cttIj§URC ~ 50 ~©CMFCRT

H. STATiK HESAPLAMALAR

STATIC CALCULATIONS

1m
ortulmesinde cesitli eephe kaplama malzemeleri yamnda giydirme eephe

YUK HESAPLAMALARI ve iLGiLi TEKNiK BiLGiLER

Binalann eephelerinin sistemleri de kullamlmaktadir, kullamlan tasiyicr aluminyum profillerin dinamik riizgar yiikleri He cam agirhklanm sahip olmalan zorunludur. Bu yeterliligin tahkik edilebilmesi icin oncelikle sistemdeki tasiyici elemanlan etkileyen yiiklerin tesbiti ve bu yiikler altmda elemanlarda olusan tesirlerin hesaplanmast gerekmektedir. Profillerde olusan max. yiikler ve kritik sehimler tesbit edildiginde kullamlabilecek profillerin minumum atalet momentleri (Imin) hesaplamr ve atalet momenti, gerekli olan Sistemlerde

tasiyabilme yeterliligine

minimum atalet momentinden

biiyiik olan profillerin

secimi yapthr, su

Giydirme eephe projelendirmesinde sekildedir;

tahkiki yapilmasi gerekli gorulen yiiklemeler ve hesaplamalar

1. 3.

Riizgar Yiiklemesi Deprem Yiiklemesi

2.

4.

Diisey Cam Yiiklemesi Kar Yiiklemesi

1. ROZGAR YUKLEMESi
Cephe sistemleri riizgar yiiklerine maruz kahrlar. Riizgar, cam yiizeyi aracilrgi ile tasiyici kayitlar iizerine belirli bir kuvvet iletir. Mesnetlenmis olan tasiyici profil bu kuvvet etkisinde sehim yapar. Tasiyici profillerin sahip olduklan atalet momenti (Ix) arttikca olusan sehim de azahr. Bu sehimlerin kabul goren sehim sartlanm (sartnamelere yada iilkelerin standartlanna gore degisebilir) asmamasi icin profillerin sahip olmalan gereken minimum atalet momenti (Imin) hesaplanmasi profil seciminde uygun bir yol olacaktir,

RUZGAR

YDKu

(W) TA YiNi;
=

Yapmm etkilenen q = Riizgar a = Riizgar e = Riizgar

yiizeyinin birim alanma tesir eden riizgar yiikiilW Yiiklemesi Yontiniin Yapiya Acisi Yiikii Katsayisi

e x q x sinalolarak

hesaplamr,

Burada;

Tahkik edileeek yapmm yuksekligi, geometrisi ve bulundugu bolge sartlan riizgar yiikii degerini etkiler. Riizgar yiikiiniin (W) hesaplanmasma iliskin veriler TS-498 dikkate almarak asagida verilmistir, Aneak sartnamelerde farkh riizgar yiiklerinin tahkiki de istenebilir. TABLO 1 - RUZGAR Zeminden Yiikseklik m *Riizgar Hizi km/h

YDKDNDN
*Riizgar Yiiklemesi (q) kN/m2

(W) HESAPLANMASINA Riizgar Yiikii (W) kN/m2 **(Genel Yapilarda) 1.2 xq

iLiSKiN

VERiLER

Riizgar Yiikii (W) kN/m2 **(Kule Tipi Yapilarda) 1.6xq

0-8 9 - 20 21 - 100

100.8 129.6 151.2 165.6

0.5 0.8 1.1 1.3

0.6 0.96 1.32 1.56

0.8 1.28 1.76 2.08

riizgar yiiklemesi asagidaki formiil ile

> 100
Sartnemelerde hesaplamr,

farkh bir riizgar hizi icin tahkik yapilmasi istendiginde

=

* Riizgar Yiiklemesi (q) kN/m2 ** Riizgar yiikii katsayisi (c);

(Riizgar

f6

z1

kmIh)

11600

(Riizgar HIZI m/sn)' 11600

Genel Yapilarda (Binanm boyu I Binanm eni < 5 ise) e = 1.20 almmahdir Kule Tipi Yapilarda (Binamn boyu I Binanm eni > 5 ise) e = 1.60 almmahdir

cttIj§URC

~ 50

~©CMFCRT
iziN VERiLEN MAKSiMUM SEHiMiN TAYiNi

H. STATiK HESAPLAMALAR STATIC CALCULATIONS

Tasiyici profillerin, iizerlerinde bulunan camlar da dikkate ahnarak maruz kalabilecekleri maksimum sehimlerin tayininde oncelikle ilgili sartname ve iilke standartlan dikkate almmahdrr. Mart 2005 TS EN 13830 standardi madde 4.1 uyannca "Giydirme cephelerin tasiyici elemanlanmn on yiizlerinde meydana gelen en biiyiik sehim Ll200 veya 15mm'den hangisi kucukse 0 degeri asmamahdir. Bu sehim EN 13116 ya uygun olarak giydirme cephe tasryici elemanlanmn binamn tasryici sistemine mesnetlendigi veya ankrajlandigi noktalar arasmda (L) olC;iiliir."

MiNiMUM ATALET MOMENTi (Imin) HESABI

Mesnetleme durumu da goz onunde tutularak tek ve cift acikhklarda Imin hesap1ama formiilleri bu bashkta verilmistir, Formul kullanmak yerine tabla yardmu i1e Imin hesap1anmak icin sayfa 200 - 201 'e bakimz.Hesaplanan Imin degerleri ile profit secmek icin katalogun B.PROFiLLER boliimunden faydalanmahdir. Asagidaki tablo tiim tasiyrci profillerin ozelliklerinin ozetini icerir, (TABLO 2) TASIYICI PROFiLLERiN Profil Numarasi 26121-18 26122-18 26123-16 26123-20 26124-16 26124-20 26125-16 26125-20 26125-30 26141-30 26131-20 26132-20 Agrrhk (Kg/m) 1.393 1.800 1.538 1.783 1.753 2.054 1.969 2.275 3.027 5.216 1.794 2.065 28.64 31.25 60.97 67.09 111.57 123.76 182.16 203.41 255.25 723.34 30.10 67.97 13.91 31.25 17.91 20.73 22.60 26.50 27.29 32.26 44.82 70.75 17.04 22.80 Profil Numarasi 26133-20 26134-20 26143-30 26142-30 26111-16 26111-20 26112-16 26112-20 26113-16 26113-20 26114-16 26114-20 6ZELLiKLERi Agirhk (Kg/m) 2.336 2.607 4.162 5.238 1.238 1.389 1.524 1.747 1.741 2.018 1.958 2.289 128.42 214.96 600.89 762.91 21.64 23.72 64.02 71.24 115.93 130.03 187.76 211.98 28.56 34.33 59.25 69.71 13.16 14.91 19.35 22.52 24.04 28.28 28.72 34.04

TRAPEZ YUK ESASINA GORE Imin HESABI Imin = (Ia + Ib)

f W a b E I L1 L =(cm) =(kN/m2) =(cm) =(cm) =(kN/cm2) =( em") =(cm) =(cm) izin Verilen max. Sehim Riizgar Yiikii Aks Arahgi /2 Aks Arahgi /2 Elastisite Modiihl Atalet Momenti Max. Cam Kenan Boyu Mesnet Mesafesi

Ia=192~io4~~

x f ~-4 x

(tYJ
(f)2 ]

Ib = 192~x xlg4~ ~ x f

~-4

(L mesnetler arasmdaki mesafedir, diisey tasryici boyu olarak algilanmamahdir)

Esas olarak camm her noktasma esit riizgar yiikii geldigi varsayihr ise cercevenin 4 tarafmda paylasilacak riizgar yiikii trapez yiik esasma gore bulunur. Ancak yatay kayitlara etki edecek olan riizgar yiikiiniin dusey kayitlara aktanlacagmdan dolayi cephe sistemlerinde yayrh yiik esasim kullanmak yamltici olmayacaktrr.

cttIj§URC

~ 50

~©CMFCRT

H. STATiK HESAPLAMALAR STATIC CALCULATIONS

2b

YA YILI YUK ESASINA GORE Imin HESABI

f W a b L E I =(em) =(kN/m2) =(em) =(em) =(em) =(kN/em2) =( em") Sehim Riizgar Yiikii Aks Arahgi /2 Aks Arahgi /2 Mesnet Mesafesi Elastisite Modiilii Atalet Momenti
'I

I. a .1.

.1

E-a-lfun-'-'nyurn--=-7-0-00-kN-/c-m-2-=-7-0-0-0-00-K-gl-cm--

YA YILI YUKTE TEK ACIKLIK iCiN

YA YILI YUKTE ESiT CiFT ACIKLIK iCiN

Imin = 5 x W x (a + b) xL 384 x 104 X E x f

Imin = 5 x W x (a + b) x L 922 x 104 X E x f

Y A YILI YUKTE ESiT OLMA Y AN CiFT ACIKLIK iCiN

ti

< 0.2

Tek mesnedi ankastre formiiliine gore hesaplanacaktir,

TEK MESNEDi

ANKASTRE

iKi MESNEDi

ANKASTRE

Imin = W x (a + b) x L 185 X lO"xE x f

Imin = W x (a + b) x L 384 X lO"x E x f

cttIj§URC

~ 50

~©CMFCRT

H. STATiK HESAPLAMALAR STATIC CALCULATIONS

~rr,----------------/~
~I,OO'I~c--.icicir<1oci -~onl'--O'I
'f"""""I 'f"""""I

1'--0 C"l on""';r<1r-:..tori ~I,OO'I~I'-C"lC"lC"l~~ ~-I'---I,O oriorir-:r<1""'; C"lonOOC"l1,O C"lC"lC"l~~ C"l-.:t ..... 1,00'I r-:oriloCioiori ..... -.:tl'--o-.:t C"lC"lC"l~~ on 0'1 00""'r-:r<1c--.i..toci 0~1,00'IC"l C"lC"lC"lC"l~

'f"""""I

'f"""""I

'f"""""I

-.:tC"lI'--..... ~ ..tr<1c--.ir<1..t on 1,0 I'--00 0'1 O~~-I'-..tc--.i""';""';""'; on 1,0 I'--00

/

O'I-.:t 1'--0 on cir-:loCioci""'; OC"l-.:tI,OO'I

'f"""""I 'f"""""I 'f"""""I 'f"""""I
'f"""""I

0'1

onO'l-C"l~ 1oCic--.i""';""';r<1 OC"l-.:tI,OOO

'f"""""I
'f"""""I

'f"""""I

'f"""""I

'f"""""I

L
o oi _ on on 00 ___ c--.iorioci

0'1

C"l C"l I'-- 001,00C"l0 r-:r<1oiori c--.icioiocioci on 1,0 1,0 I'--00 C"l~~-.:t 0000'l~-.:t ciociori..tr<1 on on 1,0 I'--00 ..... 0'1 1,0 0'1 I'-oci..t""';oir-: -.:tonl,Ol,Ol'-1'--1,0-0 on ..tcir-:..t"",; -.:tononl,Ol'-1,0 0'1 1,0 I'--~ ciori,....;r-:..t -.:t-.:tononl,O

0'I~~01,O ,....;r-:..tr<1r<1 o-~onl'-'f"""""I 'f"""""I 1"""""1

'f"""""I

1"""""1

-I,OI,O-C"l r<1 r-: c--.i oci ..t C"lC"l~~-.:t 1,0 I'---.:ton 0 C"lC"l~~-.:t c--.i1oCi""';1oCic--.i

-.:tOl'--onon r<1loCicir-:1oCi ooo~onoo _C"lC"lC"lC"l C"l00~1'--0 oioic--.iloCir<1 1,O00-~1,0 __ C"lC"lC"l I'--~-.:t~o r<1c--.ic--.i..toci onl'--O'I-~
'f"""""II"""""II"""""INN

..... on~l,Oon r-:r<1""';ci""'; ~ on I'--0'1 'f"""""I1"""""I1"""""I'f"""""IN

-0~001'-oci"",;..tr-:,....; ..... C"lC"lC"l~

o on on 00 on IoCicioriciloCi ~-.:t-.:tonon

o ~

O~I'--C"looon ~C"lC"l-.:t1,O ,....;,....;,....;c--.ic--.ir<1 -.:toriloCir-:oci

oonC"lOO ci""';r<1orir-:
'f"""""I1"""""I 1"""""1

'f"""""I

1"""""1

C"lon-OOI'-oi"",;..tloCioi _C"lC"lC"lC"l oonC"lOO'l r<1..tloCiocioi

'f"""""I1"""""I 1"""""1

ooonon-C"l r<1ocir<1oiori ~~-.:t-.:ton 0000C"l00 c--.iorioir<1r-: C"lC"lC"l~~

OOOOO~-.:t ""';oiloCiori..t 1,0 1,0 I'--00

"'!C"! __
0'1

on ~ -C"l

00C"l ocici ~ 00 ~-.:t

001,0 ""';ci 1,0 0'1 1,000

'f"""""I

1"""""1

on~on-C"l ""';1oCi,....;r-:r<1 -.:t-.:tononl,O

00000 1,0 I'--00 0'1 0 C"lC"lC"lC"l~

cttIj§URC

~ 50

~©CMFCRT

H. STATiK HESAPLAMALAR STATIC CALCULATIONS

1m
A

o --. o \0

lrl

-C"l C"l \0 '0\ 0\ 00 --. '\0

o --.

o0

............... ~~~

lrl 0\ lrl -

00

\0 lrl lrl r- 0\

..tll'i-.or--:oO
or-~-o

~O\\O'<:t'<:t
1""""'4 'f""""'I

O .....lI'ir--: ~
1"""""11"""""11"""""1

\OOlrlC"l-

oi~..tr--:o _C"lC"lC"l~
~\o('f")~~

'<:to-r-oo

..toi..toill'i
~~'<:t'<:tlrl
0\

lrlr-\O-C"l

~oir--:-.oll'i
r-lrlr-'<:tlrl

\0 \0 r- 00 0\

o r-O~\OOlrl C"l

o ............... ~~

~~..tll'i-'O

~..t-.ooOO

1""""'4~.....-41""""'4N

~-.ooi~r--:

'<:t-C"l

C"lC"lC"l~~

'<:t'<:tlrllrl\O

......o .....--:~ r
00000000 lrl 0 lrl 0 '<:tlrl lrl \0 lrl 0 \0 rlrl 0 r- 00

00000 \Or-ooO\o C"lC"lC"lC"l~

cttIj§URC

~ 50

H. STATiK HESAPLAMALAR

~©CMFCRT
2. nOSEY CAM YUKLEMESi

STATIC CALCULATIONS

Giydirme cephelerde camlann ozagrrlrklarmdan dolayi yatay kayitlar iizerinde de statik tetkikler yaprlmasi gereklidir. Camlar yatay kayitlarm iizerine iki noktadan takozlarla oturtulur. Bu durumda yatay kayitlar iizerinde dusey cam yiikleri (Fg) olusur, Kritik sehim degerleri formiilde yerine koyularak ongorulen kritik sehim degerleri icin yatay kayidm sahip olmasi gereken min atalet momenti (Iy) hesaplarur.

IFg=HyLXQgxd IlkN=lOOON=lOOkg Fg = H= L= Qg= (Kg) (em) (em) (Kg/em3) d = (em)

I I

Cam takozlanndan birinin camm aglrhgl ile uyguladigi dusey kuvvet Yatay kayrt uzunlugu Cam yiiksekligi Camm yogunlugu Carn kalmhgi

I Ealiiminyum 700000 =
Iy = (cm-) a (em) E (Kg/em2) f (em)

Kg/em2

Y atay tasryici icin gerekli atalet momenti Yatay kaydm kenan ile cam takozunun merkezi arasmdaki mesafe Aliiminyumun elastisite modiilii Yatay kayitta izin verilen (giivenli) sehim (EN-13830; f:::; L/500, max 3mm)

Bu formiilde degerler yerine kondugunda bulunan deger, izin verilen en diistik Iy degeridir. Iy'nin bilinmesi ve L, h, a 'dan herhangi 2si icin degerlerin verilmesi durumunda bulunaeak L, h yada a degeri izin verilen en yiiksek degerdir, Diisey cam yiiklemesi hesabmda cam takozlarrm kenarlara yaklastirmak pozitif etki yapmaktadir. Aneak takozlar arasi mesaf enin maksimum genisligine cam takozlama kurallan dikkate ahnarak ve cam iiretieisi ile goniserek karar verilmelidir.

0
....:l

CZl

trURO
H
I I

©CMFCRT
~ ~
1-

i?SD

H. STATiK HESAPLAMALAR STATIC CALCULATIONS

1m
•.j:l

~ ~ ~

,-..

<
....:l
1-

~ I-...:l

CZl

~ I--

~ .._, ,o::S?2 0,50 0 .. .~ M ?2 'E ~ ,~ ~

0
...:l O~u8>-

S -M~G'<l!lbb N~::.:i
ffi~-"o §o'-'NN

° ~

~ ...... ~

!.[~ ai
~S
M

.§ "OS'

ffi
pC"'l\OOC"'l\OO ~~-.:i-.or-:cxio
,......04~~~,......04~

....l:;;: ~ ~ ';:1 ~ S:l ~OJ U

~: § U

I
S

c-

~ .,~ t~ ~~ ~ t:lC u~
0

~iSf-< ~;e iJ
II II

"0

~~ 'bD ..9 ~~

-:~

ale

B~

t!)

trl ...o --E-<

~~~

::s

~ ~

0 I'- 0 0 \0 C"'l 0 I'- C"'l 0 trl \0 00 ~ """'!~ lr! ~ ~ 0 0 0 0 ...... ...... ...... ...... ...... ...... N

<

II

~.E

'::r~
:2
:0

.._, ~

·s

I'l

~~

~ ~

§] §~ u~ u

,50
\0 00 0 N ...... ......

...... """

\0 00 0 ...... ...... N

N N

N """

~ ~ ~ ~

C"'l\OO"IC"'l\O O"IC"'l\OO"IC"'l \0 0"1 C"'l 0"1 N\OO"IN\o \0 ....;N~tri-.o r-:aiO....;~ -.:itrir-:cxiai ....;N~tri-.o NNNNN NNC"'lC"'lC"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l

"""""""""""""""

O"IN\OO"IN O"INtrlOONOO trlO"lNtrlO"l NtrlO"lNtrl r-:aiO....;~ r-:aiO....;~ai -.:itrir-:cxiai ....;N~tri-'O """,,,,"trltrltrltrl trl trl trl trl \0 \0 \0 \0 \0 \0\01'-1'-1'-1'...... N"""trll'- 000 ...... C"'l"""\OI'-O"IONO"I r-:cxiaio""; N-.:itri-.or-: cxiaiON~cxi trl """",,",,,,"trltrl trl trl trl trl trltrl\O\O\O\O NN ...... ...... _ O O....;N~-.:iai trltrltrltrltrltrl

§lr!~~~"""'!~ ~:::~~;::!;~~

",,"trll'-OOO cxiaio....;~ ...... -NNN

C"'ltrl\OooO"l \OOOO"lON ...... C"'l"""\01'- O"IONC"'ltrl ....;N~-.:itri -.:itri-.or-:cxi ai....;N~-.:i tri-.or-:aio NNNNN NC"'lC"'lC"'lC"'lC"'lC"'lC"'lC"'l",,"

< §::oo~~~~~
~ ~ ~ ~ ~

"""""""""""""""

~ai~:::~~;::!;

I'- I'- I'- I'- I'- 1'-\0\0\0\0 tri-.or-:cxiai O....;N~-.:i '1""""'4 '1""""'4 '1""""'4 '1""""'4 '1""""'4 NNNNN

\O\Otrltrltrl tri-.or-:cxiai NNNNN

C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'lNNNN trltrltrltrl""" O....;N~-.:i tri-.or-:cxiai tri-.or-:cxiai O....;N~-.:i C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l

"""""""""""""""

"""""""""""""""

"""""""""""""""

...... \0 trl C"'l 0""" ...... ...... 1'-\0""" C"'l 0"100\0""" C"'l 0"100\0 """C"'l...... ...... 000 ",,"NOO"lI'\O"""N ...... I'-\O"""N O"I 0"1 ~",,"N~~r--:lr! ....;N~-.:itri tri-.or-:cxiai OO....;N~ • ·OO ...... ~-.:itritri-.o r-:cxiaioo N N~-.:itri-.oO -.:itritri-.or-: cxiaio"";""; ~000"l ........................'1""""'4 '1""""'4 ...... ............ NNNNN NN '1""""'4 '1""""'4 '1""""'4 C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'lC"'l"""",,",,,," C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l NNNNN """""""""""""""trl ...... 00 O"I\OC"'lOI'-N OOtrlNO"I\O C"'l 1'-",,"""" 00 trlN 0"1\0 C"'l01'-""" ...... trlN 0"1 \0 C"'l OOtrlN 0 S?01'-""" ...... 00lr! C"'l01'-""" ...... ....;N~~-.:i tri-.o-.or-:cxi cxiaioo""; tri-.or-:cxicxiN ....;NN~-.:i N~~-.:itri -.:itri-.o-.or-: cxiaiaio""; s:;r-:r-:cxiaiai~ 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 .................. NN C"'l C"'l C"'lC"'lC"'lC"'lC"'l",," NNNNN NNNNN NNC"'lC"'lC"'l C"'l C"'l C"'l
'1""""'4 '1""""'41"""""11"""""11"""""1

u- §i~"<I:~~~~ ...... _trl\oI'-I'-OOOO

~ ...... ~
~~~~~r--:~ _",,"trltrl\O\01'~N\oO",,"O"IC"'l r-.:i-.:itritritri-.o

I'-N 00",," O\oNOOC"'l 0"1 trl ...... I'-C"'l0"1",,"o \ON""" \0 NI'-C"'lO"ltrl ...... ",,"~lr!"""'!r--: C"'l0"ltrl ...... NOO",,"O\O ....;....;NN~ -.:i-.:itritri-.o-.or-:cxicxiai aiO"";"";Ntri tritri-.or-:r-: cxicxiaiaio NN~-.:i-.:i ai 1"""""11"""""11"""""11"""""1 0 0"""""" 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""1 1"""""1 N NNNNN NNNNN NNNNN NC"'lC"'lC"'lC"'lC"'l I'-NI'-N\o r-:cxicxiaiai ...... ...... \0 \00 trlOtrlO",," o 0"";""; N N~~-.:i-.:i
1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

00 00 I'-NI'-NI'0"1"""0"1,,,,"0"1 C"'l C"'l C"'l -.:itritri-.o-.o r-:r-:cxicxiai aioo"";""; ...... NNNN

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

N\o ...... ...... \o \00 trlO trlO"l NN~~-.:i -.:itritri-.o-.ocxi NNNNN NNNNNN

0"1 C"'l 1'-""" \0 O",,"OONI'l'- ...... trlO""" OON\O~lr! •• O"";"";NN ~~~-.:i-.:i -.or-:r-:cxicxi 000"10"1 ·00 ............
1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

>-

...... trlO"lC"'l1'- N\oO",," 00 C"'l1'-""" trlO"l """ OON \00""" ....;....;NN~tri tritritri-.o-.o r-:r-:cxicxicxi aiaiooo ...... NNN ...... NNNNNN
1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

tr»

~ ......

>-

oo ...... trlOON \OO"IC"'l\OO ~~~~r--:~"<I: rC"'l"""",,",,,,"trltrl tri-.o-.o-.or-: r-:r-:cxicxiai

",,"I'-"""'!"<I:~ NtrlO"lN\O • ·000 "";"";"";NN 0"10"1 ..................

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

0C"'l1'-0",,"
1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

~~~-.:i-.:i

OO ...... trlOON \OO"IC"'l\OO """1'- ...... """00\0 -.:itritritri-.o -.o-.or-:r-:cxi cxicxiaiaiai"";

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1
1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1(""\1

~~~~-.:i-.:i-.:i
P\OOO ~NN~~~~

s ...... """I'-OC"'l\O

O"INtrloo ...... ",,"I'-OC"'l\O OC"'l\OO"IN -.:itritritri-.o -.o-.or-:r-:r-: cxicxicxicxiai

0',~1"""""I1"""""I1"""""I

OC"'l\OO"IN trloo"""'!"<I:r--: ~~_;_;N . ·000

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

trlOONtrlOO NN~~~

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

...... """1'-0C"'l \OO"INtrlOO",," -.:i-.:i-.:itritri tritri-.o-.o-.ocxi

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

...... C"'l\OOO ...... """\00"1 ...... """\00"1 ...... I'-O"IN",," I'- O"IN",,"I'-O """ -.:i-.:i-.:i-.:itri tritritri-.o-.o -.o-.or-:r-:r-: r-:cxicxicxiai ",,"\oOOON

~ ~

trl 00 0 C"'l OOOC"'ltrlOO trl Ntrll'-~~ •• 0"10"10"1·00 _ 00"";"";""; "";NNNN ...... 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

...... C"'l\OOO ...... """ ~~~~-.:itri

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

§ ...... C"'ltrll'-O"IN ~NNNNN~

~~~-.:i-.:i
I'-O"ION",," NN~~~ ...... N"""trl\O NNNNN \01'-000"10
_;_;_;_;C'i

C"'l \OOOOC"'ltrl """\Ooo ...... trll'-0"1 ...... trll'-O"IN",," \OOOON",," C"'l -.:i-.:i-.:itritri ritritri-.o-.o -.o-.o-.or-:r-: r-:r-:cxicxicxi cxicxiaiaiai t \OI'-O"I ...... """\01'-0"1 ...... N N",,"\OOOO"l -C"'l",,"\OOO ~~~-.:i-.:i -.:i-.:i-.:i-.:itri tritritritritri -.0-.0-.0-.0-.0 OOO"lONC"'l NN~~~ ...... NC"'l"""trl NNNNN """\01'-000 ...... N"""trl\O OOO"lONC"'l

1'-0"1"""'!~lr! I'-O"IN",,"\O\O • ·000 _ o 0"10"1 ...... ...... 0"";"";""; N 1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

~ ~r--:~~~"<I:lr! NNNN u» ............ ~

0"1""" C"'l",,"0 OOO \ ...... C"'ltrl\OOOO-C"'l~ -.or-:r-:r-:r-: r-:cxicxicxicxi cxicxiaiaiai~ """\01'-000 ...... N"""trl\O 1'-0"1 0""" C"'l 0"1 -.o-.or-:r-:r-:r-: ...... NC"'l"""trlO

Cl
I

< ~~lr!~r--:~~
1"""""11"""""1

1"""""1

1"""""I1"""""IN

~~~~-.:i

-.:i-.:itritritritritritritri-.o -.0-.0-.0-.0-.0 -.:i-.:i-.:i-.:i-.:i ...... NC"'l"""trl \01'-000"10 ...... NC"'l"""trl \01'-000"10

I.()

0 ....... ,.0 ~ ~

~~"""'!~~"<I:lr!
1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

\01'-000"10 NNNN~

~~~~~

~~~~-.:i

-.:i-.:i-.:i-.:i-.:i tritritritritri-.o -.:i-.:i-.:i-.:itri ~~~~~

C"'l""",,,,"trl\O 1'-1'-000"l0"lC"'l

~r--:~~~~"""'! 0000

...... NC"'l"""""" _;_;_;_;_; ............ 00000 \01'-000"10

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

lr!~~r--:~

0"10"10 ............ NC"'l""""""trl "";"";NNN NNNNN 00000 \01'-000"10 NNNNC"'l

\0 \0 I'- 00 0"1 O"IO ...... NN N~~~~ NNNNN

~~~~~-.:i

000000 O ...... NC"'l"""trl

1"""""11"""""11"""""11"""""11"""""11"""""1

1"""""I1"""""I1"""""I1"""""IN

00000 ...... NC"'l"""trl NNNNN

00000 00000 00000 ...... NC"'l"""trl ...... NC"'l"""trl \01'-000"10 C"'l C"'l C"'l C"'l C"'l C"'lC"'lC"'lC"'l",,"

"""""""""""""""

00000 000000 \01'-000"10 ...... NC"'l"""trlO trl """""",,,,",,,,"trl trl trl trl trl \0

cttIj§URC ~ 50 ~©CMFCRT
DEPREM YUKLEMESi

H. STATiK HESAPLAMALAR

STATIC CALCULATIONS

Diinyanm olusumundan beri, sismik yonden aktif bulunan bolgelerde depremlerin ardisikh olarak olustugu ve sonucundan da milyonlarca insamn ve bannaklann yok oldugu bilinmektedir. Deprem Bolgeleri Haritasi'na gore, yurdumuzun %92'sinin deprem bolgeleri icerisinde oldugu, niifusumuzun %95'inin deprem tehlikesi altmda yasadigi ve aynca biiyiik sanayi merkezlerinin %98'i ve barajlanrmzm %93'iiniin deprem bolgesinde bulundugu gercektir, Duran veya sabit bir hizla hareket eden her cisim hizim degistirecek herhangi bir dis kuvvete karst, tesir eden kuvvete aksi yonde agirhgmdan dolayi bir direnme gosterir, Buna atalet kuvveti denir. Depremde yapilarda zeminin hareket etmesi ve buna karst yapmm aglrhgl ile bu kuvvete dayanmasi atalet kuvveti olusmasma omektir. Bu olusan atalet kuvveti assagidaki formiil ile hesaplamr. Vt=A(T)x Vt A(T) W W = Toplam Esdeger Deprem Yiikii Spektral ivme Katsayisi Toplam Yapi Aglrhgl A(T) = Ao x I x SeT) Ao I SeT) Etkin Yer ivmesi Katsayisi = Yapi Onem Katsayisi Spektmm Katsayisi

Ao
(Etkin Yer ivmesi Katsayisi)

Deprem Bolgesi 1. Derece 2. Derece 3. Derece 4. Derece

Ao

0040
0.30 0.20 0.10
o

LDBRB:B

..

II. DBRB::B
III. DBRBCB

12D

kucrnetre

IV. DERBCB

v,

DBRBCB

c=J c=J c=J c=J

•

'II [Il~rk,,~i t'...FBTi~LBRi GENBLMUDtIRw6u DEJIREM ARASTlRMA DAiRESi ANRARA·TUIlliIYB

Tiirkiye Deprem Haritasi

SeT) (Spektrum Katsayisi)

01.01.1998 Tarihinde yurilrlilge giren deprem yonetmeliginin 6.11.1 maddesine gore; Binalarda balkon, parapet, baca, vb konsol olarak binanm tastyici sistemine bagh, ancak bagimsiz cahsan yapisal cikmtilara ve cephe, ara bolme panolan, vb yapisal olmayan tiim mimari elemanlara etkiyen esdeger deprem yiikleri, SeT) = 1.0 ahmr.

cttIj§URC

~ 50

H. STATiK HESAPLAMALAR

~©CMFCRT
BiNA ONEM KA TSA YISI (I) DEGERiNiN

STATIC CALCULATIONS

1m
BELiRLENMESi

Bina onem katsaYlsl (1)= 1.5 almmasl gereken 1. derece onemli yapllar; Deprem sonrasi kullammi gereken binalar ve tehlikeli madde iceren binalar
1. Deprem sonrasmda hemen kullamlmasi
gerekli binalar (Hastaneler,dispanserler, saghk ocaklan, itfaiye bina ve tesisleri, PTT ve diger haberlesme tesisleri, ulasim istasyonlan ve terminalleri, enerji iiretim ve dagrtim tesisleri; vilayet, kaymakamlik ve belediye yonetim binalan, ilk yardim ve afet planlama istasyonlan). Toksik, patlayici, parlayicr, vb ozellikleri olan maddelerin bulundugu veya depolandigr binalar.

2.

Bina onem katsaYlSl (1)= 104 ahnmasl gereken 2. derece onemli yapllar; insanlann uzun siireli ve yogun olarak bulundugu ve degerli esyanm saklandigr binalar
1. Okullar, diger egitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler,
2. Miizeler. askeri kislalar, cezaevleri, vb.

Bina onem katsaYlsl (1)= 1.2 ahnmasl gereken 3. derece onemli yapllar; insanlann
1.

kisa sureli ve yogun olarak bulundugu binalar

Spor tesisleri, sinema, tiyatro ve konser salonlan, vb.

Bina onem katsaYlsl (1)= 1.0 ahnmasl gereken 4. derece onemli yapllar; Yukandaki tammlara girmeyen diger binalar
1. Konutlar, isyerleri, oteller, bina tiirii endiistri yapilan, vb

Omek: Kocaeli ilinde bulunan hastaneye aluminyum dis cephe kaplamasi yapilacaktrr, 1 dikme boyu 3.20metre 2 dikme arasmdaki aks arahgi I metredir. Bu veriler l~lgmda Toplam esdeger deprem yiikiinii hesaplayahm. Vt=A(T)
xW
c--c--c--c--c--c--c--c--c--c--c--c--c--c---

Aliiminyum dikmeye gelen dusey yiikler; Cam ... : 40kg/m2 + Aliim.: 10kg/m2 50kg/m2 W = 50 x 3.20 x 1.00 IW= 160Kg I
~-

1).00.1 ).00.1

1A(T) = 0.61

Kocaeli 1. Dep. sei ===> AO=OAO Hastane ===> I =1.5 A(T) = Ao x I x SeT) 96 kg A(T) = 0040 x 1.5 x 1.0 Hesaplanan deprem yiikii, yatay veya dusey dogrultuda, en el veri ss iz ic kuvvetleri verecek yonde ilgili elemanm ucuna etki ettirilecektir.

Vt=A(T) x W Vt= 0.6 x 160 IVt= 96Kg I

~-

trURO
o :::;m :::;1 olmak
(l

H. STATiK HESAPLAMALAR i?SD

©CMFCRT

STATIC CALCULATIONS

KAR YUKLEMESi Kar yiikii hesap degeri Ipk= mx PkOl ve yatayla

(l

9°

Burada m (azaltma degeri) kar kaymasmm engellenmedigi yapan catilar icin asagidaki formiile gore hesaplamr, sartiyla assagida verilmistir, 0°

a91S1kadar egim

I . m= 1 - a - 30" 400
1° 2°

I Pk . formiilii ile hesaplanan m degerleri tablosu

3° 4° 1.0 5° 6° 7° 8°

0° - 30° 30° 40° 50° 60° 70° - 90° 1.00 0.75 0.50 0.25 0.97 0.72 0.95 0.70 0.92 0.67 0.90 0.65

0.87 0.62 0.37 0.12 0

0.85 0.60 0.35 0.10

0.82 0.57 0.32 0.07

0.80 0.55 0.30 0.05

0.77 0.52 0.27 0.02

0047
0.22

0045
0.20

0042
0.17

0040
0.15

Kar yiikii (PkO) areketli yiik smifma girer ve cografi ve meterolojik sartlara bagh olarak h degisikenlik gosterir, Sayfa 207'de bulunan il ve ilcelere gore zati kar yiikii bolgeleri tablosu ve haritasi yardirm ile bulunan Bolge Numaralan (I, II, III yada IV) ve yapi yerinin denizden yiikseklik bilgileri asagidaki tabla matrikste yerine koyularak Zati karyiikii (PkO kN/m2) degeri bulunur.

Yapi yerinin denizden yiikseligi

BOLGELER

I 0.75 0.75 0.75 0.75 0.75 0.75 0.80 0.80 0.80

II 0.75 0.75 0.75 0.75 0.75 0.75 0.85 0.95 1.05

III 0.75 0.75 0.75 0.75 0.80 0.85 1.25 1.30 1.35

IV 0.75 0.80 0.80 0.85 0.90 0.95

s 200
300 400 500 600 700 800 900 1000

lAO
1.50 1.60

> 1000

1000 m'ye tekabiil eden degerler, 1500 m'ye kadar %10, 1500 m'den yukan yiiksekliklerde % 15 artmhr.

cttIj§URC ~ 50 ~©CMFCRT
iL ve iL<;ELERE GORE ZATI KAR iL / iL<;E ADANA ADAPAZARI ANKARA Altmdag Cankaya Elmadag Etimesgut Polath BOLGE NO I - III III II I II IV I II iL / iL<;E ANTALYA Alanya Ka~ BALlKESiR BOLU BURSA DENizLi iSTANBUL

H. STATiK HESAPLAMALAR

STATIC CALCULATIONS

1m
YOKu
BOLGE NO I I I I III - IV III - IV II II BOLGELERi iL / iL<;E iZMiR KONYA RiZE SAMSUN TEKiRDAG TRABZON TUNCELi YALOVA BOLGE NO I I - II III-IV III II - III III - IV IV II

Aynntih tabloya TS-498 (I 997)'den ulasilabilir,

KAR YAG':? YUKSEKLiGi HARiTASI

KAR YUKU ve RUZGAR

YOKDNDN

A YNI ANDA DUSUNULMESi

DURUMUNDA

45° ye kadar egimli yiizeylerde karyiikti (Pk) ve riizgar yiikiiniin (W) aym anda etkilemesi halinde hesap kolayhgi olarak ve yeterli yaklasimla; Pk + W

veya

Pk

dir. Burada en gayri musait durum dikkate ahmr. 45° den fazla egimli yiizeylerde ise, ayru anda etkiyen kar ve ruzgarm etkisinden yukandaki formiillere gore hesaplanabilmesi icin, kar birikintileri meydana gelen tipteki egimli yiizeyler (mesela yah tipi degisik olan fabrika catilannda v.b.) veya yogun kar yagl~h bolgeler olmasi gereklidir.
NOT: Statik hesap sayfalannda yer alan kriterlerin seciminde uygulama yapilan iilkelerin kanun ve sartnamelerinin esas almmasi gerekir. Gencer Aliiminyum, burada yer alan bilgilerin kullammmdan ve hesaplamalardan dogabilecek hicbir sorumluluk kabul etmez.