ِ‫ﺴ‬

‫ﻢ‬ْ‫ﺑ‬
ِ‫ﻪ‬
ِّ
َ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬
‫ﻦﺍ‬ِ‫ﻤ‬
َ
ْ‫ﺮ‬
‫ﺣ‬ ّ
َ
‫ﻟ‬‫ﻴﻢﺍ‬
ِ‫ﺮ‬
‫ﺣ‬ّ
َ‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

SELUKBELUKNERAKA

ApaI
tuNer
aka?

Nerakaadalahtempaty angdi
siapkanolehAll
ahuntukorang-
orangkafir
,orang-
orangy
ang
mendustakan Rasul
-Nya,sert
a orang-
orang yang mel
anggarsy ar
i’
at-
Nya.Masuk neraka
adalahsebuahkehi
naan.All
ahTa’al
aberfi
rman,

‫ﺎ‬
َ
‫ﻨ‬ّ
َ
‫ﺑ‬
َ‫ﻚ‬
‫ﺭ‬ َ‫ﻧ‬
ّ
َ
ِ‫ﻦ‬
‫ﺇ‬ْ‫ﻣ‬
َ‫ﻞ‬
ِ‫ﺧ‬
ِ‫ﺪ‬
ُْ‫ﺭ‬
‫ﺗ‬َ‫ﺎ‬
ّ
َ
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﺪﺍ‬
َْ
‫ﻘ‬
َ‫ﻪ‬
‫ﻓ‬ ُ
َ
‫ﺘ‬ْ
‫ﻳ‬َ
‫ﺰ‬
ْ‫ﺃ‬
‫ﺧ‬ َ‫ﺎ‬
َ
‫ﻣ‬َ‫ﻦ‬
‫ﻭ‬َ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻤ‬ِ
‫ﻟ‬
‫ﺍ‬ّ‫ﻠ‬
َ
‫ﻈ‬ِ‫ﻦ‬
‫ﻟ‬ْ‫ﻣ‬
ِ‫ﺭ‬
ٍ‫ﺎ‬
َ‫ﻧ‬
‫ﺼ‬ ْ
َ
‫ﺃ‬

“YaRabbkami ,sesungguhnyabarangsi
apay angEngkaumasukkankedalam ner
aka,maka
sungguh t
elah Engkau hinakan i
a,dan t
idak ada bagior
ang-
orang y
ang lal
im seor
ang
penol
ongpun”( QS.Ali‘
I
mr an:192)
.

Masukner
akaadal
ahker
ugi
any
angsangatbesar

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﻳﻦﺇﻥ‬
‫ﺮ‬‫ﺎﺳ‬
‫ﻟﺨ‬‫ﺬﻱﺍ‬
‫ﻟ‬‫ﺍﺍ‬
‫ﻭ‬‫ﺮ‬‫ﻬﻢ ﺧﺴ‬
‫ﻔﺴ‬‫ﻧ‬
‫ﻬﻢﺃ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬
‫ﺃﻫ‬
‫ﻡﻭ‬‫ﻮ‬
‫ﺔﻳ‬‫ﻣ‬
‫ﺎ‬‫ﻴ‬‫ﻘ‬
‫ﻟ‬‫ﻟﻚﺃﻻﺍ‬
‫ﻮﺫ‬‫ﺍﻥﻫ‬
‫ﺮ‬‫ﻟﺨﺴ‬
‫ﻴﻦﺍ‬
‫ﺒ‬‫ﻤ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“
Katakanl
ah,‘Sesungguhnyaor ang-
orangyangr
ugii al
ahorang-
orangyangmerugi
kandiri
merekasendi
ridankeluarganyapadahariki
amat
.Ingatl
ahyangdemiki
anit
uadal
ahkerugi
an
yangnyat
a’”(
QS.Az-Zumar :15)
.

Ner
akaadal
aht
empatt
erbur
uk

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﺎ‬
‫ﻬ‬‫ﻧ‬
‫ﺀﺕﺇ‬
‫ﺂ‬‫ﺍﺳ‬
ً
‫ﺮ‬‫ﻘ‬‫ﺘ‬
‫ﺎﻣﺴ‬
ً
‫ﻣ‬‫ﺎ‬
‫ﻘ‬‫ﻣ‬‫ﻭ‬

“
SesungguhnyanerakaJahanam i
tusebur
uk-
bur
ukt
empatmenet
apdant
empatkedi
aman”
(
QS.Al-
Furqan:66)
.

Ber
ikuti
nibeber
apa sel
uk-
bel
uk seput
arner
aka,semoga dengan mengetahui
nya dapat
membantuki
tameneguhkandi
riuntukmenj
auhihal
-haly
angbisamenjerumuskankitake
dal
amnya.

Ner
akadanSur
gaAdal
ahMakhl
ukAl
l
ahy
angSudahDi
ci
ptakandanKekal

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rmant
ent
angsur
ga,

‫ﺪﺕ‬
‫ﻋ‬‫ﻴﻦﺃ‬
‫ﻘ‬‫ﺘ‬‫ﻤ‬
‫ﻠ‬‫ﻟ‬

“
Sur
ga(
tel
ah)di
per
siapkanbagi
orang-
orangy
angber
takwa”(
QS.Al
i‘
Imr
an:
133)
.

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rmant
ent
angner
aka,

‫ﺪﺕ‬
‫ﻋ‬‫ﻳﻦﺃ‬
‫ﺮ‬‫ﻓ‬‫ﺎ‬
‫ﻜ‬‫ﻠ‬
‫ﻟ‬

“
Ner
aka(
tel
ah)di
per
siapkanbagi
orang-
orangkaf
ir
”(QS.Al
i‘
Imr
an:
133)
.

Keduaay atinimenggunakanfilmadhi‫ﺪﺕ‬
’
i ‫ﻋ‬‫ﺃ‬yangmenunj ukkanper
buat
anyangsudah
di
lakukan.Kemudian Al
lah j
uga mencer
it
akan bahwa NabiMuhammad Shal
l
all
ahu’
al
aihi
Wasallam per
nahmeli
hatsurga,

ْ
‫ﺪ‬
َ
‫ﻘ‬َ
‫ﻟ‬َ‫ﻩ‬
‫ﻭ‬ُ‫ﺁ‬
َ‫ﺔ‬
‫ﺭ‬ ً
َ
‫ﻟ‬ْ
‫ﺰ‬َ‫ﺮﻯ‬
‫ﻧ‬ َ
ْ‫ﺃ‬
‫ﺧ‬ ُ)
13(‫ﺪ‬
َ
ْ
‫ﻨ‬ِ‫ﺓ‬
‫ﻋ‬َِ
‫ﺭ‬
ْ
‫ﺪ‬ِ ‫ﻬﻰ‬
‫ﺳ‬ َ
َ
‫ﺘ‬ْ
‫ﻨ‬ُ
‫ﻤ‬
ْ
‫ﻟ‬‫)ﺍ‬
14(‫ﺎ‬
َ‫ﺪ‬
‫ﻫ‬َْ
‫ﻨ‬
ِ‫ﺔ‬
‫ﻋ‬ ُ
ّ
َ
‫ﻨ‬َ ‫ﻭﻯ‬
‫ﺟ‬ َ
ْ
‫ﺄ‬َ
‫ﻤ‬ْ
‫ﻟ‬
‫)ﺍ‬15(
“
Dansesungguhnyai
a( Muhammad)t el
ahmel i
hatJi
bri
lit
u(dal
am r
upany
ay angasl
i)pada
wakt
uy angl
ain.(
yai
tu)diSi
drat
ilMuntaha.Didekat
nyaadasur
gatempatti
nggal
”(QS.An-
Naj
m: 13-
15)
.

Bel
i
auShal
l
all
ahu’
al
aihi
wasal
l
am j
ugamenegaskanhal
ter
sebut
,

‫ﻧﻲ‬‫ﻳﺖﺃ‬‫ﺃ‬
‫ﺭ‬،‫ﺔ‬
‫ﻨ‬‫ﻟﺠ‬
‫ﻟﺖﺍ‬‫ﻭ‬‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺘ‬
‫ﻓ‬،ً
‫ﺍ‬‫ﺩ‬‫ﻮ‬
‫ﻘ‬‫ﻨ‬‫ﻮﻋ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﻭ‬ ‫ﺘ‬
‫ﺒ‬‫ﺘﻢﺃﺻ‬‫ﻠ‬
‫ﻛ‬‫ﻪﻷ‬ ‫ﻨ‬
‫ﺎﻣ‬ ‫ﻴﺖﻣ‬ ‫ﻘ‬
‫ﺑ‬،‫ﺎ‬
‫ﻴ‬‫ﻧ‬
‫ﺪ‬‫ﻟ‬‫ﻳﺖﺍ‬‫ﺃ‬
‫ﺭ‬‫ﻭ‬،‫ﺭ‬
‫ﺎ‬‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﻠﻢﺍ‬‫ﺭﻓ‬‫ﺍﺃ‬
ً
‫ﺮ‬‫ﻨﻈ‬‫ﻛﻣ‬
‫ﻡ‬‫ﻮ‬‫ﻴ‬
‫ﻟ‬‫ﻗﻂﺎ‬،‫ﻊ‬‫ﻓﻈ‬
‫ﻳﺖﺃ‬‫ﺃ‬‫ﺭ‬‫ﺮﻭ‬ ‫ﺜ‬
‫ﻛ‬‫ﺎﺃ‬‫ﻬ‬‫ﻠ‬
‫ﺀﺃﻫ‬
‫ﺎ‬‫ﻨﺴ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬، ‫ﺍ‬
“:‫ﻮ‬‫ﻟ‬
‫ﺎ‬
‫ﻗ‬، ‫ﺎﺑﻢ‬‫ﻮﻝﻳ‬‫؟ﺭﺳ‬ ‫ ﷲ‬:‫ﻗﻝ‬
‫”ﺎ‬‫ﺮﻫﻦ‬
‫ﻔ‬‫ﻜ‬‫ﺑ‬“:‫ﻴﻞ‬‫ﺮﻥﻗ‬
‫ﻔ‬‫ﻜ‬‫ﺏﻳ‬
‫؟‬‫ ﷲ‬:‫ﻗﻝ‬
‫ﺮﻥ”ﺎ‬‫ﻔ‬‫ﻜ‬‫ﻳ‬،
‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﻌﺸ‬‫ﻟ‬
‫ﺮﻥﺍ‬‫ﻔ‬‫ﻜ‬‫ﻳ‬‫ﻭ‬،
‫ﺎﻥ‬‫ﻮﺍﻹﺣﺴ‬
‫ﻨﺖﻟ‬ ‫ﻟﻰﺃﺣﺴ‬ ‫ﺍﻫﻦﺇ‬
‫ﺪ‬‫ﺮﺇﺣ‬‫ﺪﻫ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬،‫ﻛ‬
‫ﻪ‬
‫ﺃﺕﺛﻢ ﻠ‬‫ﻨﻚﺭ‬ ‫ﻣ‬،
ً
‫ﺎ‬‫ﺌ‬‫ﻴ‬
‫ﻗﺷ‬
‫ﻟﺖ‬
: ‫ﺎﺎ‬‫ﻳﺖﻣ‬‫ﺃ‬
‫ﺍﺭ‬ً
‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫”ﺧ‬‫ﻗﻂ‬

“Sungguhakut adimel ihatsur ga.Akuber upay amer aihsetandanbuah- buahandidal amny a.

Andaikal ianmendapat kannyal alumemakanny a,niscay akal
iantidakbut uhl agimakanandi
dunia.Kemudi an aku mel i
hatner aka.Bel um per nah aku mel ihatpemandangan y ang
menger ikan seper tiitu.Dan aku mel i
hatkebany akan penghuni nya adal ah wanita.Para
sahabatber tanya,‘Mengapademi ki
anwahaiRasul ull
ah? ’Beli
aumenj awab,‘ Sebabmer eka
tel
ahkuf ur.’Par asahabatber tany alagi,‘Apakahmer ekakuf urkepadaAl l
ah?’Rasulull
ah
menj awab,’ Mer ekakuf ur(nikmat )ter
hadapsuamimer eka,merekakuf urt erhadapkebaikan
suamimer eka.Apabi l
akal ian( par asuami )berbuatbai kpadai st
ri-
istr
inyasepanj angwakt u,
l
aluistrikal i
anmel ihatsesuat uy angkur angbai kdarimu,diaakanber kata,‘Akutidakpernah
melihatkebai kanmusedi kitpun’ ”(HR.Bukhar ino.1052, Muslim no.907) .

Ner
akaMemi
l
iki
Penj
aga-
Penj
aga

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﻳﻦ‬
َِ
‫ﺬ‬ّ
َ
‫ﻠ‬ِ
‫ﻟ‬
َ‫ﺍ‬
‫ﻭ‬ ْ
‫ﻭ‬ُ
‫ﺮ‬َ
‫ﻔ‬
َ‫ﻢ‬
‫ﻛ‬ ْ‫ﻬ‬
ِّ
ِ
‫ﺑ‬
َ
‫ﺮ‬ِ‫ﺏ‬
‫ﺑ‬ُ‫ﺍ‬َ
‫ﺬ‬
َ‫ﻢ‬
‫ﻋ‬ َ‫ﻨ‬
ّ
َ
َ
‫ﻬ‬َ‫ﺲ‬
‫ﺟ‬ َ‫ﺌ‬
ِْ
‫ﺑ‬َ‫ﺮ‬
‫ﻭ‬ُ‫ﻴ‬
ِ‫ﻤ‬
‫ﺼ‬ َ
ْ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬
.‫ﺁ‬
َ
‫ﺫ‬ِ‫ﺍ‬
‫ﺇ‬ْ
‫ﻮ‬ُ
‫ﻘ‬ْ
‫ﻟ‬
ُ‫ﺎ‬
‫ﺃ‬ َ
‫ﻬ‬‫ﻴ‬
ِ‫ﺍ‬
‫ﻓ‬ ْ
‫ﻮ‬ُ
‫ﻌ‬ِ
‫ﻤ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﺳ‬ َ
‫ﻬ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﻟ‬ ً
‫ﻘ‬‫ﻴ‬ِ
‫ﻬ‬
َ‫ﻲ‬
‫ﺷ‬ َ‫ﻫ‬
ِ‫ﻭ‬
َ‫ﺭ‬
ُ‫ﻮ‬
ُ
‫ﻔ‬َ
‫ﺗ‬ُ
‫ﺩ‬
.‫ﺎ‬
َ
‫ﻜ‬َ‫ﺰ‬
‫ﺗ‬ُّ
َ
‫ﻴ‬
َ
‫ﻤ‬َ‫ﻦ‬
‫ﺗ‬َ‫ﻣ‬
ِ
ِ‫ﻴ‬
‫ﻆ‬َْ
‫ﻐ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﺍ‬َ
‫ﻤ‬
ّ
َ
‫ﻠ‬ُ‫ﻲ‬
‫ﻛ‬َ‫ﻘ‬ِ
ْ
‫ﻟ‬ُ‫ﺎ‬
‫ﺃ‬َ
‫ﻬ‬‫ﻴ‬ِ‫ﺝ‬
‫ﻓ‬ٌ‫ﻮ‬
َْ‫ﻢ‬
‫ﻓ‬ْ‫ﻬ‬
َُ
‫ﻟ‬
َ
‫ﺄ‬
َ‫ﺂ‬
‫ﺳ‬ َ
‫ﻬ‬
ُ
‫ﺘ‬َ
‫ﻧ‬َ
‫ﺰ‬
َ‫ﻢ‬
‫ﺧ‬ ْ‫ﻟ‬
َ
َ‫ﻢ‬
‫ﺃ‬ْ‫ﻜ‬
ُِ
‫ﺗ‬ْ
‫ﺄ‬
َ‫ﺮ‬
‫ﻳ‬ ٌ
‫ﻳ‬ِ
‫ﺬ‬َ
‫ﻧ‬

“Danor ang-orangy angkaf i

rkepadaTuhanny a,memper olehazabJahannam.Dani t
ulah
seburuk-buruktempatkembal i.Apabi
lamerekadil
emparkankedalamny amerekamendengar
suaraner akay angmenger ikan,sedangnerakaitumenggelegak,hampir-
hampir(ner
aka)itu
terpecah-pecahl ant
aranmar ah.Seti
apkalidil
emparkankedal amnyasekumpul an(orang-
orangkaf ir
),penjaga-penj
aga( ner
akait
u)bertanyakepadamer eka,‘Apakahbelum pernah
datangkepadakamu( didunia)seorangpemberiperi
ngat
an?’”(
QS.Al-Mulk:6-
8).

Ner
akaMemi
l
iki
Pint
u-Pi
ntu

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

ّ‫ﺇ‬
َ
‫ﻥ‬ِ
َ‫ﻢ‬
‫ﻭ‬ َ‫ﻨ‬
ّ
َ
َ
‫ﻬ‬َ‫ﻢ‬
‫ﺟ‬ ْ‫ﻫ‬
ُ‫ﺪ‬
ُ
ِ
‫ﻋ‬ْ
‫ﻮ‬َ
‫ﻤ‬
َ‫ﻦ‬
‫ﻟ‬ َ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻌ‬َ
‫ﻤ‬ْ‫ﺃ‬
‫ﺟ‬َ
.‫ﺎ‬
َ
‫ﻬ‬َ‫ﺔ‬
‫ﻟ‬َُ
‫ﻌ‬
ْ
‫ﺒ‬َ‫ﺏ‬
‫ﺳ‬ ٍ‫ﺍ‬
َ
‫ﻮ‬ْ
‫ﺑ‬
َ‫ﻞ‬
‫ﺃ‬ّ‫ﻜ‬
ُِِ‫ﺏ‬
‫ﻟ‬ٍ‫ﺎ‬َ‫ﻢ‬
‫ﺑ‬ْ‫ﻬ‬
ُ
ْ
‫ﻨ‬ّ‫ﺀ‬
ِ
‫ﻣ‬ٌْ
‫ﺰ‬
ُ‫ﻡ‬
‫ﺟ‬ ٌ
‫ﻮ‬ُ‫ﻘ‬
‫ﺴ‬ّْ
َ
‫ﻣ‬

“
Dan sesungguhnya Jahannam i t
u benar-
benart empatyang tel
ah diancamkan kepada
mereka(pengi
kut-
pengikutsyait
an)semuany a.Jahannam i
tumempuny aitujuhpi
ntu.Ti
ap-
t
iappint
u(tel
ahdit
etapkan)untukgolongantert
entudarimer
eka”(
QS.Al-Hij
r:43-
44)
.

‫ﻴﻖ‬
َ ِ‫ﻭ‬
‫ﺳ‬َ‫ﻦ‬َ‫ﻳ‬
ِ
‫ﺬ‬ّ
َ
‫ﻟ‬‫ﺍﺍ‬‫ﻭ‬
ُ
‫ﺮ‬َ
‫ﻔ‬َ‫ﻟﻰ‬
‫ﻛ‬ َ
ِ‫ﻢ‬
‫ﺇ‬َ‫ﻨ‬
ّ
َ
َ
‫ﻬ‬َ‫ﺍ‬
‫ﺟ‬ ً
‫ﺮ‬َ
‫ﻣ‬ُ‫ﺘﻰ‬
‫ﺯ‬ ّ
ََ‫ﺍ‬
‫ﺣ‬ َ
‫ﺫ‬
ِ‫ﺎ‬
‫ﺇ‬ َ‫ﻭ‬
‫ﻫ‬ ُ
‫ﺀ‬
‫ﺎ‬َ‫ﺖ‬
‫ﺟ‬ ْ‫ﺤ‬
َ‫ﺘ‬
ُِ‫ﺎ‬
‫ﻓ‬ َ
‫ﻬ‬
ُ
‫ﺑ‬‫ﺍ‬
َ
‫ﻮ‬ْ
‫ﺑ‬َ‫ﻝ‬
‫ﺃ‬َ‫ﺍ‬
َ
‫ﻗ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻭ‬ ْ‫ﻬ‬
ُ
َ‫ﺎ‬
‫ﻟ‬ َ
‫ﻬ‬
ُ
‫ﺘ‬َ
‫ﻧ‬َ
‫ﺰ‬
َ‫ﻢ‬
‫ﺧ‬ ْ‫ﻟ‬َ
َ‫ﻢ‬
‫ﺃ‬ْ‫ﻜ‬
ُِ
‫ﺗ‬
ْ
‫ﺄ‬َ‫ﻞ‬
‫ﻳ‬ٌ‫ﺳ‬
ُ‫ﺭ‬
ُ
ْ‫ﻜ‬
‫ﻢ‬ُ
ْ
‫ﻨ‬ِ‫ﻥ‬
‫ﻣ‬ َ‫ﻮ‬ُ
‫ﻠ‬
ْ
‫ﺘ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻳ‬ ْ‫ﻜ‬
ُْ
‫ﻴ‬
َ
‫ﻠ‬َ‫ﺕ‬
‫ﻋ‬ ِ‫ﺎ‬
َ
‫ﻳ‬‫ﻢﺁ‬
ْ‫ﻜ‬
ُّ
ِ
‫ﺑ‬
َ‫ﻢ‬
‫ﺭ‬ ْ‫ﻜ‬
ُ
َ
‫ﻧ‬‫ﻭ‬ُ
‫ﺭ‬
ِ
‫ﺬ‬ْ
‫ﻨ‬ُ
‫ﻳ‬
َ‫ﺀ‬
‫ﻭ‬ َ‫ﺎ‬
َ
‫ﻘ‬ِ‫ﻢ‬
‫ﻟ‬ْ‫ﻜ‬
ُِ
‫ﻣ‬ْ
‫ﻮ‬
َ‫ﺍ‬
‫ﻳ‬ َ
‫ﺬ‬َ‫ﺍ‬
‫ﻫ‬ ‫ﻮ‬ُ
‫ﻟ‬
‫ﺍ‬َ‫ﻠﻰ‬
‫ﻗ‬ َ
َ‫ﻦ‬
‫ﺑ‬ ْ‫ﻜ‬
ِ
َ
‫ﻟ‬َ‫ﺖ‬
‫ﻭ‬ ْ‫ﻘ‬
ّ
َ
َ‫ﺔ‬
‫ﺣ‬ َُ
‫ﻤ‬
ِ
‫ﻠ‬َ‫ﺏ‬
‫ﻛ‬ ِ‫ﺍ‬
َ
‫ﺬ‬َ
‫ﻌ‬ْ
‫ﻟ‬
‫ﻠﻰﺍ‬
ََ
‫ﻋ‬
َ‫ﻳ‬
‫ﻦ‬ِ
‫ﺮ‬ِ
‫ﻓ‬‫ﺎ‬
َ
‫ﻜ‬ْ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬

“Orang-orangkafi
rdi bawakener akaJahannam ber ombong-rombongan.Sehi nggaapabil
a
mer ekasampaikener akaitudi
bukakanlahpint
u-pint
unyadanber katalahkepadamer eka
penjaga-penj
aganya,‘Apakahbelum pernahdatangkepadamur asul-
rasuldiant aramuyang
membacakan kepadamu ay at-
ayat Tuhanmu dan memper ingatkan kepadamu akan
pertemuandenganhar iini
?’Merekamenj awab,‘Benar(tel
ahdat ang).’Tetapitelahpasti
berlakuketet
apanaz abt er
hadaporang-
orangyangkaf i
r’
”(QS.Az-Zumar :71).

Ner
akaMemi
l
iki
70.
000Tal
iyangDi
tar
ikMal
aikat
Dar
iIbnuMas’
udr
adhi
all
ahu’
anhu,
Nabi
Shal
l
all
ahu’
al
aihi
Wasal
l
am ber
sabda,

‫ﺗﻰ‬
‫ﺆ‬ُ‫ﺭ‬
‫ﻳ‬ِ‫ﺎ‬
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﺎ‬‫ﻡﺑ‬
َ
‫ﻮ‬‫ﺔﻳ‬
ِ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬‫ﻴ‬
‫ﻘ‬‫ﻟ‬
‫ﺎﺍ‬‫ﻬ‬
‫ﻮﻥﻟ‬
‫ﻌ‬‫ﺒ‬‫ﻒﺳ‬
َ‫ﻟ‬‫ﻡﺃ‬
ٍ
‫ﺎ‬‫ﻣ‬‫ﻊﺯ‬
‫ﻞﻣ‬ّ‫ﻡﻛ‬
ِ ٍ
‫ﺎ‬‫ﻣ‬‫ﻮﻥﺯ‬
‫ﻌ‬‫ﺒ‬‫ﻒﺳ‬
َ‫ﻟ‬‫ﻚﺃ‬
ٍ‫ﻠ‬
َ
‫ﺎﻣ‬‫ﻬ‬
َ
‫ﻧ‬‫ﻭ‬ّ
ُ
‫ﺮ‬
‫ﻳﺠ‬

“
Neraka(Jahannam)padahariki
amatakandi
datangkan,i
amemi l
i
ki70.000t
ali
.Padaset
iap
t
ali
nyater
dapat70.000mal
aikaty
angmenari
knya”(HR.Musli
m no:2842)
.

Di
Ner
akaAdaRant
aidanBel
enggubagi
Pendudukny
a

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﺂ‬
ّ
َ
‫ﻧ‬ِ‫ﺎ‬
‫ﺇ‬َ
‫ﻧ‬ۡ
‫ﺪ‬َ
‫ﺘ‬
ۡ
‫ﻋ‬َ‫ﻦ‬
‫ﺃ‬َ‫ﻳ‬
ِ
‫ﺮ‬ِ
‫ﻔ‬ٰ
َ
‫ﻜ‬
ۡ
‫ﻠ‬ِ‫ﺎ‬
‫ﻟ‬ْ
َ
‫ﻠ‬ِ‫ﻠ‬
‫ﺴ‬ٰ
َ
َ‫ﺎ‬
‫ﺳ‬ ٗ
‫ﻠ‬
ٰ
َ
‫ﻠ‬
ۡ
‫ﻏ‬َ
‫ﺃ‬َ‫ﺍ‬
‫ﻭ‬ ً
‫ﺮ‬
‫ﻴ‬ِ
‫ﻌ‬َ‫ﻭ‬
‫ﺳ‬َ

“
Sesungguhnya Kamimenyedi
akan bagior
ang kaf
irr
ant
ai,bel
enggu dan ner
aka y
ang
menyal
a-nyal
a”(
QS.Al
-I
nsan:4)
.

Al
l
ahTa’
al
ajugaber
fi
rman,

ِ
‫ﺫ‬
ِ‫ﻝ‬
‫ﺇ‬ َُ‫َﻻ‬
ْ ‫ﺍﻷ‬
‫ﻏ‬ ْ‫ﻓﻲ‬
ِ‫ﻢ‬
ْ‫ﻬ‬
ِ
ِ
‫ﻗ‬‫ﺎ‬َ
‫ﻨ‬
ْ
‫ﻋ‬َ‫ﻞ‬
‫ﺃ‬ُ‫ﺳ‬
َِ‫ﺴﻻ‬
ّ‫ﻟ‬
َ‫ﺍ‬َ‫ﻥ‬
‫ﻭ‬َ‫ﻮ‬ُ
‫ﺒ‬
َ‫ﺴ‬
‫ﺤ‬ْ‫ﻳ‬
ُ‫ﻓﻲ‬
ِ‫ﻢ‬
ِ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻤ‬َ‫ﻟ‬
‫ﺤ‬ْ
‫ﻢﺍ‬
ّ‫ﺛ‬
َُ‫ﻓﻲ‬
ِ‫ﺭ‬
ِ‫ﺎ‬
ّ
َ
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﻥﺍ‬
َ‫ﻭ‬ُ
‫ﺮ‬
َ‫ﺴ‬
‫ﺠ‬ ْ‫ﻳ‬
ُ

“
ket
ikabel
enggudanr ant
aidi
pasangdilehermer
eka,sambilmerekadiser
etkedal
am ai
r
y
angsangatpanas,
kemudianmerekadi
bakardi
dal
am api
”(QS.Ghafi
r:71-
72).

Panasny
aApi
Duni
aHany
a1/
70Bagi
andar
iApi
Ner
aka

Dar
iAbuHur
air
ahr
adhi
all
ahu’
anhu,
Nabi
Shal
l
all
ahu’
al
aihi
Wasal
l
am ber
sabda,

‫ﻛﻢ‬
ُ
‫ﺭ‬‫ﺎ‬َ‫ﻩ‬
‫ﻧ‬ ِ
‫ﺬ‬
‫ﺎﻫ‬‫ﺪﻣ‬
ُ
‫ﻗ‬‫ﻮ‬ُ‫ﻮ‬
‫ﻳ‬ ُ
‫ﻨ‬
‫ﻡﺑ‬َ
‫ﺩ‬‫ﺀﺁ‬
ٌ
ْ
‫ﺰ‬ُ‫ﺪ‬
‫ﺟ‬ ٌ
‫ﺍﺣ‬‫ﻴﻦﻣﻦﻭ‬
‫ﻌ‬‫ﺒ‬‫ﺍﺳ‬
ً
‫ﺀ‬‫ﺰ‬‫ﺭﻣﻦ ﺟ‬
‫ﺎ‬‫ﻨﻢﻧ‬
ّ
َ
‫ﻬ‬‫ﺟ‬

“Apiyang di
nyal
akan ol
eh I
bnu Adam adalah sat
u bagian dar
ituj
uh pul
uh bagi
an dar
i
panasnyaapi
Jahannam”(HR.Bukhar
ino.3265,Musli
m no.2834).

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

ْ
‫ﺍ‬
‫ﻮ‬ُ
‫ﻟ‬
‫ﺍ‬َ
‫ﻗ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﻭ‬ َ‫ﺍ‬
‫ﻟ‬ْ
‫ﻭ‬ُ
‫ﺮ‬ِ
‫ﻔ‬
‫ﻨ‬َ‫ﻓﻲ‬
‫ﺗ‬ ِ‫ﺮ‬
ۗ
ّ
َِ‫ﻟ‬
‫ﺤ‬ۡ
‫ﻞﭐ‬
ۡ‫ﻗ‬
ُ‫ﺭ‬
ُ‫ﺎ‬
َ‫ﻢ‬
‫ﻧ‬َ‫ﻨ‬
ّ
َ
َ
‫ﻬ‬َ‫ﺪ‬
‫ﺟ‬ ّ
ُ
َ‫ﺃ‬
‫ﺷ‬ َ‫ﺍ‬
ۚ
ٗ
ّ
‫ﺮ‬َ‫ﻮ‬
‫ﺣ‬ ۡ
ّ‫ﺍ‬
َ
‫ﻟ‬ ْ
‫ﻮ‬ُ
‫ﻧ‬
‫ﺎ‬َ‫ﻥ‬
‫ﻛ‬َ‫ﻮ‬ُ
‫ﻬ‬
َ
‫ﻘ‬ۡ
‫ﻔ‬َ
‫ﻳ‬

“
Orang-
orangmunafikberkata,‘
Janganl
ahkamuberangkat(per
giberper
ang)dal
am panas
t
eri
kini
.’
Katakanl
ah,‘
ApinerakaJahannam i
tul
ebi
hpanas(ny
a),’
ji
kal
aumer ekamenget
ahui
”
(
QS.At-
Taubah:81).

Al
l
ahTa’
al
ajugaber
fi
rman,

َ‫ﺍ‬
‫ﻙ‬َ
‫ﺭ‬ْ
‫ﺩ‬َ
‫ﺃ‬
‫ﺎ‬
َ
‫ﻣ‬َ‫ﻪ‬
‫ﻭ‬َْ
‫ﻴ‬
ِ‫ﺎ‬
‫ﻫ‬ َ‫ﺔ‬
‫ﻣ‬َُ
‫ﻴ‬
ِ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬َ‫ﺭ‬
‫ﺣ‬ٌ‫ﺎ‬
َ
‫ﻧ‬

“Dantahukahkamuapakahner
akaHawi
yahi
tu?(
yai
tu)apiy
angsangatpanas”(
QS.Al
-
Qari
’
ah:10-11)
.

Ner
akaJugaMeny
iksadenganDi
ngi
nyangLuarBi
asa

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﺎ‬
َ‫ﻥ‬
‫ﻟ‬َ‫ﻮ‬ُ
‫ﻗ‬
‫ﻭ‬ُ
‫ﺬ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻳ‬ َ
‫ﻬ‬
‫ﻴ‬ِ‫ﺍ‬
‫ﻓ‬ ً
‫ﺩ‬
ْ
‫ﺮ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺑ‬َ
‫ﻟ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻭ‬ ً
‫ﺑ‬
‫ﺍ‬َ
‫ﺮ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﺷ‬ ّ
َ
‫ﻟ‬
ِ‫ﺎ‬
‫ﺇ‬ ً
‫ﻤ‬
‫ﻴ‬ِ
‫ﻤ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺣ‬ ً
‫ﻗ‬
‫ﺎ‬ّ‫ﻏ‬
َ
‫ﺴ‬ََ
‫ﻭ‬

“ِmer ekati
dakmerasakankesejukandidal
amnyadanti
dak(pulamendapat
)mi
numan,
sel
ainairy
angmendi
dihdanairyangsangatdi
ngi
n”(
QS.AnNaba’
:24-
25)
.

Ghassaqditaf
sir
kanol
ehsebagi
anulamasebagainanah,dansebagaianulamayanglain
menafsir
kanbahwaghassaqadal
ahairyangbusukyangsangatdi
ngin.IbnuKat
sirdal
am
Taf
sir-
nyamenggabungkanduamaknaini
,makaghassaqadalahai
ry angbusukyangluar
bi
asadi
ngi
ntakt
ert
ahankan,
yangber
asal
dar
inanahdanker
ingatpenghuni
ner
aka.

Dar
iAbuHur
air
ahr
adhi
all
ahu’
anhu,
Nabi
Shal
l
all
ahu’
al
aihi
Wasal
l
am ber
sabda:

‫ﻜﺖ‬
ََِ
‫ﺘ‬‫ﺭﺍﺷ‬
ُ‫ﺎ‬
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﻟﻰﺍ‬‫ﺎﺇ‬
‫ﻬ‬‫ﺑ‬
‫ﺭ‬،‫ﺖ‬ْ‫ﻟ‬
‫ﺎ‬
‫ﻘ‬‫ﻓ‬:‫ﺏ‬
ّ‫ﻞﺭ‬
ِ َ‫ﻛ‬
‫ﻌﻀﻲﺃ‬ ‫ﺎﺑ‬
ً‫ﻌ‬
‫ﻀ‬ ‫ﺑ‬،‫ﻥ‬
َ‫ﺫ‬
ِ‫ﺄ‬
‫ﺎﻓ‬‫ﻬ‬‫ﻟ‬:
ِ‫ﻴ‬
‫ﻦ‬َْ‫ﻔ‬
‫ﺴ‬ََ
‫ﻨ‬
ِ‫ﺲ‬
‫ﺑ‬ ٍ‫ﻔ‬
َ
َ‫ﺀﻓﻲ‬
‫ﻧ‬ ِ
‫ﺎ‬‫ﺘ‬‫ﻟﺸ‬
‫ﺲﺍ‬
ٍ‫ﻔ‬َ
َ
‫ﻧ‬‫ﻓﻲﻭ‬
ِ‫ﻴ‬
‫ﻒ‬ ‫ﻟﺼ‬‫ﺍ‬،‫ﺪ‬
ّ
ُ‫ﺄﺷ‬
‫ﺎﻓ‬‫ﻥﻣ‬
َ‫ﻭ‬‫ﺪ‬‫ﺮﻣﻦﺗﺠ‬
ّ
ِ
‫ﻟﺤ‬‫ﺍ‬،‫ﺪ‬
ّ
ُ‫ﺃﺷ‬‫ﺎﻭ‬
‫ﻭﻥﻣ‬‫ﺪ‬‫ﺮﻣﻦﺗﺠ‬
ِ‫ﻳ‬ِ
‫ﺮ‬َ
‫ﻬ‬
ْ
‫ﻣ‬ّ
َ
‫ﺰ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“NerakamengadukepadaRabb-nya,i
aber kat
a,‘
Rabb-ku,sebagi
andarikumenghancur kan
sebagianyanglai
nnya.Al
l
ahber f
ir
mankepadaner aka,‘
Jikademiki
anmakaengkaudapat
bernafasduakali
:sat
unafasdimusim di
ngindansatunaf asdimusi
m panas.’Makaitulah
panasy angpal
ingpanasdandinginy
angpal i
ngdi
ngin”(HR.Bukharino.3260,Musli
m no.
617).

BahanBakarNer
aka

Bahanbakarner
akaadal
ahmanusi
ayangdur
hakaser
tabat
u-bat
u.Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﺎ‬
َ
‫ﻬ‬ّ
ُ
‫ﻳ‬
‫ﺃ‬ٰ
‫ﺎ‬‫ﻦﻳ‬
َ‫ﻳ‬ِ
‫ﺬ‬
ّ
َ
‫ﻟ‬‫ﺍﭐ‬
ْ‫ﻮ‬
ُ
‫ﻨ‬َ
‫ﻣ‬‫ﺍ‬َ‫ﺍ‬
‫ﺀ‬ ْ
ٓ
‫ﻮ‬ُ‫ﻢ‬
‫ﻗ‬ ۡ‫ﻜ‬
ُ
َ‫ﻔ‬
‫ﺴ‬ ُ
‫ﻧ‬َ‫ﻢ‬
‫ﺃ‬ۡ‫ﻜ‬
ُ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻠ‬ۡ‫ﺃ‬
‫ﻫ‬َ
َ‫ﺍ‬
‫ﻭ‬ ٗ
‫ﺭ‬
‫ﺎ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻧ‬ َ‫ﺩ‬
‫ﻫ‬ُ
‫ﻮ‬ُ
‫ﻗ‬َ‫ﺱ‬
‫ﻭ‬ ُ‫ﺎ‬
ّ
َ
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﺓﭐ‬ُ
َ
‫ﺭ‬‫ﺎ‬َ‫ﺤ‬
‫ﺠ‬ِ‫ﻟ‬
ۡ
‫ﭐ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻭ‬ َ
‫ﻬ‬
ۡ
‫ﻴ‬َ
‫ﻠ‬
َ‫ﺔ‬
‫ﻋ‬ ٌ
َ
‫ﻜ‬ِ
‫ﺌ‬ٓ
ٰ
َ
‫ﻠ‬
َ‫ﻅ‬
‫ﻣ‬ ٞ‫ﺎ‬
َ
‫ﻠ‬
ِ‫ﺩ‬
‫ﻏ‬ ٞ
‫ﺍ‬َ
‫ﺪ‬ِ‫ﺎ‬
‫ﺷ‬ ّ
َ
‫ﻟ‬
َ‫ﻮ‬
‫ﻥ‬ ُ‫ﻌ‬
‫ﺼ‬َۡ‫ﻪ‬
‫ﻳ‬َّ
َ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬‫ﺂﭐ‬
َ‫ﻢ‬
‫ﻣ‬ ۡ‫ﻫ‬
ُ‫ﺮ‬
ََ
‫ﻣ‬َ‫ﻥ‬
‫ﺃ‬َ‫ﻮ‬ُ
‫ﻠ‬
َ
‫ﻌ‬ۡ
‫ﻔ‬َ
‫ﻳ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﻭ‬ َ‫ﻥ‬
‫ﻣ‬ َ‫ﻭ‬
ُ
‫ﺮ‬َ
‫ﻣ‬ۡ
‫ﺆ‬ُ
‫ﻳ‬

“Haior
ang-orangy angberiman,peliharal
ahdi r
imudankel uar gamudariapinerakayang
bahanbakarnyaadalahmanusi adanbat u;penj
agany
amal aikat-
malai
katyangkasar,y
ang
kerasl
agiti
dakmendur hakaiAll
ahter hadapapaangdi per
intahkan-Nyakepadamerekadan
sel
alumengerjakanapayangdiperi
ntahkan”(QS.AtTahrim:6).

Ner
akaSangatDal
am

Dar
iAbuHur
air
ahr
adhi
all
ahu’
anhu,
bel
i
auber
kat
a,

‫ﺎ‬
ّ
َ
‫ﻨ‬ُ‫ﻊ‬
‫ﻛ‬ َ
َ‫ﻝ‬
‫ﻣ‬ ِ‫ﻮ‬ُ‫ﺭ‬
‫ﺳ‬ َ‫ﻪ‬
ِّ
َ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬‫ﻠﻰﺍ‬
ّ
ََ‫ﻪ‬
‫ﺻ‬ ُّ
َ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬ِْ
‫ﻴ‬
َ
‫ﻠ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻋ‬ َ‫ﻠ‬
ّ
َ
َ‫ﻭ‬
‫ﺳ‬ َ‫ﺫ‬
ِْ‫ﻊ‬
‫ﺇ‬َِ
‫ﻤ‬َ‫ﺔ‬
‫ﺳ‬ ًَ
‫ﺒ‬
ْ‫ﻭ‬
‫ﺟ‬َ‫ﻝ‬َ‫ﺍ‬
َ
‫ﻘ‬َ‫ﻲ‬
‫ﻓ‬ ّ‫ﺒ‬
ُِ
ّ
َ
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﻠﻰﺍ‬
ّ
ََ‫ﻪ‬
‫ﺻ‬ ُّ
َ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬ِْ
‫ﻴ‬
َ
‫ﻠ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻋ‬ َ‫ﻠ‬
ّ
َ
َ‫ﻭ‬
‫ﺳ‬َ‫ﻥ‬َ‫ﻭ‬
ُ
‫ﺭ‬ْ
‫ﺪ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺗ‬ َ
‫ﻣ‬
‫ﺍ‬
َ
‫ﺬ‬َ‫ﻝ‬
‫ﻫ‬ َ‫ﺍ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻗ‬ َ
‫ﻨ‬
ْ
‫ﻠ‬ُ‫ﻪ‬
‫ﻗ‬ُّ
َ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬‫ﻪﺍ‬
ُُ
‫ﻟ‬
‫ﻮ‬ُ‫ﺭ‬
‫ﺳ‬ َ
َ‫ﻢ‬
‫ﻭ‬ ُ‫ﻠ‬
َْ
‫ﻋ‬َ‫ﻝ‬
‫ﺃ‬َ‫ﺍ‬
َ‫ﺍ‬
‫ﻗ‬ َ
‫ﺬ‬
َ‫ﺮ‬
‫ﻫ‬ ٌَ‫ﺣ‬
‫ﺠ‬َ‫ﻲ‬َ‫ﻣ‬
ُِ‫ﻪ‬
‫ﺭ‬ِِ‫ﻓﻲ‬
‫ﺑ‬ ِ‫ﺭ‬ِ
‫ﺎ‬ّ
َ
‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﺬﺍ‬
ُْ
‫ﻨ‬ُ‫ﻦ‬
‫ﻣ‬َ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻌ‬ْ
‫ﺒ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺳ‬ ً
‫ﻔ‬
‫ﻳ‬ِ
‫ﺮ‬َ‫ﻮ‬
‫ﺧ‬ َُ
‫ﻬ‬
َ‫ﻮﻱ‬
‫ﻓ‬ ِْ
‫ﻬ‬
َ‫ﻓﻲ‬
‫ﻳ‬ ِ‫ﺭ‬
ِ‫ﺎ‬
ّ
َ
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬
َ‫ﺂ‬
‫ﻥ‬ْ
‫ﻟ‬‫ﺘﻰﺍ‬
ّ
ََ ‫ﻬﻰ‬
‫ﺣ‬ ََ
‫ﺘ‬ْ
‫ﻧ‬
‫ﻟﻰﺍ‬َ
ِ‫ﺎ‬
‫ﺇ‬ َ‫ﺮ‬
‫ﻫ‬ِْ
‫ﻌ‬َ
‫ﻗ‬

“Kamiper nahbersamaNabishal lal

l
ahual ai
hiwasal l
am ti
ba-ti
babeliaumendengarseper t
i
suarabendaj at
uhkedasar .Nabishall
all
ahualaihiwasal
lam bert
anya,‘Tahukahkal
iansuara
apaitu?’Kamimenjawab, ‘
All
ahdanRasul -Ny
al ebihmengetahui
.’Bel
iaubersabda,‘
I
niadalah
batuy angdilemparkankener akasejak70t ahuny anglal
udansekar angbarumencapai
dasarnya’
”(HR.Musl i
m no.2844).

MakanandanMi
numanPendudukNer
aka

Mi
numanpendudukner
akaadal
ahai
ryangmendi
dihdannanah.Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﺎ‬
َ‫ﻥ‬
‫ﻟ‬َ‫ﻮ‬ُ
‫ﻗ‬
‫ﻭ‬ُ
‫ﺬ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻳ‬ َ
‫ﻬ‬
‫ﻴ‬ِ‫ﺍ‬
‫ﻓ‬ ً
‫ﺩ‬
ْ
‫ﺮ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺑ‬َ
‫ﻟ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻭ‬ ً
‫ﺑ‬
‫ﺍ‬َ
‫ﺮ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﺷ‬ ّ
َ
‫ﻟ‬
ِ‫ﺎ‬
‫ﺇ‬ ً
‫ﻤ‬
‫ﻴ‬ِ
‫ﻤ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺣ‬ ً
‫ﻗ‬
‫ﺎ‬ّ‫ﻏ‬
َ
‫ﺴ‬ََ
‫ﻭ‬

“ِmer ekati
dakmerasakankesej
ukandidalamnyadanti
dak(
pul
amendapat
)mi
numan,
sel
ainairy
angmendi
dihdannanah”(QS.AnNaba’
:24-
25)
.

Al
l
ahTa’
al
ajugaber
fi
rman,

‫ﺍ‬
‫ﻮ‬ُ
‫ﻘ‬ُ‫ﻭ‬
‫ﺳ‬َ‫ﺀ‬‫ﺎ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﻣ‬ ً
‫ﻤ‬
‫ﻴ‬ِ
‫ﻤ‬َ‫ﻊ‬
‫ﺣ‬ َ
ّ‫ﻘ‬
َ
‫ﻄ‬ َ
َ‫ﻢ‬
‫ﻓ‬ ْ‫ﻫ‬
ُ‫ﺀ‬
‫ﺎ‬َ
‫ﻌ‬ْ
‫ﻣ‬
َ
‫ﺃ‬

“Mereka(penghuniner
aka)di
ber
imi
numandenganai
ryangmendi
dihsehi
nggamemot
ong
usus-ususmereka”(
QS.Muhammad:
15).

Di
ant
aramakananpendudukner
akaadal
ahbuahzaqqum.Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman:

ّ‫ﺇ‬
َ
‫ﻥ‬ِ‫ﺓ‬
ََ
‫ﺮ‬
َ‫ﺷ‬
‫ﺠ‬ َ‫ﻡ‬
ِ
‫ﻮ‬ّ
ُ
‫ﻗ‬ّ
َ
‫ﺰ‬
‫ﻟ‬‫ﻡﺍ‬
ُ
‫ﺎ‬َ
‫ﻌ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻃ‬ ِ‫ﻴ‬
ِ
‫ﺛ‬َ
‫ﺄ‬
ْ
‫ﻟ‬‫ﻞﺍ‬
ِ‫ﻬ‬
ْ
ُ
‫ﻤ‬ْ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬
َ‫ﻠﻲ‬
‫ﻛ‬ ِ
ْ
‫ﻐ‬َ‫ﻓﻲ‬
‫ﻳ‬ ِ‫ﻥ‬
ِ‫ﻮ‬ُ‫ﺒ‬
‫ﻄ‬ُ
ْ
‫ﻟ‬‫ﻲﺍ‬
ِ‫ﻠ‬
ْ
َ
‫ﻐ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻛ‬ِ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻤ‬َ‫ﻟ‬
‫ﺤ‬ْ
‫ﺍ‬
“Sesungguhnya pohon zaqqum it
u,makanan orang yang banyak berdosa.(
Ia)sebagai
kotoranminyakyangmendi di
hdidal
am per
ut,
sepertimendi
dihnyaai
ry angamatpanas”(QS.
Ad-Dukhan:43-
46).

Rasul
ull
ahshal
l
all
ahu‘
al
aihi
wasal
l
am ber
sabdamengenai
nger
iny
abuahzaqqum,

ْ
‫ﻮ‬
َ‫ﻥ‬
‫ﻟ‬ ّ‫ﺓﺃ‬
َ ً
‫ﺮ‬ْ‫ﻡﻣﻦﻗ‬
‫ﻄ‬ ِ
‫ﻮ‬ّ
ُ
‫ﻗ‬ّ
َ
‫ﺰ‬
‫ﻟ‬‫ﺕﺍ‬
ْ‫ﺮ‬
ََ‫ﻗ‬
‫ﻄ‬َ‫ﺭﻓﻲ‬
‫ﺍ‬‫ﺎﺩ‬
َ
‫ﻴ‬ْ
‫ﻧ‬
ّ
ُ
‫ﺪ‬‫ﻟ‬
‫ﺕﺍ‬
ْ‫ﺪ‬
ََ‫ﻓ‬
‫ﺴ‬ْ‫ﻠﻰﻷ‬
‫ﻞﻋ‬ِ‫ﺎﺃﻫ‬
‫ﻴ‬‫ﻧ‬
‫ﺪ‬‫ﻟ‬
‫ﻢﺍ‬
ْ‫ﻬ‬
ُ
َ‫ﻳ‬
‫ﺸ‬ ِ
‫ﺎ‬َ
‫ﻌ‬َ
‫ﻣ‬

“Kalaul
ahsajasetet
esdar ibuahzaqqum menetesdiduni
a,niscayaakanmenimbul
kan
kerusakant
erhadapkehi
dupanpendudukduni
a”(
HR.AtTir
midzino.2585,
iaber
kat
a,“
hasan
shahih”)
.

Dar
iAbdul
l
ahbi
nAbbasr
adhi
all
ahu’
anhuma,
Rasul
ull
ahshal
l
all
ahu‘
al
aihi
wasal
l
am ber
sabda,

‫ﻠﻰ‬‫ﺍ ﷲﻋ‬ً
‫ﺪ‬‫ﻬ‬‫ﻦﻋ‬
ْ‫ﻤ‬‫ﺮﺏﻟ‬‫ﺍﺕ ﺷ‬‫ﺮ‬
‫ﻜ‬‫ﻤﺴ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬ِ
‫ﻴ‬‫ﻘ‬
‫ﻴﺴ‬َ
َ‫ﺔﻣﻦ‬
‫ﻟ‬ ِ
‫ﻨ‬‫ﻴ‬ِ‫ﻝ‬
‫ﻃ‬ ِ‫ﺍ‬
َ
‫ﺒ‬‫ﻟﺨ‬
‫ﺍ‬
.:‫ﺍ‬
‫ﻮ‬‫ﻟ‬
‫ﺎ‬‫ﺎﻗ‬
‫ﻝﻳ‬َ‫ﻮ‬
‫ﺎ ﷲﺭﺳ‬
‫ﻣ‬‫ﺔﻭ‬
ُ
‫ﻨ‬‫ﻴ‬‫ﺍ؟ ﻃ‬
ِ‫ﺒ‬
‫ﻝ‬َ‫ﻟﺨ‬
‫ﺍ‬
‫ﻗﻝ‬
:‫ﻕﺎ‬ُ‫ﺮ‬
َ‫ﺭﺃﻫﻞ‬
‫ﻋ‬ ‫ﺎ‬
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﻭﺍ‬‫ﺓﺃ‬
ُ‫ﺭ‬
‫ﺎ‬َ‫ﻋ‬
‫ﺼ‬ُ‫ﻞ‬ِ‫ﺭﺃﻫ‬
ِ
‫ﺎ‬‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﺍ‬

“Al
lahberj
anjikepadapemi num khamrbahwamer ekaakandiber
iminum berupat
hinat
ul
khabal
.Par a sahabat bert
anya,‘Apakah thi
nat
ulkhabali t
u?’Nabimenj awab,‘Yai
tu
keri
ngat
nya penghuniner akaatauekstrakdar
iparapenghuniner
aka’
”(HR.AbuDaudno.
3680,di
shahi
hkanolehAl Al
banidalam Shahi
hAbuDaud).

Pakai
anPendudukNer
aka

Al
l
ahTa’
al
aber
fi
rman,

‫ﻳﻦ‬
َ ِ
‫ﺬ‬
ّ
َ
‫ﻟ‬‫ﭑ‬
َ‫ﺍ‬
‫ﻓ‬ ْ‫ﻭ‬
ُ
‫ﺮ‬َ
‫ﻔ‬َ‫ﺖ‬
‫ﻛ‬ۡ‫ﻌ‬َّ‫ﻗ‬
ِ
‫ﻄ‬ُ‫ﻢ‬
ۡ‫ﻬ‬ُ
َ‫ﺏ‬
‫ﻟ‬ ٞ‫ﺎ‬
َ
‫ﻴ‬ِ‫ﻣﻦ‬
‫ﺛ‬ ّ‫ﺭ‬
ِ ٖ
‫ﺎ‬ّ‫ﺐ‬
َ
‫ﻧ‬ّ‫ﺼ‬
ُ َ‫ﻳ‬
ُ‫ﻣﻦ‬ِ‫ﻕ‬
ِ‫ﻮ‬
َۡ‫ﻢ‬
‫ﻓ‬ ُ‫ﻬ‬
ِِ‫ﻭ‬
‫ﺳ‬ ُ
‫ﺀ‬
ُ‫ﻢ‬
‫ﺭ‬ ُ‫ﻴ‬ِ
‫ﻤ‬
َ‫ﻟ‬
‫ﺤ‬ ۡ
‫ﭐ‬٩‫ﺮ‬َُ
‫ﻬ‬ۡ‫ﻳ‬
‫ﺼ‬ُ‫ۦ‬ ِ
‫ﻪ‬
ِ‫ﺎ‬
‫ﺑ‬ َ‫ﻓﻲ‬
‫ﻣ‬ ِ‫ﻢ‬
ۡ‫ﻬ‬
ِِ
‫ﻧ‬‫ﻮ‬
ُ‫ﺑ‬
‫ﻄ‬ ُ
ُ
‫ﺩ‬‫ﻮ‬
ُ
‫ﻠ‬ُ‫ﻟ‬
‫ﺠ‬ۡ‫ﭐ‬
َ٢
‫ﻭ‬ ٠‫ﻬﻢ‬
َُ
‫ﻟ‬
َ‫ﻊ‬
‫ﻭ‬ ُِ
‫ﻤ‬ٰ
َ
‫ﻘ‬
ّ‫ﻦ‬
َ
‫ﻣ‬ ۡ‫ﻣ‬
ِ‫ﺪ‬ٖ‫ﻳ‬
ِ
‫ﺪ‬َ ١‫ﺂ‬
‫ﺣ‬ َ
‫ﻤ‬ّ
َ
‫ﻠ‬
ُ‫ﺍ‬
‫ﻛ‬ ْ
ٓ
‫ﻭ‬ُ
‫ﺩ‬‫ﺍ‬
َ
‫ﺭ‬َ‫ﺃﻥ‬
‫ﺃ‬ َ‫ﺍ‬
ْ‫ﻮ‬
ُ‫ﺮ‬
‫ﺟ‬ ُۡ‫ﻳ‬
‫ﺨ‬َ‫ﺎ‬َ
‫ﻬ‬
ۡ
‫ﻨ‬ِ‫ﻦ‬
‫ﻣ‬ ۡ‫ﻣ‬
ِ‫ﻢ‬ّ‫ﻏ‬
ٍَ‫ﺍ‬ْ
‫ﻭ‬ُ
‫ﺪ‬‫ﻴ‬ِ
‫ﻋ‬ُ‫ﺎ‬
‫ﺃ‬ َ
‫ﻬ‬
‫ﻴ‬ِ‫ﺍ‬
‫ﻓ‬ْ‫ﻮ‬
ُ
‫ﻗ‬‫ﻭ‬ُ
‫ﺫ‬َ‫ﺏ‬
‫ﻭ‬ َ‫ﺍ‬
َ
‫ﺬ‬َ
‫ﻋ‬
ِ‫ﻳ‬
‫ﻖ‬ ِ
‫ﺮ‬
َ‫ﻟ‬
‫ﺤ‬ ۡ
‫ﭐ‬

“Makaorangkafirakandibuat
kanuntukmer
ekapakai an-
pakai
andar iapineraka.Di
sir
amkan
airy
angsedangmendi di
hkeataskepal
amereka.Denganairit
udihancurluluhkansegal
aapa
yangadadal am perutmerekadanjugakul
i
t( mereka).Danuntukmer ekacambuk-cambuk
daribesi
.”(
QS.Al-Hajj
:19-
21).

Si
ksaany
angPal
i
ngRi
ngandi
Ner
aka

Dar
iAnNu’
manbi
nBasy
irr
adhi
all
ahu’
anhu,
Rasul
ull
ahshal
l
all
ahu‘
al
aihi
wasal
l
am ber
sabda,

‫ﻥﺇﻥ‬
ّ
َ َ‫ﻮ‬
َْ‫ﺭﺃﻫﻞﺃ‬
‫ﻫ‬ ِ
‫ﺎ‬‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﺍ‬
ً‫ﺑ‬
‫ﺍ‬‫ﺬ‬‫ﻦﻋ‬
ْ‫ﻣ‬
َ‫ﻪ‬ُ
َ‫ﻥ‬
‫ﻟ‬ ِ‫ﻧﻻ‬
ْ
‫ﻌ‬
َ‫ﻥ‬ِ‫ﺎ‬‫ﻛ‬
‫ﺍ‬َ
‫ﺮ‬ِ‫ﺭﻣﻦﻭ‬
‫ﺷ‬ ٍ
‫ﺎ‬‫ﻠﻲﻧ‬
‫ﻐ‬َ‫ﺎ‬
‫ﻳ‬ ‫ﻤ‬
‫ﻬ‬‫ﻨ‬‫ﻪﻣ‬
ُ‫ﺎ‬
‫ﻏ‬ ‫ﻣ‬
‫ﺎﺩ‬‫ﻤ‬
‫ﻠﻲﻛ‬
‫ﻐ‬‫ﺟﻞﻳ‬
َ‫ﺮ‬
ِْ
‫ﻤ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﺍ‬
‫ﺮﻯﻣ‬
َ
َ
‫ﻳ‬
ّ‫ﺍﺃ‬
َ
‫ﻥ‬ ً
‫ﺪ‬‫ﺪﺃﺣ‬ّ
ُ
‫ﻪﺃﺷ‬
ُ‫ﻨ‬
‫ﺎﻣ‬ً‫ﺑ‬
‫ﺍ‬َ
‫ﺬ‬
َ‫ﻪ‬
‫ﻋ‬ ُّ
َ
‫ﻧ‬
‫ﺇ‬‫ﻢﻭ‬
ْ‫ﻬ‬ُ
‫ﻧ‬
‫ﻮ‬ْ‫ﺎﻷ‬
‫ﻫ‬ ً
‫ﺑ‬‫ﺍ‬
‫ﺬ‬‫ﻋ‬

”Penduduknerakayangpal i
ngringansi
ksaannyadinerakaadalahseseorangyangmemakai
duasandalner akay angmemi li
kiduat al
i
.Kemudi anotaknyamendi di
hkarenapanasny a
sebagaimanamendi dihny
aai rdikuali
.Orangt er
sebutmer asati
dakadaor angl ai
ny ang
siksanyal
ebi
hpedihdar isi
ksaannya.Padahalsi
ksaannyaadalahyangpalingr
ingandiant
ara
mer eka”(
HR.Musli
m no.213) .

Dalam riwayatlai
ndisebutkanorangter
sebutadal
ahAbuThal
i
b,pamanNabi
.Rasul
ull
ah
shall
all
ahu‘alai
hiwasal
lam ber
sabda,

ّ‫ﻥﺇ‬
َ
‫ﻥ‬ َ‫ﻮ‬
َْ‫ﻞﺃ‬
‫ﻫ‬ ِ‫ﺭﺃﻫ‬
ِ
‫ﺎ‬‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﺍ‬
ً
‫ﺑ‬‫ﺍ‬
َ
‫ﺬ‬َ‫ﻮ‬
‫ﻋ‬ ‫ﺑ‬
‫ﺐﺃ‬
ٍ‫ﻟ‬‫ﺎ‬
‫ﻪﻓﻲ ﻃ‬
ِ
ْ
‫ﻴ‬َ
‫ﻠ‬‫ﺭﺟ‬
ِ‫ﻥ‬
ِ‫ﻧﻼ‬
‫ﺭﻣﻦ ﻌ‬
ٍ
‫ﺎ‬‫ﻠﻲﻧ‬
ِ
ْ
‫ﻐ‬‫ﺎﻳ‬
‫ﻤ‬‫ﻬ‬‫ﻨ‬
‫ﻪﻣ‬ُ
ُ‫ﺎ‬
‫ﻏ‬ َ
‫ﻣ‬
ِ
‫ﺩ‬

“Pendudukner
akayangpal
ingri
ngansi
ksaanny
adiner akaadalahAbuThal
ib.I
amemakai
duasandalnerakay
angmembuatotaknyamendidihkarenapanasny
a”(HR.Ahmad4/
241,
dishahi
hkanol
ehAhmadSyaki
rdal
am t
a’l
i
q-nyat
erhadapMusnadAhmad).

Sat
uCel
upanSaj
adi
Ner
akaMembuatKeni
kmat
anDuni
aTi
dakAdaAr
ti
nya
Dar
iAnasbi
nMal
i
kradhi
all
ahu’
anhu,
Rasul
ull
ahshal
l
all
ahu‘
al
aihi
wasal
l
am ber
sabda,

‫ﺗﻰ‬
َ
‫ﺆ‬ُ‫ﻌﻢ‬
‫ﻳ‬ َ
ْ
‫ﻧ‬‫ﺄ‬
‫ﺎﺃﻫﻞﺑ‬‫ﻴ‬‫ﻧ‬
‫ﺪ‬‫ﻟ‬
‫ﻦﺍ‬ْ‫ﻣ‬
ِ‫ﺭﺃﻫﻞ‬ ‫ﺎ‬
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﻎﺍ‬
َُ
‫ﺒ‬
ْ‫ﻴ‬
‫ﺼ‬ ُ
‫ﺭﻓﻲﻓ‬ ِ
‫ﺎ‬‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﺔﺍ‬
ًَ
‫ﻐ‬ْ
‫ﺒ‬
َ ‫ﺛﻢ‬:
‫ﺻ‬ ‫ﺍﻝ‬
َ
‫ﻘ‬ُ‫ﺎ‬
‫ﻳ‬ ‫ﻦﻳ‬
َ‫ﺑ‬
‫ﻡﺍ‬َ
‫ﺩ‬‫ﺖﻫﻞﺁ‬َ‫ﻳ‬ ‫ﺃ‬
‫ﺍﺭ‬ً
‫ﺮ‬‫ﻴ‬
‫ﻂﺧ‬ّ‫ﻗ‬
ُ
‫ﺮ ﻫﻞ‬
ّ
َ
َ‫ﻚ‬
‫ﻣ‬ َ‫ﻢﺑ‬ٌ‫ﻴ‬‫ﻌ‬
‫؟ﻧ‬‫ﻝﻗﻂ‬ ُ‫ﻮ‬‫ﻘ‬‫ﻴ‬
‫ﺎ ﻭ ﷲ ﻻﻓ‬‫ﻳ‬،‫ﺭ‬
ّ ‫ﺗﻰ‬
ِ
‫ﺏ‬ َْ
‫ﺆ‬
‫ﻳ‬‫ﺪﻭ‬ّ
َِ‫ﺄ‬
‫ﺷ‬‫ﺱﺑ‬ِ‫ﺎ‬‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﺍ‬
ً
‫ﺆﺳ‬‫ﺎﻓﻲﺑ‬ ‫ﻴ‬
‫ﻧ‬‫ﺪ‬‫ﻟ‬
‫ﻦﺍ‬ْ‫ﻣ‬
ِ ‫ﺔﺃﻫﻞ‬‫ﻨ‬‫ﻟﺠ‬
‫ﺍ‬
ُ
‫ﻎ‬‫ﺒ‬
‫ﻴﺼ‬‫ﺔﻓ‬ً
‫ﻐ‬‫ﺒ‬‫ﺔﻓﻲ ﺻ‬‫ﻨ‬‫ﻟﺠ‬
‫ﺍ‬: ‫ﺎﻝ‬
‫ﻘ‬‫ﻴ‬‫ﺎﻓ‬
‫ﺑﻦﻳ‬‫ﻡﺍ‬
َ‫ﺩ‬‫ﺖﻫﻞﺁ‬َ‫ﻳ‬‫ﺃ‬
‫ﺎﺭ‬ً
‫ﺆﺳ‬‫؟ﺑ‬‫ﺮﻫﻞﻗﻂ‬ ّ
َ
َ‫ﺓﻣﻦﺑﻚ‬
‫ﻣ‬ ‫ﺪ‬‫؟ﺷ‬ ‫ﻗﻂ‬:ُ‫ﻮ‬
‫ﻝ‬ ‫ﻘ‬
‫ﻴ‬‫ﻻﻓ‬
‫ﺎﻭ ﷲ‬‫ﺏﻳ‬
ّ‫ﺎﺭ‬
ِ ‫ﺖﻣ‬
ُ‫ﻳ‬‫ﺃ‬
‫ﺎﺭ‬ً
‫ﺆﺳ‬ ‫ﺮﻭﻻﺑ‬ّ
‫ﺑﻲﻣ‬ِ‫ﻦ‬
ْ‫ﻣ‬
ِ‫ﺓ‬ٍ
‫ﺪ‬‫ﻂﺷ‬ّ‫ﻗ‬
َُ

“Didatangkanpenduduknerakay angpal ingbanyakni kmat nyadiduniapadahar ikiamat.Lalu

i
adi celupkankenerakadengansekal icelupan.Kemudi andikat
akankepadany a,‘
Wahaianak
Adam,apakahengkauper nahmer asakankebai kansedi ki
tsaj a?Apakahengkauper nah
mer asakankenikmatansedikitsaj a?’Iamengat akan,‘ Ti
dak,demiAl l
ah,wahaiRabb- ku.
”
Didatangkanpulapenduduksur gay angpal ingsengsar adiduni a.Kemudi aniadicelupkanke
dalam sur gadengansekalicel upan.Kemudi andi katakankepadany a,‘WahaianakAdam,
apakahengkauper nahmerasakankebur ukansekalisaja?Apakahengkauper nahmer asakan
kesulit
ansekalisaja?’I
amenj awab,‘ Tidak,demiAl l
ah,wahaiRabb- ku!Akut idakper nah
mer asakan keburukan sama sekal i dan aku t i
dak per nah mel ihatnya t i
dak pul a
mengal ammi ny
a”(HR.Muslim no.2807) .

Dar
iAnasbi
nMal
i
kradhi
all
ahu’
anhu,
Rasul
ull
ahshal
l
all
ahu‘
al
aihi
wasal
l
am ber
sabda:

‫ﻮﻝ‬
ُ ‫ﻘ‬
‫ﻟﻰ ﷲُﻳ‬ َ
‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﻥﺗ‬ِ‫ﻮ‬
‫ﻞ ﻷﻫ‬
ِ‫ﺭﺃﻫ‬
ِ‫ﺎ‬ّ
َ
‫ﻨ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﺍ‬
ً
‫ﺑ‬‫ﺍ‬
‫ﺬ‬‫ﻡﻋ‬َ‫ﻮ‬
‫ﺔﻳ‬ِ‫ﻣ‬
‫ﺎ‬‫ﻴ‬‫ﻘ‬
‫ﻟ‬‫ﺍ‬:‫ﻮ‬
‫ﻥﻟ‬ّ‫ﺎﻟﻚﺃ‬
َ ‫ﺽﻓﻲ ﻣ‬
ِ‫ﺭ‬‫ﺀ ﻣﻦﺍﻷ‬
ٍ‫ﺖ ﺷﻲ‬
َ‫ﻨ‬‫ﻛ‬
‫ﺃ‬
‫ﺪﻱ‬‫ﺘ‬
‫ﻔ‬‫ﻪﺗ‬
‫ﻝ؟ﺑ‬ُ‫ﻮ‬‫ﻘ‬
‫ﻴ‬‫ﻓ‬:‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬،‫ﻝ‬
ُ‫ﻮ‬‫ﻘ‬
‫ﻴ‬‫ﻓ‬:‫ﺕ‬ُ‫ﺩ‬‫ﺭ‬‫ﻨﻚﺃ‬
‫ﻥﻣ‬َ‫ﻮ‬‫ﺍﻣﻦﺃﻫ‬
‫ﺬ‬‫ﻫ‬،‫ﻧﺖ‬‫ﺃ‬‫ﺐﻓﻲﻭ‬ِ‫ﻠ‬
‫ﻡﺻ‬َ‫ﺩ‬‫ﺁ‬:‫ﺎ‬
ّ
َ
‫ﻟ‬‫ﻙﺃ‬
َ‫ﺮ‬
ِ‫ﺗﺸ‬
ُ‫ﺑﻲ‬
‫ﺎ‬
ً
‫ﺌ‬‫ﻴ‬
‫ ﺷ‬،‫ﺖ‬
َ‫ﻴ‬‫ﺑ‬
‫ﺄ‬‫ﺎﻓ‬
ّ
َ
‫ﻟ‬
‫ﻙﺃﻥﺇ‬َ‫ﺮ‬
ِ‫ﺗﺸ‬
ُ‫ﺑﻲ‬

“Dikat
akankepadaseor angpendudukner akayangpalingringanadzabny
adihar ikiamat,
‘
Andaiengkaumemi l
ikisemuay angadadibumiapakahengkauakanmenebusdenganny a
(agar kel
uar darineraka)?I a menjawab,‘Ya.
’Maka Al l
ah berf
ir
man,‘ Sungguh Aku
menghendakidarimuy anglebi
hmudahdar ihali
tu,sej
akengkaumasi hmenjaditul
angsulbi
Adam, yai
tuengkauti
dakmeny ekut
ukan-
Kudengansesuatupun, namunengkauenggan,dan
engkaumeny ekut
ukanku”(Hr.Bukhari
no.6557,Musli
m no.2805).

Demikian sedi
kitpaparmengenaisi fat-
sif
atner aka.Semogaki t
asenantiasaingatakan
akhi
ratdani ngatakanngerinyaneraka,sehinggasenantiasabersemangatdalam kebai
kan
dan isti
qamah dalam ketaatan,semoga Al lah Ta’al
a menjauhkan ki
ta dariner
aka dan
mengumpul kankit
asemuadi Jannah-
Nya.

*
**

Refer
ensi utama: Washfun Naar
, Sy
aikh Muhammad bi
n Shal
i
h Al Ut
sai
min,
ht
tp:/
/ar.
isl
amway.
net
/ar
ti
cle/
1700

Peny
usun:
Yul
i
anPur
nama

sumber
:ht
tps:
//musl
i
m.or
.i
d/29755-
sel
uk-
bel
uk-
ner
aka.
html

COPAS,
Rist
aManda.