(WHEEZY)
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Sistem Operasi Linux pada asalnya dibangunkan sebagai sistem operasi percuma
untuk komputer peribadi, tetapi telah dialihkan ke lebih banyak platform perkakasan komputer
daripada mana-mana sistem operasi lain. Oleh kerana dominasi Android pada telefon pintar,
Linux mempunyai pangkalan terbesar yang dipasang pada semua sistem operasi kegunaan
umum. Linux, dalam bentuk asalnya, juga sistem yang membawa operasi pada pelayan dan lain-
lain besar sistem seperti komputer kerangka utama(Main Frame) dan hampir semua
superkomputer.
KELEBIHAN LINUX
• Sistem Operasi Linux merupakan sistem operasi percuma dan open source.
• Sistem Operasi Linux mudah digunakan. Dulu, Linux dikatakan merupakan sistem operasi
yang sukar dan hanya dikhususkan untuk para hacker. Namun, kini, pandangan ini salah besar.
Linux mudah digunakan dan boleh dikatakan hampir semudah menggunakan Windows.
• Hampir semua aplikasi yang terdapat di Windows, telah terdapat alternatif di Linux. Kita dapat
mengakses laman web Open Source as Alternative untuk mendapatkan maklumat yang cukup
berguna dan cukup lengkap tentang alternatif aplikasi Windows di Linux.
Page 2
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
LINUX
Linux adalah nama sebuah sistem operasi (operating system) untuk PC yang bekerja secara
Multitasking dan MultiUser. Linux bekerja secara multi tasking artinya dapat menjalankan
beberapa aplikasi secara bersamaan, misalnya dapat bermain game sambil melakukan download
dari internet. Linux bekerja secara Multiuser artinya Linux mendukung penggunaan aplikasi atau
computer untuk melayani beberapa user sekaligus, misalnya sebuah program dapat digunakan
bersama-sama pada jaringan network.
DEBIAN
Debian is a free operating system developed openly by many volunteer programmers (developers
of Debian) which are members of the Debian Project. The Unix operating system is a
combination of software developed by the GNU license, and primarily uses the Linux kernel, so
popular with the name of the Debian GNU / Linux. Unix operating system that uses the Linux
kernel, which is one of the most popular Linux distributions with stability. The average issue
Distro Distro Debian is the most widely used in the world, such as; Ubuntu, Linux Mint,
Backtrack, Knoppix.
Page 3
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
1. Selepas boot, anda akan disambut dengan skrin pemasangan percikan seperti Rajah 1-1 di
bawah, pilih "Install"
Page 4
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
3. Pada skrin seterusnya "Pilih lokasi anda" pilih negara yang anda inginkan.Jika senarai
negara tiada dalam list,sila pilih “other”
4. Pada Skrin "system locale",bersebelahan pilih keyboard default (United States sama
seperti pada skrin).
Page 5
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
6. Pemprosesan Debian bermula, setup semula dan tunggu sehingga ia melakukan siap
install
Page 6
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
7. Seterusnya anda akan setup konfigurasi rangkaian anda (tetapan sebenar mungkin
berbeza daripada rajah di bawah) contoh seperti berikut.
8. Masukkan IP Address
9. Masukkan Subnetmask
Page 7
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
11. Skrin berikutnya anda perlu memasukkan kata laluan Root, pastikan anda memasukkan
kata laluan yang kompleks.
Page 8
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 9
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
13. Untuk langkah seterusnya diminta untuk setup partition disk,Sila pilih "Berpandukan,
menggunakan seluruh disk”
14. Klik langkah seterusnya pada skrin berikut partition disk sehingga sistem memulakan
pemprosesan fail bermula dan sila pilih “Yes”.
Page 10
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 11
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
20. Teruskan dengan pemasangan GRUB (bootloader). Sila pilih "Yes" untuk pemasangan
pada MBR partition
Page 12
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 13
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
SETTING IP ADDRESS
1. Open Terminal
Page 14
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
4. Kemudian masukkan
Page 15
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 16
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
MAKE DIRECTORY
1. Masukkan command “ ls “
Page 17
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
MAKE NOTEPAD
1. Masukkan command “ls” untuk melihat file. Kemudian masukkan command “vi text.txt”
untuk create notepad
Page 18
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
3. Selepas save notepad. Masukkan command “ls” sekali lagi untuk memeriksa notepad
tersebut.
x delete alphabet
w save
i edit tengah
p paste
q! quit
Esc dd delete
Esc yy copy
Page 19
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
COPY LINE
1) Esc 4
*Ikut number line(If line number 5, buat esc 5)
2) Esc yy
3) Esc p
DELETE LINE 4
1) Esc 4
*Ikut number line yang ingin delete
2) Esc dd
3) q!
Page 20
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
CHANGE PERMISION
1) Masukkan command “chmod 666 text.txt
2) Gambar dibawah menunjukkan change mod telah Berjaya. Gunakan command “Ls –la” untuk
menyemak change mod telah Berjaya.
Page 21
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
FILE PERMISSION
4 2 1 4 2 1 4 2 1
R W X R W X R W X
7 7 7
Valu Meaning
e
755 (rwxr-xr-x) The file's owner may read, write, and execute the file. All others may read and
execute the file. This setting is common for programs that are used by all users.
700 (rwx------) The file's owner may read, write, and execute the file. Nobody else has any rights.
This setting is useful for programs that only the owner may use and must be kept private from
others.
644 (rw-r--r--) The owner may read and write a file, while all others may only read the file. A
common setting for data files that everybody may read, but only the owner may change.
600 (rw-------) The owner may read and write a file. All others have no rights. A common setting
for data files that the owner wants to keep private.
DIRECTORY PERMISSION
Page 22
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Valu Meaning
e
777 (rwxrwxrwx) No restrictions on permissions. Anybody may list files, create new
files in the directory and delete files in the directory. Generally not a good setting.
755 (rwxr-xr-x) The directory owner has full access. All others may list the directory,
but cannot create files nor delete them. This setting is common for directories that
you wish to share with other users.
700 (rwx------) The directory owner has full access. Nobody else has any rights. This
setting is useful for directories that only the owner may use and must be kept private
from others.
Page 23
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 24
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
4) Akhir sekali, taip “y” untuk meneruskan proses add user pada Debian 7.
Page 25
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
6) Sekiranya ingin mengetahui sama ada proses add user telah Berjaya atau tidak, taip “ls
-la”.
Page 26
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
7) Sekiranya keluar user seperti di dalam gambar yang berikut , anda telah Berjaya add user
dengan betul di dalam Debian 7.
Page 27
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
1) Taip “ls -la” untuk mengetahui user yang manakah hendak di delete.
2) Kemudian taip “rm -r (nama user)” pada terminal Debian 7.
3) Sekiranya ingin mengetahui sama ada proses delete user telah Berjaya atau tidak, taip “ls
-la”.
4) Jika nama user yang didelete tidak ada dalam senarai,ini bermakna anda telah berjaya
delete user pada Debian 7.
Page 28
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
PROFTPD
Page 29
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
INSTALLATION PROFTPD
1. Buka “Terminal”.
Page 30
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
4. Untuk Check sama ada proftpd anda telah diinstall anda tulis command ini pada linux
anda
- proftpd -v
Page 31
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 32
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
3. Sekarang , anda boleh login user yang telah anda create tadi “ahmad dan password pada
ftp://192.168.1.128 (IP mengikut IP yang telah anda set di dalam linux).
4. Setelah Berjaya untuk log in ftp tersebut akan terpapar semua file yang telah di kongsi.
Page 33
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 34
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
4. Pilih file yang anda mahukan dan tulis di dalam CMD seperti di dalam gambar di bawah
Page 35
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 36
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
APACHE 2
Page 37
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 38
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 39
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
6. Seterusnya, taip command “cd /var/www” untuk masuk kedalam var. Kemudian, taip
“ls”.
8. Apabila masuk pada file indek html buang semua command tersebut dan gantikan dengan
command yang baru
Page 40
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
9. Selapas menggantikan command tersebut tekan “control + O “ enter untuk save command
itu dan “ control + X “ untuk keluar daripada file index html
Page 41
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
11. Setelah membuka “iceweasel web browser” taipkan ip address dan setelah itu jika
paparan skrin keluar seperti gambar rajah tersebut , apache2 anda telah Berjaya
Page 42
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
MYSQL
SERVER
Page 43
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
1. Open terminal
Page 44
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 45
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 46
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 47
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
PHP 5
Page 48
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 49
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 50
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
7. kemudian taip command “ <? php phpinfo() ; ?>” pada file test.php
8. kemudian , buka ” ice weaseal browser ” dan taip ip address anda contoh
( 192.168.1.106/test.php) . jika paparan pada skrin anda seperti dalam gambar rajah
dibawah , PHP5 anda telah Berjaya
Page 51
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
BIND 9
Page 52
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
INSTALLATION BIND9
1. taip “apt-get install bind9”
Page 53
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
DOVECOT
Page 54
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
INSTALLATION DOVECOT
DOVECOT-COMMON
“apt-get install dovecot-common”
DOVECOT-IMAPD
“apt-get install dovecot-imapd”
Page 55
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
DOVECOT-POP3D
“apt-get install dovecot-pop3d”
Page 56
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
POSTFIX
Page 57
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
INSTALLATION POSTFIX
1. Selepas proses installation bind9 selesai. Install postfix dengan munggunakan command
“apt-get install postfix”.
Page 58
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 59
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
SQUIRRELMAIL
Page 60
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
2. Selepas itu, taip “nano /etc/hostname” dan tulis hostname web anda contohnya kvpm
3. Masuk ke directory bind dengan menggunakan comman “cd /etc/bind”. Kemudian taip “ls” untuk
Page 61
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
6. Untuk exit dan save sila tekan “ctrl + o untuk save dan ctrl q untuk keluar“
Page 62
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
7. Seterusnya, taip command “ls” untuk mengetahui list file yang terdapat dalam directory tersebut
8. Type command “nano db.local”
10. Seterusnya, taip command “ls” dan taip command “nano db.kvpm”
Page 63
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 64
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
14. Seterusnya, taip “ nano /etc/hosts” dan salin lagi rajah di bawah
15.
Setelah semuanya selesai , kita taip “sudo /etc/init.d/hostname.sh restart”
Page 65
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
16. Seterusnya kita perlu restartkan kesemua nya mengikut urutan iaitu
Page 66
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 67
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 68
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 69
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 70
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 71
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
32. Seterusnya pergi ke browser “iceweasel” dan masukkan website “kvpm.com/squirrelmail” dan
masukkan user name dan password seperti dalam gambar rajah di bawah
Page 72
HAK CIPTA TERPILIHARA ZAINURI BIN MAT @ MUHAMMAD ©
Page 73