti
dro, vidre mas daWirdeboda B-dan A-Si Casasvlelad.
ipoveT TiToeulis siCqare.

36. ABC samkuTxedis AB gverdi


B
gayofilia 5 tol nawilad da
dayofis wertilebze gavlebu-
lia AC gverdis paraleluri
wrfeebi. ipoveT samkuTxedis
gverdebs Soris moTavsebuli am
monakveTebis sigrZeTa jami, Tu
A C
298
AC = 10.

37. muyaos naWers aqvs 6 2 − is


toli gverdis mqone wesieri
6 2 6 2 samkuTxedis forma. ipoveT im
piramidis moculoba, romelic
6 2 miiReba muyaos naWris gadakecviT
samkuTxedis Suaxazebze.
38. wrewiri gadis misi toli
meore wrewiris centrze. ipoveT am
• • wrewirebis gadakveTiT miRebuli
figuris farTobi, Tu radiusia 6.
2
39. ipoveT a, b da c, Tu y = ax + bx + c parabolis wveroa
(1;1) wertili da es parabola gadis (2;3) wertilze.

40. ipoveT (bn) geometriuli progresiis mniSvneli, rom-


lisTvisac 8b2+2b3 gamosaxuleba Rebulobs umcires mni-
Svnelobas (b1>0).

bileTi #2

1. daalageT zrdadobis mixedviT Semdegi ricxvebi:


29, 111002 da 110112
A. 29, 110112 , 111002 B. 110112 , 29, 111002
C. 110112 , 111002 , 29 D. 111002 , 110112 , 29
2. ipoveT a = 2 ⋅ 3 ⋅ 5 da
3
b = 2 ⋅ 3 ⋅ 6 ⋅ 52 ricxvebis umciresi
saerTo jeradi.
A. 1800 B. 900 C. 180 D. 450

( ) ( )
2 2
3. gamoTvaleT 5− 3 − 3− 5

A. 2 5 − 2 3 B. 2 5 C. 2 3 D. 0
4. a −5 , a 0 , a −7 ricxvebi daalageT zrdadobis mixedviT, Tu
a = 0, 75 .
A. a −5 , a 0 , a −7 B. a 0 , a −5 , a −7 C. a −7 , a −5 , a 0 D. a 0 , a −7 , a −5

299
5. ipoveT k , Tu x 2 + kx + 15 = 0 gantolebis fesvi 5-is
tolia.
A. 8 B. -8 C. 3 D. -3
6. maTematikis bileTSi unda iyos 3 algebris da 2
geometriis amocana. ramdeni xerxiT SeiZleba aseTi
bileTis Sedgena 6 algebrisa da 5 geometriis amoca-
nisagan?
A. 100 B. 200 C. 240 D. 300
7. moWadrakeTa turnirSi nikam moigo 4 partia, rac mis
mier naTamaSevi partiebis 20%-ia. ramdeni moTamaSea am
turnirSi, Tu TiToeuli maTgani mxolod erTxel Sexvda
erTmaneTs?
A. 18 B. 20 C. 21 D. 22
8. ipoveT kuTxe, romlebsac erTmaneTTan Seadgenen
saaTis isrebi, Tu saaTis Cvenebaa 3 sT da 40 wT.
A. 140 o B. 150 o C. 130 o D. 120 o
9. velosipedisti 5 wT-is ganmavlobaSi moZraobs 400 m/wT
siCqariT, momdevno 8 wT-s _ 600 m/wT-iT, xolo Semdeg 7
wT-s 800 m/wT siCqariT. gansazRvreT velosipedistis
saSualo siCqare mTeli moZraobis drois ganmavlobaSi.
A. 620 m/wT B. 600 m/wT C. 640 m/wT D. 700 m/wT
10. navma mdinaris dinebis mimarTulebiT 4 sT-Si imdenive
manZili gacura, rac dinebis sawinaaRmdego mimarTulebiT
6 sT-Si. ipoveT navis siCqare mdgar wyalSi, Tu dinebis
siCqarea 2 km/sT.
A. 12 km/sT B. 8 km/sT C. 10 km/sT D. 6 km/sT
11. ramdeni mTeli amonaxsni aqvs utolobas x − 1 ≤ 3
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
12. gamoTvaleT 9log 3 4 − 3 ⋅ 49log 7 4 + 3
A. 19 B. 13 C. 8 D. 2 3
13. ramden elements Seicavs A da B simravleebis
TanakveTa, Tu A = {−6; −2; 4;8;10;15} da B = {−3; −2;0; 4;10;12;15} .
A. 3 B. 5 C. 4 D. 2
4 cos 330 − 3tg 330
o o
14. gamoTvaleT
6tg 210o − 4sin 240o
1 3 2 4
A. B. C. D.
2 4 3 5

300
15. 6-sa da 15-s Soris Casmulia eqvsi ricxvi ise, rom
maT mocemul ricxvebTan erTad ariTmetikuli progresia
Seadgines. ipoveT am progresiis sxvaoba.
9 8 9 3
A. B. C. D.
10 7 7 10
16. ipoveT 1280, 640, K geometriuli progresiis im wevris
nomeri, romelic udris 20-s.
A. 5 B. 8 C. 6 D. 7
uuur
17. ipoveT AB veqtoris sigrZe, Tu A ( −2;1) da B ( 2; 4 ) .
A. 3 B. 5 C. 41 D. 4
18. ipoveT M ( −3; −2 ) wertilis simetriuli wertili
koordinatTa saTavis mimarT.
A. (3;-2) B. (3;2) C. (-3;2) D. (1;1)
7
19. ipoveT y = funqciis udidesi mniSvneloba.
3sin x + 4
A. 14 B. 7 C. 1 D. 5
20. cnobilia, rom y = ax + 6 x + c
2
parabolis arcerTi
wertili mesame meoTxedSi ar mdebareobs. Semdegi
daskvnebidan romelia mcdari?
A. a > 0 B. c < 0 C. ac ≥ 0 D. c ≥ 0
o
21. ipoveT kuTxe 100 -iani kuTxis biseqtrisasa da misi
erT-erTi gverdis gagrZelebas Soris.
A. 80 o B. 100 o C. 130 o D. 150 o
22. wesieri xuTkuTxedis mezobeli gverdebia MN da NQ .
am xuTkuTxedis SigniT aRebulia P wertili ise, rom
MPN wesieri samkuTxedia. ipoveT ∠NQP .
A. 45 o B. 66 o C. 72 o D. 60 o
23. mocemulia Semdegi monacemebi: -3; 1; 4; 6. ipoveT am
monacemebis saSualo kvadratuli (standartuli) gadaxra.
43 46
A. 4 B. C. 3 D.
2 2
24. risi tolia trapeciis erTi ferdis Suawertilis da
meore ferdis boloebis
SeerTebiT miRebuli samkuTxedis
farTobi, Tu trapeciis farTo-
bia 20.
A. 5 B. 10 C. 12 D. 8

301
25. ricxviT RerZze mocemulia monakveTi [ −6;3] . ras udris
albaToba imisa, rom am monakveTze SemTxveviT aRebuli
wertilis simetriuli wertili saTavis mimarT, agreTve
ekuTvnis amave monakveTs.
2 1
A. 0,7 B. 0,5 C. D.
7 3
r r r r r r r r r
26. ipoveT a ⋅ b , Tu a = 3i − 4k , b = i + 2 j − 3k .
A. -5 B. 5 C. -15 D. 15

27. wre, romlis radiusia 4, Caxazuli


kvadratis gverdis toli qordiT
•0 gayofilia or segmentad. ipoveT mcire
segmentis farTobi.

A. 2π − 1 B. 4π C. 2 (π − 2 ) D. 4 (π − 2 )

28. M ipoveT wesieri samkuTxa


piramidis gverdiTi wibo,
Tu misi fuZis gverdi
aris 12, xolo simaRlea 4.
A B
0

12
C
A. 6 B. 8 C. 10 D. 12

29. ipoveT wesieri oTxkuTxa


prizmis moculoba, Tu misi
fuZis gverdia 3, xolo
diagonali fuZis sibrtyesTan
45 o -ian kuTxes adgens.

45º
3

A. 9 2 B. 18 2 C. 24 2 D. 27 2

302
30. metalis kubi gadaadnes da Camoasxes eqvsi erTnairi
birTvi. ipoveT birTvis radiusi, Tu kubis gverdia 2 3 π .
A. 1 B. 2 C. π D. 0,5

6
31. ipoveT a n = 14 −n mimdevrobis yvela iseTi wevris
7
jami, romelic metia 2-ze.

32. ipoveT Semdegi gantolebis umciresi dadebiTi


amonaxsni:
2 sin 2 x − 5 sin x + 2 = 0
33. daStrixeT sakoordinato sibrtyeze Semdegi utolo-
baTa sistemis amonaxsni:
⎧ y ≤ x −1

⎩ y ≤ 1− x
34. amoxseniT utoloba
log 1 ( x 2 − 2 x − 3) > −1
3
35. wriul trasaze moZraobs ori sxeuli. isini
erTmaneTs xvdebian yoveli 40 wuTis Semdeg, rodesac erTi
da igive mimarTulebiT moZraoben, xolo xvdebian yoveli
10 wuTis Semdeg, rodesac mopirdapire mimarTulebiT
moZraoben. ra droSi gaivlis mTel wriul trasas
TiToeuli sxeuli?

36. E tolferda marTkuTxa samkuTxedis


hipotenuzaze agebulia marTkuTxedi.
C ipoveT miRebuli xuTkuTxedis far-
F TobTa Soris udidesi, Tu am xuTku-
Txedis perimetri tolia 2-is.
B A
37. konusis fuZis radiusi aris 5 sm. am konusis gverdiTi
zedapiris Slilia
seqtori, romlis cen-
120°
traluri kuTxea 120°.
ipoveT konusis gver-
5 diTi zedapiris far-
303
Tobi.

38. B
wesieri samkuTxedis Siga
3 M wertilidan gverdebamde
1 manZilebia 1, 2 da 3. ipoveT am
2 M samkuTxedis farTobi.
A C

39. y = − x 2 + bx + c da y = x − 1 fun-
y
qciebis grafikebi erTmaneTs
kveTs or wertilSi, romelTa-
gan erTi parabolis wveroa,
0 x xolo meore ox RerZze mdebare-
obs. ipoveT b da c.

40.ipoveT a-s yvela mniSvneloba, romlisTvisac


(a − 1) x 2 − ax + 3 = 0
gantolebis erTi fesvi metia 2-ze, xolo meore naklebia 2-
ze.

bileTi #3

1. 1102 ricxvi CawereT aTobiT sistemaSi.


A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
2. sportul skolaSi 36 moswavle varjiSobs fexbur-TSi,
25 ki kalaTburTSi, xolo 21 moswavle varjiSobs ro-gorc
fexburTSi, aseve kalaTburTSi. ramdeni moswavle va-
rjiSobs fexburTSi an kalaTburTSi?
A. 40 B. 42 C. 38 D. 46
3. gamoTvaleT
⎛ x y⎞ x+ y
⎜⎜ − ⎟⎟ : , Tu x = 5 + 3 , y = 5 − 2 .
⎝ y x ⎠ xy
A. 2 5 + 1 B. 5 C. 7 D. 2 5

4. a 5 , a 6 da a 7 ricxvebi daalageT zrdadobis mixedviT,


Tu a = 0,75 .
304
A. a 5 , a 6 , a 7 B. a 6 , a 7 , a 5 C. a 7 , a 6 , a 5 D. a 7 , a 5 , a 6

5. gamoTvaleT ( 5 − 2)
2
+ ( 5 − 4) 2

A. 2 B. 2 5 − 6 C. -6 D. 2 5
6. ramden saaTSi gaivlis turisti 20 km-s, Tu is 1 km-s 15
wT-Si gadis?
A. 4 B. 5 C. 6 D. 3
7. 800 kg Saqari imdenive Rirs, ramdenic 200 kg karaqi.
100 kg Saqari imdenive Rirs, ramdenic 200 kg fqvili.
ramdeni kilogrami karaqis yidva SeiZleba im TanxiT,
romelic 100 kg fqvils iyidis?
A. 10,5 B. 80 C. 12,5 D. 25
8. sportul kompleqsSi varjiSobs 106 moswavle.
aqedan 40 moswavle varjiSobs ZiudoSi, 30 moswavle
varjiSobs karateSi, xolo 48 moswavle ar dadis arc
Ziudosa da arc karates seqciaze. ramdeni moswavle
varjiSobs rogorc ZiudoSi, aseve karateSi?
A. 10 B. 12 C. 16 D. 14
9. avtomobilma 108 km gaiara 15 m/wm siCqariT, xolo
darCenili 60 km 1 saaTSi dafara. gansazRvreT
avtomobilis saSualo siCqare mTel gzaze.
A. 60 km/sT B. 56 km/sT C. 50 km/sT D. 54 km/sT

10. avtomobilSi mjdomma mgzavrma, romelic moZraobda 60


km/sT siCqariT, SeniSna, rom avtomobilis sapirispirod
moZravi matareblis gverdis avlas moandoma 5 wm. ipoveT
matareblis siCqare, Tu misi sigrZea 125 m-ia.
A. 40 km/sT B. 30 km/sT C. 35 km/sT D. 25 km/sT
11. ipoveT gantolebis umciresi amonaxsni
2x2 − 7 x + 3 = 0
1 1
A. B. − C. 3 D. –3
2 2
16 2
12. gamoTvaleT log − log
2 5 2 5

A. 6 B. 8 C. 4 D. 0
13. ipoveT xy , Tu 2 x = 7 da 7 y = 8 .
A. 2 B. 3 C. 12 D. 15
2
sin α 1
14. gamoTvaleT , Tu cos α =
1 − cos α 4

305
1 3 5 7
A. B. C. D.
4 4 4 4
15. ariTmetikuli progresiis pirveli n wevris jami
gamoisaxeba formuliT
1 3
Sn = n2 + n .
2 2
ipoveT progresiis meoTxe wevri.
A. 6 B. 5 C. 7 D. 11

16. geometriuli progresiis n -uri wevri mocemulia


n +1
formuliT bn = 2 ⋅ 3 . ipoveT S5 .
A. 2218 B. 2178 C. 1916
D. 2412
π
17. sakoordinato sibrtyis saTavis garSemo kuTxiT
2
mobrunebisas M ( 5; 0 ) wertili aisaxeba N wertilSi.
ipoveT N wertilis koordinatebi.
A. (-5;0) B. (0;5) C. (0;-5) D. (5;0)

18. marTkuTxa koordinatTa sis-


y temis saTave emTxveva kvadratis
centrs. kvadratis gverdebi sako-
ordinato RerZebis paraleluria.
0 ipoveT meoTxe meoTxedSi moTav-
x
sebuli kvadratis wveros koor-
dinatebi, Tu kvadratis gverdia 4.

A. (-2;2) B. (-2;2) C. (2;-2) D. (2;2)


2
19. ipoveT y = 2 x − 4 x + 3 funqciis umciresi mniSvneloba.
A. 1 B. 3 C. 0 D. –1
r
20. paraleluri gadatana ganisazRvreba a ( 2; −3) veqtoriT.
ipoveT M ( 7; −1) wertilis saxe am paraleluri
gadatanisas.
A. (5;2) B. (9;-4) C. (14;3) D. (-9;4)
21.
A
ipoveT ∠MNK , Tu igi 50 o -
iT metia ∠ABC -ze da MN ||AB,
B M NK ||BC.
C
K N 306
A. 105 o B. 115 o C. 120 o D. 130 o

22. MNPQ oTxkuTxedSi MN = NP , PQ = MP , ∠MNP = 70o ,


∠MQP = 40o . ipoveT ∠NPQ .
A. 125 o B. 160 o C. 135 o D. 155 o
23. mocemuli wertilidan wrfisadmi gavlebulia ori
daxrili. erTi maTganis sigrZea 13, xolo misi gegmili
wrfeze 12-is tolia.
ipoveT meore daxrilis
13 x
sigrZe, Tu is wrfesTan
o
30 30 o -ian kuTxes adgens.
12

A. 8 B. 9 C. 10 D. 11
24.
B
ABC samkuTxedSi gavle-bulia
M N MN Suaxazi. AMNC trapeciis
A farTobis ra nawils Seadgens
C MBN samkuTxedis farTobi?

1 1 2 1
A. B. C. D.
4 3 3 2
25.
A
24 wrewirze, romlis ra-
diusia 6, Semoxazulia
0 6
• marTkuTxa samkuTxedi 24-is
C B toli hipotenuziT. ipoveT
samkuTxedis perimetri.
A. 30 B. 40 C. 50 D. 60

26. ipoveT rombis farTobi, Tu misi kuTxeebi ise


Seefardeba erTmaneTs, rogorc 1:5,
8 5α
xolo gverdia 8.
α

A. 24 B. 32 C. 48 D. 64

307
27. ipoveT seqtoris radiusi, Tu
72º
R
misi farTobi udris 5π da
centraluri kuTxea 72 o .

A.3 B. 4 C. 5 D.

28.ipoveT kubis zedapiris farTobi, Tu misi moculoba


udris 27-s.
A. 9 B. 36 C. 54 D. 81

29.
ipoveT wesieri oTxkuTxa
piramidis sruli zedapiris
farTobi, Tu misi fuZis
gverdia 4, xolo fuZesTan
mdebare orwaxnaga kuTxe
60º 60º-ia.

4
A. 24 B. 32 C. 48 D. 64

30.
konusSi gavlebulia kveTa, romelic
fuZis paraleluria da gadis
simaRlis Suawertilze. ipoveT
kveTis wrewiris sigrZe Tu konusis
fuZis wrewiris sigrZea 4.

A. 1 B. 2 C. 0,5 D. 1,5

31. ganvadebiT gamotanili televizoris Rirebulebis


dasafaravad pirvel TveSi gadaixades 30 lari, xolo
yovel Semdeg TveSi ki 6 lariT meti, vidre wina Tves.
televizoris Rirebulebis dafarvis Semdeg damatebiT
gadaixades kidev 72 lari. ramdeni Tvis ganmavlobaSi

308
dafares televizoris Rirebuleba, Tu TveSi saSualod
gadaxdilia 60 lari?

32. SeasruleT moqmedeba


⎛ 3π ⎞
sin α − cos α − sin α
Tu U α ∈ ⎜ ,2
; 2π ⎟ U
⎝ ⎠
33. ipoveT a parametris yvela mniSvneloba, romlisTvisac
(a − 2)x 2 − 3ax + a + 5 = 0
gantolebas aqvs sxvadasxva niSnis
fesvebi.
34. amoxseniT utoloba
2 1
3 x −3 x ≤
9
35. A da B qalaqebs Soris manZili 108 kilometria. A-dan
B-sken gavida motociklisti, xolo erTi saaTis Semdeg mis
Sesaxvedrad B-dan gamovida velosipedisti. maTi Sexvedra
moxda B-dan 24 km-is daSorebiT. isini rom erTdroulad
gasuliyvnen, maSin maTi Sexvedra moxdeba A-dan 72 km-is
daSorebiT. ipoveT TiToeuli maTganis siCqare.
36.
60°-is tol kuTxe-Si
R
Caxazulia ori wrewiri,
60° 8 romle-bic garedan exeba
erTmaneTs. mcire wrewi-
ris radiusi udris 8-s.
ipoveT didi wrewiris
radiusi.
37.
1 10×9 zomis marTkuTxedis formis
Tunuqis fuclisagan TavRia yuTi
daamzades ise, rom am furclis
9 kuTxeebSi amoWri-lia kvadratebi 2-is
2 toli gver-diT da darCenili napirebi
2
gadakecilia. ipoveT miRebuli yuTis
moculoba.
38. marTkuTxedis didi gverdi
gayofilia xuT tol nawilad da
gayofis wertilebze gavlebulia mcire
gverdis paraleluri wrfeebi (ixileT
naxazi). ipoveT naxazze daStrixuli
figuris farTobi, Tu marTkuTxedis
farTobia 150.
309
39. ipoveT b da c Tu y = − x 2 + bx + c funqcia udides
mniSvnelobas iRebs x = −1 wertilSi da es udidesi
mniSvnelobaa 1.

40.AAP da BQ paralelur gzebs Soris manZili 36 km-ia. A


punqtidan P-s mimarTulebiT gavida velosipedisti 12 km/sT
siCqariT. 2 saaTis Semdeg
P
A B punqtidan Q-s
36km mimarTulebiT gavida
60km qveiTi 4 km/sT siCqariT
B Q (ixileT naxazi). qveiTis
gamosvlidan ramdeni saaTis Semdeg iqneba maT Soris
manZili umciresi, Tu manZili A da B punqtebs Soris 60
km-ia.

bileTi #4

1. ramdenjer Semcirdeba dadebiTi ricxvebis ganayofi,


Tu gasayofs gavadidebT 3-jer, xolo gamyofs ki 12-jer?
A. 9-jer B. 4-jer C. 36-jer D. 15-jer
2. ra cifriT bolovdeba 2 27 ?
A. 2 B. 8 C. 4 D. 6
3. gamoTvaleT

⎜ ( )
⎛ a +1 2 ⎞
− 1⎟ ⋅ a , Tu a = 11 .
⎜ 2 a ⎟
⎝ ⎠
A. 6 B. 12 C. 5 D. 8
4. daalageT zrdadobis mixedviT Semdegi ricxvebi:
, ,
x = a y = 3 a z=a, Tu a>1
A. x, z, y B. x, y, z C. y, x, z D. y, z, x
5. Tu 3 ≤ a ≤ 5 da 1 ≤ b ≤ 4 , maSin a − b gamosaxulebis
umciresi mniSvnelobaa:
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
310
3 9
6. dm3 moculobis mqone Tafli iwonis 8 kg-s. ramden
4
5
kilograms iwonis dm3 moculobis Tafli?
6
5 5 7 7
A. B. C. D.
4 3 4 3
1
7. a ricxvi Seadgens b -s nawils, b aris c -s 10%, c
5
warmoadgens 1000-is 75%-s. ipoveT a ricxvi.
A. 15 B. 5 C. 75 D. 100
8. yuTSi Zevs 12 burTi. oTxi bavSvidan TiToeuli
erTmaneTis miyolebiT yuTidan iRebs 3 burTs. ramdeni
xerxiT SeuZliaT maT amis gakeTeba?
A. 184200 B. 324600 C. 370200 D. 369600
9. erTi sirofi 20% Saqars Seicavs, meore ki 15%-s.
pirveli sirofis 2 litri auries meoris 3 litrSi.
ramden procent Saqars Seicavs miRebuli narevi?
A. 16 B. 17 C. 18 D. 12
10. pirvel brigadas mosavlis aReba SeuZlia 8 dReSi,
5
meores ki 12 dReSi. ramden dReSi aiRebs mosavlis
6
nawils orive brigada erTad?
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
11. amoxseniT gantoleba
2x − 1 = x − 2
A. 1 B. 2 C. 3 D. 5
1
log 3
⎛1⎞ 5
12. gamoTvaleT ⎜ ⎟ − lg 0,1
⎝9⎠
A. 25 B. 30 C. 26 D. 24
13. amoxseniT gantoleba
2 2 x + 2 2 x +1 + 2 2 x −1 = 14
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
14. gamoTvaleT
4 cos 330 o − 3tg 330 o
6tg 210 o − 4 sin 240 o
1 2 3 4
A. B. C. D.
2 3 4 5

311
15. daadgineT im mravalkuTxedis gverdebis umciresi
ricxvi, romlis Siga kuTxeebis gradusuli zomebi
Seadgenen ariTmetikul progresias pirveli wevriT 120º da
sxvaobiT 5º.
A. 1 2 B. 9 C. 10 D. 8
16. ipoveT x 2 , Tu x ; 8; x 2 geometriuli progresiis
momdevno wevrebia.
A. 10 B. 16 C. 32 D. 64
17. mocemulia urTierTmarTobuli MN da KL monakveTebi.
ipoveT L wertilis koor-
M(-3;2) K(1;3) dinatebi, Tu MN = 2 KL ,
N(5;2 M(-3;2),NN(5;2), KK(1;3).
L

A. (1;0) B. (-1;1) C. (1;2) D. (1;-1)


18. ipoveT A(4;3) wertilis simetriuli wertili B(2;1)
wertilis mimarT.
A. (-3;-4) B. (-4;-3) C. (0;-1) D. (1;0)
2
19. ipoveT y = 15 − 2 x − x funqciis mniSvnelobaTa
simravle.
A. [0; ∞[ B. [0;4] C. [4; ∞[ D. [4;8]
r r r r
20. ipoveT a veqtoris koordinatebi, Tu is b = −2i − j
veqtoris TanamimarTulia da misi sigrZe 80 -is tolia.
A. (8;-4) B. (8;4) C. (-8;4) D. (-8;-4)
21. M aris ABCD paralelogramis BC gverdis Sua
wertili. ras udris albaToba imisa, rom paralelog-
ramSi SemTxveviT aRebuli wertili ekuTvnis ABM
samkuTxeds.
1 1 1 2
A. B. C. D.
4 5 3 3

22. MNPQ kvadratis gareT agebulia tolgverda MEQ


samkuTxedi. ipoveT ∠MEN .
A. 30º B. 12º C. 15º D. 20º
23. marTkuTxedis diagonalebis gadakveTis wertilidan
gverdebamde manZilebia 3 da 5. ipoveT marTkuTxedis
perimetri.
A. 16 B. 20 C. 24 D. 32
312
24. B ipoveT ABC samkuTxedis
farTobi, Tu am samkuTxedis
gverdebis Suawertilebis Se-
P Q
erTebiT miRebuli PQR sam-
kuTxedis farTobia 8.
A R C
A. 16 B. 20 C. 24 D. 32

25. B C ipoveT tolferda ABCD trapeciis


10 farTobi, Tu misi diagonali ud-
ris 10-s da did fuZesTan adgens
45º 45°-ian kuTxes.
A D

A. 40 B. 50 C. 60 D. 100

26. paralelogramis blagvi kuTxis wverodan gavlebuli


simaRleebia 3 da 5, xolo maT
5 Soris kuTxe 30°-ia. ipoveT pa-
30°
3 ralelogramis farTobi.

15 3
A. B. 15 C. 30 D. 7,5
2
27. ipoveT -5; -3; 2; -4; -5; -3; -5; 2; -3 monacemebis fardobiT
sixSireTa Soris umciresi.
1 1 2 2
A. B. C. D.
9 10 9 11

28.
13
marTkuTxa samkuTxedi, romlis hipote-
nuzaa 13 da erTi kaTetia 5, brunavs
didi kaTetis garSemo. ipoveT miRe-
0 5
buli figuris moculoba.

A. 80π B. 100π C. 120π D. 140π

313
29. gamoTvaleT kubis A wverodan
gamosuli samive wibos boloze
gavlebuli kveTis farTobi, Tu
A
kubis wiboa 2.

3
A. 2 3 B. 3 C. 4 3 D.
2
30. metalis cilindri gadaadnes, risganac Camoasxes oTxi
erTnairi kubi. ipoveT kubis gverdis sigrZe, Tu
cilindris fuZis radiusia 2, simaRle ki π 2 .
A. π B. 2π C. 4 D. 2

31. ipoveT kenti naturaluri ricxvi, Tu masze naklebi


yvela kenti ricxvis jami 2207-iT metia TviT am ricxvze.
32. amoxseniT gantoleba
2 cos 2 x + sin x − 1 = 0
33. ipoveT a–s yvela mniSvneloba, romlisTvisac x > a − 2
utolobis yoveli amonaxsni warmoadgens x > 3 utolobis
amonaxsnsac.
34. amoxseniT utoloba
32 x +1 − 4 ⋅ 3 x + 1 < 0
35. satvirTo manqana 2 wuTSi gadis 400 metriT naklebs,
vidre avtobusi da amitom 360 km-is gavlas andomebs 1
saaTiT mets, vidre avtobusi. ipoveT TiToeulis siCqare.

36. M ABCD kvadratSi gavlebulia urTi-


B C
erTmarTobuli DM da AN monakve-
Tebi. ise rogorc naxazzea miTiTe-
N buli. ipoveT MC, Tu AN = 4 , DN = 3.

A D

314
37. cilindris simaRle aris
4. misi gverdiTi zeda-
60° piris SlilSi msax-veli
diagonalTan Seadgens
60°-ian kuTxes. ipoveT
cilindris moculoba.

38. 36 trapeciis fuZeebia 36 da 72.


B C ipoveT trapeciis ferdebs So-
M N ris moqceuli monakveTis sig-
K rZe, romelic fuZeebis parale-
D
luria da gadis diagonalebis
A
72 gadakveTis wertilze.

39. y y = 2 x 2 + bx + c da y = cx + 1
funqciaTa grafikebi erT-
maneTs kveTs sakoordinato
RerZebze. ipoveT b da c.
0 x

40. ipoveT y = x 2 − 2 x funqciis udidesi da umciresi


mniSvneloba [ 0;3] segmentze.

315
!!!!!!!s a c n o b a r o m a s a l a

I. a l g e b r a
!
Semoklebuli gamravlebis formulebi

1. a 2 − b 2 = (a − b )(a + b ) ; ( )
2. a 3 − b 3 = (a − b ) a 2 + ab + b 2 ;
3 3
(
3. a + b = (a + b ) a − ab + b ; 2 2
) 4. (a ± b ) = a ± 2ab + b ;
2 2 2

5. (a ± b ) = a ± 3a b + 3ab ± b ;
3 3 2 2 3

6. (a + b + c )2 = a 2 + b 2 + c 2 + 2ab + 2ac + 2bc ;


!
proporciebi
a c a±b c±d
Tu = , maSin a ⋅ d = b ⋅ c; = .
b d b d

!
procenti

ak
1. a ricxvis k % tolia -is.
100
100
2. ricxvi, romlis k % aris b , tolia b ⋅ -is.
k
a a
3. a ricxvi aris b ricxvis nawili, anu ⋅ 100 procenti.
b b
!
xarisxi
1. a n = a1⋅2 3a; sadac n ∈ N ;
a... 2. a 0 = 1; a ≠ 0 .
n−jer

1 m
3. a −n = , n ∈ N , a ≠ 0. 4. a n = n a m , m ∈ Z n ∈ N da a > 0.
an
moqmedebebi xarisxebze
n
⎛a⎞ an
1. (ab )n = a n b n ; 2. ⎜ ⎟ = n , Tu b ≠ 0 ;
⎝b⎠ b

3. a m ⋅ a n = a m+ n ; 4.
am
a n
= a m−n ; ( )
5. a m
n
= a mn .

334
kvadratuli gantolebis amonaxsnTa formula
Tu ax 2 + bx + c = 0 da D = b 2 − 4ac ≥ 0, maSin
− b ± b 2 − 4ac − k ± k 2 − ac
a) x1, 2 = ; b) x1, 2 = , Tu b = 2k .
2a a
!
vietis Teorema
Tu x1 da x2 aris ax 2 + bx + c = 0 gantolebis amonaxsnebi, maSin
b c
x1 + x2 = − , x1 ⋅ x2 = . !
a a
!
kvadratuli samwevris daSla wrfiv mamravlebad

Tu x1 da x2 aris ax 2 + bx + c kvadratuli samwevris amonaxsnebi,


maSin ax 2 + bx + c = a (x − x1 )(x − x2 ) .

ariTmetikuli progresia

an = a1 + (n − 1)d ;
a1 + a n 2a1 + (n − 1)d 2an − d (n − 1)
Sn = n, Sn = n, Sn = n;
2 2 2
a + a n+1
a1 + a n = a 2 + a n−1 = K = a k + a n−k +1 ; a n = n−1 .
2

geometriuli progresia
n −1
bn = b1q ;
n
b1 (q − 1) b q − b1
Sn = , Sn = n , (q ≠ 1);
q −1 q −1
b1 ⋅ bn = b2 ⋅ bn−1 = K = bk ⋅ bn−k +1 ; bn2 = bn−1 ⋅ bn+1 .
!
trigonometria

kuTxis gradusuli zomis gadayvana radianebSi da piriqiT


a° α
α= π , a° = 180° ( α - radianuli zomaa, a - gradusi)!
180° π
!
!
335
!
!
trigonometriul funqciaTa niSnebi

!
!!!!!!!!sinusi kosinusi tangensi

trigonometriuli funqciebis mniSvnelobaTa cxrili


zogierTi argumentisaTvis

α π π π π 3π
0 = 00 = 30 o = 45o = 60 o = 90 o π = 180 0 = 270 0
6 4 3 2 2

1 2 3
sin α 0 1 0 -1
2 2 2

cosα 3 2 1
1 0 -1 0
2 2 2

tgα 3
0 1 3 - 0 -
3
!
!
damokidebuleba erTidaimave argumentis
trigonometriul funqciebs Soris
sin α cosα
1. sin 2 α + cos 2 α = 1; 2. tgα = ; 3. ctgα = ;
cosα sin α
1 1
4. tgα ctgα = 1; 5. 1 + tg 2α = 2
; 6. 1 + ctg 2α = .!
cos α sin 2 α

336
ori argumentis jamisa da sxvaobis
trigonometriuli funqciebi

1. sin (α + β ) = sin α cos β + cos α sin β ;


2. sin (α − β ) = sin α cos β − cosα sin β ;
3. cos(α + β ) = cosα cos β − sin α sin β ;
4. cos(α − β ) = cosα cos β + sin α sin β ;
tgα + tgβ
5. tg (α + β ) = ;
1 − tgα tgβ
tgα − tgβ
6. tg (α − β ) = .
1 + tgα tgβ

ormagi argumentis trigonometriuli funqciebi

1. sin 2α = 2 sin α cos α ; 2. cos 2α = cos 2 α − sin 2 α ;


2tgα
3. tg 2α = ;
1 − tg 2α
!

naxevari argumentis trigonometriuli funqciebi


α 1 − cosα α 1 + cosα
1. sin 2 = ; 2. cos 2 = ;
2 2 2 2

trigonometriul funqciaTa gamosaxva naxevari


argumentis tangensiT
α α α
2tg 1 − tg 2 2tg
1. sin α = 2 ; 2. cosα = 2; 3. tgα = 2 .
2 α 2 α 2 α
1 + tg 1 + tg 1 − tg
2 2 2

!
Seqceuli trigonometriuli funqciebi
π π
1. y = arcsin x, Tu x = sin y da − ≤ y≤ ;
2 2
2. y = arccos x, Tu x = cos y da 0 ≤ y ≤ π ;
π π
3. y = arctgx, Tu x = tgy da − < y< ;
2 2

337
4. arcsin(− x ) = − arcsin x ; 5. arccos(− x ) = π − arccos x ;
6. arctg (− x ) = −arctgx ;

umartivesi trigonometriul gantolebaTa amonaxsnebi


1. sin x = a; a ≤ 1, x = (− 1)k arcsin a + πκ , κ ∈ Z ;
π
kerZod: a) sin x = 0, x = πκ , κ ∈ Z ; b) sin x = 1, x = + 2πκ , κ ∈ Z ;
2
π
g) sin x = −1, x = − + 2πκ , κ ∈ Z ;
2
2. cos x = a; a ≤ 1, x = ± arccos a + 2πκ , κ ∈ Z ;
π
kerZod: a) cos x = 0, x = + πκ , κ ∈ Z ; b) cos x = 1, x = 2πκ , κ ∈ Z ;
2
g) cos x = −1, x = π + 2πκ , κ ∈ Z .
3. tgx = a, x = arctga + πκ , κ ∈ Z ; 4. ctgx = a, x = arcctga + πκ , κ ∈ Z .!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

logariTmebi
x
1. log a b = x ⇔ a = b, (a ≠ 1, a > 0, b > 0 ) ; 2. a log a b = b ; 3. log a 1 = 0 ;
4. log a a = 1 ; 5. log a (x1 ⋅ x 2 ) = log a x1 + log a x2 ; 6. log a x1 = log a x1 − log a x2 ;
x2
1 m
7. log a x k = k log a x ; 8. log a k x = log a x ; 9. log a k b m = log a b ;
k k
10. log a b = log c b ; 11. log a b = 1 ; 12. log a x = log b x ; 13. a log c b = b log c a .
log c a log b a log a y log b y

kombinatorika
Pn
= n(n − 1)L (n − m + 1) ;
m
1. Pn = n!; P0 = 1; 2. An =
P n−m

Anm n!
3. An1 = n; An0 = 1; 4. Cnm = = ;
Pm m!(n − m)!

5. Cnm = Cnn−m ; Cn1 = n ; Cn0 = 1 .

338
II. geometria
planimetria
samkuTxedi
samkuTxedis gverdebia a, b, c; simaRleebi _ ha , hb , hc ;
medianebi _ ma , mb , mc ; Siga kuTxeebi _ A, B, C; biseqtrisebi _
l a , lb , lc ; r_Caxazuli wris radiusi; R_Semoxazuli wris radiusi;
a+b+c
p= − naxevarperimetri; S_samkuTxedis farTobi
2
1. ∠A + ∠B + ∠C = 180° .
2. a + b > c, a + c > b , b + c > a ,
3. ha ≤ l a ≤ ma ; hb ≤ lb ≤ mb ; hc ≤ l c ≤ mc .
4. ha = 2 p ( p − a )( p − b)( p − c) .
a

b′ c′
5. a) l a2 = bc − b ′c ′ , b) = .
b c

samkuTxedis farTobi
1 1 1
1. S = a ⋅ ha ; S = b ⋅ hb ; S = c ⋅ hc .
2 2 2
2. S = p ( p − a )( p − b)( p − c) (heronis formula).
1 1 1
3. S = ab sin C ; S = bc sin A ; S = ac sin B .
2 2 2
4. S = r ⋅ p (formula marTebulia wrewirze Semoxazuli nebismieri
mravalkuTxedisaTvis).
abc
5. S = .
4R
S ABC AB 2 ha2 lb2 mc2
6. Tu ∆ABC ~ ∆A1 B1C1 , maSin: = = = = .
S A1B1C1 A1 B12 ha21 lb21 mc21

sinusebis Teorema

a b c
= = = 2R .
sin A sin B sin C
!
339
kosinusebis Teorema
a = b 2 + c 2 − 2bc cos A
2

!
marTkuTxa samkuTxedi
1) damokidebuleba marTkuTxa samkuTxedis elementebs Soris:
a) hc2 = ac ⋅ bc , a 2 = c ⋅ ac , b 2 = c ⋅ bc .
b) a 2 + b 2 = c 2 (piTagoras Teorema).
g) a = c ⋅ sin A ;… b = c ⋅ sin B ; a = b ⋅ tgA ; a
a = c ⋅ cos B ; b = c ⋅ cos A ; a = b ⋅ ctgB .
a+b−c c
d) r = = p − c; R = .
2 2
1
e) S = ab.
2
1. 30°-iani kuTxis mqone marTkuTxa samkuTxedi:
c, c 3.
a) a = b) b =
2 2

wesieri samkuTxedi

1. a 3 = R 3 ; a 3 = 2 3r ( a3 − samkuTxedis gverdia).
a3
R= ; R = 2r.
3
oTxkuTxedebi
oTxkuTxedis farTobi diagonalebisa da maT Soris
kuTxis sinusis namravlis naxevris tolia.

paralelogrami
ABCD paralelogramSi, AB = a , AD = b ;
(
1) AC 2 + BD 2 = 2 a 2 + b 2 . )
2) S = ah2 ; S = bh1 .
h1 ⋅ h2
3) S = ab sin α . 4) S = .
sin α

340
rombi
rombSi d 1 da d 2 diagonalebia, a _gverdi:
1) d12 + d 22 = 4a 2 .
2) S = ah.
3) S = a 2 sin A.
1
4) S = d 1 ⋅ d 2 .
2

lwbesbuj!
1. a 4 = R 2 ; a 4 = 2r ( a 4 − kvadratis gverdia),
a4 a4 R 2
2. R = ; R = 2 r. 3. r = ; r= . 4. S = a 2 ; S = 2 R 2 ; S = 4r 2 .
2 2 2
!
trapecia
ABCD trapeciaSi AD = a , BC = b , BK = h .

a+b .
1. S= ⋅h
2
a−b a+b.
2. roca AB = CD; AK = ; KD =
2 2

3. Tu tolferda trapeciaSi diagonalebi urTierTperpendikularulia,


maSin simaRle SuamonakveTis tolia
a+b
h= da S = h 2 .
2
!
wesieri eqvskuTxedi. wesieri n -kuTxedi
2r
1. a 6 = R, a 6 = ( a6 − wesieri eqvskuTxedis gverdia).
3
3 3a62 3 3R 2
2. S = , S= ; S = 2 3 r 2.
2 2
360°
3. wesieri n -kuTxedis centraluri kuTxe − is tolia.
n
4. wesieri n -kuTxedis kuTxe
(n − 2) ⋅180° -is tolia.'
n

341
180°
5. wesieri n -kuTxedis gverdi a n = 2 R sin , sadac R
n
Semoxazuli wrewiris radiusia.
180°
6. wesier n -kuTxedSi Caxazuli wrewiris radiusi r = R cos .'
n
7. mravalkuTxedis Siga kuTxeebis jami aris 180° (n − 2 ) , sadac n
gverdebis ricxvia.
8. mravalkuTxedis wverosTan TiTo-TiTod aRebuli gare kuTxeebis
jami 360°-is tolia.
n(n − 3)
9. n -kuTxedSi SeiZleba diagonalis gavleba.
2

wrewiri, wre
1. Caxazuli kuTxe izomeba im rkalis naxevriT, romelsac igi
eyrdnoba.
2. gadamkveT qordebs Soris kuTxe ∠AMD = ⎛⎜ AD + BC ⎞⎟ ;
1 ∪ ∪
(nax. I)
2⎝ ⎠

3. mkveTebs Soris kuTxe ∠BAC = ⎛⎜ BC − DE ⎞⎟ . (nax. II)


1 ∪ ∪

2⎝ ⎠

nax. I
nax. II
4. mxebiTa da qordiT Sedgenili kuTxe izomeba maT Soris
moTavsebuli rkalis naxevriT.

5. mxebebs Soris moTavsebuli kuTxe ∠BAC = 180° − BDC .

6. wrewiris sigrZis Sefardeba diametrTan yvela wrewirisaTvis


erTi da igive ricxvia. es ricxvi aRiniSneba π asoTi. π ≈ 3,14,

342
c
= π . wrewiris sigrZe c = 2πR ; wris farTobi S = πR 2 .
2R
7. S seqtoris farTobia, R _seqtoris radiusi, l –rkalis
1
sigrZe, centraluri kuTxe _ α radiani, S = R 2α , l = Rα .
2
1 2
8. segmentis farTobi S = R (α ± sin α ) .
2
!
proporciuli monakveTebi wreSi
AM ⋅ MB = CM ⋅ MD (nax. I);
AD mxebis monakveTia. AD 2 = AB ⋅ AC
(nax. III).
AB ⋅ AD = AC ⋅ AE (nax. II).

nax III !
stereometria
1. marTkuTxa paralelepipedis diagonalis kvadrati udris misi
sami ganzomilebis kvadratebis jams.
2. prizmis gverdiTi zedapiris farTobi perpendikularuli kveTis
perimetris gverdiT wiboze namravlis tolia.
3. marTi prizmis gverdiTi zedapiris farTobi udris fuZis
perimetris namravls simaRleze.
4. wesieri piramidis gverdiTi zedapiris farTobi apoTemis da
fuZis perimetris namravlis naxevris tolia.
5. marTkuTxa paralelepipedis moculoba misi samive ganzomilebis
namravlis tolia.
6. paralelepipedis moculoba fuZis farTobisa da simaRlis
namravlis tolia.
1
7. piramidis moculoba V = Qh, sadac Q fuZis farTobia, h
3
simaRle.
8. cilindris simaRlea H, fuZis wrewiris radiusia R, gverdiTi
zedapiris farTobia S, sruli zedapiris farTobi T, moculoba
_ V, maSin S = 2πRH , T = 2πR ( H + R ), V = πR 2 H .
9. konusis simaRlea H, fuZis wrewiris radiusi_R, gverdiTi
zedapiris farTobi S, sruli zedapiris farTobi_T,
moculoba_V, msaxveli _l, maSin S = πRl, T = πR (l + R),
1
V = πR 2 H .
3
343
10. sferos zedapiris farTobi S = 4πR 2 , sadac R sferos radiusia.
4
11. birTvis moculoba V = πR 3 .
3

homoTetia
homoTetia O centriT da k koeficientiT aris sibrtyis Tavis
Tavis Tavze asaxva, roca yovel X wertils Seesabameba iseTi X ′
wertili, rom Tu k > 0 , maSin X ′ ekuTvnis OX sxivs da
OX ′ = k ⋅ OX ; xolo Tu k < 0 , maSin O aris X-sa da X ′
wertilebs Soris da OX ′ =| k | ⋅OX .

manZili or wertils Soris


Tu mocemulia wertilebi M 1 ( x1 , y1 , z1 ) da M 2 ( x2 , y 2 , z 2 ) , maSin
M 1M 2 = ( x2 − x1 ) 2 + ( y 2 − y1 ) 2 + ( z 2 − z1 ) 2 .

geometriuli gardaqmnebi: M ( x, y ) → M ′( x′, y ′)


r
1) paraleluri gadatana n (a; b) veqtoriT: x′ = x + a, y ′ = y + b ;
2) simetria abscisTa RerZis mimarT: x′ = x , y ′ = − y;
3) simetria ordinatTa RerZis mimarT: x′ = − x , y ′ = y ;
4) simetria koordinatTa saTavis mimarT: x′ = − x , y ′ = − y ;
5) homoTetia k koeficientiT koordinatTa saTavis mimarT: x′ = kx ,
y ′ = ky ;
π
6) mobruneba koordinatTa saTavis garSemo kuTxiT: x′ = − y ,
2
y′ = x .

344
kompiuteruli uzrunvelyofa c. canava

e. zariZe

ibeWdeba avtoris mier warmodgenili saxiT

gadaeca warmoebas 11.12.2008. xelmowerilia dasabeWdad


18.12.2008 qaRaldis zoma 60×84 1/8. pirobiTi nabeWdi Tabaxi 21,25.
tiraJi 300 egz.

sagamomcemlo saxli `teqnikuri universiteti~, Tbilisi,


kostavas 77

Verba voland
scripta manent
s a r C e v i

winasityvaoba ...................................................................................... 3
$ 1. ariTmetikuli gamoTvlebi .............. 5
$ 2. procentebi, ricxvis nawilis gamoTvla.
proporciebi ........................................................................... 26
$ 3. racionaluri gamosaxulebebis gamartiveba
da gamoTvla ........................................................................... 40
$ 4. iracionaluri gamosaxulebebis
gamartiveba da gamoTvla .......................................... 47
$ 5. wrfivi gantolebebi da utolo-
bebi ................................................................................................... 55
$ 6. wrfiv utolobaTa sistemebi ................................ 60
$ 7. kvadratuli da masze dayvanadi ganto-
lebebi. utolobebi ................................................ 63
$ 8. iracionaluri gantolebebi da
utolobebi ............................................................................... 71
$ 9. gantolebaTa sistemebi ............................ 74
$ 10. modulis Semcveli wrfivi gantolebebi
da utolobebi ................................................................... 78
$ 11. modulis Semcveli kvadratuli
gantolebebi da utolobebi ............................... 80
$ 12. algebruli amocanebi ............................................. 82
$ 13. mimdevroba. ariTmetikuli
progresia…………… ......................................................... 102
$ 14. geometriuli progresia ................................ 108
$ 15. logariTmis Semcveli gamosaxulebebis
gamoTvla. maCvenebliani da logariTmu-
li gantolebebi. gantolebaTa siste-
mebi ................................................................................................ 112
$ 16. maCvenebliani da logariTmuli
utolobebi .......................................................................... 120
$ 17. trigonometriul funqciaTa mniSvnelo-
bebis gamoTvla ................................................................. 124
$ 18. trigonometriul gamosaxulebaTa
gamoTvla ........................................ 129
$ 19. trigonometriuli gantolebebi ..................... 139
$ 20. funqciis gansazRvris are, mniSvnelo-
345
baTa simravle. funqciis udidesi da
umciresi mniSvnelobebi .......................................... 143
$ 21. koordinatTa sistemebi. funqcia.
funqciis grafiki ........................................................ 148
$ 22. kombinatorika .......................................................... 162
$ 23. kuTxeebi ...................................................................................... 166
$ 24. samkuTxedebi .......................................................................... 169
$ 25. mravalkuTxedebi ................................................ 181
$ 26. kvadrati. marTkuTxedi ................................................ 183
$ 27. paralelogrami ................................................................... 190
$ 28. rombi .............................................................................................. 197
$ 29. trapecia ..................................................................................... 201
$ 30. wrewiri. wre ........................................................................... 207
$ 31. wrfe da sibrtye ................................................................ 221
$ 32. kubi. paralelepipedi. prizma .............................. 228
$ 33. piramida ...................................................................................... 239
$ 34. cilindri. konusi. birTvi ....................................... 250
$ 35. veqtorebi ................................................................................. 258
$ 36. figuraTa gardaqmna ...................................................... 267
$ 37 monacemTa analizi da statistika .................. 278
$ 38. xdomilobis albaToba ............................................... 281
bileTis nimuSebi TviTSemowmebisaTvis ................. 294
pasuxebi ...................................................................................................... 316
sacnobaro masala ........................................................................... 334

346

Anda mungkin juga menyukai