TENTANG
h l U 1 U !JIZP\; I'liiuCUjiAN I'ELUh4AS Y A N G LSGiCEDA:: Ul UAl,~\hl XLGERI
,.:, v . ...,UI;
~ - A Z L I \ A jENDEIil?!, r\!JN\IAI< DAN GAS ELli~ll,
r .7?-
cl<l:laicu p;(:;-?r.
(3) l'c1-11arIopjcnis pclun~asyang ycrsyar:llal~ Mutu I ' C ~ ~ I I I I ~ I S I bI ~c~l u ~ ~ r
u r n LAMl'lIZAN 1 scbagaitnann Jin\nhsud ynrln ayni
t c ~ - c a ~ ~ lJaln111
(I), iialam ra11l;ka ycnclaftarnnl~yawajib 111cnya111paika11 clokumcn
IvluLii I'clan~asyallg b c r s n n g k ~ ~ t ~ ~ i ~ .
Pasal 4
Pasal 5
I
L.ami~irn~l : ICcputt~sanDircktur .lctldcral Millyak cliul Gr?s 13i11ni
I S : 8 5 . M/ 34/1>13.IM I 1998
'1'nngg:d : 24 Agustus i998
! I 1 C I S I 1 1 y i l ~ ~bercdxr
~, di Iild~::csia ilarus
ii2e:llcnuili sjSa:at scbagni berikut :
c. I ~ , L ! s L ~pcl11ii:as
s iml~or'scsuai clcnyan Kcl~ulusa~l Ucrsailla h l ~ i ~ i ci'c;:;:i;;bangait
ri
clan I no::ior 829 W004/M.PE/1983, Menicri i : iioi:ioi
S3GlKMK.001: 989, ~ c i i ! & i ~ ' ~ i d l l ~ l l i l g~~I Ol i~l I I O 1.X
S 1 / 1 1 1 79 ti:!;ggi:I 3 1
Juii 19v9, Irr~cdal!pul mincrnl cil maksimun~70'!/0tilt.
I
Vis/:osilns I/,ii~c~naiik
podn 100°C cSt Scsuni SAE AS rh1 13 445
Irlt!cl;s visl<ositss 1, Mill. 90 I ASl'M 9 2270
(CCS)
Vis!iosii:\~pnsln st:liu 1c11c!n11 c!) ~csu;iiSAE /'i:;.l'kl D 5293
'Viskosirns p:lrla sul~u[ i ~ ~ g g i cS: Scsuni SAU AS'l'hl L' 4G83
(1 1'1.1 I S )
'I'irik Nynln COC "C Mill. 200 iiS.l'iL1 D 92
-
/\rlgka Ilnsn 'T'olnl rng i<U! lig biirr. 5,O ' AS'l h l U 2S9G
I<nr~diingi:ii/'rbil Siillht % \vt. Mill. 0,G
t~icial :
!iiii~dutign~l
I 96 \vt A A S i ASTi'kl D S 1 1
3.1 . Spcsi filtasi Unjuk ICcrja tnitlyak litmas nti~lin~wlzA1'1-'1'13 dntl atau JASO
1:B dm1 alai~ISO-EGL3 da11nlet~liliki llasil u j i dari laboratorium i j i yang
rcslni
'r;lbc: 2:1
Molos I3ci;sirl Dua Lntigka:~Ifcr~cr:dillgin,?;~
Spcsi5i;n;i Fisika I<i:t~in rv:i!iyak L:~n~as Sc!n;a
I
I i1is;iosii:i~;<incc;alik ~ n J n100°C cSt Maks. 123 A S fi:; Z 445
! T i Min. 00 AS i X I L) 2270
l'itil: Nynln COC I "C *) A3?':vl i) 92
/L.
4 rli;gI<a Unsr; '1'o;iil 111gKO1 I/g *1 A S D2 i
11 5
G
' ~ < ~ I I I c ~ \ I IA[>\!
t<ii:~~i~i:~gi;i~
i11ctni :
~ ~ ; ~SI LI ~I I ~ . ~ I ~ U/o \ \ I .
7'0 wt
I
blilks. 0,18 f\S':..: 3 874
AAS/AS'l'p*1 L) 81 1 I
- Cn Min. 0.01 5
l .b. Spcsili kasi U~ljukKcria n~inyak1i11nasr t r i ~ t i ~ l r ~ t NhllbtA
nt 'Iv<:- W ctuil nlctlliliki
Il;~sili~jidari liiboriitoriu~nuji yang rcs~tli
'I'i~Lcl 2b
Allotor Dcnsin Dua Lairgkah I3cry,zi1dinginznAir
S1:csifilinsi I:is::il; !<iinia Minyak Lu~~lris
'-I I
I
KO1 i l g
i < l ~ ~ ~ /ibu O/u Mnks. 0.05 AS'rM ll 874 i
3
t l iS~
~ l~l i ~
li e ~ ~ ~ WI.
1
I<niidungan 11lc:n1: % wt ) AASIAS'TM D 8i1
I
I Ca I 1
% wt Min. 0.40 AS'I M I3 3228
1. MINYAIC LUklAS MOrI'O1< DIESEL PUTAIUN 'I'1NC;GI UN'l-UK
ICENDARAL4N DAN INDUS'TltI
h,lin).ali i1111:ilsn ~ o t o dicsel
s potasail tinggi u[ltuk kendaraan Jan i ~ l ~ i i l s iyr i1 1 1 1 ~ e r c d a s
(ti I~ldorlcsiaharus ~lletncnuhis y a r a t scbngni bcrikul :
'i'nkcl 3
'F
Spcsii;:i:!~i !-isi!;:: Kimiu Mi1:ycik L t l ~ n a sMotor Dicscl 1'i::arnil I'inggi
U n::~k I<cndar;.an Dan 1ncluslt.i
- -
>:c71.c!;reristik
-r
,
Scsuni SAE
Min.90
AS'Tirl I) 445
/\S'i'h.l D 2270
iI
pnda s u l ~ i1.~11tlill1
Visltosii;~~ ~ (CCS) cl' Scsuni SA13 AS'1'h.i 11 5293 1
!
I
4
5
6
Viskosili~sp , i t l i ~~
Titi;; Nyalii COC
Ang\\;l Uiisn 'I'otnl
1 1 l [ir~ggi
i ~ (I l'l I IS) cSI
"C
tug !<OfIlg
,Scstt;ti SAI:
Min. 200
Min, 4,00
ASTM
I I) 4683
I ~ SM
D
As'r.rvi i) 2806
92 I
!
1
I7 !<iii;~l~i;~g~!i~
ALki S~lIri~t Yn \ \ I . Mill. U,5 AS t'h.1 D 674 I
"-.
8 i < i l ~ ; ~ ~ ~ !i \~l ~l i~: l:ll : l O/'o \V( A A S 1 AS'I h.1 I> 21 1 j1
Cll, M g , 7,ll *)
?'crltlc:isi / s[,~biliias~-c~;;Susnnn 111I , AS'i'hl U 892
I
Scq. I Maks. 50/O I
S-q. I 1 Mnks. 100/0 , 11
-
Scq. l i l Mnks. 5910 1 1
!
a. Spcsilil<asi ilt!jul.r I<cl:ja inillyak lul~last r l i ! l i n r l r ~ l t AI'I - CO,cIi111 r11cn:iiiki 11:lsil
i!i i tln1.i 1nboi.alo1.i i ; I I I ~ rcsil~i.
ti111 i ~ j Y
56 :
1
1
Kct.ukicris~i,k ,SCI~:ICIJI S/XS~jikasi E.!c!o;'cI
-
I
5
A11gk;r IIi\su 'I'ocnl
i<andu~lga!iAbu Suirnt
11'6 KO1 I/&
% \vt
'%r \vt
Min. 40,0
*) 1 AS1 ivi IJ269C
AST;,; L 874
A A S l AS'i kl I) 81 I
1
I
1
Cil. big, %I1 *1
3 b. Plinyal.: iulnas kiirtcr (systcln oil) :
; Spcsilikasi 1111.jul; kcrja tniuyali luulas rrrirrirrttrr~r APl - C C , ~I;\II i ~ ~ c ~ n i l1:;1si\
i k i uji
cli11.i I;il,orat0rit1111liji yi111g~ C S I I ,I ~
T:111ci 511 .
Spcsilikiisi 17isiku lcilnia hli~inyalcL1111lnslCaricr'(Systctil Oil) 1':;Laral: !t21:J;ili :l:ltilk
Induslri datl K ~ p a l
-
0 I /i:c
a':~r~!i:~r;~ SGI~IUII SpcsiJi!ccsi ;t:croau 1
P
,-
AS'1'h.i 1) 2 2 7 0
'I'itil: Nynln COC "C ' Min..200 AS.!'ivi L) 92
A11gkn 13nsn 'I'o1;ll lug ICOl l/g Min. 4,OO A5':M U 2896
,
I
5 I < a ~ i c ' ~ ~ ~Abu
~ g i SulTat
ln % wl. ' Min. 0,5 , I\S'I'bi D 874
G ICnilJu~lgannlctal : % wt A A S / A S ? ' M D 81 1
Ca, Mg, Zn '1 I
7 'Tcl~tlcllsi/ Sti~bilitnsl)cnibusi~n:i: I I S I ' ? ~ :I 892
SCC;.I Milks. 75/0
S C C ~I1. I ,
50,0
Sccl. I!I Milks. 7510
1 . MINYAK LUMAS RODA GIG1 ICENDAItAAN 'TI2ANSkllSI XIANUAL DAN
GAllDAN
Ivliuynlc lumas roda gigi lccildaraall tratlsillisi nlanual dan garda~lyarlg bcredar di
Incloncsia lian~snlc~ncnuliisyasat scbngni bcsikut :
':1!cl G
Spcsilil.rasi Fisika icilllia Minynk Lumas Rocia Gigi Kc~~daraan
'l'ransmisi hlaliual clan
Gardan
*
No /:arcd,ferist ik Sal~rarr SpcsiJkasi i4c:oda
- .
j
I Vi~liosit~ls i t i k 100°C
I < i i \ ~ ~ \ \ i pnda cSt Scsuni SAE AS l'!ri L) 445
2 Ir\dcks vi&ositas , Mill. 30 AS'i'rL! D 2270
3 T'itilc Nyiili~COC . "C Min. 200 A 1 92
4 I<x~.nJungai~
~ilctnl :
S % wt. *) li' 2d12 1
.- .
I' ' % wt. *1 AS'I'M D 4047
5 ji ~?cinl.i~snan
' l ' c ~ i ~ l c ~I iSinbil~tas : tn I ASI'IL1 1: 892
i Sccl. 1 Mnks, 2010
Scq. I I Maks: 5010
I
Scq. 111 Maks. 2010
A
Minyak lulnr~srotla gigi kc~.rdoraantransnlisi ototliatis yang bcscd;~stli llltlo~lcsia
Iiarns n ~ c m c n u l sj~itrat
~i scbngai besikirt :
1. n DIJSItON - 11 dall
Spuilikasi i~t!juk kclja lninyak lu~llast r l i ~ t i l ~ ~ t r rscti~~ykat
~l~crniliki
h;isil i j i tlilsi labosaroriurn i j i yany rcsuli.
: 7
i:isi!;n i<imia Minynk Lu::lns l<o~lnGigi I<c~liI:trot?n'I'~ai~sl>,isi
Sj~~sil;lins; 0toi;;stis
1
/do Kura/;tcri.x:ik Saltran Spesijikasi Meiou'a
1
b. Sycsifikasi fisiita kinlia mcmcnulii batasail pntla 'i'nbcl 8a .
: I 82
Spcsilikasi Fisika Kilnia Minyak Lulllas Roda Gigi Tertu~up
F!
,Yarokfcristik Saltran SpesiJ?kasi l&r oda
-
I Viskosila~I<inc~iintikpack 40°C cst Sest~niIS0 VG ;,si'hl D 445
I
1 2 I~:~!cks
viskositiis : A'; l'h: D 2270
- I S 0 \:G s;\ltifi d ~ l l i ~atnu
li~ Mill. 90
1 tlil?;!wnll 4GO
1
i - iSO VG d;,t!as 4G3
Min. 80
3 'I'iti;; i\ly;i!il COC Min. 175 ' ID 93
4 Col)i;cr S;t.;p Coirossion Mnks. I b AS'Thl D 130
5 'I'ct~clc~~si
1 St;lbili~nspci~:bitsn:~~i
: 1111 AS'I'ivi D 892
i Scq I
Sccl. I I
Maks. 75/10
Milks. 75/10
Mnks. 75110
2. MINYAIC LUMAS ItODA GlGl 'TEIU3UIM
Minynk lu~nr~ssoda gigi tcrbukn i111li1kiliclustri yallg bcrcclar di IucIotlcsia hal.us
~ncmcnuhisyarat scbagni bcrikut :
; l ! 1 Ub
Si~csiiil;asiFisilih ici~niaMiilynk Litmas Roda Gigi '1'crbr;kn
r
'r:tbcl 9
Spcsiliknsi 17isikaI(i111ia Ivliilyak Liillias Ilidrolik
1I. 2 i~lclcksvisiiosiin~:
- IS0 \'rJ sntna dclign:; nl:u
beset. 32
(cbili Mill. 90
ASl'hI i) 2270
SCC~.
I Milks. 1010
Sul. I 1 hlnks. 5010
7-
Vislcositns minyak lunlas motor bcnsin clan dicscl yang bcrcdnr di incloncsia Ilnrus
~nclncn~ilii Llasifihnsi viskositas illcnurut - SAE 5300 Dcs. 95, scpcl.ti disnjiknl~
pacla 'l'itbcl 1 1 .
su1111rcr~tlnl~
Visltositns ~):~cln
1<1i1siiii(il~i Visicosilns I ) : I ~ ~sc!i11
I (ir;ggi
Visltosilns
111cn11ru t
SAE
0W 3250 ~ ; ~ -
d 30
n G0.000 jjnrln - 1 0 3,8 ,
I I
5W
I
3500 pncla - 25 60.000 parla- 35 3,8
&I. o
12,s
12,5
< l6,3
c 16,3
2,9
(OW40, 5 W46, IGVvV40grade)
3,7
I
(15\V40, 23\+'45, 25 W49, 40
grade)
3,7 f
I lG,3 <21,9
21,9 <26,1 ? ,7
I
11 I. I<LASll~lI<ASI\rISI<OSI1.AS R.IINYAiC LUMAS 1lOL)A C l G I I
TlIANSh1 IS1 MANUAL
Tnbci 14 , I
t ~ I C I I I INLGI
I<l;isilili;!si l'ctlctrnsi C c n ~ u lL~rotas I*~~
I
I<cl:ls N L G I (\Vorh) I ~ I C I I U I . I I ~
l'ct~ct~.r~si
'I.lNGI</\T
R I U'TU U N J U I <
l<Ell,JA Al'l
JENIS T E S T MESIN
Y A N G I3ISYARATKAN I
Scqucncc 1 1 ~ ' )
Scqucncc Ill/\*)
Sccl"cllcc IV *)
Scllllcllcc v *)
Cnlcrpillnr I,- I * \
I<LASIPlI<ASI UNJUIC KERJA MENUIlUT A I' I
UNr1'UI< MINYAIC LUMAS MOTOR DIESEL
I 'l'ingkat
I RIUTU UNJUK
I<IIItJi\ r\ I' I
JENIS 1'ES.r MESIN
YANG DISYAItATKAN
~itlcrpill;~r
142
CE CKC L-38
Mack T-6
Mack 'r.7
Ci~lcroillar1 K
CI<C1.-38
Mack '1'4
Mitck T-7
Cummins N'I'C-400
C 1: Calcrpilli~rI M-I'C
CRC L-38
Ci~lcrpillnrI M-I'C
Scllucllcc IIIL
GM 6.2L
CC-J Mack 1'-8
Citlorpillnr IN
CICC L-38
DAN
SE'I'ElZUSNY/\ Scsuai dcngnn pcrkcmbangan
') TEST IN1 SUDhll"0llSOLT 'E". DAllAN IIAMAR ATAU hllNYhK LUhlAS REFliRCNCB SUDAll TlDAK TERSDDIA ATAU
-
'IEST IN1 TIDAK l)lhlONITOR LAC1 01.1:11 PENCEhlUANG TEST ,\l AU AS I hl
2. Tcn:pat pcngan~bilnnperco~ltohpclumas :
3. l ' c r ~ ~ i ; ; ~~:c~:.:II~:s
!; y;\~lg~!iai?ibilclilc~igliapidcnyan bcrita ncara pcngan!>iinn yany
tlitan:lntn~igiuli olcll yclagas pcngn!nbil contoll dan pcnailggundnsvab ! pctugas
~;crusa!~aan.
4. I'cngambi! col;toh pcialnns aclalall pctugas Dircktorat Jenderal 1Minynk darl Gas Bumi
j'ii112c I i [ ~ i r ; ~ j i r ~ole11
; ~ ~ i ~ ~ c~~' C; lI Ii ~l Os ~ : I ~ CI :~~; IIII~'CIII;ISLI~:III.
I
b. Uji ul!ju!i licrjn scbanyalt 67 (cnnni paluh tujuh) liter untuk percon:oh mii-iyak
1i11:;ns dnn 3 (iign) 1iilogtnl:l u:ltak gcn;uk lumas ~ C ~ I I I ~ S L L !nrsip
; pcrcontc.!~
pdla;i::~s (rclain snnlplc).
c . N a ~ l l a~~Ctl!&iIs
~~cr~ga~llbil'pcrcor~toll
1'. I<ctc1:a11gn~l
Inin-lain.
l,nbornlorii1111ilji mct~gaclaknnanillisa cia11cvaluasi tclahadappcrcot~tohpclu~nusyang
~Iitcrima dau sclat!jutnya mcncrbitknt~ Laporall I-Insil Annlisa (Lf-!A) yang
rnc~lyntokil~l Sjlcrr.til fifrrfrr, dan disampaikan kcpadn
illcr~relrrrlri/ Tillnli h$c~l,~r~.rrrrlri
Dircktur Jcnderal Millyak dan Gas Bumi serta kcpacia perusakaa~~ yang bersnngkuta.
'i'it1)~I 1
'I'/i:CIi; IlIAYA DAN ME'I'ODA I'ENGUJIAN I'ELUMAS
1 . fi>ci.!.,.
; i c ; ~ t r i i scti;ip
7 )
.. i?c~~gt~.jin:l pclulnns ynllg dii:~htit:~n alcli 1.ahorelorii11;i :Jji di:iciii;!i;l~l
?
-.
,-
lii;!yo pci:pqj~:!n scsuoi dcilp:ln k c t c ~ ~ l i iscpcsii
,~,,,n:as
,;,,
' ITiii.i { * ;
clan jciiis pcl~gi!ji:ln ynng dili;bii!ia~l.
Li.rscl)iliL c l u : ~Ic,sil;a:;::l.r
~
; ~ i ~ biiii; i iliiltas, scslmi dciig:l~~