Anda di halaman 1dari 52

KISI-KISI UJIAN SEKOLAH BERSTANDAR NASIONAL (USBN)

MATA PELAJARAN BAHASA DAERAH SMP/MTs KOTA


SURABAYA TAHUN PELAJARAN 2020/2021

Lingkup Materi
Level Kognitif
Kasusastran Kawruh Basa Unggah-Ungguh Basa Aksara Jawa
Pengetahuan dan Peserta didik dapat: Peserta didik dapat: Peserta didik dapat: Peserta didik dapat:
Pemahaman - menentukan informasi - mengidentifikasi struktur - mengidentifikasi unsur - mengidentifikasi
 Mengidentifikasi dalam teks profil tokoh teks tanggapan deskriptif kebahasaan (unggah- sandhangan yang
 Menentukan - menyebutkan tokoh-tokoh dan teks hasil observasi ungguh basa) digunakan dalam kalimat
 Menyebutkan pewayangan - menentukan informasi
- mengidentifikasi jenis dalam teks profil tokoh
tembang kreasi - mengidentifikasikan jenis
- menyebutkan struktur teks basa rinengga
cerita cekak - mengidentifikasi jenis
- menyebutkan jenis tembang layang resmi
macapat
- mengidentifikasi guru gatra,
guru wilangan, dan guru
lagu pada tembang macapat
- mengidentifikasi plotdan
unsur intrinsik drama
Aplikasi Peserta didik dapat: Peserta didik dapat: Peserta didik dapat: Peserta didik dapat:
 Menyimpulkan - menyimpulkan pesan yang - menemukan ide pokok - menerapkan unsur - mengubah kalimat aksara
 Menemukan terkandung dalam geguritan teks tanggapan deskriptif kebahasaan (unggah- Jawa ke dalam kalimat
 Menghubungkan - menghubungkan pesan - menyimpulkan pesan yang ungguh basa) berhuruf Latin
 Mengubah moral teks dengan terkandung dalam teks - menerapkan pasangan
 Menerapkan kehidupan sehari-hari profil tokoh Aksara Jawa
 Menjelaskan - menyimpulkan isi tersirat - menyimpulkan makna - menerapkan penulisan
dalam tembang kreasi basa rinengga aksara murda, aksara
 Melengkapi
- menyimpulkan pesan moral - menjelaskan makna kata swara, dan angka jawa
cerita cekak tertentu yang termasuk
dalam basa rinengga

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
- menjelaskan jenis layang
- menyimpulkan isi teks
hasil observasi
- melengkapi bagian teks
pidato
- menyimpulkan gagasan
utama teks pidato
Penalaran Peserta didik dapat: Peserta didik dapat: Peserta didik dapat:
 Menganalisis - menganalisis tema dalam - menganalisis urutan - menganalisis urutan
geguritan penulisan layang pedoman wawancara
- menganalisis unsur intrinsik - menganalisis struktur teks - menganalisis unsur
dalam cerita cekak layang kebahasaan (unggah-
- menganalisis urutan ungguh basa)
struktur teks pidato
- menganalisis struktur teks
pidato

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
PENGURAIAN KISI-KISI USBN
MATA PELAJARAN BAHASA DAERAH SMP/MTs KOTA SURABAYA
TAHUN PELAJARAN 2018/2019

LEVEL KOGNITIF
BENTUK NO.
NO SUB BAB PENGETAHUAN INDIKATOR SOAL
APLIKASI PENALARAN SOAL SOAL
& PEMAHAMAN
Disajikan geguritan, peserta didik dapat menganalisis
Menganalisis PG 1
tema dalam geguritan dengan tepat
1 Geguritan Disajikan geguritan, peserta didik dapat
Menyimpulkan menyimpulkan pesan yang terkandung dalam PG 2
geguritan dengan tepat
Disajikan cuplikan teks tanggapan deskriptif, peserta
Mengidentifikasi didik dapat mengidentifikasi struktur teks tanggapan PG 3
Teks deskriptif dengan tepat
2 Tanggapan
Deskriptif Disajikan cuplikan teks tanggapan deskriptif, peserta
Menemukan didik dapat menemukan ide pokok teks tanggapan PG 4
deskriptif dengan tepat
Disajikan teks profil tokoh, peserta didik dapat
Menentukan PG 5
menentukan informasi dalam teks dengan tepat
Teks Profil
3 Disajikan teks profil tokoh, peserta didik dapat
Tokoh
Menyimpulkan menyimpulkan pesan yang terkandung dalam teks PG 6
dengan tepat
Disajikan teks wayang, peserta didik dapat
Menentukan PG 7
menentukan informasi dalam teks dengan tepat
Teks Cerita
4 Disajikan teks wayang, peserta didik dapat
Wayang
Menghubungkan menghubungkan pesan moral teks dengan kehidupan PG 8
sehari-hari dengan tepat

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
LEVEL KOGNITIF
BENTUK NO.
NO SUB BAB PENGETAHUAN INDIKATOR SOAL
APLIKASI PENALARAN SOAL SOAL
& PEMAHAMAN
Disajikan beberapa judul tembang, peserta didik
Mengidentifikasi dapat mengidentifikasi jenis tembang kreasi dengan PG 9
Tembang tepat
5
Kreasi Disajikan teks tembang kreasi, peserta didik dapat
Menyimpulkan menyimpulkan isi tersirat dalam tembang kreasi PG 10
dengan tepat
Sandhangan Disajikan kalimat berhuruf Jawa, peserta didik
6 Aksara Mengidentifikasi dapat mengidentifikasi sandhangan yang digunakan PG 11
Jawa dalam kalimat dengan tepat
Pasangan
Disajikan frase berhuruf Latin, peserta didik dapat
7 Aksara Menerapkan PG 12
menerapkan pasangan Aksara Jawa dengan tepat
Jawa
peserta didik dapat menyebutkan struktur teks cerita
Menyebutkan PG 13
cekak dengan tepat
Disajikan 1 paragraf cerita cekak, peserta didik dapat
Cerita Menganalisis menganalisis unsur intrinsik dalam cerita cekak PG 14
8
Cekak dengan tepat
Disajikan teks cerita cekak, peserta didik dapat
Menyimpulkan menyimpulkan pesan moral cerita cekak dengan PG 15
tepat
Disajikan kalimat menggunakan basa rinengga,
Mengidentifikasi peserta didik dapat mengidentifikasikan jenis basa PG 16
Basa rinengga dengan tepat
9
Rinengga Disajikan kalimat menggunakan basa rinengga,
Menyimpulkan peserta didik dapat menyimpulkan makna basa PG 17
rinengga dengan tepat

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
LEVEL KOGNITIF
BENTUK NO.
NO SUB BAB PENGETAHUAN INDIKATOR SOAL
APLIKASI PENALARAN SOAL SOAL
& PEMAHAMAN
Disajikan pedoman wawancara, peserta didik dapat
Menganalisis menganalisis urutan pedoman wawancara dengan PG 18
tepat
10 Wawancara
Disajikan teks wawancara, peserta didik dapat
Mengidentifikasi mengidentifikasi unsur kebahasaan (unggah-ungguh PG 19
basa) dengan tepat
Disajikan jenis-jenis surat, peserta didik dapat
Mengidentifikasi PG 20
mengidentifikasi jenis surat resmi dengan tepat
Disajikan struktur surat, peserta didik dapat
Menganalisis PG 21
menganalisis urutan penulisan surat dengan tepat
11 Surat
Disajikan contoh surat, peserta didik dapat
Menjelaskan PG 22
menjelaskan jenis surat dengan tepat
Disajikan contoh surat, peserta didik dapat
Menganalisis PG 23
menganalisis struktur teks surat dengan tepat
Disajikan contoh tembang macapat, peserta didik
Mengidentifikasi dapat mengidentifikasi guru lagu pada tembang PG 24
macapat dengan tepat
Disajikan contoh tembang macapat, peserta didik
Tembang
12 Mengidentifikasi dapat mengidentifikasi guru wilangan pada tembang PG 25
Macapat
macapat dengan tepat
Disajikan contoh tembang macapat, peserta didik
Mengidentifikasi dapat mengidentifikasi guru gatra pada tembang PG 26
macapat dengan tepat
Aksara Disajikan kalimat berhuruf latin, peserta didik dapat
13 Menerapkan PG 27
Murda menerapkan penulisan aksara murda dengan tepat
Aksara Disajikan kalimat berhuruf latin, peserta didik dapat
14 Menerapkan PG 28
Swara menerapkan penulisan aksara swara dengan tepat

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
LEVEL KOGNITIF
BENTUK NO.
NO SUB BAB PENGETAHUAN INDIKATOR SOAL
APLIKASI PENALARAN SOAL SOAL
& PEMAHAMAN
Disajikan kalimat berhuruf latin, peserta didik dapat
15 Angka Jawa Menerapkan PG 29
menerapkan penulisan angka jawa dengan tepat
Disajikan cuplikan teks drama tradisional/modern,
Mengidentifikasi peserta didik dapat mengidentifikasi plot drama PG 30
dengan tepat
Disajikan cuplikan teks drama tradisional/modern,
Mengidentifikasi peserta didik dapat mengidentifikasi unsur intrinsik PG 31
drama dengan tepat
16 Drama
Disajikan cuplikan teks drama tradisional/modern,
Mengidentifikasi peserta didik dapat mengidentifikasi unsur intrinsik PG 32
drama dengan tepat
Disajikan cuplikan teks drama tradisional/modern,
Menganalisis peserta didik dapat menganalisis unsur kebahasaan PG 33
(unggah-ungguh basa) dengan tepat
Disajikan 1 paragraf teks hasil observasi, peserta
Mengidentifikasi didik dapat mengidentifikasi struktur teks dengan PG 34
Teks Hasil tepat
17
Observasi
Disajikan 1 paragraf teks hasil observasi, peserta
Menyimpulkan PG 35
didik dapat menyimpulkan isi teks dengan tepat
Teks Disajikan 1 paragraf teks laporan kegiatan, peserta
18 Laporan Mengidentifikasi didik dapat mengidentifikasi struktur teks dengan PG 36
Kegiatan tepat

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
LEVEL KOGNITIF
BENTUK NO.
NO SUB BAB PENGETAHUAN INDIKATOR SOAL
APLIKASI PENALARAN SOAL SOAL
& PEMAHAMAN
Disajikan struktur teks pidato, peserta didik dapat
Menganalisis PG 37
menganalisis urutan struktur teks pidato dengan tepat
Disajikan cuplikan teks pidato, peserta didik dapat
Melengkapi PG 38
melengkapi bagian teks pidato dengan tepat
19 Pidato Disajikan cuplikan teks pidato, peserta didik dapat
Menganalisis PG 39
menganalisis struktur teks pidato dengan tepat
Disajikan teks pidato, peserta didik dapat
Menyimpulkan menyimpulkan gagasan utama teks pidato dengan PG 40
tepat
Teks Cerita Peserta didik dapat menyebutkan tokoh-tokoh
20 Menyebutkan Uraian 1
Wayang pewayangan
Sandhangan
Disajikan kalimat berhuruf Jawa, peserta didik dapat
21 Aksara Mengubah Uraian 2
mengubah ke dalam kalimat berhuruf Latin
Jawa
Disajikan kalimat menggunakan basa rinengga,
Basa
22 Menjelaskan peserta didik dapat menjelaskan makna kata Uraian 3
Rinengga
tertentu yang termasuk dalam basa rinengga
peserta didik dapat menerapkan unsur kebahasaan
23 Wawancara Menerapkan Uraian 4
(unggah-ungguh basa)
Tembang peserta didik dapat menyebutkan jenis tembang
24 Menyebutkan Uraian 5
Macapat macapat

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 1 C3 A
puisi secara lisan dan tulis.
Soal :

Gatekna geguritan iki!

KITIR
(Dening: Sumono Sandy Asmoro)

Kitir iki
Materi : Isi panantangku marang wengi
Sing kebacut anggone nguja sepi
Geguritan Dolanan swarane asu baung nggegirisi
Kitir iki wujud pangundhamanaku marang awang-awang
Sing kebacut brangasan
Ngrentengi lintang, nguntal rembulan
Indikator Soal : Kitir iki
Srana gugatku marang isen-isening jagad
Disajikan geguritan, peserta Sing pijer royokan brekat
didik dapat menganalisis tema Tang keguh njaluk ruwat
dalam geguritan dengan tepat.
(Kapethik saka: artikelgakbasi.blogspot.com)

Tema kang trep kanggo geguritan kasebut yaiku ….


A. pangudharasa ati
B. kuciwaning ati
C. isen-isening ati
D. panantang ati

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
1 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 2 C2 D
puisi secara lisan dan tulis.
Soal :

Gatekna geguritan iki!

GUSTI
(Dening: Intan Nukhi Adhiya)

Gusti …
Materi :
Dalem namung tiyang kang lemah
Geguritan Kang boten saged mlampah piyambak
Gusti …
Dalem namung tiyang ingkang gampil gripil
Tansah kegoda kesenengan donya
Indikator Soal : Gusti …
Hamung siji panyuwunku
Disajikan geguritan, peserta Tuntun dalem wonten ing margi kang padhang gusti
didik dapat menyimpulkan Duh Gusti …
pesan yang terkandung dalam
geguritan dengan tepat.
(Sumber: basajawaasli.blogspot.co.id)

Pesen kang kinandut ing geguritan kasebut yaiku …


A. Tiyang kang gampil gripil.
B. Tansah dedunga marang Gusti.
C. Eling marang wong tua.
D. Eling marang gusti.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
2 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami teks hasil No Level Kognitif Kunci


observasi, tanggapan 3 C1 B
deskriptif, dan eksposisi dalam
bentuk informasi atau berita Soal :
secara lisan dan tulis. Gatekna wacan iki!

SENDANG BIRU

Sendang Biru yaiku salah sijine pesisir ing wewengkon Kabupaten


Malang, klebu Kecamatan Sumbermanjing. Manggone ing sakidule kutha
Malang kang adohe kurang luwih 30 kilo meter.
Pesisir Sendang Biru minangka obyek wisata sing endah lan bisa
narik kawigaten marang sapa wae sing teka menyang Sendang Biru. Jalarane
Materi : pesisire resik, wedhine katon putih, lan yen nyawang mangidul katon
njenggerenge Pulo Sempu. Saka Pesisir Sendang Biru bisa nyabrang
Teks Tanggapan Deskriptif menyang Pulo Sempu. Anane Pulo Sempu ombak ing Pesisir Sendang Biru
ora gedhe. Ing Sendang Biru dijangkepi fasilitas kang bisa nyengkuyung
kegiatan pariwisata.
Diarani Sendang Biru kuwi ana sejarahe. Ing pesisir ana sawenehing
sumber kang banyune wernane biru. Tembung sumber bisa uga ateges
sendhang, mula banjur diarani Pesisir Sendang Biru.
Indikator Soal : Pesisir Sendang Biru ing dinane iki dikelola dening perusahaan
negara aran Forestay. Ing kana fasilitas wis sumadiya, ing antarane yaiku
panginepan, guess house, omah jaga, lan prau sewan.
Disajikan cuplikan teks Para pangunjung yen kepengin menyang Sendang Biru bisa nganggo
tanggapan deskriptif, peserta kendaraan pribadi utawa kendaraan umum, yaiku mikrolet jurusan Gadang -
Turen - Sendang Biru.
didik dapat mengidentifikasi
struktur teks tanggapan (Kapethik saka: eastjava.com)
deskriptif dengan tepat
Ukara sing klebu dheskripsi bagean yaiku ...
A. Ing pesisir ana sawenehing sumber kang banyune wernane biru.
B. Ing kana fasilitas wis sumadiya, ing antarane yaiku panginepan,
guess house, omah jaga, lan prau sewan.
C. Sendang Biru yaiku salah sijine pesisir ing wewengkon
Kabupaten Malang, klebu Kecamatan Sumbermanjing.
D. Manggone ing sakidule kutha Malang kang adohe kurang luwih
30 kilo meter.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
3 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami teks hasil No Level Kognitif Kunci


observasi, tanggapan 4 C2 A
deskriptif, dan eksposisi dalam
bentuk informasi atau berita Soal :
secara lisan dan tulis.
Gatekna wacan iki!

Pesisir Pulo Merah, yaiku jeneng sing pas kanggo


ngarani pesisir sing manggon ing desa Sumberagung kasebot.
Di arani pesisir Pulo Merah jalaran wedhi ing sadhawane
pesisir rupane semu abang. Saka pesiser nyawang mangidhul
katon pulo-pulo seng apik banget. Ing mangsa ketiga pulo-pulo
Materi :
mau yen kena sunare srengenge mantulake cahya warna semu
abang, jan nengsemake banget. Apa maneh sesawangan mau
Teks Tanggapan Deskriptif didheleng nalika ngancik sore, wayah srengenge meh angslup.

Ide pokok teks tanggapan deskriptif ana ing wacan paragraf


kasebut yaiku …
A. Pesisir Pulo Merah, yaiku jeneng sing pas kanggo
Indikator Soal : ngarani pesisir sing manggon ing desa Sumberagung
kasebot.
Disajikan cuplikan teks B. Diarani pesisir Pulo Merah jalaran wedhi ing
tanggapan deskriptif, peserta sadhawane pesisir rupane semu abang. Saka pesiser
didik dapat menemukan ide nyawang mangidhul katon pulo-pulo seng apik
pokok teks tanggapan banget.
deskriptif dengan tepat. C. Ing mangsa ketiga pulo-pulo mau yen kena sunare
srengenge mantulake cahya warna semu abang, jan
nengsemake banget.
D. Pesisir Pulo Merah jenenge sing pas kanggo ngarani
pesisir sing manggon ing desa Sumberagung
arikalane didheleng nalika ngancik sore, wayah
srengenge meh angslup nengsemake.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
4 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, dan No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dari teks 5 C1 A
lisan dan tulis untuk
menceritakan pengalaman Soal :
pribadi, profil tokoh , kegiatan,
Gatekna wacan iki!
atau peristiwa.
KI HAJAR DEWANTARA

Ki Hajar Dewantara uga aktif ing jagading politik ing antarane


ing organisasi Budi Utomo, Indische Partij lan komite Bumi Putera.
Nalika tulisane “Seandainya Aku Seorang Belanda” ngemot sindiran
Materi : marang pamarentah Walanda, ndadekake Walanda muntap. Akibate
Ki Hajar Dewantara oleh ukuman dibuwang menyang Negara
Walanda.
Teks Profil Tokoh Ing Negara Walanda Ki Hajar Dewantara nyinaoni
pendhidhikan lan pengajaran. Bareng kondur menyang Tanah Air Ki
Hajar Dewantara munjerake perjuwangane ing babagan
pendhidhikan. Panjenengane ngedekake perguruan taman siswa ing
tanggal 3 Juli 1922. Para siswa digladhi supaya duwe rasa
Indikator Soal : kebangsaan nganggo sesanti “Ing Ngarsa Sung Tuladha, Ing Madya
Mangun Karsa, Tut Wuri Handayani”.
Ki Hajar Dewantara kagungan lelaguan kang gedhe banget ing
Disajikan teks profil tokoh, donyane pendhidhikan. Taun 1959 pamerintah paring gelar “Bapak
peserta didik dapat Pendhidhikan” marang Ki Hajar Dewantara, lan tanggal 2 Mei
menentukan informasi dalam cundhuk karo tanggal miyose ditetepake minangka Dina
teks dengan tepat Pendhidhikan Nasional. Sesanti Tut Wuri Handayani nganti saiki dadi
lambange kementrian pendhidhikan lan kabudayan.

Miturut wacan kasebut Ki Hajar Dewantara dibuwang menyang


Negara Walanda amarga …
A. Tulisane ngemot sindiran nganti ndadekake Walanda nesu.
B. Panjenengane ngobarake semangat anti kolonialisme.
C. Ki Hajar Dewantara munjerake perjuwangane ing babagan
pendhidhikan.
D. Ki Hajar Dewantara aktif ing jagading politik.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
5 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, dan No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dari teks 6 C2 D
lisan dan tulis untuk
menceritakan pengalaman Soal :
pribadi, profil tokoh , kegiatan,
Gatekna wacan iki!
atau peristiwa.
BAYU EKO MOEKTITO

Bayu Eko Moektito lair ing Malang, JawaTimur, 13 November


1993. Ing era modheren iki ora ana sing ora kenal Bayu Eko Moektito
apa maneh kawula mudha. Bayu Eko Moektito kalebu Youtube
Materi : creator kang nduweni pangaribawa (pengaruh) kanggo ngleluri
(melestarikan) budaya Jawa utamane basa Jawa. Basa kang
digunakake karo Bayu Skak nalika gawe konten video akeh-akeh
Teks Profil Tokoh migunakake basa Jawa. Senadyan (walaupun) migunakake basa Jawa,
nyatane sing nonton Youtube Channel Bayu Eko Moektito ora mung
wong Jawa. Iki bisa dibuktekake saka kolom-kolom komentar kang
akeh sing takon apa arti kang diomongake karo Bayu Eko Moektito.
Bayu Eko Moektito utawa luwih kondhang (terkenal) kanthi
Indikator Soal : jejuluk Bayu Skak sekolah ing SMK grafika lan lulus taun 2011.
Sabanjure iku, dheweke nerusake kuliyah ing Universitas Negeri
Malang jurusan Art and Design. Ana kene dheweke sempet ora
Disajikan teks profil tokoh, kuliyah 3,5 taun amarga nggarap filem kanthi judhul Yo wis Ben.
peserta didik dapat Filem iki kalebu filem kang ringan kang nyeritakake kadadeyan
menyimpulkan pesan yang sabendinane. Ananging pangurbanane kasebut ora siya-siya amarga
terkandung dalam teks dengan filem kang digawe kasebut ngolehake apresiasi kang apik saka
tepat. penonton uga presiden Jokowi. Saka kedadeyan kuwi Bayu Skak oleh
dispensasi cuti saka pihak kampus kanthi cathetan kudu ngasilake
(menghasilkan) karya sing bisa dikenal kanthi tingkat nasional.
Minangka kawula mudha kita kudu nduweni semangat kanggo
nyengkuyung kabudayan Jawa. Prestasi ora mung ana ing pelajaran
wae, tuladhane wis bisa dilakokake Bayu Skak. Wiwit saiki awake
dhewe kudu bisa mangerteni potensi apa kang ana ing awake dhewe
saengga bisa ngukir prestasi kaya Bayu Skak.

Miturut wacan kasebut, pesen kang bisa dijupuk yaiku ...


a. Dadi wong enom kudu bisa sekolah lan kuliyah sing dhuwur.
b. Yen arep gawe konten ing Youtube sabisa-bisane nggawe basa
Jawa.
c. Wong nom kudu bisa gawe filem lan Youtube Channel.
d. Kawula mudha kudu duwe semangat nguri-uri budaya Jawa.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
6 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 7 C1 A
dari teks lisan dan tulis yang
berupa fiksi (wayang/ cerkak/ Soal :

folklor/ topѐng ḍhâlâng). Gatekna wacan iki!

PETRUK DADI RATU

Nalika, Petruka dadi ratu akeh wong kang gumuyu. Miturut wong-wong,
Petruk dadi ratu iku amung lakon impen. Lakon impen wong cilik kang bisa ngowahi
kahanan. Apa ana rakyat kang mlarat lan bodho bisa dadi raja kang sugih lan
bijaksana? Ana uga kang ngarani manawa petruk dadi ratu kuwi amung pasemon
babagan kere munggah bale. Ana uga kang ngarani manawa Petruk dadi ratu kuwi
amung lakon aji mumpung babagan kawula alit kang migunakake kesempatan
Materi : sajroning kesempitan. Petruk dadi ratu dudu lakon wong bodho kang dadi raja, utawa
lakone wong cilik kang aji mumpung ananing lakon mencoke wahyu marang kawula.
Kacarita Abimanyu lara. Abimanyu minangka prantara kang mengko bakal
Teks Cerita Wayang paring waris dhampar Palasara, pandhiri Astina marang Parikesit. Bebarengan karo
larane Abimanyu, wahyu kang diduweni lunga, yaiku wahyu Miningrat kang
nyebarake winih keprabon, Wahyu Cakraningrat kang njaga nalika dadi ratu, lan
wahyu Widayat kang nglestarekake uripe nalika dadi ratu. Katelu wahyu kasebut
mencok ing Petruk, lan Petruk dadi ratu ing negara Lojitengara.
Ajejuluk Prabu Wel-Geduwel Beh, kanggo kukuh dadi ratu Petruk mbutuhake
Indikator Soal : dhampar Astina warisan Palasara. Petruk ngutus marang patihe Bayutinaya lan
Wisandhanu kanggo nyolong tahta Palasara kasebut. Utusan kasebut kasil anggone
nggawa tahta, nanging Prabu Wel-Geduwel Beh nalika nyoba lungguh ing sandhuwure
Disajikan teks wayang, peserta langsul kejungkel. Sanajan wus dicoba bola-bali tetep ora bisa banjur dheweke pasrah,
didik dapat menentukan lan oleh bisikan lumantar penasihat kraton supaya ora kejungkel dheweke kudu oleh
boneka kang bisa dililing. Petruk ngutus patihe maneh supaya golek boneka kasebut,
informasi dalam teks dengan lan ora suwe utusan kasebut nggawa boneka kang ora liya, yaiku Abimanyu kang
tepat. nandang lara. Nalika dipangku Prabu We-Geduwel Beh, Abimanyu mari banjur kandha
“Kowe oba bakal bisa nglungguhi tahta kuwi yen kowe ora mangku aku. Ing kono
petruk sadhar menawa jejering kawula, mokal manawa bisa dadi raja. Raja kuwi ora
bisa dadi raja manawa ora dipangku dening kawula amarga para kawula kang bisa
nyempurnakake uripe sang raja.
Kawula kuwi ana ing sadawane jaman lan raja kuwi ora langgeng ana mung
ing wayah tartamtu. Nalika wayah wus sumingkir mula raja bisa tumurun utawa
sumingkir, kamangka kawula utawa rakyat kuwi terus ana. Kawula kuwi ana tanpa
wates lan raja kuwi ana mung winates. Petruk sansaya sadhar manawa amung kawula
kang bisa mbiyantu panguwasa kanggo nulis sejarah, mula wis kudune raja kuwi
ngregani para kawula. Penguwasa kuwi kudu gelem lelabuhan kanggo kawula ora
malah ngrayah uripe kawula. Ananging geneya akeh panguwasa kang ora peduli
marang kawulane, kamangka dheweke tetep lungguh ing tahtane? Raja lan kawula
kudu wengku-winengku kaya Petruk lan Abimanyu.

Crita wayang Petruk dadi ratu nyritakake babagan ….


A. tumempele wahyu marang wong cilik
B. goleke cara supaya bisa dadi raja
C. Abimanyu kang nandang lara
D. Petruk sing kepingin lungguh dhampar keprabon

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
7 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 8 C2 C
dari teks lisan dan tulis yang
berupa fiksi (wayang/ cerkak/ Soal :

folklor/ topѐng ḍhâlâng). Gatekna wacan iki!

PETRUK DADI RATU

Nalika, Petruka dadi ratu akeh wong kang gumuyu. Miturut wong-wong,
Petruk dadi ratu iku amung lakon impen. Lakon impen wong cilik kang bisa ngowahi
kahanan. Apa ana rakyat kang mlarat lan bodho bisa dadi raja kang sugih lan
bijaksana? Ana uga kang ngarani manawa petruk dadi ratu kuwi amung pasemon
babagan kere munggah bale. Ana uga kang ngarani manawa Petruk dadi ratu kuwi
amung lakon aji mumpung babagan kawula alit kang migunakake kesempatan
Materi : sajroning kesempitan. Petruk dadi ratu dudu lakon wong bodho kang dadi raja, utawa
lakone wong cilik kang aji mumpung ananing lakon mencoke wahyu marang kawula.
Kacarita Abimanyu lara. Abimanyu minangka prantara kang mengko bakal
Teks Cerita Wayang paring waris dhampar Palasara, pandhiri Astina marang Parikesit. Bebarengan karo
larane Abimanyu, wahyu kang diduweni lunga, yaiku wahyu Miningrat kang
nyebarake winih keprabon, Wahyu Cakraningrat kang njaga nalika dadi ratu, lan
wahyu Widayat kang nglestarekake uripe nalika dadi ratu. Katelu wahyu kasebut
mencok ing Petruk, lan Petruk dadi ratu ing negara Lojitengara.
Ajejuluk Prabu Wel-Geduwel Beh, kanggo kukuh dadi ratu Petruk mbutuhake
Indikator Soal : dhampar Astina warisan Palasara. Petruk ngutus marang patihe Bayutinaya lan
Wisandhanu kanggo nyolong tahta Palasara kasebut. Utusan kasebut kasil anggone
nggawa tahta, nanging Prabu Wel-Geduwel Beh nalika nyoba lungguh ing sandhuwure
Disajikan teks wayang, peserta langsul kejungkel. Sanajan wus dicoba bola-bali tetep ora bisa banjur dheweke pasrah,
didik dapat menghubungkan lan oleh bisikan lumantar penasihat kraton supaya ora kejungkel dheweke kudu oleh
boneka kang bisa dililing. Petruk ngutus patihe maneh supaya golek boneka kasebut,
pesan moral teks dengan lan ora suwe utusan kasebut nggawa boneka kang ora liya, yaiku Abimanyu kang
kehidupan sehari-hari dengan nandang lara. Nalika dipangku Prabu We-Geduwel Beh, Abimanyu mari banjur kandha
“Kowe oba bakal bisa nglungguhi tahta kuwi yen kowe ora mangku aku. Ing kono
tepat petruk sadhar menawa jejering kawula, mokal manawa bisa dadi raja. Raja kuwi ora
bisa dadi raja manawa ora dipangku dening kawula amarga para kawula kang bisa
nyempurnakake uripe sang raja.
Kawula kuwi ana ing sadawane jaman lan raja kuwi ora langgeng ana mung
ing wayah tartamtu. Nalika wayah wus sumingkir mula raja bisa tumurun utawa
sumingkir, kamangka kawula utawa rakyat kuwi terus ana. Kawula kuwi ana tanpa
wates lan raja kuwi ana mung winates. Petruk sansaya sadhar manawa amung kawula
kang bisa mbiyantu panguwasa kanggo nulis sejarah, mula wis kudune raja kuwi
ngregani para kawula. Penguwasa kuwi kudu gelem lelabuhan kanggo kawula ora
malah ngrayah uripe kawula. Ananging geneya akeh panguwasa kang ora peduli
marang kawulane, kamangka dheweke tetep lungguh ing tahtane? Raja lan kawula
kudu wengku-winengku kaya Petruk lan Abimanyu.

Ing wacan “Petruk Dadi Ratu” ana tembung pasemon. Tegese pasemon, yaiku ….
A. tuladha
B. guyonan
C. sindiran
D. unen-unen

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
8 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 9 C1 C
lagu tembang macapat dan
kreasi secara lisan dan tulis. Soal :

Gatekna judhul tembang iki!

1) Pocung
2) Menthog-menthog
3) Sinom
Materi : 4) Gethuk
5) Anoman obong
Tembang Kreasi 6) Durma

Kang kalebu tembang kreasi yaiku ….


A. 2, 3, 4
Indikator Soal : B. 1, 3, 6
C. 2, 4, 5
Disajikan beberapa judul
D. 1, 2, 3
tembang, peserta didik dapat
mengidentifikasi jenis
tembang kreasi dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
9 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 10 C2 D
lagu tembang macapat dan
kreasi secara lisan dan tulis. Soal :

Gatekna tembang kreasi iki!

PADHA NYAWIJI

Ayo padha nyawiji


Materi : Tuwa mudha jaler estri
Sayuk eka kapti
Tembang Kreasi Bareng dha tumandhang nyukupi
Sandhang pangan kita sami
Nanging aja ana kang korupsi
Negarane rugi kang sayekti
Indikator Soal :
Kang ora kalebu pitutur luhur kang kinandhut ing cakepan
Disajikan teks tembang kreasi,
tembang dolanan kasebut yaiku …
peserta didik dapat
A. Tuntunan supaya padha gatong royong nyambut
menyimpulkan isi tersirat
dalam tembang kreasi dengan gawe bebarengan.
tepat. B. Yen padha korupsi sayekti negarane bakal
nandhang rugi.
C. Tuntunan supaya tansah njaga kerukunan lan
persatuan.
D. Tuntunan supaya padha korupsi.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
10 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami kaidah penulisan No Level Kognitif Kunci


teks berupa kalimat sederhana 11 C1 B
dengan aksara Jawa/carakan
Madhurâ. Soal :

Gatekna aksara Jawa iki!

sandhangan panyigeg sajrone ukara Jawa ing dhuwur


Materi : yaiku ….
A. pengkal lan suku
Sandhangan Aksara Jawa
B. cecek lan layar
C. pepet lan cecek
D. wulu lan suku
Indikator Soal :

Disajikan kalimat berhuruf


Jawa, peserta didik dapat
mengidentifikasi sandhangan
yang digunakan dalam kalimat
dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
11 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami kaidah penulisan No Level Kognitif Kunci


teks berupa kalimat sederhana 12 C2 B
dengan aksara Jawa/carakan
Madhurâ. Soal :

Bocah iku pinter.

Ukara kasebut yen disalin nganggo aksara Jawa sing


bener yaiku …
A.
Materi :

Pasangan Aksara Jawa B.

C.
Indikator Soal :
D.
Disajikan frase berhuruf
Latin, peserta didik dapat
menerapkan pasangan Aksara
Jawa dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
12 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Mengidentifikasi, memahami No Level Kognitif Kunci


dan menganalisis struktur 13 C1 C
teks, unsur kebahasaan, dan
pesan moral cerita fiksi Soal :
(wayang/ cerkak/ folklor/
topèng ḍhâlâng) secara lisan Kabeh katrangan sing bisa dijupuk saka teks cekak
dan tulis. ngenani papan panggonan, wayah lan swasana diarani ….
A. alur
B. tema
C. setting
Materi : D. paraga

Cerita Cekak

Indikator Soal :

peserta didik dapat


menyebutkan struktur teks
cerita cekak dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
13 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Mengidentifikasi, memahami No Level Kognitif Kunci


dan menganalisis struktur 14 C3 D
teks, unsur kebahasaan, dan
pesan moral cerita fiksi Soal :
(wayang/ cerkak/ folklor/
topèng ḍhâlâng) secara lisan Gatekna wacan iki!
dan tulis.
Wayah liburan akhir taun pelajaran wingi, aku
ndherek bapak lan ibu wisata kulawarga menyang Jakarta,
Bogor, lan Bandung. Kebeneran sekolah ing panggonane
Materi : bapak ngasta nganakake wisata kulawarga. Aku lan
adhikku uga ndherek. Sadurunge budhal, bengine
Cerita Cekak mripatku angel dakremake. Kok ora ndang esuk-esuk, ya?
pikirku. Aku ora bisa enggal turu, awit wis kelas 8 SMP
aku durung weruh langsung swasana ibukota negara RI
kasebut. Iki uga pengalamanku sing pertama wisata adoh
Indikator Soal : bareng-bareng sakaluwarga.
Disajikan 1 paragraf cerita
Miturut wacan kasebut, paraga utamane yaiku ….
cekak, peserta didik dapat
A. bapak
menganalisis unsur intrinsik
dalam cerita cekak dengan B. adhik
tepat. C. ibu
D. aku

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
14 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Mengidentifikasi, memahami No Level Kognitif Kunci


dan menganalisis struktur 15 C2 C
teks, unsur kebahasaan, dan
pesan moral cerita fiksi Soal :
(wayang/ cerkak/ folklor/
topèng ḍhâlâng) secara lisan Gatekna wacan iki!
dan tulis.
Dina Jumat kepungkur, aku shalat Jumat ing mesjid
cedhak alun-alun. Nalika aku teka, jamaahe wis padha
akeh. Ora suwe imame banjur teka lan shalat Jumat
Materi : diwiwiti. Mesjid banjur sepi lan mung krungu swarane
imam sing maca Surat Al-Fatihah. Nalika imame maca
Cerita Cekak tekan ayat Ghairil maghdzubi ‘alaihim waladhdhalliin,
dumadakan ana bocah cilik sing mbengok saka mburi
“Semua bilang apa?” Kabeh makmum banjur nyauri
“Aamiin.” Sawise kuwi, kabeh jamaah, kalebu imam lan
Indikator Soal : makmum padha ngguyu lan shalat Jumat buyar amarga
omongane bocah cilik kuwi mau.
Disajikan teks cerita cekak,
peserta didik dapat
Patuladhan sing ora trep karo wacan ing dhuwur yaiku
menyimpulkan pesan moral
cerita cekak dengan tepat. …
A. Yen shalat ora pareng nggawa bocah cilik.
B. Yen shalat ora pareng gegojegan.
C. Aja dhisiki imam nalikane shalat.
D. Yen shalat kudu khusuk.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
15 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur dan unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan dalam teks sesuai 16 C1 A
ragam bahasa dan gaya
berbahasa (basa Soal :
rinengga/lalongèt).
Gatekna ukara iki!

Bathok bolu isi madu iku tegese wong sing katon ora
mbejaji nanging sejatine wasis.

Materi : “Bathok bolu isi madu” kalebu jinise basa rinengga yaiku
….
Basa Rinengga A. Paribasan
B. Bebasan
C. Saloka
D. Purwakanthi
Indikator Soal :

Disajikan kalimat
menggunakan basa rinengga,
peserta didik dapat
mengidentifikasikan jenis basa
rinengga dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
16 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur dan unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan dalam teks sesuai 17 C2 A
ragam bahasa dan gaya
berbahasa (basa Soal :
rinengga/lalongèt).
Gatekna wacan iki!

Perkarane wong loro iku paribasan emprit abuntut


bedhug.

Materi : “Emprit abuntut bedhug” tegese ...


A. Perkara sepele dadi gede.
Basa Rinengga B. Suwe banget anggone ngenteni.
C. Wong tuwa njaluk wuruk wong enom.
D. Wong pinter mungsuh wong pinter.

Indikator Soal :

Disajikan kalimat
menggunakan basa rinengga,
peserta didik dapat
menyimpulkan makna basa
rinengga dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
17 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami kaidah dalam No Level Kognitif Kunci


kegiatan wawancara, dialog, 18 C3 D
dan diskusi sesuai dengan
tatakrama. Soal :

Gatekna pedhoman wawancara iki!

1) Nindakake wawan rembug


2) Nggawe pelaporan
3) Nggawe daftar pitakon
Materi : 4) Nemtokake tema lan tujuan
5) Nemtokake nara sumber
Wawancara
Urutan nindakake wawan rembug sing bener yaiku ....
A. 1-4-3-5-2
B. 2-4-5-1-3
Indikator Soal : C. 3-1-5-4-2
D. 4-5-3-1-2
Disajikan pedoman
wawancara, peserta didik
dapat menganalisis urutan
pedoman wawancara dengan
tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
18 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami kaidah dalam No Level Kognitif Kunci


kegiatan wawancara, dialog, 19 C1 C
dan diskusi sesuai dengan
tatakrama. Soal :

Gatekna wawanrembug iki!

Indah : “Panjenengan sadeyan tahu bulat punika


wiwit kapan, Pak?”
Pak Karto : “Aku bakulan tahu bulat iki wiwit limang
Materi : tahun kepungkur, Ndhuk.”

Wawancara Miturut wawanrembug kasebut, basa sing digunakake


Indah yaiku basa …
A. ngoko alus
B. ngoko lugu
Indikator Soal : C. karma alus
D. karma lugu
Disajikan teks wawancara,
peserta didik dapat
mengidentifikasi unsur
kebahasaan (unggah-ungguh
basa) dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
19 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dalam 20 C1 A
menulis berbagai jenis surat,
iklan, dan reklame sesuai Soal :
konteks.
Gatekna jinis surat iki!

(1) layang dhawuh (perintah)


(2) layang ulem (undhangan)
(3) layang lelayu (kabar kepaten)
Materi : (4) layang kitir (telegram)

Surat Kang kalebu layang resmi yaiku ….


A. 1
B. 2
C. 3
Indikator Soal : D. 4
Disajikan jenis-jenis surat,
peserta didik dapat
mengidentifikasi jenis surat
resmi dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
20 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dalam 21 C3 B
menulis berbagai jenis surat,
iklan, dan reklame sesuai Soal :
konteks.
Gatekna struktur layang iki!

1) salam pambuka
2) pambuka
3) papan lan titi mangsa
Materi : 4) surasa (isi layang)
5) tapak asma
Surat 6) peprenah
7) adangiyah
8) panutup
9) salam panutup
Indikator Soal : 10) asma sing nulis layang
Disajikan struktur surat,
Urutane struktur layang kang bener yaiku ….
peserta didik dapat
A. 2, 4, 3, 1, 5, 7, 6, 9, 8, 10
menganalisis urutan penulisan
surat dengan tepat. B. 3, 7, 1, 2, 4, 8, 9, 6, 5, 10
C. 3, 1, 2, 5, 9, 10, 4, 6, 8, 7
D. 1, 3, 2, 5, 4, 9, 10, 6, 8, 7

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
21 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dalam 22 C2 D
menulis berbagai jenis surat,
iklan, dan reklame sesuai Soal :
konteks.
Gatekna layang iki!

PEMERINTAH KOTA SURABAYA


DINAS PENDIDIKAN
SEKOLAH MENENGAH PERTAMA NEGERI 89
Jl. Indonesia No. 2, Telp. 123987 Kode Pos 60100
Materi : Email: smpn89sby@gmail.com Website: www.smpn89sby.sch.id

Surat Nomer : 005/Ex/432.616.43.12/II/2019 24 Januari 2019


Lampiran : 1 berkas
Hal : Seminar Bahasa Jawa

Yth. Kepala Sekolah


Indikator Soal : SMP Negeri dan Swasta
Wonten Surabaya
Disajikan contoh surat, peserta
didik dapat menjelaskan jenis
surat dengan tepat. Layang kasebut kalebu jinise laying ....
A. ulem
B. kitir
C. lelayu
D. resmi

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
22 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dalam 23 C3 A
menulis berbagai jenis surat,
iklan, dan reklame sesuai Soal :
konteks.
Gatekna layang iki!

(1) Katur dhumateng


Bapak saha Ibu
ing ndalem
Materi :
(2) Sembah pangabekti,
Surat Kanthi serat punika kula ngaturi pirsa bilih
kawontenan kula ing Surabaya. Kajawi ingkang kasebat ing
nginggil, keng putra ngaturi uninga bilih benjing wekdal
liburan semeseter gasal ing wulan Januari keng putra
Indikator Soal : wonten kegiyatan Study Tour dhateng Pulo Bali.

Disajikan contoh surat, peserta (3) Surabaya, 1 Januari 2017


didik dapat menganalisis Keng putra tuhu tresna
struktur teks surat dengan
tepat.
Perangan layang pribadhi nomer 1 diarani ….
A. adangiyah
B. titi mangsa
C. salam pambuka
D. surasa basa

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
23 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan, dan pesan 24 C1 B
moral tembang macapat secara
lisan dan tulis. Soal :

Gatekna tembang macapat iki!

DURMA

Dipun sami ambanting sarira nira


Materi : Cegah dhahar lan guling
darapon sudaa
Tembang Macapat Nepsu kang ngambra-ambra
Lerema ing tyas sireki
Dadi sabarang
Karsa nira lestari
Indikator Soal :
Mitirut tembang macapat kasebut, guru lagune yaiku ….
Disajikan contoh tembang
A. a, i, a, a, e, e, i
macapat, peserta didik dapat
B. a, i, a, a, i, a, i
mengidentifikasi guru lagu
pada tembang macapat dengan C. i, u, a, a, e, e, i
tepat. D. i, u, a, a, i, a, i

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
24 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 25 C1 C
tembang macapat secara lisan
dan tulis. Soal :

Gatekna tembang macapat iki!

DURMA

Dipun sami ambanting sarira nira


Materi : Cegah dhahar lan guling
darapon sudaa
Tembang Macapat Nepsu kang ngambra-ambra
Lerema ing tyas sireki
Dadi sabarang
Karsa nira lestari
Indikator Soal :
Mitirut tembang macapat kasebut, guru wilangan gatra
Disajikan contoh tembang
kaping 4 (papat) yaiku ….
macapat, peserta didik dapat
A. 5
mengidentifikasi guru
wilangan pada tembang B. 6
macapat dengan tepat. C. 7
D. 8

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
25 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 26 C1 B
tembang macapat secara lisan
dan tulis. Soal :

Gatekna tembang macapat iki!

MIJIL

Lali lali datan bisa lali


Materi : Lawas saya katon
Umpakna wit-witan kang gedhe
Tembang Macapat Tinutuhan datan bisa mati
Mrajak saya semi
Tresnaku ngrembuyung

Indikator Soal : Mitirut tembang macapat kasebut, guru gatrane yaiku ...
A. 5
Disajikan contoh tembang
B. 6
macapat, peserta didik dapat
C. 7
mengidentifikasi guru gatra
pada tembang macapat dengan D. 8
tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
26 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami teks berupa No Level Kognitif Kunci


paragraf aksara Jawa/carakan 27 C2 A
Madhurâ.
Soal :

Suryani tumbas sega uduk.

Ukara kasebut yen ditulis aksara Murda kang bener yaiku



A.
Materi :

Aksara Murda B.

C.
Indikator Soal :
D.
Disajikan kalimat berhuruf
latin, peserta didik dapat
menerapkan penulisan aksara
murda dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
27 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami teks berupa No Level Kognitif Kunci


paragraf aksara Jawa/carakan 28 C2 C
Madhurâ.
Soal :

Ing musium Ambarawa.

Ukara kasebut yen ditulis aksara Swara kang bener yaiku



A.
Materi :

Aksara Swara B.

C.
Indikator Soal :
D.
Disajikan kalimat berhuruf
latin, peserta didik dapat
menerapkan penulisan aksara
swara dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
28 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami teks berupa No Level Kognitif Kunci


paragraf aksara Jawa/carakan 29 C2 B
Madhurâ.
Soal :

Kembang banyon cacahe 7.

Ukara kasebut yen ditulis aksara Jawa mawa Angka Jawa


kang bener yaiku …
A.
Materi :

Angka Jawa B.

C.
Indikator Soal :
D.
Disajikan kalimat berhuruf
latin, peserta didik dapat
menerapkan penulisan angka
jawa dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
29 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 30 C1 A
dari teks drama modern.
Soal :

Gatekna wacan iki!

Nalika ing pasar, Adit ketemu Bu Nita kang nembe


wae rampung blanja. Ora mikir suwe, Adit langsung
mlayu nyaut brang blanjane Bu Nita.
Materi : Bu Nita : (Kaget) “Eh, eh… Sapa iki? Kok blanjaku
disaut ngene?”
Drama Adit : “Menika kula, Bu. Adit. Muridipun
panjenengan kelas 9-A.”
Bu Nita : “Walah… kowe to Dit. Ngaget-ngageti ae.
Meh tak bengoki jambret lo iki mau.”
Indikator Soal : Adit : “Nggih nyuwun pangapunten, Bu. Kala wau
kula tingali Bu Nita kok radi kabotan
Disajikan cuplikan teks drama ngangkat blanjanipun. Mila, kula langsung
tradisional/modern, peserta
nyaut kemawon. Nyuwun pagapunten nggih,
didik dapat mengidentifikasi
Bu.”
plot drama dengan tepat.
Bu Nita : “Wah, aku ya suwun yen ngono wis
direwangi. Ora ngrepoti ta?”
Adit : “Boten Bu. Mangga kula dherekaken.”

Plot/alur kang jumbuh/cocog karo kahanan ing perangan


drama kasebut yaiku ....
A. maju
B. mundur
C. flashback
D. campuran

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
30 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 31 C1 D
dari teks drama modern.
Soal :

Gatekna wacan iki!

Bareng nyumurupi ana kenya elek lan ambune ora


enak. Yuyu Kangkang ora gelem nyabrangake Kleting
Kuning. Mesthi wae Kleting Kuning banjur muring.
Materi : Senajan elek rupane, banger ambune, kenya iku cerak
karo Dewa. Awit saka iku, dheweke nate diganjar pusaka
Drama dening Jawata. Senajan wujude pusaka kuwi prasaja
dayane ngedab-edabi. Pusaka mau awujud sawijining sada
lanang. Mula nalika kaline disabet nganggo pusaka sada
lanang, sanalika asat banyune.
Indikator Soal :
Latar/setting saka perangan drama kasebut yaiku ….
Disajikan cuplikan teks drama
A. Dhukuh Dhadhapan
tradisional/modern, peserta
B. sapinggiring alas
didik dapat mengidentifikasi
unsur intrinsik drama dengan C. Praja Jenggala
tepat. D. pinggire kali

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
31 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 32 C1 D
dari teks drama modern.
Soal :

Gatekna wacan iki!

Narti : “Ibu punapa siyos tindak sapunika?” (karo


nyedhaki ibune sing lagi setrika)
Ibu : “Ya, durung ta, Nar. Iki isih ngenteni
Materi : Bapakmu.”
Narti : “Bapak kala wau tindak pundi ta, Bu. Ngantos
Drama samenika kok dereng kondur?”
Ibu : “Ngendikane mau neng daleme Pak RT,
nanging kok ya suwemen!”
Bapak : “Assalamu’alaikum, walah-walah wis padha
Indikator Soal : ganti klambi ta iki!” (mlaku karo nyopot helm
tumuju ibu lan Narti)
Disajikan cuplikan teks drama
tradisional/modern, peserta
Manut teks drama kasebut, papan panggonane Ibu, Narti,
didik dapat mengidentifikasi
unsur intrinsik drama dengan lan Bapak nalika rembugan ana ing ....
tepat. A. garasi mobil
B. kamare ibu
C. kamare Narti
D. ruwang setrikan

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
32 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 33 C3 A
dari teks drama modern.
Soal :

Gatekna wacan iki!

Aswatama : “Punapa bapa siyos tindak dhateng


kitharaja sowan sinuwun Prabu
Duryudana?”
Materi : Pandhita Durna : “Eiii… ya ya sida! Sida, ya dina iki
uga ngger!” (banjur ngadeg saka
Drama palungguhan)
Aswatama : “Kreta sampun sumadya, lajeng
sinten ingkang kepareng
ndherekaken?”
Indikator Soal : Pandhita Durna : “Cukup sira wae, ngger. Ngiras
pantes kusirana kretane.”
Disajikan cuplikan teks drama
tradisional/modern, peserta
Pandhita Durna migunakake basa ....
didik dapat menganalisis unsur
kebahasaan (unggah-ungguh A. ngoko lugu
basa) dengan tepat. B. ngoko alus
C. krama lugu
D. krama alus

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
33 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami teks hasil No Level Kognitif Kunci


observasi dalam bentuk 34 C1 B
laporan.
Soal :

Gatekna wacan iki!

Gamelan minangka piranti musik tradhisional asli


Jawa. bagean-bagean gamelan ana macem-macem. Ana
sing diarani wilahan kayata demung, saron, peking. Dene
Materi : bagean thuthukan kayata bonang, kempul, kenong. Banjur
ana bagena alusan kayata genter, rebab.
Teks Hasil Observasi
Perangan struktur teks observasi kasebut kalebu perangan
....
A. dhefinisi umum
Indikator Soal : B. dheskripsi bagean
C. dheskripsi manfaat
Disajikan 1 paragraf teks hasil
D. dheskripsi dhefinisi
observasi, peserta didik dapat
mengidentifikasi struktur teks
dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
34 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami teks hasil No Level Kognitif Kunci


observasi dalam bentuk 35 C2 A
laporan.
Soal :

Gatekna wacan iki!

Uwuh sing ana ing masyarakat bisa kaperang dadi


loro, yaiku uwuh organik lan anorganik. Uwuh organik
yaiku sawenehing uwuh sing dumadi saka tetuwuhan
Materi : utawa urip-uripan, upamane sisa panganan, godhong, lan
liya-liyane. Dene uwuh anorganik yaiku uwuh sing
Teks Hasil Observasi dumadi saka proses prodhuksi kanthi cara kimia, upamane
wesi, kaca, plastik, lan liya-liyane. Sakabehing uwuh mau
menawa ora diopeni kanthi becik mesthi nuwuhake ambu
sing ora enak lan pungkasane bisa nyebabake lelara.
Indikator Soal :
Isi wacan kasebut yaiku ...
Disajikan 1 paragraf teks hasil
A. Uwuh diperang dadi loro, yaiku uwuh organik
observasi, peserta didik dapat
lan anorganik.
menyimpulkan isi teks dengan
tepat. B. Uwuh yen ora diopeni kanthi becik bisa
nyebabake lelara.
C. Uwuh organik yaiku uwuh sing dumadi saka
urip-uripan.
D. Uwuh anorganik dumadi saka proses prodhuksi
kimia.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
35 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, No Level Kognitif Kunci


kaidah, dan unsur kebahasaan 36 C1 D
dalam menulis laporan
kegiatan. Soal :

Gatekna wacan iki!

1) Kegiyatan karya wisata dileksanakake tanggal 14


desember 2016.
2) Adhedhasar asil rapat karo wali murid karya
wisata dianakake sawise ulangan semester ganjil.
Materi : 3) Karya wisata kanggo para siswa kelas 9 wis
kaleksanan kanthi lancar.
Teks Laporan Kegiatan 4) Tujuwan studi wisata yaiku supaya para siswa
bisa nglumpukake data tinggalane sejarah.

Ukara sing trep kanggo bageyan pambuka ing laporan


Indikator Soal : kegiyatan ana ing ukara nomer ….
A. 1 lan 2
Disajikan 1 paragraf teks B. 3 lan 4
laporan kegiatan, peserta didik C. 1 lan 3
dapat mengidentifikasi struktur
D. 2 lan 4
teks dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
36 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, dan No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dari teks 37 C3 D
pidato dan teks pewara.
Soal :

Gatekna struktur pidhato iki!

1) Purwaka, salam pambuka, surasa, pangarep-arep,


panutup, salam panutup
2) Salam pambuka, purwaka, surasa, pangarep-arep,
Materi : salam panutup, panutup
3) Purwaka, salam pambuka, surasa, panutup,
Pidato pangarep-arep, salam panutup
4) Salam pambuka, purwaka, surasa, pangarep-arep,
panutup, salam panutup

Indikator Soal : Urut-urutane struktur pidhato sing runtut yaiku ....


A. nomer 1
Disajikan struktur teks pidato,
B. nomer 2
peserta didik dapat
C. nomer 3
menganalisis urutan struktur
teks pidato dengan tepat. D. nomer 4

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
37 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, dan No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dari teks 38 C2 B
pidato dan teks pewara.
Soal :

Gatekna perangan pidhato iki!

Wonten ing kalodhangan punika kula badhe … bab


kadospundi upaya ngembangaken kewirausahaan.

Materi : Tembung kang cocog kanggo njangkepi pidhato ing


ndhuwur yaiku…
Pidato A. maringaken
B. ngaturaken
C. njlentrehaken
D. nyaosaken
Indikator Soal :

Disajikan cuplikan teks pidato,


peserta didik dapat melengkapi
bagian teks pidato dengan
tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
38 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, dan No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dari teks 39 C3 C
pidato dan teks pewara.
Soal :

Gatekna perangan pidhato iki!

Wasana namung semanten atur kula minangka


sesulih kanca-kanca kelas IX sedaya, mbok bilih wonten
lepat anggenipun kula matur, kula nyuwun samodra
Materi : pangaksami. Nuwun.

Pidato Punggelan pidhato kasebut mapan ing perangan ....


A. Purwaka
B. Salam pambuka
C. Panutup
Indikator Soal : D. Pangarep-arep
Disajikan cuplikan teks pidato,
peserta didik dapat
menganalisis struktur teks
pidato dengan tepat.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
39 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Pilihan Ganda
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, dan No Level Kognitif Kunci


unsur kebahasaan dari teks 40 C2 B
pidato dan teks pewara.
Soal :

Sepisan, sumangga sesarengan ngunjukaken puja


pudyastuti katur dumateng ngarsanipun Gusti Allah
ingkang Maha Agung ingkang sampun paring rahmat
sarta hidayah dhumateng kita sedaya, saengga ing wekdal
punika kita taksih pinaringan rahayu wilujeng nir ing
Materi : sambekala. Kaping kalihipun kula minangka sesulih
saking siswa-siswi klas sanga ngaturaken agunging
Pidato panuwun ingkang tanpa upami dhumateng para bapak
sarta ibu guru ingkang sampun kersa rawuh, sarta adhik-
adhik kelas pitu lan kelas wolu ingkang ndherek
mangayubagya ing adicara pepisahan siswa-siswi kelas
Indikator Soal : sanga enjing punika.
Disajikan teks pidato, peserta
Ngaturaken agunging panuwun tegese yaiku ....
didik dapat menyimpulkan
A. njaluk pangapura saaakeh-akehe
gagasan utama teks pidato
dengan tepat. B. ngaturake matur nuwun sing saakeh-akehe
C. ngadharake apa kang dadi pangajabe ing
sajroning pidhato kasebut
D. njaluk donga marang wong sing nekani pidhato
kasebut

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
40 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Uraian
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 1 C1 ---
dari teks lisan dan tulis yang
berupa fiksi (wayang/ cerkak/ Soal :
folklor/ topѐng ḍhâlâng).
Pandhawa mujudake putra saking Prabu Pandhu
Dewanata, coba sebutna asmane para Putrane Prabu
Pandhu Dewanata!

Materi : Wangsulan:

Wayang - Yudhistira/Puntadewa
- Bima/Werkudara
- Arjuna/Janaka
- Nakula
Indikator Soal : - Sadewa
Peserta didik dapat
menyebutkan tokoh-tokoh
pewayangan.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
1 Mudah
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Uraian
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami kaidah penulisan No Level Kognitif Kunci


teks berupa kalimat sederhana 2 C2 ---
dengan aksara Jawa/carakan
Madhurâ. Soal :

Ukara kasebut owahana mawa aksara latin!

Materi : Wangsulan:

Sandhangan Aksara Jawa Dewi tuku buku ing pasar.

Indikator Soal :

Disajikan kalimat berhuruf


Jawa, peserta didik dapat
mengubah ke dalam kalimat
berhuruf Latin.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
2 Sulit
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Uraian
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur dan unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan dalam teks sesuai 3 C2 ---
ragam bahasa dan gaya
berbahasa (basa Soal :
rinengga/lalongèt).
Surya abang kupinge amarga pulpene dijupuk kancane.

Andharna tegese tembung entar kang kacithak kandel!

Materi : Wangsulan:

Basa Rinengga Abang kupinge tegese nesu.

Indikator Soal :

Disajikan kalimat
menggunakan basa rinengga,
peserta didik dapat
menjelaskan makna kata
tertentu yang termasuk dalam
basa rinengga.

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
3 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Uraian
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami kaidah dalam No Level Kognitif Kunci


kegiatan wawancara, dialog, 4 C2 ---
dan diskusi sesuai dengan
tatakrama. Soal :

Ibu maca koran ing ngarep omah.

Owahana ukara kasebut dadi basa krama alus!

Materi : Wangsulan:

Wawancara Ibu maos koran wonten ngajeng griya.

Indikator Soal :

peserta didik dapat


menerapkan unsur kebahasaan
(unggah-ungguh basa).

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
4 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019
KARTU SOAL
Jenis Sekolah : SMP Bahan/Kelas/Smt : Ujian Sekolah
Bentuk Test : Uraian
Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Tahun Ajaran : 2018/2019
Kurikulum : 2013 Penyusun : MGMP Bader
Kompetensi Dasar : Sumber :

Memahami struktur teks, unsur No Level Kognitif Kunci


kebahasaan, dan pesan moral 5 C1 ---
tembang macapat secara lisan
dan tulis. Soal :

Tembang macapat mujudake tembang kang nduweni


paugeran-paugeran tertamtu lan cacahe tembang macapat
ana 11.

Sebutna 4 (papat) wae jinise tembang macapat!


Materi :

Tembang Macapat Wangsulan:

- Mijil
- Maskumambang
Indikator Soal : - Kinanthi
- Sinom
peserta didik dapat
- Asmarandana
menyebutkan jenis tembang
- Durma
macapat
- Dhandhanggula
- Gambuh
- Pangkur
- Megatruh
- Pucung

KETERANGAN SOAL
Proporsi Jawaban
Digunakan Jumlah Tingkat Daya
No Tanggal Pada Pilihan Keterangan
Untuk Siswa Kesukaran Pembeda
A B C D
Ujian
5 Sedang
Sekolah

Latihan Paket 3 | USBN Bahasa Daerah SMP/MTs Kota Surabaya Tahun 2019

Anda mungkin juga menyukai