Kemahiran Berfikir secara Kritis dan Kreatif (KBAT)

Kemahiran berfikir secara kritis adalah kebolehan murid berlaku untuk menilai dan
mengenal pasti sesuatu idea atau maklumat yang disampaikan secara logik dan
rasional serta membuat pertimbangan yang wajar dengan menggunakan alasan dan
bukti yang munasabah. Kemahiran berfikir secara kreativiti berlaku apabila murid
dapat menjana pelbagai idea yang baharu serta mencari jalan penyelesaian baharu
dalam proses penghasilan tugasan. Oleh itu, ciri item KBAT mestilah berdasarkan
prinsip seperti dapat merangsang pemikiran murid, item merupakan situasi sebenar
dalam kehidupan seharian dan konteks tetapi bukan lazim.

Dalam hal ini, guru boleh merancang aktiviti yang menggalakkan murid
memberi pandangan atau membandingbezakan maklumat. Guru boleh memberi
peluang kepada murid untuk membahaskan pandangan masing-masing
berdasarkan bukti. Berikut adalah contoh aktiviti yang menjanakan pemikiran kritis
murid.
 Guru juga boleh merancang aktiviti yang menggalakkan murid menghasilkan
produk seperti buku skrap dan e-folio. Guru juga perlu menyediakan suasana
perbincangan yang positif dan terbuka supaya murid berani mencuba dan diberikan
galakan tanpa merasa bimbang dengan kritikan. Berikut adalah contoh item yang
disediakan untuk menggalakkan kreativiti murid.
 m
en
ci
pt
a
menilai

menganalisis

mengaplikasi

memahami

mengingat
Aras Huraian
mencipta Peringkat ini menguji
kebolehan murid dalam
menghasilkan idea baharu
atau kaedah yang kreatif dan
kritis.
menilai Peringkat ini digunakan untuk
menguji kebolehan calon
membuktikan mengesahkan,
memberi pendapat atau
hujah, mengkritik, memberi
komen dan menilai sesuatu
penyataan, ciptaan, karya,
prinsip, teori dan sebagainya.
menganalisis Peringkat ini menguji
kebolehan calon membuat
perbandingan dan
menghuraikan faktor-faktor
perbezaan, kesamaan dan
perhubungan.
Mengaplikasi Peringkat aplikasi merujuk
kepada sejauh mana murid
dapat mengaplikasikan
pengetahuan yang
dipelajari dan dibina kepada
penyelesaian masalah dan
situasi yang dinyatakan.
memahami Perkataan yang biasanya
digunakan dalam soalan
berperingkat kefahaman ini
ialah terangkan,
huraikan, ringkaskan,
nyatakan, tukarkan, tuliskan,
bezakan, mengapa dan
sebagai.
mengingat menguji tahap pengetahuan
murid terhadap perkara yang
telah dipelajarinya.
Bandingkan cara pembinaan item ujian objektif dan item ujian subjektif.
Contoh Soalan BM
Selepas sesi pengajaran
tentang tajuk Peka akan
keselamatan di Pasar.
Murid dikehendaki hasilkan
sebuah pelan pasar yang
sistematik.
Nyatakan pendapat anda
mengenai persembahan muzik
di Malaysia.
Buat perbandingan di antara
produk tempatan dan produk
luar negara.
Selepas menerangkan definisi
dan maksud peribahasa, murid
diminta lengkapkan ayat
berdasarkan peribahasa yang
dipelajari tadi.
1. Seluruh rakyat Malaysia
hendaklah saling bertolak-
ansur dan bersatu padu
kerana___________________.
1. Apakah perbezaan antara
kata hubung manakala dan
sementara?
1. Nyatakan 3 kepentingan
menjaga keselamatan diri
berdasarkan teks.
Item objektif merupakan item yang mempunyai pilihan jawapan. Murid perlu
memilih jawapan yang paling tepat di antara pilihan tersebut. Secara amnya, item
objektif terdiri daripada aneka pilihan dan aneka gabungan. Item ini sesuai untuk
pentaksiran formatif.
Secara dasarnya, terdapat 3 komponen dalam aneka pilihan iaitu stimulus,
pokok soalan dan pilihan jawapan. Aneka gabungan pula memerlukan calon
membuat pilihan jawapan yang paling tepat daripada elemen yang diberikan

Item Objektif Aneka Pilihan Aneka

Gabungan
Komponen Stimulus Pokok Soalan Pilihan Aneka
Jawapan Gabungan
Huraian Berbentuk Soalan yang Soalan yang Elemen
teks, grafik mengandungi mempunyai disusun
atau tugasan distraktor mengukut
perbualan prinsip
tertentu
iaitu dari
pendek ke
panjang.

Contoh:

Soalan 9 berdasarkan gambar di bawah.

Stimulus

Soalan
9. ......................itu telah diconteng oleh budak-budak pokok

nakal.
A. Papan tanda C. Papan ujian pilihan
jawapan
B. Papan lapis D. Papan alat tulis

Aneka Gabungan
Pilih ayat yang betul
I. Kuih ini sungguh elok.
ii.Dia tidak hadir ke sekolah
iii. Kapal terbang itu baru sahaja berlabuh
iv. Mei Fung sedang menuntun televisyen
A. I dan II
B. II dan III
C. I dan Iv
D. II dan IV
Ujian Objektif
Jenis Item Beraneka Pilihan
Beraneka Gabungan
Prinsip Am 1. Arahan hendaklah jelas
2. Soalan dan jawapan ditulis
secara padat
3. Perkataan tidak diulang-
ulang
4.Jawapan harus munasabah
5. Taburan jawapan secara
rawak
6. Jawapan pilihan sama
panjang
7. Jawapan pilihan perlu
dikurangkan
8. Aras kesukaran setara
9.Sistem susunan jawapan
pilihan boleh dilakukan
Jawapan 1.Semua item mempunyai
jawapan tertentu
Cara Jawapan diperiksa dengan
pemarkahan tepat.
Ujian Subjektif
Esei berjawapan pendek
Esei berjawapan terbuka
1. Semak sukatan pelajaran dan
objektif pengajaran
2. Arahan hendaklah jelas
tentang panjang jawapan
3. Soalan ditulis secara padat
4. Aras kesukaran setiap soalan
perlu setara
5. Soalan perlu ditulis
6. Tentukan perkara yang ingin
memberi markah
7.Gunakan lebih banyak soalan
berjawapan pendek
1. Jawapan diberi dalam bentuk
tulisan dan ayat dari calon
2. Tidak spesifik seperti jawapan
kepada item objektif
Penyediaan skema pemarkahan
dengan 3 elemen
1. Kriteria kandungan (isi)
2. Kriteria pengelolaan(bahasa)
3. Kriteria proses (teknik)
Rubrik Analitik Rubrik Holistik
Terdiri daripada Ciri-ciri Mengandungi kriteria dan
penerangan terperinci kualiti untuk menilai
berserta agihan markah keseluruhan hasil kerja
bagi setiap point untuk murid.
menilai hasil kerja murid.
Pentaksiran sumatif Jenis pentaksiran Pentaksiran sumatif
1. Skrip jawapan boleh Kelebihan 1. tidak mengambil masa
diperiksa oleh pemeriksa yang panjang untuk
yang kurang memeriksa jawapan
berpengalaman kerana 2. dapat menilai jawapan
penerangannya terperinci secara keseluruhan dari
2. Skrip jawapan boleh aspek pengetahuan.
diperiksa sekali sahaja 3. Penilaian jawapan
3. Pemberian markah dibuat oleh lebih
dengan tepat. daripada seorang
pemeriksa

1. Memerlukan masa yang Kekurangan 1. Tidak dapat memberikan

lama untuk memeriksa maklmat yang jelas dan
setiap skrip jawapan terperinci bagi setiap
2. Pemeriksaan dilakukan penskoran. Oleh itu, ia
secara fakta dan tiada tidak sesuai untuk tujuan
penekanan kepada pentaksiran sumatif.
kemahiran penulisan 2. Terdapat perselisihan
3. Pemeriksaan boleh memberikan markah
bersifat negatif, iaitu anatara pemeriksa dan
markah yang sukar diselaraskan
diperuntukkann bagi 3.Pemeriksaan hanya
sesuatu aspek ditolak sesuai dijalankan oleh
apabila pelajar membuat orang yang menguaai
kesilapan dalam aspek bidang berkenaan dan
tersebut, berpengalaman sahaja