Halaman
COVER.................................................................................................. i
LEMBAR PENGESAHAN................................................................... ii
KATA PENGANTAR............................................................................ iii
DAFTAR ISI........................................................................................... v
DAFTAR GAMBAR.............................................................................. viii
DAFTAR TABEL.................................................................................. x
DAFTAR LAMPIRAN.......................................................................... xi
BAB I PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang................................................................. 1
1.2 Perumusan Masalah......................................................... 2
1.3 Pembatasan Masalah........................................................ 2
1.4 Tujuan Penulisan.............................................................. 3
1.5 Metode Penulisan............................................................. 3
1.6 Sistematika Penulisan...................................................... 3
v
2.4 Proses Peleburan.............................................................. 21
2.4.1 Flux......................................................................... 21
2.4.2 Tapping................................................................... 22
2.4.3 Pouring................................................................... 23
2.5 Cacat Coran...................................................................... 23
2.5.1 Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Cacat Pada Coran 23
2.5.2 Macam-Macam Cacat Coran.................................. 24
2.6 Pengujian Material........................................................... 35
2.6.1 Pengujian Kekerasan Rockwell............................... 35
2.6.2 Pengujian Impact Charpy....................................... 40
2.6.3 Pengujian Metalografi............................................. 43
2.6.4 Pengujian Densitas.................................................. 52
vi
3.5.3 Pengujian Metalografi............................................. 72
3.5.4 Pengujian Densitas.................................................. 73
BAB IV PENUTUP
4.1 Kesimpulan...................................................................... 77
4.2 Saran................................................................................ 78
DAFTAR PUSTAKA
LAMPIRAN
vii
DAFTAR GAMBAR
Halaman
Gambar 2.1 Pengaruh temperatur pemuaian.......................................... 7
Gambar 2.2 Contoh Kemiringan Pola.................................................... 10
Gambar 2.3 Pola Coran Lengkap........................................................... 11
Gambar 2.4 Macam-macam Sistem Saluran.......................................... 12
Gambar 2.5 Cetakan Shell Moulding..................................................... 15
Gambar 2.6 Hot Box type Core Shooters............................................... 17
Gambar 2.7 Carbon Dioxide Mold Casting........................................... 18
Gambar 2.8 Cetakan Coldbox Molding.................................................. 19
Gambar 2.9 Proses Tapping................................................................... 22
Gambar 2.10 Proses Pouring................................................................. 23
Gambar 2.11 Cacat Ekor Tikus Atau Kekasaran Meluas....................... 24
Gambar 2.12 Cacat Retakan................................................................... 27
Gambar 2.13 Salah Alir.......................................................................... 31
Gambar 2.14 Cacat Tak Tampak............................................................ 35
Gambar 2.15 Alat Uji Kekerasan Rockwell............................................ 39
Gambar 2.16 Sistem Uji Impact Charpy Dan Izod................................ 40
Gambar 2.17 Mesin Uji Impact Charpy................................................. 41
Gambar 2.18 Mettalorgical Microscope................................................ 51
Gambar 3.1 Flowchart Proses Pengecoran Logam................................ 57
Gambar 3.2 Alumunium ADC 12........................................................... 60
Gambar 3.3 Cleaning Flux..................................................................... 61
Gambar 3.4 Degassing Flux................................................................... 61
Gambar 3.5 Pemasangan Material.......................................................... 63
Gambar 3.6 Pendempulan...................................................................... 64
Gambar 3.7 Pengamplasan..................................................................... 64
Gambar 3.8 Pengecetan.......................................................................... 65
Gambar 3.9 Tapping............................................................................... 67
Gambar 3.10 Pouring............................................................................. 68
viii
Gambar 3.11 Output specimen uji kekerasan rockwell.......................... 69
Gambar 3.12 Impact Charpy.................................................................. 71
Gambar 3.13 Specimen coran................................................................. 72
Gambar 3.14 Specimen coran................................................................. 73
Gambar 3.15 Penimbangan di air........................................................... 75
Gambar 3.16 Penimbangan di udara...................................................... 75
ix
DAFTAR TABEL
Halaman
Tabel 2.1 Macam-macam temperatur penuangan logam cair................. 8
Tabel 2.2 Penyusutan yang terjadi pada suatu material.......................... 8
Tabel 2.3 Bentuk, Penyebab dan Pencegahan Cacat Lubang................. 26
Tabel 2.4 Bentuk, Penyebab dan Pencegahan Cacat Permukaan Kasar. 29
Tabel 2.5 Bentuk, Penyebab dan Pencegahan Cacat Inklusi dan
Struktur Tak Seraga...............................................................
32......................................................................................
Tabel 2.6 Bentuk, Penyebab dan Pencegahan Cacat Deformasi............. 34
Tabel 2.7 Metode Pengujian Rockwell.................................................... 36
Tabel 2.8 Skala Kekerasan...................................................................... 37
Tabel 2.9 Bahan-Bahan Mounting.......................................................... 45
Tabel 3.1 Data Pengujian Rockwell......................................................... 69
Tabel 3.2 Kandungan Alumunium ADC 12............................................ 74
x
DAFTAR LAMPIRAN
xi