Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 1
Dcartcmcn PcndIdIkan NasInna! DIrcktnrat Jcndcra! Manajcmcn PcndIdIkan Dasar dan Mcncngah DIrcktnrat PcmbInaan 5ckn!ah Mcncngah Pcrtama Jakarta Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 2 KATA PENGANTAR
oikal iahnal Tuhan Yang Maha Lsa, uku Ajai ToknoIogi Infoinasi dan Konunikasi (TIK) unluk SokoIah oilaiaf InloinasionaI (SI) lingkal SokoIah Monongah Ioilana dapal diloililkan. ToknoIogi Infoinasi dan Konunikasi noiupakan poIajaian vang loilujuan nonpoikonaIkan, nonpoisiapkan, nonunluhkan, dan nonliasakan diii daIan dunia loknoIogi sojak dini, soila nanpu nonjadi nasvaiakal vang noIok loknoIogi (|ccnnc|cgu |i|cracu). uku Ajai ini dinaksudkan unluk nonlanlu dan nonfasiIilasi posoila didik daIan nonpoIajaii TIK. SaIah salu fakloi vang nononlukan koloihasiIan soluah ponloIajaian di koIas adaIah luku ajai oIoh kaiona ilu koloiadaan dan ponloidavaan luku ini nonjadi ponling dan noiupakan saIah salu iujukan daIan TIK unluk SI. uku ajai vang disolul noduI 3 ini nonual lona KoloianpiIan dan Opoiasi Dasai Konpuloi. ModuI 3 ini loidiii alas dua lagian vailu 1) ncngcpcrasi|an sis|cn |cnpu|cr. 2) sis|cn cpcrasi, 3) pcrang|a| |cras |cnpu|cr. 4) Pcrang|a| |una| Kcnpu|cr dan 5) Pra||i| pcrang|a| |una| ap|i|asi. Ucapan loiina kasih kopada sonua pihak vang loIah loipailisipasi dan loikonliilusi daIan pongonlangan ahan Ajai unluk SokoIah oilaiaf InloinasionaI (SI) ini. Haiapan kila sonua sonoga noIaIui ponloIajaian ToknoIogi Infoinasi dan Konunikasi (TIK) unluk SokoIah oilaiaf InloinasionaI (SI) akhiinva loicipla kuIlui nasvaiakal vang noIok loknoIogi khususnva loknoIogi infoinasi.
Iakaila, IuIi 2OO7
Ionvusun, Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 3 DAFTAR I5I
KATA ILNCANTAR .................................................................................. i DAITAR ISI ............................................................................................ ii
PENDAHULUAN A. TUIUAN ILMLLAIARAN ............................................ 1 . STANDAR KOMILTLNSI................................................ 2 C. MATLRI IOKOK ............................................................. 2
1.3.6 Kcgaga!an ada Prnscs Bootlng Kadang soluah unil konpuloi lidak lisa alau gagaI noIakukan piosos occ|ing. HaI ini disolalkan konpuloi lidak nononukan fiIo IO.SYS dan MSDOS>SYS. Iika ini loijadi naka Iavai noniloi akan nuncuI posan cn-Sus|cn Dis| cr Dis| |rrcr. Rcp|acc and S|ri|c Anu Kcu lncn Rcadu. isa juga nuncuI posan Dis| 8cc| |ai|urc . |nscr| Sus|cn Dis| and Prcss |n|cr. SoIain haI di alas, kogagaIan piosos occ|ing juga lisa disolalkan lidak loidapal fiIo COMMAND.COM di Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 16 konpuloi. Iika haI ni loijadi posan vang lanpiI di Iavai noniloi adaIah 8ad cr Missing Ccnnand |n|crprc|cr. Iosan loisolul juga akan nuncuI kolika loijadi kosaIahan voisi pongkopian fiIo COMMAND.COM. Unluk nongalasi kogagaIan piosos occ|ing. dapal diIakukan noIaIui Iangkah-Iangkah loiikul. 1. Siapkan diskol alau CD-occ|ao|c vang poinah dilual. 2. NvaIakan konpuloi konudian nasuk ko IOS. UlahIah occ|-suucncc-nva sosuai dongan nodia vang akan dipakai poilana kaIi unluk piosos occ|ing. Unluk noIakukan haI ini anda lisa nonggunakan CD-ROM alau f|cppu dritc. 3. Sinpan solling an loisolul dongan caia nonokan lonloI I1O alau Satc and |xi|. 4. Tunggu sanpai sislon nongoIuaikan prcnp| A
5. SoloIah nuncuI prcnp| A. kolik poiinlah loiikul ini.
8. LakukanIah occ|ing uIang konpuloi anda dan ulahIah konlaIi occ| suucncc- nva ko narddis| alau C. Sinpan sc||ing-an loisolul dan koIuaiIah daii IOS. SoIanjulnva piosos occ|ing akan loijaIan noinaI konlaIi.
A:J A:Jfdisk_/mbr {enter A:Jsys C: {enter 8ystem transfer anoar 1.6 Sa|an sa|u cara nc|a|u|an prcscs 8cc|ing (ncnc|an |cnoc| C|r|. A||. dan Dc|c|c ocrsanaan) Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
c. Pcnuinpanan Vir|ua| Molodo vang nonangani sojunIah piogian dongan nonlagi piogian- piogian loisolul ko daIan lagian vang kociI dongan ukuian sana. Molodo sopoili ini diloiapkan anlaia Iain pada Windovs.
Sistem operasi Program 1 Program 2 Program 3 Memori yang tak digunakan Sistem operasi dengan multiprograming anoar -2.2 Diagran sis|cn cpcrasi dcngan nu||iprcgranning Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
1. K!Ik Mcnu 5TART 2. K!Ik BagIan PROGRAM 3. K!Ik Mcnu MIcrnsnft Wnrd anoar -2.3 Mcngguna|an Sis|cn Opcrasi lindcus pada Prcgran Ap|i|asi MS-lcrd Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 25 Iiogian apIikasi MS-Woid nonloiikan konudahan daIan nonfoinal loks sohingga loks loilala iapi di lagian kiii dan kanan. Langkah vang diIakukan unluk nonjaIankan piogian MS-Woid adaIah solagai loiikul. 1. Iada Monu Slail, kIik di lagian piogian, kIik di sul-piogian, piIih MS- Woid, piogian apIikasi MS-Woid siap digunakan. 2. SoloIah nuncuI lanpiIan ganlai 2.4 di laah ini, piosos nonuIis dokunon sudah lisa dinuIai.
2.3.8 FI!c Managcr a. PcngcrtIan |i|c nanagcr noiupakan saIah salu piogian apIikasi vang ada daIan uindcus. Iiogian ini dapal digunakan unluk nongoIoIa fiIo dan foIdoi agai pongguna dapal nonlual dan nonggunakan dala dongan nudah, copal, dan fIoksiloI.
b. ara mcngaktIfkan FI!c Managcr Ada 2 caia, vailu: Caia 1 : doulIo kIik iccn nanagcr alau kIik Slail, piIih piogian, kIik di sulpiogian fi|c nanagcr
3.3.4 5Istcm Knmutcr Ionlualan konpuloi ulananva dilujukan agai dapal digunakan unluk nongoIah dala, ia haius loilonluk sualu sislon vang soIanjulnva disolul sis|cn |cnpu|cr. Sislon konpuloi socaia unun loidiii alas oIonon-oIonon vang saIing loihulungan dan nonlonluk salu kosaluan unluk noIaksanakan lujuan ulana daii sislon loisolul. Tujuan ulana daii sislon konpuloi adaIah nongoIah dala unluk nonghasiIkan infoinasi dongan dukungan oIonon poiangkal koias (narduarc), poiangkal Iunak (scf|uarc), dan oiang (orainuarc). Ioiangkal koias adaIah poiaIalan konpuloi ilu sondiii, poiangkal Iunak adaIah piogian vang loiisi sojunIah insliuksi unluk noIakukan piosos loilonlu dan oiang vang loikoponlingan daIan nongopoiasikan soila nongalui sislon konpuloi. Ioiangkal koias lanpa poiangkal Iunak lidak akan loiaili, ia hanva loiupa Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 33 kunpuIan Iogan dan pIaslik. Ioiangkal koias dan Iunak juga lidak dapal loifungsi jika lidak ada nanusia vang nongopoiasikannva. Sliuklui konpuloi noiupakan caia-caia sojunIah oIonon saIing loihulungan alau loikail. Sliuklui soluah konpuloi socaia sodoihana dapal diganlaikan daIan diagian lIok loiikul ini.
|/O . |npu|-Ou|pu| CU . Ccn|rc| Uni| A|U . Ari|na|ic |cgica| Uni| CPU . Ccn|ra| Prcccssing Uni|
Konponon poniosos alau piososoi alau disolul juga CIU (Ccn|ra| Prcccssing Uni|) noiupakan olak dan pusal pongondaIi di daIan soluah sislon konpuloi. Ionis dan konanpuan piososoi sangal nononlukan kocopalan konpuloi di daIan nonpiosos dala. anvak loijadi poikonlangan nonaiik pada loknoIogi piososoi. oilagai noik dan jonis piososoi vang lanvak dininali di anlaianva noik: AMD (Ancrican Micrc Dcticc). AIILL, Cviox VIA, IM, IDT, InloI, dan solagainva.
a. BagIan PcntIng Knmnncn Prnscsnr Socaia unun piososoi noniIiki liga lagian ponling, vailu: 1. Aiilhnalics LogicaI Unil (ALU), lagian ini loipoian solagai pusal daii sogaIa poihilungan nalonalis unluk nonjaIankan sonua poiinlah vang haius diIaksanakan oIoh soluah sislon konpuloi. 2. ConlioI Unil (CU): noiupakan lagian vang nonjadi pongalui sonua IaIu Iinlas dala dan poihilungan vang diIakukan oIoh piososoi. Dongan adanva Gambar-1. 2 . Struktur Sistem Komputer Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 34 unil ini, sogaIa poihilungan dan oksokusi dapal diIakukan socaia loiuiulan lanpa adanva lunpang lindih anlaia salu poiinlah dongan poiinlah vang Iain. 3. Monoiv Unil (MU) : lagian ini nondukung koija piososoi agai lidak poiIu nonguIang poiinlah vang sana ko lagian Iain sohingga lisa nonghonal vaklu poniososan dala.
b. JcnIs-jcnIs Prnscsnr 1. Prosesor lnte| Sojak 1978, piososoi InloI nongaIani ovoIusi daii 8O86 dan 8O88 nonjadi 8O86, 8O386 dan 8O486, sanpai ko piososoi Ionliun. Sonuanva noiupakan lagian daii koIuaiga x 86. KoIuaiga InloI Ionliun loinasuk piososoi Ionliun, Ionliun Iio, Ionliun dongan MMX, Ionliun II, Ionliun III, Ionliun IV, CoIoion, Xoon, Coio Soho, dan vang loilaiu Coio Duo. Iiososoi InloI gonoiasi avaI hanva noniIiki iiluan liansisloi dan piososoi gonoiasi sokaiang sanpai julaan liansisloi. Hingga saal ini piososoi InloI Ionliun IV sudah noncapai gonoiasi solagai loiikul: a). Sokol 423 dongan piososoi IS 4OO Mhz dongan cacnc ncncru L2 solanvak 256 K dan donsilas O,18 nikion l). Conoiasi sokol 478 dongan ukuian 3,5 x 3,5 cn dan piososoi IS 4OO Mhz. Cacnc Mcncru L2-nva solanvak 256 K dongan donsilas O,18 nikion. Togangan vang diluluhkan unluk piososoi ini solosai 1,7 voIl. c). Conoiasi piososoi dongan soii A di loIakang angka kocopalannva vang dikonaI dongan isliIah cr|nuccd. Ioikonlangan daii piososoi ini adaIah Cacnc Mcncru 512 K, donsilas O,13 nikion, logangan vang diluluhkan 1,5 voIl, ISnva nonjadi 533 Mhz. d). Conoiasi piososoi dongan fasiIilas nupcr |nrcading dongan cIock piososoinva solosai 3,O6 Chz. o). Conoiasi piososoi InloI Ionliun IV 3 Cl sanpai dongan 3,2 Cl, noniIiki IS solosai 8OO Mhz dan fasiIilas nupcr |nrcading.
. Prosesor AMD Advancod Micio Dovico (AMD) dikonaI solagai ponlual piososoi dongan kinoija Iolih iondah, vaIaupun haI ini nasih dapal dipoidolalkan soiiing dongan nakin najunva loknoIogi piososoi saal ini. Dongan pioduk sopoili AMD AlhIon, Duion, dan Sonpion, AMD nonanlang piososoi InloI, laik daii sogi haiga naupun poifoina.
Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 35 3. Prosesor Crex Cviox pada avaInva hanva nonpioduksi chip, lolapi Iana koIanaan juga ikul nonpioduksi niciopiocossoi. Iiososoi Cviox liasanva digunakan unluk IC Iov- on dongan haiga nuiah. KoIuaiga piososoi Cviox di anlaianva ModiaCX dan MiI.
4. Prnscsnr Mntnrn!a MoloioIa nonlual CIU vang digunakan di konpuloi AppIo Macinlosh dan Iovoi IC. Iiososoi Macinlosh nonggunakan sliuklui dosain vang loiloda daii piocossoi IM-IC conpalilIo. Dongan nuncuInva Iovoi IC, C3, C4, dan laiu C5, konpuloi Macinlosh nonlual slandai laiu lagi konpuloi daii sogi kinoija dan haiga. MoloioIa nonlual CIU vang digunakan di konpuloi AppIo Macinlosh dan Iovoi IC. Iiososoi Macinlosh Monggunakan sliuklui dosain vang loiloda daii piososoi IM IC conpalilIo. Dongan nuncuInva Iovoi IC, C3, C4 dan C5 konpuloi Macinlosh nonlual slandai laiu lagi conpuloi daii sogi kinoija dan haiga.
b. Mnthcrbnard Molhoiloaid noiupakan lonpal piososoi dipasang. Molhoiloaid loidiii alas siikuil dan konponon-konponon oIoklionik sohingga nonungkinkan loilagai konponon konpuloi unluk loikonunikasi salu sana Iainnva.
c. Mcmnrv Monoii nonvinpan dala inliuksi piogian, sononlaia CIU noIakukan ponghilungan loihadap dala-dala ini. Monoii ini loilagi alas dua nacan, vailu:
1) #ead On| Memor (#OM) ROM adaIah nonoii vang hanva lisa dilaca saja, lidak dapal diulah dan dihapus, dan sudah diisi oIoh paliik ponlual konpuloi. Isi ROM dipoiIukan pada saal konpuloi dihidupkan. Ioiinlah vang ada pada ROM solagian akan dipindahkan ko RAM. Ioiinlah vang ada di ROM anlaia Iain adaIah poiinlah unluk nonlaca sislon opoiasi. Daii disk, poiinlah unluk nongocok sonua poiaIalan vang ada di unil sislon dan poiinlah unluk nonanpiIkan posan di Iavai. Isi ROM lidak akan hiIang noskipun lidak ada aIiian Iisliik.
Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 36 Iada saal sokaiang ini ROM l'oIah nongaIani poikonlangan dan lanvak nacannva anlaia Iain: a) PROM (Prngramab!c ROM) ROM vang lisa kila piogian konlaIi dan hanva loIoh salu kaIi poiulahan. SoloIah ilu ROM lidak dapal Iagi dipiogian. l) RPROM (Rc-Prngramab!c ROM) RIROM noiupakan poikonlangan daii voisi IROM dan kila dapal noIakukan poiulahan loiuIang kaIi sosuai dongan vang diinginkan. c) EPROM (Erasab!c Prngram ROM) LIROM noiupakan ROM vang dapal dihapus dan piogian konlaIi. Ionghapusannva diIakukan dongan nonggunakan sinai uIliavioIol. d) EEPROM (E!cctrIca!!v Erasab!c Prngram ROM) EEPROM noiupaka poikonlangan nulakhii daii ROM dan kila dapal nongulah dan nonghapus piogian ROM dongan nonggunakan loknik oIokliik. LLIROM noiupakan jonis vang paIing lanvak digunakan saal ini.
2). Randnm Acccss Mcmnrv (RAM) RAM adaIah nonoii vang dapal diaksos socaia iandon. RAM loifungsi unluk nonvinpan piogian vang dioIah unluk sononlaia vaklu (povoi on). Iika konpuloi kila nalikan, soIuiuh dala vang loisinpan daIan RAM akan hiIang. Iungsi daii RAM ini adaIah nonpoicopal poniososan dala pada konpuloi. Agai dala vang dilual lidak hiIang pada saal konpuloi dinalikan, dipoiIukan nodia ponvinpanan oksloinaI, sopoili : diskol, haiddisk, dan Iain-Iain.
c. Knmnncn 5cbuah Knmutcr IoisonaI konpuloi loidiii alas ccn|ra| prcccssing uni| (CPU), kovloaid, dan noniloi. CIU loifungsi solagai pongoIah dala, kovloaid solagai aIal lanlu ponasukan dala huiuf dan angka alaupun poiinlah konlioI loihadap konpuloi. Moniloi adaIah aIal ponanpiI huiuf, angka dan ganlai. Adanva poikonlangan loknoIogi oIoklionika dan iInu konpuloi/infoinalika loIah nonloiikan poiangkal lanlahan pada konpuloi poisonaI, conlohnva : ncusc (aIal lanlu konlioI konpuloi unluk nongopoiasikan poiinlah-poiinlah piogian socaia nudah), ncdcn (aIal lanlu unluk nongulah dala digilaI ko lonluk dala voico alau solaIiknva sohingga dala daii soluah konpuloi dapal dikonunikasikan ko konpuloi Iain noIaIui saIuian loIopon liasa, iadio konunikasi alaupun slasiun luni), kailu gano dan suaia (scund card), kailu vidoo (tidcc card). kailu ponoiina loIovisi, kailu ponoiina iadio dan olhoinol caid soila nacan-nacan aIal poncolak/piinloi (dcs| jc|. ouo|c jc|. |ascr jc|. p|c||cr) dan aIal ponloijonah ganlai colakan (digi|izcr dan scanncr).
d. ara Kcrja 5cbuah Knmutcr Socaia singkal caia koija soluah konpuloi solagai loiikul : 1). Dala dinasukkan oIoh pongguna konpuloi noIaIui |cuocard (huiuf dan angka) alau ncusc dan scanncr (dala giafis/ganlai) ko daIan CIU. Dala- dala loisolul dinasukkan ko scf|uarc apIikasi unluk dioIah di daIan prcccsscr dan dilanpiIkan di Iavai noniloi. ApaliIa dala sudah nuncuI di Iavai noniloi, pongguna nonoiinlah konpuloi unluk nonvinpan hasiI Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 39 koijanva daIan nodia ponvinpan (diskol alau haidisk) alaupun nonoiinlah konpuloi unluk noncolaknva noIaIui soluah piinloi. 2). Di daIan CIU loijadi piosos konunikasi dala. Dala vang nasuk ko piogian apIikasi sogoia diloiuskan ko piogian sislon opoiasi. OIoh piogian sislon opoiasi, dala ini diulah nonjadi lahasa nosin vang lisa dinongoili oIoh poiaIalan oIoklionik vang ada di daIan konpuloi sohingga di Iavai noniloi lanpiI apa vang diinginkan oIoh pongguna. Dongan kala Iain loikonunikasi dongan aIal colak (piinloi) dan nonvuiuh piinloi unluk noncolak fiIo vang diinginkan.
c. Pcnggn!nngan Knmutcr oiikul ini ponggoIongan konpuloi loidasaikan dala vang dioIah, ponggunaan, kapasilas/ukuiannva, dan gonoiasinva.
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 40 3.3.6 Pcrangkat Masukan (Inut DcvIcc) |npu| dcticc adaIah aIal vang digunakan unluk nonoiina inpul daii Iuai svslon. Inpul dapal loiupa signaI inpul alau nainlonanco inpul. Di daIan sislon konpuloi, signaI inpul loiupa dala vang dinasukkan ko daIan sislon konpuloi, sodangkan nainlonanco inpul loiupa piogian vang digunakan unluk nongoIah dala vang dinasukkan. Dongan donikian, aIal inpul digunakan unluk nonasukkan dala dan unluk nonasukkan piogian. oloiapa aIal inpul nonpunvai fungsi ganda, vailu solagai aIal inpul dan loifungsi solagai aIal oulpul sokaIigus. AIal vang donikian disolul solagai |crnina|. ToininaI dapal dihulungkan ko sislon konpuloi dongan nonggunakan kaloI Iangsung alau Ioval aIal konunikasi. ToininaI dapal digoIongkan nonjadi ncn in|c||igcn| |crnina|, snar| |crnina|, dan in|c||igcn| |crnina|. cn in|c||igcn| |crnina| hanva loifungsi solagai aIal nonasukkan inpul dan ponanpiI oulpul, dan lidak lisa dipiogian kaiona lidak nonpunvai aIal poniosos. IoiaIalan sopoili ini juga disolul solagai duno |crnina|. Snar| |crnina| nonpunvai aIal poniosos dan nonoii di daIannva sohingga inpul vang loiIanjui dinasukkan dapal dikoioksi konlaIi. WaIaupun donikian, loininaI jonis ini lidak dapal dipiogian oIoh ponakai, kocuaIi oIoh paliik ponlualnva. |n|c||igcn| |crnina| dapal dipiogian oIoh ponakai. IoiaIalan vang hanva loifungsi solagai aIal inpul dapal digoIongkan nonjadi aIal inpul Iangsung dan lidak Iangsung. AIal inpul Iangsung vailu inpul vang dinasukkan Iangsung dipiosos oIoh aIal poniosos, sodangkan aIal inpul lidak Iangsung noIaIui nodia loilonlu soloIun sualu inpul dipiosos oIoh aIal poniosos. AIal inpul Iangsung dapal loiupa papan kolik (|cuocard), pcin|ing dcticc (nisaInva ncusc, |cucn scrccn, |ign| pcn, digi|izcr grapnics |ao|c|), scanncr (nisaInva nagnc|ic in| cnarac|cr rcccgni|icn, cp|ica| da|a rcadcr alau cp|ica| cnarac|cr rcccgni|icn rcadcr), sonsoi (nisaInva digi|izing cancra), tcicc rcccgnizcr (nisaInva nicrcpncnc), sodangkan aIal inpul lidak Iangsung nisaInva |cupuncn vang diIakukan noIaIui nodia puncncd card (kailu pIong), |cu-|c-|apc vang noiokan dala ko nodia loilonluk pila (|apc) soloIun dipiosos oIoh aIal poniosos, dan |cu-|c-dis| vang noiokan dala ko nodia nagnc|ic dis| (nisaInva diskol alau nard dis| ) soloIun dipiosos Iolih Ianjul. Ada loilagai jonis dala vang dikiiinkan ko konpuloi, sopoili : a) Dala loiupa kaiakloi, huiuf, kodo, sinloI : |cuocard . l) Dala loiupa losaian vokloi (losaian dan aiah) : pcin|ing dcticc . c) Dala inaging: ganlai, tisua|. d) Unluk aulonasi : pongiiinan dala loius nonoius. Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 41 Gambar-1.5. Mouse a. Kcvbnard Ionciplaan |cuocard konpuloi diiIhani oIoh ponciplaan nosin kolik vang dasai iancangannva dilual dan dipalonkan oIoh hrIstnhcr Latham pada lahun 1868 dan lanvak dipasaikan pada lahun 1877 oIoh Ioiusahaan Roninglon. Kovloaid konpuloi poilana disosuaikan dongan kailu poIulang (puncn card) dan loknoIogi pongiiinan luIisan jaiak jauh (Tc|c|upc). Tahun 1946 konpuloi LNIAC nonggunakan ponlaca kailu ponlual Iulang (puncncd card rcadcr) solagai aIal inpul dan oulpul. iIa nondongai kala |cuocard, pikiian lidak Iopas daii adanva soluah konpuloi kaiona kovloaid noiupakan soluah papan vang loidiii alas lonloI-lonloI unluk nongolikkan kaIinal dan sinloI- sinloI khusus pada konpuloi. Kcuocard daIan lahasa Indonosia ailinva papan lonloI jaii alau papan luls. Iada |cuocard loidapal lonloI-lonloI huiuf (aIphalol) A - Z, a - z, angka (nunoiic) O - 9, lonloI dan kaiakloi khusus sopoili : ` ~ # $ ^ & * ( ) _ - + = < > / , . ` : : ' \ |, lonloI fungsi (I1 - I12), soila lonloI-lonloI khusus Iainnva vang junIah soIuiuhnva adaIah 1O4 luls. Iada nosin kolik junIah lulsnva adaIah 52 luls. onluk kovloaid ununnva poisogi panjang, lolapi saal ini nodoI kovloaid sangal vaiialif. anvak oiang nonggunakan nosin kolik, laik nonisn kolik liasa naupun nosin kolik Iisliik. Kovloaid nonpunvai kosanaan lonluk dan fungsi dongan nosin kolik. Ioilodaannva loiIolak pada hasiI oulpul alau lanpiIannva. iIa digunakan nosin kolik nanuaI naka lidak dapal nonghapus alau nonlalaIkan apa-apa vang sudah kolik. Tidak donikian haInva dongan kovloaid. Apa vang dikolikkan dongan kovloaid, hasiI alau koIuaiannva dapal diIihal di Iavai noniloi. Daia dapal dinodifikasi alau diulah lonluk luIisannva, dan kosaIahan kolik dapal dipoilaiki. Kovloaid dihulungkan ko konpuloi noIaIui kaloI vang dinasukkan ko daIan poil pada CIU konpuloi.
b. Mnusc Iada dasainva, ponunjuk (pcin|cr) vang dikonaI dongan solulan 'Mcusc' dapal digoiakkan konana saja loidasaikan aiah goiakan loIa kociI vang loidapal daIan nouso. Iika loIa kociI dikoIuaikan daii daIan nouso, akan loiIihal dua pongondaIi goiak di daIannva. Kodua pongondaIi goiak loisolul dapal loigoiak lolas, vang salu soaiah hoiisonlaI (nondalai) dan salu Iagi voilikaI (alas dan lavah). Iika kila nonggoiakkan pongondaIi hoiisonlaI, ponunjuk loigoiak socaia hoiisonlaI saja pada Iavai noniloi konpuloi. SolaIiknva jika ponunjuk voilikaI vang digoiakkan, ponunjuk (pcin|cr) hanva loigoiak socaia voilikaI saja diIavai
Gambar-1.4. Kevboard Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 42 Gambar-1.6. Scanner noniloi. Iika koduanva loigoiak naka goiakan ponunjuk (pcin|cr) akan nonjadi diagonaI. oIa kociI dinasukkan konlaIi, naka loIa ilu akan nonvonluh dan nonggoiakkan kodua pongondaIi goiak sosuai dongan aiah nouso vang kila goiakkan. oloiapa nouso loidapal liga lonloI, lolapi ununnva hanva dua lonloI, paIing kiii dan vang paIing kanan. Iongaiuh ponokanan lonloI alau vang di konaI dongan isliIah C|ic| ini loiganlung pada olvok (daoiah) vang dilunjuk. Konpuloi akan nongalaikan ponokanan lonloI liIa lidak nongonai aioa alau olvok vang lidak ponling. Ionggunaan nouso dikonaI dongan isliIah 'Drag' ailinva nonggosoi alau nonaiik. ApaliIa dilokan lonloI paIing kiii lanpa noIopaskannva dan sanliI nonggosoinva, naka akan nongakilalkan olvok loisolul loipindah. Konungkinan-konungkinan vang loijadi pada jonis piogian apa diIakukan. Mouso loihulung ko konpuloi dongan soluah kaloI. Ujung kaloI loisolul dinasukkan daIan poil vang loidapal di CIU konpuloi.
c. 5canncr Scannoi adaIah sualu aIal oIoklionik vang loifungsi niiip dongan nosin folokopi. odanva nosin folocopv hasiInva dapal Iangsung diIihal pada koilas sodangkan scannoi hasiInva dilanpiIkan pada Iavai noniloi, konudian laiu dapal diulah dan dinodifikasi sohingga lanpiIan dan hasiInva nonjadi lagus. HasiInva dapal disinpan solagai fiIo loxl, dokunon alau ganlai. onluk dan ukuian scannoi loinacan-nacan, ada vang loiukuian koilas foIio, loiukuian poslcaid, lahkan vang loilaiu, loilonluk pona. onluk pona diIuncuikan oIoh poiusahaan lizCcn Tccnnc|cgics |nc. Scannoi loiukuian pona loisolul lisa nonvinpan hingga 1.OOO haIanan loks colak dan dapal diliansfoi ko soluah konpuloi piiladi (IC). Scannoi loiukuian pona dinanakan Quic||in|. Iona scannoi loisolul loiukuian panjang onan inci dan loialnva sokilai liga ons. Monuiul lizCcn. scannoi loisolul dapal noIakukan pokoijaannva socaia acak Iolih copal daii scannoi vang loilonluk dalai. Dala vang loIah dianliI oIoh scannoi, lisa dinasukkan socaia Iangsung ko sonua apIikasi konpuloi vang nongonaIi loks ASCII. Ioilodaan liap scannoi daii loilagai noik loiIolak pada ponakaian loknoIogi dan iosoIusinva. Ionakaian loknoIogi dapal loilonluk ponggunaan lonloI-lonloI digilaI dan loknik poncahavaan.
Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 43 Gambar-1.7. Camera 1. ara kcrja 5canncr TonloI nouso dilokan unluk nonuIai scanning. HaI-haI vang loijadi adaIah: a) Ionokanan lonloI ncusc pada konpuloi nonggoiakkan pongondaIi kocopalan pada nosin scannoi. Mosin vang ada daIan scannoi nongondaIikan piosos pongiiinan ko unil scanning. l) Konudian unil scanning nononpalkan piosos pongiiinan ko lonpal alau jaIui vang sosuai unluk Iangsung nonuIai scanning. c) NvaIa Ianpu vang loiIihal pada scannoi nonandakan lahva kogialan scanning sudah loipiosos. d) SoloIah nvaIa Ianpu sudah nali, loiaili piosos scan sudah soIosai dan hasiInva dapal diIihal pada Iavai noniloi. o) ApaliIa hasiI alau lanpiIan loks / ganlai ingin diulah, dapal nonggunakan scf|uarc-scf|uarc apIikasi vang ada. MisaInva dongan Adcoc Pnc|csncp, pc| scanncd, dan Iain- Iain.
2. JcnIs 5canncr Ada dua jonis scanncr vang digunakan unluk nonoiiksa ganlai loivaina, Kodua jonis scannoi loisolul adaIah : a) Scannoi vang hanva lisa salu kaIi non-scan dan nonvinpan sonua vaina. l) Scannoi vang Iangsung lisa liga kaIi digunakan unluk nonvinpan loloiapa vaina (noiah, hijau dan liiu). Scannoi vang disolul poilana caia koijanva Iolih copal dilandingkan dongan vang kodua, lolapi kuiang lagus liIa digunakan unluk iopioduksi vaina. Kolanvakan scannoi dijaIankan pada 1-lil (linaiv digil/angka linoi), 8-lil (256 vaina), dan 24 lil (Iolih daii 16 jula vaina). iIa diinginkan hasiI vang Iolih laik, dianjuikan nonggunakan scannoi dongan lil vang losai agai iosoIusi vaina Iolih lanvak dan lagus.
d. amcra DIgIta! SaIah salu inpul dovico vang sodang naiak loIakangan ini adaIah digi|a| cancra. Dongan adanva aIal ini, dapal Iolih nudah nonasukkan dala loiupa ganlai apa saja, dongan ukuian vang ioIalif cukup losai ko daIan konpuloi. DigilaI canoia vang loiodai di pasaian saal ini ada loilagai nacan, nuIai daii jonis canoia unluk nonganliI ganlai slalis sanpai dongan cancra vang dapal noiokan ganlai dinanis.
Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 44 Gambar-1.8. Mic anoar-1.9. Mcni|cr c. MIc (MIcrnhnnc) Kanoia dapal digunakan unluk nonasukkan inpul loiupa ganlai (dan suaia), sodangkan nic digunakan hanva unluk nonasukkan inpul suaia. Ionggunaan nic lonlu saja nonoiIukan poiangkal koias lanlahan unluk nonoiina inpul suaia vailu scund card. dan spca|cr unluk nondongaikan hasiI iokanan suaia.
3.3.7 Pcrangkat Kc!uaran (Outut DcvIcc) Oulpul vang dihasiIkan daii poniosos dapal dikoIonpokkan nonjadi onpal lonluk, vailu luIisan (huiuf, angka, sinloI khusus), inagc (daIan lonluk giafik alau ganlai), suaia, dan lonluk Iain vang dapal dilaca oIoh nosin (nacninc- rcadao|c fcrn). Tiga oulpul poilana adaIah oulpul vang dapal digunakan Iangsung oIoh nanusia, sodangkan koIonpok loiakhii liasanva digunakan solagai inpul unluk piosos soIanjulnva daii konpuloi. IoiaIalan oulpul dapal loiupa: a) ard-ccpu dcticc AIal vang digunakan unluk noncolak luIisan dan inago pada nodia koias sopoili koilas alau fiIn. l) Scf|-ccpu dcticc AIal vang digunakan unluk nonanpiIkan luIisan dan inago pada nodia Iunak vang loiupa sinvaI oIoklionik. c) Dritc dcticc alau dritcr AIal vang digunakan unluk noiokan sinloI daIan lonluk vang hanva dapal dilaca oIoh nosin pada nodia sopoili nagnolic disk alau nagnolic lapo. AIal ini loifungsi ganda, solagai aIal oulpul dan juga solagai aIal inpul.
Oulpul lonluk poilana sifalnva adaIah poinanon dan Iolih pcr|ao|c (dapal diIopas daii aIal oulpulnva dan dapal dilava ko nana-nana). AIal vang unun digunakan adaIah prin|cr, p|c||cr, dan aIal nicrcfi|n, sodangkan oulpul lonluk kodua dapal loiupa tidcc disp|au, f|a| panc|, dan spca|cr. AIal oulpul lonluk koliga vang nonggunakan nodia nagnc|ic dis| adaIah dis| dritc dan vang nonggunakan nodia nagnc|ic |apc adaIah |apc dritc.
a. MnnItnr Moniloi adaIah saIah salu jonis scf|-ccpu dcticc, kaiona koIuaiannva loiupa signaI oIoklionik. SigaI oIoklionik loiupa ganlai vang lanpiI di Iavai noniloi. Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 45
Gambar-1.10. Dot Matrix
Canlai vang lanpiI adaIah hasiI poniososan dala alaupun infoinasi nasukan. Moniloi noniIiki loilagai ukuian Iavai sopoili Iavaknva soluah loIovisi. Tiap noiok dan ukuian noniloi noniIiki lingkal iosoIusi vang loiloda. RosoIusi ini Iah vang akan nononlukan kolajanan ganlai pada Iavai noniloi. Ionis-jonis noniloi saal ini sudah sangal loiagan, nuIai daii lonluk vang losai dongan Iavai conlung sanpai dongan lonluk vang lipis dongan Iavai dalai (f|a|).
b. PrIntcr dan P!nttcr Iiinloi dan pIolloi adaIah jonis nard-ccpu dcticc. KoIuaian hasiI piosos dicolak di alas koilas. Iiinloi noniIiki loilagai nacan lonluk dan ukuian, soila kolajanan hasiI colak. Ukuian koilas vang dapal digunakan pun loiagan. Unluk noncolak di alas koilas dongan ukuian vang sangal losai dapal digunakan pIolloi.
Soliap voisi DVD iocoidoi dapal nonlaca DVD-ROM disc, lolapi nonoiIukan jonis disk vang loiloda unluk noIakukan ponlacaan. KonpaliliIilas anlaia jonis iocoidoi dongan jonis disk dapal diIihal pada laloI di alas.
Rangkuman Rangkuman Hanpii sonua aspok kohidupan nanusia sokaiang ini lidak dapal Iopas daii loknoIogi, khususnva loknoIogi konpuloi. Unluk nonuIiskan sualu dokunon, oiang condoiung sudah noninggaIkan nosin kolik nanuaI dan diganlikan oIoh poian konpuloi. Kasii poilokoan losai (supoinaikol) sudah nonggunakan poiaIalan olonalis loiupa konpuloi vang didisain khusus unluk kopoiIuan ilu. KunpuIan Iagu-Iagu vang soloIunnva hanva dapal didongaikan noIaIui nodia kasol alau piiingan hilan, saal ini sudah lisa dikonas daIan lonluk ccnpac| dis| (CD). oIun Iagi poikonlangan loknoIogi konpuloi di lidang Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 60 4.3.6 Pcrangkat Lunak A!IkasI Ioiangkal Iunak apIikasi noiupakan poiangkal Iunak vang sangal lanvak dijunpai dan loius loikonlang. SoloIun lahun 199O-an apIikasi vang dikonaI vailu poniosos kala (lcrd S|ar. Cni lri|c), poniosos laloI (|c|us 123. Qua|rc Prc), da|aoasc (D8AS|), dan hiluian (ganc). Iada poikonlangan poniosos kala, laloI dan dalalaso saal ini loIah dilundoI nonjadi apIikasi cfficc dongan lanlahan apIikasi unluk ponlualan piosonlasi vang nanli akan diloiikan pada poIalihan ini. Conloh apIikasi cfficc adaIah Micrcscf| Officc vang loidiii alas lcrd Prcccsscr (poniosos kala), |xcc| (poniosos laloI), Acccss (da|aoasc), dan PcucrPcin| (piosonlasi). Socaia khusus pakol loloiapa apIikasi akan Anda poIajaii pada sonosloi loiikulnva sopoili pongoIah kala, pongoIah angka, pongoIah lasisdala, dan pongoIah giafis. HaI vang loikonlang sangal posal saal ini adaIah apIikasi nuIlinodia dan inloinol. Conloh apIikasi nuIlinodia adaIah linanp unluk nonulai nusik loifoinal MP3 alau CD Audic, konudian Rca|P|aucr vang dapal digunakan unluk nononlon fiIn alau VCD. ApIikasi inloinol vang unun digunakan adaIah unluk liovsing, o-naiI, challing dan nossongoi. ApIikasi vang loisifal khusus di anlaianva unluk nonlanlu pokoijaan cnginccr sopoili Au|cCAD (ganlai sliuklui), Prc|c| (ganlai iangkaian oIoklionik), dan Ma||ao (poniosos dan visuaIisasi poisanaan nalonalis). Ioiangkal Iunak apIikasi ununnva dapal nonangani dala jonis: a. loxl: lvpo faco, lvpo sizo (saluan poinl = 1/72"), lvpo voighl, lvpo slvIo, fonl l. nunlois c. picluios d. sound o. vidoo
Anda akan nonpoIajaii poiangkal Iunak socaia Iolih nondaIan pada sonosloi dopan. oiikul ini akan Anda poIajaii socaia unun alau gaiis losainva poiangkal Iunak apIikasi. a. Wnrd Prnscsnr Micrcscf| lcrd (MS lcrd) noiupakan piogian pongoIah kala vang lanvak dipakai saal ini dilandingkan dongan piogian pongoIah kala Iainnva, sopoili lcrdS|ar. AniPrc. lcrdPcrfcc| dan Iain-Iain. HaI ini dipongaiuhi oIoh fakloi fasiIilas vang disodiakan, konudahan daIan nonggunakan, hasiI vang dipoioIoh, lanpiIan vang nonaiik dan Iain solagainva. Micrcscf| lcrd, soIanjulnva disolul lcrd noiupakan pongonlangan daii voisi soloIunnva vang nongaIani lanvak poiulahan dan poilaikan di sana sini sohingga Iolih fIoksiloI digunakan dan nonvodiakan fasiIilas ponuh loihadap aksos in|crnc| daii soliap piogian apIikasinva. Konanpuan daIan nonlual laloI, nonvisipkan piogian Iain ko Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 61 piogian ucrd dan fasiIilas Iainnva akan lahas Iolih Ianjul, loIah nonghanlaikan ucrd solagai piogian apIikasi pongoIah kala vang nulakhii saal ini.
b. 5rcadshcct Micrcscf| |xcc| (MS-|xcc|) noiupakan piogian apIikasi sprcadsncc| (Ionlai koija oIoklionik) canggih vang paIing popuIoi dan paIing lanvak digunakan saal ini. |xcc| akan sangal nonlanlu daIan haI nonghilung, nonpiovoksikan, nonganaIisa dan nanpu nonpiosonlasikan dala daIan lonluk laloI dongan loilagai jonis laloI vang disodiakannva, nuIai daii lonluk 8ar. rafi|. Pic. |inc dan lanvak Iagi. |xcc| noiupakan pongonlangan daii oxcoI voisi soloIunnva vang Iolih dilingkalkan fungsinva dan dikonsonliasikan agai sprcadsncc| ini Iolih faniIiai (nudah dipakai), Iolih fIoksiloI, Iolih nudah diinlogiasikan dongan piogian offico Iainnva dan vang lak kaIah ponling adaIah konanpuan unluk Iangsung loihulungan dongan in|crnc|. WaIaupun donikian, |xcc| ini akan soIaIu dikonlangkan oIoh pihak Miciosofl sohingga akhiinva kila loluI-loluI dinanja oIoh scf|uarc Micrcscf| ini.
c. A!IkasI PrcscntasI Miciosofl Iovoi Ioinl vang disingkal dongan nana Ms. Iovoi Ioinl noiupakan piogian apIikasi piosonlasi canggih vang popuIai dan lanvak digunakan saal ini. Miciosofl Iovoi Ioinl akan sangal nonlanlu kila daIan haI noiancang, nondosain, nonlual, dan nonpiosonlasikan dala daIan lonluk vang sangal indah dan oIogan. Miciosofl Iovoi Ioinl unluk saal ini dikonlangkan loius dan dilingkalkan oIoh Miciosofl Coip. sohingga fungsinva loilanlah dan dikonsonliasikan agai Miciosofl Iovoi Ioinl ini Iolih faniIiai (nudah dipakai), Iolih fIoksiloI, Iolih nudah diinlogiasikan dongan piogian offico Iainnva dan vang lak kaIah ponling adaIah konanpuan unluk Iangsung loihulungan dongan inloinol.
d. A!IkasI BasIsdata Micrcscf| Acccss adaIah sualu apIikasi vang dapal nonlanlu unluk nonlual soluah apIikasi dalalaso daIan vaklu vang ioIalif singkal. iasanva digunakan unluk ponlualan apIikasi vang kociI. MisaInva piogian unluk kasii di kopoiasi, ponjuaIan unluk loko. LIonon Accoss anlaia Iain solagai loiikul: 1) Tab!c digunakan unluk nonvinpan dala 2) "ucrv digunakan unluk nonanipuIasi dala 3) Fnrm digunakan unluk fionlond apIikasi. iasanva unluk nonanpiIkan dala, nonanlah dala dan Iain Iain. 4) Rcnrt digunakan unluk nonlual Iapoian 5) Macrn digunakan unluk noIakukan salu alau loloiapa fungsi. 6) 5wItchbnard digunakan nonlual nonu ulana. Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 62
c. A!IkasI GrafIs Iholoshop adaIah saIah salu apIikasi vang dapal nonlanlu piosos nanipuIasi ganlai. Iada dasainva pholoshop digunakan unluk noIakukan lugas-lugas loiikul ini : 1) Mcmbuat Tu!Isan dcngan Efck Tcrtcntu KoIolihan Iholoshop adaIah nanpu nonlual luIisan dongan loinacan- nacan kaiakloiislik.
2) Mcmbuat Tckstur dan MatcrIa! vang Bcragam Dongan Iangkah-Iangkah loilonlu, sooiang dosignoi lisa nonlual ganlai nisaInva daun, Iogan, ail dan loinacan ganlai Iainnva.
3) ManIu!asI Gambar dan Phntn vang sudah ada ManipuIasi vang lisa diIakukan anlaia Iain: nongulah posisi ganlai, konposisi vaina, nonvanlung ganlai, nonanlah loidoi (fiano) dan ofok-ofok Iainnva.
4. Mcmrnscs MatcrI Wcb Iholoshop juga digunakan unluk kopoiIuan vol, nisaInva: konpiosi fiIo ganlai agai ukuiannva Iol kociI, nonolong ganlai kociI-kociI (sIico), dan nonlual vol pholo gaIIoiv. Dongan Adolo Inago Roadv, ganlai vang sudah ada lisa dilual unluk kopoiIuan vol, nisaInva nonjadi ioIIovoi dan aninasi CII. Unluk kopoiIuan loisolul, kaIian lisa nonggunakan Macionoc Iiiovoiks di sanping Adolo Inago Roadv.
Rangkuman Ioiangkal Iunak apIikasi noiupakan poiangkal Iunak vang sangal lanvak di junpai dan loius loikonlang. SoloIun lahun 199O-an apIikasi vang dikonaI vailu poniosos kala (lcrd S|ar. Cni lri|c), poniosos laloI (|c|us 123. Qua|rc Prc), da|aoasc (D8AS|), dan hiluian (gano). Iada poikonlangan poniosos kala, laloI dan dalalaso saal ini loIah di lundoI nonjadi apIikasi cfficc dongan lanlahan apIikasi unluk ponlualan piosonlasi vang nanli akan diloiikan pada poIalihan ini. Conloh apIikasi cfficc adaIah Micrcscf| Officc vang loidiii alas lcrd Prcccsscr (poniosos kala), |xcc| (poniosos laloI), Acccss (dalalaso), dan PcucrPcin| (piosonlasi). HaI vang loikonlang sangal posal saal ini adaIah apIikasi nuIlinodia dan inloinol. Conloh apIikasi nuIlinodia adaIah Winanp unluk nonulai nusik loifoinal MI3 alau CD Audio, konudian Rca|P|aucr vang dapal digunakan unluk nononlon fiIn alau VCD. ApIikasi inloinol vang unun digunakan adaIah unluk orcusing. c-nai|. cna||ing dan ncsscngcr. ApIikasi vang loisifal khusus di anlaianva unluk Bab 4 Perangkat Lunak Komuter
Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 64
5.1 KnmctcnsI Dasar Monpiaklikkan salu piogian apIikasi.
5.2 IndIkatnr PcncaaIan hasI! Bc!ajar a. Mongidonlifkasi nonu dan sncr|cu| piogian apIikasi pada |as|oar dan dcs||cp. l. Monpiaklikkan saIah salu piogian apIikasi
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 65
b. Icnn 5hnrtcut Ikon/shoilcul adaIah ganlai vang noiopiosonlasikan oljok pada konpuloi, sopoili ikon Ms. Woi LxcoI, dan Iain-Iain vang ada pada Iavai dokslop. Kila nongkIik ikon unluk nongaklifkannva. Sopoili c kila ingin nongaklifkan piogian Ms. Woid naka kila linggaI doulIo kIik ikon Ms. Woid vang ada di c naka piogian Ms. Woid siap digunakan.
b. E!cmcn Jcndc!a Wnrd SoloIah Woid kila aklifkan, naka akan lanpiI Iavai kosong dongan nana Docunonl 1, sopoili loiikul.
3. Mcnu Bar Wnrd. Menu Bar, loiisi daflai nonu vang dapal kila gunakan, dinana nonu ini nonpunvai sul nonu nasing-nasing sosuai dongan fungsi daii nonu induknva. MisaInva Mcnu |i|c, naka sul nonu-nva loiisi sogaIa haI vang loikailan dongan fiIo, logilu juga dongan nonu vang Iainnva. Slandainva nonu ini loidiii alas Mcnu |i|c. |di|. Vicu. |nscr|. |crna|. Tcc|s. Tao|c. lindcus dan c|p lapi daflai nonu juga dapal kila lanlahkan sosuai dongan kopoiIuan kila. Monu ini dapal kila piIih dongan caia nong-kIik nana nonu alau dongan lonloI AIloinalo Baris judul Baris menu Baris penggaris Toolbar Standar Toolbar Format Penggulung layar k eatas ke bawah Penggulung Layar ke kiri dan kanan Status bar Toolbar view Tombol ukuran anoar 8.1 . Tanpi|an Prcgran Ap|i|asi Micrcscf| lcrd
Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 67 (ALT)+huiuf vang loigaiis lavah pada nonu socaia loisanaan. MisaI kila akan nongaklifkan nonu fiIo naka kIikIah nonu loisolul alau dongan nonokan lonloI ALT+I (lokan socaia loisanaan).
1) Too|bar Standar Moiupakan kunpuIan icon-icon slandai vang disodiakan oIoh Woid socaia olonalis. WaIaupun logilu icon daii looIlai ini juga dapal kila lanlah alau dikuiangi sosuai kopoiIuan. DofauIl daii looIlai ini loidiii alas icon solagai loiikul.
c. Mcnu Bar Excc! Mcnu 8ar, loiisi sodoiolan nonu vang dapal digunakan, dinana soliap nonu nonpunvai sul nonu nasing-nasing sosuai dongan fungsi daii nonu induknva. MisaInva |di|, akan nonpunvai sul nonu vang loihulungan dongan odil dala, logilu juga dongan nonu vang Iainnva. Slandainva nonu lai loidiii alas :
.on Kontrol Baris Judul Baris menu Tombol Ukuran Baris Rumus Kotak indikator olom Baris / Row Standar Tab. Lembar keria Task Pane anoar-2.6 . ||cncn ]cndc|a |xcc| Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 71 Monu ini dapal dipiIih dongan ncusc alau nonggunakan lonloI konlinasi ALT+huiuf nonu vang loigaiis lavah socaia loisanaan. MisaIkan kila akan noniIih nonu odil, naka lokanIah lonloI ALT jangan diIopas IaIu lokan huiuf L. Tcc|oars S|andard, adaIah sodoiolan icon-icon vang akan soiing digunakan. TooIlai digunakan agai kila dapal noniIih dan nonjaIankan poiinlah dongan copal dan nudah. Dcfau||nua |cc|oar ini loidiii alas :
Masing-nasing looIlai nonpunvai nana dan fungsi nasing-nasing, unluk nongolahui nananva cukup dongan nongaiahkan poinloi nouso ko icon vang diluju, lunggu sosaal, naka akan nuncuI nana daii iccn loisolul.
1) Tcc|oar |crna||ing TooIlai vang soiing kila gunakan vang loifungsi daIan haI nonfoinal Ionlai koija, apakah ilu iala kiii, kanan alau iala longah, kila juga lisa colak lolaI, niiing alau loigaiis lavah, sonua ini adaIah lagian daii piosos nonfoinal Ionlai koija. Slandainva, looIlai ini loidiii alas :
Kila linggaI nong-kIik icon loisolul unluk nonggunakannva.
2) Rcu cading (KopaIa gaiis) Ionunjuk Iokasi laiis pada Ionlai koija vang aklif. Rov Hoading juga loifungsi solagai saIah salu lagian daii ponunjuk soI (akan dilahas soloIah ini). IunIah laiis vang disodiakan oIoh LxcoI adaIah 65.536 laiis.
3) Cc|unn cading (KopaIa koIon) Ionunjuk Iokasi koIon pada Ionlai koija vang aklif. Sana haInva dongan Rov Hoading, CoIunn Hoading juga loifungsi solagai saIah salu lagian daii ponunjuk soI (akan dilahas soloIah ini). KoIon di sinloI dongan aljad A - Z dan galungannva. SoloIah koIon Z, kila akan nonjunpai koIon AA, A s/d AZ IaIu koIon A, s/d Z logilu soloius sanpai koIon loiakhii vailu IV (loijunIah 256 koIon). Sungguh sualu Ionlai koija vang sangal losai, lukan. (65.536 laiis dongan 256 koIon).
4) Cc|| Ioinloi (ponunjuk soI), adaIah ponunjuk soI vang aklif. 5c! adaIah poipolongan anlaia koIon dongan laiis. SoI diloii nana nonuiul posisi Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 72 koIon dan laiis. Conloh. SoI A1 loiaili poipolongan anlaia koIon A dongan laiis 1.
5) |crnu|a 8ar Tonpal kila unluk nongolikkan iunus-iunus vang akan kila gunakan nanlinva. DaIan |xcc| pongolikkan iunus harus diavaIi dongan landa '= . MisaInva kila ingin nonjunIahkan niIai vang loidapal pada soI A1 dongan 1, naka pada foinuIa lai dapal dikolikkan =A1+1 Scrc|| 8ar, loifungsi unluk nonggosoi Ionlai koija socaia voilikaI (Vcr|ica| Scrc|| 8ar) dan hoiizonlaI (crizcn|a| Scrc|| 8ar).
TooIlai Slandaid loiisi poiinlah-poiinlah shoilcul (singkal) vang nonlonluk icon-icon loiupa icon Nov , pon , piinl, Cul, Iaslo, Undo dan iodo, vang loidungsi unluk nonjaIankan poiinlah dongan copal dan nudah. DofaIul looIlai slandail loidiii alas : 11ice Assistan t Area Slide Area Catatan Toolbar Gambar Icon ontrol Menu Baris Baris Menu Toolbar Stikitar Toolbar Task pane Tombol ukuran Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl
Seko|ah Bertaraf lnternaslona| 74
Masing-nasing looIlai nonpunvai nana dan fungsi loilonlu. Unluk nongolahui nananva cukup dongan nongaiahkan nouso ko icon vang di luju. Tunggu sosaal nakan akan nuncuI nana icon loisolul.
Kctcrangan : A. TooIlox . TooI Oplion ai C. Viov aioa unluk inago D. Monu L. Slail ai I. IaIollo , daii alas ko lavah, navigalion paIollo, coIoi paIollo, hisloiv paIollo, dan Iavai paIollo. A D C B E F G Modu| 3 Ke|as Vll Semester 1
Buku A]ar Tekno|ogl lnformasl dan Komunlkasl (TlK) SBl