RUKUN NEGARA

Bahawasanya Negara Kita Malaysia

mendukung cita-cita hendak:
Mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan
seluruh masyarakatnya;
Memelihara satu cara hidup demokrasi;
Mencipta satu masyarakat yang adil di mana kemakmuran negara
akan dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama;
Menjamin satu cara yang liberal terhadap
tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya dan pelbagai corak;
Membina satu masyarakat progresif yang akan menggunakan
sains dan teknologi moden.
MAKA KAMI, rakyat Malaysia,
berikrar akan menumpukan
seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita tersebut
berdasarkan prinsip-prinsip yang berikut:

KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN

KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN
(Sumber: Jabatan Penerangan, Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia)

RUKUN NEGARA.indd 1 28/09/16 7:53 PG

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH

PENULIS
RAMAN A/L YUNOS
TUYUT A/L LABOH

EDITOR
AZIZAH BINTI AHMAD

PEREKA BENTUK
NURUL AIN BINTI AZNAN

ILUSTRATOR
MOHD KHAIRI BIN MORAD
NOR AZLAN BIN TUNGOL
HAZWANULHASSAN BIN MOHD NOR

Dewan Bahasa dan Pustaka

Kuala Lumpur
2016
 No. Siri Buku: 0143
KK 499-221-0102081-49-1078-20101
ISBN 978-983-49-1078-5
Cetakan Pertama 2016
© Kementerian Pendidikan Malaysia 2016
Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan dalam
buku ini tidak dibenarkan diterbitkan semula,
disimpan dalam cara yang boleh dipergunakan
lagi, ataupun dipindahkan dalam sebarang bentuk
atau cara, baik dengan cara bahan elektronik,
mekanik, penggambaran semula mahupun dengan
cara perakaman tanpa kebenaran terlebih dahulu
daripada Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia.
Perundingan tertakluk kepada perkiraan royalti
atau honorarium.
Diterbitkan untuk Kementerian Pendidikan Malaysia
oleh:
Dewan Bahasa dan Pustaka,
Jalan Dewan Bahasa,
50460 Kuala Lumpur.
No. Telefon: 03-21479000 (8 talian)
No. Faksimile: 03-21479643
Laman Web: http://www.dbp.gov.my
Reka Letak dan Atur Huruf:
Blue-T Communications Sdn. Bhd.,
12, Jalan 3/4C,
Desa Melawati,
53100 Kuala Lumpur.
Muka Taip Teks: Azim
Saiz Muka Taip Teks: 18 poin
Dicetak oleh:
Percetakan Nasional Malaysia Berhad,
Jalan Chan Sow Lin,
50554 Kuala Lumpur.
PENGHARGAAN
Penerbitan buku teks ini melibatkan kerjasama
banyak pihak. Sekalung penghargaan dan terima
kasih ditujukan kepada semua pihak yang terlibat:
• Jawatankuasa Penambahbaikan
Pruf Muka Surat, Bahagian Buku Teks,
Kementerian Pendidikan Malaysia.
• Jawatankuasa Penyemakan
Pembetulan Pruf Muka Surat,
Bahagian Buku Teks,
Kementerian Pendidikan Malaysia.
• Jawatankuasa Penyemakan
Naskhah Sedia Kamera, Bahagian Buku Teks,
Kementerian Pendidikan Malaysia.
• Pegawai-pegawai Bahagian Buku Teks
dan Bahagian Pembangunan Kurikulum,
Kementerian Pendidikan Malaysia.
• Jawatankuasa Peningkatan Mutu,
Dewan Bahasa dan Pustaka.
• Panel Pembaca Luar,
Dewan Bahasa dan Pustaka.
• Jabatan Kemajuan Orang Asli (JAKOA).
• Muzium Orang Asli Gombak, Selangor.
• AEON Taman Maluri, Cheras, Kuala Lumpur.
• MEASAT Broadcast Network System Sdn. Bhd.
• DD Animation Studio Sdn. Bhd.
 KENANDUG
Pemulak iv
Pekenal v

TEMA 1: DUNIAK ENG 1

UNIT 1 KAMPUG ENG DE BOR 2
UNIT 2 PEMBANGUNAN KU KAMPUG ENG 7
UNIT 3 DIRIK ENG SIHAT 12
UNIT 4 NEUROS DIRIK 17
UNIT 5 ENG NGHOK PERINGAK ENG 22
UNIT 6 CERITE PERINGAK 27
UNIT 7 SEKULAH ENG DE BOR 32
UNIT 8 EKTIVITI KU SEKULAH 37

TEMA 2: DUNIAK CERITE 43

UNIT 9 CERITE TELADAN 44
UNIT 10 CERITE JAMAN MANAH 49
UNIT 11 HIHOK ALAM 54
UNIT 12 NEPENTENG TENUMBOH 59
UNIT 13 KAMPUG RU BANDAR 64
UNIT 14 JAMAN HUNEN 69

TEMA 3: DUNIAK LEMU PENANEI 75

UNIT 15 ENG NGHOK BERENGSEH 76
UNIT 16 KERILENG DE BOR 81
UNIT 17 TEKNOLOJI JAMAN HUNEN 86
UNIT 18 BERENNOR TEKNOLOJI 91
UNIT 19 KU PADEH BEMULAK CITE-CITE ENG 96
UNIT 20 BEBACAK NEAMAL DE BOR 101

iii
 PEMULAK
Bob teks Bahasa Semai Tahun 1 an bigunak ku tahut 2017 jijoi Dokumen Standard Kurikulum Sekolah
Rendah (KSSR) Bahasa Semai. KSSR Bahasa Semai adeh bigubal ya Bahagian Pembangunan Kurikulum
(BPK), Kementerian Pendidikan Malaysia. Bob teks Bahasa Semai bipeteros transformasi Kurikulum
Standard Sekolah Rendah (KSSR) de bimulak ju tahut 2011.

Standard Kenandug ru Standard Belajar kateh Standard Kurikulum Bahasa Semai Sekolah Rendah
bigubal ha petukok lemu penanei mureb. Elemen-elemen kirentas kurikulum begei kretiviti ru inovasi,
Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK) ru keusahawanan bipermuj kateh bob teks Bahasa Semai
ha petukok penanei mureb-mureb. Selaen ajeh, mureb-mureb jugak bitekan ha nilei KBAT (Kemahiran
Berfikir Aras Tinggi) selaras ru heknod Falsafah Pendidikan Negara.

Mentok moduler kateh bob teks Bahasa Semai sekulah rendah kikandug limak cenempet iaajeh
cenempet cerngai ru belwal, bebacak, betules, seni engrok ru tatamengwal. Selaen ajeh, ektiviti kenukoh
ru nelateh bibeh dek mureb naipekukoh cenempet gunak Bahasa Semai de betol kateh sinui lienai.

Bob teks adeh bibeh ju nik tema iaajeh tema Duniak Eng, Duniak Cerite ru Duniak Lemu Penanei de
bipileh ju Standard Kurikulum Bahasa Semai. Bob teks adeh jugak mong 20 unit jijoi tema de bipetetap.
Tema nanek mong lapan unit, tema nar ru nik mong enam unit. Ju segik perengneng kateh bob teks
KSSR Bahasa Semai Tahun 1, jap tema bicerlah ya nanek halaman nerangsang. Halaman nerangsang
adeh buleh bigunak ya guru ha pekenal tajok-tajok an naibelajar ya mureb ataupen bigunak sebegei
set induksi ru nepandu Belajar ru Neajar.

Bob teks KSSR Bahasa Semai bigunak ikon tetentuk ha pesernang igenunak. Ikon-ikon ajeh kiwakel
rimdij cenempet kateh KSSR ajeh.

Buku Teks

Cerngai ru Belwal
Ikon adeh ialoh pokes de utame kiujik cerendek mureb naiha cerngai, belwal,
becerite ru bebincang secare bengwal. Cenempet adeh jugak kihod mureb saleng
naibelwal.

Bei Bebacak
Ikon adeh ialoh pokes de utame kiujik cerendek mureb bebacak, naipaham ru
naitaakol bebegei bahan ru betol ru tepat.

Bei Betules
Ikon adeh ialoh pokes de utame kiujik cerendek mureb naiha betules ru perlei
maklumat betules nu mai kilek.

Tatamengwal
Ikon adeh ialoh pokes de utame kiujik cerendek mureb naiha berkep ru gunak
tatamengwal ru betol jijoi konteks.
• Engrok Muh Am • Engrok Muh Khas • Suku Kate Tetutop ru Tebukak
• Penjudoh Benilag

iv
 Seni Engrok
Ikon adeh ialoh pokes de utame kaha ujik cerendek mureb naiha sebot, paham ru
nairegak engrok de bor jijoi belajar de sernuk secare didek hibor.
• Bei Belakon • Bei Besajak • Bei Becerite • Bei Bepantut • Bei Bedindag

Ektiviti
Ektiviti Ikon adeh kihod mureb naibeh ektiviti de mong ku kateh bob teks Bahasa Semai.

Ektiviti Betules
Ikon adeh kihod mureb naibeh ektiviti betules.

1.1.1 Standard Belajar

2.1.1 Ikon adeh kipenyate standard belajar kateh muke surat. Numbor standard belajar de
BA 1 bikale ceher ialoh pokes utame ru bikale belak ialoh pokes senampeng.

Pekukoh
Ikon adeh ialoh ikon de kihod mureb naibeh ektiviti naiha pekukoh pengham ha topik
de mong kateh nunanek unit.
Nota Guru
Nota
Guru Ikon adeh kiog nepandu ha guru de kaha beh ektiviti de mong ku muke surat
tetentuk.

Info
Ikon adeh ialoh ikon de kiog maklumat ha nanek pekare.

KBAT
Ikon adeh kipegalak mureb naiserngik ru gunak peniker de tinggik ha selsei ektiviti de
lebeh mencabar.

Ikon DVD
Ikon adeh ialoh kipenyate laguk, engrok, ru puisi de mong ku kateh bob teks.

Penules had beharap guru buleh naigunak bob teks KSSR Bahasa Semai Tahun 1 adeh secare
optimem dek buleh kipetingkat lemu penanei mureb secare luas. Penules jugak beharap dek memureb
naiberkep cenempet engrok kek de bekesan ru naipejeoi kosa engrok bahase Semai secare meluas.
Semoge usehe adeh buleh hipegalak mureb-mureb tahut nanek naikep penanei ru cenempet de
begunak kateh sinui hunen ru mase nungar.

Panel Penules,

RAMAN A/L YUNOS

TUYUT A/L LABOH

v
 Pekenal

Wak Semah Bah Puad

Wak Fisah
Bah Roni

Wak Emi

Bah Ali Bah Norman

Wak Masni Wak Biah

Bah Rimi

vi
TEMA 1
DUNIAK ENG

KAMPUNG
PAYAK
PELONG
1
Tema 1

1 KAMPUG ENG DE BOR

Kampug Eng

a i ru Be lwal
Ce rng

Cerngai, kernal, ceryak ru dadek.

Pengres Atak

Cerngai, kernal ru dadek engrok menatag de biog ku

kateh bob teks.
• Guru kipecerngai bebegei engrok menatag ru engrok kilek de mong ku kateh gambar.
• Semanj mureb kidadek engrok menatag ku kateh gambar.
• Semanj mureb kikermuh menatag ku kateh gambar.
1.1.1
Nota 2.1.1
2 Guru • Guru kikermuh bebegei menatag de mong ku kateh gambar ru mureb kiui engrok menatag ajeh.
• Rujok audio 2. BA 1
 Tema 1
Bei Bebacak

Kampug Eng
Sebot hurop vokal ru konsonan ku kerop.
Bende-Bende ku Kerileng Eng

d e f g h i j k

c l

b u m
o
a
e i n
a o

z y x w v u t

1. Neng gambar ku kemil, bacak maklumat de biog.

2. Sebot hurop vokal ru konsonan ku kemil.
2.1.1, 3.1.1 • Bimbeng mureb kibacak abjad ru kiceryak hurop vokal.
1.1.3, BA 2, • Semanj mureb kicerngai, kikernal, ru kisebot muh abjad ru tepat.
Nota
BA 3, BA 4, Guru • Bimbeng mureb kibacak a – z jijoi laguk ABC. 3
BA 5 • Rujok audio 3.
Tema 1

Bei Betules
Kampug Eng

Ije ru bacak.

Gutong-ruyong ku Kampug

susut
pes

pej

cet
koh

1. Belwal ha ektiviti ku kemil.

2. Tules nekate ha ektiviti de mong ku gambar.
• Mureb-mureb naikernal ru naisebot ektiviti ku kateh gambar. 3.1.1
Nota • Mureb naiije nekate de bekait ru ektiviti ku kateh gambar. 2.4.2
4 Guru • Mureb naitules nekate de biog ku gambar. BA 6
 Tema 1
Bei Bedindag

Kampug Eng
Bacak ru dindag.

Nanek Malaysia Hik

Senoi Malaysia Senoi besamak,
Senoi Malaysia bebilag senoi besamak
bangsak 2x Jagak negare
Jagak nehubug, Samut seneru
jagak nehubug Samut seneru nanek Malaysia
Sesamak senoi Kuat beusehe, kuat beusehe
Nanek Malaysia Lei hik bejaye
Nanek Malaysia neharap
semuak
Irama laguk: Anak Ayam

Ektiviti
1. Bacak ru nyanyik laguk ku kemil.
2. Becerite ha gambar ku kemil.
3. Kek ru tampal banse leknog tradisionel kateh bob tules.

4.1.1 • Bimbeng mureb bacak ru paham seni kate laguk.

Nota • Bimbeng mureb nyanyik laguk jijoi irama ru beh gerak berog.
2.2.2 Guru
• Rujok audio 4.
5
Tema 1

Engrok Muh Am
Kampug Eng

Pelenkap jadual ku kerop.

Jadual Gutong-ruyong Kampug

cot ked suj trayel

Wak Semah Bah Norman

Bah Hairey Bah Jalil
Wak Fisah Bah Roni

pes ked sediak caknak

ru ngeknut
Bah Puad
Wak Nor Wak Biah
Bah Ali Wak Nita
Wak Rina

Muh Tugas
Wak Nita sediak caknak ru ngeknut
Wak Nor
cot ked
suj trayel

Bincang ru pelenkap jadual ku kemil.

• Semanj mureb bacak ru paham maklumat.
Nota • Guru kibesual jawab ru mureb ha maklumat ku kemil. 5.1.1
6 Guru • Bimbeng mureb kicatat maklumat ku jadual de biog. 3.1.2
 Tema 1
2 PEMBANGUNAN KU

Kampug Eng
KAMPUG ENG
rnga i ru Belwal
Ce
Ije ru bacak.

Mesuarat ku Balei Raye

kening jehuk
kipas
selak
tingkap
papat biyeg cep

mutu

BALAI RAYA
KAMPUNG
mije PAYAK PELONG

kemor
kasot selepa

1. Becerite jijoi gambar.

2. Kernal ru sebot abjad.
3. Perneng hurop de kisebot ya guru.
• Bimbeng mureb becerite jijoi gambar.
1.1.2 Nota • Semanj mureb kikernal ru kisebot abjad.
2.1.2 Guru • Semanj mureb kiternyul hurop de kisebot ya guru. 7
• Rujok audio 5.
Tema 1
Kampug Eng

Bei Bebacak
Ije ru bacak.
Menman ku Laman

a: amek

u: upeh

o: oren

i: itek
e: enam

1. Neng gambar ru bacak nekate de biog.

2. Cerite ha ektiviti de mong ku gambar.

• Bimbeng mureb kisebot hurop vokal. 2.1.1

Nota • Ujik sembot hurop vokal mureb. 3.1.1
8 Guru
• Rujok audio 6. BA 7
 Tema 1
Bei Betules

Kampug Eng
Ije ru bacak.
Kulam Kak Apak Eng

matjis

jehuk
tengroj

batuk
kurak
selak

tabeg

1. Bacak ru cerite jijoi gambar ku kemil.

2. Tules nej nekate ku kateh bob tules.

3.1.3 • Bimbeng mureb kernal bebegei suku kate tebukak ru tetutop.

2.2.1 Nota • Tules suku kate ku bob tules.
BA 8, 9 Guru • Rujok audio 7. 9
Tema 1

Bei Bedindag
Kampug Eng

Bacak ru dindag.

Tok Batin Kampug Eng

Mong Tok Batin

Mong Tok Batin
Ku Payak Pelong
Ku Payak Pelong
Numom batin de rajit
Numom batin de rajit
Ilei had bernor
Ilei had bernor

Mong nong rayak

Mong tadika
Ru dewan entoi
Ru dewan entoi
Jeoi pembangunan
Jeoi pembangunan
Ilei had bernor
Ilei had bernor
Irama laguk: Are You Sleeping

1. Dindag laguk ku kemil secare beulag-ulag.

2. Dindag ru ui gerak berog.
4.1.2
Nota • Nyanyik entoi ku kelas.
2.1.4
10 Guru • Rujok audio 8.
BA 10
 Tema 1
Engrok Muh Am

Kampug Eng
Bei kek engrok muh am.

Becuti ku Kampug

Senarei ru tules engrok muh am de mong ku gambar.

5.1.1 • Bimbeng mureb senarei ru tules engrok muh am de mong ku gambar.

3.1.2 Nota
BA 11, 12
Guru 11
Tema 1

3 DIRIK ENG SIHAT

Dirik Eng

a i ru Be lwal
Ce rng

Ije ru bacak.
Berog Sihat Kelop Cerdas

menman
lumpat

joging

cekcip

1. Kernal hurop konsonan kateh nekate.

2. Sebot ru ije nekate secare entoi.

1.2.1
Nota • Guru besual jawab ru mureb ha situasi ku gambar.
2.1.2
12 Guru • Semanj mureb senarei cuntoh alat mennan jijoi kenenjip memasig.
BA 13
 Tema 1
Bei Bebacak

Dirik Eng
Ije, bacak ru paham.

Eng Berseh Teros Sihat
Jam luceng kibeengrok idirik pukol 6 huper. Bah Roni
kikus ju beknet teros kiberseh idirik. Telas ajeh, Bah Roni
kisekyap kaha et nu sekulah.

1
geros 2
lemunj

6
et nu
sekulah mamuh

3
5 Bah Roni
caknak gid
huper 4 berog

pakei
penakei berseh

1. Bacak ru paham maklumat ku kemil.

2. Tules nej maklumat ku kateh bob tules.

2.2.1 • Bimbeng mureb bacak frasa ru tules nej nekate de biog.

3.1.1 Nota • Semanj mureb cerite pekare de naibeh peksendok caknak huper.
BA 14 Guru • Rujok audio 9. 13
Tema 1

Bei Betules
Dirik Eng

Neng, ije ru bacak.

Berog Eng
sog

mat
kui
entag

empag

kanang
teg

jaras

kurol
jug

cengros jug

1. Bacak ru ije anggote berog ku kemil.

2. Lukes anggote berog ku kateh bob tules.

• Bimbeng mureb bacak nekate. 3.3.1

Nota • Semanj mureb ternyul anggote berog de bibacak. 1.2.2
14 Guru • Lukes ru label gambar anggote berog.
BA 15
 Tema 1
Bei Bedailog

Dirik Eng
Bacak ru paham dailog.

Caknak de Sihat
Hai, eng ruti. Eng mong Hai, eng lobak ceher.
karbohidrat. Eng ngog Eng mong jeoi vitamin.
kenderat. Eng buleh ngjagak mat.

Hai, eng kak. Eng mong Hai, eng susu. Eng buleh
jeoi protein. Eng tulug ngog lemunj ru
pekuat ketahanan berog. jeag kuat.

1. Bacak nej maklumat de biog.

2. Lakon dailog ku kemil.
• Bimbeng mureb kiujar dailog de biog.
4.2.1 Nota • Semanj mureb senarei memerip caknak de behasiat.
3.3.1 Guru • Bimbeng mureb tules berennor caknak de behasiat. 15
• Rujuk audio 10.
Tema 1

Engrok Muh Khas

Dirik Eng

Ije betol ru jelos.

Menara
Malaysia Pahang Proton Saga
Kuala
Lumpur

Si Tompok Bah Goli Wak

Sang Becog Saadiah

1. Bacak ru paham ceti engrok muh khas.

2. Ije dikdij engrok muh khas ku kemil jijoi guru.

• Bimbeng mureb sebot ru ije nekate.

Nota • Semanj mureb tules engrok muh khas secare beulag-ulag. 5.1.2
16 Guru • Semanj mureb tules engrok muh khas biog ya guru. 3.1.2
• Rujok audio 11.
 Tema 1
4 NEUROS DIRIK

Dirik Eng
rng a i ru Belwal
Ce

Bacak nepetek ku kerop.
Eng Semyak

Hai, muh eng Bah Ali. Eng ngbesekulah ku Sekolah

Kebangsaan Cenan Pakoh. Eng senalo berseh ru semyak
peksendok ngcip nu sekulah. Amen hik semyak jeoi bisukak
ya mai.

1. Cerite ha sengyap peksendok cip nu sekulah.

2. Cerite ha ektiviti de kibeh ya Bah Ali.

1.3.1 Nota • Peterang nu mureb dek mai panei yama perlu semyak peksendok et nu sekulah.
2.1.4 Guru • Rujok audio 12. 17
Tema 1

Bei Bebacak
Dirik Eng

Bacak maklumat ku kerop.

Jadual Nunyenis Eng

Hai, eng Bah Roni. Umor eng tujuh tahut. Adeh ialoh jadual
nunyenis eng.
Mase Ektiviti
6.00 huper Kus, mamuh, seryap dirik
6.30 huper Caknak huper
7.00 huper Cip nu sekulah
1.00 dijis Ju sekolah
1.30 dijis Caknak dijis
3.00 dui Beh kerjak sekulah
5.00 dui Menman ku padag
6.00 dui Berseh dirik
7.00 mengot Caknak mengot
8.00 mengot Ulag kaji mate pelajaran
10.00 mengot Bekbed

1. Cerite nunoh nej maklumat ku kemil.

2. Tules nej maklumat ku bob tules.

• Bimbeng mureb bacak jadual. 2.2.3

Nota • Semanj mureb tules ektiviti genenmar lienai. 3.1.2
18 Guru • Rujok audio 13. BA 16
 Tema 1
Bei Betules

Dirik Eng
Neng ru belwal ha gambar ku kerop.

Care-Care Berengseh Lemunj Hik

Wak Masni kikus pukol 6.30 huper. Iamek kibesat hod

kigeros lemunj ru mamuh. Wak Masni kiternyul care-care
ha geros lemunj de betol.

1 2 3

4 5

1. Becerite ha gambar ku kemil.

2. Tules maklumat jijoi gambar ru benimbeng guru.

3.1.2 • Bimbeng mureb bacak nepetek.

2.2.1 Nota • Semanj mureb cerite care-care geros lemunj jijoi gambar.
BA 17, 18
Guru • Mureb ru guru bebincang penenteng berengseh lemunj. 19
Tema 1

Bei Bedindag
Dirik Eng

Bacak ru dindag.

Laguk Kus Huper

Hikus huper
Geros lemunj
Hisuj matmoh, ru himamuh
Ngut teu kupi, hicak ruti
Cip sekulah, kerakmik
(ulag 6x)
Irama laguk: Bangun Pagi

Info
matmoh = renes
Ektiviti
1. Bacak ru paham seni kate laguk.
2. Nyanyik laguk ru beh gerak berog.
3. Cerite secare lisan ha gambar de biog.
• Bimbeng mureb bacak seni kate laguk.
Nota • Semanj mureb nyanyik laguk ru naiui gerak berog jijoi laguk. 4.1.2
20 Guru • Semanj mureb tules muh ektiviti de naibeh ku jis huper. 1.3.2
• Rujok audio 14.
 Tema 1
Nekate Nuceti

Dirik Eng
Bacak ru paham.
Genmar Eng

Muh eng Bah Rimi.
Umor eng tujuh tahut.
Eng ngsukak man bula.
Eng ngcip nu padag ha man bula.
Eng senalo ngmenman ru kawat.
Jeoi kekawat eng naimenman bula ku padag.

Ektiviti
1. Bacak ayat-ayat ku kemil.
2. Kernal nekate nuceti ha nekate de bekale.
3. Beh ayat senang gunak nekate de bekale.
• Bimbeng mureb bebacak ayat senang.
5.3.1 Nota • Semanj mureb bacak ru ije nekate de biog.
3.2.1 Guru • Rujok audio 15. 21
Tema 1

5 ENG NGHOK
Peringak Eng

PERINGAK ENG
rng a i ru Belwal
Ce
Ije ru bacak.

Numengot ru Peringak Eng

bulang

meskar
gasig ceruk gelas jaber

Info
bulang = topi

1. Cerite kenenjip de sernuk ha perenneng bungak os.

2. Sebot ru ije nekate ku gambar.
• Semanj mureb kernal ru sebot nekate ku kemil. 1.3.1
Nota • Sebot ru kernal suku kate tebukak ru tetutop. 2.2.1
22 Guru • Semanj mureb kiije ru kibatag suku kate ku kemil.
BA 19
• Rujok audio 16.
 Tema 1
Bei Bebacak

Peringak Eng
Bacak ru paham.

Jug nu Kampug
Adeh deg atak ru ajak Bah Rimi. Bah Rimi ru iperingak
kinandang liubai ku cuti sekulah gecek canuk. Ku kampug
atak, mong kulam kak, kandag kerbau, deg pug, kandang
kambig ru nenneng de bor.

Info
nandang = suweg

1. Bacak nepetek ru ije nekate de biog.

2. Cerite situasi de mong ku gambar.

2.4.1 • Bimbeng mureb bacak nepetek.

1.4.3 Nota
Guru • Rujok audio 17. 23
BA 20
Tema 1

Bei Betules
Peringak Eng

Bacak ru tules.
Menang Eng

1 Eng mong menang 2 Menang eng

kerdor. bermuh Wak Emi.

3 Iumor empat tahut. 4 Ilei kigemar

menman meskar.

Salit ru ije ayat ku kemil kateh bob tules.

• Bimbeng mureb bacak ayat. 3.1.3

Nota
24 Guru • Semanj mureb sebot nekate de bemulak ru hurop entoi. 2.2.4
• Semanj mureb tules nekate ru kemas.
 Tema 1
Bei Bedindag

Peringak Eng
Bacak ru dindag.

Apak Kijug ju Kedei

Apak eng kijug ju kedei nyak

Apak eng kibelik kerite
Kerite macot kaler ceher
Buleh eng ngen nu sekulah
Pon pon pon pon pon pon pon pon pon
Kerite macot eng beengrok
Beiloh kekawat bei hik tebot
Buleh eng ngen buruk ajak
(ulag laguk)

Irama laguk: Papaku Pulang dari Kota

1. Dindag laguk ku kemil.

2. Ije ru bacak secare betol ru jelos.

4.1.1 Nota • Bimbeng mureb sebot, ije ru bacak secare jelos.

2.2.1 Guru • Rujok audio 18. 25
Tema 1

Engrok Muh Khas

Peringak Eng

Neng gambar ru bacak maklumat ku kerop.

Cekcip ku Pekan Kuala Krau

Bah Roni

Wak Biah Bah Norman

Wak Masni

• Jis adeh jis Senayan.

• Jeoi mai bicekcip ku pekan Kuala Krau.
• Enai naibelik barang ku kedei.
• Mong jugak mai bibelik barang ku pasar huper.
• Jik jicip nu pekan Kuala Krau jap-jap minggu.

1. Bincang ru cerite ha gambar ku kemil.

2. Beh nelateh ku kateh bob ektiviti.

Nota • Bimbeng mureb bacak ayat-ayat senang. 5.1.2, 2.4.1

26 Guru • Semanj mureb tules muh khas de mong ku kateh gambar. BA 21, 22
 Tema 1
6 CERITE PERINGAK

Peringak Eng
rng a i ru Belwal
Ce
Neng gambar ru sebot muh alat de mong ku degwal.
Menasak Amek

1. Sebot muh alat ru caknak ku kemil.

2. Ije ru betol nekate ku kemil.

1.2.3 • Bimbeng mureb sebot ru ije nekate.

2.2.1 Nota • Semanj mureb tules muh ru pekakas degwal de biog.
BA 23
Guru • Rujok audio 19. 27
Tema 1

Bei Bebacak
Peringak Eng

Bacak ru paham.
Kambig Bah Puad

1 2

Bah Puad kibelak nar ikor Jap-jap huper, Bah Puad

kambig. Kambig ajeh kiog kiog caknak kambig.
muh Tompok ru Kelabu.
3 4

Tompok ru Kelabu baigei Jap-jap jis Bah Puad kisuj

ku kandag. ikandag kambig.

1. Bacak ayat ku kemil secare entoi.

2. Cerite nu kelas ha kenenjip menglak menatag memasig.

Nota 2.1.4
• Semanj mureb bacak ayat de biog.
28 Guru • Semanj mureb bacak nekate de bikale. 3.1.2
 Tema 1
Bei Betules

Peringak Eng
Neng bacak ru tules.
Empal Peringak Wak Fisah

Peringak Wak Fisah mong iempal.

Empal peringak Wak Fisah mong jeoi senubai.
Wak Fisah senalo kijoi iapak ru iamek nu empal.
Wak Fisah kigemar tulug iapak ru iamek ceh senubai.

Info
1. Cerite ha gambar ku kemil.
2. Tules ayat de bipecerngai ya guru. empal = kebun

3.3.1
1.3.2 Nota • Semanj mureb becerite ha gambar.
BA 24
Guru • Kermuh senubai de mong ku gambar. 29
Tema 1

Bei Bedindag
Peringak Eng

Ije, bacak ru paham.

Amek de Nghok

Amek amek
Junloh ratu ku nus eng
Amen eng ngsedeh
Jun hibor eng senalo
(ulag 3x)

Amek amek
Junloh ratu ku nus eng

Irama laguk: Ibu

Nyanyik laguk ru ui gerak berog.

• Semanj mureb sebot, ije ru bacak seni kate laguk. 4.1.1

Nota • Semanj mureb nyanyik sambel ui gerak berog. 2.2.1
30 Guru
• Rujok audio 20. BA 25
 Tema 1
Engrok Muh Khas

Peringak Eng
Bacak ru paham.
Jiran Pai

Eng mong jiran pai.

Muh jiran eng Akonj Bah Puad.
Ikenah bermuh Amok Wak Semah.
Ilei mong nik urag ikenon iaajeh Wak Fisah,
Bah Roni ru Wak Emi.
Ilei mong nuikor kucig bermuh Si Comel.
Jiran eng had ibernor.

1. Bacak ru paham nepetek ku kemil.

2. Tules engrok muh khas de mong ku nepetek.

5.1.2 • Bimbeng mureb bacak nepetek ru becerite ha jiran memasig.

3.1.2 Nota • Semanj mureb kek engrok muh khas de mong ku nepetek.
BA 26 Guru • Rujok audio 21. 31
Tema 1

7 SEKULAH ENG DE BOR

Sekulah Eng

a i ru Be lwal
Ce rng
Bacak ru paham.
Sekolah Kebangsaan Cenan Pakoh

kemas papat perlet

kenyataan papat tules
cucik tingkap

susut mije

lap mije
komputer kemas sudut
benacak

1. Cerite ha gambar de biog.

2. Bacak entoi prasa de mong ku kemil.
1.3.3
Nota • Semanj mureb cerite ru bacak entoi prasa ku kemil. 2.5.1
32 Guru • Rujok audio 22. BA 27
 Tema 1
Bei Bebacak

Sekulah Eng
Neng gambar, bacak ru paham.
Taman Sains Sekulah Bah Roni
Jis adeh Bah Roni ru ikekawat naibeh ektiviti berengseh
Taman Sains sekulah.

Bah Roni kicot ked.

Wak Siti kiceh bungak.
Bah Ali kisusut pasuk bungak.
Wak Fisah ru Wak Masni kicot butol.
Wak Alin kiog caknak kak. Taman
Bah Rimi kijaj nyok ku beg kulam. sains

Bah Alang kitukok teu kulam kak.

1. Bacak entoi ayat tungal.

2. Senarei nekate de kikandug suku kate tetutop ru suku
kate tebukak.
2.2.4 • Bimbeng mureb kek suku kate tetutop.
3.1.3 Nota • Semanj mureb senarei nekate de kikandug suku kate tetutop.
BA 28
Guru • Rujok audio 23. 33
Tema 1

Bei Betules
Sekulah Eng

Bacak ru paham dailog ku kerop.

Jis Petame ku Sekulah Eng
Jis adeh jis petame eng besekulah ku tahut satu.
Eng ngkenal jeoi kawat pai.
Bor huper, muh eng Bah Rimi. Eng ju
Kampung Payak Pelong. Hek ju belok?

Muh eng _________.

Bor huper, _________. Eng ju ___________.
Eng ju Kampung
Cenan Pakoh.

j__b__t teg gei ku ker____s____

j__nj__g t__rg__k bacak b____b

1. Tules nej prasa bipecerngai ya guru kateh bob tules.

2. Bacak entoi prasa ru intonasi de betol.
3.3.1
Nota • Bimbeng mureb becerite ha jis petame ku sekulah.
2.2.1
34 Guru • Semanj mureb cerite ru bacak entoi prasa ku kemil.
BA 29
 Tema 1
Bei Bedindag

Sekulah Eng
Bacak ru dindag.

Bor Huper
Bor huper semuak Bor huper semuak
Jik jiserape Jik jiserape
Nu semuak cikgu Nu semuak cikgu
Jugak kekawat Jugak kekawat
La la la li lu La la la li lu
La la la li lu La la la li lu
La la la li lu La la la li lu
La la la La la la
(ulag 2x) (ulag 2x)

Irama laguk: Selamat Pagi (Muzik KSSR)

1. Bacak seni kate laguk ku kemil.

2. Dindag laguk ku kemil ru ui gerak berog.

4.1.2 • Bimbeng mureb bacak seni kate laguk ku kemil.

2.2.4 Nota • Semanj mureb dindag ru ui gerak berog.
BA 30
Guru
• Rujok audio 24.
35
Tema 1

Engrok Muh Am
Sekulah Eng

Bacak ru paham.
Minggu Bahasa Malaysia
Cerite eng betajok “Nelenkap Kelas Eng”. Kelas tahut satu
mong jeoi nelenkap begei kerusi, mije, kipas, lampu, papat
tules, jadual waktu, tong ked ru penes. Nelenkap ajeh
bisediak ya pehak sekulah ha hik belajar dek bor. Kerusi ru
mije bigunak ha ginei ru betules. Jadik, hik hodloh hijagak
nelenkap adeh dek tok rusak. Had adehloh cerite eng.
Abor.

1. Ceryak ru sebot muh am.

2. Salit muh am kateh bob tules.

Nota • Bimbeng mureb bacak nepetek ku kemil. 5.1.1

36 Guru • Semanj mureb kek ru sebot engrok muh am de mong kateh nepetek. 3.1.2
 Tema 1
8 EKTIVITI KU

Sekulah Eng
SEKULAH ENG
rng a i ru Belwal
Ce
Belwal ha ektiviti ku kerop.
Sukan Sekulah

1. Kermuh banse ektiviti semase jis sukan sekulah.

2. Senarei memerip paedah besukan.
• Bimbeng mureb belwal ha ektiviti ku kemil.
1.3.1 Nota • Semanj mureb sebot muh ektiviti sukan ku kemil.
2.5.1 Guru • Peterang nu mureb dek mai panei paedah besukan. 37
Tema 1

Bei Bebacak
Sekulah Eng

Bacak ru paham.
Penenteng Hihol nu Sekulah

Sekulah ialoh tempat de had sernuk. Ku sekulah, hik hikernal

hurop, bebacak, betules ru hikirak numbor. Sekulah jugak
tempat hik hiberkep lemu penanei. Selaen ajeh, hik buleh
hibedindag, besukan ru buleh hikep jeoi kawat. Dij adeh
penteng ha sinui hik ku mase nungar.

1. Bacak nekate de kikandug suku kate.

2. Tules nekate de kikandug suku kate.

2.2.2
Nota • Bimbeng mureb bacak nepetek ku kemil. 3.1.3
38 Guru • Semanj mureb sebot nekate de kikandug suku kate tetutop.
BA 31
 Tema 1
Bei Betules

Sekulah Eng
Bacak ru pelenkap.
Nelateh Nepasok Bula Sipak Sekulah
padag bula kipergol
penjagak gol kasot bula

Pelenkap ayat.

1. Bah Rimi kiman bula ku _______________.

2. Amen hik himan bula hod hilog ___________.
3. Bah Roni kijadik ______________.
4. Bah Rimi bejaye ______________.

Bacak ru pelengkap ayat de biog.

3.3.1 • Bimbeng mureb bacak nekate ku kemil.

2.2.4 Nota • Bimbeng mureb bacak ru pelenkap ayat ku kemil.
BA 32
Guru 39
Tema 1

Bei Bedindag
Sekulah Eng

Bacak ru dindag.

Taman Bungak Mawar

Eng ngcet kening bungak

Bungak mawar bikermuh
Eng ngceh ru ngbajak
Leu-leu kijadik entoi

(korus)

Eng ngham bungak mawar

Eng ngdek ku kemil kui
Eng ngcip ditah-direh
Ingoi ceeng nggemar

Irama laguk: Bungak Mawar

1. Bacak seni kate laguk ku kemil.

2. Dindag sambel pog teg ru beh gerak berog.

• Semanj mureb sebot ru bacak seni kate laguk. 4.1.2

Nota • Semanj mureb kinyanyik laguk jijoi irama ru beh gerak berog. 2.2.2
40 Guru
• Rujok audio 25. BA 33
 Tema 1
Engrok Muh Am

Sekulah Eng
Bacak ru paham nekate ku kerop.
Jis Kenten
gerei canak mai jelwal mureb

teu koi mije

1. Belwal ha gambar gunak engrok muh am ku kemil.

2. Beh ayat senang ha nekate de biog.

• Bimbeng mureb belwal ha jis kenten sekulah ku kemil.

5.1.1
3.1.2 Nota • Semanj mureb sebot muh caknak ru ngeknut de mong ku kemil.
Guru • Semanj mureb tules engrok muh am de mong ku kemil. 41
BA 34 • Rujok audio 26.
Tema 1

Pekukoh
Sekulah Eng

Pelenkap carta ku kerop ru ektiviti de sesuei.

Penenteng Hihol
nu Sekulah

Tempat hiberkep
penanei Kicungkel bakat

Pelenkap pete jehuk ku kemil.

Nota • Bimbeng mureb pelenkap ektiviti ku kemil.

Guru • Semanj mureb tules hurop vokal ku tempat kusong.
42
TEMA 2
DUNIAK CERITE

43
Tema 2

9 CERITE TELADAN
Cerite Lagenda Mai Serag

g a i ru Belwal
Cern
Bacak ru paham.
Cermor Seri Pahang
Ku nanek arik, Seri Pahang kiburuk pengleg. Ilei kinyek
bekungsi ru ikenon kenah. Imengot ajeh, ilei pen
kipegoh ru kicak pengleg ajeh serakngek.

Telas kicak, Seri Pahang kikenjip beket

iberog. Ilei pen kimamuh ku batagari
kaha serngej iberog. Tibak-tibak, iberog
kijadik ngleg nagak. Ilei kikenjip had isendeh
mende tok buleh kijug madeg.

Ikenah ru ikenon had isendeh. Ubai berakpok baiburuk

Seri Pahang. Ilei kior ikenon ru ikenah beh kenurik.

Seri Pahang kibesat nu ikenon kenah,

dek baijagak dirik. Telas ajeh Seri
Pahang kihiler batagari teros kijadik
nuikor nagak.

1. Cerite nej cermor ku kemil ru benimbeng guru.

2. Og nekate nuceti ha nekate de bekale.
• Bimbeng mureb bacak ru intonasi de betol. 1.4.2
Nota • Galak mureb naibesual jawab ha cerite ku kemil. 3.2.1
44 Guru
• Rujok audio 27. BA 35
 Tema 2
Cerite Lagenda Mai Serag
Bei Bebacak
Bacak ru paham.
Yama Kak Tapah Kicak Kak Kelik

Lubok Janin mong jeoi kak. Kak tapah ialoh

1 rajak kak pajeh. Kak kelik ialoh ipenulug.

Kak tapah mong imisei. Dikdij kak naianggap

kak tapah sebegei ketue. Kak kelik kisabek.
2

Mengot ajeh kak tapah kibekbed. Kak kelik

3 kisej misei kak tapah. Ilei kipakei misei ajeh.

Kak kelik kinyamar sebegei ketue.

4 Dikdij kak naijoi iernor.

Kak tapah had kibelal. Ilei kibese kak

5 kelik. Ilei kibesumpah an kicak kak kelik.
Ajehloh ikayat yama kak tapah kicak
kak kelik.

1. Bacak entoi cerite ku kemil.

2. Senarei engrok kerjak de mong kateh nepetek.

2.6.1 • Bimbeng mureb bacak ru paham cerite ku kemil.

Nota
5.1.3 Guru • Rujok audio 28. 45
Tema 2
Cerite Lagenda Mai Serag

Bei Betules

Neng ru beh cerite.

Hilenglod Hirugik
1 2

Tulug! Tulug!
Tulug! Mong
mergas.
3 4

Hahaha ...
Eng nglenglod.
Tok bemergas.
5 6 7

Maap. Eng
ngnyesal mende
nglenglod.
1. Beh cerite gunak nekate lilei.
2. Tules cerite ha gambar ku kemil.
• Bimbeng mureb becerite ha gambar. 3.3.2
Nota • Semanj mureb bacak ayat ku kemil. 1.4.1
46 Guru • Bimbeng mureb kek nilei moral de mong kateh cerite. BA 36
 Tema 2
Bei Besajak

Cerite Lagenda Mai Serag

Lapas gunak intonasi de betol.

Juhalap ru Bungsuk

Juhalap
Tenek raknak berog entoi
Ilei kuat ru bor isengik
Ramah tok kirak bok
Jujor tok kirak mase
Senalo kijadik mangse

Bungsuk
Menang de had penanei
Tegas tok buleh bikecok ya mai
Senalo kijagak itenek de kihok
Ilei panei jagak dirik
Kiui bor bepade-pade
Kiui jahat tok sekalik

1. Bimbeng mureb lapas sajak ku kemil gunak intonasi

de betol.
2. Tules nej sajak de biog secare betol ru kemas kateh
bob tules.
• Bimbeng mureb lapas sajak ku kemil gunak intonasi de betol.
4.2.2 Nota • Semanj mureb lapas entoi kateh kelas.
3.4.1 Guru • Semanj mureb tules sajak ku kemil kateh bob tules. 47
• Rujok audio 29.
Tema 2

Engrok Kerjak
Cerite Lagenda Mai Serag

Bacak ru paham cerite ku kerop.

Cermor Teu Bebar

Teu Bebar ialoh teu de bor ru teros. Ku pajeh mong jeoi kak. Mai
kampug naisukak bejalak ru tirok kak. Mase Tok Batin kibekbed
ilei kiempok nuikor kak tapah. Kak tapah ajeh had kibelal mende
mai kampug maperdat ikak sesukak nus. Tok Batin kiog panei ha
iempok nu mai kampug tapik tok naipecayak. Tok leu ju kenjeh,
tibak tikak hoj. Jeoi kak naidat. Bile tikak hoj dij, tibak manik lebat.
Teu Bebar kibaag ru ikale belak. Dij mai nainyesal.

Info
hoj = kemarau
teros = merlong

Salit limak ayat de mong engrok kerjak ku kateh bob tules.

• Bimbeng mureb kek ayat senang.
5.1.3
Nota 2.6.1
48 Guru • Bimbeng mureb bebacak ru beije nekate de bikale.
• Rujok audio 30. BA 37, 38
 Tema 2
10 CERITE JAMAN MANAH

Cerite Lagenda Mai Serag

rng a i ru Belwal
Ce
Bacak ru paham.
Becog ru Kercau

Ku nanek serag, kigei nuikor becog ru nuikor kercau. Becog senalo

kinye kercau kicip pelahat. Becog kiajak kercau belumbe. Kercau
kisetujuk ru kikep nanek cerendek. Kercau kikumpol jeoi ikekawat.
Kercau kior ikekawat berencip ku tempat memasig ku rong nong.
Becog pen kitibak. Ubai pen mulak baibelumbe. Becog kiceloi
kercau. Kercau kilek de kipoj ku depan kisahot engrok becog. Becog
kibese lei ilei kigehel tapik kercau lekat ku depan. Ku ipenyudah,
kercau pen kilei nu genares penamat. Becog kingakuk alah. Becog
kisemanj maap. Becog kibejanyik tok kinye kercau nej.

Info
kiceloi = kipangil, kicereg

1. Semanj mureb becerite ha gambar.

2. Ije nekate de bekale mong ku nepetek.

• Bimbeng mureb ije memerip nekate de bekale ku nepetek.

1.4.3, 2.2.1 Nota • Bimbeng mureb kibacak ayat senang.
BA 39, 40 Guru • Rujok audio 31. 49
Tema 2
Cerite Lagenda Mai Serag

Bei Bebacak
Bacak ru paham cerite adeh.
Yama Puyoh Tok Besentak

1 2 3

1 Puyoh ru kerbau baibekawat bor.

2 Puyoh mong isentak de bor.
3 Kerbau had kisakik ha sentak puyoh ajeh.
4 Kerbau kijebat sentak puyoh lei laleh.
5 Puyoh had kibelal teros kisipak lemunj kerbau lei begod.
6 Lei hunen hik buleh hineng puyoh tok besentak ru kerbau
tiktok belemunj ku isemakdek nyengkak.

Info begod = begel, patah

nyengkak = rahang
semakdek = tengah-tengah
sakik = nej nus

1. Ije ru bacak cerite adeh.

2. Bincang neajar de mong ku kateh ayat ku kemil.
• Bimbeng mureb beije ru bebacak nekate de bikale ku ayat. 2.4.1
Nota • Tules ayat senang jijoi nekate de bikale. 1.4.2
50 Guru
• Rujok audio 32. BA 41
 Tema 2
Cerite Lagenda Mai Serag
Bei Betules

Bacak ru paham.
Tik Sarep

Ku nanek jis de bor, mai kampug

naibeh gutong-ruyong naicet bak
cenan.
Mong numom sayet kidajal ha
cokdog. Ilei kisul ru kijeg jeag pug nu
cokdog sambel kileklug.
Numom kerdor engrak kirok ha
sayet ajeh. Ilei kisengoh ha terlaj tapik
tok naiirau ya mai sayet.
Tibak-tibak, ijis kikerlap ru
kiberipes ku was deg. Kerdor engrak
ajeh kidek nu Cenan Pakoh.
Ijis pen kimanik pes engkuk. Dij
mai ku was deg ajeh bitinlap kateh tik.
Manah entem, was deg ajeh kijadik
daneng tapik hunen ya kijadik redang.

Info
cokdog = beruk
daneng = tasek

1. Bacak ru paham cerite ku kemil.

2. Susut gambar jijoi nepetek ku kemil.
3.3.3 • Semanj mureb kibacak ru kipaham cerite ku kemil.
2.4.2 Nota • Mureb kisusut gambar jijoi cerite.
BA 42
Guru • Rujok audio 33. 51
Tema 2

Bei Besajak
Cerite Lagenda Mai Serag

Lapas entoi gunak intonasi de betol.

Dayang Tekukor

Tesebotloh kesah
Nuurag sayet kerdor
Senalo bidere ya iamek
Jap-jap jis, besedehloh ilei
Cep tekukorloh tempat
ilei kibeaduk
Imenang kaha cak bus
Dayang kikohloh

Tapik ilei bipet ya iamek

Dayang kisedeh hadloh
isendeh
Tok tetanggong kikenjip,
kijoiloh cep tekukor
Leiloh nanek jis, ilei kijadik
cep tekukor
Iamek ru iapak bainyesal
tok tekirak

1. Lapas sajak jijoi guru.

2. Salit sajak adeh ku bob tules.
• Bimbeng mureb lapas sajak adeh. 4.2.1
Nota • Lapas sajak ru cerngai irama ju redio.
52 Guru • Rujok audio 34.
3.4.1
 Tema 2
Engrok Kerjak

Cerite Lagenda Mai Serag

Bacak ru paham cerite ku kerop.

Merak ru Egag

Ku jaman manah, Merak ru Egag baibekawat.

Sentol ubai ikale biyeg.

Ku nanek jis, Egag kiajak Merak kale

sentol ubai. Egag kikale sentol Merak had
ibernor.

Lei geniler Merak kikale Egag, ijis pen

kikerlap ru kiberipes. Egag tok kipanei
iberog bikale ya belak.

Ku ihuper, Egag kikekjet kineng iberog bekale belag.

Egag had kibelal. Laluk, Egag pen kinyek bekawat ru Merak.

Kayat ajehloh lei hunen hik hineng sentol Merak had ibernor
tapik sentol Egag bekale belak.

1. Cerite nej nepetek ku kemil.

2. Kernal ru tules engrok kerjak de mong ku kemil.

• Bimbeng mureb bacak ru paham cerite ku kemil.

5.1.3 Nota • Bimbeng mureb bacak, ije ru tules muh menatag de bisebot.
2.6.1 Guru • Rujok audio 35. 53
Tema 2

11 HIHOK ALAM
Cerite Tentang Alam

a i ru Be lwal
Ce rng
Bacak ru paham.
Naseb Eng
1
Muh eng batagari. Eng had iberengseh.
Ku jaman imanah eng ngsukak ru alam
kerileng. Jeoi tenumboh ru kak sernuk
naigei ku kateh was eng.

2
Pai-pai adeh, mong pembangunan
bibeh ku kerileng eng. Jeoi tenumboh
bigik, cenan bitarah, ked ru toksik bipej
ku kateh eng.

3
Ipenyudah eng ya tecemar. Eng ngjadik
belak. Jeoi kak naidat ru kerileng eng
berngoi seeg. Eng pen ngjadik batagari
de niknej. Eng ngkenjip had isendeh.

1. Bincang ru lakon jijoi cerite ku kemil.

2. Tules langkah-langkah ha de bor jagak batagari dek berseh.
• Bimbeng mureb becerite ha gambar ru gunak ayat tungal.
• Semanj mureb kinyate langkah de bor ha jagak batagari dek berseh ru 1.4.1
Nota 3.3.1
54 Guru tok tecemar.
• Rujok audio 36. BA 43
 Tema 2
Cerite Tentang Alam
Bei Bebacak
Bacak ru paham cerite ku kerop.

Cerite Hik

1
Kak: Wahai Cep, tulug pangil
Og, mong cenenmas.
Cep: Yeloh Kak.

2
Og: Yama Kak?
Kak: Neng ajeh, mong mai
bipekutor batagari
hik, tulug Og.
Luwei: Yeloh, eng pen ngha
tulug jugak.

3 4
Og: Serag! Kak: Abor haknuk
Luwei: Sej! kawat-kawat.
Sengoi: Tulug! Og, Luwei, Cep: Abor Kak, hunen
hik ya selamat.

Bacak ru paham dailog adeh.

• Bimbeng mureb becerite ha gambar ru dailog ku kemil.

2.2.4 • Bebincang ru mureb ha kenandug cerite.
4.2.2 Nota
BA 44
Guru • Semanj mureb bacak ru kilakon watak. 55
• Rujok audio 37.
Tema 2
Cerite Tentang Alam

Bei Betules

Cerite ha gambar ku kerop.

Sinui Menatag ku Serag

1. Kermuh ha gambar menatag ku kemil.

2. Catat muh menatag ku gambar.
3. Cerite ru tules ha menatag pengres memasig.
3.1.3
Nota • Bimbeng mureb becerite jijoi gambar ku kemil.
1.4.3
56 Guru • Semanj mureb kitules muh menatag kateh gambar.
BA 45
 Tema 2
Bei Bedindag

Cerite Tentang Alam

Bacak ru dindag.

Cep Kakak Tue

Cep kakak tue

Debag ku beg tingkap
Jajak ya kiraknak
Ilemunj pen tik nar
Letchum letchum letchum
olala...
Letchum letchum letchum
olala...
Letchum letchum letchum
olala...
Cep kakak tue
(ulag 2x)
Irama laguk: Burung Kakak Tua

1. Bacak ru paham iceti seni kate laguk.

2. Dindag ru pog teg jijoi laguk.

• Bimbeng mureb bacak ru paham seni kate laguk.

4.1.2 Nota • Semanj mureb kinyanyik ru kibeh gerak berog.
2.4.1 Guru • Rujok audio 38. 57
Tema 2

Pola Ayat
Cerite Tentang Alam

Bacak ru beh ayat.

Pug Pengres Eng

Muh eng Bah Ali.

Eng nggei ku Kampung Pian.
Menatag de nghok ialoh Si Jalak.
Si Jalak ialoh pug de bor ru entoi.
Sentol Si Jalak ikale ceher ru belaer.
Si Jalak kigemar cak cacig.
Tenader Si Jalak kuat.

Tules ayat de bipecerngai ya guru.

• Bimbeng mureb bacak teks ku kemil. 5.3.1

• Guru kipeterang mentok ayat bepola FN+FN.
Nota 3.3.1
58 Guru • Bimbeng mureb beh ayat FN+FN.
• Rujok audio 39. BA 46
 Tema 2
12 NEPENTENG TENUMBOH

Cerite Tentang Alam

rng a i ru Belwal
Ce
Bacak ru paham.
Alam Kerileng Ciptaan Jenang

Bungak Ros: Bengketloh jis adeh.

Bungak Matjis: Hoohloh. Neng kekawat hik
ya layuk.
Bungak Serkap Pug: Betol, amen begei adeh hik
buleh hidat.
Bungak Oked: Hoohloh, hik hihod teu ha teros hires.
Eng ngharap tuan buleh kijagak hik
bor-bor.

Nyate care-care ha jagak bungak.

1.4.2 • Bimbeng mureb becerite kenenjip memasig ku taman bungak.
2.3.2 Nota • Semanj mureb kibacak dailog ku kemil.
BA 47 Guru • Rujok audio 40. 59
Tema 2
Cerite Tentang Alam

Bei Bebacak
Bacak ru paham ayat ku kerop.
Hihok Tenumboh

Tenumboh kiog sumber caknak nu sengoi ru menatag.

Tenumboh kibekal oksigen nu mende sui kibenapas.

Tenumboh kicerleh mengket bumik ru kiog oksigen nu sengoi

ru menatag.
Info
mengket = kepanasan

1. Sebot nekate de bikale ru bacak ayat ku kemil.

2. Belwal ha kesan amen bumik tiktok tenumboh.
• Semanj mureb kibacak ru kitaakol gambar. 2.3.1, 3.2.1
Nota • Semanj mureb kinyate nekate belawan de bikale.
60 Guru
• Rujok audio 41.
1.4.2, BA 48
 Tema 2
Cerite Tentang Alam
Bei Betules

Neng gambar ku kerop.

Jasak Tenumboh

1. Bincang ru mureb ha genunak tenumboh.

2. Tules maklumat jijoi gambar.

3.1.2 • Bimbeng mureb becerite ha maklumat ku gambar.

Nota
1.3.2 Guru • Bimbeng mureb tules maklumat ku gambar de biog. 61
Tema 2

Bei Bedindag
Cerite Tentang Alam

Bacak entoi gunak intonasi de betol.

Cekcip ku Taman Bungak
Eng ngcekcip ku taman bungak
Eng ngneng jeoi bekerekbag
Jeoi ikale had ibernor
Ngkek bungak ceeng

Eng ngcekcip nu kateh serag

Eng ngneng cep, perog ru becog
Dikdijloh naibeengrok renyah
Hadloh ngkerakmik

Irama laguk: Ke Taman Bunga

1. Bacak seni kate laguk ku kemil.

2. Nyanyik ru ui gerak berog.

• Semanj mureb sebot ru bacak seni kate laguk. 4.1.1

Nota • Semanj mureb kinyanyik laguk jijoi irama ru ui gerak berog.
62 Guru • Rujok audio 42.
2.2.3
 Tema 2
Engrok Kerjak

Cerite Tentang Alam

Bacak nepetek ku kerop.

Bungak Tenek Eng

Adeh tenek eng, Wak Fisah.

Ilei had kigemar bungak.
Bungak de kigemar ialoh
bungak ros. Tenek eng kicet
bungak kateh pasuk.
Jap-jap jis tenek eng senalo
kiceh bungak. Tenek eng
senalo kijaj nyok ru kicup
bajak. Bungak tenek eng er.

1. Tules nekate de bikale.

2. Beh ayat gunak engrok kerjak.

5.3.1 • Bimbeng mureb kibacak nepetek.

Nota • Semanj mureb kikod imlak engrok kerjak de bikale.
3.3.1
BA 49, 50
Guru • Terang mentok ayat bepola FN+FK. 63
• Rujok audio 43.
Tema 2

13 KAMPUG RU BANDAR
Cerite Simui Hik Nunyenis

a i ru Be lwal
Ce rng
Bacak ru jawab senual ku kerop.

Deg Bah Ali

Adeh deg Bah Ali. Bah Ali kigei ku deg

banglo. Deg Bah Ali ku Taman Perwira. Deg
Bah Ali berseh ru bor. Jap-jap jis iamek kipes
ru kiseryap deg.
Ku jis cuti, Bah Ali kigemar tulug iamek
berseh bilek manuh. Telas ajeh, ilei kiberseh
bilek beknet. Bah Ali kitulug iapak suj trayel ru
kipes laman. Bah Ali kigemar deg de berseh
ru bor.

1. Bacak nepetek ku kemil.

2. Jawab senual ku kerop adeh.
a. Ku belok Bah Ali kigei?
b. Ma kibeh ya Bah Ali ku jis cuti?
c. Ma nilei-nilei de bor mong ku Bah Ali?
• Bimbeng mureb bacak nepetek ku kemil. 1.4.2
Nota • Semanj mureb kijawab senual ha nepetek. 2.3.2
64 Guru
• Rujok audio 44. BA 51
 Tema 2
Bei Bebacak

Cerite Simui Hik Nunyenis

Bacak ru paham nepetek ku kerop.

Sinui ku Kampug ru Bandar

Adeh kampug eng. Ku

kampug eng nggemar cip
nu selai ru atak. Ku kampug
jugak, eng ngtulug atak
jagak ipengres. Ku idui, eng
ngmamuh ku batagari. Teu
batagari berseh ru sengej.

Pai adeh, apak eng kibelik deg ku

bandar Jerantut. Deg ku bandar
adeh entoi ru mong bepagar.
Ku padeh rek beg pasar raye ru
bank. Selaen ajeh, mong jugak
bisediak taman mennan. Eng
senalo ngcip nu taman mennan
ru amek.
Info
rek = nyon

Tules nekate belawan ha nekate de bikale.

2.4.1 • Bimbeng mureb bacak nepetek ku kemil.

3.2.1 Nota • Semanj mureb bacak nekate de bikale de mong ku nepetek.
BA 52
Guru
• Semanj mureb tules nekate belawan ha nekate de bikale. 65
Tema 2

Bei Betules
Cerite Simui Hik Nunyenis

Bacak dailog ku kerop.

Belik Barang ku Ransom Bah Man

Akonj Bah Man, merip 2 Nukilo gulak RM2.80. Nusenapod

1 regak gulak ru koi
koi RM4.30, Bah Rimi.
adeh?

3 Merip regak pingsel ru 4 Pingsel RM0.20 nubatag ru

susu adeh? nuten susu RM3.00.
5 Eng nghod teu soya. 6 Nubutol teu soya RM1.20.
Merip nubutol?

7 Merip rimdij iregak? 8 Rimdij regak arap adeh

ialoh RM11.50.

nusenapod = nucengop

Senarei nekate penjudoh benilag de mong ku dailog.

1. _______________________ 2. _______________________
3. _______________________ 4. _______________________
• Bimbeng mureb kibacak dialog ku kemil.
• Bimbeng mureb kibacak nekate penjudoh benilag de mong ku dailog.
3.2.1
Nota 5.1.4
66 Guru • Semanj mureb kilakon dailog ku kemil ru gaye kretip.
BA 53
• Rujok audio 45.
 Tema 2
Cerite Simui Hik Nunyenis
Cerite ha gambar ku kerop.
Nanek Jis ku Pasar Raye
1 Cerenglah penakei 2 Cerenglah senubai

Amek kipileh bajuk ku Tenek kitimbang labuk ku

cerenglah penakei. cerenglah senubai.

4 Kaunter benayar
3 Cerenglah barangan
ngeknut

Apak kikot memerip butol teu Amek ru tenek ubai behator

oren ku cerenglah ngeknut. ku tempat benayar.

cerenglah = bahagian

1. Cerite ma de mong ku gambar.

2. Senarei muh barang mong ku gambar.
3. Cerite pengalaman memasig semase ku pasar raye.
4.2.2 Nota • Bimbeng mureb kicerite ha gambar.
2.5.1 Guru • Semanj mureb kisenarei muh barang de mong ku gambar. 67
Tema 2

Engrok Kerjak
Cerite Simui Hik Nunyenis

Bacak entoi ru senarei engrok kerjak de mong.

Bingkel Mutu Apak

Adeh apak eng. Apak eng Nanek jis, mutu Wak Semah
kibukak bingkel mutu. kipancat. Ilei kijuros imutu
nu bingkel apak.

Apak eng kigantik tiob Wak Semah kibayar

mutu Wak Semah. regak tiob nu apak.

1. Bacak entoi ayat ku kemil.

2. Senarei engrok kerjak de mong ku ayat.
5.1.3
Nota • Bimbeng mureb kibacak ayat ku kemil. 2.5.1
68 Guru • Bimbeng mureb kisenarei engrok kerjak de mong ku ayat.
BA 54
 Tema 2
14 JAMAN HUNEN

Cerite Simui Hik Nunyenis

Neng ru bacak maklumat ku kerop.
Man Mennan Vidio
Skrin tiwi kiperneng
gambar ru kiperhol
engrok ju unit konsol.

Alat kenawal
mennan vidio.

Unit konsol ialoh komponen

utame ha pruses isyarat
mennan vidio. Bicerot ku tiwi.

Ibernor ru iniknej man mennan vidio.

kitukok peniker kretip kijadik yal
kitukok penanei kateh kijadik tenageh man
bidag komputer mennan vidio
isik mase lapang nyep tenumpuk ku pelajaran

1. Cerite ektiviti de mong ku gambar. yal = lalai

2. Bacak entoi maklumat de biog.

1.4.2 • Bimbeng mureb kisebot muh komponen mennan vidio.

Nota • Bimbeng mureb kibacak maklumat de biog.
2.2.2 Guru 69
Tema 2

Bei Bebacak
Cerite Simui Hik Nunyenis

Bacak entoi dailog ku kerop.

Nerancang Senukak Eng

Wak Fisah: Bah Ali, ma icerite de hek

gemar ku tiwi?
Bah Ali: Eng nggemar nerancang TV
Sayet. Ku TV Sayet mong jeoi
nerancang de bor. Hik buleh
hibelajar ju nerancang ajeh.
Wak Fisah: Mabahrip nerancang de mong?
Bah Ali: Mong nerancang belajar Sains, belajar bahase
Inggeris, bula sipak ru kekilek nej.
Wak Fisah: Mong nerancang tenandig nyanyik ru
cerite katon?
Bah Ali: Mong, tenandig bula jaring pen biperneng jugak!
Wak Fisah: Buleh eng ngneng tiwi ku deg hek?
Bah Ali: Buleh. Hik buleh hineng samak-samak.

Senarei nerancang tiwi ku jadual jijoi maklumat ku dailog.

Nerancang Nerancang
Nerancang sukan
nehibor pendidikan

1. Bacak entoi dailog ku kemil. mabahrip = ma nej

2. Kelas maklumat jijoi ikategeri.
• Bimbeng mureb bacak dailog ku kemil. 2.4.2
Nota • Bimbeng mureb pelenkap jadual jijoi ikategeri. 3.3.1
70 Guru • Rujok audio 46. BA 55
 Tema 2
Bei Betules

Cerite Simui Hik Nunyenis

Bacak ru tules.
Neng Tiwi ku Deg Wak Masni
1
Bor huper. Nerancang jis adeh ha belajar nekate nuceti.
Nekate nuceti ialoh nekate de samak iceti ru nekate kilek.
Cuntoh nekate nuceti ialoh begei jadual biperneng adeh.
2
Cuntoh nekate nuceti:
cucok = cerog
kelem = mengot
kalei = gehel

Pelenkap nukate nuceti ku jadual ku kerop.

Nekate Iceti
caceh • panei
cerdek • betej
gemar • mengot
kelem • sukak

1. Bacak entoi nepetek ku kemil.

2. Pelenkap jadual nekate nuceti.
3.2.1
Nota • Bimbeng mureb bacak entoi nepetek ku kemil.
2.5.1
BA 56 Guru • Bimbeng mureb pelenkap jadual nekate nuceti. 71
Tema 2
Cerite Simui Hik Nunyenis

Nyanyik ru paham seni kate laguk.

Seringget Due Kupang

Seringget si due kupang Seringget si due kupang

2x
Belik kapas hiuiloh benang
Mase terek hikenjip senang
2x
Mende mong duet,
duet senimpat
Seringget si due kupang
2x
Belik beltop ha terbor pelog
Duet de gek jadik nugudang
2x
Amenloh hidek peragek-ragek
Irama laguk: Seringgit Si Dua Kupang
2x
Cip nu kedei kibelik tepong
Duet de gek agok hijendak
2x
Borloh hidek ku kateh tabong
Seringget si due kupang
2x
Belok samak kucig bereklet
Duniak de it hikenjip lawas
2x
Amen ku lihik jeoi beduet
(ulag rangkap 1)

1. Nyanyik laguk ku kemil ru beh gaye kretip.

2. Kernal nilei duet de biperneng ya guru.
• Bimbeng mureb kinyanyik laguk ru beh gaye kretip. 4.1.2
Nota • Bimbeng mureb kikernal nilei duet. 2.5.1
72 Guru • Rujok audio 47. BA 57
 Tema 2
Engrok Tanyak

Cerite Simui Hik Nunyenis

Bacak ru paham.

Huj Bas ru Kawat

Nanek jis Bah Roni kipoj bas ku peknoj bas. Mase kipoj bas,
kawat Bah Roni kihol majeh. Ubai baicip samak nu bandar.

1 Ma hek poj? 2 Eng ngpoj bas.

Nu belok hek ha cip?
3 Eng ngha cip nu bandar. 4 Ma hek kek
ku bandar?
5 Eng ngha belik bet
sekulah. Bet sekulah
6 Eng pen ngha belik bet ru
manah ya rusak.
kasot. Kasot eng ya betenj.
7 Pukol merip bas kilei?
8 Ajeh, bas ya kilei. Hik hod
9 Bei hibehator. hibehator mase hihuj bas.

1. Bacak dailog ru intonasi de betol.

2. Gares engrok tanyak ku kateh dailog.
• Bimbeng mureb kibacak dailog ku kemil.
5.1.4 Nota • Bimbeng mureb kikernal engrok tanyak ku kateh dailog.
2.3.2 Guru • Rujok audio 48. 73
Tema 2
Cerite Simui Hik Nunyenis

Pekukoh

Pelenkap pete pelbegei aler ku kerop.

mengket tik sarep berseh kutor

berseh kutor sengoi beket beasid

Sebab hijagak Kesan tok

alam hijagak alam

Kiog sumber
caknak 1. baag
1. 2. sarep
2. menatag
Penenteng
Hiselamat
Kibekal Alam 1. udare
1. udare
2. teu
2. teu

Kipekurang
1. manik
1.
2. birel
2. tik

Nota
74 Guru • Bimbeng mureb kipelenkap pete pelbegei aler.
TEMA 3
TEMA
DUNIAK LEMU PENANEI

75
Tema 2

15 ENG NGHOK BERENGSEH

Jenagak Alam Kerileng

Neng gambar ku kerop.

Hihok Berengseh ru Neindah Alam

1. Cerite ha ektiviti de bibeh.

2. Sebot bende de mong kateh gambar ku kemil.
3. Tules muh bende de mong ku gambar.
1.3.1
Nota • Bimbeng mureb kibecerite ha gambar. 3.1.2
76 Guru • Semanj mureb kinyate ektiviti de bibeh. BA 58
 Tema 2
Bei Bebacak

Jenagak Alam Kerileng

Bacak ru paham.
Jis Gutong-ruyong
Wak Fisah ru mai kampug
mabegutong-ruyong. Mai
kampug jis adeh maberseh
batagari. Mong mai macot
ked, mapermuj ked ku kateh
pelastek ru mapej ked.

Mai keral macop lubang laluk

mai kerdor macet bungak.
Bungak ajeh macet ku beg
batagari. Mai keral macep
papat tandak.

Telas ajeh, dij mai

mabeparik sambel
macakcak.

1. Bacak teks ku kemil secare jelos ru pintan.

2. Kernal tandak bacak de betol.
2.3.2 • Bimbeng mureb bacak teks ru sembot de betol.
5.1.3 Nota • Bimbeng mureb kernal tandak bacak ru betol.
BA 59 Guru • Bimbeng mureb ceryak engrok kerjak. 77
Tema 2

Bei Betules
Jenagak Alam Kerileng

Tules suku kate tetutop.

Berengseh Tanggongjawab Besamak

Mai kampug masediak Nik urag keral

alat gutong-ruyong.
naisuj trayel.

Nar urag keral baikoh

cag jehuk. Nar urag keral
baimisen nyok.

Nik urag kerdor naipes ru

naipermuj ked kateh pelastek. Mai kampug mabeparik
sambel naingut teu.

1. Bacak ayat de biog.

2. Tules nekate de bikale kateh bob tules.
3.1.3
Nota • Semanj mureb kibacak ayat de biog.
2.1.3
78 Guru • Semanj mureb kitules nekate de bikale kateh bob tules.
BA 60
 Tema 2
Jenagak Alam Kerileng
Nyanyik ru ui gaye.

Hihok Alam

Taman bungak de bor

Jeoi bicet bungak
Pek buleh hitelog
Hik hod hihok ilei

Singah nok beparik

Besamak Bah Amar
Jagak batagari
Agokloh tecemar
(ulag 2x)

Irama laguk: Anak Itik Tok Wi

telog = begod

1. Bacak seni kate ru nyanyik laguk ku kemil.

2. Bacak ru paham seni kate laguk.

4.1.2 • Bimbeng mureb bacak seni kate laguk.

2.6.1 Nota • Bimbeng mureb nyanyik laguk ru ui gerak berog.
BA 61
Guru • Rujok audio 49. 79
Tema 3

Engrok Muh Khas

Jenagak Alam Kerileng

Neng ru bacak nepetek ku kerop.

Pinui de Laap

Adeh Taman Rekreasi Cenan Pakoh. Peringak Bah Puad

senalo naijoging ku padeh. Jap-jap dui, jeoi mai ma
beriadah ku padeh. Taman adeh jugak had iberseh ru
bor. Jeoi mai sukak cip ku padeh.

1. Semanj mureb bacak ayat de betol.

2. Sebot ru tules engrok muh khas de mong kateh gambar
ru nepetek.

Nota • Semanj mureb bacak ayat de betol. 5.1.2

80 Guru • Bimbeng mureb kisenarei engrok muh khas de mong ku kemil kateh bob tules. 3.3.1
 Tema 3
16 KERILENG DE BOR

Jenagak Alam Kerileng

Belwal ru bacak.
Piker Peksendok Pej

kacak

pelastek / ten
aluminium

1. Belwal ha ektiviti kitar semulak. kertas

2. Bacak nekate de biog ku kemil.
• Semanj mureb kitaakol gambar.
1.4.3 • Bimbeng mureb kinyate banse tong kitar semulak.
2.2.2 Nota
BA 62
Guru • Bimbeng mureb kinyate banse bahan kitar semulak. 81
• Rujok audio 50.
Tema 3

Bei Bebacak
Jenagak Alam Kerileng

Bacak ru lakon.
Pej ku Tempat de Betol

Adeh deg eng. Deg eng berseh ru bor. Amek senalo

kibesat nu eng, pej ked ku kateh tong ked.
Kawat eng Bah Roni senalo kipej ked ku kembeg deg.
Teu kideg kateh ten de kipej.
Ku nanek jis, eng ngcerngai engrok siren ambulen.
Amek kiog panei nu eng, Bah Roni bien nu hospitel mende
kinyik denggi. Eng ngkenjip had isendeh.
Eng ngbejanyik an ngjagak berengseh kembeg
ru kateh deg.
deg = bertakung

1. Bacak teks ku kemil ru intonasi de betol.

2. Beh nelakon ha situasi pej ked ku tempat de betol.
• Bimbeng mureb bebacak ru betol. 2.5.1
Nota • Semanj mureb becerite ha care-care pej ked de betol.
5.1.3
82 Guru • Semanj mureb beh simulasi situasi pej ked.
BA 63
• Rujok audio 51.
 Tema 3
Bei Betules

Jenagak Alam Kerileng

Lapas ru salit pantut ku kerop.
Bumik Eng Sihat

Ku kateh serag jeoi selak bed;

Hipej ked ku kateh tong ked.

Alam kerileng hodloh hik jagak;

Bumik hik sihat mai bisukak.

Jeoi caknak Wak Biah kisediak;

22 April Jis Bumik Seduniak.

1. Salit nej pantut ku kemil kateh bob tules.

2. Bacak ru lapas pantut ru intonasi de betol.
3. Belwal ha care-care jenagak bumik de betol.

3.4.1 • Semanj mureb salit nej rangkap pantut de betol.

Nota • Semanj mureb kilapas pantut ru intonasi de betol.
2.6.1 Guru
• Bimbeng mureb belwal ha care-care jenagak bumik.
83
Tema 3
Jenagak Alam Kerileng

Bacak ru lakon.
Kiselamat Alam
1 Apak, adeh jeoi
taya manah. 2 Hooh... jeoi genunak taya
manah adeh. Hik buleh beh
3 Ooo... jadik tok pasuk bungak ru pagar nehias.
payahloh hipej
taya adeh. 4 Betol.

1. Bacak ru lakon dailog ku kemil adeh.

2. Belwal ha genunak bende-bende tepakei.
3. Tules nej cerite de bipecerngai ya guru.
• Semanj mureb kilakon dailog ku kemil.
Nota • Semanj mureb kinyate genunak barang-barang tepakei. 4.2.2
84 Guru • Guru kibacak nanek dailog ru mureb naitules (ui imlak ru mureb). 3.3.2
• Rujok audio 52.
 Tema 3
Penjudoh Benilag

Jenagak Alam Kerileng

Bacak ru tules.
Empal Telei Bah Norman

nuhelei

nusegar

nubar

nutarek
nutandan

1. Ije ru bacak penjudoh benilag de biog ku kemil.

2. Tules nej penjudoh benilag de biog ku bob tules.

5.4.1 • Semanj mureb kiije ru kibacak nekate ku kateh gambar.

3.1.2 Nota • Bimbeng mureb kitules penjudoh benilag de sesuei ru gambar.
BA 64
Guru • Rujok audio 53. 85
Tema 3

17 TEKNOLOJI JAMAN
Teknoloji de Pai

HUNEN

Bacak ru belwal.
Ring Ring Engrok Telipon

Atak ku
kampug
Apak ku
bandar

Apak kitelipon atak ku kampug.

Atak kior jik nuperingak jug becuti
nu kampug. Apak kisureh atak
kikirep salam nu jik.

1. Belwal ku kateh kelas ha menaju teknoloji de mong

ku jaman hunen.
2. Beh simulasi jijoi situasi ku kemil.
• Mureb bipecerngai cerite ya guru jijoi gambar. 1.4.3
Nota • Semanj mureb becerite gunak ayat tungal. 2.2.4
86 Guru • Semanj mureb kibeh simulasi ha situasi ku kemil. BA 65
 Tema 3
Bei Bebacak

Teknoloji de Pa
Bacak ru paham.

Telipon Pai

Adeh nanek telipon. Telipon

adeh bejename OKIA.
Telipon adeh had ibernor.
Ilei sesuei ha dij mai.
Telipon OKIA adeh
mong bekemere digitel.
Iregak pen murah. Telipon
adeh buleh kirakam laguk.
Telipon adeh mong redio.
Telipon OKIA jugak mong
aplikasi Internet.

1. Neng ru bacak nepetek ku kemil.

2. Peterang ibernor genunak telipon.

2.2.4 • Bimbeng mureb kibacak nepetek.

3.3.1 Nota • Semanj mureb kisalit ru kicatat genunak telipon ku bob ektiviti.
BA 66
Guru • Rujok audio 54. 87
Tema 3

Bei Betules
Teknoloji de Pai

Neng ru lebel.
Bei Belajar Betaep

W, __, X Y, U, J, H, __,__
E, D, __
I, K O, __
__, __,G, F, V, B
P, ;
__, A, Z

Kekunci anjak
Bar jarak

1 . Neng ru besual jawab ha gambar ku kemil.

2 . Lebel hurop ku jaras de betol.
• Guru besual jawab ru mureb ha gambar. 3.3.3
Nota • Bimbeng mureb kilebel jijoi gambar. 2.5.1
88 Guru • Guru sediak papat kekunci sebenar. BA 67
 Tema 3
Teknoloji de Pa
Nyanyik ru ui gerak berog.

Helo Helo

Helo helo
Bok imai ajeh
Jawab jawab bok imai ajeh
Ma muh hek, belok hek gei
Ogloh panei bei hibekawat
Helo helo
Bok imai ajeh
Jawab jawab bok imai ajeh
Ma muh hek, belok hek gei
Ogloh panei bei hibekawat

Irama laguk: Baa Baa Black Sheep

1 . Bacak ru paham ceti seni kate laguk.

2 . Nyanyik, pog teg ru ui gerak berog.
3 . Tules nej seni kate laguk ku kemil adeh.
• Bimbeng mureb bebacak ru kek ceti seni kate laguk.
4.1.2 Nota • Semanj mureb bacak ru jelos ru betol.
3.1.2 Guru • Semanj ru bimbeng mureb nyanyik ru beh gerak berog. 89
• Rujok audio 55.
Tema 3

Ayat Tanyak
Teknoloji de Pai

Kernal ayat tanyak.

Belok Nanek
1 Wak Biah, belok
telipon de hek sukak? 2 Eng pen tok ngpanei
Wak Semah.
3 Amen begei ajeh,
4 Telipon SAMSAL ru OKIA
eng ngbelik telipon
inenneng begei bor.
OKIAloh.
6 Hoohloh, merip regak
5 Bor hitanyak nu
telipon adeh?
ituan kedei.

1. Bacak ru paham dailog ku kemil.

2. Kernal tandak sual ru tandak noktah de betol.
3. Beh ayat senang gunak tandak sual ru tandak noktah
de betol.
• Semanj mureb bacak dailog ru intonasi de betol.
Nota • Bimbeng mureb kek memerip ayat tanyak kateh dailog.
5.1.4
90 Guru • Semanj mureb kiog memerip cuntoh ayat tanyak. 2.6.1
 Tema 3
18 BERENNOR TEKNOLOJI

Teknoloji de Pa
Belwal ru bacak dailog.
Komputer Top Bah Rimi

Hai kawat-kawat, eng

komputer top. Tuan eng
Adeh ialoh cerenglah
bermuh Bah Rimi. Iapak
berog eng. Bei hik
kihadiah eng nu Bah Rimi.
hikermuh cerenglah
berog eng.

1. Belwal ha komputer top, bacak ru paham dailog ku kemil.

2. Kermuh, sebot ru ije muh cerenglah komputer top.
• Bimbeng mureb kernal cerenglah komputer icuntoh: monitor,
pemacu cakera, pad kekunci ru pad sesentuh.
1.4.3 Nota • Bimbeng mureb kibacak teks secare jelos ru intonasi de betol.
2.2.4 Guru • Semanj mureb becerite ha genunak komputer. 91
• Semanj mureb cerite kenenjip lienai naigunak komputer top.
Tema 3

Bei Bebacak
Teknoloji de Pai

Bacak ru jawab kerendei.

Kawat Eng

Mentok eng bulat Eng mong besuarak

ru cerenglang. Eng tapik tiktok beempag.
buleh ngdek data, Eng ngperhol engrok.
pilem ru maklumat.

Eng mong renis.

Eng mong empag Eng buleh ngneng
tapik pek pernah hek. Kadang-kadang
ngcakcak. Amen eng matmoh eng kinyep
ngkek, kihol kertas ya ilei. Bok eng?
mong becetak.
Berog eng macot.
Jaman manah saes Eng senang
eng entoi. Jaman ngdek maklumat.
hunen saes eng macot Eng mong kateh
ru engsei. Eng buleh bebegei mentok.
bigunak ha neng pilem,
betaep ru layar Internet.
cerenglang = bekilat
engsei = nipis
kerendei = teka-teki

1. Jawab dikdij kerendei ku kemil.

2. Bacak ru paham teks de biog ku kemil.

• Bimbeng mureb bacak teks ku kemil. 2.3.1

Nota • Bimbeng mureb kek jenawab kerendei. 3.3.1
92 Guru • Semanj mureb cerite ha berennor komputer. BA 68
 Tema 3
Bei Betules

Teknoloji de Pa
Bacak ru tules maklumat.
Genunak Eng

dek maklumat cetak tenules

cerngai laguk
ru grapik

taep nekate neng pilem layar Internet

1. Bacak ru paham maklumat de biog.

2. Tules maklumat de biog kateh bob tules.
3. Beh ayat senang gunak nekate de biog ku kemil.

3.1.2
Nota • Semanj mureb sebot maklumat de biog.
5.1.1
BA 69
Guru • Bimbeng mureb beh ayat senang jijoi maklumat de biog. 93
Tema 3
Teknoloji de Pai

Nyanyik ru ui gerak berog.

Tebot Kerite Os
Agejloh menang agej
Hitebot kerite os
Hicip nu kedei entoi
Nus hik sukak sengik pen senang

Amen menang kaha panei

Kerite os kicip deras
La la la la la la la (2x)
Menang tebot agej

Hilei nu kedei entoi

Ga sip tebot monorel
Hineng kentop ru kengwil
Bernor penandag ku kedei entoi
Irama laguk: Lompat Si Katak Lompat

1. Ije ru bacak seni kate laguk.

2. Nyanyik laguk sambel pog teg ru ui gerak berog.
4.2.2
Nota • Bimbeng mureb bacak seni kate laguk.
94 Guru • Semanj mureb nyanyik laguk ru ui gerak berog. 2.2.1
• Rujok audio 56.
 Tema 3
Neimboh ku Imulak

Teknoloji de Pa
Bacak ru kernal neimboh.
Eng Nanek Kipas

Eng nanek kipas. Eng ngyos ku kilang ku Selangor. Eng

bien nu pasar raye. Tugas eng ialoh pelaap udare de
beket. Eng bibelik ya numom kerdor. Jap-jap jis eng
ngpelaap bilek ilei. Eng ngkenjip had isernuk behidmat
nu ilei. Tuan kijagak eng ru bor.

1. Bacak nepetek ku kemil ru intonasi de betol.

2. Beh ayat senang gunak nekate de bikale.

5.2.1 • Semanj mureb bacak nepetek ku kemil secare jelos ru betol.

2.5.1 Nota • Bimbeng mureb kernal nekate mong neimboh ki, bi, be, pe.
BA 70
Guru • Bimbeng mureb beh ayat senang ru nekate de bikale. 95
Tema 3

19 KU PADEH BEMULAK
Penenteng Lemu Pendidikan

CITE-CITE ENG

Belwal ru cerite.
Abor Kawat
1 Bor dui Bah Rimi.
2 Bor dui Bah Roni.
3 Yama hek tok hesekulah
jis adeh? 4 Eng ngberanduk.
5 Yama hek heberanduk?
Apak hek tok kiles ka? 6 Weh, terok eng biles ya
apak ru amek!
7 Huperdoh, cikgu kiajar
tajok pai. Hek hod hehol 8 Eng ngnyesal tok nghol jis
nu sekulah. adeh.

9 Abor haknuk, telas

adeh eng ngjanyik tok
ngbeh nej.

1. Belwal jijoi dailog ku kemil.

2. Cerite nej ha dailog ru sembot de pintan ru intonasi de betol.

• Bimbeng mureb becerite ha dailog. 1.3.2

Nota • Semanj mureb bacak entoi dailog ku kemil. 2.4.1
96 Guru
• Rujok audio 57. BA 71
 Tema 3
Bei Bebacak

Penenteng Lemu Pendidikan

Bacak ru cerite.
Sekulah Jik
Sekulah jik mong jeoi ektiviti de bibeh jap-jap gecek. Antare
ektiviti sekulah gecek adeh ialoh:

tenandig karoke tenandig sukan sekulah

kelas musik senamut “Jis Rayak Aidilfitri”

1. Bacak entoi maklumat de biog.

2. Cerite jijoi gambar.

2.4.1 Nota • Bimbeng mureb bacak nekate de biog ku kemil.

1.4.3 Guru • Semanj mureb becerite jijoi gambar. 97
Tema 3

Bei Betules
Penenteng Lemu Pendidikan

Catat maklumat ku kerop.

Bengsat Guru
Cikgu Razi kaha en imemureb Tahut Satu
Bestari nu pusat sumber. Cikgu Razi kior
Bah Lan perlei ibengsat nu ikawat.

Cikgu Razi kior hik et nu pusat sumber pukol 10.45 huper. Hik
hod hien pingsel, perenglet, pembares ru bob tules. Mase
hicip nu pusat sumber hod hibebares. Ga renyah dek kelas
kilek tok tegangguk. Perlet suis kipas ru lampu bile hihol ju
kelas. Cikgu kipoj ku pusat sumber.

1. Semanj mureb kisenarei barang de bipecerngai ya guru.

2. Perlei bengsat guru nu kekawat jijoi maklumat de biog.

• Bimbeng mureb bacak entoi nepetek ku kemil. 3.3.1

Nota • Semanj mureb perlei bengsat guru nu kekawat kateh kelas. 1.4.1
98 Guru • Rujok audio 58. BA 72
 Tema 3
Penenteng Lemu Pendidikan
Nyanyik ru paham.

Cip Sekulah

Cerngai bengsat amek Cerngai bengsat cikgu

Cerngai bengsat apak Seryap kerjak sekulah
Hod hibacak bob Baruk tulug amek
Hod hiet nu sekulah Baruk tulug apak

Kring kring kring Rajit menang rajit

Pukol tujuh huper Rajit et sekulah
Lah hibelajar Bile ya hek raknak
Ru ucap bor huper Ingat bengsat apak

Irama laguk: Air Pasang Dalam

1. Nyaknyik ru ui gerak berog.

2. Jawab senual guru ha laguk ku kemil.
• Semanj mureb bacak seni kate laguk ku kemil.
4.1.2 Nota • Semanj mureb nyanyik ru ui gerak berog.
2.2.2 Guru • Guru kisediak senual lilei ha laguk. 99
• Rujok audio 59.
Tema 3

Pola ayat FN + FK
Penenteng Lemu Pendidikan

Kernal pola ayat.

Nelawat nu Muzium
Pai adeh, sekulah eng kibeh nelawat nu Muzium Orang
Asli Gombak. Kateh muzium mong jeoi perenneng ha
sinui hik sengoi.
• Perenneng nepasok Senoi Praaq
Senoi Praaq adeh jeoi ijasak nu negare
iaajeh kilawan musoh komunis. Enai
had penanei naiceryak musoh ku
serag.

• Cerenglah penglai
Sengoi hik had penanei kateh
bidang penglai tradisionel. Enai rajit
naiceryak penglai ju serag.

• Cerenglah kerjak teg

Hik sengoi had penanei tentaj ceruk
ju sekek. Ceruk bigunak ha senglop
beknet.

senglop = alas

1. Kernal pola ayat FN + FK ku nepetek.

2. Salit ayat pola FN + FK de bipecerngai kateh bob tules.
5.1.3
Nota • Bimbeng mureb kernal ru catat pola ayat.
3.3.1
100 Guru • Semanj mureb salit ru bacak pola ayat FN + FK.
BA 73
 Tema 3
20 BEBACAK NEAMAL

Penenteng Lemu Pendidikan

DE BOR

Cerite ru lakon.
Pusat Sumber Sekulah
Wak Fisah kigemar bacak bob. Ilei kaha pinyap bob
ju pepustakaan.

Begeiharok eng Bob ma hek ha pinyap?

ngha pinyap bob ju
pepustakaan adeh? Og madeh. Eng ngha
catat ru ngcop tareh
Eng ngha pinyap bob pinyap ru perenjug bob.
cerite adeh.
Nunoh pinyap had nar bob
Merip bob de buleh taleh. Timpoh peninyap
eng ngpinyap? nar minggu. Telas heperjug
bob adeh, buleh hepinyap
Telas ngperjug bob bob kilek.
adeh eng ngha
pinyap nej. Abor.
Abor.

1. Cerite nej dailog ru gunak ayat lilei.

2. Bacak ru lakon dailog ku kemil.
• Semanj mureb bacak ru lakon dailog ku kemil.
1.4.3 Nota • Bimbeng mureb cerite nej dailog ru gunak nekate lilei.
2.2.4 Guru • Rujok audio 60. 101
Tema 3

Bei Bebacak
Penenteng Lemu Pendidikan

Bacak entoi ru paham.

Sernuk Bebacak

Bah Puad kigemar belik

bob ha ikenon. Kenon
Bah Puad buleh kibacak
bob ru pipe had ijenglos.
Bah Puad kikerakmik
mende dij ikenon panei
bebacak.

Bah Puad kiog panei

paedah bebacak had ibernor nu ikekenon. Kenon Bah Puad
buleh kitukok ilemu penanei ju benacak. Bebacak bebegei
bob buleh hiberkep jeoi maklumat ru hitukok cenempet
engrok.

Ektiviti bebacak ialoh ektiviti bepaedah. Selaen ajeh,

bebacak buleh kiperwer hik ju pekare de niknej. Bah Puad
kipejadik budaye bebacak sebegei neamal peringak ilei.

1. Bacak entoi nepetek ku kemil ru intonasi de betol.

2. Tules ayat de bipecerngai ya guru.
2.3.2
Nota • Semanj mureb bacak ru tules ayat. 3.3.1
102 Guru • Rujok audio 61.
BA 74
 Tema 3
Bei Betules

Penenteng Lemu Pendidikan

Beh bob cenatat.
Bob Cenatat

Jis Selase
• Belajar ui ayat majmok.
• Tules limak ayat majmok
de ngbelajar.
• Belateh menyanyik ru kekawat.
Jis Rabu
• Belajar operasi tolak.
• Belateh bula sipak.
Jis Senayan
• Belajar bebacak ru tules nekate pai.
• Belajar Sains.
• Cip nu majeles yesnos Wak Fisah.

1. Susut maklumat ku kemil.

2. Cerite ha ektiviti nunyenis memasig.
3.3.3 • Bimbeng mureb susut maklumat ku kemil.
1.3.2 Nota
• Semanj mureb beh bob cenatat memasig.
BA 75
Guru 103
Tema 3
Penenteng Lemu Pendidikan

Sebot ru nyanyik.
Limak Bob

Limak bob mong ku kemil mije

Didi kikot nanek kibacak
Jadik terwes empat taleh nej
Bok imai nej hod bebacak

Empat bob mong ku kemil mije

Nana kikot nanek kibacak
Jadik terwesloh nik taleh nej Nar bobloh mong ku kemil mije
Bok imai nej hod bebacak Bingo kikot nanek kibacak
Jadik terwes nanek taleh nej
Nik bobloh mong ku kemil mije Bok imai nej hod bebacak
Jojo kikot nanek kibacak
Jadik terwesloh nar taleh nej Nanek bob mong ku kemil mije
Bok imai nej hod bebacak Tatak kikot nanek kibacak
Beiloh kekawat hik bebacak
Pejadik neamal lihik... yea

Irama laguk: Lagu 5 Buku (Didi & Friends)

1. Bacak ru paham seni kate laguk ku kemil.

2. Nyanyik laguk ru ui gerak berog jijoi irama.

• Semanj mureb bacak seni kate laguk. 4.1.2

Nota • Semanj mureb nyanyik laguk ru ui gerak berog. 2.6.1
104 Guru • Rujok audio 62. BA 76
 Tema 3
Peribahase

Penenteng Lemu Pendidikan

Bacak ru paham.

Tokoh Nilam Tahut Nanek

Wak Masni bipileh sebegei tukoh

Nilam sekulah eng. Wak Masni
bipileh mende jeoi bob kibacak
ju mai kilek.

Wak Masni kigemar bacak bob

cerite bahase Melayu ru bob
bahase Inggeris. Wak Masni
mulak kibacak bob ju kisayet
besamak-samak ru iapak amek.
Amek Wak Masni senalo kiingat peribahase hipergou awat
hod ju irebog.

Apak Wak Masni senalo kibesat bebacak penantar

lemu. Wak Masni jugak senalo kiingat bengsat iapak lemu
pelite sinui ru usehe rangkal nejaye. Bengsat adeh kijadik
semangat nu Wak Masni ha teros bebacak. Ihasel, ilei
kikep anugerah Tokoh Nilam Sekulah.

1. Bacak entoi nepetek ku kemil.

2. Bacak ru tules nej peribahase de bikale.

5.4.1 • Semanj mureb bacak nepetek ku kemil.

Nota
2.6.1 Guru • Semanj mureb ije ru tules peribahase de bikale. 105
• Guru kipeterang iceti peribahase de bikale.
Tema 3
Penenteng Lemu Pendidikan

Pekukoh

Pelenkap pete benulat ku kerop ha penenteng bebacak.

Penenteng Bebacak

benacak benacak de
de jelos pintan

1. Pelenkap pete benulat ku kemil.

2. Cerite ha maklumat de bipelenkap ku pete benulat.

106
 Dengan ini SAYA BERJANJI akan menjaga buku ini
dengan baik dan bertanggungjawab atas kehilangannya
serta mengembalikannya kepada pihak sekolah pada
tarikh yang ditetapkan.

Skim Pinjaman Buku Teks

Sekolah ________________________________________

Tahun Darjah Nama Penerima Tarikh

Terima

Nombor Perolehan: __________________________________

Tarikh Penerimaan: __________________________________

BUKU INI TIDAK BOLEH DIJUAL