Anda di halaman 1dari 3

Bahasa Jawa

Teks informasi

1. Teks informasi yaiku teks sing tujuan panulisane nginformasikake apa wae
2. Wujud teks informasi: (1) lisan (arupa suara utowo omongan), (2) tulisan (bisa ditemukan
ing koran (ariwarti) utowo kolowarti (majalah), (3) Gambar
3. Jenis Teks Informasi:
Teks Pawarta  teks kang ngandharake kabar anyar utowo kedadean sing lagi dumadi
ing sawijining panggonan. Titikane: Ngandharake fakta, wujude gancaran/paragraf,
kamomot ana ing medhia cetak utowo elektronik, isine pawarta iku sing lagi dadi
omongane masyarakat

Teks Persuasi  karangan kang isine ajak-ajak/ngrayu pamaca supaya nindakake apa
sing diandharake. Titikane: isine ajak-ajak utowo narik kawigaten (perhatian), wujude
gancaran/paragraf, ngyakinake pamaca, gunakake tembung ajakan (ayo, manga,
lakonana)

Sesanti/Slogan  ukara/tetembungan kang isine pitutur, donga, tekad, pengarep-


arep, pituduh kanggo tuntutan urip ing bebrayan (masyarakat). Titikane: wujude
ukara/tetembungan, ngemu pitutur (mengandung nasehat), ngajak lang ngilikake.

Pariwara/Iklan  teks kang isine memerakake barang/jasa supaya para pemiyarsa


kasengsem (tertarik). Titikane: wujude ukara/tetembungan, biyasane ana gambar sing
nyengsemake (menarik), mamerake barang/jasa supaya dideleng, dituku, digunakake.

4. Saben jenis teks informasi nduweni titikan utowo ciri-ciri. Bisa katitik saka informasi sing
diandharake uga bisa saka basa kang digunakake.

Tembang macapat

1. Tembang macapat salah sijine jinis lagu dhaerah utawa tradisional Jawa. Tembang
Macapat kaiket paugeran (aturan).
2. Paugeran Tembang Macapat ana telu:
Guru Gatra  Cacahing gatra saben sapada (jumlah baris dalam satu bait)
Guru Wilangan  Cacahing wanda saben sagatra (jumlah suku kata dalam setiap baris
tembung macapat)
Guru Lagu  Unine swara ing pungkasane gatra (bunyi huruf vocal pada setiap baris)
3. Jenis Tembang Macapat: Mijil, Sinom, Maskumambang, Pangkur, Durma, Kinanthi,
Asmaradana, Dhandhanggula, Gambuh, Megatruh, Pucung.
4. Filosofi tembang macapat Perjanalanan uripe menungso wiwit weteng, dilahirnu, ing nganti
ora ono.
Tembang Pangkur

(8a)

Paribasan, bebasan, saloka

1. Paribasan, Bebasan, Saloka nduweni pepadan  kalebu basa rinengga (bahasa yang
dihias), kalebu unen-unen Jawa, saemper (mirip).
2. Paribasan  unen-unen kang ajeg panganggone (ora kena diowah-owah), nduweni teges
wantah (tidak mengandung makna kiasan), lan ora ngemu pepindhan (tidak mengandung
perumpamaan atau pengandaian).
Titikane  (1) tanpa teges entar lan pepindhan, (2) nggunakake purwakanthi (rima/alunan
bunyi) (guru swara, guru sastra, guru lumaksita), (3) umume ora ana jejere (subyek)
3. Tuladha: becik ketitik, ala ketara sapa salah, bakal seleh

4. Bebasan unen-unen kang ajeg panganggone, mawa tegese, entar lan pepindhan
(kahanan, sipat, tumindak/salah bawa)

Titikane  mawa teges entar lan pepindhan, sing dipindhakake bab umum (kahanan, sipat,
tumindhak), umume diwiwiti tembung kriya (kata kerja)
Tuladha: Nguyahi segara, Ngubak-ubak banyu bening

5. Saloka unen-unen kang ajeg panganggone, mawa teges entar lan pepindhan (sing
dipindhakake wong)
Titikane  mawa teges entar lan pepindhan, sing dipindhakake wong (bisa dipindhakake
kewan/samubarang), ana jejer e (subyek)
Tuladha: kebo kabotan sungu, palang mangan tanduran

1. Tengu ngedu gajah


2. Wiwit kuncung nganti gelung
AKSARA JAWA

1. Adik maca critane sunan kalijaga


2. Bupati tegal Bapak Gandikusama
3. Resik dalane kutha Kertosono
4. Ibu Sasrakusuma nitih sepeda
5. Bathara Narada ing tlatah pucuk wetan
6. Bu Guru Nuryati ing sekolah
7. Raden Ajeng Kartini pahlawan bangsa

Anda mungkin juga menyukai