1

BAHAGIAN PERANCANGAN DAN PENYELIDIKAN DASAR PENDIDIKA

 Sejarah Pembudayaan Kajian Tindakan dalam Kalangan Guru

Peneraju Unit Pembangunan Pembudayaan Penyelidikan

Kajian Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan (BPPDP)
Kementerian Pendidikan Malaysia
Tindakan (sejak 1993) dengan kerjasama Bahagian di KPM & semua JPN

Pembudayaan Kajian Tindakan di Malaysia

BPG – kursus jangka
pendek 41 orang pensyarah
IPG:oleh Prof Stephen
Kemmis, Deakin University,
Australia
BPPDP – Projek Penyelidikan Projek BPPDP dengan International Kerjasama BPPDP
Pendidikan –Kerjasama Bank Development Program (IDP), Australia.
dengan Yayasan Guru
Dunia: Programme for Dihadiri oleh 11 peserta: pegawai KPM,
JPN, PPD dan guru sekolah. Penghasilan Tun Hussein Onn
Innovation, Excellence and (YGHTO): Persidangan
Modul Kajian Tindakan dengan kerjasama
Research (PIER) Penyelidikan KT
BPPDP, IDP dan USM.

1988 1990an 1993-1996 1994 1995 1998-2000 2018- 2019

KT sebagai kursus Kursus KT di University of East Kerjasama KPM- Kementerian

pra-perkhidmatan di Anglia, England: 4 pensyarah Sains, Teknologi dan Alam

e
IPG IPG, 5 guru, 1 pegawai Sekitar (MOSTI): Kursus KT
2 BPPDP guru sains dan matematik
 Pengenalan: Profesion Keguruan – PERANAN GURU

1 Guru agen perubahan 2 Membentuk masyarakat selari dengan perkembangan zaman

Orientasi amalan pemikiran penyelidik

❖ mengumpul dan menterjemahkan pemerhatian/ data

❖ peka terhadap perubahan – sentiasa meningkatkan diri dari

segi kaedah dan ilmu

❖ sentiasa menambah baik amalan dalam bilik darjah

❖ meningkatkan mutu kecemerlangan pendidikan

❑ Pencetus budaya inovasi
❑ Lahirkan generasi mampu berfikir
secara kritis, kreatif dan inovatif

3
e
 Definisi Kajian Tindakan

SITUASI DEFINISI KAJIAN TINDAKAN

SOSIAL DALAM KONTEKS PENDIDIKAN
PENGAMAL
AMALAN
❖ Kajian tindakan (KT) adalah satu kajian yang
PERHATI berbentuk inkuiri refleksi kendiri yang dilakukan
oleh pengamal pendidikan, guru atau pendidik
TAMBAH sebagai penyelidik dalam situasi sosial mereka
BAIK sendiri.

REFLEKSI ❖ Sebagai penyelidik, mereka melaksanakan

(INKUIRI) tindakan praktik (intervensi) bertujuan untuk
TINGKAT • membaiki atau meningkatkan kualiti amalan
KUALITI masing-masing
• bagi meningkatkan kefahaman mereka tentang
amalan itu serta situasi di mana amalan itu
RANCANG dilakukan.
TINGKAT
FAHAMAN ❖ KT melibatkan proses memerhati, membuat
PENGAMAL (GURU) refleksi, merancang dan melaksanakan tindakan.

Pembudayaan Kajian
TINDAKAN
(INTERVENSI)

Tindakan
4
e
 Definisi Kajian Tindakan
SESI
SITUASI
SOSIAL INTERAKTIF 1
PENGAMAL Pembudayaan Kajian
AMALAN Tindakan
PERHATI
TAMBAH a) Apa yang anda faham
BAIK
tentang definisi kajian
REFLEKSI
(INKUIRI)
TINGKAT
tindakan?
KUALITI

RANCANG
TINGKAT
b) Apakah kaitan kajian
PENGAMAL (GURU)
FAHAMAN
tindakan dengan peranan
Pencetus Inovasi
TINDAKAN guru sebagai agen
(INTERVENSI)

perubahan?
5
e
 Jenis Kajian Tindakan
AMALAN
❖ Kajian tindakan amalan melibatkan peninjauan
tentang amalan guru dalam konteks bilik darjah di
mana guru itu mengajar.
❖ Kajian tindakan amalan boleh dijalankan sama ada
melalui dirinya sendiri atau pun melibatkan rakan
sejawat yang mengajar mata pelajaran yang sama
(team-based inquiry) dengan memberi fokus
terhadap perkembangan guru (teacher development)
dan pembelajaran murid (student learning).
❖ *
Guru yang menjalankan kajian tindakan amalan ini
mesti melaksanakan satu pelan tindakan bagi
mencapai matlamat beliau sebagai seorang guru
penyelidik (teacher as a researcher).
TINDAKAN
6
e
PENYERTAA
N Kajian tindakan penyertaan melibatkan kajian tentang
❖
isu-isu sosial yang menghalang perkembangan murid.
❖ Untuk melihat isu seperti ini, guru perlu meninjau latar
belakang sosial murid dan persekitaran sekolah.
❖ Guru perlu mengadakan kolaborasi dengan komuniti
atau pihak berkepentingan bagi mencari sebab
mengapa seseorang murid itu tidak boleh menguasai
ilmu.
❖ Apabila faktor-faktor yang*menghalang murid itu
dikenal pasti, maka guru boleh melaksanakan program
untuk mengubah “cara hidup” murid (life-enhancing
KAJIAN changes).
❖ Dengan berbuat demikian, ia akan menjadikan guru
sebagai “emancipated researcher” ataupun guru yang
membebaskan muridnya daripada sesuatu “belenggu”
yang mencegah perkembangan murid.
 Jenis Kajian Tindakan

SESI
INTERAKTIF 2
Pembudayaan Kajian
Tindakan

Apakah perbezaan
utama antara kajian
tindakan
* amalan
dengan kajian
tindakan penyertaan?
7
e
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
KAJIAN TINDAKAN
KEKELIRUAN A Menambah baik amalan PdP sendiri
Prosedur boleh diubah suai
mengikut keadaan berdasarkan
Sering berlaku kekeliruan… refleksi kendiri
guru melaksanakan Tidak menjadi keutamaan kerana
KAJIAN PENYELIDIKAN menggunakan kajian dilaksanakan dalam konteks
reka bentuk EKSPERIMENTAL dan tugasan harian pengamal
mengganggap telah melaksanakan
KAJIAN TINDAKAN. Sampel adalah murid yang diajar
oleh guru dalam tugasan seharian
Penaakulan induktif /memperoleh
teori untuk menambah baik amalan:
spesifik kepada umum
(refleksi → rancang intervensi)
Analisis data kualitatif atau data
kuantitatif secara statistik deskriptif
e
8 Menggunakan bahasa formal yang
boleh difahami
ASPEK KAJIAN PENYELIDIKAN
TUJUAN
REKA BENTUK
Menghasilkan dapatan ilmu baharu
Prosedur ditetapkan dan dikekalkan
di sepanjang kajian
KAJIAN LITERATUR Menjadi keutamaan bagi
mendapatkan maklumat lepas
terhadap permasalahan yang dikaji
PERSAMPELAN Sampel dipilih melalui teknik
persampelan
PENDEKATAN Penaakulan deduktif teori
/pengujian teori untuk membuat
kesimpulan: umum kepada spesifik
(teori → rancang intervensi)
ANALISIS DATA Analisis data kualitatif atau data
kuantitatif secara statistik deskriptif
dan inferensi
LAPORAN KAJIAN Menggunakan bahasa teknikal
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
KAJIAN TINDAKAN ASPEK KAJIAN PENYELIDIKAN

INTERAKTIF 3
Menambah baik amalan TUJUAN Menghasilkan dapatan ilmu
PdP sendiri baharu

Prosedur boleh diubah suai
mengikut keadaan
berdasarkan refleksi kendiri
Tidak menjadi keutamaan
kerana kajian dilaksanakan
dalam konteks tugasan
harian pengamal
Sampel adalah murid yang
diajar oleh guru dalam
tugasan seharian
Penaakulan induktif
/memperoleh teori untuk
menambah baik amalan:
spesifik kepada umum
(refleksi → rancang
intervensi)
Analisis data kualitatif atau
data kuantitatif secara
statistik deskriptif
Menggunakan bahasa
formal yang boleh difahami
9
e
Pembudayaan Kajian
REKA BENTUK Prosedur ditetapkan dan
dikekalkan di sepanjang
kajian Tindakan
KAJIAN Menjadi keutamaan bagi
LITERATUR mendapatkan maklumat
lepas terhadap
permasalahan yang dikaji
Apakah perbezaan antara
PERSAMPELAN Sampel dipilih melalui
teknik persampelan
kajian tindakan dengan
PENDEKATAN Penaakulan deduktif teori
/pengujian teori untuk
membuat kesimpulan:
umum kepada spesifik
kajian penyelidikan dalam
ANALISIS
(teori → rancang
intervensi)
Analisis data kualitatif atau
aspek berikut:
DATA data kuantitatif secara
statistik deskriptif dan
a)Tujuan
inferensi
LAPORAN Menggunakan bahasa
b)Persampelan
KAJIAN teknikal
c)Analisis data
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
KAJIAN TINDAKAN ASPEK KAJIAN PENYELIDIKAN
KEKELIRUAN B Sampel adalah murid yang diajar oleh
guru dalam tugasan seharian. Tidak
PERSAMPELAN Sampel dipilih melalui teknik
persampelan. Sampel adalah murid guru
melibatkan murid lain. itu sendiri atau murid lain yang tidak
diajarnya.
Sering berlaku juga berlaku Guru yang mengajar sampel kajian PENGKAJI Tidak semestinya guru.
kekeliruan…
Penaakulan induktif /memperoleh teori PENDEKATAN Penaakulan deduktif teori /pengujian teori
guru melaksanakan
untuk menambah baik amalan: spesifik untuk membuat kesimpulan: umum
INTERVENSI UNTUK TUJUAN INOVASI
kepada umum kepada spesifik
dan mengganggap telah
(refleksi → rancang intervensi) (teori → rancang intervensi)
melaksanakan
KAJIAN TINDAKAN. Intervensi boleh diubah suai mengikut INTERVENSI Intervensi ditetapkan dan dikekalkan di
keadaan berdasarkan refleksi kendiri dan sepanjang kajian
kemajuan pembelajaran murid.
Menghasilkan amalan alternatif: OUTCOME Menghasilkan amalan alternatif:
Menyelesaikan masalah bagi menambah INTERVENSI Menghasilkan inovasi atau teknologi
baik amalan sendiri di bilik darjah dan DALAM BILIK baharu bagi memudah cara
kemenjadian murid. Dapatan tidak boleh DARJAH pembelajaran di bilik darjah. Dapatan
digeneralisasi kerana berpaksikan kepada boleh digeneralisasi kepada populasi
refleksi guru. kerana berdasarkan kepada teori/
10
e literatur.
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF 4
Pembudayaan Kajian
Tindakan

Apakah perbezaan antara

intervensi dalam kajian
tindakan dengan
intervensi dalam kajian
penyelidikan?
11
e
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
KAJIAN TINDAKAN ASPEK
KEKELIRUAN C Cadangan hendaklah berdasarkan CADANGAN KAJIAN
kepada dapatan kepada tindakan
sendiri dan bagaimana untuk
menambah baik amalan sendiri di
Sering berlaku juga berlaku masa akan datang.
kekeliruan… Pengkaji mencadangkan apakah CONTOH
guru mencadangkan kajian lanjut perancangan masa hadapan untuk
UNTUK ORANG LAIN LAKUKAN dan diri sendiri yang boleh ditambah
mengganggap telah melaksanakan baik bagi meningkatkan lagi kualiti
KAJIAN TINDAKAN. pengajaran diri sendiri.
12
e
KAJIAN PENYELIDIKAN
Cadangan adalah berdasarkan
kepada dapatan kajian dan
bagaimana dapatan boleh
menyumbang kepada bidang ilmu
tersebut.
Pengkaji mencadangkan apa yang
boleh dilaksanakan dalam bidang
pendidikan untuk meningkatkan
kualiti pendidikan secara umum.
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF 5
Pembudayaan Kajian
Tindakan

Apakah perbezaan antara

CADANGAN dalam kajian
tindakan dengan kajian
penyelidikan?

13
e
 Proses Kajian Tindakan:
Pemerhatian→Refleksi→Rancang→Tindakan→

4 Tindakan 4 Tindakan 4 Tindakan

1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang

2 Reflek 2 Reflek 2 Reflek

KITARAN 1 KITARAN 2 KITARAN seterusnya

(jika perlu)

14
e
 Pelaporan Kajian Tindakan
Sebagai panduan, laporan kajian tindakan mengandungi
❖ Penulisan laporan kajian tindakan tidak mempunyai format yang
perkara berikut:
khusus.

❖ Pelaporan boleh disampaikan mengikut format atau gaya 1

1.Tajuk
penyelidik sendiri.
2.Pengenalan
2
❖ Walau bagaimanapun laporan kajian perlu dilaporkan secara
sistematik, jelas dan mudah difahami oleh pembaca. 3.Demografi/
3 Profil sekolah dan murid

❖ Pelaporan perlu memenuhi empat langkah asas konsep kajian 4.Pelaksanaan

tindakan iaitu memerhati, mereflek, merancang dan bertindak.
4 Kajian Tindakan
a)Pemerhatian isu dalam bilik darjah - naratif.
b)Refleksi terhadap pemerhatian.
c)Merancang: menetapkan objektif yang ingin dicapai dan
metodologi untuk mencapai objektif tersebut.
d)Bertindak: melaksanakan intervensi yang diperihalkan dalam PENTING
metodologi untuk mencapai objektif.

e)Pemerhatian selepas tindakan dilaksanakan.

f)Refleksi sama ada objektif tercapai.
g)Merancang untuk tindakan seterusnya (jika perlu).
h)Bertindak melaksanakan intervensi (jika perlu).

5. Kesimpulan

e
15
5
 Kajian Tindakan: TAJUK
Perkara utama yang perlu diberi perhatian dalam menulis tajuk penyelidikan akademik ialah:

1.Menggambarkan subjek dan skop kajian.

2.Jangan gunakan singkatan (kecuali menggambarkan skop kajian).
3.Gunakan perkataan yang boleh menimbulkan positive impression dan
menarik perhatian pembaca.
4.Gunakan istilah terkini dalam bidang yang dikaji.

CONTOH

a.Teacher Actions to Facilitate Early Algebraic Reasoning

b.Improving First Year Mathematics Teaching Through Making Connections: An Action Research
Approach

c.Doing It Differently: The Ups and Downs of Peer Group Learning

d.Improving the Skills of Writing a Thought Paragraph in 7th Grade Students: An Action Research
Study

e.Using the Number Line and Edu-creations in a Second Grade Classroom: A Collaborative Action
Research Project.

16
e
 Kajian Tindakan: DEMOGRAFI SEKOLAH DAN MURID

Nyatakan latar belakang sekolah untuk memberikan gambaran

kepada pembaca tentang situasi di sekolah tersebut. Maklumat yang
boleh dimasukkan adalah seperti:

❖Lokasi sekolah
❖Bilangan guru
❖Bilangan bilik darjah
❖Enrolmen murid
❖Kebitaraan sekolah
❖Infrastruktur
❖Maklumat utama dan penting mengenai sekolah

17
e
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

KITARAN 1 KITARAN 2
(K1)
Membuat Pemerhatian
K1(a)
Merefleksi
K1(b)
Merancang
K1(c)
Melaksanakan Tindakan
K1(d) (K2)K2(a)
Membuat Pemerhatian Merefleksi
K2(b)
• Perhatikan isu dalam • Berdasarkan kepada • Berdasarkan refleksi, • Berdasarkan kepada • Berdasarkan kepada • Berdasarkan kepada
bilik darjah dan pemerhatian/ data, rancang apa yang perancangan, data daripada pemerhatian/ data,
perihalkan apa yang imbas kembali / buat perlu dilakukan untuk laksanakan tindakan/ pelaksanaan imbas kembali / buat
berlaku. refleksi apa yang mendapatkan jalan intervensi mengikut tindakan, buat refleksi apa yang
mungkin telah penyelesaian. metodologi yang pemerhatian semula mungkin telah
• Contoh perkara yang menyebabkan • Tetapkan objektif telah ditetapkan. dan kenalpasti sama menyebabkan
diperhatikan: berlakunya perkara atau matlamat yang • Contoh intervensi: ada objektif telah berlakunya perkara
i. Markah pencapaian yang diperhatikan di dihasratkan. i. Projek tercapai atau tidak. yang diperhatikan di
akademik murid K1(a). • Tetapkan metodologi ii. Perbahasan • Sekiranya objektif K2(a).
ii. Keadaan • Kenal pasti punca isu yang sesuai untuk iii. Pementasan telah tercapai, kajian • Kenal pasti punca isu
fizikal/mental murid yang berlaku melalui mencapai objektif iv. ABM baharu tindakan anda telah yang berlaku melalui
iii. Prasarana refleksi kendiri dan yang ditetapkan. v. Kaunseling berjaya dan boleh refleksi kendiri dan
iv. Sikap murid fikirkan jalan vi. Motivasi kekalkan intervensi fikirkan jalan
penyelesaian. • Contoh metodologi tersebut. penyelesaian.
pengumpulan data: • Sekiranya objektif
i. Ujian tidak tercapai, ulang
ii. Rakaman proses di K1(b) dan
iii. Soal selidik langkah seterusnya

e
18 iv. Temubual hingga anda
v. Dokumen mencapai objektif.
PELAKSANAAN
KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah ISU 4 Tindakan

utama PdP atau

PdPR semasa
pandemik 1 Perhati 3 Rancang

COVID-19?

Boleh buat Kajian Tindakan

2 Reflek

19
e
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah ISU utama PdP atau PdPR semasa pandemik COVID-19?

A. Pemilikan peranti digital guru/murid?

B. Kemahiran guru/murid
menggunakan peranti digital?

C. Psikologi guru/murid?

D. Konsentrasi guru/murid?

E. Kestabilan talian internet?

F. Kehadiran murid?

G. Disiplin murid?

H. Sokongan/kemampuan ibu bapa?

e
20
Beruntung Kurang beruntung
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah ISU utama PdP atau PdPR semasa pandemik COVID-19?

A. Pemilikan peranti digital guru/murid?

B. Kemahiran guru/murid menggunakan ❖ Isu mana yang berkaitan dengan situasi amalan Jika semua
peranti digital? anda? jawapan
C. Psikologi guru/murid? ❖ Isu mana yang praktikal untuk anda tangani?
D. Konsentrasi guru/murid? ❖ Adakah isu ini relevan dengan amalan anda? YA,
E. Kestabilan talian internet? ❖ Adakah isu ini boleh diuruskan (manageable)? maka rekodkan
F. Kehadiran murid? ❖ Adakah isu ini penting untuk ditangani? data pemerhatian
G. Disiplin murid? ❖ Adakah anda perlu menyelesaikan isu ini?
H. Sokongan/kemampuan ibu bapa?

21
e
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

KITARAN 1
(K1) Membuat Pemerhatian
K1(a)
Merefleksi
K1(b)
• Perhatikan isu dalam bilik darjah dan perihalkan apa yang berlaku. Jika ada • Berdasarkan kepada pemerhatian/ data, imbas kembali / buat refleksi apa
data lebih baik. yang mungkin telah menyebabkan berlakunya perkara yang diperhatikan di
K1(a).
• Contoh perkara yang diperhatikan: • Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui refleksi kendiri dan fikirkan jalan
i. Markah pencapaian akademik murid penyelesaian.
ii. Keadaan fizikal/mental murid
iii. Prasarana
iv. Sikap murid

e
23
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF 6
Pembudayaan Kajian
Tindakan
Bolehkah anda
memulakan kajian
tindakan dengan
• Perhatikan isu dalam bilik darjah dan perihalkan menentukan objektif
apa yang berlaku.

• Contoh perkara yang diperhatikan:

kajian TANPA membuat
i.
ii.
Markah pencapaian akademik murid
Keadaan fizikal/mental murid pemerhatian terlebih
iii. Prasarana

e
24
iv. Sikap murid dahulu? MENGAPA?
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF 7
Pembudayaan Kajian
Tindakan

Bolehkah anda
menentukan objektif
kajian tindakan TANPA
•Berdasarkan kepada pemerhatian/ data, imbas
kembali / buat refleksi apa yang mungkin telah membuat refleksi
menyebabkan berlakunya perkara yang
diperhatikan di K1(a).
•Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui
terlebih dahulu?
refleksi kendiri dan fikirkan jalan penyelesaian.
MENGAPA?
e
25
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

Merancang Melaksanakan Tindakan

K1(c) K1(d)
• Berdasarkan refleksi, rancang apa yang perlu dilakukan untuk • Berdasarkan kepada perancangan, laksanakan tindakan/ intervensi
mendapatkan jalan penyelesaian. mengikut metodologi yang telah ditetapkan.
• Tetapkan objektif atau matlamat yang dihasratkan. • Contoh intervensi:
• Tetapkan metodologi yang sesuai untuk mencapai objektif yang i. Projek
ditetapkan. ii. Perbahasan
iii. Pementasan
iv. ABM baharu
v. Kaunseling
vi. Motivasi
• Contoh metodologi pengumpulan data:
i. Ujian
ii. Rakaman
iii. Soal selidik
iv. Temubual
v. Dokumen

e
26
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF 8
Pembudayaan Kajian
Tindakan

Apakah asas kepada

perancangan dalam
Kajian Tindakan?
• Berdasarkan refleksi, rancang apa yang perlu dilakukan untuk
Apakah input yang
•
•
mendapatkan jalan penyelesaian.
Tetapkan objektif atau matlamat yang dihasratkan.
Tetapkan metodologi yang sesuai untuk mencapai objektif yang
paling penting di
ditetapkan.
peringkat
e
27
MERANCANG?
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF 9
• Berdasarkan kepada perancangan, laksanakan tindakan/ Pembudayaan Kajian
intervensi mengikut metodologi yang telah ditetapkan. Tindakan
• Contoh intervensi:
i.
ii.
Projek
Perbahasan
Apakah asas kepada
iii.
iv.
v.
Pementasan
ABM baharu
Kaunseling
tindakan dalam Kajian
vi.
•
i.
Motivasi
Contoh metodologi pengumpulan data:
Ujian
Tindakan?
ii.
iii.
Rakaman
Soal selidik Apakah input yang
iv. Temubual
v. Dokumen
paling penting di
peringkat TINDAKAN?
e
28
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

KITARAN 2
(K2) Membuat Pemerhatian Merefleksi
K2(a) K2(b)
• Berdasarkan kepada data daripada pelaksanaan tindakan, buat • Berdasarkan kepada pemerhatian/ data, imbas kembali / buat refleksi apa
pemerhatian semula dan kenalpasti sama ada objektif telah tercapai atau yang mungkin telah menyebabkan berlakunya perkara yang diperhatikan
tidak. di K2(a).
• Sekiranya objektif telah tercapai, kajian tindakan anda telah berjaya dan • Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui refleksi kendiri dan fikirkan
boleh kekalkan intervensi tersebut. jalan penyelesaian.
• Sekiranya objektif tidak tercapai, ulang proses di K1(b) dan langkah • Adakah objektif anda telah tercapai?
seterusnya hingga anda mencapai objektif. i. Jika ya, bermakna anda telah berjaya.
ii. Jika tidak, anda perlu membuat refleksi kali kedua dan merancang
tindakan alternatif dan lengkapkan Kitaran K2 dan seterusnya.

e
29
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF
•
Membuat Pemerhatian
K2(a)
Berdasarkan kepada data •
Merefleksi
K2(b)
Berdasarkan kepada pemerhatian/ data,
Pembudayaan Kajian
Tindakan
10
daripada pelaksanaan tindakan, imbas kembali / buat refleksi apa yang
buat pemerhatian semula dan mungkin telah menyebabkan berlakunya
kenalpasti sama ada objektif telah perkara yang diperhatikan di K2(a).

•
tercapai atau tidak.
Sekiranya objektif telah tercapai,
• Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui
refleksi kendiri dan fikirkan jalan Mengapa anda perlu
kajian tindakan anda telah berjaya penyelesaian.
dan boleh kekalkan intervensi
tersebut.
• Adakah objektif anda telah tercapai?
i. Jika ya, bermakna anda telah berjaya.
buat pemerhatian
• Sekiranya objektif tidak tercapai, ii. Jika tidak, anda perlu membuat refleksi kali
ulang proses di K1(b) dan langkah
seterusnya hingga anda
kedua dan merancang tindakan alternatif
dan lengkapkan Kitaran K2 dan
kali kedua dan
mencapai objektif. seterusnya.
refleksi kali kedua?

30
e
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Pemerhatian-1,
Tindakan Tindakan 4 Tindakan
Refleksi-1,
4 4
Rancang-1,
ASAS
Tindakan-1,
Pemerhatian-2,
Refleksi-2 Jika objektif tercapai -
1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang selesai.
jika objektif tak tercapai,
Rancang-2, teruskan lagi.
Tindakan-2,
2 Reflek 2 Reflek 2
Pemerhatian-3,
Reflek
Refleksi-3
… JIKA PERLU
KITARAN 1 KITARAN 2 KITARAN seterusnya
(jika perlu) Rancang-3,
Tindakan-3,
Pemerhatian-4,
AKTIVITI PALING ASAS Refleksi-4
31
e …
 PANDUAN PENULISAN: PENGENALAN
1. Perkenalkan konsep/fokus bagi tajuk secara
umum atau mengikut situasi semasa.
2. Nyatakan kepentingan konsep/fokus yang
dinyatakan dalam tajuk
3. Cabaran umum bagi pelaksanaan/pencapaian
konsep/fokus yang terkandung dalam tajuk.
4. Impak/perubahan jika cabaran boleh diatasi dan
kaitan dengan hasrat yang diharap dalam kajian
tindakan anda.
e
32
CONTO
H
Pemupukan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
dalam Pembelajaran Algebra
Pendahuluan
Di abad ke 21 ini, pelbagai perubahan telah berlaku dalam pembelajaran
matematik bagi memenuhi kehendak dunia semasa. Topik algebra dalam
matematik merupakan satu daripada domain penting yang menjadi asas
utama kepada bidang ilmu ini. Penguasaan kemahiran algebra
membolehkan murid menguasai kemahiran menyelesaikan masalah,
menggunakan perwakilan dan penaakulan kuantitatif. Bagi memastikan
murid dapat menguasai kemahiran yang diperlukan dalam topik ini, adalah
amat mustahak bagi murid menguasai cara berfikir aras tinggi seperti
menganalisis, mensintesis dan menaakul. Pemupukan kemahiran berfikir
aras tinggi tersebut akan dapat menjelmakan kemenjadian murid yang
lebih cemerlang dan mampu mendorong minat mereka untuk mempelajari
matematik dengan lebih yakin di masa akan datang.
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
SESI
INTERAKTIF
Pemupukan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
dalam Pembelajaran Algebra Pembudayaan Kajian
Tindakan
11
Pendahuluan

Di abad ke 21 ini, pelbagai perubahan telah berlaku dalam pembelajaran

matematik bagi memenuhi kehendak dunia semasa. Topik algebra dalam
matematik merupakan satu daripada domain penting yang menjadi asas Apakah pola yang
utama kepada bidang ilmu ini. Penguasaan kemahiran algebra
membolehkan murid menguasai kemahiran menyelesaikan masalah,
menggunakan perwakilan dan penaakulan kuantitatif. Bagi memastikan anda nampak dalam
murid dapat menguasai kemahiran yang diperlukan dalam topik ini, adalah
amat mustahak bagi murid menguasai cara berfikir aras tinggi seperti
menganalisis, mensintesis dan menaakul. Pemupukan kemahiran berfikir
penulisan
aras tinggi tersebut akan dapat menjelmakan kemenjadian murid yang
lebih cemerlang dan mampu mendorong minat mereka untuk mempelajari
matematik dengan lebih yakin di masa akan datang.
pendahuluan ini?

e
33
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah kajian tindakan yang

ANDA laksanakan semasa
pandemik COVID-19?
GURU
Laksanakan peranan anda sebagai agen perubahan

❑ Pencetus budaya inovasi

❑ Lahirkan genarasi mampu berfikir kritis, kreatif dan inovatif

Guru membentuk masyarakat selari dengan perkembangan zaman

e
37
 Kajian Tindakan: KESIMPULAN

a) Nyatakan keberkesanan intervensi yang telah

dilaksanakan.
1 DAPATAN
KAJIAN
b) Nyatakan kekangan/cabaran yang masih dihadapi.

c) Berdasarkan kepada refleksi anda, nyatakan faktor

utama yang menyebabkan kejayaan intervensi anda.
FAKTOR
d) Berdasarkan kepada refleksi anda, nyatakan faktor 2 KEJAYAAN/
KEGAGALAN
utama yang menyebabkan masalah masih belum
selesai melalui intervensi yang telah dilaksanakan.

e) Cadangkan apa langkah selanjutnya yang anda sendiri

perlu dilakukan dan siapakah yang boleh membantu 3 CADANGAN

!
anda menjayakan cadangan tersebut.

e
38 GURU: Laksanakan peranan anda sebagai agen perubahan
 AKTIVITI PEMBUDAYAAN KAJIAN TINDAKAN TAHUN 2021 SEMASA PANDEMIK COVID-19

Tarikh Aktiviti Tindakan/Catatan

15-16 Mac ▪ Ceramah Pembudayaan Kajian Tindakan oleh BPPDP Dalam talian
2021 Mac Kepada
Jurulatih Daerah

23- 29 Mac ▪ Ceramah Pembudayaan Kajian Tindakan oleh Jurulatih Dalam talian/bersemuka
Daerah kepada Timbalan Pegawai Pendidikan Sektor
Pembelajaran dan semua Pegawai SPb
▪ Kepada semua Penolong Kanan Pentadbiran

30 Mac- 10 April Taklimat Penolong Kanan/Bimbingan Pegawai SPb di lapangan

A. Catatan pemerhatian oleh guru di kelas. Guru semasa pdpc/pdpr
Contoh: Markah pencapaian akademik murid, keadaan
fizikal/mental murid, prasarana, sikap murid, gambar, video dll

B. Catatan refleksi guru.

Berdasarkan pemerhatian di A guru membuat refleksi kendiri Fokus kepada pemerhatian yang
tentang mengapa berlaku kejadian di A. dicatatkan di A
Nyatakan apa kekuatan, kelemahan dan cabaran/rintangan
yang berlaku di A. Apakah punca situasi di A berlaku?
Pada masa ini guru boleh mendapatkan idea berkaitan punca
 AKTIVITI PEMBUDAYAAN KAJIAN TINDAKAN TAHUN 2021 SEMASA PANDEMIK COVID-19

Tarikh Aktiviti Tindakan/Catatan

11-23 April Pembentangan catatan A dan B di peringkat PPD. Guru boleh Bimbingan JU , Peg SPb dan
(Ramadan) mula memikirkan objektif dan tindakan kajian. kehadiran Penyelaras Negeri
25 Apr- Melaksanakan Kitaran Kajian Tindakan Bimbingan Pegawai SPb dan JU
21 Mei C. Guru memulakan perancangan berdasarkan hasil refleksi di B.
(4 minggu) Guru mencatatkan:
Sasaran dengan menetapkan objektif kajian
i.

Strategi yang akan digunakan untuk mencapai objektif.

ii.

Alat, kaedah atau intervensi yang digunakan untuk

iii.

mencapai objektif.
Analisis yang digunakan untuk menentukan kejayaan
iv.

 
D.Guru melaksanakan tindakan berdasarkan perancangan di C.
Guru mencatatkan
Siapa yang terlibat
v.

Bila dilakukan
vi.

Apa yang dilakukan

vii.

Bagaimana dilakukan
viii.
 AKTIVITI PEMBUDAYAAN KAJIAN TINDAKAN TAHUN 2021 SEMASA PANDEMIK COVID-19

Tarikh Aktiviti Tindakan/Catatan

E. Pemerhatian semula. Guru mencatatkan perubahan yang berlaku selepas Bimbingan JU dan Pegawai SPb
D berlaku.
Contoh: hasil analisis perbandingan markah, tingkah laku (behaviour), sikap
(attitude), disiplin, motivasi, gambar, video dll sebelum dan selepas D
dilakukan.
F. Refleksi semula. Berdasarkan pemerhatian di E, Guru mencatatkan
keputusan/ refleksi sama ada objektif telah tercapai atau tidak.
i) Jika objektif telah tercapai, guru mencatatkan reflek mengapa
beliau berpuas hati dan kajian tindakan tamat dan
mencadangkan perancangan yang boleh dilaksanakan beliau
sendiri pada masa akan datang.
  ii) Jika objektif tidak tercapai, guru mencatakan refleksi
mengapa objektif/ sasaran tidak tercapai dan
mencadangkan perancangan alternatif yang lebih praktikal
dan ulang kembali proses refleksi di B hingga F sehingga
objektif yang asal/baharu tercapai.
 AKTIVITI PEMBUDAYAAN KAJIAN TINDAKAN TAHUN 2021 SEMASA PANDEMIK COVID-19

Tarikh Aktiviti Tindakan/Catatan

23- 31 Mei Pembentangan catatan A- F JU dan semua pegawai PPD Tuaran

Konferen kajian tindakan penuh di peringkat PPD

Edaran soal selidik Pembudayaan Kajian Tindakan oleh

BPPDP
1-4 Jun Pemilihan 5 – 20 peserta terbaik dari setiap negeri Oleh JU dan Penyelaras Negeri
Konferens Kajian Tindakan Peringkat Negeri

6-11 Jun Pemilihan peserta terbaik dan JU terbaik Oleh Penyelaras Negeri dan BPPDP

1 Julai Pemakluman nama pemenang dan wakil negeri untuk Format penulisan laporan kajian
menghadiri persidangan. akan diberikan oleh urus setia

2-15 Julai Peserta persidangan menyerahkan laporan bertulis kepada Laporan kajian terbaik diterbitkan
BPPDP dalam Buku Prosiding

16- 19 Suntingan laporan kajian sidang editor KPM dan pihak

Julai universiti
SEKIAN
TERIMA KASIH
THANK YOU

39
BAHAGIAN PERANCANGAN DAN PENYELIDIKAN DASAR PENDIDIKAN