Daftar Isi
Pelajaran 1....................................................................................................................................1
RASULULLAH ﷺYANG TERBAIK DALAM BERIBADAH DAN TAQWA.....................1
Pelajaran 2 ..................................................................................................................................3
KELANGGENGAN NABI ﷺDALAM BERIBADAH ................................................................3
Pelajaran 3 ..................................................................................................................................4
TAHAJUD RASULULLAH ﷺ............................................................................................................4
Pelajaran 4 .................................................................................................................................6
WAKTU TAHAJUD NABI ﷺ..............................................................................................................6
Pelajaran 5 ..................................................................................................................................9
SOLAT DHUHA........................................................................................................................................9
Pelajaran 6 ................................................................................................................................10
SETELAH SOLAT SUBUH RASULULLAH ﷺBERDZIKIR SAMPAI TERBIT
MATAHARI ...............................................................................................................................................10
Pelajaran 7 .................................................................................................................................11
SOLAT SUNNAH NABI ﷺ.................................................................................................................11
Pelajaran 8 ................................................................................................................................12
SOLAT SUNAH SETELAH MAGHRIB ..........................................................................................12
Pelajaran 9 ................................................................................................................................13
CARA SOLAT NABI ﷺ......................................................................................................................13
Pelajaran 10 ..............................................................................................................................14
SOLAT SUNAH DI RUMAH..............................................................................................................14
Pelajaran 11 ................................................................................................................................15
PUASA NABI ﷺ....................................................................................................................................15
Pelajaran 12 ...............................................................................................................................16
PUASA SENIN DAN KAMIS .............................................................................................................16
Pelajaran 13 ...............................................................................................................................17
PUASA TIGA HARI SETIAP BULAN .............................................................................................17
Pelajaran 14 ..............................................................................................................................18
PUASA PADA HARI-HARI YANG MULIA .................................................................................18
Pelajaran 15 ..............................................................................................................................20
DOA BUKA PUASA DAN APA YANG NABI ﷺMAKAN ..................................................20
PELAJARAN 1
النبي
ِّ اج ِ وت أ ْز َو ِ َجا َء َث َلا َث ُة َر ْه ٍط إلى ُب ُي: عن أنس بن مالك رضي الله عنه قال
َف َل َّما أُخْ ِب ُروا،النبي َصلَّى الل ُه عليه وسلَّ َم ِ ِ َ ُ َي ْسأَل،َصلَّى الل ُه عليه وسلَّ َم
ِّ ون عن ع َبا َدة
النبي َصلَّى الل ُه عليه وسلَّ َم؟ ق ْد ُغ ِف َر له ما ِ
ِّ وأَ ْي َن َن ْح ُن م َن: فَقالوا،َكأنَّ ُه ْم َتقَالُّو َها
أ َنا: وقالَ ا َٓخ ُر، أ َّما أ َنا ف ٕانِّي أُ َصلِّي اللَّ ْي َل أ َبدًا: قالَ أ َح ُد ُه ْم،َت َق َّد َم ِمن َذ ْن ِب ِه وما َتأَخَّ َر
ف ََجا َء َرسولُ اللَّ ِه، أ َنا أ ْع َتزِلُ النِّ َسا َء فلا أ َت َز َّو ُج أ َبدًا: وقالَ ا َٓخ ُر،أ ُصو ُم ال َّد ْه َر و َلا أُ ْف ِط ُر
أما واللَّ ِه إنِّي، أ ْن ُت ُم الَّ ِذ َين قُل ُت ْم ك ََذا وك ََذا: َ فَقال،َصلَّى الل ُه عليه وسلَّ َم إلي ِهم
ف َمن، وأَ َت َز َّو ُج النِّ َسا َء،ُ وأُ َصلِّي وأَ ْرقُد، َل ِكنِّي أ ُصو ُم وأُ ْف ِط ُر،َلأَخْ َشا ُك ْم لِلَّ ِه وأَ ْتقَا ُك ْم له
Kemudian Rasulullah datang kepada mereka dan berkata: apakah kalian yang
berkata demikian? Demi Allah aku adalah yang paling takut kepada Allah dan
yang paling bertakwa daripada kalian, namun aku berpuasa dan berbuka, aku
pun juga menikah, barangsiapa yang tidak menyukai sunnahku maka ia bukan
bagian dariku. H.R. Bukhari
وكان النبي صلى الله عليه وآله وسلم يكره أن يتكلف الإ نسان في النوافل فوق
وروى البيهقي وغيره أن النبي صلى الله عليه وآله وسلم قال ) إن هذا الدين متين
ف ٕان ال ُم ْن َب َّت لا أرضاً قطع ولا، ولا تبغض إلى نفسك عبادة الله،فأوغ ْل فيه برفق
(ظهراً أبقى
Diriwayatkan oleh Imam Baihaqi dan lainnya bahwa Nabi SAW bersabda:
''Sesungguhnya Islam adalah agama yang kuat dan kokoh, maka masuklah
kedalamnya dengan kelembutan. Dan janganlah kau membenci untuk dirimu
ibadah kepada Allah, sungguh orang yang kelelahan tidak dapat menempuh
perjalanan dan tidak pula dapat meninggalkan punggung hewan
tunggangannya.''
PELAJARAN 2
مداومته ﷺ في العبادة
KEL ANGGE NGAN N A BI ﷺDAL AM BE R I BADAH
ُخذوا: عن عائشة رضي الله عنها قالت قال رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم
ِ عمال إلى
رسول َ ُِمن الع َملِ ما ت
ِ ٔطيقون ف ٕا َّن الل َه لا ي َم ُّل حتَّى ت َملُّوا ( وكان أ َح ُّب الا
الل ِه صلَّى الل ُه عليه وسلَّم أدو َمها و إ ْن ق َّل كان إذا صلَّى صلا ًة دا َوم عليها يقولُ أبو
َ }الَّ ِذ َين ُه ْم َع َلى َص َلاتِ ِه ْم َدائِ ُم: قال الل ُه: س َلم َة
ون{ رواه ابن حبان في صحيحه
Dari Aisyah RA berkata, bahwa Nabi SAW bersabda: ‘’Lakukanlah amalan sesuai
dengan kemampuan kalian, karena Allah takkan berpaling sampai kalian yang
terlebih dahulu berpaling.’’ sesungguhnya amalan yang paling disukai oleh
Rasulullah adalah yang paling langgeng meskipun hanya sedikit, dan beliau jika
sudah biasa shalat maka beliau menjaga kesinambungannya. Abu Salamah
berkata bahwa Allah ta’ala berfirman: {Dan mereka yang tetap setia
melaksanakan shalatnya} Diriwayatkan oleh Ibn Haaban di dalam shahihnya.
ﻋَﻦْ ﻋَﺎﺋِﺸَﺔَ» :ﺃَﻥَّ اﻟﻨَّﺒِﻲَّ ﺻَﻠَّﻰ اﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ ﻛَﺎﻥَ ﺇِﺫَا ﻟَﻢْ ﻳُﺼَﻞِّ
ﺑِﺎﻟﻠَّﻴْﻞِ ﻣَﻨَﻌَﻪُ ﻣِﻦْ ﺫَﻟِﻚَ اﻟﻨَّﻮْﻡُ ،ﺃَﻭْ ﻏﻠﺒﺘﻪ ﻋَﻴْﻨَﺎﻩُ ﺻَﻠَّﻰ ﻣِﻦَ اﻟﻨَّﻬَﺎﺭِ ﺛِﻨْﺘَﻲْ
PELAJARAN 3
قال تعالى ) َو ِم َن ٱلَّ ۡیلِ َف َت َه َّج ۡد بِ ِهۦ َنافِ َل ࣰة لَّ َك َع َس ۤ ٰى أَن َی ۡب َع َث َك َربُّ َك َمقَا ࣰما َّم ۡح ُمو ࣰدا(
ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ،ﻗﺎﻟﺖ» :ﺃﻟﺴﺖ ﺗﻘﺮﺃ اﻟﻘﺮﺁﻥ؟«
ﻗﻠﺖ :ﺑﻠﻰ ،ﻗﺎﻟﺖ» :ﻓﺈﻥ ﺧﻠﻖ ﻧﺒﻲ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻛﺎﻥ
«ﻓﺮﻳﻀﺔ
Allah ta’ala berfirman: {Dan pada sebagian malam lakukanlah shalat tahajjud
sebagai tambahan bagimu, mudah-mudahan Tuhanmu mengangkatmu ke
tempat yang terpuji}
Diriwayatkan oleh Imam Muslim dari Sa'ad bin Hisyam berkata: -wahai ummul
mu’minin, beritahukanlah aku (Saad) tentang akhlak Rasulullah!. Istri Nabi
menjawab: -bukankah kamu membaca Al-Qur’an? Aku berkata; benar. Lalu istri
Nabi menjawab: -sesungguhnya akhlak Nabi adalah Al-Qur’an. Mendengar itu
aku pun hendak berdiri dan aku tidak ingin menanyakan siapapun tentang
sesuatu sampai aku mati., lalu muncul di benakku dan aku bertanya:
-beritahukan aku tentang shalat malamnya (qiyamul lail) Rasulullah! Istri Nabi
menjawab: -Bukankah kamu pernah membaca surat Al-Muzammil? Aku
menjawab: -Ya. Istri Nabi berkata: -Allah pernah mewajibkan shalat malam pada
saat awal turunnya surat ini hingga Nabi SAW dan para sahabat mendirikannya
selama setahun, dan Allah menahan penutupnya dilangit selama dua belas
bulan hingga Allah turunkan akhir surat ini sebagai bentuk keringanan sehingga
shalat malam menjadi sunnah setelah diwajibkan sebelumnya.
PELAJARAN 4
وقت قيام النبي صلى الله عليه و ٓاله وسلم متهجد ًا وصفة صلاته بالليل
WAKTU TAH A JUD N ABI ﷺ
كان أغلب قيامه صلى الله عليه وآله وسلم لصلاة الليل في أول النصف الثاني من
الليل كما روى الشيخان وابن ماجة عن عائشة رضي الله عنها أن النبي صلى الله
وكان رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم يطيل القراءة في صلاة الليل ويطيل -
الركوع والسجود ويكثر من الدعاء في سجوده
Rasulullah senang memanjangkan bacaan pada shalat malam, memperpanjang
ruku’ dan sujud serta memperbanyak do’a di dalam sujudnya.
ﺇﺫا، ﻛﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ: ﻗﺎﻟﺖ،ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ
ﺻﻠﻴﺖ ﻣﻊ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ: وروى مسلم عن خذيفة رضي الله عنه قال
ﺛﻢ، ﻳﺮﻛﻊ ﻋﻨﺪ اﻟﻤﺎﺋﺔ: ﻓﻘﻠﺖ، ﻓﺎﻓﺘﺘﺢ اﻟﺒﻘﺮﺓ،ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺫاﺕ ﻟﻴﻠﺔ
ayat namun ternyata beliau melanjutkan. Lalu aku berkata di dalam hati
mungkin beliau akan melakukan shalat ini dengan menghabiskan surat Al-
Baqarah namun beliau melanjutkan dengan surat An-Nisa dan
menghabiskannya, kemudian membaca surat Ali Imran dan menghabiskannya.
Beliau membaca dengan perlahan, ketika sampai ayat tentang tasbih maka
beliau bertasbih. Ketika sampai ayat tentang permohonan maka beliau
memohon. Ketika sampai ayat tentang memohon perlindungan maka beliau
memohon perlindungan. Setelah itu beliau ruku’ dan mengucapkan ‘’subhana
Rabbiyal azhiim’’ (Maha suci Tuhanku yang maha agung). Ketika itu ruku’nya
hampir sama panjang dengan berdirinya, lalu beliau mengucap ‘’sami’allahu
liman hamidah” (Allah mendengar orang yang memujinya), lalu beliau berdiri
lama seperti ketika ruku’, lalu beliau sujud dan mengucap ‘’subhana Rabbiyal
a’la’’ (Maha suci Tuhanku yang maha tinggi), ketika itu sujud beliau hampir sama
panjang dengan berdirinya.
PELAJARAN 5
صلاة ﷺ في الضحى
SO L AT DH U H A
عن أم هاني رضي الله عنها قالت »ﺃﻥ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺩﺧﻞ
مسلم
Dari Ummu Hani RA berkata bahwa Rasulullah masuk kerumahnya pada hari
penaklukkan kota Makkah, lalu beliau shalat sebanyak delapan raka’at, aku tidak
pernah melihat Nabi melakukan shalat yang lebih singkat daripada itu hanya
saja beliau menyempurnakan ruku’ dan sujudnya.
ﺃﻭﺻﺎﻧﻲ ﺧﻠﻴﻠﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ:و ﻋﻦ ﺃﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮﺓ رضي الله عنه ﻗﺎﻝ
PELAJARAN 6
كان رسول الله ﷺ ٕاذا صلى الصبح ذكر الله حتى تطلع الشمس
SET E L AH SOL AT SU BU H R ASU LU L L A H ﷺ
B E RDZ I KI R SAMPAI T E R BI T MATAH AR I
»ﺃﻥ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ: ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ﺳﻤﺮﺓ رضي الله عنه
ثم قعد يذكر، من صلى الغداة في جماعة:وقال رسول الله صلى الله عليه وسلم
قال قال. ثم صلى ركعتين كانت له كأجر حجة وعمرة،الله حتى تطلع الشمس
رواه الترمذي. تامة تامة تامة:رسول الله صلى الله عليه وسلم
Dan Rasulullah bersabda: -Siapa yang shalat subuh berjamaah kemudian duduk
berdzikr kepada Allah sampai terbit matahari, kemudian diikuti dengan shalat
dua rakaat maka ia mendapatkan pahala seperti menunaikan haji dan umrah,
.sempurna..sempurna..sempurna. H.R. Tirmidzi
PELAJARAN 7
»ﻟﻢ ﻳﻜﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ:ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﺭﺿﻲ اﻟﻠﻪ ﻋﻨﻬﺎ ﻗﺎﻟﺖ
PELAJARAN 8
رأيت عمار بن ياسر: عن محمد بن عمار بن ياسر رضي الله عنه قال
رأيت حبيبي وسول الله ﷺ يصلي: وقال: يصلي بعد المغرب ست ركعات
ٍ
من صل بعد المغرب سات ركعات ُغفرت له: ركعات « وقال بعد المغرب ست
Berkata Al-Hafizh Al-Mundziriy bahwa ini adalah hadits gharib diriwayatkan oleh
Imam Thabrani.
قال رسول الله ﷺ أن من صل بعد: ما جاء عن أبي هريرة رضي الله عله قال
. (المغرب ست ركعات لم يتكلم فيا بينهن بسو ٍء ُعدلن بعبادة ثنتي عشرة سنة
Disebutkan oleh Abu Hurairah berkata bahwa Rasulullah bersabda: Siapa yang
melakukan shalat sunnah enam rakaat setelah maghrib dan tidak berbicara
buruk diantaranya, maka itu setara dengan ibadah selama dua belas tahun.
Berkata Al-Mundziry diriwayatkan oleh Ibn Majah dan Ibn Khoziyyah di dalam
shahihnya.
PELAJARAN 9
ﻋﻦ ﺃﻧﺲ رضي الله عنه »ﺃﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻛﺎﻥ
»ﻛﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ:وعن أبي واقد الليثي ﻗﺎﻝ
PELAJARAN 10
ِ ﺳَﺄَﻟْﺖُ ﺭَﺳُﻮﻝَ اﻟﻠَّﻪِ ﺻَﻠَّﻰ اﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪ:َﻋَﻦْ ﻋَﺒْﺪِ اﻟﻠَّﻪِ ﺑْﻦِ ﺳَﻌْﺪٍ ﻗَﺎﻝ
َّ ﻓَﻸَﻥْ ﺃُﺻَﻠِّﻲَ ﻓِﻲ ﺑَﻴْﺘِﻲ ﺃَﺣَﺐُّ ﺇِﻟَﻲ،ِﻣَﺎ ﺃَﻗْﺮَﺏَ ﺑَﻴْﺘِﻲ ﻣِﻦَ اﻟْﻤَﺴْﺠِﺪ
«ًﻣِﻦْ ﺃَﻥْ ﺃُﺻَﻠِّﻲَ ﻓِﻲ اﻟْﻤَﺴْﺠِﺪِ ﺇِﻻَ ﺃَﻥْ ﺗَﻜُﻮﻥَ ﺻَﻼَﺓً ﻣَﻜْﺘُﻮﺑَﺔ
Dari Abdillah bin Sa’ad berkata, aku bertanya kepada Nabi tentang shalat
dirumah dan shalat di masjid. Maka beliau menjawab: kamu lihat sendiri betapa
dekatnya rumahku dengan masjid namun shalat dirumah lebih aku sukai
daripada di masjid kecuali shalat-shalat fardhu
PELAJARAN 11
ﻛﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ: ﻗﺎﻟﺖ،ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﺭﺿﻲ اﻟﻠﻪ ﻋﻨﻬﺎ
ﻻ: ﻭﻳﻔﻄﺮ ﺣﺘﻰ ﻧﻘﻮﻝ، ﻻ ﻳﻔﻄﺮ:ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ " ﻳﺼﻮﻡ ﺣﺘﻰ ﻧﻘﻮﻝ
“ ﺷﻌﺒﺎﻥ
Dari Aisyah radhiallahu anha, berkata: bahwa Rasulullah biasa berpuasa hingga
kami mengatakan ‘’beliau tidak berbuka’’, beliau pun berbuka hingga kami
katakan ‘’beliau tidak berpuasa’’, dan aku tidak pernah melihat Rasulullah
berpuasa sebulan penuh kecuali pada bulan Ramadhan, aku pun tidak pernah
.melihat beliau berpuasa yang lebih banyak melebihi puasa pada bulan sya’ban.
PELAJARAN 12
ﻛﺎﻥ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻳﺘﺤﺮﻯ ﺻﻮﻡ:ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﻗﺎﻟﺖ
و ﻋﻦ ﺃﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮﺓ رضي الله عنه ﺃﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ
ﺃﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻛﺎﻥ ﺃﻛﺜﺮ،وﻋﻦ ﺃﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮﺓ
PELAJARAN 13
ﺃﻧﻬﺎ ﺳﺄﻟﺖ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﺯﻭﺝ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ،عن ﻣﻌﺎﺫﺓ اﻟﻌﺪﻭﻳﺔ
رواه مسلم
Dari Mua’zah Al-Adawiyah, bahwa ia bertanya kepada Aisyah istri Nabi shallalahu
alaihi wasallam: -apakah Rasulullah berpuasa selama tiga hari pada setiap
bulan?, Aisyah menjawab; -benar. Aku bertanya lagi: -pada hari apa beliau biasa
berpuasa? Aisyah menjawab: -Beliau tidak peduli pada hari apa berpuasa. H.R.
Muslim
ﻛﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ:و ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎﺱ ﺭﺿﻲ اﻟﻠﻪ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎﻝ
PELAJARAN 14
رواه البخاري
Dari Aisyah radhiallahu anha, berkata: Dahulu pada masa jahiliyah orang-orang
suku Quraish biasa berpuasa pada hari Asyura, dan Rasulullah shallalahu alayhi
wasallam juga berpuasa pada hari itu, ketika datang ke Madinah Nabi berpuasa
dan memerintahkan untuk berpuasa pada hari itu. Ketika puasa Ramadhan
diwajibkan maka beliau meninggalkan puasa Asyura, maka siapa yg ingin
berpuasa dipersilahkan, siapa yg ingin meninggalkan juga dipersilahkan. - H.R.
Bukhari
" ﻛﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ:وﻋﻦ حفصة زوج اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻗﺎﻟﺖ
رواه أحمد.ﻭﺧﻤﻴﺴﻴﻦ
Dari Hafsah istri Nabi shallalahu alaihi wasallam berkata: Rasulullah berpuasa
pada tanggal sembilan Dzulhijjah dan Asyura, dan tiga hari pada setiap bulan,
lalu awal senin dan kamis pada setiap bulan. H.R. Ahmad
PELAJARAN 15
»ﻛﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ:ﻋﻦ ﺃﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻗﺎﻝ
ﻛﺎﻥ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺇﺫا:وﻋﻦ ﺃﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻗﺎﻝ
ﻛﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ:وعن ان عمر رضي الله عنهما ﻗﺎﻝ
وﻋﻦ ﺃﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﺭﺿﻲ اﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪ ﺃﻥ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ