DOSEN PENGAMPU:
IKA PARMA DEWI, S.Pd., M.Pd.T.
OLEH
NAMA: RIZKY SYAPUTRA
NIM: 18065034
B. TEORI SINGKAT
1. Hukum Kirchhoff Arus (hukum Kirchhoff pertama)
Dalam suatu rangkaian, jumlah aliran arus masuk dan jumlah aliran arus keluar
adalah sama.
Σ 𝐼𝑛 = 0
𝐴𝑙𝑖𝑟𝑎𝑛 𝑎𝑟𝑢𝑠 𝑚𝑎𝑠𝑢𝑘 – 𝑎𝑙𝑖𝑟𝑎𝑛 𝑎𝑟𝑢𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑢𝑎𝑟 = 0
Sekarang, perhatikan Gambar berikut. Ada 5 cabang arus, dimana I1 dan I4 adalah
arus masuk ke percabangan. Sementara I2, I3, dan I5 adalah arus yang keluar dari
percabangan.
Dengan hukum Kirchhoff, arus pada percabangan diatas dapat ditulis sebagai
berikut:
Σ𝑉𝑛 = 0
𝑆𝑢𝑚𝑏𝑒𝑟 𝐼𝑛𝑝𝑢𝑡 𝑡𝑒𝑔𝑎𝑛𝑔𝑎𝑛 – 𝑗𝑢𝑚𝑙𝑎ℎ 𝑝𝑒𝑛𝑢𝑟𝑢𝑛𝑎𝑛 𝑡𝑒𝑔𝑎𝑛𝑔𝑎𝑛 = 0
Semua komponen pada contoh gambar rangkaian diatas dilewati arus, sehingga
sesuai hukum kirchhoff tegangan.
D. LANGKAH KERJA
1. On kan laptop
2. Buka software livewire
3. Rancang rangkaian running led
4. Print screen
5. Save
2.
Untuk nilai E gunakan 2 digit terakhir nim Anda Hitunglah:
Tahanan Total (Rt)
Arus Total (It)
Tegangan pada R1, R2, R3, R4, dan R5
Arus pada R
F. PENGUKURAN
1. 002_PLE_034_Rizky Syaputra_TGS1
2. 002_PLE_034_Rizky Syaputra_TGS2
G. ANALISA
TUGAS 1
LOOP 1 : E1 = R1.I1 + R2 (I1 + I3)
34 = 100I1 + 200 (I1 + I3)
34 = 300I1 + 200I3..... (1)
300I1 + 200I3 = 34
300(0.12181) + 200I3 = 34
200I3 = 36.543 - 34
200I3 = 2.543
I3 = 2.543/200
= 0.012715 A
= 12.715 mA
I2 = I1 + I3
= 0.12181 + 0.012715
= 0.134525 A
= 134.525 mA
TUGAS 2
RA = R3 x R4 / R3 + R4 + R5
= 200 x 200 / 200 + 200 + 100
= 40.000 / 500
= 80Ω
RB = R4 x R5 / R3 + R4 + R5
= 200 x 100 / 500
= 20.000 / 500
= 40Ω
RC = R3 x R5 / R3 + R4 + R5
= 200 x 100 / 500
= 40Ω
LOOP A: E = V1 + V3 =0
34 = (Ia - Ib) x R1 + (Ia - Ic) x R3 =0
34 = 100Ia – 100Ib + 200Ia – 200Ic =0
34 = 300Ia – 100Ib – 200Ic ... (1) =0
LOOP B: V1 + V2 + V5 =0
(Ib - Ia) x R1 + Ib x R2 + (Ib - Ic) x R5 =0
100Ib – 100Ia +150Ib + 100Ib – 100Ic =0
100Ia + 350Ib – 100Ic .... (2) =0
LOOP C: V5 + V3 + V4 =0
(Iv - Ib) x R5 + (Ic - Ia) x R3 + Ic x R4 =0
100Ic – 100Ib + 200Ic – 200Ia + 200Ic =0
200Ia – 100Ib + 500Ic .... (3) =0
Ia = [ 23 -100 -200]
[ 0 350 100 ]
[ 0 -100 500]
--------------------
[ 300 -100 -200]
[ -100 350 -100]
[-200 -100 500]
= 34 (350 x 500–(-100) (-100))–(-100) (0 x 500 – (0 x (-100)) – 200(0 x (-100) – 0 x 350)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
300 (350x500 – (-100)(-100))–(-100)(-100x500–(-200) (-100))–200(-100x(-100)–(-200) (350))
= 34 (165.000) + 0 – 0
-------------------------------------------------------
300 (165.000) + 100 (-70.000) – 200 (80.000)
= 5.610.000
----------------------------------------
49.500.00 – 7.000.000 – 16.000.000
= 5.610.000
---------------
26.500.000
Ib = [ 300 23 -200]
[ -100 0 -100]
[ -200 0 500]
--------------------
26.500.000
Ia = I total
Ib = IR2
IR1 = I total – IR2
= 211 – 89,8
= 121.2 mA
Ic = IR4
IR5 = IR4 – IR2
= 103.3 – 89,8
= 13.5 mA
TABEL PERBANDINGAN
N
APLIKASI TEORI SELISIH
O
IR1 = 121.63 mA IR1 = 121.81 mA 0.18 mA
IR2 = 108.98 mA IR2 = 134.52 mA 25.54 mA
IR3 = 12.65 mA IR3 = 12.71 mA 0.06 mA
1
VR1 = 12.16 V VR1 = 12.18 V 0.02 V
VR2 = 21.80 V VR2 = 26.90 V 0.10 V
VR3 = 3.79 V VR3 = 3.82 V 0,03 V
RT= 160.6 Ω RT= 160.6 Ω 0
IT = 211.25 mA IT = 211 mA 0.25 mA
IR1 = 121.63 mA IR1 = 121.2 mA 0.61 mA
IR2 = 89.62 mA IR2 = 89.8 mA 0.18 mA
IR3 = 108.82 mA IR3 = 107.7 mA 1.12 mA
IR4 = 102.42 mA IR4 = 103.3 mA 0.88 mA
2
IR5 = 12.80 mA IR5 = 13.5 mA 0.7 mA
VR1 = 12.16 V VR1 = 12.12 V 0.04 V
VR2 = 13.44 V VR2 = 13.47 V 0.03 V
VR3 = 21.76 V VR3 = 21.54 V 0.22 V
VR4 = 20.48 V VR4 = 20.66 V 0.18 V
VR5 = 1.28 V VR5 = 1.35 V 0,07 V
H. KESIMPULAN
1. Jika dilihat dari tabel perbandingan hampir semua selisih antara aplikasi dengan teori
beda tipis ada satu selisih yang memiliki jarak cukup besar dari yang lainnya tetapi
tidak terlalu jauh
2. Kurangnya pemahaman ataupun ketelitian saat pengukuran ataupun penghitungan
merupakan penyebab utama ketidakakuratan atau tidak kecocokan data yang diukur
ataupun dihitung
I. DAFTAR PUSTAKA
Setyo, M. (2017). Listrik & Elektronika Dasar Otomotif. Magelang: UNIMMA PRESS.