BAB 2

KEKAYAAN HASIL BUMI MENDORONG

CAMPUR TANGAN BRITISH

OBJEKTIF
PEMBELAJARAN

PENGETAHUAN

MASTER
PENGUKUHAN
OBJEKTIF PEMBELAJARAN

1. Menyenaraikan faktor campur tangan British di negeri-negeri Melayu.

2. Menghubungkaitkan keadaan di Perak,Selangor, N. Sembilan dan Pahang
yang memberi peluang campur tangan British.
3. Menjelaskan tindakan Residen yang menggugat kuasa sultan dan
pembesar.
4. Menganalisis pengukuhan kuasa British melalui pembentukan Negeri-Negeri
Melayu Bersekutu 1896.
5. Membuat infrens penubuhan persekutuan 1896 mencabar kewibawaan
sultan.
PENGETAHUAN

2.1 1.1 CAMPUR TANGAN BRITISH DI NEGERI-NEGERI MELAYU.

DASAR

2.2 KEADAAN DI PERAK,SELANGOR, N. SEMBILAN DAN PAHANG

YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH.

2.3 RESIDEN YANG MENGGUGAT KUASA SULTAN DAN PEMBESAR.

2.4 PENGUKUHAN KUASA BRITISH MELALUI PEMBENTUKAN

NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU.

2.5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896 MENCABAR
KEWIBAWAAN SULTAN.
 2.1 Dasar Campur Tangan British di Negeri-Negeri Melayu

British melibatkan diri secara

Faktor langsung dalam pentadbiran di
Negeri-Negeri Melayu

Kekayaan Hasil Bumi :-

Kesan
Negeri-negeri Melayu kaya dengan
hasil bumi Seperti emas, b.besi dan
arang batu. Sistem Residen diperkenalkan
dan menggugat kuasa sultan
Campur tangan Birtish dan pembesar
Revolusi Perindustrian :- Cara
Perusahaan mengetin makanan Menguasai pentadbiran :
Pertukaran Sultan,pembesar kehilangan
memerlukan bijih timah dan tempat
Kerajaan :- kuasa kerana residen
untuk memasarkanhasil keluaran
kilang P Liberal ke Pi Mengawal pentadbiran
Konservatif Memaksa sultan menerima
(amal dasar campur nasihat residen
Terusan Suez dan kapal tangan)
wap:- Mencampuri adat &
Desakan pedagang:-
menghapuskan amalan warisan
Terusan Suez memendekkan Pertelingkahan
lagi jarak perjalanan dari Mengambil alih pungutan cukai
pembesar dan
England ke T.Melayu. pergaduhan
kapal wapmempercepatkan kongsi gelap
perjalanan dan membawa m/s 29-32
 Tima
h

Revolusi
Perindustrian Pembukaan Terusan
Emas
Suez

Faktor-faktor
Campurtanga
n
Pengenalan Kapal
Desakan Pedagang Wap

Campurtangan Kuasa Eropah Lain Pertukaran Dasar Kerajaan British

 Perubahan dasar
FAKTOR LUARAN YANG MENYEBABKAN

politik British
CAMPURTANGAN

Terusan Suez

Pembukaan Terusan Suez

Peranan Andrew Clarke

PENGETAHUAN

2.2 KEADAAN DI PERAK, N. SEMBILAN DAN PAHANG

YANG
1.1 MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH.

2.2.1 KEADAAN DI PERAK.

2.2.2 KEADAAN DI SELANGOR.

2.2.3 KEADAAN DI N. SEMBILAN.

2.2.4 KEADAAN DI PAHANG.

2.2.5 Pentadbir Yang Terlibat Dalam Usaha British Campur

Tangan
Di Negeri- Negeri Melayu.
2.2.6 Faktor Dalaman Yang Memberi Peluang British
Campurtangan.
 2.2.1 KEADAAN DI PERAK YANG MEMBERI PELUANG

CAMPUR TANGAN BRITISH.

Pergaduhan antara Campurtangan
kongsi gelap. Kapten Speedy

Campurtangan
Perebutan takhta Punca Tindakan
kerabat diraja Andrew Clarke
PERAK
Tokoh Kesan

Gee Han
Hai San
Perjanjian Pangkor
Raja Abdullah JWW Birch(Residen)
Raja Ismail
Raja Yusof

Pergaduhan Perebutan tahta antara 3

Kongsi Gelap tokoh ( Raja Yusof, Raja Ismail
dan Raja Abdullah ) selepas
Sultan Ali mangkat.
 Punca
Perebutan takhta Pergaduhan antara
kerabat diraja kongsi gelap.

Hai San Gee Han

Sistem Pewarisan Takhta Perak

Sultan
Merebut kawasan lombong di Larut
Raja Muda

Raja Berlaku Perang Larut

Bendahara
Raja Di Hilir
Ngah Ibrahim meninta bantuan
Kapten Speedy (Timbalan
Pesuruhjaya Polis)
Perebutan tahta antara 3
tokoh ( Raja Yusof, Raja Ismail
dan Raja Abdullah ) selepas
Sultan Ali mangkat.

Raja Abdullah disokong

Dato’Maharaja Lela dan Dato’ Alasan British Campur
Sagor.RA meminta bantuan Tangan
Andrew Clarke ( Gabenor Negeri
Selat)
 2.2.2 KEADAAN DI SELANGOR YANG MEMBERI PELUANG

CAMPUR TANGAN BRITISH.

Klang

Perebutan British campur

lombong bijih tangan melalui Tg
timah Kudin
Punca Tindakan
SELANGOR
Tokoh Kesan
Raja Mahadi Residen British
Raja Abdullah (J.G Davidson)

Pertikaian R. Mahadi &

Tengku Kudin Pergaduhan
Kongsi Gelap

Kapal dagang British diserang

berhampitan Kuala Langat
 Punca
Perebutan takhta Pergaduhan antara
Rompakan ke atas
kerabat diraja kongsi gelap.
kapal dagang
British di Kuala
Langat
Perebutan Takhta
Merebut kawasan lombong
Raja Sulaiman Rumah api
British di
T. Rachado Terlibat dalam Perang Klang
Serah Klang Kawasan lain diserang
kepada diserah
Raja kepada Raja Berlaku Perang Klang
Abdullah Mahadi
British desak
Sultan
Klang maju R. Mahadi Campur tangan British atas
meletakka
kerana timah cemburui permintaan T. Kudin
n Selangor
kemajuan
di bawah
Klang
naungan
Perebutan Klang meletuskan British
Perang Klang. Cuba
diselesaikan oleh T Kudin

T.Kudin meminta bantuan

British Alasan British Campur
Tangan
 2.2.3 KEADAAN DI N. SEMBILAN YANG MEMBERI PELUANG

CAMPUR TANGAN BRITISH.

Dato Kelana Dato Bandar
Dato Kelana – disokong
British

Perebutan Dato Bandar – disokong

Sg Linggi pembesar

Punca Tindakan
N. SEMBILAN

Tokoh Kesan
British Residen British -PJ
membantu Murray di Sg Ujong
Dato Kelana
kerana
menguntungkan
mereka. N Sembilan - Matrin
Pergaduhan antara Lister
Dato Kelana & Dato selepas disatukan
Bandar
 Punca

Dato’Kelan Dato’Band
a ar
Bersengketa untuk berkuasa
Bimbang pengaruh
D.Bandar lalu meminta Disokong penduduk
bantuan British dan pelombong cina
Perjanjian Perlindungan
1874
Tidak iktiraf perjanjian
1. Beliau diiktiraf pemerintah Sg.
Ujong
2. British berhak kutip cukai di Sg Tewas dan dibuang
Linggi negeri ke Singapura
British menguasai
3. PJ Murray Rembau,
sebagai Jelebu
residen
dan Seri Menanti melalui penempatan
pegawai Majistret dan Pemungut
Cukai
Membentuk persekutuan : N.
Sembilan Pertapakan kuasa British
Residen : Martin Lister
 2.2.4 KEADAAN DI PAHANG YANG MEMBERI PELUANG

CAMPUR TANGAN BRITISH.

Jerman

Kemasukan Peranci
pelabur Eropah s
Rusia
British melantik
Hugh Clifford
Kematian
warga British Punca Tindakan
iaitu Go Hui SELANGOR
Tindakan Sultan Tokoh Kesan
mencontohi
tindakan Sultan Residen British
Johor JP Roger
menghalang
British bertapak
di Johor

Sultan Ahmad
Go Hui
 Punca

Perebutan Pembunuhan
kuasa
Wan Wan
Ahmad Mutahir Go Hui (cina),rakyat
British ditemui mati
Menjadi berhampiran istana.
Sultan
Wan Dijadikan alasan
British pujuk mendesak terima residen
menerima Residen - Ahmad
kerana Sultan gagal
gagal kawal keamanan.
Menerima residen
setelah dipujuk
S.Johor

Hugh Clifford menjadi

residen tetapi kuasa
terhad

1888 : Sultan Ahmad menerima JP Rodger

sebagai residen akibat tekanan British
Pentadbir Yang Terlibat Dalam Usaha British Campur Tangan
Di Negeri- Negeri Melayu

PERA SELANGO PAHAN

R N. SEMBILAN G
K
Faktor Dalaman Yang Memberi Peluang
British Campurtangan
2.3 RESIDEN YANG MENGGUGAT KUASA SULTAN DAN PEMBESAR.

RESIDEN TUGAS RESIDEN KESAN KEHADIRAN RESIDEN

Menguasai Pentadbiran
sultan & pembesar hilang
Membantu sultan dalam pentadbiran
kuasa.
kecuali agama Islam dan adat Melayu.
Memaksa sultan menerima
JWW BIRCH
nasihat residen.

Menghapuskan amalan
adat Melayu seperti
penghambaan.
JG DAVIDSON Pungutan cukai dimonopoli
residen melalui Majistret
dan Pemungut Hasil.

Sultan, pembesar & rakyat

menentang residen.
JP RODGER

MARTIN LISTER
 2.4 PENUBUHAN NEGERI MELAYU BERSEKUTU

Kelemahan Sistem Residen Perkongsian Pakar

Tiada keseragaman pentadbiran Jimat belanja

di antara residen-residen.

FAKTOR
PENUBUHAN NMB

Faktor Keselamatan

Krisis kewangan Pahang Kukuhkan pertahanan

Perbelanjaan negeri
meningkat
Sistem Perhubungan

Landasan kereta api dan

jalanraya
ditingkatkan
m/s 45-46
 MENCABAR KEWIBAWAAN SULTAN.
KESAN

2.5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896

Ciri-
Ciri
Penglibatan orang Melayu dalam
Kuasa Pentadbiran dipegang
jabatan dihadkanoleh British
oleh Residen Jeneral
Sultan dikehendaki menurut
Berkuasa dalam bidang nasihat Residen Jeneral kecuali
:Kewangan, Cukai eksport agama & adat.
Kuasa sultan & Majlis Mesyuarat
Negeri diambil alih oleh Residen
Kerajaan Pusat Jeneral.
Sultan tidak puas hati dengan
abatan : Kehakiman, Kewangan, peraturan baru.
Perhubungan dan Perkhidmatan Awam
Penubuhan Durbar(istana raja)
rujuk kepada perjumpaan raja-
raja.
AJK: Pesuruhjaya Tinggi, Raja-raja
Melayu, Residen Jeneral & 4
Residen
Durbar Durbar Kedua
NEGERI MELAYU
Pertama di di Kuala
BERSEKUTU Kuala Kangsar Lumpur
Sultan Idris
a. Kritk pemusatan kuasa
Kesan Durbar diganti
Majlis b. Mohon kembalikan kuasa
Mesyuarat Persekutuan. raja
Residen Jeneral diganti c. Tambah pegawai Melayu
Ketua Setiausaha.
Serah kuasa d. B Melayu bahasa rasmi
Durbar Pertama
 PENGUKUHAN

2.1 1.1 CAMPUR TANGAN BRITISH DI NEGERI-NEGERI MELAYU.

DASAR

2.2 KEADAAN DI PERAK,SELANGOR, N. SEMBILAN DAN PAHANG

YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH.

2.3 RESIDEN YANG MENGGUGAT KUASA SULTAN DAN PEMBESAR.

2.4 PENGUKUHAN KUASA BRITISH MELALUI PEMBENTUKAN

NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU.

2.5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896 MENCABAR
KEWIBAWAAN SULTAN.

KBKK
 SOALAN PENGUKUHAN

FAKTOR –
FAKTOR
CAMPUR
TANGAN
BRITISH

m/s 29-32
 JAWAPAN

Kekayaan hasil bumi negeri- Revolusi Perindustrian

negeri Melayu menarik mendesak campur tangan
perhatian British British

FAKTOR –
Pembukaan Terusan Suez FAKTOR Bimbang kuasa Eropah lain
dan penciptaan kapal wap bertapak di Asia Tenggara
CAMPUR
TANGAN
BRITISH

Pertukaran kerajaan Desakan pedagang

di Britain Negeri-Negeri Selat

m/s 29-32
 SOALAN PENGUKUHAN

Tahun Negeri
1786 Pulau Pinang
1819 Singapura
1824 Melaka

Jadual di atas merujuk kepada petempatan British di Negeri-negeri Melayu.

Apakah rumusan mengenai tindakan British tersebut ?

A Membentuk Negeri-negeri Selat

B Melindungi masyarakat pribumi
C Menjaga kepentingan ekonomi tempatan
D Melaksanakan dasar campur tangan di Tanah Melayu

m/s 29
Pengukuhan

Penciptaan kapal wap membawa kesan yang penting kepada

perdagangan Barat dan Timur kerana ms 31

I Harga arang batu dalam pasaran menjadi tinggi

II Permintaan bijih timah meningkat dengan mendadak
III Perjalanan di antara Barat dan Timur dipercepatkan
IV Kapal wap boleh membawa muatan yang lebih banyak

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

C
 SOALAN PENGUKUHAN

•Perebutan takhta
•Pergaduhan kongsi gelap

Senarai di atas merupakan masalah yang berlaku di Perak pada abad ke-19.
Apakah kesannya terhadap Perak ?

A British mula campur tangan

B Persengketaan kaum berlaku
C Pembesar merampas kuasa raja
D Raja menubuhkan negeri naungan

m/s 33-34
2
Dasar kerajaan
British Tidak Campur tangan
di negeri-negeri campur tangan
Melayu

Apakah kesan perubahan dasar tersebut ke atas Tanah Melayu? ms 44

A Pengenalan Sistem Residen

B Berlakunya perebutan takhta
C Pergaduhan antara kongsi gelap
D Pembentukan Negeri-negeri Selat

A
 J.G Davidson - Selangor
Martin Lister - N Sembilan
J.P Rodger - Pahang
James W.W Birch -
Perak
Pegawai-pegawai British di atas dikatakan telah menggugat kuasa
Sultan dan pembesar di negeri-negeri Melayu.
Bagaimanakah mereka berbuat demikian? Ms 44

I Mengambil alih kuasa memungut ufti

II Memaksa Sultan menerima nasihat mereka
III Mencampuri adat resam sultan dan pembesar
IV Melucutkan kedudukan sultan dan pembesar

A I, dan II
B II dan III
C III, dan IV B
D I dan IV
Apakah kelemahan akibat pengenalan Sistem Residen?
(m/s 45)
I Residen menjadi terlalu berkuasa
II Kuasa Sultan bertambah kukuh
III Pembesar dibenarkan mengutip cukai
IV Pentadbiran setiap negeri tidak seragam

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

D
Lengkapkan

Residen Jeneral

Residen
Selangor

Martin Lister
JP Rodger

m/s 46
 SOALAN PENGUKUHAN

4. Pada tahun 1896, Negeri-negeri Melayu Bersekutu ditubuhkan.

Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan pentadbiran Negeri-negeri Melayu
Bersekutu?

I Jawatan residen dihapuskan

II Majlis Mesyuarat ditubuhkan
III Diketuai oleh Residen Jeneral
IV Pusat pentadbiran di Kuala Lumpur

A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV

m/s 47
 2.5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896
MENCABAR KEWIBAWAAN SULTAN.

1. Ketua Persekutuan 1896 ialah ………………….

2. Apakah kuasa yang dimiliki oleh Sultan semasa persekutuan ini?
i. ……………………………………………………………………..
ii ……………………………………………………………………..
3. Ketua persekutuan mengawal dua bidang
i. ……………………………………………………………………..
ii ……………………………………………………………………..
4. 3 Jabatan yang ditubuhkan di kerajaan pusat ialah
i. ……………………………… ii. ………………………………………..
iii ………………………………………………..
5. Apakah yang dimaksudkan Durbar .
………………………………………………………………………………………
6 Durbar ialah ………………………………………………………………………
7 Namakan 2 tempat di mana Durbar dianjurkan.
i. ……………………………….. Ii. …………………………………
8 3 kesan Durbar di Kuala Lumpur
i. ……………………………… ii. ………………………………………..

iii ……………………………………………….. m/s47-

49
Lengkapkaan jadual mengikut ruangaan yang sesuai