A.

NOTASI & PENGERTIAN B 2 INTEGRAL TAK TENTU (Trigonometri)

B1 INTEGRAL TAK TENTU (Aljabar) B3 APLIKASI INTEGRAL TAK TENTU
Sukses Matematika
A. NOTASI & PENGERTIAN INTEGRAL
 Notasi : ''  ''
 Pengertian : anti/kebalikan turunan
Contoh :
F  x   F ' x
TURUNAN

INTEGRAL


x2  1 2x Terlihat bahwa, integral dari 2x menghasilkan

2
x 2x fungsi yang sama yakni x 2 tetapi konstanta
x2  1 yang berbeda; ditulis :  2x dx  x c
2x 2

x  123
2
2x dibaca : integral dari 2 x terhadap x  x2  c
c adalah konstanta ; c  R

x2  c 2x

B. INTEGRAL TAK TENTU

Integral tak tentu adalah integral yang menghasilkan fungsi yang tidak pasti karena masih mengandung
konstanta c yang masih belum diketahui nilainya
Secara umum, jika F  x  mempunyai turunan F '  x   f  x  , maka :

 f  x  dx  F  x   c
dimana :
  Notasi Integral (diperkenalkan oleh Leibniz, Matematikawan Jerman)
f  x   Fungsi integran umum yang bersifat F '  x   f  x 
c  konstanta yang belum diketahui nilai

Sifat Dasar Integral Tak Tentu :

1.  k. f  x  dx  k.  f  x  dx
2.   f  x   g  x   dx   f  x  dx   g  x  dx

Rumus Dasar Integral Tak Tentu Fungsi Aljabar :

x n 1  c ; n  1
k 1
1.  k dx  kx  C 2.  k. x n dx  3.  x 1 dx   dx  ln x  c
n 1 x
sama

Alat Bantu Umum ( Sering Ditanyakan/Digunakan ) :

1
1.  xm . xn dx   xmn dx 3.  ( xm )n dx   x m.n dx 5.  n
dx   x  n dx
x
m m
6.   ax  b  dx   ...... dx
x
dx   x m  n dx
n
2.  n
4.  n
( x m ) dx   x n dx
x
 sama
© Rahasia Pintar Matematika Alex - 1
CONTOH Model -1 :
12
(1)  12x5 dx  …  x51  c  6 x6  c
5 1
1
  x 5 dx 
1
x51  c 
1
(2)  dx  ... x4  c
x 5 5  1 4
2
3 5
(3)   3x2  4 x2  5 x  6 x 2  7  dx  ...   (3x2  4 x 3  5x  6 x 2  7) dx  x3  4. x 3  5. x 2  6.
3 1 1 1
x  7x  c
  5 2 1
 x  3 2
x  6x  9
2 1 1 3 3 1  1
(4)  dx ...  dx   x2  6x 2  9x 2 dx  23 x 2  12 x 2  18x 2  c
x x 3
x 2
2
 1   1 3 3
 5  3t  2 t   dt ...   3t  4t  2 1   dt   12t 2  6t  dt  4t 3  3t 2  t  c
 2 t  4t  4 4

 6
 x2  x  6 
 dx ... 
 x  2   x  3 dx   x  3 dx  1 x2  3x  c
  
 x2 

 x2 2

CONTOH Model -2 :

 x  ...  x  d  x   13  x 
2 3
1
1
x d  c  x x c
3

 2  2

 x  4 x  4 d  x  2   ...    x  2 d  x  2 
2 1
3
 x  2 3
c

3   2 x  12 dx  ...

4 3
  4 x2  4 x  1 dx  x  2 x2  x  c
3
Cara Lain :  a d a
  2 x  1 dx   u du   u du  u  c   2 x  13  c
2 1 1 1 1
 misal u   2 x  1
2 2 3
2 2 6 6

8 x 
du 1
  2  dx  du 
1 3 4 3
 12 x  6 x  1  c  x  2 x 2  x   c
2 1
dx 2 6 3 6

 4   x  2 20
 
x  2 dx  ...  1  1 2 3
1

   u 20  u 2  du  u 21  u 2  c
 misal u   x  2    21 3
   x  2   x  2 x  2  c
1 21 2
du
  1  dx  du 21 3
dx

C. APLIKASI INTEGRAL TAK TENTU

 Menentukan f  x  jika f '  x  dan f  a  diketahui  Menentukan Persamaan Gerak Benda
solusi : f  x  =  f'  x  dx v
ds
 ds  v dt ; maka s   v dt
dt
 Menentukan Persamaan Kurva jika m  f '  x  dv
a  dv  a dt ; maka v   a dt
dan titik singgungg  a, b  diketahui dt
y  f  x C.Soal :
13. F '  x   3x2  2 x  5 ; F  2   6  F  x   ...
m  f ' x
17. F ''  x   6 x  2 ; Jika F  x  melalui A 1,6  dan
 a, b  Gradien grs singgung di titik A  4  F  x   …

solusi : 19. a  t    4t  3 m / det 2 ; v  0   4  v  2   …

f '  x  =  f ''  x  dx f 'a  m

dan
f  x  =  f'  x  dx f a  b

© Rahasia Pintar Matematika Alex - 2