LAPORAN PRAKTIKUM

ANALISIS PANGAN

Disusun Oleh:
Muammar Sajid
H3118046
Kelompok 07

DIII TEKNOLOGI HASIL PERTANIAN

FAKULTAS PERTANIAN
UNIVERSITAS SEBELAS MARET
SURAKARTA
2019

i
 HALAMAN PENGESAHAN

Laporan praktikum Analisis Pangan ini disusun untuk melengkapi tugas

mata kuliah Analisis Pangan. Laporan ini telah diketahui dan disahkan oleh Dosen
Pengampu dan Asisten Analisis Pangan pada tanggal ...................................

Disusun Oleh:
Nama : Muammar Sajid
NIM : H3118046
Kelompok : 07

Mengetahui,

Dosen Pengampu, Co-Assisten,

Dr. Setyaningrum Ariviani S.TP., M.Sc. Kusnul Latifah

NIP. 197604292002122002 NIM. H311749

ii
 HALAMAN PENILAIAN

Disusun Oleh :
Nama : Muammar Sajid
NIM : H3118046
Kelompok : 07

TANDA
NO. ACARA NILAI
TANGAN
1. Air

2. Abu

3. Protein

4. Lemak

5. Karbohidrat

6. Vitamin C

Rata-rata

iii
 KATA PENGANTAR

Puji syukur penulis panjatkan kepada Allah SWT yang telah melimpahkan
rahmat dan hidayah-Nya, sehingga Laporan Analisis Pangan ini dapat penulis
selesaikan. Laporan praktikum Analisis Pangan ini disusun untuk melengkapi
tugas pada semester 3 dan menambah wawasan mengenai mata kuliah Analisis
Pangan.
Tidak lupa saya mengucapkan terima kasih kepada pihak-pihak yang
membantu hingga terselesaikannya laporan ini. Adapun pihak-pihak yang
dimaksud yaitu:
1. Dekan Fakultas Pertanian Universitas Sebelas Maret Surakarta.
2. Tim dosen mata kuliah Analisis Pangan Fakultas Pertanian Universitas
Sebelas Maret Surakarta.
3. Seluruh co-assisten yang telah memberikan bantuan dan bimbingan.
4. Bapak dan ibu yang selalu memberikan doa restu dan dukungannya.
5. Teman-teman angkatan 2018 yang telah banyak membantu dalam
penyusunan laporan ini.
6. Serta semua pihak yang telah membantu dalam menyelesaikan laporan
praktikum Analisis Pangan ini.
Penulis menyadari bahwa dalam pembuatan laporan ini masih banyak
kekurangan dalam berbagai hal, kritik dan saran dari pembaca sangat kami
butuhkan guna penyempurnaan laporan ini.
Semoga laporan ini dapat bermanfaat bagi penulis dan orang lain yang
yang membacanya.

Surakarta, 14 Desember 2019

Penulis

iv
 DAFTAR ISI
Halaman Judul.........................................................................................i
Halam Pengesahan..................................................................................ii
Halaman Penilaian ..................................................................................iii
Kata Pengantar........................................................................................iv
Daftar Isi..................................................................................................v
Daftar Tabel.............................................................................................viii
Daftar Gambar.........................................................................................ix
ACARA I AIR........................................................................................
A. Tujuan...........................................................................................
B. Tinjauan Pustaka...........................................................................
C. Metodologi....................................................................................
1. Alat.........................................................................................
2. Bahan......................................................................................
3. Cara Kerja...............................................................................
D. Hasil dan Pembahasan..................................................................
E. Kesimpulan...................................................................................
DAFTAR PUSTAKA.............................................................................
LAMPIRAN............................................................................................
ACARA II ABU.....................................................................................
A. Tujuan...........................................................................................
B. Tinjauan Pustaka...........................................................................
C. Metodologi....................................................................................
1. Alat...........................................................................................
2. Bahan.......................................................................................
3. Cara Kerja................................................................................
D. Hasil dan Pembahasan..................................................................
E. Kesimpulan...................................................................................
DAFTAR PUSTAKA.............................................................................
LAMPIRAN............................................................................................
ACARA III PROTEIN..........................................................................

v
 A. Tujuan...........................................................................................
B. Tinjauan Pustaka...........................................................................
C. Metodologi....................................................................................
1. Alat.........................................................................................
2. Bahan......................................................................................
3. Cara Kerja...............................................................................
D. Hasil dan Pembahasan..................................................................
E. Kesimpulan...................................................................................
DAFTAR PUSTAKA.............................................................................
LAMPIRAN............................................................................................
ACARA IV LEMAK.............................................................................
A. Tujuan..........................................................................................
B. Tinjauan Pustaka.........................................................................
C. Metodologi..................................................................................
1. Alat........................................................................................
2. Bahan.....................................................................................
3. Cara Kerja.............................................................................
D. Hasil dan Pembahasan.................................................................
E. Kesimpulan..................................................................................
DAFTAR PUSTAKA.............................................................................
LAMPIRAN............................................................................................
ACARA V KARBOHIDRAT...............................................................
A. Tujuan..........................................................................................
B. Tinjauan Pustaka.........................................................................
C. Metodologi..................................................................................
1. Alat........................................................................................
2. Bahan.....................................................................................
3. Cara Kerja.............................................................................
D. Hasil dan Pembahasan.................................................................
E. Kesimpulan..................................................................................
DAFTAR PUSTAKA.............................................................................

vi
LAMPIRAN............................................................................................
ACARA VI VITAMIN C......................................................................
A. Tujuan................................................................................................
B. Tinjauan Pustaka.........................................................................
C. Metodologi..................................................................................
1. Alat...............................................................................................
2. Bahan.....................................................................................
3. Cara Kerja..............................................................................
D. Hasil dan Pembahasan.................................................................
E. Kesimpulan..................................................................................
DAFTAR PUSTAKA.............................................................................
LAMPIRAN............................................................................................

vii
 DAFTAR TABEL

Tabel 1.1 Data Hasil Pengamatan Kadar Air..........................................

Tabel 2.1 Hasil Pengukuran Kadar Abu .................................................
Tabel 3.1 Hasil Penentuan Kurva Standar Metode Lowry
Tabel 3.2 Hasil Penentuan Kadar Protein Terlarut.................................
Tabel 4.1 Hasil Penentuan Kadar Lemak dengan Metode Soxhletasi....
Tabel 5.1 Absorbansi Larutan Glukosa Standar 5 g/10 ml.....................
Tabel 5.2 Kadar Gula Pereduksi Sampel................................................
Tabel 6.1 Kadar Vitamin C.....................................................................

viii
 DAFTAR GAMBAR

Gambar 1.1 Diagram Alir Penentuan Kadar Air dengan Metode Therogravimetri
Gambar 1.2 Pemasukan Krus ke dalam Oven
Gambar 1.3 Pendinginan Sampel dalam Eksikator
Gambar 1.4 Penimbangan Berat Krus Kosong
Gambar 1.5 Oven
Gambar 2.1 Diagram Alir Proses Penetuan Kadar Abu
Gambar 2.2 Pemasukan Krus dalam Oven
Gambar 2.3 Pendinginan Sampel dalam Eksikator
Gambar 2.4 Proses Pengarangan Sampel
Gambar 2.5 Hasil dari Pengarangan Sampel
Gambar 3.1 Diagram Alir Penentuan Kurva Standar
Gambar 3.2 Diagram Alir Penentuan Kadar Protein Terlarut
Gambar 3.3 Persamaan Regresi Larutan Standar BSA dan Absorbansi
Gambar 3.4 Pengamatan Hasil
Gambar 3.5 Penimbangan Sampel ke dalam Tabung Reaksi
Gambar 3.6 Pengamatan Absorbansi
Gambar 3.7 Penggojogan dengan Vortex
Gambar 3.8 Penyaringan Sampel
Gambar 3.9 Pembuatan kurva standar
Gambar 4.1 Diagram Alir Pengujian Lemak
Gambar 4.2 Peletakkan Sampel dalam Desikator
Gambar 4.3 Penimbangan Sampel Sebelum Ekstraksi
Gambar 4.4 Proses Ekstraksi Metode Soxhlet
Gambar 5.1 Pembuatan Larutan Glukosa Standar
Gambar 5.2 Penentuan Kadar Gula Reduksi
Gambar 5.3 Grafik Persamaan Regresi Larutan Glukosa Standar dan Absorbansi
Gambar 5.4 Homogenasi dengan Vortex
Gambar 5.5 Pengadukan Sampel
Gambar 5.6 Perhitungan Absorbansi

ix
Gambar 5.7 Penimbangan Sampel
Gambar 6.1 Diagram Alir Penentuan Kadar Vitamin C
Gambar 6.2 Sampel Buvita Apel
Gambar 6.3 Penggojogan Sampel
Gambar 6.4 Penambahan Aquades sampai Tanda Tera
Gambar 6.5 Penitrasian Sampel Buavita Apel